Co potrzebują mieszkańcy gmin?

Transkrypt

Co potrzebują mieszkańcy gmin?
Jak wykorzystać odnawialne źródła energii
dla rozwoju rynku ciepła systemowego
Puławy 11 - 13 lutego 2014
Józef Neterowicz
Radca Ambasady szwedzkiej w Polsce
Były ekspert ds. Ochrony Środowiska i Energii Odnawialnej
Związku Powiatów Polskich
Członek Rady Konsultacyjnej ds. Energii w Sejmie RP
Były prezes firmy Radscan Intervex Polska Sp. z o.o
Energetyczne problemy
Svenssona rok 1975
Kryzys energetyczny na świecie
?
Budynki prywatne i
bloki mieszkalne
opalane indywidualnie
olejem opałowym
Szwecja ma najwyższą
na świecie stopę życie
czyli najwyższe
oczekiwania konfortu
Nie mamy własnych pokładów ani
węgla ani ropy ani gazu ziemnego
?
Ceny ropy naftowej podrożały
6 ciokrotnie w ciągu kilku miesięcy
Mamy najostrzejsze na świecie
prawo ekologiczne
Mamy klimat bardzo ostry
Mamy rozległy kraj ponad 2100 km
z południa na północ . Nie będzie
nas stać opłacić transport.
Nie chcę by Szwecja zależna była
energetycznie od obcych
Rewolucja w myśleniu
„Potrzebujemy nowego
sposobu myślenia”
Albert Einstein
Rozwiązanie
Zredefiniujmy pojęcie
paliwa
Wykorzystajmy odpady
nalne jako podstawę w
systemach ciepłowniczych
Oszczędzajmy
zużycie ciepła przez
zmniejszenie strat
Znajdźmy własne
”paliwa”
Zbudujmy ciepło
systemowe
Zmiejszmy straty przesyłu
energii elektrycznej przez
rozproszenie
Energetyczne problemy Kowalskiego
Kary unijne 260 000€ / dzień
(dyrektywy odpadowe potem 3 x 20)
Opłaty odpadowe
podnoszą koszty
gospodarki odpadami
Ekolodzy zabraniają budowy
spalarni odpadów komunalnych
?
?
Wyższe koszty energii
gdy zaczniemy płacić
unijne opłaty za emisje
Czym będziemy palić gdy zabraknie węgla
Co będzie gdy nie będzie gazu łupkowego
Nie chcę by Polska zależna była
energetycznie od obcych
W 10 najbrudniejszych miast UE
to miasta polskie
Ryzyko blackoutu ponieważ
przesyłamy na kilkaset
kilometrów energię elektryczną
Co będą robić nasi rolnicy
gdy cofnięte będą dotacje
rolnicze i zaleje nas żywność z
tańszych i cieplejszych krajów
Nie wolno składować odpadów
Rozwiązanie
Mamy ciepło
systemowe
Przez montowanie
dwufunkcyjnych węzłów
zmniejszymy zapotrzebowanie
na importowany gaz ziemny,
lepiej wykorzystamy sieć
ciepłowniczą , zmniejszymy
ryzyko zatrucia tlenkim węgla
damy większe zapotrzebowanie
Wykorzystajmy w sieci
ciepłowniczej energię strat
kominowych i kondensat
Jesteśmy krajem rolniczym
– mamy biomasę i damy
pracę rolnikom
Przez gospodarkę skojarzoną
zmniejszymy straty przesyłu energii
elektrycznej , ryzyko blackoutu,
zmniejszymy koszty produkcji energii
elektrycznej przychodami ze
sprzedaży ciepła , spełnimy 3x20
Z frakcji biodegradowalnej odpadów
komunalnych produkujmy biogaz ,
zamieńmy na enegię , ciepło do sieci
Zaoszczędźmy węgiel dla dalszych
pokoleń np. dla produkcji stali
Co się nie uda wysegregować u źródła z odpadów komunalnych należy spalić
produkując energię elektryczną a ciepło kierowane będzie do sieci ciepłowniczej
Czego oczekuje Unia Europejska od gmin?
Gmina powinna zapewnić swoim mieszkańcom:
• Czyste środowisko naturalne (wodę ,powietrze ,
ziemię)
• Tanie media potrzebne do życia (wodę,energię)
• Niskie koszty utylizacji ścieków i odpadów stałych
• Adekwatną do poziomu życia komunikację ,
• Równy dostęp do ochrony zdrowia i nauki
• Bezpieczeństwo socjalne
• Bezpieczeństwo dla mienia i życia
• Maksymalne zrównoważenie w gospodarce zasobami
i potrzebami
Zrównoważenie
Istotą optymalnego działania w gminie jest jak najbliższe
zrównoważenie między zasobami i potrzebami.
Do podstawowych miejsc (instalacji) w gminie istotnych dla
procesu zrównoważenia są:
• Sieć ciepłownicza
• Źródła energii odnawialnej
• Składowisko odpadów komunalnych
• Oczyszczalnia ścieków, biogazownia
• Spalarnia odpadów komunalnych
• Transport miejski
Cena paliwa konieczna do wyprodukowania 1 MWh el. na przykładzie
Szwecji w przeliczeniu na PLN bez dotacji, podatków i opłat
120
100
80
60
biomasa (odpady leśne)
biomasa (pelety)
40
torf
odpady
węgiel
20
gaz ziemny (> 50 MW kondensacyjny)
gaz ziemny (> 50 MW skojarzenie)
0
-20
-40
-60
gaz ziemny (< 50 MW skojarzenie)
Odpady mają wymierną wartość
•
•
•
•
•
•
•
•
Odpady zmieszane
Kaloryczność: 8 GJ/tonę = 2,2 MWh/tonę odpadów
Ciepło spalania 16 GJ/tonę = 4,4 MWh/tonę odpadów
Dzięki technologii skraplania ilość energii z odpadów osiąga
ok.12 GJ/tonę = 3,3 MWh/tonę odpadów komunalnych
4 tony odpadów komunalnych odpowiadają energetycznie 4,5 tonom
surowej biomasy drewnianej, czyli 1 tona odpadów odpowiada 1,125
tonom surowej biomasy
1 tona oleju opałowego odpowiada energetycznie 4 tonom odpadów
komunalnych
1 tona węgla odpowiada energetycznie 2 tonom odpadów
komunalnych
Frakcja biodegradowalna
1 tona odpadów biodegradowalnych = 100 m³ biometanu
1 Nm³ biometanu = 10 kWh energii
Nasze odpady komunalne
I
palne i niepalne
papier
plastiki
tektura
aluminium
stal
niebezpieczne
Biodegradowalne
Wartości energetyczne odpadów
Zmieszane
Frakcja sucha
70%
3,9 MWh/ tonę
3,3 MWh/ tonę
Frakcja biodegradowalna
1 MWh/ tonę w biogazie
30%
Gmina
PET
Kaucja
Opłata odpadowa
Recykling
Puszki AL
Odpady bytowe ponadgabarytowe
Tradycyjne odpady bytowe
Świetlówki
Baterie
Makulatura
Szkło
Frakcja organiczna
Reszta odpadów
Segregacja
Palne
Papier , tektura,plastik
Szkło
Metal
Odpady iebezpieczne
Odpady zielone
Gminne centrum segregacji i odzysku
lub
Unieszkodliwienie
Kompost
Spalarnia odpadów
Biogazownia
Recykling Unieszkodliwienie
Recykling
Nawóz do rolnictwa
Energia cieplna i elektryczna
lub
biometan
Waste to energy – optymalny sposób pozbycia
się frakcji resztkowej odpadów komunalnych
Jeżeli nie uda się w lepszy sposób
zagospodarować odpadów należy je
spalić w spalarniach
Tradycyjna spalarnia odpadów komunalnych w Szwecji
To tutaj odzyskuje się
energię ze skraplania
spalin
Różnica między kalorycznością a ciepłem spalania dla
różnych paliw
GJ/t
25
To tę różnicę energii
odzyskuje się podczas
skraplania spalin
20
15
Ciepło spalania
Kaloryczność
10
5
0
Węgiel
Biomasa surowa
Odpady
zmieszane
Układ technologiczny nowoczesnej spalarni współspalającej odpady
komunalne i przefermentowane osady z oczyszczalni ścieków – 0
emisyjnej do wody wg. technologii Radscan Intervex
Uzdatniona woda kotłowa
MPOzOŚ
20%wsadu
Sieć cieplna
Woda,węgiel aktywny
Ca(OH)2
ZOK 80%
wsadu
P
K
woda ,
kondensat
FW
DODATKOWY ODZYSK
ENERGII ZE SKROPLNYCH
SPALIN
(powrót)
W
ścieki
Q
Komin
SS
MF
UF
para wodna
TRADYCYJNA CZĘŚĆ ENERGETYCZNA
(TURBINA UPUSTOWA CHŁODZONA SIECIĄ
CIEPLNĄ + GENERATOR
Paliwo
Obróbka kondensatu
ZOK – zmieszane odpady komunalne
MPOzOŚ - mokry przefermentowany osad
z oczyszczalni ścieków
Proces technologiczny
P – palenisko
K- kocioł
FW – filtr workowy
W – wentylator spalin
Q – Quench,Wyparnik
SS – skraplacz
MF – mikrofiltr
UF – ultrafiltr
CO₂ – membrana usuwająca CO₂
RO – odwrotna osmoza
EDI - elektrodejonizator
CO2
ścieki
RO
EDI
ścieki
Dodatki
Przed filtrem workowym
-woda do obniżenia temperatury spalin i podwyższenia wilgotniści
-wegiel aktywny do usunięcia dioksyn
-Ca(OH)2 do neutralizacji SO2 , HCL , HF
Membrany
- energia elektryczna
- NaOH do neutralizacji wody
- sprężone powietrze do redukcji CO2
- chemikalia do czyszczenia membran
Chłodzenie spalin a odzysk energii
Schładzanie spalin
Gospodarka energią cieplną w mieście
3
Ciepło odpadowe z
przemysłu
1
2
6
Biogazownia
Energia z odpadów jako
źródło podstawowe
Źródło szczytowe
opalane paliwem
kopalnym
4
Miejska sieć cieplna
5
Elektrociepłownia
Produkcja biometanu CSG do
pojazdów , lub importowanego
zamiennika gazu ziemnego
Zmiany przeznaczenia ciepła
Moc cieplna sieci
z sieci ciepłowniczej
Priorytety źródeł ciepła w sieci ciepłowniczej
Moc cieplna
Kotły szczytowe
Kotły węglowe
Biomasa
Przemysł
Biogazownia
Kocioł 2 spalarni
Kocioł 1 spalarni
Priorytety dostaw chłodu
Zapotrzebowanie na chłód sieciowy
90
80
Chłód z absorpcyjnych pomp ciepła
70
(z nadwyżki ciepła z sieci cieplnej)
60
50
40
Chłód sieciowy z pomp ciepła
30
20
10
Zapotrzebowanie podstawowe - chłód z rzek i morza
0
Cel
Miesiące
Gospodarka w gminie energią elektryczną
Miejska spalarnia
odpadów komunalnych
Miejska sieć energetyczna
Miejska biogazownia
Miejska elektrociepłownia
Krajowa sieć energetyczna
Elektrownie zawodowe tradycyjne i odnawialne
Koszty stałe i ruchome kosztów produkcji energii el.
w gr/kWh el. z różnych paliw w Szwecji bez podatków, VAT
i subwencji państwowych
40
35
30
odpady w skojarzeniu 30
MW
25
wodna 90 MW
20
15
10
nuklearna 1600 MW
gazowa turbina 150 MW
5
0
gazowa turbina kondensacyjna 400
MW
węglowa kondensacyjna 400 MW
gazowa turbina 40 MW
Zrównoważona gospodarka mediami i zasobami organicznymi
współpraca wsi z miastem
Odpady i uprawy rolnicze
Nawóz naturalny
Ciepło
sieciowe
Frakcja
biologiczna
odpadów
komunalnych
Biometan sieciowy
lub ciepło sieciowe,
energia elektryczna
Paliwo CSG
Osad
Biogazownia
Biogazownia
Potencjał biogazu w różnych substratach
Substrat
% udział ciężaru % udział masy
masy suchej w
organicznej w
substracie
masie suchej
Ilość metanu
w m3/t
substratu
% stopień
rozkładu masy
organicznej
Płynny nawóz
bydlęcy
9
80
14
35
Płynny nawóz
trzody chlewnej
8
85
18
46
Uprawy zielone
/lucerna,koniczyna
30
90
81
64
Buraki cukrowe
25
95
64
93
Odpady warzywne i
owocowe
15
95
95
91
Ekologia spalania w spalarniach
odpadów
Spalarnie odpadów komunalnych
posiadają najczystsze emitory spalin
Poziom emisji bezpośrednio za kotłem w
zależności od paliwa
Związek chemiczny
Jednostka
Biomasa
Odpady
komunalne
1000
HCl
mg/m3
50
HF
mg/m3
0
10
SO2
mg/m3
150
600
Cd+Tl
mg/m3
<0,05
0,3
Hg
mg/m3
<0,05
0,1
Sb+As+Pb+Cr+Co+Cu+Mn+Ni+V
mg/m3
<0,5
5
Poziomy dopuszczalnych emisji do atmosfery w
(mg/Nm³)- stan obecny
0,05
0,05
Sb+As+Pb+Cr+Co+Cu+Mn+Ni+
Dioksyny i Furany
CO
Dioksyny i furany w ng/Nm3
0,1
0,05
0,05
0,5
0,1
0,05
0,05
0,5
0,1
Spalarnie odpadow
400
850
SO2
TOC
Cd+Tl
Hg
50
Paliwa alternatywne
w cementowniach
50
Energetyka zawodowa
Pyły lotne
HCl
HF
NOx jako NO2
Odpady Węgiel < Węgiel > Odpady Odpady < Odpady Rzeczywiści
+ bio
50 MW 500 MW + bio
6 ton/h
6-25
e zmierzone
>100MW
cement
ton/h
ze spalarni
odpadów
30
400
50
30
10
10
0,5
10
10
10
0,1
1
2
2
200
400
500
500
400
200
51,7
200
1300
400
50
50
50
1,2
10
10
10
0
0,05
0,05
0,05
0,05
0,05
0,05
0,05
0,05
0,5
0,5
0,5
0,5
0,1
0,1
0,1
0,1
50
50
32,8
Małe i średnie kotłownie
Odpady+ Opady +bio Odpady +
bio
< 50MW
bio 50przemysł
100MW
Struktura przychodów dla spalarni
odpadów komunalnych na 220 000 ton/rok
opłata na bramie
26%
31%
7,5%
1,5%
34%
przychody za energię
cieplną ze skojarzenia
przychody za sprzedaż
energii ze skraplania
spalin
zarobek za wykorzystanie
ciepłego kondensatu
przychody ze sprzedaży
energii elektrycznej
Struktura przychodów dla przyszłej spalarni
jedynie opartej na sprzedaży energii elektrycznej
31%
opłata na bramie
69%
przychody ze sprzedaży
energii elektrycznej
Termiczne przekształcanie odpadów
komunalnych w krajach Europy Zachodniej
Roczne udziały różnych paliw w szwedzkim
ciepłownictwie oraz emisja CO2/1 MWh
Obecnie w
Polsce ok.
420 kg
CO2/MWh)
180
W jakim stopniu możemy zastąpić biomasą dzisiejszą
produkcję energii elektrycznej czyli 165 TWh.
(potencjał energetyczny polskiej biomasy x 85% x 33%)
160
dzisiejsza prod.en. elektr.
140
drewno z piel. dróg
120
drewno poużytkowe
100
drewn. odpady przem.
80
zasoby leśne
60
rośliny energetyczne
40
drewno z sadów
20
siano
0
słoma
total biomasa 51,8 TWh
czyli 31,4%
produkcja en. elektrycznej
Źródło :”Bilans zasobów biomasy i podstawowe
kierunki jej pozyskania (J.Bzowski , 2006 ,EC BREC)
Ale mamy jeszcze odpady komunalne!
2,5 MWh/tonę x 10 000 000 ton/rok x 85% x 25% = 5,31 TWh
180
160
dzisiejsza prod.en. elektr.
140
odpady komunalne
120
drewno z piel. dróg
100
drewno poużytkowe
80
60
40
20
0
drewn. odpady przem.
zasoby leśne
rośliny energetyczne
drewno z sadów
siano
słoma
total biomasa i odpady
produkcja en. elektrycznej
57,11 TWh
czyliudziału
34,6% frakcji biodegradowalnej w odpadach możemy otrzymać
Dodatkowo
z 30%
rocznie 1 mld m³ biometanu czyli 12% naszego importu gazu ziemnego !
120
W jakim stopniu możemy zastąpić biomasą dzisiejszą
produkcję energii cieplnej czyli 100 TWh
(potencjał energetyczny biomasy x 85% x 67%)
dzisiejsza prod. ciepła
100
drewno z piel. dróg
80
drewno poużytkowe
drewno odpad. z przem.
60
zasoby leśne
40
rośliny energetyczne
drewno z sadów
20
siano
słoma
0
total biomasa 105,2 TWh
czyli 105%
produkcja ciepła
To samo dla ciepła z odpadów komunalnych
2,5 MWh/tonę x 10 000 000 ton/rok x 85% x 75% = 15,93TWh
140
120
dzisiejsza prod. ciepła
odpady komunalne
100
drewno z piel. dróg
80
drewno poużytkowe
60
drewno odpad. z przem.
zasoby leśne
40
rośliny energetyczne
20
drewno z sadów
siano
0
słoma
total biomasa i odpady
produkcja ciepła
121,13TWh
czyli
121% frakcji biodegradowalnej w odpadach możemy otrzymać
Dodatkowo
z 30%
udziału
rocznie 1 mld m³ biometanu czyli 12% naszego importu gazu ziemnego !
Ale jeszcze można jeszcze odzyskać cieplną przez
skraplanie wilgoci w spalinach i wtedy... dodatkowo 25%
160
140
120
100
80
60
40
20
dzisiejsza prod. ciepła
skraplanie spalin
odpady komunalne
drewno z piel. dróg
drewno poużytkowe
drewno odpad. z przem.
zasoby leśne
rośliny energetyczne
drewno z sadów
siano
słoma
total biomasa + odpady +
dzisiejsza produkcja
0
skraplanie spalin = 151,41 TWh czyli
ciepła
151% dziejszego zapotrzebowania!!
Dodatkowo z 30% udziału frakcji biodegradowalnej w odpadach możemy otrzymać rocznie
1 mld m³ biometanu czyli 12% naszego importu gazu ziemnego !
Nasza misja
„Największym zagrożeniem
dla ludzkości nie jest zło
czynione przez złych ludzi
tylko bierność tych
dobrych”
Martin L. King
Dziękuję za uwagę!
Telefon: 0 606 288 957 e-mail: [email protected]