Babka, kumowie i brzydkie dziecko, czyli białoruskie chrzciny
Transkrypt
Babka, kumowie i brzydkie dziecko, czyli białoruskie chrzciny
Białoruskie obrzędy Babka, kumowie i brzydkie dziecko, czyli białoruskie chrzciny Uczestnicząc w występach zespołu „Żemerwa” (stanowisko nr 74) możemy nie tylko posłuchać pieśni i zatańczyć w korowodzie, ale także zapoznać się z białoruskimi zwyczajami. Doroteusz Fionik ostatnio wyjaśnił widzom, jak wyglądały chrzciny i tradycja nadawania imion. Eliasza i Taisy. Czekał na moment narodzin i nadawał im imiona zgodnie z patronem danego dnia. W białoruskiej tradycji nie ma zwyczaju dawania dwóch imion. Jeśli natomiast posiada się imię świeckie, na przykład Artur, na imię cerkiewne wybiera się imię święte, etymologicznie bliskie świeckiemu, czyDoroteusz (jego świeckie imię to Dariusz) li w tym przypadku Fionik z zespołu „Żemerwa”, który nie tylko gra i śpiewa, ale także zapoznaje widzów Arkadiusz. Po narodzeniu z białoruskimi obrzędami fot. Alicja Rogaczewska dziecka, sąsiadki szły odwiedzić matkę, aby Według białoruskiej tradycji narodzone dziecko jej pomóc i zobaczyć pootrzymuje imię z dnia, w któ- tomka. Zgodnie z przesądarym się urodziło (względ- mi nie wolno im było chwanie z kolejnych ośmiu dni). lić dziecka, tylko mówić, że Dlatego właśnie Doroteusz jest brzydkie. Gdy kobieFionik nie wybierał imion ty pytały się, jakie imię nosi dla swych dzieci: Maksyma, dziecko, matka odpowiadała Demokracja na Rusi Tichoń (co oznaczało cicho) lub Sonia (sen), co miało zapewnić potomkowi spokój i błogi sen. Dawniej chrzest organizowano zaraz po urodzeniu dziecka. Sakrament ten w cerkwi prawosławnej odbywa się poprzez trzykrotne całkowite zanurzenie dziecka. Chrzest połączony jest z bierzmowaniem (miropomazanieje). W czasie uroczystego domowego obiadu kumowie (chrzestni) znajdowali się w centrum uwagi gości, którzy nie szczędzili im humorystycznych pieśni. Według przesądów, jeśli kumowie byli stanu wolnego, nie mogli się z sobą związać. Kumów wybierano raczej spoza rodziny. Zwracano uwagę, na to aby byli mądrzy i wierzący. Podczas chrzcin nie mogło zabraknąć także przyj- mującej poród babki (powituhy), która była we wsi bardzo poważaną osobą. W centralnym miejscu zastawionego stołu znajdowała się przygotowana przez kumę babina kasza, z miodem, makiem (podobna do kutii). Potrawę tę, kuma przenosiła ze swego domu do domu rodziców niosąc nad głową i śpiewając specjalne pieśni. Następnie odbywało się "grodzenie" kaszy: śpiewano pieśń, w której wymieniano imiona wszystkich gości. Każdy kto usłyszał swoje imię musiał podejść do stołu, rzucić pieniądze i wziąć łyżkę kaszy. Uzbieraną sumę dzielono na pół i przekazywano matce dziecka oraz babce. Zgodnie z przesądem, gdy talerz był już pusty, należało go rozbić. Ponieważ matka dziecka musiała wypocząć, wieczorem goście wsiadali na wóz Ubieranie wojownika W środę przy stanowisku nr 74 odbył się konkurs dla dzieci polegający na wyborze najlepszego stroju dla wojownika. Podczas rozbicia dzielnicowego Rusi w latach 1136-1478 istniała Republika Nowogrodzka, gdzie wybierano najemnego władcę, przez wiec, który mógł go też odwołać. Zwano ją też Republiką Bojarską, gdyż do wiecu zaliczali się przede wszystkim kupcy i bojarzy. Ta dziwna mieszanka ustroju feudalnego oraz demokracji istniała przez całe trzysta lat, aż do podbicia Nowogrodu przez Wielkie Księstwo Moskiew- Zabawę zorganizowały Majka Brzezicka i Patrycja Szczęsnowicz z Uniwersytetu Warszawskiego. W konkursie wzięły udział dwie trzyosobowe drużyny, które z rozpostartego na scenie asortymentu wskazywały w co powinien ubrać się idący na bitwę wojownik. Przy salwach śmiechu dzieci skompletowały dwa stroje. Wojownik najwy- Jan Świrski Alicja Rogaczewska Konkurs dla dzieci Rosja, a z nią Ruś, zawsze związana była z rządami absolutnymi. Najpierw cara, później przywódców komunistycznych. Dlatego też ciekawe jest że... skie. Podczas tego okresu Republika zależna była od Wielkiego Księstwa Kijowskiego, Wielkiego Księstwa Włodzimierskiego oraz od Korony Królestwa Polskiego, do tego stopnia, że wojska nowogrodzkie brały udział w bitwie pod Grunwaldem po polskiej stronie, a patriarcha Nowogrodu na prośbę Kazimierza Jegiellończyka uznał papieża za swoją władzę zwierzchnią. i wśród muzyki oraz śpiewów zajeżdżali do karczmy na dalszą zabawę. Do cerkwi matka może pójść dopiero w czterdziestym dniu po urodzeniu (gdy skończy się okres nieczystości), jednak najpierw musi zatrzymać się w przedsionku, gdzie nad nią i nad dzieckiem odprawiane są modlitwy. Następnie chłopca wnosi się przed ołtarz, natomiast dziewczynkę przed ikonostas, czyli ścianę z ikonami oddzielającą ołtarz od reszty świątyni. Jeśli dziecko było ochrzczone, już w czterdziestym dniu przystępuje do komunii świętej. Pierwsza spowiedź odbywa się dopiero w wieku siedmiu lub ośmiu lat, gdy dziecko staje się świadome swoich postępków. raźniej nie czuł się w nich komfortowo, gdyż ostatecznie zaprezentował własny zestaw. Składał się on z wełnianego kaftana, chusty, kolczugi, pasa główneOrganizatorka konkursu Majgo oraz pasa podtrzymu- ka Brzezicka wraz z prawidłowo jącego broń, karwasza, rę- odzianym wojownikiem kawic i hełmu. Gdy dziefot. Alicja Rogaczewska ci zobaczyły, jak powinien ców z województwa pomorwyglądać prawdziwy wo- skiego, którzy w nagrodę jownik gotowy do bitwy, dostali książki. ogłoszono wynik konkurAlicja su. Zwyciężyła grupa chłopRogaczewska