pobierz

Dr hab. Kataruyna Wojan, prof. UG
tlniwersytet Gdański
Druga clpin i a doty cząca rozpraw}- doktorski ej
Przesułzięciu senlantyczn.e
(na
v}
angielskich zaptłż;,-czeniach leksykalnych
podstawie rosyjskiego języka Internetu)
przygotowanej przez Panią mgr Magdalenę Rybczyńską
Przedłozona mi do ponownej ocen,v
-
skorygowana
-
rozprawa rngr Magdalen,v
Rybczyńskiej pt. Przestłnięcia sełncmĘ-czne w angielskich za1lożylg7ęniach lekyktłlnyclt (na
padstawie rosyjskiego ję4,ka Internetu1 potwierdza pozytywną opinię wy,raźnie wvrażoną
przęzę mnie w pierwszej recenzji
z
dnia 7. lipca 2016 roku
i
przedstawionej Wysokiej
Komisji ds. Przewodor.v Doktorskich Wydziału Humanistycznego lJniwersy.tetu Kazimierza
Wielkiego w Bydgoszczry. W sw,ojej recenzji zalvarłam jednoznaczną ocenę na temat jej
kształtu otaz
-
podkreślam- rzetelnej strony treściowej,fonnułując jednocześnie kilka
drobnych uwag (spostrzezeń). mając;,ch na celu, po pienvsze: pomóc Doktorantce w
przygotowaniu się do publicznej dyskusji naukowej.
i po
drugie: pomóc Autorce lv
przygotoł,aniu pracy do ewentualnej publikacji.
Niniejszym na prośbęPana Prodziekana ds. Nauki
Humanistycznego
i
Współprac,v W_vdziału
UKW w Bydgoszcz1, prof, dr hab, Jacka Maciejewskiego (pismo z
dn,
14,10.2t}16) podejmuję się ponownej oceny dyseńacji. Pewne treścizostaną tu, rzeczjasna,
porłtórzone.
Rozprarł,a doktorska Pani mgr Magdaleny Rybczyńskiej została przygotowana pod
kierunkiem prof. UKW dr hab. Haliny Barlwickiej. bez udziŃu promotora pomocnlczęgo.
Praca zostńa napisana w języku polskinr i po korekcteliczy 195 stron fiej objętośćuległa
zr.viększenill). T}tuł pracy nię został zmieniony. Składa się ona
ze Wslępu (ss. 7), trzech
obszemych roz.dzłńów podzielon,vch na podrozdzińy (ss" 166), Podsumowania (ss, 4),
BibliograJii zawierającej 95 pozycji. rv tym stosowne żrodłainternetowe (ss.
7-), trzech
streszczeń * rł, językach: polskim, rosyjskim
i angielskim (ss. l0) oraz dwóch
Zalqcznikr)u,
(ss. 8).
Roz,prawa stanowi połączenie krłestii teoretycznych
i
analiz materiałorłych.
Wymagało to od Doktorantki, rzecz jasna. dobrego przygotowania teoretycznego. zdolności
samodzielnego wyzyskiwania oraz Tozwijarria istniejąc_vch koncepcji naukowych,
a
takżę
umiejętności logicznego rłnioskowania. Pierrvsze dw,a rozdzińy ('Rozdz. I: Język Inłernetu;
Rozdz. 2: TeoreQczne pod.sławy semanĘcznego opisu w,yrażeń językowych) mają charakter
teoretyczno-metodologiczny, przygotowują podstawę analtzy zar,vartej
w razdziale trzecim
(Rozdz. Analizct senlanQczna-}. Są one oparte na przestudiowanej, właściwiedobranej.
literaturze przedmiotu (polskiej, rosyjskiej oraz angielskojęzycznej), zawierają również
niezbędne komentarze autorskie i wnioski.
w-e wstępie do rozrvażań (s. 3-9) rrrgr Magdalena Rybczyńska uzasadnia wybor
zagadnienia, podkreślającniezwykle siln,v wpłylv angtelszczyzny na język rł,spółczesny irinej,
zorganizowanej społecznościetnicznej na przykładzie rosyjskiego języka użltkolvników
globalnej Sieci. Przedstawia główne zńożęnia metodologiczne oraz zastosowany warsztat
analit,vczno-badarł,czy. Samo pojęcie Internetu Doktorantka traktuje
słusznie * ,,umownie"
z
u\Ą,agi
- zę wszech
miar
na niehomogeniczność tekstóił, ,zamięszc,zanych w tymże
globalnym medium ęlektronicznym, a przede wszystkim ze w,zględu na terminołogiczne
rrieuporządkowanie. jakie znajdujemy rł, piśmiennictwie językoznawczym różnych orientacji
badałvczych (szkoła polska vs szkoła rosyjska vs szkoła zachodnioeuropejska). Autorka
starł,ia tezę.
iż leksy,ka jest najbardziej dynamicznie znrieniającą się płaszczyzną języka, zaś
,.swoistym katalizatorem powaznych znrian w sposobach komunikacji społecznej i środków
jej rcalizacji stał się język Internetu" (cyt. s. 3). Twierdzi. iz zjaw-isko to w sposób szczególny
doĘka dzisiejszej formy języka ros,r,jskiego. Pani rngr NI. R,vbczi"ńska analizuje język w
działaniłl. Należy podkreślić.iz wszystkie postawione tezy Doktorantka udowadnia w części
analitycznej pracy, co św-iadczy o prar.ł.idłowo pfzeprorvadzonej
badaw,czej. Pani mgr
M, Rybczyńska
i opisanej pracy
koncentruje się na badaniu zmlan
w
naukowosemantyce
zapożyczeń leksykalnych dokonujących się w.danej sytuacji komunikac,vjnej, wyszczególnia
lingwistyczne
i
ękstralingwistyczne determinant5i
tych
mod_vfikacji. Zapowiada. iż
właściwości
semant_vczne transferów angielskich w języku rosyjskinr można zbadać poprzęz
opis procesów dokonujących się w płaszczyżrue semantyki słórv" których reprezentacją są
tozszętzenia i zwężenia treścianalizow,anych jednostek słownych. Tymze właśnieprocesom
semantycznym Doktorantka postanowiła poświęcićw szczególności swoją uwagę w
badaniach analitycznych materiału leksykalnego. dąż,ąc do wyodrębnienia specyticznych
semantycznych amplifikacji jednostek. Dostrzega ona waz,ką, funkcjonainą rolę kontekstu, co
jest istotne w aspekcie zastosowanej ptzez nia metodologii badawczej,
Analizę semantyczno-Ieksykalną Doktorantka oparŁa na obszernym
materiale
faktograficznym" tlkons§tuowanym przez naturalne wy,powieclzi rosljskich internautórv,
wl,brane ze spektakularnych. najczęściej odwiedzanych, serwisów- intemetorwch (zarów-nrl
blogów,
jak i forów dyskusyjnych). Tu. jak
zaur.r,azam, dokonała korzystnej mod1,,fikacji
nazewnicze.i, wprowadzając termin sen+,is intern€tol|}.,
zamiast wcześniejszego strona
internetouła. Badaczka zastosowała drł,a Ęteria rłl,boru źródęłdo analiz,v językclu,ej:
popularnośćmediór.v komunikaci,jn1,,ch oraz rodzaj komunikacji. Analizowany przez nią
materiał zaśw śrł,ietleklas,vfikacji typologicznej
złoĘłsię na typ
korespondencyjny oraz
hipertekstowT. W sferze deci,zyjnej odnośnie do obranego typu tekstu f)oktorarrtka kięror.vała
się ustaleniami w, zakresie poet.vki sformułowanymi przęz uzrlaną rosyjską badaczkę Marinę
Sidororł,ą (blog jako tbrma literacka).
A
zatem: przedmiot rozprawy stanowi zasadniczo analityczny opis elvoluujący,ch
pożyczek leks.vkaln,vch z języka angielskiego funkcjonujących współcześnie w konkretnym
subsystemie języka rosyjskiego
w
aspekcie
ich zmian
semantycznych
o
charakterzę
dynamicznym i konstrukąvwnym. Szczegółowa analiza semantyczno-leks_vkalna ma charaktęr
porównaw-czy
i prowadzonajest w oparciu o dane leksykograficzne (definicje słownikowe
otaz ekwiwalenty przekładowe) rłyekscerpowane z
repręzentatywnych opracolvań
słor.łnikarskich angielsko- i rosyjskojęzyczrrych (m.in. Oxfard Advanced Learner's Dictionary
of Current English, To"ąxoeutń c,lostlpb pyccKozo ź3blKą oraz Concise Oxford Russian
Dictionary. a takżę popularne translatory intemetowe). Drugi etap analizry semantycznej
angielskich transferór.ł, leksykaln.vclr ma zaścharakter dl,skurs,vwlly; włącza w swój zakres
analtzę kontekstu rł__rporviedzi uzltkownikorv Internętu.
a
mianowicie bilans użyc
poszczególnych jednostek leks.vkaln1,,ch zakrvalit-lkorł,anych .iako anglicyzm,y
w
aspekcie
zachowańjęz,vkow,,vch lł, s}tuacji interpersonalnej komunikacji odbywającej się w przestrzeni
wirtualnej z uwzględnieniem jej spec.vfiki gatunkowo-kulturowej oraz tendencji językowokulturowych o charakterze globalnym (Autorka jest świadoma faktu, tż angltcyzm},
\,v
języku
ros,vjskim oddają charakter per,vnych przejalvór,ł,zycia społecznego i kulturow,ego). Badaczka
dokonuje weryfikacji interlingwaln"vch relacji semantyczny,ch rłybranych jednostek
leksykalnych pod katem substytucji (transfer leksykalny w miejsce słowa rodzimego) oraz
adaptacji językowej implikującej poządane translokacje (przesunięcia) sęmant,vczne lv
strukturze anglicyzmow. Pod uv/agę branę są rów,nież konotacje jako znaczący składnik
ztac zęnta (wazny
e
l
eme nt ko gni t,vwi
s
ty
czny, me ntaln y ).
Autorka wy,ekscerpowała reprezentatywny zbtór zapaż5lczeń leksykaln,vch z
angielskiego, na który składa się 50 słórv (500
u{q
oruz 5a zleksykalizolł,anych akroninrów
angielskich (również 500 użyć). Korpus wypowiedzi internautów zaśzostał utworzony na
bazie stron konkretnych
serw,isów- internetowych, blogów" forórł, dyskusl,jnl,ch, portali
tematycznych, Zńożotly przedztał czasow}, zanrieszczonvch elektronicznie tekstórłl.
poddanych rvieloaspektowej analizie językowej. zamyka się w- latach 2a12-ż015. Jest to
zńęm materiał faktograficzny całkowicie rł,społczesn},. dając_v pełnię możliwościuchwycenia
aktualnych trendów, zjawisk językowych
i
zachowań jęz_vkorł;vch oraz społecznych w
donrenie komunikacji wirtualnej oraz dokonujących się zmian r.v sferze nrentalnej ich
uczestników (co moze okazać się cenne
z
punktu widzenia badań lł, zakręsie socjologii
języka). Frekwencję użyc analizowanych rclsyjskich iednostek ieksl,kalnyclr o proweniencii
angielskiej sporządzono na podstarł.ie danych statystycznych uzy,skanych
poprrlarnej rvyszukiwarki Google.ru otaz zawartych
korprrsie języka ros_r,jskiego
w
za
pomocą
ogólnodostępnym narodowym
- Ruscorpora.
Podstawę teoretyczną dysertacji stanowią opracowania wybitnych semantyków
Arrny Wierzbickiej, Aleksego Awdiejew-a
i
-
.}urija Apresjana. Płaszczyznę penetracji
seman§cznych stanowią najnorł,sze koncepcje stereotypów kulturowych, scenariuszy i
standardów, semantycznych charakteryzujące sfbrę mentalnościorvą rłybranych etnikonów
oraz ogół przl,jętych przez nie zachowań
i
tradycji ob5,czajow_vch. Doktorantka rozpalruje
zlożanę krvestie łlatiancji semantycznych" transfiguracji znaczeniorł1,,ch
i ich
determinanty
językorł,o-kulturowe (istotne z punlitu rvidzenia badań 1ingr.vokulturologiczni,ch). Wskazuje
rozszerzenie
i
zrvęzenie jako drł,ie zasadnicze obserwowane modl,fikacje semant}"czne
w-
strukturze as_vmilorł,anych słórv (które rv ostatnim rozdzialę podda szczegółorł,ej anaiizie
lingwistycznej i pragmalingrvistycznej). Dokonuje opisu transfotmacji treści adaptorvan_vch w
języku rosyjskim anglicl,zmórv. implikorł,anej aktualnym kontekstem z jednej strony. i
standardót,kulturowych
z drugiej. Róznice semantyczne transferórv ukazuje - jak najbardziej
słusznie - poprzęz model porór,lnawcz_v (stił,ierdza jednacześnie dotklirły brak spójnej teorii
semantycznej). Prorvadzana anal.iza lingw,istycznama układ trójfazowy,; składają się nań: 1)
definitlwanie leksykograficzne; 2) opis konotacji jednostki; 3) sprecyzowanie kontekstu
uż,vcia anglicyznru.
Przejdę do oceny poszczególn_vch rozdziałów dysertacji.
W rozdziale i pt. Język Internetu (s. 9-32) mgr Magdalena Rybczynska przedstawia
syntetycznie właściwości
tego subjęzyka, wskazr{ąc arbitralnie na jego trzy zasadnicze cechy"
takie jak internacjonalizm
i dominacja języka angielskiego, ekspresywnośćoraz skrótowość
fiako przejaw ekonomii w jęzlku)
-
ti.tuły podrozdziŃów noszą nazwy tyclrze własności.W
podtozdztalę 1.3. SkrótolłośćAutorka wyodrębniła jeszcze
-*
w sumie dośćpokazny
-
(17-
stronicowy) podrozdział: Skrótowce.iako znaczqca cecha.ięzyka Internettł (s, 17-33),
rł.
którym, opierając się na założeniachgrarnat,vki komunikacyjnej, dokonuje interesującej
analizy funkcjonalnej akronimów, będących bezpośrednim"zamierzonym. imporlem z jęz.vka
angielskiego (trwypukla rolę operatorów poziomu metad.vskursyrłłrego). Mgr Rybczyńska
słltsznie podkreślaobligatoryjnośćprorł-adzenia badań pod kątem kultury języka (w tym
honoryfikatywności) intemautór.v (etyka słorva i ne§,kieta); rvskazuje na niebezpięczeństr.ł,a
wynikające
z łamania iabu jgzykowego i kulturorł,ego. a także potrzebę reguł konwersacji
(vide reglły Paula Grice'a) ujawnianą ptzez tę specyficzną. zamkliętą grupę użykownikow,
posługującą się rłłasnym kodem komunikacyjnym. W mojej ocenie treśćpodrozdziŃu została
właścirł,ieprzedstawiona
i
zilustrorł,ana dużą liczbą interesującl"ch prz1,,kładów" Powyzsze
zagadnienia uwazam za niewątpliwie w-ażkie z punktu r.ł,idzenia r,r,spółczesnej komunikologii.
równiez w aspekcie międzl,kulturo\q,m"
Rozdział II pt. TeoreĘ,czne podstav,y semąnij-cznego opisu :llłzżeń,leł,kou7ch (s.
34-50) jest omówieniem pojęć podstarł-orłłchi istoty najważniejszl,ch zagadnieri
z
zakresu
rvspółczesnej semantyki leks1.,kalnej. Autorka syntetycznie przedstarvia wybrane koncepcje
metodologiczno-badawczę Wierzbickiei. Apresjana. Arvdiejewa
i in.
W,vbór tychźe
podyktowany był potrzebami analityczrrymi. Stwierdzam, iz konkretne metod_v wlw badaczy
znalazły zastosorł,anie w dysertacji. Mgr Magdalena Rybczyńska slłćj wyrvód rozpoczyna od
zdefiniowarria bazowego pojęcia znaczenia. Jak podkreśla tytułem wstęptt, pojęcie to jest
pojmor.ł,ane róznie
i
ujmowane niejednolicie przez jęz.r,koznarvców, Przl.wołuje kilka
reprezentatyr.vnych nazwisk językoznawcórł,. odwołując się do ogólnej literatur_v przedmiotu
(A. Wierzbickiej, L. Norvikorł,a. A. Kiklewicza. D, Szmieliorva. J. Bartmińskiego. M.
Grochorł,skiego.
R.
Grzegorczl,korve.i.
badaczy-), Doktorantka skłania się
powiązaniu
z uĘciem, nie
R.
Tokarskiego.
a
takze zachodnioeuropejskich
ku teoriom aret-erencjalnvm. traktując,vm
irytaczęnię w
zaśjako byt w izolacji. Przslacza popularną definicję znaczenią
Anny Wierzbickiej. uznawszy ją za najpełniejszą; owa definicja stanowi punkt wyjścia do
prowadzonej przez nia analizy. Ntta świadomośćtozgraniczenta znaczenia systemowego od
pragmaty-cznego oraz
ich współdopełniania się. W procesie opisu
słownych uwzględnia ona kontekst sytuacyjny (aktualizacj
modyfikujące sens, ptzy czym uznaje
(kontrowersyjnego zarazem).
Za
je za wazny rodzaj
a
znaczenia jednostek
znaczenta) oraz konotacie
doświadczenia poznawczega
podstawę analizy semantyki zapożyczeń prą,jmuje
uniwęrsalnę założenta Darruty Buttler. dotyczące przesunięć znaczeniorłych rozumianych
jako ,.przeobrażenia powolne i stopniowe. polegające na w-er,vnętrznej ewolucji pojęcia podstawy naztły" (cyt. s. 41). Doktorantka, juk już rł.spomniałam,wl,różnia dwie
podstawowe kategorie zmian semantycznych: razszerzenie
i
zwężenie. W procesie analizy
semantycznej uwzględnia równiez ewolucję ekspres;,Tł,ności zapożyczeń. oceniając
zabarwienie emocjonalne transferórł, angielskich ił, kontekstach internetowych wypclwiedzi
rosyjskich w aspekcie aksjologii (melioracja i degradacj a znaczen). Stw,ierdza, źe jednak nie
rvszystkie przesunięcia semantyczne utrw-alają się rv jednostkach jęz.vkowych, bowięm
zmiany w-treścisłorva mogą mieć charakter okazjonaln;, (np. neosemantyzmy), tymczasowy,
efemerydaln.y. mogą równiez rłpłlłv,aćna konrł.ersje ulrazou,. N{gr R,v-bczyńska dużą wagę
przydaje aspektom iingwokulturo\\ym.
i
czl,ni to słusznie, \Ą'vraza pogiąd, tż znajdujące
odzrł,ierciedlenie w leks_vce aspekty kulturorłę tworzą s\yego rodzaju szablony. Jej wywód rra
temat odzlł,ierciedlenia kultury
w znaczęniach słórv znajduje ulnocowanie
rł, twierdzerriach
czołowych semant,vków,. takich iak Anna Wierzbicka, Anna Pajdzińska, Ryszard Tokarski.
W,l,,lvód ilustruje kilkoma przykładami leksykainymi zaczerpniętymi
z
polskojęz,vcznego
piśmiennictwa (zabrakło mi tu przytoczeń leksyki rosyjskiej).
Doktorantka zabiera głos w sprawie polisemii leksykalnej towarzyszącej innowacjom
semantycznym, które na ogół
w
badaniach semantyków- klasyfikowane są bądz jako
homonimiczne,bądźjako polisemiczne. W dyseńacji rngr M. Rybczyńskiej badaneiędnostki
(tj. angielskich pożyczek) r,vy-kazują polisernię konstytuowaną przęz treśćwtórną, będącej
rezultatem rozwoju semantycznego \ł),razu zapażycz-onego
\Ą,
semantyczną jednostki zapoĘczonej pracuje jego uzycie
w
języku biorcy. Na lł,artość
różnorodnych kontekstach
s,vtuacyjn,vch (pojaił,iają się odcienie znaczeniowe). Doktorantka opiera się
na założęnlach
badaluczych Danuty Buttler. Uwazam, iz poruszone zagadnienie wieloznaczności jest l,vielce
istotne również
z
leksykogruftcznego punktu widzenia. borł,iem Doktorantka w\znacza
słownik jako model porównawczy fiednym z eiementólł, protł,adzclnej analiz1. jest definic|a
leksykograftczna ota7, odpowiedniki słownikow,e będace elementami mikrostrukturv
słownika). Ogóinie mogę stwierdzić,
iż literafura
przedmiotu została rvłaściwiedobrana i
zinterpreto wafia ptzęz Doktorantkę.
Rozdziń III
pt.
Analiza sem.antyczna (s. 51-166). najobszerniejszy. składa się z dwóch
kluczor,łrych padrozdziałów,: 3.I. Rozszerzenia semantyczne (s. 56-I2a) oraz 3.2" Zwężełlia
semanĘlczne (s. 121-166). Badaczka odporviednio grupuje w,nich analizowane pożyczki z
angieiskiego
w
porządku alfabefu łacińskiego (postać kanoniczna leksemu
to
grafta
angielska). Autorka prezentuje tu róznorodne możliw-ościinterpretacyjno-percepcy,jrre sensu
leksemów utrwalonych w, słclwnikach przekładorłych relacji językói,l.: angielski-rosyjski,
leksemów występujących w fllnkcji ekwirvalentów obcojęzycznych. Jednocześnie zlvraca
uwagę na zagadnienie interpretacji i konceptualizacii świata opierąjący,,ch się na stereotypach
kulturowych. Różnice znaczeniowe
i
transformacje treścisłów, wljaśnia relatywizmem
językorłym, Znaczenia fiaz i słów wybranych z rosl,jskich hiperlekstów Badaczka opisuje na
tle szerszych kontekstórł,. będacymi fragmentami w_vpow.iedzi intemautów. Eksplikacje mają
charakter deskryptywny, zaśich punktem wyjścia są definicje słownikorł,ezapożylczęń oraz
ich ekr.viwalenty przekładowe, Sens anglicyzmu uzupełnion,v jest konotacjami i znaczeniem
kontękstualnym. Opis analityczny semarrt_vki transferów- i icli odpow-iednikórł, przekładowych
jest łv mojej ocenie przedstawiony w sposób właściwyi rłl,czerpującv^ zaśtransfbrmacje
sensów konkłetrrych anglicyzmów został,v ukazane rv odpow,iednio dobranych. przejrzyst,vch
dla
odbiorc.v. kontekstach. Dodatkow-o Doktorantka zamlęszcza informacje
na
temat
frekwencji uzyć badan.vch jednostek leksykaln.vch. kazdorazowo przytaczając żtodłodanych
(przedmiotem w_ł-szukania danych ilościowych była ocz}.wiście jednostka rosl,jska).
Dokonała ona uzupełnienia (rł, stosunku do rł,ersji pierw,otnej) metryczki analtzowanej
jednostki transferowej
o
rv języku
formę adaptacji graficzno-fonetyczno-nrorfblogiczną
biorcy (rosyjskim). Ten sposób prowadzonej analizy przydaje pracy rłymiar pragmatyczn1,, i
czyni 1ąużytecz,ną.
Autorka rozprawy dochodzi do wjelu istotnych i interesujących wniosków,. Stwierdza
ona, po pienvsze: różnice kulturowe odzwierciedlają się w jednostkach słownych pozomie
takich sanych (powoduje to pułapki językowe), przy cz;-m uż,llkownicy języka-biorcy
adaptują pod w,zgledem treściow,vm transfer,v leksykalłre do własnych ręaliów,; modyfikacje
semantycznę są implikacją kulfurową; po drugie: międz_vkulturowość determinuje zmiany
sernantyczne;
po trzecie: zapoż,vczenia angielskie
emocjonalnego oraz
o
cec,huje często zmiana nacechowania
w procesie
mod.vfikacji
i mortblogiczne: po piąte: zapoĘczeńa
są uzywane
charakterze rł,aftościującl,m:po czwarte:
znaczeń biorą udział regu§ składniorve
w sposób śrł,iadomyze względu na sens: po szóste:
ekrvir.ł,alent_v
słorłnikou,e utnĄ-alająrożne
sensy zapożyczeu po siódme: eksplikacje pojęć st\Ą.orzone na podstawie różnorodnych
wypowiedzi tbrmułowanych w języku-biorcy rózrfą sie od definicji słclwnikoi,vych.
Końcową częścpracy konstytuują dwa Załe7czniki {s. l88-195) zawierające przykłady
rejestracji źrodłazebranego materiału z grupy rozszerzeń (Zał. I) otaz
7,
grupy zwężen (Zał.
2), Stanowią one w istocie uporządkorł,any wy-kaz kontekstów (w formie tablicy) dla
przykłado*1,ch zapażyczeń angielskich asymilowanyclr w języku ros.v,jskim z
przy par ządkow,anymi im adresami el eklronic zny mi podstaw1. ekscerpcj i.
7
7
podsumowanie
Po
zapoznaniu
się ze
Rybczyńskiej stwierdzam.
iz
Pani mgr
skorygorvaną wersją rozpraw_y
Magdaleniz
dokonała ona stosownych poprawek dotl,czących kwestii
najistotniejszych: rnetodologicznych, terminologicznych, formalnych (w opisie analitvcznosemantycznym
j
ednostek), a takze uzupełnień literaturowych.
Przedstawiona
do ocęny
rozpTawa doktorska
jest napisana rzetelnie"
solidnie.
przejrzyście,w sposób komurrika§w,nv. ZostŃa bogato zilustrowana ciekawymi, starannie
wyekscerporł,anyrni. przykładami v,raz
się ambitnego, niełatr.vego zadania
-
z towar7łszącymi im kontekstami. Autorka
podjęła
analtzy zawiłościsenrantyki transferów leksykalnl,ch z
angielskiego u,e współczesnl,nr tekścierosyjskim charakterl,zując,vm się pewną spec,vfiką
komunikac,vjną. Ogrom przeanalizowanegc przez Autorkę materiału faktograficznęgo budzi
tu do czynienia z
szacunek. Mam1,
zamierzeniem ambitn.vm.
z
samodzielnością i
oryginalnością rł;vkonania. Język rozprawy jest starann.v, spełnia kr_r-teria stylu naukowego.
Jest bogaty w, leksykę
i
frazeologię naukow,ą, terminologicznie rozrł,inięty. pod rł,zględem
syntaktycznym nienaganny. Zdarzają się jednak (sporad,vcznie) porrtótzęnia treści- na etapie
ewentualnego przygotowania edytorskiego teksttr nalezałoby, je rłl.elinrinow.ać.
Nie mam żadnych zastrzężęń do reaiizacji
postarvion1,-ch
przęz mgr Magdalenę
Rybczyńska celór.v pracy i weryfikacji hipotez. Doktorantka zręa|izawała wszystkię założonę
cele
i
zwer,vflikow-ała hipotezy
w
sposób logiczny,,, racjorralny,
i - w
mcljej ocęnie
-
wyczerpujący dla prac o charakterze rozpra\ł"y doktorskiej. lJważam, ze w wielu aspektach
niniejsza rozprawa posiada wysoki poziom mery.toryczny, stanowiący dobre świadectw,o
plzygotowania Doktorantki do prowadzenia badań naukowych na dobr_vm poziomie. N{gr
Magdalena Rybczyńska potrafi właściwiesformułować problem badawczy. postawić trafnę
hipotezy badawcze ofaz wybrac metody prowadzące
do ich
sprawdzenia. Dowiodła
umiejętnościposługiwania się zŁożonym aparatem metcldologicznym. Doktorantkawkazńa
się
szerokością horyzontów- my,,ślenia, dobrym przygotowaniem teoretycznym,
umiejętnościami analitycznymi,
a
takżę umiejętnością syntetyzowania. Rozprawa jest
świadectwem rł,iedzy Doktorantki i posiadanej sprar.vności interpretacyjno-inferencljnej.
Reasumując: rozpraw-ę doktorską Pani mgr Magdaleny Rybczyńskiej zatytułowaną
Przesunięcia,semanĘczne
ros.ujskiega
bowiem
vl
angielskich zapozyczeniach leksykalnych (na podstawie
języka Internętrł) oceniam w_vsoko, Jęst ona u, pełni nowatorska, łvpisuje się
w nuń
najnowszych badań współczesnego językoznawstwa pragmatycznego.
komunikatyw,istyki.
aw
określonej mierze takze interlingwistyki. Praca posiada wiele
walorów poznawczych, istotnych zarówno dla młodszych adeptóu, nauki, jak
i
dojrzałych
filologórv zainteresowanych tym kierunkiem badań. Wnosi nowe w,ańoścido nauk
humanistycznych, wzbogaca dotychczasowe badania teoretyczne prowadzone w dziedzinie
porównalł,czej semantyki leksykalnej,
a przy tym ma
w}.miar lvysoce praktyczny. Bez
wątpienia będzie ona mogła być w przyszłościwykorzystana na zajęciach dydaktycznych z
zakresu językr:znawstwa rosyjskiego, porów.nawczego, lingwokulturologii, krrltury języka
rosljskiego. a takze na zajęciach translatoryczny,-ch
bogat1, mate.riał do prowadzęnta analiz
i
leksykografii przekładołvej. Zawtęra
z zaktesu interferencji językowej (transfer
pozy,,t_vłny
lub negatywny angielszczyzny), Zawiera tęż cenn.y materiał językow1, pod
przyszłe
komparatystvczne badania lingrvokulturologiczne z uwzględnieniem większej |iczby języków
(lv relacji jęz_vków: słowiańskie - niesłowiańskie).
Podtrz,vmuję swoją opinię
teoretyczno-metodolo
g
iczną
or
o celowości publikacji
z
rozprarł_v
podziałem na części:
az materi ałową.
Uw,azam. iz oceniana rozprawa odpowiada wl,maganiom określon_ym w art. 13 ust.
ustawy zgodnie
z
Rozporządzeniem Ministra Nauki
i
Szkolnichva W.vzszego
z
1
dn,
22,09.2011 roku (Dz. U. Nr 65), Wnoszę o dopuszczenie mgr N{agdalen1- Rl,bcz,vńskiej do
dalszych etapów postępowania w przewadzie doktorskim na \Vvdziaie Humanist,vczn}.m
lJniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy.
W, iUilo
Katarzyna
pro fe
Gdańsk. 3a, pażdziernika 2016 roku
ia,*
So.i*
sor nadzllry czajny