kontrakt menedzerski - inf

Transkrypt

kontrakt menedzerski - inf
Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie
Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Tarnowie
Kontrakt menedżerski
Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie:
www.mfiles.pl, www.prawo.money.pl, www.g.infor.pl, www.poradnik-kariery.monsterpolska.pl, www.rp.pl
Czerwiec 2011
Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie
Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Tarnowie
Spis treści
1. Wstęp
2
2. Co to jest kontrakt menedżerski
2
3. Wady i zalety kontraktu menedżerskiego
4
4. Polecana literatura
9
Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie:
www.mfiles.pl, www.prawo.money.pl, www.g.infor.pl, www.poradnik-kariery.monsterpolska.pl, www.rp.pl
Czerwiec 2011
Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie
Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Tarnowie
Wstęp
Coraz bardziej popularną formą zatrudnienia na stanowiskach kierowniczych
w dużych przedsiębiorstwach staje się zatrudnienie w ramach kontraktu menadżerskiego.
To rozwiązanie powstało w Stanach Zjednoczonych, jako lek na niską efektywność
i motywację kadry zarządzającej. Zastosowanie kontaktów menadżerskich zwiększyło
swobodę szefów w zarządzaniu przedsiębiorstwem i czyniło ich odpowiedzialnymi za
osiągane wyniki oraz zyski firmy, co przekładało się z kolei na odpowiednio wysokie ich
wynagrodzenie. Pierwsze kontakty menedżerskie w Polsce pojawiły się już na początku lat
dziewięćdziesiątych – pierwszymi szefami zatrudnionymi w takiej formie byli prezesi dużych
prywatyzowanych wtedy przedsiębiorstw państwowych.
Kontrakt menedżerskim jest typem umowy nienazwanej, niesprecyzowanej przez
przepisy prawa, czyli umowy o których przepisy Kodeksu Cywilnego wprost nie stanowią.
Kontrakty mogą być zawierane z menedżerami mającymi różny status prawny. Menedżerem
może być zarówno osoba fizyczna, jak i przedsiębiorca prowadzący własną działalność
gospodarczą.
1.Co to jest kontrakt menedżerski?
Kontrakt menedżerski to rodzaj umowy cywilnoprawnej na mocy, której przyjmujący
zlecenie zobowiązuje się za wynagrodzeniem do stałego wykonywania czynności zarządu
przedsiębiorstwem zleceniodawcy (przedsiębiorcy) w jego imieniu i na jego rzecz.
W literaturze kontrakty menedżerskie nazywane są również: umową o zarządzanie, umową o
sprawowanie zarządu, umową zarządu, umową o wykonywanie zarządu, umową
menedżerską lub umową o świadczenie usług menedżerskich.
Do najczęściej zawieranych kontraktów należą:
- kontrakt menedżerski – oparty na zasadzie umowy zlecenia
- kontrakt menedżerski – zawarty na podstawie umowy o pracę
- kontrakt menedżerski w formie umowy o świadczenie usług w ramach wykonywania
wolnego zawodu.
Kontrakt może być zawarty z uprawnionym organem lub przedstawicielem podmiotu
zarządzanego, której przedmiotem jest świadczenie przez menedżera usługi zarządzania.
Jest to umowa starannego działania – menedżer nie zobowiązuje się, że na pewno uzyska
pożądany efekt np. w postaci zmniejszenia kosztów utrzymania czy zwiększenia przychodów
firmy. Jego zobowiązanie podlega przede wszystkim na podjęciu działań, które wg
obiektywnej oceny mogą doprowadzić do takiego efektu.
Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie:
www.mfiles.pl, www.prawo.money.pl, www.g.infor.pl, www.poradnik-kariery.monsterpolska.pl, www.rp.pl
Czerwiec 2011
Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie
Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Tarnowie
Menadżer może zarządzać całą firmą lub jej częścią, np. odziałem lub określonym
obszarem działalności np. logistyką, sprzedażą, marketingiem. Zakres swobody decyzyjnej
menedżera jest większy niż pracownika zarządzanej spółki. Kontrakt w różny sposób określa
granice działań, które menadżer może przeprowadzać samodzielnie bez uzyskiwania zgody
np. rady nadzorczej lub zgromadzenia wspólników spółki zarządzanej. Konieczna jest zgoda
w/w na sprzedaż lub obciążenie cennych nieruchomości, powstanie zobowiązań o określonej
wartości, przejęcie innych firm lub emisję nowych akcji. Menadżer w kontrakcie może
zobowiązać się nie tylko do świadczenia usługi zarządzania firmą. Właściciele zarządzanej
spółki oczekiwać mogą także od niego wdrożenia nowych metod zarządzania, procedur
i traktowania tego, jako swego rodzaju rodzaj know-how. Cennym aktywem wnoszonym
przez menedżera do firmy jest również grupa jego klientów i kontaktów.
Wśród kontraktów menedżerskich można wyróżnić:
kontrakty menadżerskie w przedsiębiorstwach państwowych – są one nastawione
na poprawę kondycji przedsiębiorstwa
kontrakty menadżerskie w jednoosobowych spółkach Skarbu Państwa- ich celem
jest
opracowanie
programu
restrukturyzacji,
przygotowania
i
przeprowadzenia
prywatyzacji
umowy o zarządzanie majątkiem Narodowych Funduszy Inwestycyjnych
kontrakty menedżerskie w przedsiębiorstwach prywatnych – głównym zadaniem jest
sprawne prowadzenie przedsiębiorstwa zgodnie z zasadami kupieckimi.
2. Wady i zalety kontraktu menadżerskiego
Do zalet kontraktu menadżerskiego należy:
duża swoboda w tworzeniu kontraktu, który jest umową pomiędzy dwoma równymi
partnerami i może zostać zawarta na zasadzie umowy o pracę lub umowy prawa
cywilnego
możliwość negocjacji obowiązków i przywilejów przez menedżera
wysokość pensji na którą składa tzw. część stała i zmienna uzależniona od osiąganych
wyników
tzw.„złoty parasol” – zamian za obietnicę wierności firmie menedżer może dostać
odprawę do wysokości 36 krotności swojej pensji.
Do wad kontraktu menadżerskiego należy zakaz konkurencji polegający na tym, że
w trakcie trwania umowy i po jej rozwiązaniu menedżer zobowiązuje się przez określony
czas (najczęściej 3 lata) nie pracować dla firm konkurencyjnych w stosunku do firmy
Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie:
www.mfiles.pl, www.prawo.money.pl, www.g.infor.pl, www.poradnik-kariery.monsterpolska.pl, www.rp.pl
Czerwiec 2011
Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie
Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Tarnowie
zarządzanej. Menadżerowie zatrudnieni na kontraktach opodatkowani są tak samo jak zwykli
pracownicy. Przy ich wysokich dochodach oznacza to, że płacą 40% podatek dochodowy.
Ponadto menedżer ponosi także odpowiedzialność z tytułu sprawowania zarządu, tzn.
odpowiada za pełną szkodę, którą spowodował niewykonaniem lub nienależytym
wykonaniem swojego zobowiązania. Szkoda obejmuje nie tylko straty poniesione przez
poszkodowanego, lecz również korzyści, które mógłby osiągnąć gdyby tej szkody mu nie
wyrządzono.
3. Elementy kontraktu menedżerskiego
Kontrakt menedżerski powinien być sporządzony na piśmie. Konstrukcja umowy
zależy w dużej mierze od stron ją zawierających, które decydują, jakie będą ich prawa
i obowiązki, warunki zapłaty wynagrodzenia, sposoby rozwiązania i okres wypowiedzenia
kontraktu. W zawieranym kontrakcie menedżerskim powinny się znaleźć m.in. następujące
informacje:
- data zawarcia kontraktu
- strony zawierające kontrakt
- postanowienia ogólne o celach umowy
- przedmiot kontraktu
- miejsce wykonywania umowy
- obowiązki stron
- odpowiedzialność zarządzającego
- zadania do wykonania i kryteria oceny efektywności ich realizacji
- czas trwania umowy
- wynagrodzenie i dodatki motywacyjne
- świadczenia dodatkowe w tym odprawy w przypadku ustania kontraktu
- zakres tajemnicy obowiązującej zarządcę
- zakaz konkurencji i prowadzenia dodatkowej działalności
- elementy socjalne
- zasady zawieszenia zarządy
- podstawy i tryb rozwiązania umowy
Zatrudnienie menedżera na podstawie umowy o pracę wiąże się z posiadaniem
przez niego wszystkich przywilejów pracowniczych, tj. prawa do urlopu wypoczynkowego
i wynagrodzenia za ten urlop, wynagrodzenia za czas choroby oraz świadczeń socjalnych.
Korzysta on również z ochrony przez wypowiedzeniem umowy o pracę w czasie urlopu,
choroby lub innej usprawiedliwionej nieobecności. Za te przywileje menedżer – pracownik
Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie:
www.mfiles.pl, www.prawo.money.pl, www.g.infor.pl, www.poradnik-kariery.monsterpolska.pl, www.rp.pl
Czerwiec 2011
Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie
Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Tarnowie
musi jednak pogodzić się z ograniczoną swobodą w wykonywaniu swoich obowiązków.
Podlega on bowiem kierownictwu i jest zobligowany do przestrzegania przepisów
obowiązujących w firmie. Poza tym menedżer na podstawie umowy o pracę musi stosować
się do bieżących poleceń przełożonych, a to oznacza, że czasami ograniczone są jego
możliwości stosowania własnych metod zarządzania.
Menedżerowie zatrudnieni na cywilnym kontrakcie menedżerskim nie posiadają
takich przywilejów, jak zatrudnieni na podstawie umowy o pracę. Pracodawca nie jest
związany przepisami ochronnymi w zakresie czasu pracy czy zagwarantowania wypoczynku.
W grę nie wchodzi także limitowana odpowiedzialność majątkowa menedżera czy ochrona
przez wypowiedzeniem w czasie urlopu lub choroby. Menedżerom zatrudnionym na
kontrakcie cywilnym przysługują tylko te przywileje, które wynegocjują z drugą stroną.
Zaletą tego rodzaju kontraktu jest za to duża swoboda w wykonywaniu swoich zadań i brak
bieżącego nadzoru, co pozwala menedżerowi stosować własne metody zarządzania
i podejmować decyzje bez ograniczeń.
Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie:
www.mfiles.pl, www.prawo.money.pl, www.g.infor.pl, www.poradnik-kariery.monsterpolska.pl, www.rp.pl
Czerwiec 2011
Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie
Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Tarnowie
Przykład kontraktu menedżerskiego
KONTRAKT MENEDŻERSKI
Umowa zawarta w dniu........................w...............................między:
………….......................................(nazwa firmy) z siedzibą w............................., przy
ulicy……………............…..,
wpisaną
do
Krajowego
Rejestru
Sądowego
w................................................................(nazwa
i
adres
sądu)
pod
numerem
KRS.................., reprezentowaną przez:
–
....................................................................................................................................................
–
....................................................................................................................................................
zwaną dalej spółką, a................................................, zamieszkałym w............................przy
ulicy.....................................,
legitymującym
się
dowodem
osobistym
serii
i nr............................, zwanym dalej menedżerem.
§1
Spółka na podstawie niniejszej umowy powierza menedżerowi zarządzanie majątkiem
przedsiębiorstwa spółki, a menedżer przyjmuje w zarząd przedsiębiorstwo spółki na
warunkach przewidzianych przepisami kodeksu spółek handlowych, kodeksu cywilnego oraz
postanowieniami niniejszej umowy.
§2
Do obowiązków menedżera należeć będzie w szczególności:
– bieżące zarządzanie sprawami spółki;
– kierowanie i koordynowanie pracami zarządu;
– przedstawianie realizacji planów rocznych oraz sporządzanie planów na kolejny rok
w terminach do 31 grudnia każdego roku.
§3
Menedżer zobowiązany jest uzyskać zgodę rady nadzorczej spółki na rozporządzanie
majątkiem spółki oraz na zaciąganie zobowiązań, które powodują rozporządzanie majątkiem
spółki
w
wysokości
przekraczającej.......................lub
zaciąganie
zobowiązań...............................
§4
Menedżer otrzymywać będzie zapłatę z tytułu wykonywanych obowiązków, które składać się
będzie z:
– stałego miesięcznego wynagrodzenia brutto
wysokości.......................................................................................;
– premii brutto w wysokości............................, należnej corocznie po zakończeniu każdego
roku obrachunkowego, z dniem osiągnięcia wyników finansowych określonych
w.........................................................; pod warunkiem
…………………………………………………………………..........................................................
– premii z zysku płatnej w terminie.................dni po odbyciu się zwyczajnego (walnego)
Zgromadzenia wspólników (akcjonariuszy) w wysokości..................proc. osiągniętego
zysku netto;
–
opcji
objęcia
udziałów
(akcji)
spółki
w
terminie..............................na
warunkach...................................................
§5
Niniejsza umowa zostaje zawarta na czas określony/nieokreślony i może być rozwiązana
jedynie w przypadkach określonych niniejszą umową.
Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie:
www.mfiles.pl, www.prawo.money.pl, www.g.infor.pl, www.poradnik-kariery.monsterpolska.pl, www.rp.pl
Czerwiec 2011
Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie
Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Tarnowie
§6
Spółka może rozwiązać niniejszą umowę z menedżerem:
– gdy menedżer dopuszcza się rażącego naruszenia prawa z winy umyślnej,
uniemożliwiającego dalsze zarządzanie majątkiem przedsiębiorstwa spółki;
– gdy menedżer narusza postanowienia niniejszej umowy lub przepisy kodeksu spółek
handlowych.
Menedżerowi przysługuje prawo do rozwiązania niniejszej umowy:
–w
razie
zaistnienia
konfliktu
pomiędzy
menedżerem
a.......................................zobowiązującego menedżera do działania lub zaniechania, które
według menedżera godziłoby w interes spółki lub miałoby na celu pokrzywdzenie
któregokolwiek ze wspólników;
–w razie przewlekłej choroby menedżera trwającej dłużej niż ………………..miesięcy
§7
W wypadku rozwiązania niniejszej umowy menedżerowi wypłacone będzie jednorazowe
wynagrodzenie w wysokości stanowiącej iloczyn miesięcznego stałego wynagrodzenia
i liczby miesięcy pozostałych do daty ważności umowy.
Strony zobowiązują się do dochowania treści umowy i wszelkich kwestii związanych z jej
wykonywaniem w całkowitej poufności wobec osób trzecich.
§8
Menedżer będzie dokonywał działań objętych niniejszą umową na zasadach wyłączności
i zobowiązuje się do nieujawniania informacji stanowiących tajemnicę spółki przez
okres..........od wygaśnięcia niniejszej umowy, przy czym przez informacje stanowiące
tajemnicę spółki rozumie się
....................................................................................................................................................
Spółka zobowiązuje się wobec menedżera w razie rozwiązania umowy
z
przyczyn..............................do
wypłacenia
kwoty
brutto
w
wysokości.......................................................................
Menedżer powstrzyma się od podejmowania jakichkolwiek działań konkurencyjnych
względem przedmiotu działania spółki w okresie trwania niniejszej umowy
i w okresie.........................miesięcy od daty rozwiązania niniejszej umowy.
Tytułem zaniechania podejmowania działań konkurencyjnych przez menedżera po
rozwiązaniu umowy spółka wypłaci menedżerowi z dniem rozwiązania umowy kwotę
brutto.................................................................
§9
Jakakolwiek zmiana lub uzupełnienie, wykładnia lub uszczegółowienie niniejszej umowy
wymaga zgodnej woli stron wyrażonej na piśmie.
§ 10
W sprawach nieuregulowanych niniejszą umową mają zastosowanie przepisy polskiego
kodeksu spółek handlowych i kodeksu cywilnego.
Wszelkie spory wynikające z treści i wykonywania niniejszej umowy będą rozstrzygane
przez....................(nazwa i adres sądu). Niniejszą umowę sporządzono w dwóch
jednobrzmiących egzemplarzach w języku polskim, po jednym dla każdej ze stron.
(spółka)
(menedżer
Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie:
www.mfiles.pl, www.prawo.money.pl, www.g.infor.pl, www.poradnik-kariery.monsterpolska.pl, www.rp.pl
Czerwiec 2011
Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie
Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Tarnowie
4.Polecana literatura:
1.L.Kozioł, Motywacja w pracy, determinanty ekonomiczno- organizacyjne, Wydawnictwo
naukowe PWN, W-wa – Kraków 2002
2.L.Kozioł, Doskonalenie systemu wynagrodzeń w przedsiębiorstwie, Wydawnictwo AE,
TNOiK, Kraków 1997
3.P.Mućko, A.Sokół, Jak założyć i prowadzić działalność gospodarczą w Polsce i wybranych
krajach europejskich , Księgarnia Ekonomiczna, W-wa 2011
Opracowano w Centrum Informacji i Planowania
Kariery Zawodowej w Tarnowie
czerwiec 2011 r.
Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie:
www.mfiles.pl, www.prawo.money.pl, www.g.infor.pl, www.poradnik-kariery.monsterpolska.pl, www.rp.pl
Czerwiec 2011