Zastosowanie granulatu asfaltowego w mm-a wg

Transkrypt

Zastosowanie granulatu asfaltowego w mm-a wg
Dr inż. Igor Ruttmar
Zastosowanie granulatu asfaltowego
w mm-a wg niemieckiej instrukcji M WA
„Zastosowanie destruktu asfaltowego”, Ożarów, 22.-23.10.2010
Igor Ruttmar
engaged for quality!
Zastosowanie granulatu asfaltowego
w mm-a wg niemieckiej instrukcji M WA
„Zastosowanie destruktu asfaltowego”, Ożarów, 23.10.2010
TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
Zakres działalności / Atuty
Obszary
działalności
Atuty
•
•
•
•
•
•
Badania i pomiary
Zapewnienie jakości
Doradztwo / consulting, opinie
Innowacje, B & R, praca w gremiach
Szkolenia, zadania specjalne
Systemy zarządzania / QM, ochrona środowiska
• Szczególne know-how: technologie mieszanek
asfaltowych i betonu, kruszywa, mechanika
gruntów, budownictwo specjalne
• Rozwinięta sieć organizacji laboratoryjnych
• Szybki transfer know-how pomiędzy krajmy
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
3
TPA W EUROPIE
TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH SP. Z O.O.
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
4
Sztuka laboratoryjna
TPA w Pruszkowie
•
•
Zużycie granulatu asfaltowego
w Niemczech
Przeszkody w zastosowaniu
w Polsce
•
Przepisy techniczne w
Niemczech
•
TL, ZTV, TL AG
Instrukcja M WA
•
Podsumowanie
Zużycie granulatu asfaltowego do produkcji mm-a w
Niemczech, w mln ton
Granulat
asfaltowy
•
Produkcja
mm-a
Roczne zużycie granulatu asfaltowego do produkcji mm-a wynosi w
Niemczech prawie połowę całkowitej rocznej produkcji mm-a w Polsce
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
6
Powtórne wykorzystanie destruktu asfaltowego do
produkcji mm-a w Niemczech, w mln ton
Powtórne wykorzystanie
•
Ilość destruktu
Ilość powtórnie wykorzystanego „destruktu” w mm-a w Niemczech
wzrosła z 40 % w 1987r. do prawie 81 % w 2007r.
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
7
Stan ponownego wykorzystania destruktu w Niemczech
Z około 15 mln ton destruktu asfaltowego rocznie, 11 – 12 mln ton znajduje
ponowne zastosowanie w mieszankach mineralno-asfaltowych!
3,5
11,5
Maksymalnym wartościowym wykorzystaniem w rozumieniu Ustawy
dotyczącej ponownego zastosowania i gospodarki odpadami (KrW-/AbfG) jest
wykorzystanie materiału poprzez jego ponowne zastosowania do produkcji
nowej mieszanki mineralno-asfaltowej w drogownictwie (możliwie w jak
najwartościowszej warstwie).
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
8
Przeszkody (techniczne) w wykorzystaniu w Polsce
Argumenty przeciw ?
•
•
•
•
Jednorodność polskich dróg – w nawierzchni jest „cały świat” – jest
częstym argumentem (obawą) używanym przez „obrońców” niestosowania
destruktu asfaltowego do produkcji mm-a
– poprawa jednorodności jest możliwa (!) poprzez odpowiednią obróbkę
Wytwórnie nie są wyposażone w odpowiednie urządzenia
– konkurencyjność cenowa i obligatoryjność wykorzystania wymusi
doposażenie (mm-a nie będzie od razu o wiele tańsza…)
Ograniczenia w przepisach technicznych – obniżenie dopuszczalnej ilości
ze strachu przed utratą jakości może spowodować efekt zupełnego
zaprzestania wykorzystania – brak opłacalności inwestycji w urządzenia
umożliwiające maksymalne wykorzystanie
– produkt końcowy musi spełniać wymagania normowe, to można i należy
kontrolować !
– przepisy jeszcze trzeba trochę sprecyzować, czemu służy również
niniejsza prezentacja
Inne: nikt nie chce nic zrobić społecznie? – mamy przecież Państwo,
płacimy podatki – musimy zmienić legislatywę – temat dla posłów, polityków,
ale przed czy po wyborach ?
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
9
Recykling – Motywacja
•
Czy przy zakupie papieru ktoś sprawdza ile jest w nim papieru z
recyklingu? Czy przeszkadza nam to? Sprawdzamy grubość, wagę,
powierzchnie, …
•
•
Nie bójmy się recyklingu również w produkcji mm-a !
Najważniejszym warunkiem do tego są dobre przepisy techniczne !
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
10
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
11
Przepisy techniczne związane
z zastosowaniem granulatu asfaltowego w Niemczech
Wymagania / wskazówki związane z granulatem asfaltowym zawarte są w:
•
•
•
TL Asphalt-StB 07
ZTV Asphalt-StB 07
TL AG-StB 09
– M WA 2009
– M FA 2000
Definicje i skróty:
•
•
Granulat asfaltowy (dalej też GA) – jest to destrukt asfaltowy uzyskany z
frezowania (ewentualnie następnie dodatkowo rozdrobniony) lub z
rozkruszenia / rozbiórki brył z ich następnym rozdrobnieniem na kawałki
(tłumaczenie z niem.)
Mm-a – mieszanka mineralno-asfaltowa (niem. „Asphalt”)
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
12
TL Asphalt-StB 07 Warunki techniczne dostaw
mieszanek mineralno-asfaltowych …
Norma wyrobu budowlanego mm-a
do nawierzchni dla ruchu kołowego
Dokument aplikacyjny do serii norm:
EN 13108-1, -5, -6, -7
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
13
TL Asphalt-StB 07 (1)
3.
Wymagania do mm-a
3.1
Ogólne
3.1.1
Zastosowanie granulatu asfaltowego
Granulat asfaltowy może być stosowany do produkcji mm-a, jeżeli::
- wymagania zawarte w rozdziałach 3.2.1 do 3.2.6 dotyczące
wymagań dla mm-a zostały spełnione,
- warunki przydatności zostały spełnione i
- możliwości maszynowo-techniczne dodawania dla danej wytwórni
WMA zostały uwzględnione.
…
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
14
TL Asphalt-StB 07 (2)
3.1.1
Zastosowanie granulatu asfaltowego
…
Warunkiem zastosowania granulatu asfaltowego jest jego wystarczająca
jednorodność ze względu na dane przeznaczenie. Jednorodność należy
oceniać za pomocą rozstępu określonych cech uziarnienia oraz
zawartości lepiszcza i jego temperatury mięknienia. W załączniku D
opisana jest procedura wyznaczania maksymalnej możliwej ilości
dodatku granulatu asfaltowego do mm-a w zależności od jego
jednorodności.
Maksymalny dodatek należy określić na podstawie maszynowotechnicznych możliwości dodawania granulatu asfaltowego dla danej
wytwórni mm-a. Wskazówki są podane w instrukcji M WA.
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
15
TL Asphalt-StB 07 (4)
3.2.7
„Asfalt porowaty“
Asfalt porowaty (PA) składa się z …
…
Granulatu asfaltowego nie wolno stosować.
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
16
ZTV Asphalt-StB 07
Zawiera umowne warunki budowy
nawierzchni z mm-a dla ruchu
kołowego
m.in. do wykorzystania granulatu
asfaltowego
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
17
ZTV Asphalt-StB 07 (1)
2.3
Mieszanka mineralno-asfaltowa
...
2.3.2
Dowód przydatności
...
a) Dane dotyczące składu i badań wykonanych w ramach badania typu
wg TL Asphalt-StB:
... przy zastosowaniu granulatu asfaltowego:
- rodzaj i ilość w % m/m.
- temperaturę mięknienia TR&B lepiszcza odzyskanego
z granulatu asfaltowego
- temperaturę mięknienia TR&Bmix wynikowej mieszanki lepiszczy
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
18
ZTV Asphalt-StB 07 (2)
3.4
Wykonanie warstw podbudów
...
3.4.3
Mieszanki materiałów
...
Przy wykorzystaniu granulatu asfaltowego i wymaganym asfalcie
drogowym 70/100 lub 50/70 Wykonawca może wbrew wymaganiom
podać w dowodzie przydatności podać również wynikową temperaturę
mięknienia TR&Bmix jak dla następnego twardszego asfaltu. Ten rodzaj
asfaltu obowiązuje wtedy dla mieszanki materiałów jako wymagany
rodzaj lepiszcza.
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
19
ZTV Asphalt-StB 07 (3)
3.8
Wykonanie warstw ścieralnych z SMA
...
3.8.3
Mieszanka materiałów
...
Granulatu asfaltowego nie wolno stosować.
Jeżeli w wyodrębnionych (wyjątkowych) przypadkach ponowne
wykorzystanie granulatu asfaltowego byłoby możliwe, to należy to
przyjąć dodatkowo do przedmiotu zamówienia.
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
20
ZTV Asphalt-StB 07 (4)
4
Wartości graniczne i tolerancje
4.1
Mieszanka mineralno-asfaltowa
...
Przy zastosowaniu granulatu asfaltowego temperatura mięknienia TR&B
lepiszcza odzyskanego z mieszanki mineralno-asfaltowej nie powinna
przekraczać wynikowej temperatury mięknienia TR&Bmix podanej w
dowodzie przydatności o więcej niż 8°C.
_____________________________
(ma być zmienione)
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
21
TL AG-StB 09 Techniczne warunki dostaw
granulatu asfaltu
Dokument Aplikacyjny do EN 13108-8
(Granulat asfaltowy jako towar
do produkcji wyrobów budowlanych)
Klasyfikacja mm-a
Powiązania z TL Gestein (Kruszywa), TL SoB (Warstwy
niezwiązane) , TL Asphalt (Mm-a) i TL Beton
Jeżeli do produkcji mm-a używany jest również
granulat asfaltowy, to musi on spełniać
wymagania „Technicznych warunków dostaw
granulatu asfaltowego“ (TL AG-StB)
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
22
M WA (Wydanie 2009) Instrukcja
do ponownego wykorzystania mm-a
Ponowne wykorzystanie mm-a,
tj. zastosowanie w produkcji nowych mm-a
Cel: możliwie maksymalnie wartościowe
wykorzystanie
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
23
M WA (Wydanie 2009)
3
Zasady
Ustawa o odpadach (KrW-/AbfG): … wykorzystanie ma pierwszeństwo przed
usunięciem. … Należy dążyć do najwyższego możliwego poziomu
(ponownego zastosowania) wykorzystania.
Przy projektowaniu zadania Zamawiający musi określić skład i szkodliwość
materiału z rozbiórki … i sposób wykorzystania…
…przetarg na oddzielne frezowanie warstwami … umożliwia jak największe
wykorzystanie …
Przy użyciu granulatu asfaltowego należy przestrzegać wymagania
przepisów technicznych dotyczących mm-a bez ograniczeń.
Jeżeli ma być wyprodukowana mm-a z asfaltem modyfikowanym polimerami
to granulat asfaltowy może zawierać asfalt drogowy.
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
24
M WA (Wydanie 2009)
4
Warunki przydatności
Przydatność destruktu … wg TL AG StB…
Jeżeli granulat asfaltowy jest różnego pochodzenia … badania należy
wykonać dopiero po jego rozdrobnieniu i zhomogenizowaniu …
Granulat asfaltowy, z którego temperatura mięknienia TR&B lepiszcza
odzyskanego nie przekracza 70 ºC (pojedyncze wartości do 77 ºC) jest w
zasadzie przydatny do zastosowania do mm-a.
Przy wyższych TR&B … należy przeprowadzić oddzielne badania .. (np.
odporność przy niskich temperaturach) …
Ogólnie górnej granicy … nie można określić.
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
25
Niskotemperaturowe naprężenia rozciągające δz
i wytrzymałość na rozciąganie β [N/mm2]
Odporność przy niskich temperaturach
Kruszywo
polodowcowe
Temperatura
zniszczenia
Wytrzymałość na
rozciąganie
Wytrzymałość na
rozciąganie –
rezerwa
Bazalt
Linia
pęknięcia
Naprężenie
rozciągające
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
Wapień
Temperatura mm-a T [ºC]
26
M WA (Wydanie 2009)
4.1
Wymagania dotyczące jednorodności
Warunkiem zastosowania granulatu asfaltowego jest jego wystarczająca
jednorodność, którą należy określić wg TL AG StB. Jednorodność
należy oceniać za pomocą rozstępu wyników pomiarów:
- zawartości lepiszcza
- temperatury mięknienia lepiszcza
- przedziałów uziarnień
- 0/0,063,
- 0,063/2,
- 2/D.
W załączniku 1 niniejszej instrukcji przedstawiono określanie
maksymalnej możliwej ilości dodatku granulatu asfaltowego….
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
27
M WA (Wydanie 2009)
Załącznik 1
Określenie maksymalnej możliwej ilości dodatku
granulatu asfaltowego w zależności od jego jednorodności
… należy zbadać każde „rozpoczęte” 500 t granulatu asfaltowego …
… „najniekorzystniejszy” rozstęp wyników (różnica pomiędzy największą i
najmniejszą wartością …) określa maksymalną możliwą ilość dodatku
granulatu asfaltowego.
…
(Formuły obliczeń oddzielnie do podbudów oraz warstw wiążących i
ścieralnych są identyczne jak w WT-2)
Załącznik 1.1
Nomogramy … dla podbudów. ..
Załącznik 1.2
Nomogramy … dla warstw wiążących i ścieralnych. ..
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
28
M WA (Wydanie 2009)
Załącznik 1.3 Przykładowe właściwości granulatu asfaltowego, możliwego do
zastosowania w mieszance mineralno-asfaltowej
Temperatura
mięknienia
PiK
Zawartość
lepiszcza
Zawartość
ziaren
< 0,063 mm
[ºC]
[M-%]
Próbka nr 1
Próbka nr 2
Próbka nr 3
Próbka nr 4
Próbka nr 5
68,6
64,0
64,8
68,0
66,4
Średnia wartość
Rozstęp
wyników
Cecha
Zawartość
ziaren
> 2 mm
[M-%]
Zawartość
ziaren
0,063 mm
Do 2 mm
[M-%]
5,8
5,8
5,2
4,7
5,1
9,8
11,3
9,2
6,7
12,1
27,7
25,2
19,8
21,5
23,8
62,4
63,5
70,9
71,8
64,1
66,4
5,3
9,8
23,6
66,5
4,6
1,1
5,4
7,9
9,4
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
29
[M-%]
M WA (Wydanie 2009)
Załącznik 1.3 Przykład ustalania maksymalnej możliwej ilości dodatku
granulatu asfaltowego do mm-a w zależności od jednorodności jego
cech
Istniejąca rozbieżność dla cech granulatu asfaltowego
PiK
[ºC]
B
[M.-%]
Ziarna
<0,063mm
[M.-%]
Ziarna
0,063mm–2mm
[M.-%]
Ziarna
>2mm
[M.-%]
Granulat asfaltowy – ilość [M.-%]
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
30
M WA (Wydanie 2009)
4.2
Wskazówki dotyczące technicznych metod (pozyskiwania)
Mieszanki mineralno-asfaltowe przeznaczone do rozbiórki powinno się
pozyskiwać oddzielnie wg rodzajów mm-a poprzez frezowanie warstwami.
Maksymalny wymiar cząstki wyfrezowanej mm-a zależy od technologii
frezowania (patrz instrukcja dotycząca frezowania M FA).
…
Granulat asfaltowy powstały z większej ilości rodzajów mieszanek z reguły
…. nie może być wykorzystany do warstw wiążących ewent. ścieralnych. …
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
31
Teoretyczna objętość
frezowanego materiału w m3/h
Długość drogi
przejścia frezu w mm
Głębokość frezowania w mm
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
32
Teoretyczna objętość frezowanego materiału w m3/h
Długość drogi przejścia frezu w mm
Technologia frezowania
Wydajność i zużycie frezarki w zależności od głębokości
Źródło: Wirtgen
Ilustracja wydajności w zależności od głębokości
frezowania
Prędkość frezowania
Głębokość frezowania 50 mm
Ustawienie zębów (tarcie)
Wielkość uzyskanych cząstek
Głębokość frezowania 150 mm
Głębokość frezowania 300 mm
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
33
Sortowanie
•
•
Sortujemy odpady
Dlaczego nie destrukt asfaltowy ?
Podbudowa
Ścieralna
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
34
M WA (Wydanie 2009)
4.2
Wskazówki dotyczące technicznych metod (pozyskiwania)
W zależności od przeznaczenia granulatu asfaltowego należy przy
składowaniu uwzględnić:
- ochronę przed wilgocią, …
- oddzielne składowanie frezu wg materiału z warstw ścieralnych, wiążących,
podbudów, … asfaltu lanego, specjalnych mieszanek….
- ewentualnie składowanie wg maksymalnego wymiaru ziarna
- ewentualnie zabiegi zapobiegające sklejaniu się …
Jednorodność … można poprawić np. poprzez przekładanie przy
składowaniu, rozdrobnienie i wymieszanie.
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
35
Oddzielne składowanie (Przykład z Niemiec)
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
36
Oddzielne składowanie i zadaszenie
POLSKI ASFALT Pruszków
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
37
Zadaszenie i oznakowanie składowanego
granulatu asfaltowego (przykład z Niemiec)
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
38
Rozdrabnianie destruktu
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
39
M WA (Wydanie 2009)
5
Możliwości zastosowania granulatu asfaltowego do mieszanki mineralnoasfaltowej
Możliwość zastosowania do mm-a dla
Granulat
asfaltowy z
MA
AC S
AS W
AC P
AC W-S*
MA
AC S
AC S2) i AC W
AC W
AC P
++
-
O
++1)
O3)
O3)
-
O
++
++
++
-
+
+
+
+
++
+
+
+
+
O
++ = priorytet (tworzenie najwyższej wartości produktu gotowego)
+ = możliwe, ale bez pełnego wykorzystania właściwości technicznych i ekonomicznych
O = warunkowo jest możliwe po szczególnych badaniach
= nie jest możliwe
1)
wg TL-Asphalt –StB
2)
zazwyczaj nie z MA
3)
po specjalnej obróbce wstępnej
* = beton asfaltowy dla warstwy wiążąco-ścieralnej
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
40
M WA (Wydanie 2009)
6
Sposób dodawania, kryteria maszynowo-techniczne
… granulat asfaltowy może być dodawany na zimno lub na gorąco.
6.1
Wytwórnie o mieszaniu cyklicznym
Granulat asfaltowy rozgrzewany jest:
- poprzez dodanie do gorącego kruszywa
- razem z kruszywem
- w oddzielnym urządzeniu
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
41
M WA (Wydanie 2009)
6.1.1
Rozgrzewanie poprzez gorące kruszywo
Udział granulatu asfaltowego M.%
Przewidywana temperatura mm-a [oC]
…wyższe temperatury kruszywa są potrzebne…
… o ilości decyduje wilgotność GA oraz temperatura kruszywa…
Wymagana temperatura kruszywa [oC]
Wymagana temperatura kruszywa w ºC przy dodatku granulatu asfaltowego pomiędzy 10 – 30 M-%
w stanie suchym
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
42
M WA (Wydanie 2009)
6.1.1 Wymagany wzrost temperatury kruszywa w zależności od
wilgotności granulatu asfaltowego (należy unikać niebieskiego
obszaru)
Wilgotność granulatu asfaltowego M. -%
Udział granulatu
asfaltowego M.-%
1
2
3
4
5
6
Korekta temperatury ºC
10
4
8
12
16
20
24
15
6
12
18
24
30
36
20
8
16
24
32
40
48
25
10
20
30
40
50
60
30
12
24
-
-
-
-
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
43
M WA (Wydanie 2009)
Wytwórnie o mieszaniu cyklicznym
Rozgrzanie granulatu asfaltowego poprzez gorące kruszywo
Cykliczne dodawanie (maks. 30 % możliwe)
Asfalt
Silos
Waga cykliczna
Silosy mm-a
Wieża mieszania
Suszarka bębnowa
1 Dodawanie do wagi kruszywa
2 Dodawanie do mieszalnika
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
44
Dozatory
(granulat
asfaltowy)
Dozatory kruszywa
M WA (Wydanie 2009)
Wytwórnie o mieszaniu cyklicznym
Rozgrzanie granulatu asfaltowego poprzez gorące kruszywo
Ciągłe dodawanie (maks. 30 % możliwe)
Asfalt
Waga
taśmowa
Silosy mm-a
Wieża mieszania
Suszarka bębnowa
Dozatory
(granulat
asfaltowy)
Dozatory kruszywa
1 Dodawanie do suszarki bębnowej kruszywa
2 Dodawanie do elewatora gorącego kruszywa
3 Dodawanie do przesiewacza na gorąco
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
45
M WA (Wydanie 2009)
Wytwórnie o mieszaniu cyklicznym
Rozgrzanie granulatu asfaltowego razem z kruszywem
Dodawanie „pod prąd” (maks. 40 % możliwe)
Asfalt
Waga
taśmowa
Silosy mm-a
Wieża mieszania
Suszarka bębnowa
Dozatory
(granulat
asfaltowy)
Dozatory kruszywa
Możliwości dodawania:
1 Do środka specjalnie wyposażonej suszarki
2 Poprzez taśmę wrzutową obok palnika
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
46
M WA (Wydanie 2009)
Wytwórnie o mieszaniu cyklicznym
Rozgrzanie granulatu w oddzielnym urządzeniu
Równoległa suszarka (maks. 80 %, teoretycznie nawet 100 % możliwe)
ok. 130 ºC
Asfalt
Silos
Równoległa
suszarka
bębnowa
Dozatory
(granulat
asfaltowy)
Waga cykliczna
Silosy mm-a
Wieża mieszania
Suszarka bębnowa
Dozatory kruszywa
Możliwości dodawania:
1 Do środka specjalnie wyposażonej suszarki
2 Poprzez taśmę wrzutową obok palnika
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
47
M WA (Wydanie 2009)
Wytwórnie o mieszaniu ciągłym
Rozgrzanie granulatu razem z kruszywem
Suszarko-mieszarka bębnowa (maks. 40 % możliwe)
Asfalt
Wypełniacz
Waga
taśmowa
Silosy mm-a
Mieszalnik bębnowy
Waga taś.
Dozatory
(granulat
asfaltowy)
Dozatory kruszywa
Możliwości dodawania:
1 Razem z kruszywem
2 Oddzielnie do środka suszarki
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
48
M WA (Wydanie 2009)
Wytwórnie o mieszaniu ciągłym
Rozgrzanie granulatu w oddzielnym urządzeniu
Równoległy bęben (maks. 80 %, teoretycznie 100 % możliwe)
Asfalt
Silosy mm-a
Mieszalnik
Równoległy
bęben
Waga
taśmowa
Mieszalnik bębnowy Waga taś.
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
49
Dozatory
(granulat
asfaltowy)
Dozatory kruszywa
Produkcja: oddzielne dozatory wstępne
Granualt asfaltowy (np.)
0/8
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
> 8 mm
50
Produkcja: Zadaszony taśmociąg dodawania
granulatu na zimno do mieszalnika
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
51
Produkcja: oddzielne dozatory wstępne (Pruszków I)
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
52
Produkcja: Taśmociąg dodawania
na zimno do mieszalnika (Pruszków I)
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
53
Produkcja: Zadaszony taśmociąg dodawania
granulatu na zimno do mieszalnika (Pruszków II)
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
54
Produkcja: Równoległa suszarka bębnowa
Po 16-tu latach używania w Polsce
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
55
M WA (Wydanie 2009)
7 Wskazówki
Wymagania, badania, potrącenia i odbiory należy dokonywać zgodnie z
odpowiednimi przepisami technicznymi dla danych mm-a …
Właściwości wynikowej mm-a należy określić w badaniu typu wg EN 1310820. Ilość dodanego granulatu należy odnotować.
Podczas produkcji w zależności od jednorodności granulatu … zaleca się
powiększyć ilość badań kontrolnych wymaganych w ramach ZKP wg EN
13108-21.
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
56
Podsumowanie – Zasady do przetargów
•
Ponownego wykorzystania mm-a zabrania się w ZTV i TL Asphalt
tylko w przypadku SMA i asfaltu porowatego.
•
Ponowne wykorzystanie mm-a w asfaltowych warstwach do
podbudów, wiążących oraz wiążąco-ścieralnych potwierdziło swoją
wartość (sprawdziło się) w wieloletnim doświadczeniu.
•
Ponowne wykorzystanie mm-a jest ponadto wg ZTV i TL Asphalt-StB
07 dozwolone również do warstw ścieralnych z betonu asfaltowego
oraz do asfaltu lanego.
•
Maksymalna możliwa ilość wykorzystania granulatu asfaltowego
zależy od jego jednorodności i od możliwości danej wytwórni.
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
57
Praktyka – Przykłady z Niemiec
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
58
Właściwości funkcjonalne
•
•
•
•
Ponowne wykorzystanie mm-a sprawdziło
się w Niemczech podczas minionych 30 lat
kilkaset razy.
Prace badawcze potwierdziły, że:
„Mm-a z granulatem asfaltowym
(spełniająca przepisy techniczne)
i mm-a z nowych materiałów
są równowartościowe!”
Tylko „bogate” Państwa pozwalają
sobie na marnowanie swoich
resursów
Destrukt asfaltowy = As w rękach Państwa !
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
59
Gramy ?
Dziękujemy
za uwagę
[email protected]
© 2010 TPA INSTYTUT BADAŃ TECHNICZNYCH
ZASTOSOWANIE GRANULATU ASFALTOWEGO W NIEMCZECH
IGOR RUTTMAR, OŻARÓW, 22.-23.09.2010
60

Podobne dokumenty