Projekt UE “Transformacja” Postępy w nadawaniu

Projekt UE “Transformacja”
Postępy w nadawaniu rzymskich praw miejskich
Rzymianie czynili wyraźne rozróżnienie między miastami o statusie miejscowych gmin i miastami posiadającymi rzymskie
prawa miejskie. Miastami o prawie rzymskim były kolonie, w
których żyli obywatele rzymscy, natomiast municipia były z
reguły osiedlami o własnym prawie, które otrzymywały z
czasem konstytucję miejską, ułatwiającą jej mieszkańcom
dostęp do rzymskiego obywatelstwa.
W północnych prowincjach europejskiej części cesarstwa już od
chwili założenia prawa miejskie posiadały kolonie zasiedlone le-
1
gionowymi weteranami (na czerwono), podczas gdy municipia
(na niebiesko) i kolonie tytularne (na różowo) były pierwotnie
osiedlami o własnym, miejscowym prawie; otrzymywały one
rzymskie prawa miejskie dopiero w czasie swego istnienia.
O ile w północno-zachodnich prowincjach tylko nieliczne miasta
posiadały rzymskie prawa miejskie, o tyle w Noricum i Pannonii
proces nadawania tych praw czynił szybkie postępy już od I w.
Municypalizacja na szerszą skalę mezyjskich i dackich prowincji
miała natomiast miejsce dopiero na przełomie II i III w.
2
3
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
St. Albans (GB)
Colchester (GB)
Köln (D)
Augst (CH)
Nyon (CH)
Salzburg (A)
Dölsach (A)
St. Peter in Holz (A)
Zollfeld (A)
Celje (SLO)
Szomabthely (H)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
Gloucester (GB)
Lincoln (GB)
St. Albans (GB)
Colchester (GB)
Voorburg (NL)
Nijmegen (NL)
Xanten (D)
Köln (D)
Augst (CH)
Avenches (CH)
Nyon (CH)
Augsburg (D)
Salzburg (A)
Dölsach (A)
Wels (A)
St. Peter in Holz (A)
Zollfeld (A)
St. Pölten (A)
Wagna bei Leibnitz (A)
Celje (SLO)
Drnovo Krško (SLO)
Ptuj (SLO)
Scitarjevo (HR)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
Gloucester (GB)
Lincoln (GB)
St. Albans (GB)
Colchester (GB)
Voorburg (NL)
Nijmegen (NL)
Xanten (D)
Köln (D)
Rottweil (D)
Augst (CH)
Avenches (CH)
Nyon (CH)
Augsburg (D)
Salzburg (A)
Dölsach (A)
Wels (A)
St. Peter in Holz (A)
Zollfeld (A)
St. Pölten (A)
Wagna bei Leibnitz (A)
Celje (SLO)
Drnovo Krško (SLO)
6
4
7
5
11
8 9
10
Rzymskie miasta, poświadczone przed śmiercią Nerona w 68 r.
2
1
3
4
5
6
7
8
12
25
13
9
11
10
14
15
18
16 17
19
20
21
42
26
27
22
23
24
29
28
41
30
32
40
33
43
31
34 35
39
44
36
37
38
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
Sisak (HR)
Petronell (A)
Sopron (H)
Szombathely (H)
Zalalövő (H)
Budapest (H)
Osijek (HR)
Vinkovci (HR)
Sremska Mitrovica (HR)
Petrovce (HR)
Beograd (SRB)
Kostolac (SRB)
Sočanica (SRB)
Gračanica (SRB)
Skopje (MK)
Arčar (BG)
Dobreta (RO)
Hunedoara (RO)
Cluj-Napoca (RO)
Dobrosloveni-Reşca (RO)
Ghigen (BG)
Rzymskie miasta, poświadczone przed śmiercią Hadriana w 138 r.
2
1
3
4
5
6
7
8
9
10
12
11
13
14
16
15 17 18
19
20
21
22
26 27
29 32
35
28
30 33
23 31
24 34
25
54
49 56
36
38
50
39
37
51
52
53
55
63
57
42
40 41 43
58
61
46
64
62
60
59
45
44
47
48
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
Ptuj (SLO)
Scitarjevo (HR)
Sisak (HR)
Wien (A)
Petronell (A)
Sopron (H)
Arpás (H)
Szombathely (H)
Zalalövő (H)
Komáron (H)
Samlyóvásárhely (H)
Daruvar (HR)
Budapest (H)
Osijek (HR)
Vinkovci (HR)
Sremska Mitrovica (HR)
Petrovce (HR)
Beograd (SRB)
Orašje (SRB)
Kostolac (SRB)
Ćuprija (SRB)
Sočanica (SRB)
Rzymskie miasta, poświadczone przed powszechnym nadaniem obywatelstwa rzymskiego w 212 r. n.e.
6
Widok miasta Augst około 30 r. n.e.
Widok miasta Voorburg około 212 r. n.e.
45 Niš (SRB)
46 Arčar (BG)
47 Gračanica (SRB)
48 Skopje (MK)
49 Caransebeş (RO)
50 Orşova (RO)
51 Zalău (RO)
52 Cluj-Napoca (RO)
53 Turda (RO)
54 Alba Iulia (RO)
55 Sebeş (RO)
56 Hunedoara (RO)
57 Dobreta (RO)
58 Dobrosloveni-Reşca
(RO)
59 Ghigen (BG)
60 Ostrite Mogli (BG)
61 Ostrov (RO)
62 Adamclisi (RO)
63 Igliţa (RO)
64 Isaccea (RO)