CZAS DREWNA CZAR DREWNA
Transkrypt
CZAS DREWNA CZAR DREWNA
CZAR S DREWNA Centrum Informacyjne Lasów Państwowych 02-362 Warszawa, ul. Bitwy Warszawskiej 1920 r. nr 3 tel.: 22 822 49 31, faks: 22 823 96 79 e-mail: [email protected] www.lasy.gov.pl Zdjęcie na okładce: Olegusk / Shutterstock.com Projekt graficzny: Podpunkt Druk: ORWLP w Bedoniu Fot. PhotoHouse / Shutterstock.com [1] Nowy Rok styczeń Mieczysława, Mieszka 5 Edwarda, Hanny 12 Arkadiusza, Czesławy 19 Henryka, Mariusza 26 Pauli, Pauliny [6] Święto Trzech Króli Kacpra, Melchiora, Baltazara 13 Bogumiła, Weroniki 20 Fabiana, Sebastiana 27 Angeliki, Przybysława 7 8 Lucjana, Juliana Seweryna, Erharda 14 15 Feliksa, Hilarego Domosława, Makarego 21 Dzień Babci Agnieszki, Jarosławy 22 Dzień Dziadka Anastazego, Wincentego 28 Walerego, Radomira * Jodła pospolita (Abies alba) dorasta do wysokości 40–50 m i osiąga wiek do 300–400 lat. Najgrubsza w Polsce jodła rośnie w lasach Nadleśnictwa Baligród. Ma 519 cm w obwodzie i wysokość 35 m. Mimo ciągle malejącego znaczenia drewna jodłowego na rynkach drzewnych (gatunek zagrożony, a drewno kapryśne w obróbce i stosunkowo nietrwałe) wciąż bywa stosowane, głównie w przemyśle budowlanym, celulozowo-papierniczym i zapałczanym. Drewno jodły pozbawione jest żywicy. 29 Franciszka, Zdzisława 2 Izydora, Sylwestra 9 Marceliny, Marcjanny [3] Danuty, Genowefy [4] Anieli, Tytusa [10] [11] Dobrosława, Wilhelma Antoniego, Jana Felicji, Tymoteusza 30 [31] Macieja, Martyny CZAR S DREWNA Ludwika, Marceliny 2015 3 Małgorzaty, Piotra 23 [24] [25] Ildefonsa, Rajmunda 2 Matyldy, Feliksa 16 [17] [18] Marcelego, Włodzimierza 1 4 Miłosza, Pawła 5 Fot. Reddogs / Shutterstock.com * Buk zwyczajny (Fagus sylvatica) osiąga wysokość do 40 m. Ma pień dobrze wyrośnięty, gonny, o kształcie cylindrycznym, do wysokości ok. 20 m wolny od gałęzi. W Lasach Państwowych zajmuje 5,8% powierzchni leśnej. Drewno buka ma rozliczne zastosowania. Jest doskonałym materiałem meblowym, nadaje się na sklejki i płyty, na parkiet i do wyrobu beczek, narzędzi, części maszyn, przyrządów sportowych, instrumentów muzycznych (Fagus – fagot) oraz wielu przedmiotów codziennego użytku. Wytwarza się z niego papier i węgiel drzewny. Ma dużą wartość opałową. [1] 5 Brygidy, Ignacego 2 Ofiarowanie Pańskie Marii, Miłosława luty 9 3 Błażeja, Telimeny 10 Apolonii, Rajnolda Elwiry, Jacentego 16 17 Danuty, Julianny Ostatki Łukasza, Zbigniewa 4 Andrzeja, Weroniki 11 Marii, Lucjana 18 Środa Popielcowa Konstancji, Maksyma 23 24 25 Damiana, Romany Macieja, Bogusza Cezarego, Wiktora 5 Adelajdy, Agaty 12 Tłusty Czwartek Nory, Modesta 19 Arnolda, Konrada 26 Aleksandra, Mirosława 6 Bohdana, Doroty [7] Romualda, Ryszarda [8] Piotra, Żakliny 13 [14] [15] Grzegorza, Katarzyny Dzień Zakochanych Cyryla, Walentego Eleonory, Kiejstuta 27 [28] Anastazji, Gabriela CZAR S DREWNA Romana, Makarego 2015 7 Faustyna, Jowity 20 [21] [22] Leona, Ludomiła 6 8 Małgorzaty, Marty 9 Fot. Olegusk / Shutterstock.com * Dąb szypułkowy (Quercus robur) i dąb bezszypułkowy (Quercus petraea) to dwa gatunki dębu naturalnie występujące w Polsce. W Lasach Państwowych zajmują 7,7% powierzchni leśnej. Drewno obydwu gatunków dębu charakteryzuje się podobnymi cechami: jest ciężkie, twarde i wyjątkowo trwałe. Znajduje powszechne zastosowanie w przemyśle drzewnym, stolarstwie i meblarstwie, do wyrobu oklein i parkietów. Zatopione w torfowiskach lub rzekach, po kilkuset latach przybiera czarną barwę („czarny dąb, polski heban”), nie tracąc nic ze swej wytrzymałości, zyskując natomiast niezwykły wygląd i wysoką wartość. [1] 9 marzec Antoniego, Radosława 2 Heleny, Henryka 9 Franciszki, Katarzyny 16 Izabeli, Herberta 23 Oktawiana, Zbysława 3 Kunegundy, Maryny 10 Cypriana, Makarego 17 Patryka, Zbigniewa 24 Gabriela, Marka 30 31 Amelii, Kwiryna Kornelii, Balbiny 4 Kazimierza, Łucji 11 Benedykta, Konstantego 18 Cyryla, Edwarda 25 Marioli, Dyzmy 5 Adriana, Fryderyka 12 Bernarda, Grzegorza 19 Józefa, Bogdana 26 Emanuela, Larysy 6 Róży, Jordana [7] Pawła, Tomasza [8] Dzień Kobiet Beaty, Jana 13 [14] [15] Krystyny, Bożeny Jakuba, Matyldy Benedykta, Mikołaja Anieli, Renaty 12 Bogusława, Katarzyny 27 [28] [29] Ernesta, Lidii 11 Ludwiki, Klemensa 20 [21] [22] Klaudii, Eufemii 10 13 Niedziela Palmowa Wiktoryna, Helmuta 14 CZAR S DREWNA 2015 Fot. Kesu / Shutterstock.com 1 Prima Aprilis kwiecień Zbigniewa, Grażyny [6] Poniedziałek Wielkanocny 7 Celestyny, Izoldy Hermana, Donata 13 14 Przemysława, Marcina 20 Czesława, Agnieszki 27 Teofila, Zyty Jadwigi, Waleriana 21 Feliksa, Anzelma 28 Pawła, Walerii 8 Dionizego, Radosława 15 Anastazji, Wacława 22 Kai, Leona 29 Piotra, Rity * Grab pospolity (Carpinus betulus) jest jedynym w Polsce rodzimym przedstawicielem kilkudziesięciu gatunków grabu na świecie. W Lasach Państwowych zajmuje 1% powierzchni leśnej. Drewno grabu pod względem wartości opałowej dystansuje pozostałe gatunki drewna z polskich lasów. Jest twarde, ciężkie i sprężyste, doskonale nadaje się do toczenia, wyrobu instrumentów muzycznych, opraw narzędzi stolarskich, sprzętu rolniczego i płóz sań. 2 Wielki Czwartek Franciszka, Władysława 9 Mai, Dymitra 16 Bernadetty, Cecyliana 23 Jerzego, Wojciecha 3 Wielki Piątek Ryszarda, Antoniego [4] [5] Izydora, Wacława Ireny, Wincentego Wielka Sobota Wielkanoc 10 [11] [12] Małgorzaty, Michała Leona, Filipa Apoloniusza, Bogusławy Jarosława, Marka 30 17 Marzeny, Klaudiusza 18 Katarzyny, Mariana CZAR S DREWNA 16 Adolfa, Tymona 24 [25] [26] Aleksandra, Grzegorza 15 Juliusza, Zenona 17 [18] [19] Roberta, Rudolfa 14 2015 Fot. Elenarts / Shutterstock.com [1] Międzynarodowe Święto Pracy Józefa, Filipa 4 Floriana, Moniki Ireny, Waldemara 11 12 Igi, Miry maj 5 18 Eryka, Aleksandry 25 Grzegorza, Magdy Dominika, Pankracego 19 Iwa, Piotra 26 Dzień Matki Filipa, Pauliny 6 Judyty, Juranda 13 Serwacego, Roberty 20 Bazylego, Bernardyna 27 Jana, Juliusza 7 Gustawy, Ludmiły 14 Bonifacego, Macieja 21 Wiktora, Jana 28 Augustyna, Jaromira * Sosna zwyczajna (Pinus sylvestris) – królowa polskich lasów – zajmuje 59,5% powierzchni wszystkich lasów w Polsce i 61,3% powierzchni lasów PGL LP. Drewno sosny charakteryzuje się dobrymi parametrami technicznymi, dużą sprężystością, wytrzymałością mechaniczną i łatwością obróbki, co sprawia, że znajduje wszechstronne zastosowanie, zwłaszcza w budownictwie i meblarstwie. Jest powszechnie wykorzystywane na konstrukcje domów, stolarkę okienną i drzwiową, podłogi oraz meble, do produkcji papieru, sklejki i wełny drzewnej. Służy za opał. 8 Stanisława, Lizy [2] Dzień Flagi RP Zygmunta, Atanazego [3] Święto Konstytucji 3. Maja Marii, Ignacego [9] [10] Grzegorza, Karoliny Andrzeja, Jędrzeja Iwony, Emilii CZAR S DREWNA Jana, Ferdynanda 2015 21 Zielone Świątki Joanny, Zuzanny 29 [30] [31] Magdaleny, Teodozji 20 Sławomira, Paschalisa 22 [23] [24] Heleny, Wiesławy 19 Antoniego, Antonina 15 [16] [17] Zofii, Nadziei 18 Anieli, Marietty 22 Fot. Bambuh / Shutterstock.com 1 czerwiec Dzień Dziecka Jakuba, Hortensji 8 Medarda, Maksyma 15 Jolanty, Wita 22 Pauliny, Flawiusza 29 Piotra, Pawła 2 Marianny, Marzanny 9 Felicjana, Pelagii 16 Aliny, Justyny 23 Dzień Ojca Wandy, Zenona 3 Leszka, Tamary 10 Bogumiła, Małgorzaty 17 Laury, Alberta 24 Jana, Danuty [4] Boże Ciało Franciszka, Karola 11 Barnaby, Feliksa 18 Elżbiety, Marka 25 Łucji, Wilhelma 5 Bonifacego, Waltera [6] [7] Dominiki, Norberta Roberta, Wiesława 12 [13] [14] Janiny, Leona Antoniego, Lucjana Bogny, Florentyny Maryli, Władysława 30 26 Leona, Ireneusza 27 Emilii, Lucyny * Jesion wyniosły (Fraxinus excelsior) to jeden z najcenniejszych gatunków rodzimych drzew liściastych w Polsce. Ze względu na drewno o cennych właściwościach technicznych – ciężkie, twarde i wytrzymałe – jesion, podobnie jak dąb, wiąz i jawor, zalicza się do szlachetnych drzew liściastych. Jego drewno nadaje się do produkcji mebli, okładzin, parkietu, łodzi, sprzętu sportowego, beczek, na elementy zabudowy wnętrz. Wykorzystywane jest w lutnictwie. 25 Alicji, Alojzego 26 [27] [28] Jana, Pawła 24 Elizy, Waleriana 19 [20] [21] Gerwazego, Protazego 23 CZAR S DREWNA 2015 Fot. Olanka / Shutterstock.com 1 Haliny, Mariana 6 lipiec Dominiki, Łucji 7 Estery, Metodego 13 14 Sary, Margarety Marceliny, Ulryka 20 21 Czesława, Hieronima 27 Natalii, Jerzego Daniela, Benedykta 28 Aidy, Innocentego 8 Elżbiety, Eugeniusza 15 Włodzimierza, Henryka 2 Jagody, Urbana 9 Lukrecji, Weroniki 16 Mariki, Benity 22 23 Magdaleny, Marii Bogny, Sławosza 29 30 Marty, Olafa Julity, Ludmiły * Topola osika (Populus tremula) jest gatunkiem pionierskim, najszybciej obok brzozy opanowującym poręby, nieużytki rolne i pogorzeliska. W Lasach Państwowych występuje na 0,4% powierzchni leśnej. Drewno osiki używane jest do produkcji celulozy, płyt wiórowych i pilśniowych. Służy do wyrobu wełny drzewnej, zapałek, skrzynek i sprzętów gospodarstwa domowego. Gonty z osiki od wieków są używane do krycia domów. 3 Anatola, Jacka [4] Malwiny, Izabeli [5] Karoliny, Antoniego 10 [11] [12] Filipa, Amelii Olgi, Kaliny Erwina, Kamila Krzysztofa, Jakuba 31 30 Anny, Grażyny 31 Ignacego, Lubomira CZAR S DREWNA 29 Alfreda, Wincentego 24 [25] [26] Kingi, Krystyny 28 Jana, Pameli 17 [18] [19] Anety, Aleksego 27 2015 Fot. sizov / Shutterstock.com * Olsza czarna (Alnus glutinosa) jest gatunkiem szybko rosnącym, jedynym wśród drzew liściastych w Polsce wykształcającym pień w postaci strzały, podobnie jak drzewa iglaste. W Lasach Państwowych, wraz z olszą szarą (Alnus incana), zajmuje 4,6% powierzchni leśnej. W zwykłych warunkach atmosferycznych drewno olszy jest nietrwałe, co innego w warunkach wodnych, gdzie ma trwałość dużo wyższą. Używane jest w budownictwie wodnym, przemyśle sklejkowym, w meblarstwie, do produkcji płyt wiórowych, papieru i celulozy. Służy za surowiec do wyrobu węgla drzewnego, jest dobrym drewnem wędzarniczym. [1] sierpień Justyna, Nadii 3 Lidii, Nikodema 10 Wawrzyńca, Borysa 4 Dominika, Jana 11 Lukrecji, Zuzanny 17 18 Anity, Jacka Ilony, Heleny 24 25 Bartłomieja, Malwiny Ludwika, Luizy 5 Marii, Oswalda 12 Klary, Lecha 19 Bolesława, Juliana 26 Marii, Natalii 6 Jakuba, Sławy 13 Hipolita, Diany 20 Bernarda, Sobiesława 27 Cezarego, Moniki 7 Doroty, Kajetana [8] Emiliana, Sylwiusza [2] Gustawa, Kariny [9] Wniebowzięcie NMP Marii, Napoleona Cezarego, Marii Jana, Sabiny 31 34 Róży, Apolinarego 28 [29] [30] Patrycji, Adeliny 33 Rocha, Domarada 21 [22] [23] Wiktorii, Joanny 32 Romana, Romualda 14 [15] [16] Euzebiusza, Maksymiliana 31 35 Szczęsnego, Róży 36 Dzień Solidarności i Wolności Rajmunda, Pauliny CZAR S DREWNA 2015 Fot. Marques / Shutterstock.com wrzesień 1 Bronisławy, Idziego 7 Melchiora, Reginy 14 Bernarda, Cypriana 21 Mateusza, Hipolita 28 Wacława, Salomona 8 Marii, Adrianny 15 Nikodema, Marii 22 Maurycego, Tomasza 29 Michaliny, Michała 2 Juliana, Stefana 9 3 Izabeli, Szymona 10 Sergiusza, Piotra Łukasza, Mikołaja 16 17 Edyty, Kornela Franciszka, Roberta 23 24 Bogusława, Tekli Gerarda, Teodora 4 Rozalii, Idy [5] Doroty, Wawrzyńca Jacka, Prota Marii, Gwidona Januarego, Konstancji Cypriana, Justyny 38 Eustachego, Faustyny 25 [26] [27] Aurelii, Kleofasa 37 Eugenii, Aureliusza 18 [19] [20] Stefanii, Stanisława 36 Eugeniusza, Beaty 11 [12] [13] 30 39 Damiana, Amadeusza 40 Wery, Hieronima * Klon jawor (Acer pseudoplatanus) występuje w Polsce głównie w lasach górskich i przedgórza. Dorasta do wysokości 30 m, osiąga wiek do 400 lat. Drewno jaworu jest wysoko cenione w przemyśle meblowym i sklejkowym. Nadaje się na okładziny, parkiet, do wyrobu instrumentów muzycznych (drewno rezonansowe) i części do pianin oraz fortepianów. Używane jest jako drewno modelarskie w odlewniach metali, do wytwarzania narzędzi i drobnego sprzętu dla gospodarstw domowych, zabawek i artykułów sportowych, lasek i rękojeści. Odpowiednie do snycerki i toczenia. [6] CZAR S DREWNA 2015 październik Fot. Zurijeta / Shutterstock.com 1 Remigiusza, Danuty 5 Apolinarego, Igora 12 Maksymiliana, Serafina 19 Piotra, Pawła 26 Ewarysta, Łucjana 6 Brunona, Fryderyki 13 7 Amalii, Marka 14 Dzień Nauczyciela Edwarda, Teofila Alana, Fortunaty 20 21 Ireny, Kleopatry 27 Iwony, Sabiny Celiny, Urszuli 28 Szymona, Tadeusza 8 Brygidy, Pelagii 15 Teresy, Jadwigi 22 Halki, Kordiana 29 Wioletty, Narcyza * Modrzew europejski (Larix decidua) wraz z modrzewiem polskim (Larix polonica) to jedyne nasze drzewa iglaste zrzucające liście na zimę. Czerwono-żółtawe drewno modrzewia, niezwykle twarde i wytrzymałe, używane było od wieków do budowy dworów, pałaców, a zwłaszcza kościołów. Ze względu na dużą zawartość żywic odznacza się wysoką trwałością nawet w wodzie. Znajduje zastosowanie w budownictwie wodnym i ziemnym, do produkcji płyt i oklein, w stolarstwie, meblarstwie, a nawet bednarstwie, gdyż jest kwasoodporne. 2 Teofila, Dionizego 9 Arnolda, Dionizego [3] Teresy, Józefy [4] Franciszka, Rozalii [10] [11] Franciszka, Pauliny Małgorzaty, Ryszarda Arety, Marcina 30 [31] Przemysława, Zenobii CZAR S DREWNA Alfonsa, Urbana 2015 42 Juliana, Łukasza 23 [24] [25] Marleny, Seweryna 41 Aldony, Emila 16 [17] [18] Florentyny, Grzegorza 40 43 Darii, Wilhelminy 44 Fot. Csehak Szabolcs / Shutterstock.com * Brzoza brodawkowata (Betula pendula) to jeden z siedmiu gatunków brzóz występujących w Polsce i ze 120 istniejących na świecie, najbardziej rozpowszechniony. Zajmuje wraz z gatunkami siostrzanymi 6,8% powierzchni leśnej Lasów Państwowych. Drewno brzozy ma szerokie zastosowanie jako surowiec sklejkowy, do produkcji celulozy i papieru, płyt wiórowych i pilśniowych, wyrobu mebli, sprzętu sportowego i gospodarczego. Nadaje się do toczenia i snycerki. Cieszy się dużą popularnością wśród osób mających kominki. [1] 44 Wszystkich Świętych listopad Seweryna, Wiktoryny 2 Dzień Zaduszny Bohdana, Tobiasza 9 Teodora, Genowefy 16 Edmunda, Marii 23 Adeli, Klemensa 3 Huberta, Sylwii 4 Karola, Olgierda 5 Elżbiety, Sławomira 10 [11] 12 Leny, Ludomira 17 Grzegorza, Elżbiety 24 Flory, Jana Narodowe Święto Niepodległości Bartłomieja, Marcina 18 Klaudyny, Romana 25 Erazma, Katarzyny Renaty, Witolda 19 Elżbiety, Seweryny 26 Konrada, Lechosława 6 Feliksa, Leonarda [7] Antoniego, Ernesta [8] Seweryna, Gotfryda 13 [14] [15] Stanisława, Mikołaja Agaty, Serafina Janusza, Konrada Lesława, Zdzisława 30 47 Cecylii, Marka 27 [28] [29] Waleriana, Wirgiliusza 46 Alberta, Leopolda 20 [21] [22] Rafała, Edmunda 45 48 Saturnina, Błażeja 49 Andrzeja, Justyny CZAR S DREWNA 2015 Fot. Krzysztof Gorski / Shutterstock.com 1 grudzień Natalii, Blanki 7 Ambrożego, Marcina 14 Alfreda, Izydora 21 Piotra, Tomasza 8 Marii, Wirginii 15 Celiny, Niny 22 Honoraty, Zenona 28 29 Teofili, Godzisława Dawida, Tomasza 2 Balbiny, Pauliny 9 Leokadii, Wiesławy 3 Franciszka, Ksawerego 10 Julii, Danieli 16 17 Zdzisławy, Albiny Łazarza, Olimpii 23 Sławomiry, Wiktorii 30 Eugeniusza, Sewera 4 Barbary, Krystiana [5] Saby, Kryspiny [6] Mikołajki Mikołaja, Jaremy 11 [12] [13] Artura, Waldemara Adelajdy, Aleksandra Urbana, Dariusza Adama, Ewy Boże Narodzenie Eugenii, Anastazji Św. Szczepana Dionizego, Szczepana 31 Sylwester CZAR S DREWNA 52 Jana, Żanety 53 Sylwestra, Melanii * Świerk pospolity (Picea abies) osiąga wysokość 40–50 m, a średnicę pnia do 2 m. Pień ma prosty, smukły i równy. Zajmuje 6,2% powierzchni lasów PGL LP. Drewno świerku jest używane na cele konstrukcyjne, budowlane, na okleiny, okładziny i płyty wiórowe, w stolarstwie na elementy wyposażenia wnętrz, w lutnictwie do budowy pudeł rezonansowych instrumentów muzycznych. Legendarne skrzypce Stradivariego swój niespotykany dźwięk zawdzięczają świerkowi pochodzącemu z Czech. W Polsce drewno rezonansowe pozyskuje się ze świerków istebniańskich. 51 Bogumiły, Dominika 24 [25] [26] [27] Wigilia Bożego Narodzenia 50 Łucji, Otylii 18 [19] [20] Bogusława, Gracjana 49 2015