Materiały szkoleniowe „ Strefowość środowiska” 1. Wymień trzy
Transkrypt
Materiały szkoleniowe „ Strefowość środowiska” 1. Wymień trzy
Materiały szkoleniowe „ Strefowość środowiska” 1. Wymień trzy zjawiska przyrodnicze, których rozmieszczenie na kuli ziemskiej zależy bezpośrednio od szerokości geograficznej. Uszereguj strefy roślinne według ich występowania od bieguna do równika. Dla każdej podaj typ klimatu, w którym występuje. Zaznacz na mapie obszary występowania poszczególnych formacji. a) sawanna, e) makia, b) selva, f) lasy liściaste strefy umiarkowanej, c) pustynie gorące, g) tajga, d) tundra, h) preria, i) step 2. 3. Na podstawie opisu rozpoznaj formację roślinną. a) Szata roślinna jest uboga. Tworzą ją formy gruboszowate, efemeryczne, a nawet kserofity. Przystosowanie roślin do warunków klimatycznych uwidacznia się w zdrewniałych łodygach i stwardniałych liściach. b) Szatę roślinną stanowią lasy iglaste, wielogatunkowe. Igły otoczone są warstwą kutyny, która stanowi ochronę przed czynnikami atmosferycznymi. Drzewostany tych lasów są jednopoziomowe. Runo i podszyt są słabo rozwinięte. c) Wyróżnia się brakiem drzew. Wczesną wiosną zakwitają tulipany, hiacynty i szafrany. Niekorzystną porą jest mroźna zima, gdy wieją suchowieje. Bezdeszczowe lato także nie sprzyja rozwojowi roślinności. d) Bogactwo gatunkowe roślin nie wykazuje rytmu wegetacyjnego. Występuje warstwowość. Liście lakierowane, błyszczące odbijają promienie słoneczne. Korzenie skarpowe i przybyszowe chronią drzewa przed przewróceniem. e) Zarośla zawsze zielonej roślinności twardolistnej (wrzosiec drzewiasty, mirt, pistacja kleista, skarlałe dęby. Formacja ta powstała w miejscu zniszczonych przez Rzymian twardolistnych, głównie dębowych lasów. f) Bezleśne zbiorowisko roślinności. Charakteryzuje się bardzo niską pokrywą roślinną, zdominowaną przez mchy i porosty. 4. Zaznacz ten szereg, w którym wszystkie elementy spełniają kryterium przyporządkowania. a) Klimat równikowy – selva – czarnoziemy – Kotlina Konga. b) Klimat śródziemnomorski – lasy iglaste – gleby cynamonowe – Wybrzeże Kalifornii. c) Klimat podrównikowy suchy – sawanna – czerwonoziemy – Wyżyna Brazylijska. 5. Procesy glebotwórcze zależą od różnych czynników. Wymień trzy czynniki przyrodnicze kształtujące genetyczne typy gleb. Krótko omów wpływ każdego czynnika na formowanie się gleby. 6. Na schemacie obok zaznacz odpowiednio poziomy glebowe: skała macierzysta, poziom wymywania (eluwialny), poziom wmywania (iluwialny), poziom organiczny, próchnica, 1 7. Rozpoznaj typy gleb na podstawie profilu: A B D C E 8. Tabela ukazuje zależności miedzy klimatem, roślinnością a typami genetycznymi gleb. Uzupełnij puste miejsca w tabeli. Zaznacz na mapie miejsca wysterowania tych gleb na świecie. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Typ gleby Arktyczne Klimat polarny Subpolarny Bielicowe Brunatne i płowe Zółtoziemy i czerwonoziemy Cynamonowe Gleby pustynne Roślinność tundra Umiarkowany ciepły kontynentalny Podzwrotnikowy ciepły Lasy mieszane i liściaste stepy Wilgotne lasy podzwrotnikowe lasy podzwrotnikowe (makia) zwrotnikowy równikowy Las równikowy 2 9. Uzupełnij tabelę przedstawiającą zależności między elementami środowiska przyrodniczego. Typy gleb Rolnicza przydatność gleb Roślinność potencjalna Warunki wodne Typ krajobrazu Płytko zalegające wody podziemne Mady Słabo urodzajne Kosodrzewina Olsy, bory bagienne Słabo rozwinięta sieć wód powierzchniowych Rędziny Brunatne Średnio żyzne Najżyźniejsze, pszenica, burak cukrowy Bielicowe 10. Jaki typ gleby zaznaczono najciemniejszym kolorem? Wypisz rejony występowania tego typu gleb w Polsce. 11. Wymień piętra roślinne w Tatrach począwszy od podnóża. Rozpoznaj je na podstawie opisu roślinności i zaznacz na rysunku. Trawa, krzewinki, zioła, Głównie buk, miejscami jodła świerk, jawor, Karłowata sosna, niskopienne świerki, Mchy, porosty, kępy traw, Świerk Pola uprawne, lasy grądowe. 3