Hydroenergetyka w Polsce

Ekoportal.eu - ochrona środowiska ekologia ochrona przyrody recykling biopaliwa GMO odpady
Hydroenergetyka w Polsce
Zdj.2 Zapora na Bugo-NarwiiPolska nie ma zbyt dobrych warunków do rozwoju hydroenergetyki, nie ma w naszym
kraju warunków hydrologicznych do budowy wielkich elektrowni wodnych. Potencjał hydroenergetyczny jest
niewielki z uwagi na małe spadki terenów, niezbyt obfite opady, dużą przepuszczalność gruntów. Owy potencjał jest
nierównomiernie rozłożony na obszarze naszego pięknego kraju. Około 77,6% (9270 GWh/a) to Wisła z dopływami,
przy czym na dolnej Wiśle skupia się ponad 40% potencjału hydroenergetycznego, na głównej Wiśle 25%, na Wiśle
środkowej 15%. W dorzeczu Odry jest około 20,1% (2400 GWh/a) krajowego potencjału technicznego, reszta 2,3%
(280 GWh/a) to pozostałe rzeki Polski, głównie Pomorza i Pojezierza Mazurskiego. Jak już wspomniano w poprzednim
artykule, potencjał techniczny krajowych zasobów hydroenergetycznych możliwy do wykorzystania to ok. 12,1
TWh/rok.
Niestety hydroenergetyka ma niewielkie znaczenie w polskim systemie elektroenergetycznym. Znaczącą rolę
odgrywają jedynie elektrownie szczytowo-pompowe, zapewniające systemowe usługi regulacyjne, umożliwiające
szybką reakcję na gwałtowne zmiany obciążenia w systemie elektroenergetycznym oraz dostarczające energię w
szczytach obciążeń w ciągu doby [więcej o elektrowniach szczytowo pompowych czytaj w art. "Zasada działania oraz
wpływ na środowisko elektrowni szczytowo-pompowej w Żarnowcu".
strona 1 / 4
Ekoportal.eu - ochrona środowiska ekologia ochrona przyrody recykling biopaliwa GMO odpady
Hydroenergetyka w Polsce
Zdj.3 Dolny zbiornik dla Soliny
Przechodząc do liczb, w elektrowniach wodnych jest zainstalowanych ok. 2260 megawatów, co stanowi niecałe 6,5%
całej mocy zainstalowanej, z tego: w elektrowniach szczytowo-pompowych ok. 1366 MW (Porąbka Żar-500 MW,
Żarnowiec-716 MW, Żydowo-150 MW), co daje ok. 4%, pamiętajmy jednak że elektrownie szczytowo-pompowe nie
są zaliczane do odnawialnych źródeł energii; w małych i średnich elektrowniach przepływowych i zbiornikowych
energetyki zawodowej ok. 840 MW (największe z nich to: EW Włocławek o mocy 162 MW, EW Solina o mocy 200
MW, EW Dychów-90 MW, EW Czorsztyn o mocy 92 MW), co daje ok. 2,4%; pozostałe ok. 0,1% czyli 59 MW
zainstalowane jest w małych elektrowniach wodnych (MEW). Łącznie w Polsce pracuje dzisiaj 128 elektrowni
wodnych w energetyce zawodowej oraz ok. 516 MEW o mocach głównie poniżej 100 kW. Potencjał energetyczny
naszych rzek jest więc wykorzystany w niewielkim stopniu, jego wykorzystanie wynosi obecnie około 15%
naturalnych zasobów technicznych rzek polskich. Dla porównania Francja wykorzystuje powyżej 90% swojego
potencjału, Szwajcaria powyżej 80%, Niemcy nie całe 70%.
Tak obecnie wygląda Polska hydroenergetyka, a co w przyszłości? Sejm RP w lipcu 1999 r. uznał „że użytkowanie
odnawialnych źródeł energii umożliwia osiągnięcie korzyści ekologicznych, gospodarczych i społecznych” a „wzrost
wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych powinien stać się integralnym elementem zrównoważonego rozwoju
państwa”. Zgodnie z zobowiązaniami Polski wynikającymi z Traktatu Akcesyjnego i z dyrektywy 2001/77/WE
dotyczącej promocji energii z odnawialnych źródeł energii, celem ilościowym jest udział energii elektrycznej z takich
źródeł na poziomie 7,5% w łącznym zużyciu energii elektrycznej brutto kraju. Po roku 2010, w związku z
przewidywanym znacznym wzrostem zużycia energii, nie przewiduje się dalszego procentowego wzrostu udziału
energii z odnawialnych źródeł energii. A co sami planujemy? Polityka energetyczna Polski do 2025 roku zakłada:
-
wypełnienie zobowiązań traktatowych Polski w określonych terminach,
- zapewnienie, adekwatnego do krajowych możliwości technicznych i ekonomicznych, udziału energii ze źródeł
odnawialnych w pokrywaniu rosnących potrzeb energetycznych społeczeństwa i gospodarki,
-
wspomaganie rozwoju odnawialnych źródeł energii
-
wykorzystywanie biomasy do produkcji energii elektrycznej i ciepła,
- wzrost wykorzystywania energetyki wiatrowej,
- zwiększenie udziału biokomponentów w rynku paliw ciekłych,
- intensyfikacja wykorzystania małej energetyki wodnej,
-
rozwój przemysłu na rzecz energetyki odnawialnej.
A czy są te piękne założenia realizowane? Na szczęście tak. Dla przykładu posłużę się programem „Odra 2006”. W
ramach owego programu planowana jest budowa obiektów takich jak:
-
Zbiornik Kamieniec Ząbkowicki na Nysie Kłodzkiej - rozpatrywana elektrownia 2,2 MW,
strona 2 / 4
Ekoportal.eu - ochrona środowiska ekologia ochrona przyrody recykling biopaliwa GMO odpady
Hydroenergetyka w Polsce
- Zbiornik Świnna Poręba na Skawie (zbiornik w budowie, planowana elektrownia o mocy 3,8 MW – nie
rozpoczęty projekt),
-
Zbiornik na Prośnie – planowana elektrownia o mocy 0,840 MW.
Prognoza produkcji energii odnawialnej do roku 2025 pokazuje następujące wzrosty wykorzystywanych źródeł:
- Elektrownie wodne – 8,0 TWh,
- Elektrownie wiatrowe – 7,8 TWh,
-
Uprawy energetyczne – 2,5 TWh,
- Biopaliwa z lasów – 2,1 TWh.
Podsumowując, w celu spełnienia wymagań Traktatu Akcesyjnego i zobowiązań Rządu RP w zakresie wzrostu
udziału energii ze źródeł odnawialnych w całkowitej produkcji energii elektrycznej niezbędny jest rozwój
WSZYSTKICH technologii odnawialnych źródeł energii, a w tym szczególnie elektrowni wodnych przepływowych.
Niestety, w obecnych uwarunkowaniach prawno-ekonomicznych polska energetyka wodna ma niewielkie szanse
znaczniejszego rozwoju. Nie ma możliwości budowy średnich i większych elektrowni wodnych przy:
- obecnych kosztach partycypacji w kosztach budowy i utrzymania zapór,
- poziomie wydatków Skarbu Państwa na przedsięwzięcia hydrotechniczne,
- niedostrzeganiu innych korzyści związanych z budową zbiorników wodnych,
- silnym, często nieuzasadnionym sprzeciwie organizacji ekologicznych.
Potrzebne są bardziej zdecydowane działania polityczne, zgodne z kierunkową polityką naszego Państwa, tworzące
narzędzia do aktywnego promowania tej energetyki.
Łukasz Podwysocki
Wydział Inżynierii Środowiska
Politechnika Warszawska
fot. Łukasz Podwysocki
kontakt/pytania: n Ten adres email jest ukrywany przed spamerami, włącz obsługę JavaScript w przeglądarce, by
go zobaczyć
Źródła:
strona 3 / 4
Ekoportal.eu - ochrona środowiska ekologia ochrona przyrody recykling biopaliwa GMO odpady
Hydroenergetyka w Polsce
- „Gospodarka Wodna” nr 3/2001
- Notatki własne z wykładu pt: „Stan i rozwój hydroenergetyki”
strona 4 / 4