zapłonniki elektroniczne - sn

prezentacja
zapłonniki elektroniczne
EZS-1 i EZS-2
Sławomir Konarzewski – SN PROMET
Ś
wietlówki rurowe proste nadal należą do najważniejszych źródeł światła, zwłaszcza w oświetleniu biur, sklepów, magazynów i podobnych pomieszczeń. W Polsce najczęściej spotyka się
oprawy świetlówkowe wyposażone
w stateczniki indukcyjne (lub indukcyjno-pojemnościowe) i zapłonniki tlące.
Dotyczy to zarówno opraw już eksploatowanych, jak i nowo instalowanych.
Wady takiego rozwiązania są znane –
nieprecyzyjna praca zapłonnika tlącego
powoduje zapłon świetlówki z migotaniem i jej szybsze zużycie. Występuje
też nieprzyjemne dla wzroku zjawisko
cyklicznego rozbłyskiwania zużytych,
niezapalających się świetlówek.
Najlepszym z technicznego punktu widzenia sposobem poprawienia
komfortu użytkowania świetlówek
jest stosowanie elektronicznych układów statecznikowo-zapłonowych wysokiej częstotliwości, zwanych statecznikami elektronicznymi. Uzyskuje się
w tym przypadku nie tylko eliminaC
Fot. 1
Fot. 2
cję wspomnianych wyżej efektów, lecz
także większą sprawność energetyczną i poprawę jakości światła poprzez
eliminację jego tętnienia z częstotliwością sieci zasilającej. Niektóre typy stateczników elektronicznych umożliwiają
regulację strumienia świetlnego (ściemnianie) świetlówek.
Ze względu na relatywnie wysoki
koszt stateczniki elektroniczne nie
wyparły jednak konwencjonalnych
układów ze statecznikiem indukcyjnym i zapłonnikiem tlącym. Konieczność spełnienia wymagań normatywnych dotyczących współczyn-
nika mocy i kompatybilności elektromagnetycznej dodatkowo komplikuje
konstrukcję i zwiększa koszt stateczników elektronicznych. Poprawę działania układu konwencjonalnego można osiągnąć zastępując zapłonnik tlący
jego elektronicznym odpowiednikiem
o bardziej precyzyjnym działaniu, pozostawiając statecznik indukcyjny (indukcyjno-pojemnościowy).
SN PROMET oferuje niedrogie elektroniczne zapłonniki świetlówek typu
EZS‑1 (fot. 1) i EZS‑2 (fot. 2). Mają one
gabaryty zapłonników tlących i są ich
bezpośrednimi zamiennikami. Prze-
statecznik indukcyjny
C
(opcja)
(opcja)
EZS-1
EZS-2
Rys. 1
statecznik indukcyjny
EZS-2
Rys. 2
EZS-2
znaczone są do pracy z konwencjonalnymi statecznikami indukcyjnymi
(bądź indukcyjno-pojemnościowymi,
z kondensatorem szeregowym):
§ w warunkach wnętrzowych w oprawach świetlówkowych o dowolnej
konstrukcji, w tym otwartej,
§ w oświetleniu zewnętrznym i przemysłowym wewnątrz opraw zapewniających odpowiedni do warunków eksploatacji stopień ochrony.
Wymiana zapłonników tlących na
elektroniczne w oprawach świetlówkowych już eksploatowanych jest
więc możliwa i łatwa.
Zastosowanie zapłonników elektronicznych pozwala na poprawę komfortu użytkowania opraw świetlówkowych, dzięki bezmigotliwemu zapłonowi i wyeliminowaniu zjawiska cyklicznych rozbłysków zużytych świetlówek. Zwiększa się również żywotność świetlówek, zwłaszcza często zaświecanych (szacuje się, że w niektórych przypadkach nawet dwukrotnie),
a same zapłonniki na ogół nie wymaga-
reklama
74
E_I_3_2007.indb 74
w w w. e l e k t r o . i n f o . p l
nr 3/2007
07-02-28 11:02:29
Parametr
Zapłonnik EZS-1
Zapłonnik EZS-2
220 - 240
110 - 240
Czas podgrzewania, w [s]
1,8
1,6
Moce świetlówek, w [W]
§ proste standardowe
§ proste miniaturowe
§ kołowe
15, 18, 20, 25, 30, 36, 40, 58, 65
4, 6, 8, 13
22, 32, 40
15, 18, 20
4, 6, 8
22
pojedynczy (rys. 1)
podwójny (rys. 2)
lub pojedynczy (rys. 1)
Napięcie znamionowe UN, w [V]
Układ pracy
Zakres temperatur
Zgodność z normami
od -30 do 70°C
PN-EN 61347-1, PN-EN 61347-2-1
Dane techniczne zapłonników elektrycznych EZS-1 i EZS-2
ją wymiany w całym okresie eksploatacji oprawy oświetleniowej. Charakterystyczne ciemnienie końców świetlówek następuje po znacznie dłuższym
czasie eksploatacji, niż z zapłonnikami
tlącymi. Działanie zapłonników EZS‑1
i EZS‑2 można podzielić na trzy etapy:
§ po załączeniu zasilania następuje podgrzanie skrętek świetlówki w czasie ok. 1,8 s dla EZS-1
i 1,6 s dla EZS-2,
po
§ upływie tego czasu następuje przerwanie prądu podgrzewania, w momencie, gdy jego wartość chwilowa wynosi ok. 0,4 A (je-
śli zapłonnik został zastosowany
w układzie świetlówki małej mocy
i prąd podgrzewania nie osiąga
wartości 0,4 A, wówczas impuls zapłonowy występuje w chwili, gdy
prąd osiąga wartość szczytową)
i wytwarza się impuls zapłonowy;
w przypadku sprawnej świetlówki
następuje jej zapłon,
§ jeśli świetlówka nie zaświeca się,
następują jeszcze dwie, trzy próby dalszego podgrzewania i zapłonu, po czym zapłonnik wyłącza się przechodząc w stan wysokiej impedancji, trwający aż do
wyłączenia i ponownego załączenia zasilania.
Czas podgrzewania dla każdej z odmian został dobrany doświadczalnie
i przyjęty jako optymalny dla przewidywanych, najbardziej typowych
warunków pracy – przy napięciu sieci 230 V ze statecznikiem czysto indukcyjnym (bez kondensatora szeregowego) i świetlówkami:
§ dla zapłonnika EZS‑1 z pojedynczą świetlówką 36 lub 40 W,
§ dla zapłonnika EZS‑2 z dwiema
świetlówkami 18 lub 20 W w połączeniu szeregowym.
Dla świetlówek miniaturowych 4,
6 i 8 W, pracujących w układzie pojedynczym, przy napięciu zasilania
230 V, bardziej optymalny czas podgrzewania zapewnia zapłonnik EZS‑2,
dla pozostałych wyszczególnionych
w tabeli danych technicznych dla obydwu odmian – zapłonnik EZS‑1. Należy zwrócić uwagę na świetlówkę prostą miniaturową 13 W, dla której ze
względu na nietypowo wysoką wartość napięcia pracy odpowiedni jest
jedynie układ pojedynczy z zapłonnikiem EZS‑1.
Zapłonniki EZS‑1 i EZS‑2 mogą być
stosowane również z innymi niż wymienione w tabeli świetlówkami o odpowiedniej mocy, przystosowanymi do
pracy w układzie konwencjonalnym
z zapłonnikiem (świetlówki jednotrzonkowe, U‑kształtne i inne). W przypadku układu szeregowego dwóch
świetlówek należy stosować EZS‑2.
W układzie pojedynczym przy napięciu zasilania 230 V względnie poprawną pracę, niezależnie od typu świetlówki, zapewnia zapłonnik EZS-1.
reklama
SN PROMET
41‑200 Sosnowiec
ul. Lipowa 11
tel. 032 266 08 61
faks 032 266 72 81
[email protected]
www.sn-promet.com.pl
reklama
nr 3/2007
E_I_3_2007.indb 75
w w w. e l e k t r o . i n f o . p l
75
07-02-28 11:02:33