strategia rozwoju gminy dębnona lata 2015 -2022

Transkrypt

Strona
STRATEGIA ROZWOJU
GMINY DĘBNO
NA LATA 2015 -2022
Strategia Rozwoju Gminy Dębno na lata 2015-2022 powstała w ramach projektu „U nas, w gminie
konsultujemy! Partycypacja obywatelska poprzez konsultacje społeczne” współfinansowanego
przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
DĘBNO, MARZEC 2015
2|Strona
Spis treści
WPROWADZENIE.................................................................................................................................... 3
ANALIZA SPOŁECZNO – GOSPODARCZA GMINY DĘBNO ........................................................................... 5
INFORMACJE OGÓLNE .................................................................................................................................... 6
DEMOGRAFIA ................................................................................................................................................. 7
POTENCJAŁ GOSPODARCZY .......................................................................................................................... 12
TURYSTYKA ................................................................................................................................................... 27
KULTURA....................................................................................................................................................... 30
OŚWIATA GMINNA ....................................................................................................................................... 34
ORGANIZACJE POZARZĄDOWE .................................................................................................................... 37
OPIEKA ZDROWOTNA ................................................................................................................................... 39
POMOC SPOŁECZNA ..................................................................................................................................... 42
INFRASTRUKTURA TECHNICZNA, DOROGOWA ORAZ GOSPODARKA MIESZKANIOWA............................... 44
BUDŻET GMINY............................................................................................................................................. 48
OPIS PROCESU PLANOWANIA STRATEGICZNEGO ................................................................................... 55
ANALIZA SWOT GMINY DĘBNO .................................................................................................................... 56
WIZJA ROZWOJU GMINY DĘBNO ................................................................................................................. 60
OBSZARY PRIORYTETOWE ROZWOJU GMINY DĘBNO.................................................................................. 60
HIERARCHIA CELÓW STRATEGII ROZWOJU GMINY DĘBNO .................................................................... 61
PLAN OPERACYJNY ROZWOJU GMINY DĘBNO ....................................................................................... 63
OBSZAR PRIORYTETOWY I AKTYWNOŚĆ GOSPODARCZA............................................................................. 64
OBSZAR PRIORYTETOWY II TURYSTYKA, REKREACJA, TRADYCJE KULTURY.................................................. 74
OBSZAR PRIORYTETOWY III BEZPIECZEŃSTWO SPOŁECZNE, EKOLOGICZNE I ZDROWOTNE ...................... 82
OBSZAR PRIORYTETOWY IV ZARRZĄDZANIE ROZWOJEM GMINY................................................................ 92
SYSTEM REALIZACJI STRATEGII ROZWOJU ............................................................................................. 96
KORELACJA KIERUNKÓW ROZWOJU GMINY Z NADRZĘDNYMI DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI ........ 100
STRATEGIA ROZWOJU GMINY DĘBNO NA LATA 2015 – 2022
3|Strona
STRATEGIA ROZWOJU GMINY DĘBNO 2015 – 2020
WPROWADZENIE
Niniejsza Strategia Rozwoju Gminy Dębno na lata 2015 - 2022 została opracowana w ramach projektu
„U nas, w gminie konsultujemy! Partycypacja obywatelska poprzez konsultacje społeczne”,
realizowanego przez Związek Centralny Dzieła Kolpinga w Polsce we współpracy z Urzędem Gminy
Dębno.
Podstawę zapisów sformułowanych w planie operacyjnym Strategii stanowią:
 wyniki ewaluacji Strategii Rozwoju Gminy Dębno na lata 2007 – 2014, przeprowadzonej
przez Zespół ds. opracowania Strategii Urzędu Gminy Dębno oraz Radę Gminy Dębno,
 analiza dokumentów strategicznych szczebla lokalnego i regionalnego, w szczególności
Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2011 – 2020 oraz Programu Rozwoju
Subregionu Tarnowskiego,
 badanie potrzeb społecznych oraz diagnozę najważniejszych zjawisk i tendencji społeczno –
gospodarczych w gminie Dębno, przeprowadzone w ramach projektu „U nas, w gminie
konsultujemy! Partycypacja obywatelska poprzez konsultacje społeczne”,
 szereg spotkań z przedstawicielami społeczności lokalnej, w tym:
 warsztaty strategiczne, przeprowadzone w dniach 12 i 22 stycznia 2015 r., w których
udział wzięli członkowie Konwentu Strategicznego powołanego do prac nad Strategią
Rozwoju Gminy Dębno na lata 2015 – 2022, wśród których znaleźli się
przedstawiciele władz samorządowych Gminy Dębno, przedstawiciele oświaty,
instytucji kultury, pomocy społecznej biznesu oraz organizacji pozarządowych
z terenu Gminy,
 posiedzenia Komisji Finansów Gminy Dębno w dniach 12 lutego - posiedzenie
weryfikujące efekty prac warsztatowych, w ramach których powstał Projekt planu
operacyjnego Strategii Rozwoju Gminy Dębno na lata 2015 – 2022 oraz 6 marca 2015
r. – posiedzenie nanoszące zmiany do Projektu, wynikające z przeprowadzonego
procesu konsultacji społecznych,
 konsultacje społeczne Projektu planu operacyjnego Strategii Rozwoju Gminy Dębno
na lata 2015 – 2022, w ramach których - w dniach 19-24 lutego - przeprowadzono
3 spotkania warsztatowe z mieszkańcami Gminy Dębno.
Strategia została sformułowana w korelacji z dotychczas obowiązującą Strategią Rozwoju Gminy
Dębno oraz kluczowym dokumentem planistycznym na szczeblu regionalnym – Strategią Rozwoju
Województwa Małopolskiego na lata 2011-2020. Okres realizacji Strategii Rozwoju Gminy Dębno
przyjęto na siedem lat (2015-2022), co ułatwi władzom gminy formułowanie projektów zgłaszanych
do współfinansowania w ramach funduszy strukturalnych Unii Europejskiej na lata 2014 - 2020,
zwłaszcza w obliczu obowiązującej zasady n + 2, w myśl której realizacja projektów, finansowanych
w ramach bieżącej perspektywy finansowej, potrwa do 2022 roku.
Strategia Rozwoju Gminy jest podstawowym i najważniejszym dokumentem samorządu Gminy,
określającym obszary, cele i kierunki rozwoju, w przestrzeni prowadzonej przez władze Gminy.
Aby zapewnić, że powstająca Strategia odzwierciedlać będzie interesy wszystkich grup społecznych
Gminy Dębno i obejmie możliwie najszersze spektrum działań realizowanych na rzecz lokalnej
4|Strona
społeczności, dokument ten został opracowany z udziałem Konwentu Strategicznego, powołanego
przez Wójta Gminy Dębno. W jego skład weszli m.in. przedstawiciele władz samorządowych Gminy,
urzędnicy samorządowi, przedstawiciele oświaty, instytucji kultury, pomocy społecznej, reprezentanci
sfery biznesu, lokalnych organizacji pozarządowych i przedstawiciele instytucji użyteczności
publicznej. Dzięki zaangażowaniu przedstawicieli samorządu, organizacji publicznych,
przedsiębiorców i lokalnych liderów życia społecznego, powstał dokument, który integruje aktywność
różnych środowisk na rzecz realizacji wspólnych celów.
Lista członków Konwentu Strategicznego
ds. opracowania Strategii Rozwoju Gminy Dębno na lata 2015-2022
1. Wiesław Kozłowski
Wójt Gminy Dębno
2. Piotr Matura
Przewodniczący Rady Gminy Dębno
3. Józef Ciuruś
6. Grzegorz Gurgul
Przewodniczący Komisji Rady Gminy ds. Oświaty, Spraw
Społecznych i Sportu
Przewodniczący Komisji Rady Gminy Dębno ds. Rolnictwa i
Ochrony Środowiska
Przewodniczący Komisji Rady Gminy ds. Finansów i Rozwoju
Gospodarczego
Przewodniczący Doraźnej Komisji Rady Gminy
7. Marian Kurek
Sekretarz Gminy Dębno
8. Bogusława Faron
Dyrektor Zespołu Szkół w Woli Dębińskiej
9. Lidia Szczecina
Dyrektor Przedszkola w Porąbce Uszewskiej
4. Tadeusz Hebda
5. Ewa Płaneta
10. Lucyna Pachota
Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej
11. Włodzimierz Gurgul
Dyrektor Dębińskiego Centrum Kultury
12. Irena Kowal
Główny Księgowy Urzędu Gminy Dębno
13. Sebastian Witek
Podinspektor w Urzędzie Gminy Dębno
14. Krystyna Gurgul
Muzeum Okręgowe – Zamek w Dębnie
15. Andrzej Mleczko
Dyrektor Powiatowego Urzędu Pracy w Brzesku
16. Anna Sacha
ZOZ Brzesko
17. Grzegorz Kumorek
przedsiębiorca
18. Ryszard Mytnik
przedsiębiorca
19. Stanisław Wróbel
przedsiębiorca
20. Bogdan Bibro
Ochotnicza Straż Pożarna
21. Józef Dudek
Regionalne Towarzystwo Miłośników Kultury Ludowej
22. Elżbieta Rzepa
Galicyjskie Gospodarstwa Gościnne
23. Stanisława Jarosz
Koło Gospodyń Wiejskich
24. Małgorzata Kuna
Koło Gospodyń Wiejskich
25. Grzegorz Przybyło
Sołectwo Wola Dębińska
26. Renata Kusion
Sołectwo Perła
27. Marek Juszczyk
Sołectwo Doły
28. Jacek Pabijan
Stowarzyszenie Folklorystyczne „Łoniowiacy”
5|Strona
ANALIZA SPOŁECZNO –
GOSPODARCZA
GMINY DĘBNO
6|Strona
Rys metodyczny analizy
Dane wykorzystywane w niniejszym analizie pochodzą z Urzędu Gminy w Dębnie, Gminnego
Ośrodka Pomocy Społecznej w Dębnie, Starostwa Powiatowego w Brzesku, Powiatowego Urzędu
Pracy w Brzesku, Urzędu Statystycznego w Krakowie i Głównego Urzędu Statystycznego (Bank
Danych Regionalnych – źródło internetowe) oraz Małopolskiego Obserwatorium Rynku Pracy
i Polityki Społecznej. Dane, w większości przypadków dotyczące lat 2009-2013, były podstawą
analizy dynamicznej, określającej tendencje zachodzące w gminie Dębno na przestrzeni pięciu lat,
w uzasadnionych przypadkach (rynek pracy, przedsiębiorczość) za punkt odniesienia przyjęty został
rok 2006, stanowiący początek okresu realizacji poprzedniej strategii rozwoju gminy. Dodatkowo w
niniejszej pracy dokonano analizy porównawczej (analiza układu lokalnego) gminy Dębno
z pozostałymi gminami powiatu brzeskiego. Uzyskane dla gminy Dębno wyniki porównano także
ze średnią wartością wyliczoną dla powiatu brzeskiego oraz regionu małopolskiego. W analizie
porównawczej z innymi gminami wykorzystano dane z 2013 r. – najbardziej aktualne dane GUS.
Gmina Dębno – informacje ogólne
Gmina Dębno leży we wschodniej części województwa małopolskiego, w powiecie brzeskim. Obszar
gminy przecina droga krajowa nr 94. Dzieli go na dwa nierównej wielkości obszary - mniejszy
północny, pozostający w granicach Niziny Sandomierskiej, obejmujący 4 wsie: Maszkienice,
Biadoliny Szlacheckie, Wolę Dębińską i Perłę oraz większy południowy. Ten drugi, o urozmaiconym,
pagórkowatym krajobrazie, obejmuje swym zasięgiem Pogórze Podkarpackie. W skład gminy
wchodzi 13 sołectw: Biadoliny Szlacheckie, Dębno, Doły, Jastew, Jaworsko, Łoniowa, Łysa Góra,
Maszkienice, Niedźwiedza, Perła, Porąbka Uszewska, Sufczyn i Wola Dębińska. Dębno sąsiaduje
bezpośrednio z czterema gminami powiatu brzeskiego – Borzęcin, Brzesko, Czchów, Gnojnik
oraz z dwiema gminami powiatu tarnowskiego – Wojnicz i Zakliczyn.
Rysunek 1. Mapa gminy Dębno oraz powiatu brzeskiego
Źródło: www.zpp.pl
Źródło: www.zpp.pl
7|Strona
Demografia
Liczba ludności
Badana gmina, według danych Głównego Urzędu Statystycznego (Bank Danych Regionalnych), liczy
14519 mieszkańców (dane z 2013 r. według faktycznego miejsca zamieszkania). Taki poziom
zaludnienia stawia gminę Dębno na 2 miejscu wśród 7 samorządów gminnych w powiecie brzeskim –
jej obywatele stanowią 15,65% wszystkich mieszkańców powiatu brzeskiego.
Tabela 1. Podstawowe dane o gminach powiatu brzeskiego w 2013 r.
Udział
Liczba
PowierzUdział w
w ludności
kobiet na
Gmina
Liczba
chnia w
powierzchni
powiatu
100
ludności
km2
powiatu [%]
[%]
mężczyzn
Borzęcin
8426
9,08
101.10
103
17,42
Brzesko
36310
39,14
103.51
103
17,42
Czchów
9670
10,42
101.54
66
11,16
Dębno
14519
15,65
101.48
82
13,87
Gnojnik
7824
8,43
97.73
55
9,3
Iwkowa
6286
6,78
102.71
47
7,95
Szczurowa
9746
10,50
100.12
135
22,84
Powiat
92781
100
101,86
591
100
brzeski
*według faktycznego miejsca zamieszkania
Gęstość
zaludnienia
[osób/km2]
Liczba
sołectw
82
353
147
177
142
134
72
7
9
10
13
7
7
21
157
74
Źródło: opracowanie własne na bazie Banku Danych Regionalnych GUS
Powierzchnia i gęstość zaludnienia
Gmina Dębno jest czwartą co do wielkości gminą powiatu brzeskiego - obejmuje powierzchnią
82 km2. Średnia gęstość zaludnienia w gminie Dębno wynosi 177 osób/km2 i jest większa od średniej
gęstości zaludnienia w powiecie brzeskim (157 osoby/km2). Większą gęstością zaludnienia
charakteryzuje się tu jedynie gmina Brzesko.
Tabela 2. Struktura płci ludności w gminie Dębno w latach 2009 - 2013
Ludność*
Mężczyźni
Kobiety
Liczba kobiet na % kobiet w ogólnej
Rok
100 mężczyzn
liczbie ludności
14143
6944
7199
50,9
2009
104
14317
7073
7244
50,6
2010
102
14373
7111
7262
50,53
2011
102
14467
7167
7300
50,46
2012
102
2013
14519
7206
7313
101
50,37
Struktura płci ludności
Struktura płci ludności gminy Dębno charakteryzuje się niewielką, malejącą z roku na rok przewagą
kobiet, które stanowią 50,37% wszystkich mieszkańców. Współczynnik feminizacji (liczba kobiet na
100 mężczyzn) osiągnął w gminie Dębno w 2013 r. wartość 101, która jest nieco niższa niż średnia
powiatu – 101,86, lecz znacznie niższa od średniej wyliczonej dla regionu małopolskiego, gdzie
106,13 kobiet przypada na 100 mężczyzn i dla całej Polski - 106,64 kobiet na 100 mężczyzn.
8|Strona
Rozwój liczby ludności
W latach 2009 – 2013 następował stały wzrost liczby ludności w gminie Dębno W okresie tym
zaludnienie gminy wzrosło o 2,7% (376 osób). Dla porównania w latach 2009-2013 liczba ludności
wzrosła także, jednak w mniejszym stopniu, w powiecie brzeskim (o 1,6 %) oraz w regionie
małopolskim (o 1,9%), w Polsce – o 0,9%.
Tabela 3. Rozwój liczby ludności w regionie w latach 2009-2013*
Rok
Region
2009
2010
2011
2012
Powiat brzeski
91297
92234
92403
92403
Region małopolski
3298270
3336699
3346796
3354077
Polska
38167329
38529866
38538447
38533299
*według faktycznego miejsca zamieszkania
2013
92781
3360581
38495659
Wskaźnik wzrostu w
latach 09-13
1,6
1,9
0,9
Struktura wieku ludności
Wskaźnik liczby osób w wieku produkcyjnym (mężczyźni liczący 18-65 lat i kobiety w wieku 18-60
lat), utrzymywał się w latach 2009 – 2013 na stałym poziomie 63% wszystkich obywateli i w 2013
roku był taki sam, jak średnia dla powiatu - 63%. Liczebność grupy „produkcyjnej” jest ważnym
wskaźnikiem demograficznym, gdyż to właśnie na niej spoczywa ciężar utrzymania osób w wieku
nieprodukcyjnym (czyli osób do 18 roku życia oraz emerytów).
Gminę Dębno charakteryzuje stosunkowo niski udział obywateli w wieku poprodukcyjnym
(mężczyźni liczący powyżej 65 lat i kobiety powyżej 60 lat), utrzymujący się do 2010 r. na podobnym
poziomie (14% ogółu mieszkańców gminy). Począwszy od 2011 wskaźnik ten utrzymuje się
na poziomie 15% (średnia dla powiatu brzeskiego – 16,1%). Jest to skorelowane ze zmniejszającą się
liczbą mieszkańców w wieku przedprodukcyjnym (do 17 roku życia): 23% w 2009 roku, w roku 2013
– 21% ogółu (wskaźnik dla powiatu brzeskiego w 213 roku kształtowała się na takim samym
poziomie 21%). W następnych latach liczba obywateli gminy Dębno w wieku poprodukcyjnym będzie
zapewne wolno, lecz wzrastać, co jest związane z osiąganiem wieku emerytalnego przez kolejne
roczniki osób znajdujących się obecnie w grupie ludności produkcyjnej oraz ze wzrostem długości
życia kobiet i mężczyzn w naszym kraju.
Zmniejszający się w gminie Dębno wskaźnik ludności w wieku przedprodukcyjnym wpływa
na zmniejszanie liczby uczniów w szkołach wszystkich szczebli, dlatego ważne staje się ujmowanie
tych wartości w planach rozwoju szkół na terenie gminy.
Innym wskaźnikiem obrazującym strukturę wiekową ludności jest współczynnik osób w wieku
nieprodukcyjnym (osoby do lat 18 oraz mężczyźni powyżej 65 roku życia i kobiety powyżej 60 lat)
na 100 osób w przedziale wieku produkcyjnego. Oznacza on potencjalne obciążenie, jakie spada
na barki osób w „sile wieku” związane z utrzymaniem jeszcze bądź już niepracujących mieszkańców
gminy. W przypadku gminy Dębno wynosi on 57,5, podczas, gdy średnia dla powiatu brzeskiego
to 58,5 osób w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym.
9|Strona
Tabela 4. Struktura wieku ludności w gminie Dębno w latach 2009 – 2013 wskaźnik obciążenia
demograficznego
Rok
2009
2010
2011
2012
2013
Liczba ludności w
wieku
przedprodukcyjnym
w liczbie ludności
ogółem
Liczba ludności w
wieku
produkcyjnym w
liczbie ludności
ogółem
Liczba ludności w
wieku
poprodukcyjnym w
liczbie ludności
ogółem
23,00%
23,00%
22,00%
23,00%
21,00%
63,00%
63,00%
63,00%
63,00%
63,00%
14,00%
14,00%
15,00%
15,00%
15,00%
Wskaźnik obciążenia
demograficznego ludność w wieku
nieprodukcyjnym
przypadająca na 100
osób w wieku
produkcyjnym
59,6
59,0
58,1
62,2
57,5
Źródło: Bank Danych Regionalnych GUS
Wskaźnikiem obrazującym procesy demograficzne jest również współczynnik młodości, określający
liczbę dzieci w wieku 0-14 lat przypadająca na 100 osób w wieku 65 lat i więcej. Jak pokazuje poniższy wykres, wskaźnik ten systematycznie maleje, potwierdzając negatywne tendencje związane z malejącym przyrostem naturalnym oraz starzeniem się społeczeństwa.
Wykres 1.Współczynnik młodości w Gminie Dębno w latach 2009 - 2013
Pośród gmin powiatu brzeskiego najniższy wskaźnik młodości - 99 dzieci poniżej 14 roku życia
przypadających na 100 osób w wieku 65 lat i więcej, charakteryzuje gminę Szczurowa, najwyższy –
168 – gminę Gnojnik. Gmina Dębno ze wskaźnikiem na poziomie 122, plasuje się w okolicach
średniej powiatu brzeskiego.
10 | S t r o n a
Wykres 2. Współczynnik młodości w gminach powiatu brzeskiego w 2013 roku
Przyrost naturalny
Przyrost naturalny (różnica pomiędzy liczbą urodzeń i zgonów) kształtował się w gminie Dębno
w latach 2009-2013 na poziomie dodatnim, ale tendencja dla tego wskaźnika jest negatywna. Przyrost
naturalny w gminie systematycznie maleje. Niezależnie jednak od tego faktu, wskaźnik ten jest
co roku wyższy niż średnia dla powiatu brzeskiego – wyjątek stanowi rok 2013.
Tabela 5. Ruch naturalny ludności w gminie Dębno w latach 2009-2013
Rok
Liczba
małżeństw
Liczba małżeństw
na 1000
mieszkańców
2009
2010
2011
2012
2013
119
110
93
95
91
7,4
6,1
5,8
6,6
5,4
Liczba
małżeństw
na 1000
mieszkańców
powiat
brzeski
6,9
6,7
5,9
6,1
5,2
Przyrost
naturalny
[osoby]
Przyrost
naturalny
[‰]
Przyrost
naturalny
[‰]
powiat
brzeski
86
52
43
46
21
6,1
3,6
3
3,2
1,45
3
2,9
2,3
2,1
1,65
Małżeństwa
Na przeciętnym poziomie kształtuje się wskaźnik małżeństw zawieranych w gminie Dębno.
W 2013 r. związek małżeński zawarło w badanej gminie 91 par, co oznacza relatywną wartość
5,4 małżeństw na 1000 mieszkańców gminy. Jest to wartość nieznacznie wyższa niż w powiecie
brzeskim (5,2 ‰), ale wyższa od średniej regionalnej (4,9‰) i średniej ogólnopolskiej (4,7‰).
Migracje mieszkańców
Gmina Dębno corocznie notuje dodatnie saldo migracji. Zanotowane w badanej gminie w 2013 r.
dodatnie saldo migracji na poziomie 44, wskazuje na większy napływ nowych mieszkańców gminy
(144 osoby), niż odpływ dotychczasowych obywateli (100 osób). Dla porównania saldo migracji
stałych dla powiatu wyniosło w 2013 r. 21 osób.
11 | S t r o n a
Tabela 6. Migracje wewnętrzne w gminie Dębno w latach 2009-2013 r.
Migracje stałe
Gmina
Zameldowania
Wymeldowania
134
128
134
117
144
2009
2010
2011
2012
2013
Saldo
99
104
121
111
100
35
24
13
6
44
Prognozy liczby ludności w powiecie brzeskim
Prognozy liczby ludności, tworzone na bazie obliczeń Głównego Urzędu Statystycznego, dotyczą
samorządów powiatowych i – w przypadku powiatu brzeskiego – napawają optymizmem.
Na przestrzeni 7 lat (do 2022 r.) zaludnienie powiatu brzeskiego powinno ulec zwiększeniu o 0,6%,
do poziomu 93,6 tys. osób. Jest to pozytywna tendencja, charakteryzująca także powiaty sąsiednie,
choć w większym natężeniu. Dla porównania w regionie małopolskim zaludnienie wg szacunków
GUS zwiększy się w ciągu najbliższych 7 lat o 0,86%.
Tabela 7. Prognozy liczby ludności w powiecie brzeskim do 2022 r.
Rok/
region
2015
2016
2017
2018
2019
Powiat
93052
93159
93256
93347
93432
Brzeski
Region
małopol 3373300 3378530 3383339 3387887 3392132
ski
Źródło: Prognoza Głównego Urzędu Statystycznego z 2014 roku
2020
2021
2022
Stopa
wzrostu w
latach 1522
93508
93576
93633
0,62%
3395988
3399413
3402318
0,86 %
Gminę Dębno wyróżniają w sferze demograficznej korzystne tendencje – wzrost liczby mieszkańców,
będący efektem zarówno dodatniego przyrostu naturalnego, jak również dodatniego salda migracji
wewnętrznych i zagranicznych. Silną stroną lokalnej demografii pozostaje znaczący udział
mieszkańców w wieku przedprodukcyjnym. Zauważalny jest jednak wzrost osób w wieku
poprodukcyjnym. Liczba małżeństw zawieranych w gminie Dębno jest przeciętna na tle wskaźnika
powiatowego i regionalnego.
12 | S t r o n a
Potencjał gospodarczy
Przedsiębiorczość i podmioty gospodarcze
W gminie Dębno – zgodnie z systemem REGON z 2013 r. – prowadziło działalność 887 podmiotów
gospodarczych, z czego 38 jednostek (4,28% ogółu) to podmioty sektora publicznego, a 849 jednostek
(95,5%) należy do sektora prywatnego. Dla porównania w całym powiecie brzeskim liczba
podmiotów gospodarki narodowej zarejestrowanych w rejestrze REGON wyniosła w tym samym roku
6234 jednostki, w z nieco wyższym - 96,21% - udziałem podmiotów z sektora prywatnego. Oznacza
to, że 14,2% wszystkich podmiotów systemu REGON powiatu brzeskiego funkcjonuje w gminie
Dębno, co wskazuje na pozytywną dynamikę rozwoju gospodarczego gminy – w 2006 r. wskaźnik ten
wynosił 12,4%.
Tabela 8. Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w rejestrze REGON w 2013 r. w gminie Dębno
Sektor
Sektor
Gmina
Ogółem
% ogółu
% ogółu
publiczny
prywatny
Borzęcin
399
19
380
4,76
95,24
Brzesko
2976
76
2900
2,55
97,45
Czchów
668
43
625
6,44
93,56
Dębno
887
38
4,28
849
95,71
Gnojnik
407
19
388
4,67
95,33
Iwkowa
475
15
460
3,16
96,84
Gmina Szczurowa 464
26
438
5,60
94,40
6234
236
5998
Powiat brzeski
3,79
96,21
Źródło: opracowanie własne na podstawie Główny Urząd Statystyczny, Bank Danych Regionalnych
Tabela 9. Struktura właścicielska podmiotów gospodarki narodowej zarejestrowanych w rejestrze REGON w
2013 r.
Udział
Udział
Udział
podmiotów w
podmiotów w
podmiotów w
Liczba
liczbie
liczbie
liczbie
podmiotów
podmiotów
Struktura własności
podmiotów
podmiotów
Gmina Dębno
ogółem
ogółem
ogółem
Region
Gmina Dębno Powiat brzeski
małopolski
w%
w%
w%
Sektor publiczny - ogółem
38
3,79
2,27
4,28
Sektor publiczny - państwowe i
36
3,13
1,70
4,06
samorządowe
jednostki
prawa
budżetowego
Sektor prywatny - ogółem
849
96,21
97,73
95,72
Sektor prywatny - osoby fizyczne
718
80,13
74,51
80,95
prowadzące działalność gospodarczą
Sektor prywatny - spółki handlowe
19
3,53
8,29
2,14
Sektor prywatny - spółki handlowe z
udziałem kapitału zagranicznego
Sektor prywatny - spółdzielnie
Sektor prywatny - fundacje
2
0,23
0,26
1,27
7
2
0,79
0,23
0,48
0,16
0,32
0,42
13 | S t r o n a
Sektor prywatny - stowarzyszenia i
49
3,84
2,55
5,52
organizacje społeczne
Podmioty gospodarki narodowej
887
100
100
100
ogółem
W strukturze właścicielskiej podmiotów gospodarczych w gminie Dębno dominują osoby fizyczne
prowadzące działalność gospodarczą – 718 zarejestrowanych jednostek, czyli 80,95% ogółu
podmiotów w gminie. Wartość tego wskaźnika w powiecie brzeskim jest zbliżona – 80,13, W regionie
małopolskim wskaźnik ten jest niższy -74,5%, tu większą rolę odgrywają spółki handlowe. Gmina
Dębno może pochwalić się dużą liczbą fundacji i stowarzyszeń – łącznie w gminie zarejestrowanych
jest 51 organizacji tego typu, stanowiąc 5,75% ogółu podmiotów gospodarki narodowej w gminie.
Dla porównania w powiecie brzeskim omawiany wskaźnik wynosi 4%, a w regionie małopolskim 3%.
W gminie Dębno prowadzi działalność 21 spółek prawa handlowego, stanowiąc 2,37% ogółu
podmiotów gospodarczych w gminie. W powiecie brzeskim spółki handlowe stanowią 3,79%
działających podmiotów, a w regionie małopolskim – niemal 10% ogółu jednostek zarejestrowanych
w rejestrze REGON. Na obszarze gminy Dębno działa także 7 spółdzielni, stanowiąc niespełna 0,8%
ogółu podmiotów gospodarki narodowej w gminie. Jednak nie jest to wynik niski, dla porównania
w powiecie brzeskim omawiany wskaźnik dotyczący spółdzielni wynosi 0,48%, a w regionie
małopolskim 0,32% ogółu podmiotów.
Tabela 10. Liczba podmiotów gospodarczych według wielkości zatrudnienia
250 i
50-249
% ogółu więcej % ogółu
osób
osób
Borzęcin
399
384
13
2
0
96,24
3,26
0,50
0,00
Brzesko
2976
2837
115
23
1
95,33
3,86
0,77
0,03
Czchów
668
639
25
4
0
95,66
3,74
0,60
0,00
Dębno
887
850
95,82
34
3,83
3
0,34
0
0,00
Gnojnik
407
387
18
2
0
95,09
4,42
0,49
0,00
Iwkowa
475
461
14
0
0
97,05
2,95
0,00
0,00
Gmina Szczurowa
464
433
29
2
0
93,32
6,25
0,43
0,00
Powiat brzeski
6234
5950
95,44
247
3,96
36
0,58
1
0,02
Gmina
Ogółem
0-9
osób
% ogółu
10-49
osób
% ogółu
Większość firm w gminie Dębno – 95,82% - to firmy mikro, zatrudniające do 9 osób, co jest
charakterystyczne dla powiatu brzeskiego – średnia dla powiatu to – 95,44%. Podobna korelacja
zachodzi między odsetkiem firm małych, zatrudniających do 49 osób, w gminie Dębno – 3,83%
wszystkich podmiotów, w powiecie – 3,96%. W gminie zarejestrowane są 3 firmy średniej wielkości.
Większa liczba podmiotów zatrudniających od 50 do 249 osób znajduje się tylko w gminie Czchów –
4 oraz gminie Brzesko – 23.
Struktura sektorowa podmiotów gospodarki narodowej zarejestrowanych
w systemie REGON w 2013
W strukturze sektorowej podmiotów gospodarki narodowej działających w gminie Dębno przeważają
przedsiębiorstwa z branży „budownictwo” – 27,51%. Jest to wskaźnik wyższy od średniej dla
powiatu brzeskiego - 23,5% firm w powiecie to podmioty z sektora budownictwa. Firmy
14 | S t r o n a
przemysłowe i budowlane są bardzo pożądanymi podmiotami, gdyż to one zazwyczaj tworzą
najwięcej miejsc pracy (tabela nr 11 na sąsiedniej stronie).
Drugą znaczącą gałęzią gospodarki gminy Dębno jest sekcja „handel i naprawy”, która grupuje
20,86% wszystkich podmiotów zarejestrowanych w systemie REGON. Wskaźnik ten jest relatywnie
niewysoki, niższy od średniej powiatu brzeskiego, gdzie firmy z sekcji „handel i naprawy” stanowią
niewiele ponad 23,4% ogółu podmiotów gospodarczych.
Dużą grupę stanowią firmy z sektora przetwórstwa przemysłowego – 87 podmiotów, które stanowią
niemal 10% lokalnych podmiotów. Wskaźnik ten jest wyższy od średniego odsetka firm z tego sektora
w powiecie, gdzie wynosi on 9,05%.
Silny element struktury gospodarczej gminy Dębno stanowią firmy z sektora obsługi nieruchomości
i firm, które tworzą grupę 57 podmiotów, stanowiąc 6,43% ogółu przedsiębiorstw z gminy. Poziom
tego wskaźnika jest jednak nieco niższy od średniej powiatu brzeskiego (8,23% podmiotów
działających w branży obsługi nieruchomości i firm).
Firmy z zakresu transportu, gospodarki magazynowej i łączności liczą w gminie Dębno łącznie
61podmiotów, czyli 6,88% wszystkich podmiotów gospodarki narodowej w gminie. Wskaźnik ten jest
niższy od średniej wartości powiatu brzeskiego (7,51%).
39 firm z gminy Dębno prowadzi działalność w zakresie rolnictwa, łowiectwa
i leśnictwa (nie licząc indywidualnych gospodarstw rolnych). Stanowi to 4,40% ogółu podmiotów
gospodarczych z terenu gminy, co jest wartością nieco niższą od średniej powiatowej (4,97%).
Gmina Dębno nie może natomiast pochwalić się dużą liczbą firm prowadzących hotele i restauracje –
w 2013 r. było to 14 podmiotów, stanowiących 1,69% ogółu przedsiębiorstw z terenu gminy. Jest to
wskaźnik
zbliżony
do
średniej
wartości
powiatu
brzeskiego
(1,91%),
Bardzo miarodajnym wskaźnikiem stanu lokalnej przedsiębiorczości jest liczba podmiotów
gospodarki narodowej na 10000 mieszkańców danej jednostki samorządowej. Liczba podmiotów
gospodarki narodowej w przeliczeniu na 10 tys. mieszkańców systematycznie wzrasta, z 501 w roku
2009 do 611 w roku 2013, jednak jest niższa od średniej w powiecie brzeskim, gdzie na 10 tys.
mieszkańców zarejestrowane były 672 podmioty, a w Małopolsce analogiczny wskaźnik wynosił
w tym czasie 1045. Niższym wskaźnikiem charakteryzują się gminy Borzęcin, Szczurowa i Gnojnik.
W przypadku pozostałych gmin liczba podmiotów gospodarczych na 10 tys. ludności jest wyższa niż
w gminie Dębno.
Wykres 3. Liczba podmiotów gospodarki narodowej na 10 tys. mieszkańców w gminach powiatu brzeskiego
15 | S t r o n a
Należy jednak zauważyć, że liczba podmiotów gospodarczych w gminie Dębno systematycznie
wzrasta, i ot w sposób bardziej dynamiczny, niż ma to miejsce w przypadku średniej dla powiatu
brzeskiego.
Wykres 4. Liczba podmiotów gospodarki narodowej na 10 tys. mieszkańców w latach 2009 - 2013
Gmina Dębno posiada –w porównaniu ze średnią powiatu brzeskiego – nieco niższy potencjał
gospodarczy liczony liczbą podmiotów gospodarki narodowej na 1000 mieszkańców. Niemniej jednak
w gospodarce gminy Dębno wyróżnia się kilka sprzyjających cech, m.in. silny potencjał firm
z zakresu handlu i usług oraz budownictwa, które stanowią ponad 48% wszystkich podmiotów
gospodarki narodowej zarejestrowanych w systemie REGON (razem 429 firmy z 887 ogółu
podmiotów). Łącznie z 87 podmiotami przetwórczymi stanowi to duży potencjał na rynku pracy,
bowiem
to
właśnie
te
sektory
generują
najwięcej
miejsc
pracy.
16 | S t r o n a
Handel hurtowy i detaliczny,
naprawa pojazdów
mechanicznych, motocykli
Działalność finansowa i
ubezpieczenia
Obsługa nieruchomości,
wynajem, nauka i obsługa firm
Administracja publiczna i
obrona narodowa,
obowiązkowe ubezpieczenia
społeczne
Edukacja
B
C
D,E
F
G
I
H,J
K
L,M,N
O
P
Q
R,S
39
1
87
4
244
185
15
61
24
57
14
44
29
83
887
4,40
0,11
9,81
0,45
27,51
20,86
1,69
6,88
2,71
6,43
1,58
4,96
3,27
9,36
100,00
310
9
564
30
1469
1458
119
468
132
513
83
255
287
537
6234
2,12
8,23
1,33
4,09
4,60
8,61
100,00
Powiat brzeski
udział sekcji
PKD w % w
4,97
0,14
9,05
0,48
23,56
23,39
1,91
7,51
liczbie
podmiotów
ogółem
Opieka zdrowotna i pomoc
społeczna
Działalność związana z
kulturą, rozrywką i rekreacją,
pozostała działalność
usługowa
Budownictwo
A
Działalność związana z
zakwaterowaniem i
gastronomią
Transport i gospodarka
magazynowa informacja i
komunikacja
Wytwarzanie i zaopatrywanie
w energię elektryczną, gaz i
wodę.' gospodarka ściekami,
rekultywacja
Gmina Dębno
udział sekcji
PKD
w % w liczbie
podmiotów
ogółem
Powiat brzeski
l. podmiotów
gospodarczych
Przetwórstwo przemysłowe
SEKCJA
Gmina Dębno
l. podmiotów
gospodarczych
Górnictwo i wydobywanie
Rodzaj
działalności
gospodarczej
(PKD 2007)
Rolnictwo, leśnictwo,
łowiectwo i rybactwo
Tabela 11. Struktura sektorowa podmiotów gospodarki narodowej zarejestrowanych w systemie REGON w 2013 r – porównanie w %.
Ogółem
17 | S t r o n a
Rolnictwo
Struktura gospodarki lokalnej wskazuje na jej rolniczy charakter 86% (2058) gospodarstw domowych
czerpie dochody m.in. z działalności rolniczej.
Wykres 5. Źródła dochodów gospodarstw domowych gminy Dębno w 2013 r.
Na terenie gminy Dębno istnieje duża różnorodność gleb. Większość gleb to gleby klas średnich: IVa i
IVb, stanowiące tzw. kompleks zbożowo-pastewny. Zajmują one 56,8 % powierzchni użytków
rolnych, natomiast gleby bardzo dobrej i dobrej jakości, klas: I, II i IIIb kompleksu pszennego,
zajmują 31,9 % powierzchni użytków rolnych (w tym 31,4 % zajmują gleby klasy III). W strukturze
użytkowania gruntów powierzchnia użytków rolnych wynosi 4281,79 ha, co stanowi 77,16% obszaru
Gminy. Blisko 17% powierzchni Gminy stanowią lasy i grunty leśne.
Struktura gospodarki lokalnej wskazuje na jej rolniczy charakter 86% gospodarstw domowych czerpie
dochody m.in. z działalności rolniczej jednak powierzchnia większości gospodarstw rolnych jest
niewielka i mieści się w przedziale 1 - 15 ha. Rolnictwo Gminy charakteryzuje się dużym
rozdrobnieniem gospodarstw rolnych, co tym samym wpływa na brak ich rentowności i opłacalności.
Aż 66% gospodarstw rolnych posiada powierzchnię w granicach od 1 do 5 ha. Tylko 12%
gospodarstw rolnych posiada powierzchnię powyżej 15 ha.
Liczba osób pracujących
Wartościami charakteryzującymi rynek pracy, obok stopy bezrobocia, jest także liczba osób
pracujących. Do grona osób pracujących zalicza się:
 osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy (umowa o pracę, powołanie, mianowanie lub
stosunek służbowy),
 pracodawców i pracujących na własny rachunek, czyli:
- właścicieli, współwłaścicieli i dzierżawców gospodarstw indywidualnych w rolnictwie (łącznie z
pomagającymi członkami ich rodzin),
18 | S t r o n a
-




właścicieli i współwłaścicieli (łącznie z pomagającymi członkami ich rodzin; z wyłączeniem
wspólników spółek, którzy nie pracują w spółce) podmiotów prowadzących działalność
gospodarczą poza gospodarstwami indywidualnymi w rolnictwie,
inne osoby pracujące na własny rachunek, np. osoby wykonujące wolne zawody,
osoby wykonujące pracę nakładczą,
agentów (łącznie z pomagającymi członkami ich rodzin oraz osobami zatrudnionymi przez
agentów),
członków spółdzielni produkcji rolniczej, (rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni
powstałych na ich bazie oraz spółdzielni kółek rolniczych)
duchownych pełniących obowiązki duszpasterskie.*
*Źródło: Rocznik Statystyczny Województwa Małopolskiego 2013.
Tabela 12. Liczba pracujących mieszkańców gminy Dębno w latach 2009-2013*
Wykaz
Pracujący w latach
% zmiany
w
latach 09-13
2009
2010
2011
2012
2013
1298
1122
1025
1092
1116
Ogółem
-14,02
715
575
456
544
560
Kobiety
-21,68
583
547
569
548
556
Mężczyźni
-4,63
Pracujący
na 1000
92
78
71
75
77
-16,30
mieszkańców
Pracujący
na 1000
132
137
139
139
136
3,03
mieszkańców
Powiat brzeski
*Bez podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących do 9 osób i bez pracujących w gospodarstwach
indywidualnych w rolnictwie.
W 2009 r. do grona pracujących należało 1116 mieszkańców gminy Dębno (dane GUS – bez
podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących do 9 osób i bez pracujących w gospodarstwach
indywidualnych w rolnictwie), co oznacza spadek w stosunku do 2009 r. o 14%. Przyjmując za punkt
odniesienia liczbę osób pracujących na 1 tysiąc mieszkańców, zaobserwować można relatywnie
jeszcze większy spadek (-16,30%). W analogicznym okresie wskaźnik dla powiatu brzeskiego wzrósł
o 3%. Według tego wskaźnika – liczby pracujących na 1000 mieszkańców – gmina Dębno notuje
w roku 2013 wartość 77 osób, niższą w stosunku do wskaźnika powiatu brzeskiego (136 osób)
oraz wartości regionalnej (215 osób).
19 | S t r o n a
Struktura zatrudnienia
Tabela 13. Pracujący w wybranych sektorach gospodarki narodowej w 2013 r.*
Sektory gospodarki narodowej
Przemysł i
Handel; naprawa
Działalność finansowa i
Gmina
Ogółem
budownictwo
pojazdów
ubezpieczeniowa; obsługa
samochodowych;
rynku nieruchomości oraz
transport i gospodarka
pozostałe usługi1
magazynowa;
zakwaterowanie
i gastronomia; informacja
i komunikacja
Dębno
1116
450
201
465
% ogółu
100,0
40,3
18,0
41,7
Powiat brzeski
12648
4841
2541
5189
% ogółu
100,0
38,3
20,1
41,0
Region
720942
227377
186646
303451
małopolski
% ogółu
100,0
31,5
25,9
42,1
*Bez podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących do 9 osób i bez pracujących w gospodarstwach
indywidualnych w rolnictwie.
Źródło: „Województwo Małopolskie 2014 – Podregiony, Powiaty, Gminy”. Urząd Statystyczny w Krakowie,
Kraków 2014
Według danych GUS z 2013 r. 40% mieszkańców gminy zatrudnionych jest w przemyśle
i budownictwie. Oznacza to spadek w stosunku do odsetka z 2006 r, gdzie 48,4% wszystkich
pracujących zatrudnionych było w tym sektorze. Jest to jednak wynik zbliżony do średniej dla powiatu
- wskaźnik zatrudnienia w przemyśle i budownictwie w powiecie brzeskim wynosi 38,3% ogółu
pracujących obywateli powiatu, a średnia regionalna w tej kategorii jest niższa i wynosi 31,5%.
Niespełna co piąty pracujący mieszkaniec gminy Dębno (18% ogółu zatrudnionych) posiada
zatrudnienie w najbardziej rozwojowym, zwłaszcza wśród małych i średnich przedsiębiorstw, sektorze
usług rynkowych (usługi komercyjne, handel, rzemiosło). Stosunkowo niski wskaźnik zatrudnienia
w usługach rynkowych notuje także powiat brzeski – etat posiada w tym sektorze gospodarki zaledwie
co piąty pracujący mieszkaniec powiatu (20,1%). Dla porównania w sektorze usług rynkowych
pracuje dokładnie 34% mieszkańców regionu małopolskiego. Ponad 41% pracujących mieszkańców
gminy Dębno posiada zatrudnienie w usługach finansowych oraz sferze publicznej
(m.in. administracja, edukacja, ochrona zdrowia). Jest to wartość porównywalna do średniej powiatu
brzeskiego (41,0%), oraz wskaźnika wyliczonego dla regionu małopolskiego (42,1).
Powyższe wyniki są jednak nieco zubożone wskutek danych GUS nie uwzględniających firm małych,
liczących do 9 pracowników, a takie podmioty też stanowią pewną siłę na lokalnym rynku pracy.
W latach kolejnych obecna struktura zatrudnienia w gminie Dębno z bardzo znacznym odsetkiem
zatrudnienia w przemyśle i budownictwie będzie zapewne ulegać zmianom na korzyść sektora handlu
i usług rynkowych.
1
Pod pojęciem „pozostałe usługi” należy rozumieć następujące sekcje PKD: „Działalność profesjonalna,
naukowa i techniczna”, „Administrowanie i działalność wspierająca ”, „Administracja publiczna i obrona
narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne”, „Edukacja”, „Opieka zdrowotna i pomoc społeczna”,
„Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją” oraz „Pozostała działalność usługowa”.
20 | S t r o n a
Wynagrodzenia
Na powiatowej mapie Małopolski, pokazującej wysokość przeciętnego wynagrodzenia pracowników
w gospodarce narodowej, powiat brzeski plasuje się w końcu stawki z kwotą 2928,51zł brutto (dane
GUS z 2013 r.), co stanowiło 75,5% średniego wynagrodzenia w kraju. Dla porównania pracujący
obywatel Małopolski zarabiał średnio kwotę brutto 3574,22 zł miesięcznie, co odpowiada 92,2%
średniej krajowej (tabela nr 14).
Bezrobocie2
Dane dotyczące bezrobocia pochodzą z Powiatowego Urzędu Pracy (PUP) w Brzesku. PUP prowadzi
kompleksowe działania w celu aktywizacji osób bezrobotnych w całym powiecie brzeskim, dlatego
też stopa bezrobocia określana jest dla całego jego obszaru. W celach porównawczych w niniejszej
analizie zamieszczono także wskaźniki stopy bezrobocia we wszystkich powiatach regionu
małopolskiego. Dane na temat szczegółowej struktury bezrobocia ograniczono jedynie do obszaru
gminy Dębno (dane za lata 2009-2013).
Stopa bezrobocia
Tabela 14. Stopa bezrobocia i przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w rozbiciu na powiaty
regionu małopolskiego
Powiat
Stopa bezrobocia
[%]
powiat bocheński
powiat brzeski
powiat chrzanowski
powiat dąbrowski
powiat gorlicki
powiat krakowski
powiat limanowski
powiat m. Kraków
powiat m. Nowy Sącz
powiat m. Tarnów
powiat miechowski
powiat myślenicki
powiat nowosądecki
powiat nowotarski
powiat olkuski
powiat oświęcimski
11
13,5
16,2
20,4
14,5
10,6
18,8
5,9
10,8
10,2
11,7
13,6
17,8
14,8
15,3
13,7
Przeciętne wynagrodzenie w
relacji do śr. krajowej
Rok: 2013 [%]3
83,3
75,5
85,7
78,8
75,3
96,9
77,2
103,1
79,9
88,9
76,9
75,2
74,1
74,3
91,5
87,3
2
Pod pojęciem bezrobotnego należy rozumieć osobę, która ukończyła 18 lat a nie ukończyła 60 lat w przypadku kobiet i 65
lat w przypadku mężczyzn, jest osobą niezatrudnioną i niewykonującą innej pracy zarobkowej, zdolną i gotową do podjęcia
zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy (bądź, jeśli jest to osoba niepełnosprawna - zdolna i gotowa do podjęcia
zatrudnienia co najmniej w połowie tego wymiaru czasu pracy), nieuczącą się w szkole, z wyjątkiem szkół dla dorosłych (lub
przystępującą do egzaminu eksternistycznego z zakresu tej szkoły) lub szkół wyższych w systemie studiów niestacjonarnych,
zarejestrowaną we właściwym dla miejsca zameldowania (stałego lub czasowego) powiatowym urzędzie pracy oraz
poszukującą zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, z dodatkowymi wyłączeniami dotyczącymi źródeł dochodów,
zapisanymi w ustawie.
3
Wskaźnik wysokości wynagrodzeń - przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w relacji do
średniej krajowej (Polska=100%). Wskaźnik pokazuje jaki procent średniej krajowej jest osiągany na danym terenie.
21 | S t r o n a
powiat proszowicki
12,9
powiat suski
12,6
powiat tarnowski
15,5
powiat tatrzański
13,6
powiat wadowicki
13,4
powiat wielicki
12,7
REGION MAŁOPOLSKI
11,6
POLSKA
13,4
Źródło: opracowanie własne na bazie Banku Danych Regionalnych GUS (2006)
77,9
79,3
72,9
84,5
75,5
89,7
92,20
100
Stopa bezrobocia jest wskaźnikiem określającym stosunek liczby bezrobotnych do liczby ludności
aktywnej zawodowo. Stopa bezrobocia w powiecie brzeskim osiągnęła pod koniec sierpnia 2013 r.
wartość 13,5%, co stawia powiat na 11 miejscu pośród 19 powiatów w Małopolsce. Liderem jest
powiat m. Kraków (5,9 % bezrobocia), z kolei najwyższe wartości stopy bezrobocia zanotował powiat
dąbrowski (20,4 %). Wynik powiatu brzeskiego kształtował się na wyższym poziomie niż stopa
bezrobocia w Małopolsce (11,6%) oraz na porównywalnym poziomie od poziomu bezrobocia
w Polsce, która wyniosła w adekwatnym okresie 13,4%.
Należy dodać, że statystyka rynku pracy obrazowana przez wskaźnik stopy bezrobocia nie uwzględnia
tzw. „bezrobocia ukrytego”, które głównie na obszarach wiejskich rozwinięte jest w największym
stopniu fałszując niejako prawdziwą sytuację na lokalnym rynku pracy. Bezrobocie ukryte
skumulowane jest w gospodarstwach rolnych, którego członkowie, mimo że nie posiadający żadnej
pracy, z różnych powodów nie rejestrują się w urzędach pracy (nie przysługuje im zasiłek dla
bezrobotnych, ubezpieczenie zdrowotne i emerytalne zapewniają im składki płacone do Kasy
Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS), a praca wykonana od czasu do czasu „na czarno”
(nierzadko za granicą) pozwala zarobić na utrzymanie). Gdyby te osoby (reprezentowane także
w powiecie brzeskim) formalnie zarejestrowały się w PUP jako osoby bezrobotne, wówczas stopa
bezrobocia w powiecie mogłaby wzrosnąć.
Wykres 6.Stopa bezrobocia w regionie i w kraju w latach 2007 -2013
Źródło: Powiatowy Urząd Pracy w Brzesku
Z przedstawionego wykresu wynika, że stopa bezrobocia w powiecie brzeskim ma tendencję
do bardziej dynamicznego wzrostu, niż ma to miejsce w przypadku regionu małopolskiego i kraju.
22 | S t r o n a
Liczba bezrobotnych
W stosunku do 2009 r. liczba bezrobotnych mieszkańców gminy Dębno wzrosła o 22 osoby,
co stanowi wzrost o 32%. Udział bezrobotnych z gminy Dębno w ogólnej liczbie bezrobotnych
w powiecie brzeskim utrzymuje się na względnie stałym poziomie 14% w 2013 roku, przy 13,8%
w 2006 r. W gronie bezrobotnych mieszkańców gminy Dębno prawie 56% stanowią kobiety
(387 osób). Jest to jeden z najwyższych wskaźników pośród gmin powiatu brzeskiego.
Tabela 15. Liczba osób bezrobotnych w gminie Dębno z uwzględnieniem udziału kobiet w latach 2009-2013
(stan na 31 XII.2013)
Rok
Ogółem
w tym kobiety
Liczba
% ogółu
2009
671
372
55,44
2010
621
351
56,52
2011
631
377
59,75
2012
667
370
55,47
2013
693
387
55,84
Źródło: opracowanie własne na bazie danych Powiatowego Urzędu Pracy w Brzesku
Wykres 7.Udział kobiet w ogóle osób bezrobotnych w gminach powiatu brzeskiego w 2013 r.
Źródło: opracowanie własne na bazie danych Powiatowego Urzędu Pracy
Prawo do zasiłku posiadało w 2013 r. 97 bezrobotnych mieszkańców gminy Dębno (14% ogółu
bezrobotnych w gminie). Był to najwyższy wskaźnik wśród gmin powiatu brzeskiego.
23 | S t r o n a
Wykres 8.Udział osób bezrobotnych w ludności w wieku produkcyjnym w latach 2009 - 2013
Pozytywną tendencją jest, że udział osób bezrobotnych w gminie Dębno w grupie ludności w wieku
produkcyjnym wzrasta mniej dynamicznie niż ma to miejsce w przypadku średniej dla powiatu
brzeskiego i w 2013 r. miał poziom nie wyższy niż w roku 2009 (7,5%).
Struktura wieku bezrobotnych
W strukturze wieku osób bezrobotnych w gminie Dębno (dane z 2013 r.) największą grupę stanowią
ludzie młodzi, w przedziale wieku 18-24 lat – 232 osoby, 33,5 % ogółu bezrobotnych w gminie (30%
w 2006 r) oraz mieszkańcy w wieku 25-34 lat – 193 osoby, 28% ogółu bezrobotnych (w 2006 r. 29%).
Potwierdza to ogólnokrajową tendencję problemu młodych ludzi, w tym przede wszystkim
absolwentów, po raz pierwszy wchodzących na rynek pracy, w znalezieniu zatrudnienia.
111 bezrobotnych (16,2%) lokuje się w przedziale wieku 35-44. Bezrobotni w wieku 45-54 lata
stanowią 13,71% ogółu bezrobotnych w gminie. Bezrobotne osoby w wieku 55-59 lat stanowią 7,1%
ogółu. Ostatnia grupa wiekowa, osób powyżej 60 lat, stanowi zaledwie 2,6% ogółu bezrobotnych
obywateli gminy Dębno.
Tabela 16. Liczba i struktura bezrobotnych w powiecie brzeskim według wieku - stan na dzień 31 XII 2013 r.
Wiek
Gmina
18-24
25-34
35-44
45-54
Gmina Dębno
232
193
111
952
46
16
Powiat brzeski
1413
1363
842
774
345
127
% udział bezrobotnych do ogółu Gmina Dębno
33,48
27,85
16,02
13,71
6,64
2,31
% udział bezrobotnych do ogółu powiat brzeski
29,1
28,0
17,3
15,9
7,1
2,6
55-59
60-64
24 | S t r o n a
Struktura wykształcenia bezrobotnych
Spośród bezrobotnych mieszkańców gminy Dębno (w 2013 r.) największe problemy ze znalezieniem
pracy posiadały osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym – 237 osób, stanowiąc aż 34,2%
wszystkich bezrobotnych obywateli gminy. Tendencja ta nie zmienia się od 2006 roku. Wskaźnik ten
wykazuje jednak tendencję malejącą, licząc od 2006 r., gdy bezrobotni ci stanowili 38,5% ogółu osób
bez pracy w gminie. Znaczną grupę bezrobotnych w gminie Dębno tworzą także osoby
z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym – 209 osoby, czyli 30,16 % osób bez pracy
w gminie ( w 2013 r. 32%). W stosunku do 2006 r. z (prawie 19% ogółu osób bezrobotnych w gminie)
obniżył się udział osób, które posiadają ukończone jedynie gimnazjum bądź szkołę podstawową
(96 osób). Prawie 5% osób bez pracy w badanej gminie (61 osób), legitymuje się dyplomem Liceum
Ogólnokształcącego, co oznacza dwukrotny wzrost w stosunku do roku 2006 (30 osób, 5% ogółu).
Znacząco wzrósł również udział absolwentów szkół wyższych (90 osób) i na koniec roku 2013
stanowi 13% ogółu bezrobotnych (4%, 30 osób w roku 2006). Świadczy to o tym, iż dobre
wykształcenie nie jest już gwarantem otrzymania pracy, a wiedza i umiejętności przyswajane
przez absolwentów szkół nie zawsze odpowiadają potrzebom rynku pracy.
Tabela 17. Liczba i struktura bezrobotnych w powiecie brzeskim według poziomu wykształcenia - stan na
dzień 31 grudnia 2013 r.
Wykształcenie
Gmina
Średnie
Zasadnicze Gimnazjalne i
ogólnokształc zawodowe
poniżej
ące
Wyższe
Policealne i
średnie
zawodowe
Gmina Dębno
90
209
61
237
96
Powiat brzeski
610
1298
492
1642
822
% udział bezrobotnych do ogółu –
gmina Dębno
12,99
30,16
8,80
34,20
13,85
33,8
16,9
% udział bezrobotnych do ogółu –
12,5
26,7
10,1
powiat brzeski
Staż pracy bezrobotnych
Analizując gminną strukturę bezrobocia według stażu pracy osób bezrobotnych, widoczny staje się
fakt braku zatrudnienia dla osób dotychczas nie pracujących. Osoby bez żadnego stażu pracy stanowią
27% wszystkich bezrobotnych w gminie Dębno (185 osób), choć widoczne jest zmniejszanie się
wielkości tej grupy bezrobotnych w ostatnich latach (30% w roku 2006).
18,5% ogółu bezrobotnych należy do grupy osób o stażu pracy do 1 roku (115 osoby) i poziom ten jest
w miarę stały od 2006 r. Prawie jedna czwarta (23,5%) osób bez pracy w gminie Dębno (163 osoby)
pracowała wcześniej od roku do pięciu lat. Oznacza to dalszy przyrost w tej kategorii (18,8%
w 2006 r.) tej kategorii bezrobotnych. Kolejne 11,1 % bezrobotnych w gminie Dębno (77 osób)
stanowią osoby o stażu pracy w przedziale 10-20 lat, a 10,5 % bezrobotnych z terenu badanej gminy
posiada staż pracy w przedziale 5-10 lat. Niewiele niższy odsetek – 8,8% - bezrobotnych reprezentują
osoby z ponad dwudziestoletnim stażem pracy. Wśród osób o najdłuższym stażu pracy – powyżej
30 lat, osoby bezrobotne stanowią niecałe 3 procent.
25 | S t r o n a
Tabela 18. Liczba i struktura bezrobotnych w powiecie brzeskim według stażu pracy - stan na dzień 31
grudnia 2013 r.
Staż pracy
Gmina
do 1
roku
1-5
5-10 10-20 20-30
bez stażu
pracy
30 lat i
więcej
Gmina Dębno
115
163
73
77
61
19
185
Powiat brzeski
770
1262
590
598
403
148
1093
% udział bezrobotnych do ogółu – gmina
Dębno
16,59
23,52 10,53 11,11 8,80
2,74
26,70
15,8
25,9
3,0
22,5
% udział bezrobotnych do ogółu – powiat
brzeski
12,1
12,3
8,3
Czas pozostawania bez pracy bezrobotnych
Struktura bezrobocia według kryterium czasu pozostawania bez pracy ujawniająca poziom
długotrwałego bezrobocia (powyżej 12 miesięcy) w gminie Dębno na poziomie 30%, obrazuje
korzystną zmianę – w 2006 roku wskaźnik ten stanowił 42,5%. Osoby pozostające bez pracy powyżej
12 miesięcy stanowią 15,9% ogółu bezrobotnych w gminie (110 osób) przy 30% w 2006 r. 15%
bezrobotnych nie posiada pracy dłużej niż 2 lata, ale wskaźnik ten jest najniższy, licząc od 2006 r.
(28,6% ogółu).
Wzrasta udział osób bezrobotnych krótkotrwale. Ponad 20% bezrobotnych w gminie pozostaje
bez pracy 1-3 miesięcy (16% w 2006 roku). Kolejne 16,1% osób bez pracy w badanej gminie
pozostaje bez zatrudnienia 3-6 miesięcy – widoczny jest wzrost wartości tego wskaźnika z 14,6%
do 16,1%. Osoby bezrobotne pozostające bez pracy od 6 do 12 miesięcy stanowią 19,5% wszystkich
bezrobotnych w gminie Dębno i wskaźnik ten – podobnie jak poprzedni – zwiększył się o 4 punkty
procentowe w stosunku do roku 2006. Informacja jest o tyle niepokojąca, że wielkość tej grupy osób
bez pracy jest istotna, bowiem jeżeli w ciągu kilku następnych miesięcy nie znajdą zatrudnienia, zasilą
szeregi długotrwale bezrobotnych. Tylko co jedenasta osoba bezrobotna w gminie (9 % ogółu)
zarejestrowana jest w Powiatowym Urzędzie Pracy w Brzesku krócej niż 1 miesiąc.
Tabela 19. Liczba i struktura bezrobotnych w powiecie brzeskim według czasu pozostawania bez pracy – stan
na dzień 31 grudnia 2013 r.
Czas pozostawania bez pracy w miesiącach
Gmina
do 1
1-3
3-6
6-12
12-24
Pow. 24
Gmina Dębno
62
144
142
135
110
100
Powiat brzeski
414
818
885
956
933
858
20,78
20,49
19,48
15,87
14,43
8,5
16,8
18,2
19,7
% udział bezrobotnych do ogółu powiat brzeski
19,2
17,6
% udział bezrobotnych do ogółu gmina Dębno
8,95
26 | S t r o n a
Liczba ofert pracy w gminie
Liczba ofert pracy zgłaszanych z terenu gminy Dębno do Powiatowego Urzędu Pracy w Brzesku
w małym stopniu zaspokaja potrzeby osób bezrobotnych. W 2013 r. w gminie Dębno zgłoszono 199
ofert pracy. Biorąc pod uwagę, iż w tym 2013 r. zarejestrowanych było w Powiatowym Urzędzie
Pracy w Brzesku 693 bezrobotnych mieszkańców gminy Dębno, to statystycznie na 10 kandydatów
przypadało średnio 2,9 miejsc pracy. Dla porównania w 2006 r. wskaźnik ten był zbliżony i wyniósł
2,8. Dane te nie uwzględniają oczywiście ofert zatrudnienia nie zgłoszonych przez przedsiębiorców
do Powiatowego Urzędu Pracy, a także tzw. szarej strefy, która w okresie słabej koniunktury
gospodarczej nie jest zjawiskiem marginalnym, a czasami wręcz jedyną możliwością zarobku
przez osoby nie posiadające stałego zatrudnienia. Niemniej jednak odsetek ofert zgłoszonych
do Powiatowego Urzędu Pracy w Brzesku w 2013 roku przez gminę Dębno jest niższy jedynie
od wskaźnika dla Gminy Brzesko.
Tabela 20. Liczba ofert pracy zgłoszonych w 2013 roku przez podmioty gospodarcze z poszczególnych gmin
powiatu
Liczba ofert pracy w gminie
% ogółu ofert pracy
Borzęcin
56
3,9
Brzesko
599
41,6
Czchów
88
6,1
Dębno
199
13,8
Gnojnik
105
7,3
Iwkowa
38
2,6
Szczurowa
119
8,3
Oferty spoza powiatu
237
16,4
Ogółem
1441
100
Gmina
27 | S t r o n a
Turystyka
Gmina Dębno - położona na granicy dwóch krain geograficznych: Przedgórza Karpackiego i Kotliny
Sandomierskiej - posiada istotne walory turystyczne, zarówno o charakterze kulturowym,
jak i przyrodniczym. Na terenie gminy Dębno znajdują się obszary objęte różnymi formami prawnej
ochrony przyrody: Bratucicki Obszar Krajobrazu Chronionego, Radłowsko-Wierzchosławicki Obszar
Chronionego Krajobrazu, Obszar Chronionego Krajobrazu Wschodniego Pogórza Wiśnickiego.
Turystów w okolice Dębna przyciągają niezwykle cenne zabytki architektury, małej architektury,
budownictwa drewnianego i sztuki:
ZAMEK W DĘBNIE4
Zamek w Dębnie, jedna z nielicznych tak dobrze zachowanych budowli tego typu w kraju, przyciąga
turystów nie tylko z Polski, ale i z zagranicy. Wielkopańska rezydencja uchodzi za perłę polskiej
architektury z czasów późnego gotyku. Do dziś przetrwał w niemal niezmienionym stanie od czasów
powstania. Zachowała się pierwotna struktura murów, dawny układ wnętrz oraz duża część
efektownego wystroju architektonicznego. Uwagę zwracają gotyckie, renesansowe i barokowe portale.
Powstał w latach 1470-1480 zmieniając w kolejnych wiekach swoich właścicieli. Ostatni z nich
Stanisław Jastrzębski opuścił go we wrześniu 1939 roku, a majątek przejęły w zarząd niemieckie
władze okupacyjne. Po wojnie zamek stał się własnością Skarbu Państwa. Użytkował go Związek
Historyków Sztuki i Kultury, Stowarzyszenie Historyków Sztuki, a przez pewien czas także szkoła
przysposobienia rolniczego i biblioteka. Krótko mieścił się w nim nawet posterunek milicji. W roku
1947 rozpoczął się remont trwający z przerwami do 1976 roku. Potem obiekt znalazł się pod kuratelą
tarnowskiego Muzeum Okręgowego jako jego oddział, które już rok później zorganizowało w nim
stałą ekspozycję historycznych wnętrz zamkowych. Dziś zamek jest wizytówką Gminy Dębno
i miejscem licznych wydarzeń kulturalnych.
KOŚCIÓŁ POD WEZWANIEM ŚW. MAŁGORZATY to znakomity przykład późnogotyckiej
architektury sakralnej. Wybudowany z kamienia z dodatkiem cegły, jednonawowy obiekt to gratka nie
tylko dla miłośników tego typu architektury. W świątyni zwraca uwagę kilka elementów. Koniecznie
trzeba się przyjrzeć siedmiu portalom gotyckim w typie tzw. długoszowskim oraz kamiennemu
tabernakulum ściennemu znajdującemu się w węższym, prostokątnym prezbiterium. Na uwagę
zasługują dwa epitafia murowane w ramach z piaskowca: Kaspra Zoararda i Jakuba z Porąbki z 1644
r. oraz dzwon z 1777 r., ulany przez J. i T. Lechewerów.
FIGURA ŚW. KINGI
Ufundowany przez Annę Tarłową posąg znajdujący się w Dębnie pochodzi z 1725 roku
i najprawdopodobniej jest najstarszą kamienną figurą św. Kingi w Polsce. Posąg ustawiony jest
na wysokim trójstopniowym cokole. Przedstawia kobietę w stroju klaryski, która trzyma w złożonych
rękach krzyż. Sama rzeźba sprawia wrażenie prymitywnej, co świadczyć może, iż jej autorem był
miejscowy kamieniarz. Na cokole pomnika zauważyć można płasko rzeźbiony motyw chrztu
św. Weroniki z twarzą Chrystusa o długich włosach. Niżej w otoku ornamentów roślinnych
przypominających płomienie znajduje się pod koroną tarcza z herbem Topór. Pod spodem
4
Opis zabytków : Źródło: oficjalny portal Urzędu Gminy Dębno - www.gminadebno.pl
28 | S t r o n a
umieszczono datę: ANNO DNI 1725. W czterech rogach tarczy herbowej widnieją litery ATKK, które
oznaczają Annę Tarłową kuchmistrzynię koronną.
KAPLICA JASTRZĘBSKICH znajduje się u głównego wejścia na cmentarz parafialny w Dębnie i jest
największym i najpiękniejszym tego typu zabytkiem neogotyckiej architektury w całej wschodniej
części województwa małopolskiego. Wybudowana w 1906 roku z fundacji Marii z Dembińskich
Jastrzębskiej jako mauzoleum rodziny Jastrzębskich, ówczesnych właścicieli zamku i fundatorów
kościoła w Dębnie. Jako autora projektu kaplicy wskazuje się Jana Sas-Zubrzyckiego (1860-1935),
jednego z najwybitniejszych architektów polskich końca XIX i pierwszej połowy XX wieku, którego
dziełem
jest
także
kościół
w
sąsiadującej
z
Dębnem
Porąbce
Uszewskiej.
We wnętrzu kaplicy znajdziemy secesyjne witraże okienne z wizerunkiem Chrystusa
Zmartwychwstałego z asystującym mu aniołem, a w oknach bocznych uskrzydlone głowy
młodzieńców z motywami irysów i lilii. W oknie zachodnim są natomiast kwiaty kalii i ptaki
otaczające gołębicę – symbol Ducha Świętego. Szczególne wrażenie robi znajdująca się pod kaplicą
krypta. Na drzwiach wejściowych do niej widnieje herb Jastrzębskich – Ślepowron. o.
SANKTUARIUM
NAJŚWIĘTSZEJ
MARYI
PANNY
W
PORĄBCE
USZEWSKIEJ
Główną atrakcję stanowi wpisany do rejestru zabytków kościół oraz znajdującą się w pobliżu kopię
Groty z Lourdes, w której Bernadecie de Soubirous w 1858 roku objawiła się Matka Boża.
Kościół, którego budowę rozpoczęto w 1900 roku, jest jednym z najwybitniejszych dzieł Jana Sas–
Zubrzyckiego (ur. 1860 zm.1935) – wybitnego architekta, teoretyka architektury, konserwatora sztuki
i profesora zwyczajnego historii architektury Katedry Historii Architektury i Estetyki Politechniki
Lwowskiej. Wewnątrz znajdują się obrazy XVIII wieczne: Matki Bożej z Dzieciątkiem, Św. Jana
Nepomucena, Ecce Homo, Św. Franciszka, Św. Piotra. Najstarszym zabytkiem malarskim jest obraz
przedstawiający Matkę Bożą z Dzieciątkiem pomiędzy Św. Wojciechem i Św. Stanisławem
z początku XVI wieku. Wyposażenie kościoła uzupełnia szereg rzeźb datowanych od XVI wieku do
czasów dzisiejszych. Warte uwagi są także: barokowa drewniana chrzcielnica; relikwiarz św. Jana
Kantego i św. Andrzeja, rokokowy z 1777 roku, ornaty z XVIII wieku; ambona z ok. 1930 roku,
o bogatym snycerskim opracowaniu baldachimu i kosza, w zaplecku z płaskorzeźbą Chrystusa.
Grota NMP z Lourdes to replika miejsca słynnego miejsca kultu znajdującego się we Francji.
Położona na wzniesieniu jest miejscem odprawiania nabożeństw maryjnych i innych uroczystości
religijnych. Co roku przyciąga kilkadziesiąt tysięcy pielgrzymów oferując im poza przeżyciami
religijnymi także wrażenia estetyczne. Wzniesienie jest starannie zagospodarowane. Z jednej strony
mamy bardzo dobrze utrzymane trawniki, z drugiej alejki spacerowe oraz elementy kultu religijnego
takie jak figury Matki Bożej oraz pomnik poświęcony ks. Janowi Palce. Znalazł się on tutaj
nieprzypadkowo, bo to ks. Palka jest tą osobą, której należy zawdzięczać rozwój kultu maryjnego
na tym terenie. Pod koniec ostatniej dekady XIX wieku młody wikariusz udał się z pielgrzymką
do głośnego w tym czasie na świecie francuskiego sanktuarium w Lourdes. Urzeczony atmosferą
w sanktuarium postanowił przenieść chociaż w części tę atmosferę na ziemię polską, do swojej parafii
w Porąbce Uszewskiej. W tym celu przywiózł z podróży gipsowy model groty, który miał służyć jako
wzór do budowy. Zainteresowanie Porąbką Uszewską świadczy, że udało się mu to w pełni.
MIĘDZYNARODOWY TURNIEJ RYCERSKI O ZŁOTY WARKOCZ TARŁÓWNY
Dobra reputacja organizowanego w Dębnie w trzecią niedzielę września Międzynarodowego Turnieju
Rycerskiego o Złoty Warkocz Tarłówny jest już powszechnie znana. Walki rycerstwa z całej Europy,
pojedynki łuczników i bitwę z udziałem piechoty oglądają co roku tysiące przyjezdnych.
29 | S t r o n a
W lipcu smakoszy regionalnych potraw podejmuje Porąbka Uszewska przygotowująca w pierwszą
niedzielę tego miesiąca Biesiadę Agroturystyczną.
Wg danych pochodzących ze statystyki publicznej gmina posiada słabo rozwiniętą turystyczną bazę
noclegową - 1 obiekt hotelowy, dysponujący 40 miejscami noclegowymi oraz pojedyncze miejsca
noclegowe w pensjonatach. Bazę noclegową uzupełnia częściowo oferta agroturystyczna - w Porąbce
Uszewskiej, jednej z dębińskich wsi, funkcjonuje około 15 gospodarstw agroturystycznych.
W pozostałych miejscowościach agroturystyka nie odgrywa istotnej roli - pojedyncze gospodarstwa
agroturystyczne prowadzone są w miejscowościach Dębno i Łysa Góra. Słabo rozwinięta jest również
infrastruktura gastronomiczna, stanowiąca niezbędny element zaplecza turystycznego. W gminie
funkcjonuje 5 obiektów gastronomicznych (w oparciu o dane UG).
Listę gospodarstw przyjmujących turystów zawiera poniższa tabela.
Tabela 21. Gospodarstwa agroturystyczne w gminie Dębno
Lp.
Nazwa gospodarstwa
Właściciele
1.
"Pod Lasem"
Marek Wróbel
2.
"Klaudia"
Stanisława Krzykalak
3.
"Bunarówka"
Barbara Pałucka
4.
"Mały Folwark"
Danuta Połeć
5.
"Gajdówka"
Maria Ostręga
6.
"U Polcoka"
Teresa i Władysław Gurgul
7.
„U Eli”
Elżbieta Przyłucka
8.
"Bonawentura"
Bonawentura Pałucka
9.
"W Rynku"
Zofia Pabian
10.
„Uroczysko”
Władysław Jedynak
11.
"Porąbczanka"
Jan Mleczko
12.
"Renata"
Renata Mrożek
13.
"Pod Wzgórzem"
Zofia Brachucy
14.
"Nad Niedźwiedziem "
Lucyna Wójtowicz
15.
Zajazd "Porąbka"
16.
-
Przedsiębiorstwo
Wielobranżowe Danuta i
Stanisław Wróbel
Anastazja Rzepa
17.
„Na Kuźnisku”
Klemens Góral
Adres, telefon
32-854 Porąbka Uszewska 7
tel. (0-14) 665-65-78
tel. (0-14) 665-66-25
32-852 Dębno 164
tel. (0-14) 665-80-85
32-853 Łysa Góra 142
tel. (0-14) 665-73-47
32 - 854 Porąbka Uszewska 184
tel. (0-14) 665-65-07
tel. (0-14) 665-73-48
32-852 Dębno 278
tel. (0-14) 665-88-96,
kom. 0/601 958 111
tel. (0-14) 665-65-72
tel. (0-14) 665-65-57
tel. (0-14) 665-65-30
32 - 854 Porąbka Uszewska 350
tel./ fax. (0-14) 665-66-50
tel. (0-14) 66-56-523
tel. (0-14) 665-66-96
tel. (0-14) 665-68-88, fax 665-6836, kom. 0/603 034 713
32 – 854 Porąbka Uszewska 373
tel. 501632493
32 – 854 Porąbka Uszewska 17
tel. 0-14 66 56 591
Źródło: dane Urzędu Gminy Dębno
30 | S t r o n a
Kultura
Sprawami kultury w gminie zajmuje się Dębińskie Centrum Kultury, które zostało utworzone w 2000
roku z połączenia Gminnego Ośrodka Kultury oraz Bibliotek Publicznych. Przedmiotem działalności
Dębińskiego Centrum Kultury5 jest realizowanie zadań gminy w zakresie upowszechniania kultury,
krzewienia lokalnych i regionalnych tradycji kulturowych oraz upowszechnianie czytelnictwa wśród
lokalnego społeczeństwa.
Wspaniała wielowiekowa historia Dębna oraz innych wsi znalazła swoje odbicie i potwierdzenie
w tradycjach ludowych przekazywanych z pokolenia na pokolenie. Zwyczaje, obrzędy, tradycje
oraz śpiew i taniec są obecnie kultywowane przez zespoły folklorystyczne i śpiewacze. Patronat
nad amatorskim ruchem artystycznym objęło Dębińskie Centrum Kultury.
Dębińskiemu Centrum Kultury podlega:
 siedziba w Jastwi,
 Pięć Bibliotek Publicznych w miejscowościach: Dębno, Łysa Góra, Maszkienice, Sufczyn
i Porąbka Uszewska,
 Zespoły Folklorystyczne
─ Zespół Pieśni i Tańca „Mali Łoniowiacy” – 4 grupy dziecięce,
─ Zespół Pieśni i Tańca „Łoniowiacy” – 2 grupy (w tym jedna grupa młodzieżowa
i jedna grupa seniorów),
─ Zespół „Mali Łysogórzanie” – 2 grupy,
─ Zespół Pieśni i Tańca „Maszkieniczanie” – 1 grupa,
─ Zespół Regionalny „Kamionka”,
 Zespół Śpiewaczy „Niedźwiedzoki”,
 Kapela Ludowa,
 Orkiestra Dęta w Łysej Górze,
 Zespół Wokalno - Instrumentalny pod kierownictwem pana Artura Potępy,
 Młodzieżowy Zespół Rockowy One Chance
 gazeta gminna „Życie Gminy Dębno”.
Dębińskie Centrum Kultury prowadzi stałą działalność kulturalno-edukacyjną w postaci:
I. Zajęcia organizowane w roku szkolnym6 (korzysta z nich ok. 300 osób), tj:
1. Ognisko Muzyczne – indywidualne lekcje nauki gry na:
─ instrumentach klawiszowych
─ gitarze
─ perkusji
2. Zajęcia plastyczne
3. Ognisko baletowe
4. Zajęcia taneczne YCD
5. Kurs tańca dla przedszkolaków
6. ZUMBA
7. Aerobik
8. Sekcja karate i samoobrony
5
6
Źródło: Dębińskie Centrum Kultury
Dane pochodzą z roku 2014
31 | S t r o n a
9.
10.
11.
12.
13.
Zajęcia fotograficzne
Zajęcia z podstaw obsługi komputera
Zajęcia edukacyjno – aktywizujące „Kraina twórczości”
Zajęcia muzyczno – językowe
Zajęcia z robotyki – KREATECH,
II. Zajęcia organizowane w okresie ferii zimowych i wakacji szkolnych
1. Oferta dla dzieci z terenu gminy Dębno realizowana w okresie dwóch tygodni ferii
zimowych i czterech tygodni wakacji szkolnych, w ramach której realizowane były
warsztaty plastyczne, muzyczne, rekreacyjno-sportowe, integracyjne gry
i zabawy; zajęcia urozmaicały wyjazdy na basen, do kina oraz spotkania profilaktyczne z
przedstawicielami Policji i Straży; z oferty tej skorzystało w roku 2014 ok. 160 osób,
2. Kurs robotyki, programowania oraz zabaw, realizowany przez tydzień wakacji,
skorzystało z niego 15 osób.
III. W ofercie Dębińskiego Centrum Kultury również:
1. Pracownia internetowa z bezpłatnym dostępem do Internetu.
2. Sala bilardowo – klubowa (wyposażona w stół bilardowy, tenis stołowy,
grę piłkarzyki).
3. Sala prób dla zespołów muzycznych.
4. Studio nagrań.
5. Sale i pomieszczenia do organizowania wystaw plastycznych i fotograficznych.
Centrum
Kultury
udostępnia
również
sale
w
zależności
od
zapotrzebowania.
W roku bieżącym sale udostępniane były min. na cykliczne spotkania stypendystów – młodzieży
szczególnie uzdolnionej ze szkół gminy Dębno organizowane przez Centrum Animacji Społecznej
„Horyzonty”; przesłuchania dzieci i młodzieży do szkoły muzycznej; szkolenia przedwyborcze
pracowników oświatowych Gminy Dębno; przeglądy szkolne, przedszkolne; wystawy, spotkania
autorskie, szkolenia itp.
Dębińskie
Centrum
Kultury
rokrocznie
organizuje
cykliczne
imprezy
kulturalne,
takie jak:
 Przegląd Dziecięcych Zespołów Folklorystycznych Regionu Krakowskiego „Krakowiaczek”
w Łoniowej (festiwal),
 Biesiada Agroturystyczna w Porąbce Uszewskiej,
 Dożynki Gminne,
 Międzynarodowy Turniej Rycerski „O złoty warkocz Tarłówny” w Dębnie.
We współpracy z Muzeum Okręgowym w Tarnowie – oddział Zamek w Dębnie, organizuje:
 Cykl czterech spotkań przy napojach,
 Plener malarski w Zamku w Dębnie oraz wystawa poplenerowa,
 Międzypowiatowy Konkurs „Szopka Dębińska”,
 Międzynarodową Noc Muzealną,
 Noc Świętojańską na Zamku w Dębnie,
 Dzień Dziecka w Zamku w Dębnie.
32 | S t r o n a
Liczba imprez organizowanych przez Dębińskie Centrum Kultury z roku na rok jest coraz wyższa.
W 2014 r. odbyły się 99 imprezy7 (86 – w roku 2009r.). Uczestniczy w nich też coraz więcej
mieszkańców i turystów odwiedzających gminę.
Tabela 22. Imprezy zorganizowane przez Dębińskie Centrum Kultury w latach 2009-2013
Lp. Wyszczególnienie:
Rok
Rok
Rok
Rok
2009
2010
2011
2012
1.
Liczba imprez zorganizowanych przez Dębińskie
86
85
90
90
Centrum Kultury ogółem
2.
Liczba uczestników imprez zorganizowanych
52830 51830 55600 54840
przez Dębińskie Centrum Kultury ogółem
Rok
2013
Rok
2014
84
99
54330
61420
Źródło: Dębińskie Centrum Kultury
Dębińskie Centrum Kultury każdego roku organizuje i współorganizuje z placówkami oświatowymi
działającymi
na
terenie
Gminy
Dębno,
blisko
40
konkursów,
przeglądów
o zasięgu gminnym, powiatowym, małopolskim. Tematyka konkursów różnorodna m.in.: konkursy
plastyczne, matematyczne, recytatorskie, ortograficzne, astronomiczne, języka angielskiego,
fotograficzne, ekologiczne, wiedzy pożarniczej; przeglądy teatralne, pląsów, piosenek, kolęd; turnieje
sportowe, tenisa stołowego, biegów przełajowych i wiele innych.
Dębińskie Centrum Kultury współorganizuje z pięcioma Bibliotekami Publicznymi Gminy Dębno,
spotkania autorskie, prelekcje i inne wartościowe wydarzenia, jak np. warsztaty przybliżające język
migowy i alfabet Braille’a, spotkania których celem jest oswojenie dzieci z niepełnosprawnością,
eksperymenty dotyczące ludzkich zmysłów.
Dębińskie Centrum Kultury dokumentuje wydarzenia i stan Gminy Dębno – spełnia funkcję
promocyjną dla gminy.
Dębińskie Centrum Kultury współpracuje z:
─ Placówkami oświatowo – wychowawczymi (Szkoły, Przedszkola, MOS)
─ Sołectwami
─ OSP z terenu Gminy Dębno
─ Organizacjami sportowymi,
─ Muzeum Okręgowym w Tarnowie,
─ Samorządowym Centrum Edukacji w Tarnowie,
─ Starostwem Powiatowym w Brzesku,
─ Urzędem Marszałkowskim w Krakowie
─ Stowarzyszeniem „Kwartet na Przedgórzu”
─ Parafiami
─ Stowarzyszeniami
─ Innymi domami kultury (Brzesko, Borzęcin, Wojnicz, Gnojnik, Czchów, Radłów).
7
Na imprezy zorganizowane przez Dębińskie Centrum Kultury składają się: występy zespołów amatorskich,
występy artystów i zespołów zawodowych, imprezy turystyczne i sportowo rekreacyjne, festiwale, pokazy
teatralne, seanse filmowe, wystawy, prelekcje, spotkania, wykłady, dyskoteki, konkursy (dane liczbowe
szacunkowe, podane w oparciu o sprawozdania K-07 sporządzane przez Dębińskie Centrum Kultury
do Głównego Urzędu Statystycznego).
33 | S t r o n a
Największą imprezą kulturalną realizowaną przez DCK wraz z Muzeum Okręgowym w Tarnowie jest
Turniej Rycerski rozgrywany w parku zamkowym w Dębnie. Impreza ta odbywa się cyklicznie
i każdego roku gromadzi kilkadziesiąt tysięcy widzów. Podczas turnieju potykają się rycerze
z chorągwi sandomierskiej, warszawskiej oraz rycerze węgierscy. W czasie trwania imprezy można
bezpłatnie zwiedzić zamek, wysłuchać koncertu muzyki klasycznej w sali koncertowej zamku
w Dębnie, przejechać się powozem, czy oglądać zmagania rycerstwa w fosie zamkowej. Największą
atrakcją imprezy jest kończąca ją bitwa z udziałem całego rycerstwa oraz średniowiecznej artylerii.
Współpraca Centrum Kultury z Muzeum owocuje ofertą skierowaną do miłośników muzyki
klasycznej. Rokrocznie przez wszystkie niedziele sierpnia w stylowych salach zamku
oraz w zabytkowym kościółku w Dębnie odbywają się koncerty znanych polskich i zagranicznych
wykonawców
organizowane
pod
nazwą
Muzyczny
Sierpień
w
Dębnie.
Kilkanaście mniejszych, lokalnych imprez, przeglądów i konkursów organizowanych przez DCK
pozwala społeczności gminy na kulturalne spędzenie czasu oraz daje możliwość uczestnictwa w życiu
kulturalnym gminy.
Biblioteki publiczne
Wśród instytucji oświatowych działających w gminie Dębno należy wymienić 5 bibliotek
publicznych. Rolę biblioteki gminnej pełni Biblioteka Publiczna w Porąbce Uszewskiej. Pozostałe
placówki znajdują się w Dębnie, Sufczynie, Łysej Górze i Maszkienicach. Powyższe placówki
biblioteczne skupiały w 2013 r. łącznie 1601 czytelników, co jest liczbą o 246 osób niższą niż liczba
czytelników jeszcze w 2009 r.
Tabela 23. Wskaźnik czytelnictwa w gminie Dębno w latach 2009-2013
Liczba
Księgozbiór
Wypożyczenia na 1
Rok
czytelników
bibliotek gminy Dębno
czytelnika
w gminie Dębno
- gmina Dębno
2009
1817
60941
18
2010
1839
61455
16
2011
1704
62221
15
2012
1675
62955
16
2013
1601
61808
14
Wypożyczenia na 1
czytelnika
- powiat brzeski
22
21
19
21
21
Negatywna tendencję odzwierciedla również niski wskaźnik czytelnictwa w gminie. W 2013 roku
liczba wypożyczeń na 1 czytelnika wyniosła 14 i jest najniższa w powiecie brzeskim, dla porównania
wskaźnik ten dla powiatu wyniósł 21 a w osiągającej najlepszy wynik gminie Szczurowa – 35.
34 | S t r o n a
Wykres 9.Wskaźnik czytelnictwa w gminach powiatu brzeskiego w 2013 r
.
Oświata gminna
Edukacja przedszkolna, podstawowa i gimnazjalna
Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym do jego obowiązków należy zapewnienie edukacji
na szczeblu przedszkolnym, podstawowym i gimnazjalnym. W gminie Dębno działa sześć
publicznych przedszkoli oraz jedno przedszkole niepubliczne - w Sufczynie:
1.
Zespół Szkolno – Przedszkolny w Dębnie
(przedszkole)
2.
Publiczne Przedszkole w Łoniowej
3.
Publiczne Przedszkole w Łysej Górze
4.
Publiczne Przedszkole w Porąbce
Uszewskiej
5.
Publiczne Przedszkole w Maszkienicach
6.
Publiczne Przedszkole w Woli Dębińskiej
7
Przedszkole Niepubliczne w Sufczynie
W 2013 r. miejsc w przedszkolach zabrakło dla 58 dzieci (raport GOPS). W 2013 roku wychowaniem
przedszkolnym było objęte 64% dzieci w wieku 3-5 lat z terenu gminy (powiat brzeski 65%,
województwo małopolskie 69%). W roku 2014 wskaźnik ten spadł do 60%.
Na szczeblu edukacji podstawowej funkcjonuje w gminie Dębno 10 publicznych szkół podstawowych,
w których naukę pobierało w roku szkolnym 2014/2015 - po obowiązkowym podjęciu nauki
w klasach pierwszych przez część sześciolatków - łącznie 910 uczniów (w roku szkolnym 2006/2007
było to 1125 uczniów). Największą szkołą poziomu podstawowego w gminie jest placówka w Zespole
Szkół w Woli Dębińskiej, do której uczęszcza aktualnie 150 uczniów (14,4% ogółu uczniów
gminnych „podstawówek”). Dwie najmniejsze szkoły to szkoły w Jaworsku i Niedźwiedzy.
35 | S t r o n a
Tabela 24. Liczba uczniów w szkołach podstawowych w gminie Dębno w latach 2009 - 2014
Lp.
Placówka
Liczba uczniów
2009
2010
2011
2012
1.
PSP w Biadolinach Szlacheckich
93
80
72
70
2.
PSP w Jaworsku
32
31
29
28
3.
PSP w Łoniowej
55
48
56
59
4.
PSP w Niedźwiedzy
42
34
39
37
5.
118
123
129
135
(Szkoła Podstawowa)
6.
PSP w Łysej Górze
101
98
93
91
7.
PSP w Maszkienicach
97
95
100
99
8.
Zespół Szkół w Porąbce Uszewskiej (Szkoła
107
101
100
96
Podstawowa)
9.
Zespół Szkół w Woli Dębińskiej
153
129
127
127
10.
Zespół Szkół w Sufczynie
112
105
103
101
Ogółem
910
844
848
843
Źródło: Urząd Gminy Dębno
2013
67
32
58
31
141
2014
65
31
70
43
146
90
100
105
85
91
125
138
94
856
150
104
910
Tabela 25. Liczba uczniów i oddziałów w szkołach podstawowych w gminie Dębno w roku szkolnym
2014/2015
Lp.
Placówka
Liczba uczniów/Poziom
1
2
3
4
5
1.
PSP w Biadolinach Szlacheckich
14
12
12
9
9
2.
PSP w Jaworsku
5
8
7
6
3
3.
PSP w Łoniowej
19
8
11
14
12
4.
PSP w Niedźwiedzy
12
7
6
8
7
5.
35
20
21
25
20
(Szkoła Podstawowa)
6.
PSP w Łysej Górze
14
16
11
14
15
7.
PSP w Maszkienicach
11
16
12
18
17
8.
Zespół Szkół w Porąbce Uszewskiej (Szkoła
34
20
20
15
24
Podstawowa)
9.
Zespół Szkół w Woli Dębińskiej
32
24
25
25
23
10.
Zespół Szkół w Sufczynie
23
15
14
19
18
Ogółem
199
146
139
153
148
6
9
2
6
3
25
15
17
12
21
15
125
W trzech publicznych gimnazjach gminy Dębno kształciło się w roku szkolnym 2014/2015 ogółem
350 młodych ludzi.
Tabela 26. Gimnazja w gminie Dębno w roku szkolnym 2014/15
Lp.
Placówka
1.
Zespół Szkół w Porąbce Uszewskiej (Gimnazjum)
2.
Zespół Szkół w Sufczynie (Gimnazjum)
3.
Zespół Szkół w Woli Dębińskiej (Gimnazjum)
36 | S t r o n a
Tabela 27. Edukacja gimnazjalna w gminie Dębno w latach 2009 - 2014
2009
Placówka
2010
2011
2012
Liczba gimnazjów
3
3
3
3
Liczba oddziałów
21
21
20
19
Liczba uczniów
488
503
469
426
Wyniki testu
b.d.
b.d.
b.d.
50,6%-M
gimnazjalnego w %
65,23% H
2013
3
16
363
55,67%-M
61,67%-H
2014
3
16
350
45%-M
65,9%-H
60%-A
Wskaźniki jakości nauczania w gminie są zróżnicowane (w oparciu o dane Urzędu Gminy):



wyniki egzaminu gimnazjalnego w części humanistycznej charakteryzują się
wartościami odpowiadającymi średniej powiatu brzeskiego,
wyniki egzaminu gimnazjalnego w części matematyczno-przyrodniczej w latach
2012, 2013 odpowiednio: gmina Dębno - 50,60%, 55,67%, powiat brzeski – 47%,
49%, Małopolska 50%, 51%, gdzie wyniki są porównywalne ze średnią
wojewódzką,
wyniki testu po 6 klasie szkoły podstawowej mają tendencję wzrostową – w 2013
roku było to 61,70 % zaś w roku 2014 - 65,78% (średnia dla Małopolski w 2014
roku - 67,5%).
Na terenie gminy Dębno działa jedna szkoła ponadgimnazjalna – Zespół Szkół Technicznych
i Ogólnokształcących w Łysej Górze, której organem prowadzącym jest Powiat Brzeski. Placówka jest
kontynuatorką założonej w 1947 roku Publicznej Średniej Szkoły Zawodowej w Łysej Górze. Szkoła
znana jest nie tylko w powiecie brzeskim, dzięki czemu uczą się w niej także młode osoby
z najdalszych zakątków regionu małopolskiego. W szkole działają liczne organizacje zapełniające
uczniom wolny czas i kształtujące ich charakter – kluby sportowe, klub turystyczny, stowarzyszenia
młodzieżowe oraz zespoły artystyczne.
Tabela 28. Profile nauczania w Zespole Szkół Technicznych i Ogólnokształcących w Łysej Górze – rekrutacja
na rok szkolny 2015/2016
Lp.
Nazwa szkoły
Profile nauczania
1.
Technikum 4-letnie
- technik hotelarstwa
- technik technologii ceramicznej
- technik fryzjerskich z elementami wizażu
- technik turystyki wiejskiej
- technik usług odzieżowych
2.
Zasadnicza Szkoła Zawodowa 2-letnia
- fryzjer
- klasa wielozawodowa – dla młodocianych
pracowników
- technik usług fryzjerskich
Źródło: Zespół Szkół Technicznych i Ogólnokształcących w Łysej Górze
37 | S t r o n a
Organizacje pozarządowe w gminie Dębno
Wśród organizacji pozarządowych w gminie Dębno dominują Ludowe Kluby Sportowe i Ochotnicze
Straże Pożarne. Jednak ważną rolę w lokalnych środowiskach odgrywają organizacje krzewiące
lokalną kulturę oraz wspierające rozwój agroturystyki.
Tabela 29. Wykaz organizacji pozarządowych, działających w oparciu o ustawę "Prawo o Stowarzyszeniach"
na terenie Gminy Dębno
Lp Nazwa organizacji
Siedziba\ adres
Maszkienice 51 , 32-828 Biadoliny
1. Uczniowski Klub Sportowy „Kruki”
Szlacheckie
2. Uczniowski Klub Sportowy „Gwiazda”
32-852 Dębno 212
3.
5.
6.
Uczniowski Klub Sportowy „Olimpia”
Uczniowski Klub Sportowy „Wolania”
Uczniowski Klub Sportowy „Start”
32-828 Biadoliny Szlacheckie
Wola Dębińska 330, 32-852 Dębno
7.
8.
9.
10
11
Uczniowski Klub Sportowy „Atlas”
Międzyszkolny Klub Sportowy „Arabeska”
Ludowy Uczniowski Klub Sportowy „Luks”
Uczniowski Klub Sportowy „Olimpijczyk”
Uczniowski Klub Sportowy „ Kadet”
Sufczyn 250, 32-852 Dębno
Jaworsko 15,132-853 Łysa Góra
Łysa Góra 251, 32-853 Łysa Góra
12. Uczniowski Klub Sportowy „Orlik Dębno”
ul. Cesarski Gościniec 2, OkocimBrzesko 32-800
13. Ludowy Klub Sportowy „Jastrząb”
Łoniowa, 32-854 Porąbka Uszewska
14. Ludowy Klub Sportowy „Wolania”
16. Ludowy Klub Sportowy „Grom”
Maszkienice 175, 32-828 Biadoliny
Szlacheckie
Sufczyn 210 32-852 Dębno
17. Ludowy Klub Sportowy „Victoria”
18. Ludowy Klub Sportowy „Kłos”
32-853 Łysa Góra Sufczyn 396
19. Ludowy Klub Sportowy „Orzeł”
20. Ludowy Klub Sportowy „Start 77”
21. Stowarzyszenie Rodzina Kolpinga w Dębnie
22. Stowarzyszenie Rodzina Kolpinga w Porąbce Uszewskiej
32-828 Biadoliny Szlacheckie 164
32-852 Dębno 69
Łoniowa 42, 32-854 Porąbka
Uszewska
Niedźwiedza 137, 32-854 Porąbka
Uszewska
Wola Dębińska 330 32-852 Dębno
Łoniowa 42, 32-854 Porąbka
Uszewska
Maszkienice 98, 32-828 Biadoliny
Szlacheckie
15. Ludowy Klub Sportowy „Sokół”
23. Stowarzyszenie Rodzina Kolpinga w Łoniowej
Regionalne Towarzystwo Miłośników Kultury Ludowej w Niedźwiedzy
25. Stowarzyszenie CARPEDIEM przy ZS w Woli Dębińskiej
24.
26. Stowarzyszenie Folklorystyczne „ŁONIOWIACY”
27.
28.
29.
30.
31.
Towarzystwo Domu Ludowego im. Prof. Franciszka Bujaka w
Maszkienicach
Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Łysogórskiej „Krakus”
Stowarzyszenie Przyjaciół Szkół imienia Ks. Prał. Płk. Tadeusza
Dłubacza „Memoria et Bonum”
Stowarzyszenie „Dębowe Wrota”
Fundacja Rozwoju Przestrzeni Społecznych i Kulturowych
TIMSZEL
Sufczyn 250, 32-852 Dębno
32-852 Dębno 241
38 | S t r o n a
32.
33.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
Stowarzyszenie Przyjaciół Zamku w Dębnie
Fundacja Aktywnej Edukacji
Ochotnicza Straż Pożarna w Woli Dębińskiej
Ochotnicza Straż Pożarna w Jastwi
Ochotnicza Straż Pożarna w Dołach
Ochotnicza Straż Pożarna w Porąbce Uszewskiej
Ochotnicza Straż Pożarna w Jaworsku
Ochotnicza Straż Pożarna w Perle
Ochotnicza Straż Pożarna w Sufczynie
34. Ochotnicza Straż Pożarna w Niedźwiedzy
35. Ochotnicza Straż Pożarna w Maszkienicach
36. Ochotnicza Straż Pożarna w Łysej Górze
37. Ochotnicza Straż Pożarna w Łoniowej
38. Ochotnicza Straż Pożarna w Dębnie
32-852 Dębno 189
Wola Dębińska, 32-852 Dębno
Jastew, 32-852 Dębno
Doły, 32-854 Porąbka Uszewska
32-854 Porąbka Uszewska
Jaworsko, 32-853 Łysa Góra
Perła, 32-828 Biadoliny Szlacheckie
Sufczyn, 32-852 Dębno
Niedźwiedza
32-854 Porąbka Uszewska
Maszkienice
32-828 Biadoliny Szlacheckie
32-853 Łysa Góra
Łoniowa, 32-854 Porąbka Uszewska
32-852 Dębno
Urząd Gminy prowadzi współpracę z organizacjami pozarządowymi oraz z osobami prawnymi
Kościoła Katolickiego, innych kościołów i związków wyznaniowych, a także ze stowarzyszeniami
jednostek samorządu terytorialnego, uprawnionymi statutowo do prowadzenia działalności pożytku
publicznego, w zakresie realizacji zadań Gminy w sferze zadań publicznych określonych w ustawie
dotyczącej działalności pożytku publicznego i wolontariatu na podstawie corocznie uchwalanego
przez Radę Gminy Dębno „Programu współpracy Gminy Dębno z organizacjami pozarządowymi”.
Program reguluje kierunki i zasady współpracy Gminy Dębno. W 2014 r. Gmina uznała
za priorytetowe w zakresie współpracy z organizacjami pozarządowymi, współdziałanie
w wykonywaniu następujących zadań w poszczególnych sferach zadań publicznych:
- oświaty i wychowania,
- ochrony i promocji zdrowia,
- przeciwdziałania patologiom społecznym i uzależnieniom,
- działalności wspomagającej rozwój wspólnot i społeczności lokalnych,
- ekologii i ochrony zwierząt oraz dziedzictwa przyrodniczego,
- kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego,
- wspierania i upowszechniania kultury fizycznej,
- turystyki i krajoznawstwa,
- porządku i bezpieczeństwa publicznego
- podtrzymywania i upowszechniania tradycji narodowej, pielęgnowania polskości oraz
rozwoju świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej,
- działalności charytatywnej,
- działalności na rzecz osób niepełnosprawnych,
- wypoczynku dzieci i młodzieży.
39 | S t r o n a
Aktywność klubów sportowych
Tabela 30. Aktywność mieszkańców gminy Dębno w klubach sportowych w latach 2010 - 2012
Jednostka
2010
2012
miary
kluby
szt.
18
członkowie
osoba
915
ćwiczący ogółem
osoba
924
ćwiczący mężczyźni
osoba
718
ćwiczący kobiety
osoba
206
ćwiczący do lat 18 ogółem
osoba
647
ćwiczący do lat 18 chłopcy
osoba
460
ćwiczący do lat 18 dziewczęta
osoba
187
sekcje sportowe
szt.
36
trenerzy
osoba
7
instruktorzy sportowi
osoba
20
inne osoby prowadzące zajęcia sportowe
osoba
23
Zmiana
w%
17
923
846
605
241
656
423
233
32
8
16
14
-5,56
0,87
-8,44
-15,74
16,99
1,39
-8,04
24,60
-11,11
14,29
-20,00
-39,13
W gminie Dębno w roku 2012 funkcjonowało 17 klubów sportowych (w 2014 r – 20 klubów). Liczba
członków klubów wzrosła z 915 w roku 2010 do 923 w 2012 roku. Wśród ćwiczących zmalał udział
mężczyzn – w 2012 roku w klubach sportowych na terenie gminy ćwiczyło ich o 15,74 % mniej
niż w roku 2010, w analogicznym okresie wzrosła natomiast o 17% liczba ćwiczących kobiet.
Tendencję wzrostową można również zaobserwować w grupie młodzieży do lat 18 – wzrost o 1,39%
pomiędzy rokiem 2010 a 2012.
Opieka zdrowotna
Podstawowa opieka medyczna
W gminie Dębno podstawowa opieka zdrowotna realizowana jest przez publiczne ośrodki zdrowia,
które świadczą usługi na podstawie umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia. W 2013 r. w gminie
funkcjonowały 3 ośrodki podstawowej opieki zdrowotnej – w Dębnie, Łysej Górze i Porąbce
Uszewskiej. Placówki prowadzą działania mające na celu dostosowanie zaplecza i urządzeń
medycznych do wymogów Rozporządzenia Ministra Zdrowia. Wszystkie placówki angażują się także
w działania profilaktyczne.
Wyszczególnienie ośrodków zdrowia w gminie Dębno zawiera poniższa tabela.
Tabela 31.Placówki opieki zdrowotnej w Gminie w 2013 r.
Lp.
Nazwa placówki
1.
Gminny Ośrodek Zdrowia w Dębnie
2.
Wiejski Ośrodek Zdrowia w Łysej Górze
3.
Wiejski Ośrodek Zdrowia w Porąbce Uszewskiej
Adres placówki
Wola Dębińska 172
Łysa Góra 283
Porąbka Uszewska
Gmina charakteryzuje się dobrą dostępnością do usług podstawowej opieki zdrowotnej. Liczba
zakładów opieki zdrowotnej na terenie gminy w przeliczeniu na 10 tys. mieszkańców wynosi 4, przy
średniej dla powiatu - 5.
40 | S t r o n a
Wysoka jest również liczba porad udzielanych w ramach POZ: 43.227 w 2013 roku, w porównaniu
do 37.187 w roku 2009. Podobnie, jak w innych gminach wiejskich, mieszkańcy wskazują na słabszą
dostępność do usług specjalistycznych.
W gminie funkcjonują 4 apteki: dwie w miejscowości Dębno, jedna w Łysej Górze, jedna w Porąbce
Uszewskiej oraz punkt apteczny w Biadolinach Szlacheckich. Dostępność aptek jest wystarczająca –
na jedną aptekę przypada 3.639 osób (dane GUS z 2013 r.)
Opieka szpitalna
Świadczenia szpitalne zapewnia mieszkańcom gminy Dębno Samodzielny Publiczny Zespół Opieki
Zdrowotnej w Brzesku, nad którym bezpośredni nadzór sprawuje Rada Powiatu Brzeskiego,
a świadczenia realizowane są na podstawie umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia. Według
danych z września 2014 r. Szpital dysponował liczbą 10 oddziałów z pododdziałami (w tym
Szpitalnym Oddziałem Ratunkowym).
Tabela 32. Struktura Samodzielnego Publicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Brzesku w 2013 r.
Struktura Samodzielnego Publicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Brzesku
Oddziały szpitalne:
Oddział Anestezjologii
i Intensywnej Terapii
Oddział
Chirurgii
Ogólnej
z Pododdziałem
Chirurgii
UrazowoOrtopedycznej
Oddział Chorób Płuc
Oddział
Chorób
Wewnętrznych
z Pododdziałem
Kardiologii
i Pododdziałem
Geriatrii
Oddział Dziecięcy
Oddział
Ginekologiczno
–
Położniczy
Oddział
Noworodkowy
Oddział Rehabilitacji
Ogólnoustrojowej
z Pododdziałem
Rehabilitacji
Neurologicznej
Oddział Urologiczny
Szpitalny
Oddział
Ratunkowy
Oddziały pobytu
dziennego:
Ośrodek Rehabilitacji
Dziennej dla Dzieci
Ośrodek Rehabilitacji
Dziennej
Oddział Dzienny Terapii
Uzależnień od Alkoholu
Zespól poradni
specjalistycznych:
Poradnia Alergologiczna
Poradnia Alergologiczna
dla Dzieci
Poradnia Chirurgiczna
Poradnia Chirurgii
Dziecięcej
Poradnia Chirurgii
Urazowo-Ortopedycznej
Poradnia Chorób Płuc dla
Dzieci
Poradnia Chorób
Wewnętrznych
Poradnia Cukrzycowa
Poradnia
Dermatologiczna
Poradnia
Endokrynologiczna
Poradnia GinekologicznoPołożnicza
Poradnia
Immunologiczna
Poradnia Kardiologiczna
Poradnia Laktacyjna
Poradnia Leczenia
Uzależnień i
Współuzależnienia
Poradnia Leczenia Zeza
Poradnia Logopedyczna
Poradnia Medycyny
Pracy
Pozostałe
Zespół Lecznictwa
Stomatologicznego
Nocna i świąteczna
opieka zdrowotna
Zespół podstawowej
opieki zdrowotnej
Diagnostyka medyczna
Programy profilaktyczne
Zespół Ratownictwa
Medycznego
41 | S t r o n a
Poradnia Neurologiczna
Poradnia Okulistyczna
Poradnia Okulistyczna
dla Dzieci
Poradnia
Otolaryngologiczna
Poradnia Gruźlicy
i Chorób Płuc
Poradnia Patologii
Noworodka
Poradnia Rehabilitacyjna
Poradnia
Reumatologiczna
Poradnia Urologiczna
Poradnia Zdrowia
Psychicznego
Poradnia Domowego
Leczenia Tlenem
Zespół Leczenia
Środowiskowego
(domowego)
Poradnia Geriatryczna
Źródło: http://www.spzoz-brzesko.plbytu dziennego
W 2009 roku rozpoczął swoją działalność Powiatowy Publiczny Zakład Opiekuńczo-Leczniczy
w Brzesku, który w chwili obecnej świadczy specjalistyczne stacjonarne usługi medyczne opiekuńczolecznicze dla około 44 pacjentów, a hospicyjne dla 20 pacjentów w ujęciu średniodobowym.
42 | S t r o n a
Pomoc społeczna
Działaniami pomocy społecznej w gminie Dębno zajmuje się Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej.
Ośrodek jest jednostką organizacyjną gminy, realizującą zadania własne gminy w zakresie pomocy
społecznej, jak również zadania zlecone gminie zgodnie z ustaleniami przekazanymi przez Wojewodę.
Celem pomocy społecznej jest zaspokojenie niezbędnych potrzeb życiowych osób i rodzin
oraz umożliwienie im bytowania w warunkach odpowiadających godności człowieka. Zgodnie
z ustawą o pomocy społecznej pomoc udzielana jest osobom i rodzinom, w szczególności z powodu:
 ubóstwa,
 sieroctwa,
 bezdomności,
 potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności,
 bezrobocia,
 niepełnosprawności,
 długotrwałej choroby,
 bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa
domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych i wielodzietnych,
 alkoholizmu i narkomanii,
 trudności w przystosowaniu do życia po opuszczeniu zakładu karnego,
 klęski żywiołowej lub ekologicznej.
Odsetek osób korzystających ze środowiskowej pomocy społecznej w przeciągu ostatnich pięciu lat
oscylował wokół 4%. W 2013 roku wyniósł – 3,85% i był najniższy w powiecie. Średni odsetek osób
korzystających z pomocy w analogicznym okresie wyniósł w powiecie brzeskim 8,07%.
Gminę można zaliczyć do jednostek o względnie niskiej skali problemów społecznych, jednak dane
Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, wśród przyczyn niskiego odsetka osób korzystających
z pomocy społecznej, wskazują również niechęć mieszkańców gminy do korzystania z tego typu
pomocy oraz czerpanie dochodów przez część rodzin z pracy z jednego z jej członków za granicą,
które to zjawiska zaburzają te statystyki.
Tabela 33. Korzystający ze środowiskowej pomocy w gminie Dębno w latach 2009 - 2013
Korzystający ze środowiskowej pomocy w
2009
2010
2011
2012
gminie Dębno
Gospodarstwa domowe korzystające ze
147
124
148
137
środowiskowej pomocy społecznej
Osoby w gospodarstwach domowych
548
449
531
506
korzystających ze środowiskowej pomocy
społecznej
Udział osób korzystających ze środowiskowej
pomocy społecznej w ludności ogółem w %
3,9
3,1
3,7
3,5
2013
148
522
3,6
43 | S t r o n a
Tabela 34. Pomoc społeczna w gminach powiatu brzeskiego w latach 2009 - 2014
Obszar
Liczba
Liczba
Beneficjenci
pracowników
mieszkańców na 1
pomocy
socjalnych ogółem
pracownika
społecznej
socjalnego
Borzęcin
4
2106
708
Udział osób
korzystających ze
środowiskowej
pomocy
społecznej w
ludności ogółem
w%
8,40%
Brzesko
Czchów
Dębno
Gnojnik
Iwkowa
Szczurowa
Powiat brzeski
21
3
7
2
3
4
44
1729
3223
2074
3912
2095
2436
1976
2607
896
559
1234
715
766
7485
7,18%
9,27%
3,85%
15,77%
11,37%
7,86%
8,07%
Powody udzielania pomocy społecznej
W roku 2013 z różnych form pomocy w gminie Dębno skorzystało łącznie 364 rodziny, przy czym
jedna rodzina mogła korzystać z pomocy z kilku różnych powodów. Najważniejszym powodem
udzielania pomocy społecznej w badanej gminie było ubóstwo – z tego powodu pomocy udzielono
89 rodzinom. Należy podkreślić, że ubóstwo jest z reguły efektem długotrwałego utrzymywania się
w strefie niskich dochodów i zazwyczaj współwystępuje z innymi powodami przyznawania pomocy.
Na drugim miejscu wśród powodów wsparcia społecznego w gminie sytuuje się bezrobocie, z związku
z którym z pomocy społecznej w 2013 r. skorzystało 76 rodzin. Trzecie miejsce na liście powodów
udzielania pomocy społecznej w gminie zajęła przemoc w rodzinie i – co jest niepokojące – w 2013 r.
z pomocy – z tego powodu – skorzystało 48 rodzin – ponad 2 razy więcej niż w latach 2011 i 2012
(21 rodzin).
Długotrwała choroba to powód, dla którego pomoc w 2013 r. uzyskało 39 rodzin. Pomocy społecznej
udzielono 31 rodzinom, zmagającym się z problemem niepełnosprawności. W efekcie bezradności
w sprawach
opiekuńczo-wychowawczych
i
prowadzenia
gospodarstwa
domowego,
z pomocy skorzystały 24 rodziny, a dla 37 rodzin została przeznaczona pomoc ze względu na potrzebę
ochrony macierzyństwa. W związku z alkoholizmem udzielono wsparcia 10 gospodarstwom
domowym z gminy Dębno.
Tabela 35. Powody udzielania pomocy społecznej rodzinom w gminie Dębno w latach 2011-2013*
Powód trudnej sytuacji życiowej
Ubóstwo
Niepełnosprawność
Długotrwała choroba
Bezrobocie
Bezradność w sprawach opiekuńczowychowawczych i prowadzenia
gospodarstwa domowego
Alkoholizm
Potrzeba ochrony macierzyństwa
Liczba rodzin objętych pomocą
2011
2012
2013
70
34
63
80
74
28
45
74
89
31
39
76
Liczba osób w
rodzinach w 2013
r.
313
106
119
299
21
20
24
108
11
39
8
36
10
37
10
37
44 | S t r o n a
0
0
Bezdomność
Trudności po opuszczeniu zakładu
4
3
karnego
0
0
Narkomania
0
0
Sieroctwo
0
0
Klęska żywiołowa lub ekologiczna
21
21
Przemoc w rodzinie
2
5
Zdarzenia losowe
Ogółem
345
314
*jedna rodzina mogła korzystać z pomocy z kilku różnych powodów
0
0
1
1
0
0
0
48
9
364
0
0
0
15
9
1017
Źródło: Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Dębnie
Organizacje pomocy społecznej w powiecie brzeskim
Dodatkowo osoby potrzebujące wsparcia z terenu gminy Dębno mogą korzystać z jednostek
powiatowych, w tym: Domu Pomocy Społecznej w Brzesku i Domu Dziecka w Jasieniu, na którymi
pieczę sprawuje Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, utworzone na mocy uchwały Rady Powiatu
z dnia 19 stycznia 1999 r. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie jest w powiecie podstawową
instytucją mającą właściwość do wykonywania bezpośrednio lub pośrednio, tzn. z uczestnictwem
innych podmiotów, zadań z zakresu pomocy społecznej oraz rehabilitacji zawodowej i społecznej osób
niepełnosprawnych – zarówno własnych, jak i administracji rządowej. Obok działań nastawionych
bezpośrednio na rodzinę (dyżury psychologa, prawnika, pracownika socjalnego), centrum obejmuje
swoimi kompetencjami także szereg innych zadań z zakresu pomocy społecznej. Powiatowe Centrum
Pomocy Rodzinie realizuje zadania Starosty wynikające z ustawy o pomocy społecznej, ustawy
o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz innych ustaw.
Infrastruktura techniczna, transportowa oraz gospodarka mieszkaniowa
Sieć drogowa
Osią komunikacyjną gminy jest przebiegająca w kierunku wschód-zachód, droga krajowa nr 94
(dawna trasa międzynarodowa nr 4), łącząca Dębno z Krakowem i Tarnowem. Przez północny
fragment gminy Dębno przebiega autostrada A4, łącząca Polskę południową z Niemcami i Ukrainą.
Stanowi ona jeden z najważniejszych szlaków tranzytowych i pasażerskich w kraju, niestety
na obszarze gminy Dębno brak jest węzła autostradowego – najbliższy znajduje się w sąsiednim
Brzesku. W gminie Dębno znajdują się prawie 144 km dróg, Ponad 70% z nich (104 kilometry)
stanowią drogi o nawierzchni twardej ulepszonej, a kolejne 32 kilometry to drogi o nawierzchni
gruntowej.
Tabela 36. Drogi gminne – 31.12.20013 r.
Gminy
Ogółem
(w km)
razem
143,6
Dębno
137,3
O nawierzchni (w km)
twardej
ulepszonej
nieulepszonej
w km
104,77
8,5
gruntowej
32,6
45 | S t r o n a
Gospodarka wodociągowo-ściekowa
W 2013 r. w gminie Dębno funkcjonowało 109 kilometrów wodociągowej sieci rozdzielczej, od której
do budynków mieszkalnych prowadziło 2.954 połączeń.
Tabela 37. Gospodarka wodociągowo-ściekowa – 31.12.2013 r.
Gminy
Sieć w km
wodociągowa
rozdzielcza
109
Dębno
Źródło: Bank Danych regionalnych GUS
kanalizacyjna
rozdzielcza
118,1
Połączenia prowadzące do budynków
mieszkalnych
wodociągowe
kanalizacyjne
Tabela 38. Korzystający z instalacji w gminie Dębno w latach 2009 - 2013
Korzystający z instalacji w % ogółu ludności
jednostka
%
Wodociąg
%
Kanalizacja
%
Gaz
Tabela 39. Urządzenia sieciowe w gminie Dębno w 2013 r.
Wodociągi
długość czynnej sieci rozdzielczej
połączenia prowadzące do budynków mieszkalnych i zbiorowego
woda
dostarczona gospodarstwom domowym
zamieszkania
ludność korzystająca z sieci wodociągowej
zużycie wody w gospodarstwach domowych ogółem na 1 mieszkańca
zużycie wody w gospodarstwach domowych w miastach na 1 mieszkańca
zużycie wody w gospodarstwach domowych na wsi na 1 mieszkańca
Kanalizacja
długość czynnej sieci kanalizacyjnej
połączenia prowadzące do budynków mieszkalnych i zbiorowego
ścieki
odprowadzone
zamieszkania
ludność korzystająca z sieci kanalizacyjnej
Sieć gazowa
długość czynnej sieci ogółem w m
długość czynnej sieci rozdzielczej w m
czynne przyłącza do budynków mieszkalnych i niemieszkalnych
zużycie gazu w tys. m3
zużycie gazu na ogrzewanie mieszkań w tys. m3
ludność korzystająca z sieci gazowej
2954
2009
76,4
49,2
82,2
1.669
2010
76,4
49,9
81,9
2011
76,8
51,2
81,5
2012
77,1
51,8
82,3
2013
77,5
53,7
82,1
km
szt.
dam3
osoba
m3
m3
m3
109,0
2954
279,2
11257
19,3
0,0
19,3
km
szt.
dam3
osoba
127,7
1669
182,0
7800
m
m
szt.
tys.m3
tys.m3
osoba
202888
170295
3334
1452,4
881,0
11918
Oczyszczalnie
Na terenie gminy eksploatowane są trzy oczyszczalnie ścieków socjalno-bytowych. Wszystkie one są
własnością komunalną, a używane są przez Zakład Usług Komunalnych Gminy Dębno.
46 | S t r o n a
Tabela 40. Oczyszczalnie na terenie gminy Dębno – 2013 r.
Oczyszczalnia Typ
Rodzaj
Odbiornik-zlewnia
Wola
Dębińska
Maszkienice8
PROTEC
OY
KOS
Łysa Góra
KOS 2
Biologicznomechaniczna
Biologicznomechaniczna
Biolgoicznomechaniczna
potok Niedźwiedźrzeka Uszwica
rów melioracyjnyrzeka Uszwica
potok Kisielnia-rzeka
Usznica
Q projektowane
(m3/d)
258
Q rzeczywiste
(m3/d)
100
258
123
50
30
Źródło – Urząd Gminy Dębno
Zasoby mieszkaniowe
Na zasoby mieszkaniowe gminy Dębno składa się 3.813 mieszkań o łącznej powierzchni 355.499 m2
(dane 2013 r.). Średnia powierzchnia jednego mieszkania w gminie Dębno osiągnęła wartość 93 m2,
wyższą w porównaniu ze średnią powiatu brzeskiego (89,6 m2), a także wyższą w zderzeniu ze średnią
wartością wyliczoną dla regionu małopolskiego (77,3 m2).
Tabela 41. Zasoby mieszkaniowe w wybranych gminach powiatu brzeskiego w 2013 r.
PRZECIĘTNA POWIERZCHNIA
UŻYTKOWA 1 MIESZKANIA
W M2
PRZECIĘTNA
LICZBA OSÓB
NA 1 IZBĘ
Region małopolski
77,3
0,77
Powiat brzeski
Borzęcin
Brzesko
Czchów
Dębno
Gnojnik
Iwkowa
Szczurowa
89,6
89,8
84,1
93,7
93,2
90,0
97,2
96,8
0,82
0,85
0,79
0,84
0,86
0,80
0,84
0,82
Obszar
Jednak jeżeli chodzi o wskaźnik dotyczący liczby osób na jedną izbę, gmina Dębno ze wskaźnikiem
0,86 wypada gorzej niż średnia powiatowa – 0,82 i małopolska 0,77 osoby na izbę.
Kolejnym wskaźnikiem opisującym lokalny rynek mieszkaniowy jest średnia liczba izb przypadająca
na 1 mieszkanie. W tej kategorii gmina Dębno notuje wartość 4,43 izby na 1 mieszkanie, co jest nieco
wyższym wskaźnikiem w porównaniu z wartością powiatu brzeskiego (4,1) oraz wartością regionu
małopolskiego (3,7) i wartością wyliczoną dla Polski (3,6).
8
W 2015 roku przewiduje się rozpoczęcie rozbudowy oczyszczalni ścieków w Maszkienicach do
przepustowości docelowej Qśr.d.= 500m3/d, Q max.d.= 750 m3/d.
47 | S t r o n a
Mieszkania komunalne
Samorządy gminne ustawowo zobligowane są do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych swoich
obywateli. Liczba mieszkań komunalnych, czyli mieszkań będących własnością gminy Dębno wynosi
siedem (dane Urzędu Gminy z 2013 r.), o łącznej powierzchni 349,8 m2. Standard mieszkań
komunalnych znacznie odbiega od średniej gminnej – dość powiedzieć, że średnia powierzchnia
lokalu gminnego wynosi 50,0 m2, co stanowi 57% powierzchni przeciętnego mieszkania w gminie
Dębno. Mieszkania komunalne zlokalizowane są w Niedźwiedzy (4 lokale), Porąbce Uszewskiej
(2 lokale) i Biadolinach Szlacheckich (1 lokal). Gmina Dębno posiada także jedno mieszkanie socjalne
w Łysej Górze, o powierzchni 30,0 m2. Zasoby mieszkań socjalnych i chronionych pozostają
niezmienione od 2006 r.
Tabela 42. Mieszkania komunalne i socjalne w gminie Dębno w 2013 r.
Lp.
Lokalizacja mieszkania
Powierzchnia mieszkań w m2
Komunalne ogółem
349,8
1.
Niedźwiedza (szkoła)
52,0
2.
42,0
3.
39,0
4.
60,0
5.
Porąbka Uszewska (Przedszkole)
52,0
6.
Porąbka Uszewska (Przedszkole)
52,0
7.
Biadoliny Szlacheckie (Przedszkole)
52,8
Socjalne ogółem
30,0
1.
Łysa Góra 5
30,0
Mieszkania oddane do użytku
W okresie 2009-2013 oddano do użytku w gminie Dębno łącznie 189 nowych mieszkań o średniej
powierzchni użytkowej przekraczającej 143 m2.
Tabela 43. Mieszkania oddane do użytku w gminie Dębno w latach 2009-20013
Liczba
Powierzchnia w m2
Mieszkania oddane do
mieszkań
użytku na 1000
Mieszkań
Mieszkania
Rok
ogółem
ludności
ogółem
Średnio
2009
32
4331
135,34
2,20
2010
44
6711
152,52
3,03
2011
41
5759
140,46
2,82
2012
36
5104
141,78
2,48
2013
36
5308
147,44
2,48
13,02
Ogółem
189
27213
143,98
Z powyższych danych wynika, iż budownictwo mieszkaniowe w gminie Dębno w części przyjętych
kryteriów (średnia powierzchnia mieszkania) lokuje się na nieco wyższym poziomie w porównaniu do
średnich wartości powiatu brzeskiego. W przypadku wskaźnika liczby osób przypadających na 1 izbę,
gmina Dębno musi jednak uznać wyższość wartości powiatowej.
48 | S t r o n a
Budżet Gminy
Budżet jest finansowym wyrazem i instrumentem polityki gospodarczej gminy oraz najważniejszym
narzędziem do jej realizacji. Jest uchwalany corocznie przez Radę Gminy i opiniowany przez
Regionalną Izbę Obrachunkową. Plany rozwojowe gminy zawarte w dokumentach strategicznych,
takich jak studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, miejscowych
planach zagospodarowania przestrzennego, strategii rozwoju gminy, wieloletniej prognozie finansowej
stanowią ramy długookresowej polityki finansowej gminy zmierzającej do tworzenia optymalnych
warunków dla rozwoju społeczno – gospodarczego. Warunkiem koniecznym do realizacji planów
rozwojowych jest zapewnienie ich płynnego finansowania. Struktura składników budżetu Gminy
Dębno została przedstawiona w tabeli nr 44.
W strukturze dochodów budżetu jednostki samorządu terytorialnego wyszczególnia się, w układzie
działów klasyfikacji budżetowej, dochody bieżące i dochody majątkowe według ich źródeł.
Do dochodów bieżących zalicza się wszystkie dochody niebędące dochodami majątkowymi. Są to
dochody o charakterze stałym, powtarzalnym i wiążą się z bieżącą działalnością jednostki.
Do dochodów majątkowych zalicza się: dotacje i środki przeznaczone na inwestycje; dochody
ze sprzedaży majątku; dochody z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo
własności. Dochody majątkowe mają charakter jednorazowy.
Integralną część budżetu gminy stanowią wydatki bieżące i majątkowe. Do wydatków majątkowych
zalicza się wydatki inwestycyjne oraz dotacje celowe na dofinansowanie inwestycji, które powinny
być finansowane w oparciu o dochody majątkowe samorządu gminnego (dotacje na inwestycje,
dochody ze sprzedaży majątku i inne). Wydatki bieżące to wydatki związane z utrzymaniem gminy,
funkcjonowaniem szkół i przedszkola, bibliotek, centrum kultury, wydatki na energię i gaz
w budynkach publicznych, oświetlenie uliczne i inne niebędące wydatkami majątkowymi. Powinny
one być finansowane z dochodów bieżących gminy (podatki i opłaty lokalne, udziały w podatkach
dochodowych od osób fizycznych i osób prawnych, subwencje, dotacje na zadania bieżące).
49 | S t r o n a
Tabela 44. Struktura budżetu gminy Dębno w latach 2009-2013
2009
31 611 079,83
Wydatki budżetu:
wydatki bieżące
25 998 886,53
2010
32 994 786,56
28 654 921,08
2011
33 809 809,78
28 600 702,76
2012
37 001 554,85
29 277 164,83
2013
35 699 754,04
29 578 294,16
wydatki majątkowe
5 612 193,30
4 339 865,48
5 209 107,02
7 724 390,02
6 121 459,88
Dochody budżetu:
30 723 312,51
32 428 354,51
32 248 636,69
33 063 076,89
38 024 411,77
dochody bieżące
28 288 410,71
30 232 847,51
30 263 477,73
31 023 673,53
33 057 219,42
dochody majątkowe
2 434 901,80
2 195 507,00
1 985 158,96
2 039 403,36
4 967 192,35
Kwota zadłużenia
5 609 234,99
6 597 626,00
7 107 017,00
10 812 704,00
7 832 886,00
18,26
20,35
22,04
32,70
20,60
1 168 025,52
3,80
1 202 595,89
3,71
1 445 331,48
4,48
1 458 939,40
4,41
1 384 021,56
3,64
465 568,82
465 568,82
645 076,01
645 076,01
746 116,30
424 902,30
321 214,00
1 047 464,02
201 405,89
846 058,13
3 146 902,35
470 260,74
2 676 641,61
7 031 948,80
16 870 489,00
3 730 425,69
8 666 778,71
17 214 920,00
4 399 392,06
7 758 634,45
17 689 751,00
4 221 028,62
8 605 051,01
18 055 933,00
4 115 902,55
9 679 454,41
18 734 639,00
3 887 082,67
222 324,20
299 225,33
190 265,36
212 715,02
440 630,52
2 868 124,82
30 723 312,51
1 848 038,41
32 428 354,51
2 388 957,26
32 248 636,69
2 073 475,31
33 063 076,89
5 282 605,17
38 024 411,77
Kwota zadłużenia w %
Zobowiązania ogółem
Zobowiązania ogółem w %
Środki UE
bieżące
majątkowe
Struktura dochodów
dochody własne
subwencje
dotacje z budżetu państwa na
realizację zadań zleconych
dotację z budżetu państwa na
realizację zadań własnych
pozostałe
RAZEM
50 | S t r o n a
Dochody budżetu
2013 r. dochody budżetu gminy Dębno wyniosły 38 024 411,77 zł. Największą część z nich – 49,27%
(18 734 639,00 zł) - stanowiły subwencje ogólne z budżetu państwa, przyznawane gminom na realizowanie
ich zadań ustawowych (np. subwencja oświatowa). Dochody własne stanowiły 25,46% dochodów ogółem.
Dochód własny gminy Dębno w przeliczeniu na 1 mieszkańca wyniósł w 2013 r. 669 zł i był najniższy
w powiecie brzeskim. Wskaźnik ten jest niemal o połowę niższy niż średnia dla gmin powiatu brzeskiego
oraz stanowi 37% analogicznego wskaźnika dla gmin województwa małopolskiego.
Wykres 10.Dochody własne gmin powiatu brzeskiego w 2013 r.
Poziom zadłużenia kształtował się w roku 2013 na poziomie 20,6%, co jest wskaźnikiem bezpiecznym,
znacznie poniżej średniej wojewódzkiej, zaś wartość zobowiązań gminy stanowiła 3,7% jej dochodów.
Wydatki budżetu
W 2013 r. gmina Dębno wydała 35 699 754,04 zł. Prawie 83% tej sumy pochłonęły wydatki bieżące (29 578
294,16 zł), a 17,15% przeznaczonych zostało na wydatki majątkowe (6 121 459,88zł). Dokładniejsza analiza
wydatków, z wyszczególnieniem celów, pokazuje, że największą część wydatków pochłonęła oświata i
wychowanie (17 637 851,78 zł, tj. 49,5%). Jest to relatywnie wysoki wskaźnik wydatków budżetu gminy, tak
duże nakłady na oświatę i wychowanie (w większości są to wydatki bieżące) powodują, że wydatki na inne
dziedziny są proporcjonalnie mniejsze.
Wykresy 11 – 18 przedstawiają zestawienia wydatków gminy Dębno w przeliczeniu na mieszkańca ze
względu na kategorie:
 Wydatki na ochronę zdrowia i pomoc społeczną,
 Wydatki na oświatę i wychowanie,
 Wydatki na transport i łączność,
 Wydatki na inwestycje.
51 | S t r o n a
Wydatki te zostały przedstawione w układzie dynamicznym (na przestrzeni lat 2009 – 2013) na tle powiatu
i województwa małopolskiego oraz w postaci analizy zróżnicowania wydatków poszczególnych gmin
powiatu brzeskiego w roku 2013.
Wydatki na ochronę zdrowia i pomoc społeczną
Wykres 11.Wydatki gminy Dębno na ochronę zdrowia i pomoc społeczną w latach 2009- 2013 r.
Wykres 12.Wydatki gmin powiatu brzeskiego na ochronę zdrowia i pomoc społeczną w 2013 r.
Poziom wydatków gminy Dębno na ochronę zdrowia pomoc społeczną i pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej w przeliczeniu na 1 mieszkańca był w przeciągu ostatnich 5 lat niższy niż średnia powiatu
i województwa. W 2013 r. był też najniższy pośród gmin powiatu brzeskiego. Jednym z powodów takiej
sytuacji jest najniższy w powiecie odsetek osób korzystających z pomocy społecznej w ludności ogółem.
52 | S t r o n a
Wydatki na oświatę i wychowanie
Wykres 11.Wydatki gminy Dębno na oświatę i wychowanie w latach 2009- 2013 r.
Wykres 12.Wydatki gmin powiatu brzeskiego na oświatę i wychowanie w 2013 r.
Poziom wydatków gminy Dębno na oświatę i wychowanie w przeliczeniu na 1 mieszkańca był w latach
2009-2012 bliski średniemu poziomowi wydatków gmin powiatu i województwa. W roku 2013 był od nich
niższy, co wynika częściowo z obniżenia wydatków gminy w przeliczeniu na mieszkańca, przy równoczesnym wzroście tego wskaźnika w przypadku powiatu i województwa. Mimo wysokiego udziału wydatków
gminy na oświatę (49,5% wydatków ogółem w 2013 r.), wydatki te w przeliczeniu na 1 mieszkańca były
w 2013 r. niższe niż wydatki większości gmin powiatu brzeskiego.
53 | S t r o n a
Wydatki na transport i łączność
Wykres 11.Wydatki gminy Dębno na transport i łączność w latach 2009- 2013 r.
Wykres 16.Wydatki gmin powiatu brzeskiego na transport i łączność w 2013 r.
Wydatki gminy Dębno na transport i łączność w przeliczeniu na 1 mieszkańca były w latach 2009-2012
znacznie niższe od wydatków powiatu brzeskiego i regionu małopolskiego. W 2013 roku kształtowały się
na poziomie wyższym (281 zł na mieszkańca) od średnich wydatków gmin powiatu brzeskiego na transport
i łączność (191 zł na mieszkańca).
54 | S t r o n a
Wydatki inwestycyjne
Wykres 17.Wydatki inwestycyjne gminy Dębno w latach 2009- 2013 r.
Wykres 18.Wydatki inwestycyjne gmin powiatu brzeskiego w 2013 r.
Wydatki inwestycyjne gminy Dębno stanowiły w 2013 roku nieco ponad 17% wydatków gminy ogółem.
Również w przeliczeniu na 1 mieszkańca, wskaźnik wydatków inwestycyjnych – 421 zł - nie jest wysoki.
Gminy Szczurowa, Iwkowa, Gnojnik, Borzęcin i Czchów wydają na inwestycje w przeliczeniu
na mieszkańca więcej niż gmina Dębno. Średni wskaźnik dla gmin powiatu kształtuje się jednak poniżej
wyniku Dębna. Jednocześnie tak liczone wydatki inwestycyjne gminy Dębno kształtują się na poziomie 81%
wartości wydatków inwestycyjnych w województwie małopolskim.
55 | S t r o n a
ETAPY PROCESU PLANOWANIA STRATEGICZNEGO
Ewaluacja Strategii Rozwoju Gminy Dębno na lata 2007 - 2013.
Projektując Strategię Rozwoju Gminy Dębno na lata 2015-2022 przeprowadzono ewaluację Strategii na lata
2007-2014, której okres realizacji minął. Ewaluacja została przeprowadzona dwutorowo: przez Zespół
ds. opracowania Strategii Urzędu Gminy Dębno oraz Radę Gminy Dębno poszczególne zadania zostały
przeanalizowane pod kątem:
- aktualności,
- stopnia realizacji,
- zasadności umieszczenia ich w Strategii Rozwoju Gminy na lata 2015-2022 w kontekście ich
efektywności, skuteczności i znaczenia dla lokalnej społeczności.
W trakcie warsztatów strategicznych, do powstałej w ten sposób bazy zadań, które zachowały swoją
aktualność, Konwent Strategiczny opracował propozycję zadań nowych, bazując na aktualnych
uwarunkowaniach społeczno - gospodarczych Gminy, zdiagnozowanych potencjałach i szansach
rozwojowych.
Analiza strategiczna uwarunkowań społeczno – gospodarczych Gminy Dębno
W ramach projektu „U nas, w gminie konsultujemy! Partycypacja obywatelska poprzez konsultacje
społeczne”, realizowanego przez Związek Centralny Dzieła Kolpinga w Polsce opracowany został raport
z badania potrzeb i oczekiwań społeczności Gminy Dębno, obejmujący diagnozę ogółu zjawisk społeczno –
gospodarczych zachodzących w gminie.
W ramach warsztatów strategicznych Konwent Strategiczny został zapoznany z wnioskami z badania
potrzeb mieszkańców oraz diagnozą najważniejszych zjawisk i tendencji społeczno – gospodarczych
w gminie Dębno, które zainaugurowały dyskusję nad kierunkami rozwoju Gminy. Jej efektem jest
przedstawiona poniżej analiza SWOT9, przeprowadzona w trzech obszarach tematycznych:
- społecznym,
-
gospodarczym,
-
przestrzenno – technicznym,
oraz analiza zewnętrznych uwarunkowań rozwoju Gminy Dębno w perspektywie lat 2015 - 2022.
9
Nazwa SWOT pochodzi od akronimu angielskich słów strengths (silne strony), weaknesses (słabe strony), opportunities (szanse),
threats (zagrożenia). Metoda ma charakter kompleksowy - dotyczy zarówno czynników wewnętrznych ( potencjału rozwojowego
samej gminy), jak i zewnętrznych, czyli bliższego i dalszego otoczenia Gminy oraz szans zagrożeń jakie generuje dla rozwoju
społeczno –gospodarczego gminy w dłuższej perspektywie.
56 | S t r o n a
ANALIZA SWOT GMINY DĘBNO
OBSZAR PRZESTRZENNO - TECHNICZNY
SŁABE STRONY:
SILNE STRONY:
1.
położenie geograficzne i komunikacyjne:
3.
odległość do Krakowa (rynek pracy, rynek
zbytu, lotnisko Balice)
2.
brak chodników przy drogach gminnych
◦
położenie przy autostradzie A4
3.
brak ścieżek rowerowych
◦
położenie przy trasie krajowej nr 94
4.
brak oznakowania tras i ścieżek turystycznych
◦
położenie przy trasie kolejowej Kraków
Główny-Medyka ze stacją kolejową w
Biadolinach Szlacheckich
5. potrzeby w zakresie odnowy i zagospodarowania
centrów w części sołectw gminy
6.
brak wdrożonych nowoczesnych technologii z
zakresu ochrony środowiska: kolektory
słoneczne, fotowoltaika
7.
niewystarczająca sieć kanalizacji, grożąca
zanieczyszczeniem środowiska
8.
zanieczyszczenie środowiska poprzez złe piece
grzewcze lub paliwo gorszej jakości
9.
słaba dostępność publicznego transportu
autobusowego w dni wolne od pracy
możliwość korzystania z publicznego
transportu autobusowego
dobrze rozwinięta infrastruktura techniczna
komunalna sprzyjająca tworzeniu zakładów
pracy oraz osiedlaniu w gminie:
◦
kanalizacja sanitarna z oczyszczalnią
ścieków
◦
sieć wodociągowa
◦
sprawny system gospodarki odpadami
komunalnymi
dobra sieć dróg powiatowych i gminnych,
chodniki przy drogach powiatowych, dobre
oświetlenie dróg
4.
wzrastający poziom estetyki centrów wsi
i zabudowań mieszkańców
5.
istniejące tereny pod budownictwo
mieszkaniowe
6.
istniejące tereny pod infrastrukturę rekreacyjną
(place zabaw, siłownie na powietrzu)
7.
wyznaczone tereny inwestycyjne w planach
zagospodarowania przestrzennego gminy
8. walory krajobrazu przyrodniczego gminy,
atrakcyjne ukształtowanie terenu, Obszar
Chronionego Krajobrazu Pogórza Wiśnickiego,
tereny rekreacyjne
9.
niski standard dróg dojazdowych w obszarze
terenów budowlanych
◦
◦
2.
1.
10. brak regulacji rzek i potoków
11. częściowo nieaktualne plany zagospodarowania
przestrzennego gminy
12. rozproszenie terenów budowlanych – duże koszty
doprowadzenia infrastruktury technicznej
i komunalnej
13. zróżnicowana, w większości prywatna, struktura
własności dostępnych terenów inwestycyjnych
14. niska estetyka terenów przydrożnych
15. słaby zasięg telefonii komórkowej
16. przestarzały system melioracji, powodujący
podtopienia użytków rolnych oraz tworzący
ryzyko podtopienia domostw
17. istniejące osuwiska popowodziowe na terenie
gminy
istniejąca infrastruktura energetyczna, gazowa
i telekomunikacyjna
10. zbadane zasoby wód geotermalnych
57 | S t r o n a
OBSZAR GOSPODARCZY
SŁABE STRONY:
SILNE STRONY:
1.
rosnąca specjalizacja gospodarstw rolnych
2.
rosnąca liczba podmiotów gospodarczych
(głównie mikroprzedsiębiorstw)
3.
wysokie kwalifikacje lokalnej siły roboczej
4.
wysoka ściągalność lokalnych podatków
5.
niskie zadłużenie gminy (24% w 2014 r.)
6.
istnienie planu zagospodarowania
przestrzennego gminy
7.
dostępność terenów inwestycyjnych w planach
zagospodarowania przestrzennego (głównie
własność prywatna)
8.
9.
dostępność terenów pod budownictwo
mieszkaniowe
istnienie obiektów zabytkowych o wysokiej
randze kulturalnej, sprzyjających tworzeniu
miejsc pracy w sektorze usług
okołoturystycznych
10. funkcjonująca oferta agroturystyczna
 rozdrobnienie gospodarstw rolnych oraz ich niska
dochodowość

ograniczenie przestrzenne oferty agroturystycznej
(tylko Porąbka Uszewska) i gastronomicznej

niewystarczająca promocja gospodarcza gminy
(brak informacji o terenach inwestycyjnych)

brak średnich i dużych podmiotów
gospodarczych tworzących miejsca pracy

brak strefy gospodarczo – przemysłowej
w posiadaniu gminy

niewielkie środki w budżecie gminy
przeznaczone na inwestycje

niewystarczająca ilość środków pozyskanych
z funduszy unijnych

brak w Urzędzie Gminy kadry wykształconej
w kierunku pozyskiwania funduszy unijnych

zamykanie lokalnych zakładów pracy
11. istniejąca oferta gastronomiczna
 brak infrastruktury rekreacyjnej wokół obiektów
zabytkowych
12. stwierdzona obecność źródeł geotermalnych o
temperaturze 60-70°
 słaba współpraca samorządu z sektorem
przedsiębiorstw
13. lokalizacja gminy w bliskiej odległości od
potencjalnych rynków zbytu /(Kraków, Tarnów)
 brak systemu wsparcia i zachęt dla
przedsiębiorstw
14. dobrze rozwinięta infrastruktura techniczna (sieć
energetyczna, gazowa, kanalizacyjna,
wodociągowa)
 brak instytucji otoczenia biznesu
 niska dochodowość budżetu gminy
15. efektywny system gospodarki odpadami
OBSZAR SPOŁECZNY
SŁABE STRONY:
SILNE STRONY:
1.
Zabytki (Zamek w Dębnie, kaplica grobowa
Jastrzębskich, ośrodek kultu maryjnego –
Sanktuarium i Grota NMP z Lourdes w Porąbce
Uszewskiej, kościół parafialny p.w. św.
Małgorzaty w Dębnie, wykopalisko
archeologiczne w Łoniowej, cmentarze,
kapliczki przydrożne)
2.
kultywowanie tradycji, obrzędów ludowych
3.
bogata oferta kulturalna (imprezy, konkursy np.
Międzynarodowy Turniej Rycerski
w Dębnie „O złoty warkocz Tarłówny”)
4.
1.
niewykorzystany potencjał Zamku w Dębnie
(brak zagospodarowanego parku zamkowego)
2.
słaba promocja walorów turystycznych gminy
3.
bardzo wysokie wydatki na oświatę w gminie
(wysoki odsetek wydatków budżetu gminy)
4.
nieefektywna sieć placówek szkolnych (brak
środków finansowych w szkołach na rozwój))
5.
brak żłobków
6.
niewystarczająca dostępność miejsc
w przedszkolach
gęsta sieć placówek oświatowych
58 | S t r o n a
5.
dobre przygotowanie nauczycieli
7.
6.
dobre wyniki nauczania (wysokie wyniki
uczniów w testach szóstoklasistów oraz na
egzaminach gimnazjalnych)
niewystarczająca liczba nauczycieli języków
obcych w przedszkolach
8.
brak środków na nowości wydawnicze i nowe
technologie w bibliotekach (e-booki)
powstanie szkoły muzycznej
9.
brak świetlic wiejskich
7.
8. wysoka dostępność bibliotek (Publiczna
Biblioteka w Dębnie, Łysej Górze,
Maszkienicach, Sufczynie i Porąbce Uszewskiej)
10. brak obiektów sportowych o określonym
przeznaczeniu:
◦
brak obiektów strzelniczych
wyposażenie bibliotek w sprzęt multimedialny z
dostępem do Internetu
◦
brak pełnowymiarowej hali
widowiskowo-sportowej
10. duża ilość sal gimnastycznych, boiska sportowe,
2 Orliki,
◦
brak basenu, otwartego kąpieliska,
podnoszącego rekreacyjno-turystyczne
walory gminy
9.
11. duża ilość klubów sportowych (20)
12. dobra dostępność podstawowej opieki
zdrowotnej
11. brak infrastruktury rekreacyjnej wokół obiektów
zabytkowych
13. dostępność na lokalnym rynku pracy
wykształconych kadr
12. niewystarczająca dostępność specjalistycznej
opieki zdrowotnej
14. najniższy w powiecie brzeskim odsetek osób
korzystających z usług Ośrodka Pomocy
Społecznej
13. brak Klubu Integracji Społecznej w gminie
15. istniejące stowarzyszenia, organizacje działające
na rzecz społeczności lokalnej (m.in. 12
jednostek OSP, posiadających swoje remizy,
współpracujących ze społecznością lokalną i
gminą)
16. prorodzinna polityka cenowa Dębińskiego
Centrum Kultury (ograniczona odpłatność za
zajęcia dzieci z jednej rodziny)
14. niewystarczająca oferta dla seniorów
15. niewystarczająca oferta domów opieki dla osób
starszych
16. brak mieszkań chronionych
17. brak mieszkań socjalnych
18. duża liczba rodzin o niskich dochodach
19. duża liczba osób bezrobotnych
20. zamykanie lokalnych zakładów pracy
21. brak dużych podmiotów gospodarczych
oferujących miejsca pracy
22. niewystarczająca wiedza lokalnych organizacji
pozarządowych na temat zasad wypełniania
wniosków o dofinansowanie i pozyskiwania
funduszy unijnych,
23. brak środków finansowych lokalnych organizacji
pozarządowych na wkład własny w projektach
unijnych
24. brak współpracy międzysektorowej (organizacje
pozarządowe – samorząd – przedsiębiorcy)
25. niekorzystne lokalne tendencje demograficzne:
◦
zmniejszający się corocznie
przyrost naturalny
◦
malejący odsetek osób w wieku
przedprodukcyjnym
◦
starzenie się społeczeństwa
59 | S t r o n a
UWARUNKOWANIA ZEWNĘTRZNE
ZAGROŻENIA
SZANSE

możliwość pozyskiwania funduszy
strukturalnych Unii Europejskiej

położenie gminy w strefie oddziaływania
Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego
1.
brak węzła zjazdowego autostrady A4 w gminie
2.
emigracja zarobkowa wykształconej młodzieży,
w tym za granicę
3.
częste zmiany i niejasność przepisów prawnych
4.
skomplikowane procedury pozyskiwania dotacji
ze środków europejskich, wymagany wkład
własny
5.
sankcje zagraniczne (głównie rosyjskie)
dotyczące polskiej żywności – spadająca
opłacalność produkcji rolnej

rozwój agroturystyki, moda na produkty lokalne
i regionalne

świadomość społeczeństwa odnośnie
działalności organizacji pozarządowych

rosnący poziom wykształcenia

rozwój współpracy międzygminnej i
międzyregionalnej
6.

rozwój eksportu polskich produktów do krajów
UE
wysokie podatki dla przedsiębiorstw, wysokie
koszty pracy
7.
rosnąca liczba zadań obciążających gminy

dostępność do możliwości podnoszenia
wykształcenia
8.
wysoki poziom bezrobocia w kraju
9.
starzejące się społeczeństwo
rozwój zaawansowanych technologii również w
rolnictwie
10. pogłębiające się rozwarstwienie społeczne,
rosnąca dysproporcja dochodów

 poprawa standardów zarządzania w samorządzie,
rosnąca aktywność pracowników sfery
administracji publicznej
11. zmniejszony poziom bezpieczeństwa
światowego, zagrożenie terroryzmem
 proekologiczne zmiany na szczeblu krajowym i
Unii Europejskiej
 rozwój sieci drogowej – remont drogi 94
 remont stacji PKP i modernizacja węzła
kolejowego w Biadolinach Szlacheckich
 rozwój „srebrnej gospodarki” w związku ze
starzeniem się społeczeństwa
 polityka prorodzinna państwa – Karta Dużej
Rodziny, ulgi podatkowe
60 | S t r o n a
Identyfikacja głównych kierunków rozwoju gminu Dębno oraz sformułowanie planu
operacyjnego.
Przedstawiona powyżej analiza SWOT dała podstawę sformułowania wizji rozwoju Gminy Dębno,
priorytetowych obszarów rozwoju Gminy oraz głównych kierunków jej rozwoju.
WIZJA ROZWOJU GMINY DĘBNO do roku 2022:
DĘBNO 2022
gmina zasobna, nastawiona na twórczy rozwój gospodarczy i społeczny,
silna marka turystyczna, która czerpie ze skarbnicy lokalnej przestrzeni kulturowej i
krajobrazowej,
bezpieczna, przyjazna i estetyczna przestrzeń do życia dla wszystkich pokoleń i środowisk.
PRIORYTETOWE OBSZARY ROZWOJU:
W oparciu o wyniki diagnozy potrzeb i oczekiwań mieszkańców gminy, wnioski z analizy SWOT oraz
nakreśloną wizję rozwoju gminy Dębno do roku 2022, Konwent Strategiczny dokonał identyfikacji
czterech kluczowych kierunków rozwoju gminy:
AKTYWNOŚĆ
GOSPODARCZA
TURYSTYKA,
REKREACJA,
TRADYCJE
KULTURY
BEZPIECZEŃSTWO
SPOŁECZNE,
EKOLOGICZNE I
ZDROWOTNE
ZARZĄDZANIE
ROZWOJEM
GMINY
W efekcie przeprowadzonej analizy strategicznej, wytyczonej wizji rozwoju, prac warsztatowych Konwentu
Strategicznego, analizy dokumentów strategicznych wyższego szczebla oraz konsultacji społecznych
powstała docelowa struktura celów strategicznych i operacyjnych Strategii Rozwoju Gminy Dębno na lata
2015 -2022, przedstawiona na kolejnej stronie.
61 | S t r o n a
HIERARCHIA CELÓW STRATEGII ROWOJU GMINY DEBNO NA LATA 2015 – 2022:
AKTYWNOŚĆ GOSPODARCZA
CELE STRATEGICZNE:
I. TWORZENIE WARUNKÓW
DLA WZROSTU LOKALNEJ
PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
II. ROZWÓJ INFRASTRUKTURY
TECHNICZNEJ ZWIĘKSZAJĄCEJ
ATRAKCYJNOŚĆ
INWESTYCYJNĄ GMINY
III. WZROST ADAPCYJNOŚCI
LOKALNEGO RYNKU PRACY
Cele operacyjne:
I.1 Rozwój lokalnej
przedsiębiorczości
I.2 Tworzenie stref
aktywności gospodarczej na
terenie gminy Dębno
I.3 Rozwój zrównoważonego
rolnictwa ekologicznego oraz
przetwórstwa spożywczego
I.4 Promocja gospodarcza
gminy Dębno w ramach
współpracy terytorialnej
II.1 Rozbudowa i
modernizacja układu
komunikacyjnego oraz rozwój
infrastruktury technicznej na
terenie Gminy
II.2 Stworzenie warunków dla
rozwoju mieszkalnictwa na
terenie gminy
III.1 Wspieranie i promocja
kształcenia ustawicznego
wśród mieszkańców gminy
III.2 Promowanie postaw
przedsiębiorczych wśród
mieszkańców gminy
II.3 Rozwój społeczeństwa
informacyjnego
TURYSTYKA, REKREACJA, TRADYCJE KULTURY
CELE STRATEGICZNE
I. WYKREOWANIE KOMPLEKSOWEJ
TURYSTYCZNEJ MARKI GMINY DĘBNO
II.PODNIESIENIE ATRAKCYJNOŚCI
TURYSTYCZNEJ GMINY POPRZEZ POŁĄCZENIE
TURYSTYKI KULTUROWEJ Z TURYSTYKĄ
AKTYWNĄ I REKREACYJNĄ
CELE OPERACYJNE:
I.1 Wykorzystanie turystycznego potencjału
lokalnych zabytków i ochrona lokalnej
przestrzeni kulturowej
II.1 Rozbudowa infrastruktury turystycznorekreacyjnej
II.2 Rozwój agroturystyki
I.2 Rozwój zintegrowanego produktu
turystycznego gminy w oparciu o lokalne
tradycje kultury
I.3 Wzmocnienie promocji lokalnej oferty
turystycznej i rekreacyjnej
62 | S t r o n a
BEZPIECZEŃSTWO SPOŁECZNE, EKOLOGICZNE I ZDROWOTNE
CELE STRATEGICZNE
I.OPTYMALIZACJA
SYSTEMU
OŚWIATOWEGO NA
TERENIE GMINY
II.INTEGRUJĄCA
POLITYKA SPOŁECZNA
III. WZROST
BEZPIECZEŃSTWA
EKOLOGICZNEGO
MIESZKAŃCÓW GMINY
IV. TWORZENIE
WARUNKÓW
DLA POPRAWY
ZDROWIA
PUBLICZNEGO
Cele operacyjne:
I.1 Podniesienie
jakości usług i
poprawa dostępności
opieki żłobkowej i
edukacji
przedszkolnej
II.1 Rozwój usług
społecznych na rzecz
integracji społecznej
mieszkańców Gminy
oraz promocja
włączenia społecznego
I.2 Udoskonalenie
warunków i metod
nauczania w szkołach
gminnych
II.2 Wspieranie
integracji społecznej
poprzez rozwój oferty
kulturalnej, sportowej
i inne formy integracji
I.3 Efektywne
zagospodarowanie
czasu wolnego dzieci
i młodzieży
III.1 Rozwój systemu
gospodarowania
odpadami oraz
gospodarki wodnościekowej
IV.1 Zwiększenie
dostępności
usług
medycznych
wysokiej jakości.
III.2 Wsparcie dla
rozwoju gospodarki
niskoemisyjnej we
wszystkich sektorach
IV.2 Promocja
zdrowia
III.3 Ograniczanie ryzyka
związanego z
katastrofami i klęskami
żywiołowymi
III.4 Wzrost świadomości
ekologicznej
mieszkańców gminy
Dębno
ZARZĄDZANIE ROZWOJEM G MINY
CELE STRATEGICZNE
I. TWORZENIE WARUNKÓW DLA ROZWOJU
SPOŁECZEŃSTWA OBYWATELSKIEGO I
PARTYCYPACJI SPOŁECZNEJ
II. ROZWÓJ POTENCJAŁU
INSTYTUCJONALNEGO ORAZ KULTURY
ORGANIZACYJNEJ SFERY USŁUG PUBLICZNYCH
NA TERENIE GMINY DĘBNO
Cele operacyjne:
I.1 Rozwój współpracy władz samorządowych
z organizacjami pozarządowymi działającymi
na terenie gminy
I.2 Kształtowanie, wzmacnianie i promocja
aktywności obywatelskiej mieszkańców
gminy
II.1 Wysoka jakość obsługi klientów w
Urzędzie Gminy
II.2 Rozwój kwalifikacji kadry administracji
samorządowej
II.3 Efektywne zarządzanie rozwojem gminy
63 | S t r o n a
PLAN OPERACYJNY
STRATEGII ROZWOJU
GMINY DĘBNO
NA LATA 2015 -2022
64 | S t r o n a
PLAN OPERACYJNY STRATEGII ROWOJU GMINY DĘBNO NA LATA 2015 – 2022:
OBSZAR PRIORYTETOWY I
AKTYWNOŚĆ GOSPODARCZA
Potencjał gospodarczy – kluczowe uwarunkowania rozwojowe

Mieszkańcy gminy odznaczają się niewysokim poziomem przedsiębiorczości. Liczba podmiotów
gospodarki narodowej w przeliczeniu na 10 tys. mieszkańców systematycznie wzrasta z 501 w roku
2009 do 611 w roku 2013, jednak jest niższa od średniej w powiecie brzeskim, gdzie na 10 tys.
mieszkańców zarejestrowane były 672 podmioty, a w Małopolsce analogiczny wskaźnik wynosił
w tym czasie 1045. 96% podmiotów gospodarczych z terenu gminy stanowią podmioty prywatne,
co odpowiada analogicznemu wskaźnikowi na poziomie powiatu. 99,9% tych przedsiębiorstw
do podmioty kwalifikujące się do sektora małych i średnich przedsiębiorstw (MSP), a więc
potencjalni beneficjenci funduszy dotacji Unii Europejskiej.
Sposobem na większą aktywność gospodarczą w Gminie może być efektywne wykorzystanie
potencjalnych terenów inwestycyjnych, opracowanie planu ulg i zwolnień dla przedsiębiorców
oraz zwiększenie aktywności władz samorządowych na rzecz budowy i promocji lokalnej marki
turystycznej oraz promocji gospodarczej gminy.
W gminie Dębno brakuje instytucji okołobiznesowych, które mogłyby świadczyć na rzecz lokalnego
sektora MSP usługi doradcze i szkoleniowe z zakresu wzmacniania konkurencyjności
oraz adaptacyjności firm, czy też ułatwiać dostęp do źródeł finansowania działalności gospodarczej.
Animowanie rozwoju usług okołobiznesowych przez samorząd lokalny powinno bazować na
nawiązaniu współpracy z regionalnymi podmiotami świadczącymi usługi na rzecz sektora MSP,
w oparciu o dofinansowanie ze środków funduszy unijnych (Punkty Konsultacyjne, regionalne
fundusze pożyczkowe i poręczeniowe).

Struktura gospodarki lokalnej wskazuje na jej rolniczy charakter 86% gospodarstw domowych
czerpie dochody m.in. z działalności rolniczej. Powierzchnia większości gospodarstw rolnych jest
niewielka i mieści się w przedziale 2- 15 ha. Producenci rolni na terenie gminy Dębno posiadają
trudne warunki gospodarowania. Małe gospodarstwa rolne, silnie rozczłonkowane, miejscami
podgórskie ukształtowanie terenu – czynniki te utrudniają osiągnięcie satysfakcjonujących wyników
gospodarczych. Wsparcie samorządu gminy dla lokalnych rolników powinno koncentrować się
na: promocji wykorzystania potencjału, jakim jest czyste środowisko naturalne i nieskażone gleby
umożliwiające rozwój rolnictwa ekologicznego, promocji działań zmierzających do przekształcania
i unowocześniania rolnictwa i przetwórstwa oraz wzmacnianiu powiązań między rolnictwem
i produkcją żywności z myślą o zwiększeniu uczestnictwa rolników w rynku producentów żywności
i zorientowaniu na rynek.
65 | S t r o n a

Udział bezrobotnych w ludności w wieku produkcyjnych jest na tle innych gmin powiatu niewysoki
i wynosił na koniec roku 2013 - 7,5%, dla porównania analogiczny wskaźnik dla powiatu wynosił
8,3% a dla województwa - 7,8%. Bezrobocie w gminie w większym stopniu dotyczy kobiet - 55%
ogółu bezrobotnych w 2013r. Tylko jedna gmina powiatu brzeskiego – Gnojnik charakteryzuje się
wyższym odsetkiem bezrobotnych kobiet. Wśród bezrobotnych w poszczególnych kategoriach
zawodowych i wiekowych najwyższy odsetek stanowią osoby z wykształceniem zasadniczym
zawodowym – 34,2% oraz w przedziale wiekowym 18-24 lata – 33,48% ogółu bezrobotnych.
Instrumenty dotyczące pomocy osobom w najtrudniejszej sytuacji na rynku pracy leżą w gestii władz
powiatowych, władze gminy mogą jednak wpływać na sytuację na lokalnym rynku pracy
poprzez przyczynianie się do powstawania nowych miejsc pracy w gminie (instrumenty wsparcia
lokalnych firm), kreowanie i wzmacnianie postaw przedsiębiorczych i przedsiębiorczości
oraz sprzyjanie tworzeniu nowych podmiotów gospodarczych.

Zgodnie ze stanowiskiem Rady Unii Europejskiej ·, Polskę nadal dzieli znaczący dystans wobec
innych państw członkowskich w zakresie wykorzystania potencjału technologii informacyjno komunikacyjnych. Poza niskim zasięgiem stacjonarnej łączności szerokopasmowej, wskazuje się
na niski poziom rozwoju e-administracji. Zwiększenie efektywności funkcjonowania administracji
wymaga, szczególnie na obszarach wiejskich, dalszych działań w obszarze cyfryzacji,
zapewniających szerszy i łatwiejszy dostęp do informacji oraz usług świadczonych przez instytucje
publiczne w takich obszarach jak: sprawy administracyjne, ochrona zdrowia, bezpieczeństwo
i powiadamianie ratunkowe, działalność gospodarcza, działalność związana z rolnictwem
i rozwojem obszarów wiejskich, dane przestrzenne, kultura i dziedzictwo narodowe oraz –
co szczególnie istotne w przypadku gminy która, jak Dębno, za kierunek strategicznego rozwoju
wybiera turystykę – udostępnianie w formie cyfrowej zasobów kultury i dziedzictwa regionalnego
oraz zasobów i usług wspierających rozwój turystyki.
66 | S t r o n a
Cel strategiczny I. TWORZENIE WARUNKÓW DLA WZROSTU LOKALNEJ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
Cel operacyjny I.1 Rozwój lokalnej przedsiębiorczości
Kierunki interwencji /
kluczowe zadania
Jednostka
realizująca
I.1.1
Podjęcie współpracy międzygminnej (np. w obrębie
całego powiatu brzeskiego) w zakresie budowy
systemu doradztwa dla małych i średnich
przedsiębiorstw
UG Dębno
I.1.2
Utworzenie na obszarze gminy jednostki ds.
współpracy ze środowiskiem gospodarczym oraz
realizacji wspólnych projektów.
UG Dębno
I.1.3
Doskonalenie szybkiej ścieżki administracyjnej
wobec inwestorów lokalnych
i zewnętrznych w instytucjach publicznych na terenie
gminy.
UG Dębno
I.1.4
Wspieranie działań na rzecz integracji lokalnego
środowiska gospodarczego
UG Dębno
I.1.5
Podejmowanie współpracy z regionalnymi
instytucjami otoczenia biznesu w zakresie realizacji
programów szkoleniowych, doradczych i
finansowych dla sektora małych i średnich
przedsiębiorstw oraz osób planujących rozpoczęcie
działalności gospodarczej.
UG Dębno
I.1.6
Opracowanie programu wsparcia dla lokalnych
przedsiębiorstw
UG Dębno
I.1.7
Organizacja cyklicznych spotkań przedstawicieli
gminy z przedsiębiorcami
UG Dębno
I.1.8
Utworzenie portalu informacyjnego promującego
lokalnych przedsiębiorców
UG Dębno
Partnerzy
Samorząd powiatu
brzeskiego, samorządy
gminne powiatu
brzeskiego, instytucje
otoczenia biznesu z
regionu
małopolskiego,
Powiatowy Urząd
Pracy w Brzesku
Instytucje otoczenia
biznesu z regionu
małopolskiego,
Powiatowy Urząd
Pracy w Brzesku,
Urząd Skarbowy,
Zakład Ubezpieczeń
Społecznych
biznesu z regionu
małopolskiego,
prywatni
przedsiębiorcy,
biznesu z regionu
małopolskiego,
prywatni
przedsiębiorcy
biznesu z regionu
małopolskiego,
prywatni
przedsiębiorcy
biznesu z regionu
małopolskiego,
prywatni
przedsiębiorcy
biznesu z regionu
małopolskiego,
prywatni
przedsiębiorcy, Rada
Gminy
prywatni
przedsiębiorcy
Termin
realizacji
Zadanie
ciągłe
Zadanie
ciągłe
Zadanie
ciągłe
Zadanie
ciągłe
Zadanie
ciągłe
Zadanie
ciągłe
Zadanie
ciągłe
2015
67 | S t r o n a
I.1.9
Wsparcie działań wzmacniających rozwój ekonomii
społecznej.
Nawiązanie współpracy z gmina partnerską
I.1.10 zmierzającej do wykorzystania dobrych praktyk
rozwoju lokalnej przedsiębiorczości.
UG Dębno
Ośrodki Wspierania
Ekonomii Społecznej
(OEWS)
Zadanie
ciągłe
UG Dębno
-
2015-2016
Cel operacyjny I.2 Tworzenie stref aktywności gospodarczej na terenie gminy Dębno
kluczowe zadania
Jednostka
realizująca
Partnerzy
Termin
realizacji
I.2.1
Rezerwowanie w planach zagospodarowania
przestrzennego gminy terenów atrakcyjnych
gospodarczo pod inwestycje oraz tereny pod inwestycje
turystyczne.
UG Dębno
Prywatni właściciele
gruntów
Zadanie
ciągłe
I.2.2
Scalanie, wymiana i wykup terenów pod utworzenie
strefy aktywności gospodarczej
UG Dębno
gruntów
Zadanie
ciągłe
I.2.3
Utworzenie strefy lub podstrefy aktywności
gospodarczej przez gminę
UG Dębno
gruntów,
prywatni
przedsiębiorcy
Zadanie
ciągłe
I.2.4
Poprawa dostępności komunikacyjnej planowanych stref
aktywności gospodarczej.
UG Dębno
I.2.5
Stosowanie systemów preferencji podatkowych dla
potencjalnych inwestorów, w tym w powstających
strefach aktywności gospodarczej.
UG Dębno
Prywatni
przedsiębiorcy
Zadanie
ciągłe
UG Dębno
gruntów, instytucje
otoczenia biznesu z
terenu regionu
małopolskiego,
media regionalne i
ogólnopolskie
Zadanie
ciągłe
I.2.6
Współpraca gminy z właścicielami prywatnych terenów
w zakresie promocji gospodarczej terenów
inwestycyjnych gminy Dębno.
Zadanie
ciągłe
68 | S t r o n a
Cel operacyjny I.3 Rozwój zrównoważonego rolnictwa ekologicznego oraz przetwórstwa spożywczego
kluczowe zadania
I.3.1
I.3.2
Wspieranie działań zmierzających do poprawy
struktury obszarowej gospodarstw, poprawy rozłogu
ziemi, wielkości pól i legalizacji statusu władania
ziemią rolniczą.
Promowanie przedsiębiorczości w rolnictwie i
gospodarstwach, w tym wsparcie dla pozyskiwania
środków pomocowych.
Jednostka
realizująca
Urząd Gminy,
Ośrodek
Doradztwa
Rolniczego
Ośrodek
Doradztwa
Rolniczego,
instytucje
otoczenia
biznesu
z terenu
powiatu
Urząd Gminy,
Ośrodek
Doradztwa
Rolniczego
I.3.3
Wsparcie dla rozwoju upraw roślin energetycznych.
I.3.4
Promowanie tworzenia, rozwoju i kreowania rynków
zbytu dla gospodarstw ekologicznych.
I.3.5
Promowanie oraz wsparcie doradcze w zakresie
powstawania grup producentów rolnych z terenu gminy.
Ośrodek
Doradztwa
Rolniczego
I.3.6
Wsparcie doradcze dla grup producentów rolnych
(doradztwo).
Ośrodek
Doradztwa
Rolniczego
UG Dębno,
Partnerzy
Termin
realizacji
Dębno, rolnicy,
samorząd
województwa, Izba
Rolnicza
Zadanie
ciągłe
Urząd Gminy
Dębno, rolnicy,
samorząd
województwa, Izba
Rolnicza
Zadanie
ciągłe
Urząd Gminy
Dębno, rolnicy,
samorząd
województwa, Izba
Rolnicza
Zadanie
ciągłe
Ośrodek Doradztwa
Rolniczego
Zadanie
ciągłe
UG Dębno,
instytucje otoczenia
biznes
Zadanie
ciągłe
UG Dębno,
biznes
Zadanie
ciągłe
Cel operacyjny I.4 Promocja gospodarcza gminy Dębno w ramach współpracy terytorialnej
kluczowe zadania
Jednostka
realizująca
I.4.1
Opracowanie jednolitego systemu promocji gospodarczej
gmin z terenu powiatu brzeskiego – opracowanie logo
promocji gospodarczej, ujednolicenie szaty graficznej
materiałów promocyjnych, wizualizacja marki
gospodarczej.
UG Dębno
I.4.2
Opracowanie kompleksowej oferty inwestycyjnej gminy
Dębno.
UG Dębno
Partnerzy
Jednostki
samorządu
terytorialnego z
terenu powiatu
brzeskiego,
prywatni
przedsiębiorcy
biznesu regionu
małopolskiego,
prywatni
przedsiębiorcy,
MARR S.A
Termin
realizacji
2015-2016
2015-2017
69 | S t r o n a
I.4.3
Utworzenie zintegrowanego systemu ofert
inwestycyjnych – bank ofert inwestycyjnych.
I.4.4
Wspierania i promocja zwiększenia aktywności
eksportowej lokalnych firm (współpraca z podmiotami
organizującymi kooperację międzynarodową oraz
mediami; promocja lokalnych przedsiębiorstw w ramach
współpracy prowadzonej przez władze samorządowe z
gminami partnerskimi).
UG Dębno
Właściciele gruntów
i nieruchomości
z terenu gminy
Zadanie
ciągłe
UG Dębno
Zagraniczne
samorządy
partnerskie,
prywatni
przedsiębiorcy,
biznesu, samorząd
województwa
Zadanie
ciągłe
70 | S t r o n a
CEL STRATEGICZNY II. ROZWÓJ INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ ZWIĘKSZAJĄCEJ ATRAKCYJNOŚĆ
INWESTYCYJNĄ GMINY DĘBNO
Cel operacyjny II.1 Rozbudowa i modernizacja układu komunikacyjnego oraz rozwój infrastruktury
technicznej na terenie Gminy
kluczowe zadania
Jednostka
realizująca
Partnerzy
Termin
realizacji
II.1.1
Przebudowa i rozwój gminnych ciągów
komunikacyjnych – opracowanie gminnego programu
rozbudowy i bieżącej modernizacji układu
komunikacyjnego.
UG Dębno
-
Zadanie
ciągłe
II.1.2
Współpraca z samorządem powiatu brzeskiego i innymi
zarządcami dróg w zakresie poprawy standardu dróg oraz
UG Dębno
budowy chodników wzdłuż dróg powiatowych na terenie
gminy.
Zarząd Dróg
Powiatowych,
inni zarządcy
dróg
Zadanie
ciągłe
II.1.3
Budowa chodników, ścieżek rowerowych oraz ciągów
pieszo -rowerowych wzdłuż dróg gminnych.
UG Dębno
-
Zadanie
ciągłe
II.1.4
Poprawa dostępności komunikacyjnej terenów
zagospodarowania inwestycyjnego i turystycznego, w
tym budowa parkingów.
UG Dębno
Zarząd Dróg
Powiatowych,
inni zarządcy
dróg
Zadanie
ciągłe
Cel operacyjny II.2 Stworzenie warunków dla rozwoju mieszkalnictwa na terenie gminy
kluczowe zadania
Jednostka
realizująca
Partnerzy
Termin
realizacji
II.2.1
Rozwój infrastruktury komunikacyjnej i technicznej na
terenach przeznaczonych pod budownictwo
mieszkaniowe.
UG Dębno
-
Zadanie
ciągłe
II.2.2
Opracowanie miejscowych planów zagospodarowania
przestrzennego dla nowych terenów pod budownictwo
mieszkaniowe.
UG Dębno
-
Zadanie
ciągłe
71 | S t r o n a
Cel operacyjny II.3 Rozwój społeczeństwa informacyjnego
kluczowe zadania
Jednostka
realizująca
Partnerzy
Termin
realizacji
II.3.1
Wsparcie procesu tworzenia bezpiecznych sieci
szerokopasmowych, w szczególności na obszarach
objętych wykluczeniem cyfrowym.
UG Dębno
Zarząd Dróg
Powiatowych, inni
zarządcy dróg
Zadanie
ciągłe
II.3.2
Wsparcie rozwoju nowoczesnej infrastruktury
teleinformatycznej niezbędnej dla rozwoju
mieszkańców (Punkty Publicznego Dostępu do
Internetu) i przedsiębiorstw.
UG Dębno
Samorząd powiatu
Zadanie
gminne powiatu
ciągłe
brzeskiego, samorząd
województwa
II.3.3
Zwiększenie dostępności oraz stopnia wykorzystania
technologii informacyjnych w instytucjach
publicznych i samorządowych dla zastosowań takich
jak np.: gospodarka komunalna, administracja, opieka
społeczna, kultura, oświata i zdrowie, bezpieczeństwo
publiczne, geodezja (np.: GIS, GPS).
UG Dębno
Samorząd powiatu
Zadanie
gminne powiatu
ciągłe
województwa
II.3.4
Tworzenie zintegrowanych usług publicznych
(kierowanych do mieszkańców gminy,
przedsiębiorców, inwestorów, turystów) dostępnych
na różnych platformach cyfrowych
UG Dębno
Jednostki
organizacyjne gminy
2015
UG Dębno
Samorząd
województwa,
placówki oświatowe,
biblioteki, gminne
centra informacyjne,
domy kultury
2016-2018
UG Dębno
Samorząd powiatu
Zadanie
gminne powiatu
ciągłe
województwa
UG Dębno
Samorząd powiatu
gminne powiatu
województwa,
Zadanie
biznesu z regionu
ciągłe
małopolskiego,
placówki oświatowe,
biblioteki, gminne
centra informacyjne,
domy kultury
II.3.5
Rozbudowa bibliotecznych systemów
informatycznych.
II.3.6
Wsparcie działań edukacyjnych mających poprawić
umiejętności stosowania technologii informacyjnych
przez mieszkańców.
II.3.7
Stworzenie systemu szkoleń dla pracowników
instytucji publicznych i edukacyjnych (nauczyciele,
pracownicy bibliotek, domów kultury, centrów
informacyjnych, urzędów, itd.), zajmujących się
promocją społeczeństwa informacyjnego w
środowisku lokalnym.
72 | S t r o n a
CEL STRATEGICZNY III. WZROST ADAPCYJNOŚCI LOKALNEGO RYNKU PRACY
Cel operacyjny III.1 Wspieranie i promocja kształcenia ustawicznego wśród mieszkańców gminy
kluczowe zadania
Jednostka
realizująca
Gminny
Współpraca z Powiatowym Urzędem Pracy w zakresie
Ośrodek
badanie potrzeb szkoleniowych osób bezrobotnych,
III.1.1
Pomocy
zagrożonych utratą zatrudnienia, poszukujących
Społecznej
zatrudnienia.
(GOPS)
Partnerzy
Powiatowy Urząd
Pracy w Brzesku
Termin
realizacji
Zadanie
ciągłe
Współpraca z placówkami edukacyjnymi i innymi
samorządami w kreowaniu kierunków kształcenia
III.1.2
zawodowego dostosowanych do lokalnych rynków
pracy.
Starostwo
Powiatowe W
Brzesku
UG Dębno,
Powiatowy Urząd
Pracy, placówki
oświatowe,
organizacje
pozarządowe
Rozwijanie różnorodnych form przygotowania
zawodowego bezrobotnej młodzieży – staże, prace
III.1.3
interwencyjne, praktyki zawodowe, prace społecznie
użyteczne.
Powiatowy
Urząd Pracy w
Brzesku we
współpracy
z placówkami
oświatowymi
oraz GOPS
Pracodawcy z terenu
powiatu, samorząd
Zadanie
powiatu brzeskiego, ciągłe
Urząd Gminy Dębno,
Starostwo
powiatowe w
Brzesku
UG Dębno
Organizacje
pozarządowe z
regionu
małopolskiego,
pracodawcy,
placówki oświatowe
Zadanie
ciągłe
Placówki
Rozwój międzynarodowej współpracy uczniów i
Oświatowe’
nauczycieli dla pogłębiania znajomości nowoczesnych
III.1.5
zagraniczne
programów kształcenia zawodowego oraz języków
gminy
obcych.
partnerskie
UG Dębno
Zadanie
ciągłe
Promocja uczestnictwa dorosłych, w tym osób
III.1.6
starszych w systemie kształcenia ustawicznego
Pracodawcy,
organizacje
pozarządowe z
terenu powiatu
Zadanie
ciągłe
Wspieranie oraz promowanie zatrudniania młodych
III.1.4 ludzi w trzecim sektorze i przy działaniach
społecznych (wolontariat).
UG Dębno
Zadanie
ciągłe
73 | S t r o n a
Cel operacyjny III.2 Promowanie postaw przedsiębiorczych wśród mieszkańców gminy
kluczowe zadania
Rozwijanie różnorodnych form edukacji w zakresie
III.2.1
przedsiębiorczości wśród młodzieży szkolnej.
Jednostka
realizująca
Placówki
oświatowe
Promowanie i wspieranie indywidualnych inicjatyw
gospodarczych mieszkańców gminy – organizacja
III.2.2
szkoleń z zakresu prowadzenia działalności gospodarczej
– kształcenie ustawiczne.
Instytucje
otoczenia
biznesu z
regionu
małopolskie
go
Systemowe wsparcie uzdolnionej młodzieży poprzez
stypendia oraz nagrody, szczególnie w dziedzinach
III.2.3
priorytetowo traktowanych w strategii rozwoju gminy
(przedsiębiorczość, turystyka itp..)
UG Dębno
Partnerzy
UG Dębno,
biznesu z regionu
małopolskiego
Powiatowy Urząd
Pracy w Brzesku,
Urząd Gminy
Dębno, placówki
oświatowe,
pracodawcy
placówki
oświatowe,
biblioteki, domy
kultury, rady
sołeckie,
pracodawcy
Termin
realizacji
Zadanie
ciągłe
Zadanie
ciągłe
Zadanie
ciągłe
74 | S t r o n a
OBSZAR PRIORYTETOWY II:
TURYSTYKA, REKREACJA, TRADYCJE KULTURY
Potencjał turystyczny – kluczowe uwarunkowania rozwojowe

Gmina Dębno - położona na granicy dwóch krain geograficznych:
Przedgórza
Karpackiego i Kotliny Sandomierskiej - posiada istotne walory turystyczne, zarówno o charakterze
kulturowym, jak i przyrodniczym. Turystów w okolice Dębna przyciągają niezwykle cenne zabytki
architektury, małej architektury, budownictwa drewnianego i sztuki. Najwspanialszym z nich jest
późnogotycki zamek w Dębnie z drugiej połowy XV wieku. Na terenie gminy znajdują się liczne
zabytkowe kościoły, kamienna kaplica-grota Najświętszej Panny Marii z Lourdes w Porąbce
Uszewskiej, dwór ziemiański z początków XX wieku, osiemnastowieczny spichlerz, drewniane
chałupy i towarzyszące im zabudowania gospodarcze z drugiej połowy XIX i początków XX wieku,
stare cmentarze oraz kapliczki i kamienne figury przydrożne, z których najstarsza powstała
w połowie XVIII wieku. Elementy te oraz zróżnicowane i urozmaicone ukształtowanie terenu
tworzą potencjał rozwoju ruchu turystycznego na terenie Gminy, jednak Dębno odwiedzają przede
wszystkim turyści jednodniowi.

Wg danych pochodzących ze statystyki publicznej gmina posiada słabo rozwiniętą turystyczną bazę
noclegową - 1 obiekt hotelowy, dysponujący 40 miejscami noclegowymi oraz pojedyncze miejsca
noclegowe w pensjonatach. Bazę noclegową uzupełnia częściowo oferta agroturystyczna –
w Porąbce Uszewskiej, jednej z dębińskich wsi, funkcjonuje około 15 gospodarstw
agroturystycznych. W pozostałych miejscowościach agroturystyka nie odgrywa istotnej roli pojedyncze gospodarstwa agroturystyczne prowadzone są w miejscowościach Dębno i Łysa Góra.
Słabo rozwinięta jest również infrastruktura gastronomiczna, stanowiąca niezbędny element
zaplecza turystycznego. W gminie funkcjonuje 5 obiektów gastronomicznych (w oparciu o dane
UG).

Na terenie gminy Dębno znajdują się obszary objęte różnymi formami prawnej ochrony przyrody:
Bratucicki Obszar Krajobrazu Chronionego, Radłowsko-Wierzchosławicki Obszar Chronionego
Krajobrazu, Obszar Chronionego Krajobrazu Wschodniego Pogórza Wiśnickiego. Wskazuje
to na wysoką różnorodność biologiczną gminy.
Z uwagi na swoje położenie oraz walory krajobrazowe gmina jawi się jako miejsce do rozwoju
turystyki wypoczynkowej i aktywnej, szczególnie wędrówek pieszych i rowerowych. Jednak
wykorzystanie tego potencjału wymaga opracowania zintegrowanego systemu ścieżek rowerowych,
atrakcyjnych tras pieszych oraz odpowiedniego ich oznakowania.
Inicjatywy na rzecz zwiększenia efektywności wykorzystania zasobów kulturowych gminy Dębno,
w szczególności skoncentrowane wokół atrakcji turystycznej, jaką jest Zamek w Dębnie oraz turniej
rycerski „O złoty warkocz Tarłówny”, korzystnie wpłyną na rozwój społeczny i gospodarczy gminy.
Działania na rzecz ochrony, udostępniania i promocji lokalnego dziedzictwa kulturowego, stworzą
75 | S t r o n a
warunki dla dalszego rozwoju sektorów turystyki oraz agroturystyki, które będą tworzyły nowe
miejsca pracy oraz przyczynią się do poprawy warunków sprzyjających wzrostowi zatrudnienia w
regionie.
Jednocześnie dla stworzenia kompleksowej oferty turystycznej, która wydłuży pobyt turystów
w gminie, konieczna jest realizacja przedsięwzięć dotyczących rozwoju infrastruktury turystycznej
i rekreacyjnej, która - jeśli towarzyszyć jej będzie wysoka wrażliwość ekologiczna, może przynieść
korzystne efekty środowiskowe i społeczno – gospodarcze, oraz - budowanie powiązań pomiędzy
ekologicznymi, krajobrazowymi i kulturowymi walorami Gminy Dębno.
76 | S t r o n a
CEL STRATEGICZNY I. WYKREOWANIE KOMPLEKSOWEJ TURYSTYCZNEJ MARKI GMINY DĘBNO
Cel operacyjny I.1 Wykorzystanie turystycznego potencjału lokalnych zabytków i ochrona lokalnej
przestrzeni kulturowej
Kierunki interwencji / kluczowe zadania
Jednostka
realizująca
Partnerzy
Termin
realizacji
Muzeum Okręgowe
w Tarnowie,
Inwestorzy prywatni,
samorząd
województwa,
partnerzy LGD,
właściciele
zabytkowych
obiektów,
2016
przedsiębiorcy,
działający w
sektorze
turystycznym,
gastronomicznym,
agroturystycznym,
lokalne organizacje
pozarządowe
Muzeum Okręgowe
w Tarnowie,
Inwestorzy prywatni, Zadanie
właściciele
ciągłe
zabytkowych
obiektów
I.1.1
Opracowanie Strategii rozwoju turystyki na terenie gminy
Dębno, tworzącej strategiczne ramy dla wykreowania
UG Dębno,
kompleksowej turystycznej marki gminy Dębno
I.1.2
Turystyczne zagospodarowanie istniejących w gminie
starych, zabytkowych chałup (np. mini-skanseny,
warsztaty etnograficzne, „Izba Babuni”).
UG Dębno,
Dębińskie
Centrum
Kultury
I.1.3
Wytyczenie, oznakowanie i wypromowanie „Szlaku
kapliczek przydrożnych”.
UG Dębno,
Dębińskie
Centrum
Kultury
Małopolska
Organizacja
Turystyczna, parafie
I.1.4
Organizacja „Staropolskiej Wioski” na terenie gminy w
okolicy Zamku – adaptacja lub budowa obiektu pod
ośrodek kolonijny, pole biwakowe z infrastrukturą, itd.
połączona z rozwojem oferty turystycznej dedykowanej
dzieciom i młodzieży – obozy edukacyjne „W
staropolskiej wiosce”, „Wakacje staropolskie”.
UG Dębno
Muzeum Okręgowe
w Tarnowie,
2016-2018
właściciele
zabytkowych
obiektów
I.1.5
Lobbowanie na rzecz rozwoju produktów turystycznych
wzbogacających ofertę Zamku w Dębnie np. Piwnica z
winami Tarłów, Jastrzębskich, winami węgierskimi.
UG Dębno
Muzeum Okręgowe
w Tarnowie,
Zadanie
ciągłe
samorząd
wojewódzki
I.1.6
Ujęcie “szlaków” cmentarzy wojennych na terenie gminy
Dębno w materiałach promujących turystyczne atrakcje
gminy.
UG Dębno
Dębińskie Centrum
Kultury
2016-2017
2016
77 | S t r o n a
I.1.7
Skatalogowanie obiektów cennych kulturowo z terenu
gminy Dębno.
UG Dębno
Dębińskie Centrum
Kultury
właściciele
zabytkowych
obiektów
I.1.8
Renowacja lub dotowanie zabytków na terenie gminy
Dębno oraz przeciwdziałanie procesowi degradacji
obiektów cennych kulturowo (m.in.. zabytkowych:
spichlerzy, domów, kapliczek).
UG Dębno
właściciele
zabytkowych
obiektów
I.1.9
Utworzenie Izb Regionalnych w sołectwach w oparciu o
zabytkowe obiekty budowlane oraz tradycje rzemiosła
jako wizytówek sołectw.
UG Dębno
I.1.10
Wykonanie zintegrowanego oznakowania szlaków
turystycznych, w tym oznakowanie lokalnych zabytków
znakami międzynarodowymi.
I.1.11
Realizacja projektów z zakresu odnowy wsi zapisanych w
UG Dębno
Planach Odnowy Miejscowości.
I.1.11
Promocja wśród mieszkańców gminy dbałości o estetykę
domów i ich otoczenia w sposób chroniący tradycyjną
zabudowę i lokalny krajobraz kulturowy.
UG Dębno
UG Dębno
Dębińskie Centrum
Kultury
Samorząd
wojewódzki,
Samorząd powiatu
brzeskiego,
samorządy gminne
powiatu brzeskiego,
LGD Kwartet na
Przedgórzu
Rady sołeckie,
Lokalna Grupa
Działania, kapitał
prywatny
Rady sołeckie,
kapitał prywatny
2016
Zadanie
ciągłe
Zadanie
ciągłe
2016-2017
2016-2022
Zadanie
ciągłe
Cel operacyjny I.2 Rozwój zintegrowanego produktu turystycznego gminy w oparciu o lokalne tradycje
kultury
kluczowe zadania
Jednostka
realizująca
Partnerzy
Termin
realizacji
I.2.1
Wzmocnienie promocji „Turnieju rycerskiego o złoty
warkocz Tarłówny” przy Zamku w Dębnie, jako
głównego produktu turystycznego gminy.
UG Dębno
Dębińskie Centrum
Kultury, Muzeum
Okręgowe w Tarnowie,
Zadanie
ciągłe
I.2.2
Organizacja cyklicznego konkursu na produkt
związany z gminą (organizowanego w różnych
kategoriach: regionalny wyrób spożywczy, regionalny
wyrób rzemieślniczy, regionalny zespół
folklorystyczny itp.).
UG Dębno
Dębińskie Centrum
Kultury, zespoły
folklorystyczne i
śpiewacze, miejscowi
rzemieślnicy i artyści
ludowi
Zadanie
ciągłe
UG Dębno
Dębińskie Centrum
Kultury, zespoły
folklorystyczne i
śpiewacze, Regionalne
Towarzystwo
Miłośników Kultury
Ludowej w
Niedźwiedzy, OSP
Zadanie
ciągłe
I.2.3
Wspieranie rozwoju zespołów folklorystycznych,
tradycyjnego rzemiosła i sztuki ludowej (w tym kół
gospodyń wiejskich oraz innych lokalnych
stowarzyszeń działających na rzecz zachowania
lokalnych tradycji).
78 | S t r o n a
I.2.4
Wsparcie programu oferowanego przez Zamek w
Dębnie np. Program Lachów i Madziarów, program
Polskiego Renesansu, program Staropolskiej Miłości,
program Rodów Małopolskich i projektów
realizowanych przez Zamek.
UG Dębno
I.2.5
Rozwój produktów turystycznych gminy Dębno w
oparciu o legendy (produkty spożywcze, cykliczne
imprezy).
UG Dębno
I.2.6
Wydanie publikacji zawierającej regionalne legendy i
podania.
I.2.7
Kontynuowanie kształtowania nowej obyczajowości
poprzez organizowanie zabaw ludowych, festynów np.
„Białe noce – białe dnie”, „Noc Świętojańska”,
„Cudoki i Fifoki”, „Bałwany z Godowa”, karnawał
łysogórski (w 2021 roku przypada rocznica 700-lecia
istnienia Łysej Góry) oraz organizację cyklicznych
imprez „wizytówek” poszczególnych sołectw.
UG Dębno
UG Dębno
Tarnowskie
Towarzystwo
Przyjaciół Węgier,
mieszkańcy, producenci
lokalnych produktów
żywnościowych, Koła
Gospodyń Wiejskich,
organizacje
pozarządowe
funkcjonujące na
terenie gminy,
gospodarstwa
agroturystyczne
Dębińskie Centrum
Kultury, zespoły
folklorystyczne i
śpiewacze, miejscowi
rzemieślnicy i artyści
ludowi
Zadanie
ciągłe
Zadanie
ciągłe
Dębińskie Centrum
Kultury
2016-2017
Dębińskie Centrum
Kultury, zespoły
folklorystyczne i
śpiewacze, Regionalne
Towarzystwo
Miłośników Kultury
Ludowej w
Niedźwiedzy, OSP,
sołectwa
Zadanie
ciągłe
Cel operacyjny I.3 Wzmocnienie promocji lokalnej oferty turystycznej i rekreacyjnej
Kierunki interwencji /kluczowe zadania
Jednostka
realizująca
Partnerzy
I.3.1
Wznowienie broszury promującej atrakcje turystyczne
gminy Dębno.
UG Dębno
Muzeum Okręgowe w
Tarnowie, Dębińskie
2016
Centrum Kultury
I.3.2
Wykorzystanie technologii informacyjno –
komunikacyjnych, w tym technologii mobilnych w
promocji lokalnych zasobów kultury i dziedzictwa oraz UG Dębno
zasobów i usług wspierających rozwój turystyki w
gminie Dębno.
I.3.3
Opracowanie i wydanie turystycznej mapy gminy
(szlaki turystyczne, kapliczki, cmentarze, zabytki,
ośrodki kulturalne, sportowe, rekreacyjne) na
UG Dębno
nośnikach tradycyjnych i w oparciu o nowe technologie
oraz multimedia.
2016
I.3.4
Utworzenie multimedialnej galerii oraz udostępnienie
zbioru materiałów promocyjnych gminy (m.in.. filmów UG Dębno
promujących „Turniej rycerski” w Dębnie).
Zadanie
ciągłe
Dębińskie Centrum
Kultury
Termin
realizacji
Zadanie
ciągłe
79 | S t r o n a
I.3.5
Nawiązanie współpracy terytorialnej w zakresie
turystyki i sportu z ośrodkami za granicą, o podobnym
do gminy Dębno charakterze.
I.3.6
Wykorzystanie umowy wielostronnej o współpracy
pomiędzy samorządami Wyszehradu i Dębna, Muzeum
Okręgowym w Tarnowie i Wyszehradzkim Muzeum
UG Dębno
Króla Matiasa do realizacji wspólnych przedsięwzięć
podnoszących turystyczną atrakcyjność gminy Dębno.
I.3.7
Utworzenie punktów Informacji Turystycznej w
oparciu o zasoby biura obsługi klienta Urzędu Gminy
Dębno, Dębińskiego Centrum Kultury, Zamku w
UG Dębno
Dębnie (oddział tarnowskiego Muzeum Okręgowego) i
włączenie się w regionalny system informacji
turystycznej
I.3.8
Wykorzystanie technologii informacyjnych i
multimedialnych w obiektach turystycznych,
zabytkowych i sakralnych (informacje na temat
turystycznych atrakcji gminy)
I.3.9
Rozwój kompetencji zawodowych i społecznych kadr
obsługi ruchu turystycznego w gminie
UG Dębno
UG Dębno
Dębińskie Centrum
Kultury, Muzeum
Okręgowe w
Tarnowie
Samorząd
Wyszehradu, Muzeum
Okręgowym w
Tarnowie,
Wyszehradzkie
Muzeum Króla
Matiasa
Małopolska
Organizacja
Turystyczna, Muzeum
Okręgowe w
Tarnowie,
gospodarstwa
agroturystyczne
działające na terenie
gminy, organizacje i
przedsiębiorstwa
turystyczne
Muzeum Okręgowe w
Tarnowie,
gospodarstwa
agroturystyczne
gminy, organizacje i
przedsiębiorstwa
turystyczne
UG Dębno
Zadanie
ciągłe
Zadanie
ciągłe
2017-2018
2019-2022
Zadanie
ciągłe
80 | S t r o n a
CEL STRATEGICZNY II. PODNIESIENIE ATRAKCYJNOŚCI TURYSTYCZNEJ GMINY POPRZEZ
POŁĄCZENIE TURYSTYKI KULTUROWEJ Z TURYSTYKĄ AKTYWNĄ I REKREACYJNĄ
II.1 Rozbudowa infrastruktury turystyczno-rekreacyjnej
II.1.1
Rozbudowa małej architektury w miejscach atrakcji
turystycznych, miejsca odpoczynku, ławki, parkingi
rowerowe, miejsca biwakowe, place zabaw, pola
campingowe itp.)
II.1.2
Poszukiwanie inwestora strategicznego w celu
wykorzystania wód geotermalnych występujących na
terenie gminy.
II.1.3
Lobbowanie na rzecz turystycznego zagospodarowania
terenów wokół Zamku w Dębnie.
II.1.4
Wyznaczenie nowych szlaków turystycznych na terenie
gminy (np. pieszych, rowerowych), w tym tematycznych
oraz ścieżek edukacyjnych bazujących na lokalnych
tradycjach rzemieślniczych i spożywczych (np. „Szlak
Franciszka Mleczki”, „Szlak leczniczych dębów”, „Z
Lourdes do Porąbki Uszewskiej”).
Jednostka
realizująca
Termin realizacji
UG Dębno
Muzeum Okręgowe
w Tarnowie, LGD
Zadanie
kwartet na
ciągłe
Przedgórzu samorząd
województwa
UG Dębno
Małopolska Agencja
Rozwoju
Regionalnego,
Inwestorzy prywatni
Zadanie
ciągłe
UG Dębno
Muzeum Okręgowe
w Tarnowie,
samorząd
województwa
Zadanie
ciągłe
UG Dębno
PTTK, organizacje
turystyczne,
Dębińskie Centrum
Kultury
20162017
II.1.5
Budowa ścieżek rowerowych w ramach projektów
ponadlokalnych (np. we współpracy z Powiatem
Brzeskim lub LGD Kwartet na Przedgórzu)
UG Dębno
II.1.6
Rozwój oraz modernizacja zaplecza sportoworekreacyjnego oraz kulturowego w gminie poprzez np.
doposażenie istniejących obiektów sportowych oraz
poszerzanie lokalnej oferty sportowo-rekreacyjnokulturalnej.
UG Dębno
II.1.7
Poszerzanie lokalnej oferty sportowo-rekreacyjnokulturalnej.
UG Dębno
II.1.8
Budowa pełnowymiarowej hali widowiskowo-sportowej
na terenie gminy.
UG Dębno
LGD kwartet na
Przedgórzu,
samorządy gmin
powiatu brzeskiego,
Starostwo
Powiatowe, samorząd
województwa
Ludowe Kluby
Sportowe,
Ochotnicze Straże
Pożarne, organizacje
pozarządowe z terenu
gminy,
Placówki oświatowe
Ludowe Kluby
Sportowe,
Ochotnicze Straże
Pożarne, organizacje
pozarządowe z terenu
gminy,
Samorząd
województwa,
Ludowe Kluby
Sportowe
20162022
Zadanie
ciągłe
Zadanie
ciągłe
20162022
81 | S t r o n a
II.2 Rozwój agroturystyki na terenie gminy Dębno
II.2.1
Wsparcie rozwoju bazy agroturystycznej, lokalnej bazy
noclegowej oraz oferty gastronomicznej.
UG Dębno
Inwestorzy prywatni
Zadanie
ciągłe
II.2.2
Popularyzacja wśród mieszkańców gminy Dębno
agroturystyki oraz gospodarstw ekologicznych, jako
dodatkowego źródła dochodu gospodarstw domowych
oraz turystycznego wyróżnika gminy, w tym promocja
dobrych praktyk gospodarstw agroturystycznych z terenu
gminy (np. poprzez udział w lokalnych imprezach
plenerowych organizowanych przez gminę).
UG Dębno
Dębińskie Centrum
Kultury, właściciele
gospodarstw
agroturystycznych,
inwestorzy prywatni
Zadanie
ciągłe
II.2.3
Wsparcie rozwoju oferty zagospodarowania czasu
wolnego odwiedzających gospodarstwa agroturystyczne
w gminie Dębno np. nauka mielenia mąki na żarnach,
nauka dojenia, program aktywnego udziału klientów w
zbiórce i przetwórstwie owoców, „Korcylowe Noce”.
UG Dębno
Dębińskie Centrum
Kultury, właściciele
gospodarstw
agroturystycznych,
inwestorzy prywatni
Zadanie
ciągłe
II.2.4
Promocja specjalizacji wśród gospodarstw
agroturystycznych działających na terenie gminy (np.
mini-zoo zwierząt domowych).
organizacje
pozarządowe
z terenu
gminy
Właściciele
gospodarstw
agroturystycznych,
inwestorzy prywatni,
UG Dębno
Zadanie
ciągłe
82 | S t r o n a
OBSZAR PRIORYTETOWY III
BEZPIECZEŃSTWO SPOŁECZNE, EKOLOGICZNE I ZDROWOTNE
MIESZKAŃCÓW GMINY
Potencjał społeczny – kluczowe uwarunkowania rozwojowe

Saldo migracji w przeliczeniu na 1 tys. mieszkańców na terenie gminy Dębno było w ostatnich
latach zróżnicowane - w latach w 2009 - 2013 było nieznacznie dodatnie, w roku 2013 wyniosło
3,0 (powiat brzeski 0,2; województwo małopolskie 0,8), jednak rok wcześniej – było to odpowiednio
0,4 – Dębno, -0,2 powiat brzeski oraz 1,1 - województwo małopolskie. W związku z powyższym
trudno jednoznacznie określić stopień atrakcyjności osadniczej gminy, należy jednak zaznaczyć,
że zasadniczo we wszystkich tych latach saldo migracji było w Dębnie wyższe niż w gminach
Borzęcin, Brzesko, Iwkowa i Szczurowa oraz od średniej dla gmin powiatu brzeskiego.

Negatywnym ujemnym trendem odznacza się przyrost naturalny. Wskaźniki przyrostu naturalnego
począwszy od roku 2009 (6,10‰) - kiedy to gmina Dębno miała drugi co do wielkości wskaźnik
przyrostu naturalnego w powiecie - charakteryzują się coraz niższymi wartościami, jednak tendencja
ta odzwierciedla trend w powiecie brzeskim i województwie małopolskim (wg Banku Danych
Lokalnych GUS na koniec 2013 roku Gmina Dębno 1,65 ‰, powiat 1,66 ‰, województwo
1,20 ‰). Utrzymująca się negatywna tendencja demograficzna znajduje odzwierciedlenie
w strukturze wiekowej ludności, wskazując na postępujący proces starzenia się społeczeństwa.

Odsetek osób korzystających ze środowiskowej pomocy społecznej w przeciągu ostatnich pięciu lat
oscylował wokół 4%. W 2013 roku wyniósł – 3,85% i był najniższy w powiecie. Średni odsetek
osób korzystających z pomocy w analogicznym okresie wyniósł w gminach powiatu brzeskiego
8,07%. Gminę można zaliczyć do jednostek o względnie niskiej skali problemów społecznych,
jednak dane Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, wśród przyczyn niskiego odsetka osób
korzystających z pomocy społecznej, wskazują również niechęć mieszkańców gminy do korzystania
z tego typu pomocy oraz czerpanie przez część rodzin dochodów z pracy z jednego z jej członków
za granicą, które to zjawiska zaburzają statystyki.

W 2013 roku wychowaniem przedszkolnym było objęte 64% dzieci w wieku 3-5 lat z terenu gminy
(powiat brzeski 65%, województwo małopolskie 69%). W roku 2014 wskaźnik ten spadł do 60%.
Aby zoptymalizować wartość wskaźnika dotyczącego wychowania przedszkolnego dzieci w wieku
3-5 lat konieczne jest – w oparciu o diagnozę lokalnych potrzeb i aktualne tendencje demograficzne
– zwiększanie ilości miejsc w przedszkolach i innych formach wychowania przedszkolnego
oraz podniesienie jakości edukacji przedszkolnej m.in. poprzez podniesienie kompetencji
wychowawców przedszkolnych.

Wskaźniki jakości nauczania w gminie są zróżnicowane:


wyniki egzaminu gimnazjalnego w części humanistycznej charakteryzują się
wartościami odpowiadającymi średniej powiatu brzeskiego,
wyniki egzaminu gimnazjalnego w części matematyczno-przyrodniczej były w latach
83 | S t r o n a
2012, 2013 wyższe od średniej dla gmin powiatu brzeskiego i porównywalne ze średnią
wojewódzką; odpowiednio: gmina Dębno - 50,60%, 55,67%, powiat brzeski – 47%,
49%, Małopolska 50%, 51%.
 wyniki testu po 6 klasie szkoły podstawowej prezentują tendencję wzrostową – w 2013
roku było to 61,70 % zaś w roku 2014 - 65,78% (średnia dla Małopolski w 2014 roku 67,5%).
Bolączką gminnej oświaty jest problem małych szkół. Dwie najmniejsze w Jaworsku i Niedźwiedzy
mają odpowiednio 31 i 43 uczniów, a wydatki na oświatę stanowią niemal 50% wydatków gminy
ogółem (49, 4% w 2013 roku).
Kierunki rozwoju edukacji szkolnej powinny być zorientowane przede wszystkim na podniesienie
jakości edukacji i rozwijanie oferty edukacyjnej szkoły w zakresie zajęć szkolnych, ale także
w obszarze czasu pozalekcyjnego, a także położenie nacisku na doradztwo zawodowe w szkołach
gimnazjalnych, aby lepiej przygotowywać młodzież do skutecznego wejścia na rynek pracy.

W obszarze czytelnictwa gmina odznacza się jednymi z najsłabszych wskaźników wśród wszystkich
gmin powiatu brzeskiego. Wskaźnik czytelnictwa wskazuje na 14 wypożyczeń na czytelnika w 2013
roku, gdzie średnia dla gmin powiatu brzeskiego wynosi 21.

Gmina charakteryzuje się dobrą dostępnością do usług podstawowej opieki zdrowotnej. Liczba
zakładów opieki zdrowotnej na terenie gminy w przeliczeniu na 10 tys. mieszkańców wynosi 4,
przy średniej dla gmin powiatu - 5. Wysoka jest również liczba porad udzielanych w ramach
podstawowej opieki zdrowotnej: 43.227 w 2013 roku, w porównaniu do 37.187 w roku 2009.
Podobnie, jak w innych gminach wiejskich, mieszkańcy wskazują na słabszą dostępność do usług
specjalistycznych.
Oprócz dostępności wysokiej jakości usług medycznych, istotne – szczególnie w kontekście
wydłużonego wieku emerytalnego oraz tendencji związanej ze starzeniem się społeczeństwa
oraz wydłużaniem średniej życia - jest podejmowanie inicjatyw na rzecz poprawy stanu zdrowia
mieszkańców gminy poprzez realizację programów edukacji i profilaktyki leczniczej służących
przeciwdziałaniu i wczesnemu wykrywaniu chorób oraz promocja szeroko pojętego zdrowego
i aktywnego trybu życia.

Bliskość autostrady A4 korzystnie wpływa na dostępność komunikacyjną gminy (dostępność
Krakowa – maksymalnie 1 h, dostępność Tarnowa – maksymalnie 0,5 h). Z uwagi na czas dojazdu
większe ciążenia komunikacyjne występują w kierunku Tarnowa, który stanowi podstawowe miejsce
korzystania z usług publicznych wyższego rzędu.
Bezpieczeństwo ekologiczne

Sieć kanalizacji obejmowała w 2013 r. 54% mieszkańców gminy (30% mieszkańców powiatu, 55%
województwa), jednak mimo stosunkowo wysokiego – na tle powiatu brzeskiego – wskaźnika
dostępności instalacji kanalizacyjnej, niezbędne są dalsze inwestycje ograniczające ryzyko
wystąpienia zanieczyszczenia środowiska w gminie. Odsetek korzystających z instalacji
wodociągowej kształtował się w 2013 r. na poziomie 77,5% (powiat 60%, województwo 76%), zaś
z infrastruktury gazowej korzystało 82% mieszkańców gminy (72% w powiecie, 63%
w województwie).
84 | S t r o n a

Odsetek mieszkańców korzystających z oczyszczalni ścieków odzwierciedla dostęp mieszkańców
do kanalizacji i wynosi 60%.

Małopolska zajmuje 10. pozycję pod względem udziału odnawialnych źródeł energii w produkcji
energii elektrycznej, tj. 886,3 GWh (2012 r.). Zdecydowana większość producentów wykorzystuje
paliwa konwencjonalne (węgiel kamienny). Istotne problemy występują w dotrzymaniu standardów
jakości powietrza, gdzie głównym źródłem emisji, również na terenie gminy Dębno, jest sektor
komunalno-bytowy. Istniejąca infrastruktura energetyczna średniego i niskiego napięcia w lokalnych
budynkach administracji samorządowej wymaga modernizacji, pozwalającej na rozwój nowych
mocy energetycznych, w tym z odnawialnych źródeł energii. Największe efekty przynoszą działania
związane z likwidacją starych źródeł spalania i wymianą na nowe niskoemisyjne oraz w zakresie
podniesienia efektywności energetycznej budynków. Jednak realizacja ich przez gminę będzie
wymagała opracowania w pierwszej kolejności Planu gospodarki niskoemisyjnej gminy, który
stanowić będzie podstawę ubiegania się przez samorząd gminny o środki z funduszy unijnych
(MRPO na lata 2014 – 2020), dofinansowujące inwestycje tego typu.
85 | S t r o n a
CEL STRATEGICZNY I.OPTYMALIZACJA SYSTEMU OŚWIATOWEGO NA TERENIE GMINY
Cel operacyjny I.1 Podniesienie jakości usług i poprawa dostępności opieki żłobkowej i edukacji
przedszkolnej
Jednostka
Partnerzy
realizująca
I.1.1
Wsparcie tworzenia żłobków lub Klubów Malucha na
terenie gminy.
UG Dębno
I.1.2
Zwiększenie ilości miejsc w przedszkolach poprzez
UG Dębno
rozbudowę istniejących oraz tworzenie nowych ośrodków
ZOSiP
przedszkolnych na terenie gminy
Jednostki oświatowe z
terenu gminy
2015-2022
I.1.3
Wsparcie dla rozwoju różnych form edukacji
przedszkolnej.
Jednostki oświatowe z
terenu gminy
Zadanie
ciągłe
I.1.4
Wsparcie rozwoju kadr dla edukacji przedszkolnej (min. w UG Dębno
zakresie nauki języków obcych)
ZOSiP
UG Dębno
ZOSiP
Termin
realizacji
Organizacje pozarządowe,
2015-2022
kapitał prywatny
Organizacje pozarządowe,
Zadanie
jednostki oświatowe z
ciągłe
terenu gminy
Cel operacyjny I.2 Udoskonalenie warunków i metod nauczania w szkołach gminnych
Jednostka
realizująca
I.2.1
Reorganizacja sieci szkół na terenie gminy Dębno dla
zapewnienia jej efektywności ekonomicznej oraz
wysokiej jakości nauczania.
I.2.2
Modernizacja bazy oświatowej gminy Dębno
Placówki
oświatowe
I.2.3
Utworzenie oddziałów integracyjnych w szkołach na
terenie gminy Dębno.
Placówki
oświatowe
I.2.4
Wydłużenie czasu działalności przedszkoli i świetlic w
szkołach funkcjonujących na terenie gminy.
Placówki
oświatowe
Wprowadzenie systemu e-oświaty w szkołach.
Placówki
oświatowe
I.2.5
I.2.6
Wykorzystywanie Internetu i nowoczesnych technik
nauczania w procesie kształcenia dzieci i młodzieży
UG Dębno
ZOSiP
Placówki
oświatowe
Partnerzy
Termin
realizacji
Placówki oświatowe z
terenu gminy,
Zadanie
organizacje
ciągłe
pozarządowe
UG Dębno
ZOSiP, samorząd
województwa
UG Dębno
ZOSiP
UG Dębno
ZOSiP
UG Dębno
ZOSiP, samorząd
województwa
UG Dębno
ZOSiP, samorząd
województwa
Zadanie
ciągłe
Zadanie
ciągłe
Zadanie
ciągłe
2016-2022
Zadanie
ciągłe
86 | S t r o n a
I.2.7
Rozszerzenie oferty edukacyjnej dla dzieci i młodzieży
szkolnej, przy szczególnym uwzględnieniu kształcenia
kompetencji kluczowych (Strategia Rozwoju
Województwa Małopolskiego na lata 2011-2020
zalicza do nich m.in.: językowe, matematyczne,
naukowo-techniczne, informatyczne, społeczne i
obywatelskie, przedsiębiorczości, świadomości i
ekspresji kulturowej.)
Placówki
oświatowe
UG Dębno
ZOSiP, samorząd
województwa
Zadanie
ciągłe
Cel operacyjny I.3 Efektywne zagospodarowanie czasu wolnego dzieci i młodzieży
Jednostka
realizująca
Partnerzy
Placówki oświatowe,
lokalne kluby
sportowe, organizacje
pozarządowe
Termin
realizacji
I.3.1
Propagowanie idei organizowania zajęć
pozalekcyjnych dla dzieci i młodzieży na terenie
Gminy Dębno.
UG Dębno
ZOSiP
I.3.2
Rozbudowa sieci punktów bezpłatnego dostępu do
Internetu w bibliotekach znajdujących się na terenie
Gminy Dębno.
UG Dębno
I.3.3
Utworzenie publicznych miejsc rekreacji dla dzieci i
młodzieży poprzez zagospodarowanie gruntów przy
szkołach znajdujących się na terenie gminy oraz
gruntów komunalnych.
UG Dębno
lokalne kluby
sportowe,
Zadanie
ciągłe
I.3.4
Szkolenia dla pracowników szkół z zakresu
prowadzenia kół zainteresowań dla młodzieży
szkolnej.
UG Dębno
lokalne kluby
sportowe
Zadanie
ciągłe
Realizacja przez Dębińskie Centrum Kultury
przedsięwzięć skierowanych do dzieci i młodzieży
Dębińskie
Centrum
Kultury
UG Dębno, Placówki
oświatowe, lokalne
kluby sportowe,
organizacje
pozarządowe
Zadanie
ciągłe
Placówki
oświatowe
UG Dębno, Dębińskie
Centrum Kultury,
Zadanie
lokalne kluby
ciągłe
pozarządowe
I.3.5
I.3.6
Zorganizowanie w szkołach na terenie gminy kół
zainteresowań dla dzieci i młodzieży.
Zadanie
ciągłe
2016-2017
87 | S t r o n a
CEL STRATEGICZNY II.INTEGRUJĄCA POLITYKA SPOŁECZNA
Cel operacyjny II.1 Rozwój usług społecznych na rzecz integracji społecznej mieszkańców Gminy
oraz promocja włączenia społecznego
Jednostka
realizująca
Partnerzy
Termin
realizacji
II.1.1
Rozwój ośrodków wsparcia dziennego
UG Dębno
Gminny Ośrodek
Pomocy Społecznej
(GOPS)
Zadanie
ciągłe
II.1.2
Wspieranie inicjatyw tworzenia dziennych domów
pomocy społecznej dla osób niepełnosprawnych i
wymagających specjalistycznego wsparcia
UG Dębno
Starostwo
Powiatowe w
Brzesku
Zadanie
ciągłe
II.1.3
Wsparcie osób zagrożonych wykluczeniem
społecznym.
GOPS
UG Dębno,
organizacje
pozarządowe
Zadanie
ciągłe
II.1.4
Utworzenie Klubu Integracji Społecznej.
UG Dębno
GOPS, organizacje
pozarządowe,
inwestorzy prywatni
Zadanie
ciągłe
II.1.5
Wzmocnienie wsparcia na rzecz dzieci zagrożonych
wykluczeniem społecznym oraz ich rodzin,
skoncentrowanego na zapobieganiu wykluczeniu.
GOPS
UG Dębno,
organizacje
pozarządowe,
placówki oświatowe
Zadanie
ciągłe
II.1.6
Szkolenie nauczycieli i wychowawców w zakresie
diagnozy zaburzeń psychicznych i dysfunkcji wśród
dzieci i młodzieży oraz przeciwdziałanie przemocy.
UG Dębno
II.1.7
Promowanie integracji międzypokoleniowej oraz
działalności na rzecz osób starszych.
UG Dębno
GOPS, organizacje
pozarządowe,
II.1.8
Promocja zatrudnienia osób niepełnosprawnych
UG Dębno
GOPS, jednostki
Zadanie
organizacyjne gminy ciągłe
II.1.9
Wsparcie rozwoju i promocja ekonomii społecznej.
UG Dębno
GOPS, Ośrodki
Zadanie
Wspierania
ciągłe
Ekonomii Społecznej
II.1.10 Rozwój bazy mieszkań chronionych.
UG Dębno
-
Zadanie
ciągłe
II.1.11 Rozwój bazy mieszkań socjalnych.
UG Dębno
-
Zadanie
ciągłe
Utworzenie świetlic wiejskich na bazie istniejących
budynków użyteczności publicznej (po
II.1.12 wcześniejszym zbadaniu możliwości lokalowych
wykorzystani budynków OSP, szkół w każdym
sołectw).
UG Dębno
Jednostki OSP,
2016-2022
placówki edukacyjne
Zadanie
ciągłe
Zadanie
ciągłe
88 | S t r o n a
Cel operacyjny II.2 Wspieranie integracji społecznej poprzez rozwój oferty kulturalnej, sportowej
zagospodarowanie czasu wolnego mieszkańców oraz inne formy integracji
Jednostka
realizująca
Partnerzy
Termin
realizacji
II.2.1
Rozwój działalności oraz infrastruktury Dębińskiego
Centrum Kultury.
UG Dębno
Dębińskie Centrum
Kultury
Zadanie
ciągłe
II.2.2
Wsparcie działalności lokalnych klubów sportowych.
UG Dębno
Lokalne kluby
sportowe
Zadanie
ciągłe
II.2.3
Poprawa infrastruktury klubów sportowych
działających na terenie gminy.
UG Dębno
II.2.4
Wsparcie tworzenia Klubu Seniora.
UG Dębno
II.2.5
Wsparcie rozwoju oferty spędzania czasu wolnego
oraz oferty kulturalnej dla osób starszych (np.
Uniwersytetu Trzeciego Wieku).
UG Dębno
Dębińskie Centrum
Kultury, organizacje
pozarządowe
Zadanie
ciągłe
II.2.6
Dostosowanie obiektów i instytucji kultury do
potrzeb osób mniej sprawnych, niepełnosprawnych
(w tym niewidomych) i starszych.
UG Dębno
Jednostki
organizacyjne gminy
20182022
II.2.7
Zwiększanie poziomu społecznego uczestnictwa w
kulturze oraz aktywnych formach spędzania czasu
wolnego poprzez promocję i zapewnienie dostępu do
oferty turystycznej i wydarzeń kulturalnych.
UG Dębno
Dębińskie Centrum
Kultury, lokalne
kluby sportowe,
organizacje
pozarządowe
Zadanie
ciągłe
II.2.8
Organizacja cyklicznych zawodów sportowo –
rekreacyjnych dla mieszkańców gminy.
UG Dębno
Lokalne kluby
pozarządowe.
Zadanie
ciągłe
Lokalne kluby
pozarządowe.
Organizacje
pozarządowe, parafie,
GOPS
Zadanie
ciągłe
20152016
89 | S t r o n a
CEL STRATEGICZNY III. WZROST BEZPIECZEŃSTWA EKOLOGICZNEGO MIESZKAŃCÓW GMINY
Cel operacyjny III.1 Rozwój systemu gospodarowania odpadami oraz gospodarki wodno-ściekowej
Jednostka
realizująca
Partnerzy
Termin
realizacji
III.1.1
Doskonalenie systemu segregacji odpadów na
terenie gminy.
Zakład Usług
Komunalnych
Organizacje
pozarządowe działające
Zadanie
na terenie gminy, szkoły,
ciągłe
przedszkola, Urząd
Gminy
III.1.2
Wspieranie działań zmierzających do utylizacji
azbestu na terenie gminy.
Zakład Usług
Komunalnych
Samorząd województwa
Zadanie
ciągłe
UG Dębno
Zadanie
ciągłe
UG Dębno
20152022
III.1.3
III.1.4
Propagowanie budowy przydomowych i
grupowych oczyszczalni ścieków w lokalizacjach
nieobjętych gminna siecią kanalizacji.
Budowa sieci kanalizacyjnej na terenie całej
gminy wraz z rozbudową istniejących
oczyszczalni.
Cel operacyjny III.2 Wsparcie dla rozwoju gospodarki niskoemisyjnej we wszystkich sektorach
Opracowanie przez gminę Planu gospodarki
niskoemisyjnej.
Jednostka
realizująca
Partnerzy
Termin
realizacji
UG Dębno
-
2016
UG Dębno
Jednostki organizacyjne
gminy, samorząd
województwa
2016-2022
Poprawa efektywności energetycznej w budynkach
III.2.3 użyteczności publicznej znajdujących się na
UG Dębno
terenie gminy.
gminy, samorząd
województwa
2016-2022
Wspieranie wzrostu efektywności energetycznej
III.2.4 oraz stopnia wykorzystania odnawialnych źródeł UG Dębno
energii w sektorze mieszkaniowym.
Zadanie
ciągłe
Redukcja emisji zanieczyszczeń do powietrza, w
III.2.5 tym pochodzących z indywidualnego ogrzewania UG Dębno
mieszkań
Samorząd województwa,
2016-2022
gospodarstwa indywidualne
III.2.1
Modernizacja systemów energetycznych w
budynkach użyteczności publicznej mającej na
III.2.2
celu zwiększenie wykorzystania odnawialnych
źródeł energii.
90 | S t r o n a
Cel operacyjny III.3 Ograniczanie ryzyka związanego z katastrofami i klęskami żywiołowymi
Jednostka
realizująca
Partnerzy
Termin
realizacji
III.3.1
Współpraca i lobbing na rzecz regulacji koryt
rzecznych rzek przepływających przez teren gminy
Dębno przy zapewnieniu ochrony bioróżnorodności
lokalnego środowiska.
UG Dębno
Samorząd
województwa
Zadanie
ciągłe
III.3.2
Wspieranie inwestycji ukierunkowanych na
zapobieganie katastrofom i klęskom żywiołowym
oraz ograniczanie ich skutków.
UG Dębno
Samorząd
województwa
Zadanie
ciągłe
III.3.3
Wsparcie funkcjonowania i rozwoju lokalnych
jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej.
UG Dębno
OSP z terenu gminy
Samorząd
województwa
Zadanie
ciągłe
Cel operacyjny III.4 Wzrost świadomości ekologicznej mieszkańców gminy Dębno
Jednostka
realizująca
III.4.1
Edukacja dzieci i młodzieży w zakresie ochrony
środowiska oraz kształtowania środowiska
naturalnego.
UG Dębno
III.4.2
Promocja postaw proekologicznych wśród
mieszkańców gminy.
UG Dębno
Partnerzy
Termin
realizacji
terenu gminy,
organizacje
Zadanie
pozarządowe,
ciągłe
specjalistyczne
terenu gminy,
organizacje
Zadanie
pozarządowe,
ciągłe
specjalistyczne
91 | S t r o n a
CEL STRATEGICZNY IV. TWORZENIE WARUNKÓW DLA POPRAWY ZDROWIA PUBLICZNEGO NA
TERENIE GMINY DĘBNO
Cel operacyjny IV.1 Zwiększenie dostępności usług medycznych wysokiej jakości.
Jednostka
realizująca
Partnerzy
Współpraca z samorządem Powiatu Brzeskiego w
zakresie modernizacji bazy ZOZ.
UG Dębno
Starostwo Powiatowe Zadanie
w Brzesku
ciągłe
Współpraca z samorządem Powiatu Brzeskiego przy
IV.1.2 tworzeniu podstawowych poradni specjalistycznych UG Dębno
w ośrodkach zdrowia na terenie gminy.
Starostwo Powiatowe Zadanie
w Brzesku
ciągłe
Wsparcie niepublicznych inicjatyw w zakresie
poradni specjalistycznych na terenie gminy oraz
IV.1.3
poprawy dostępności do specjalistycznej opieki
zdrowotnej.
UG Dębno
Placówki służby
zdrowia, Inwestorzy
prywatni
Zadanie
ciągłe
UG Dębno
Placówki służby
zdrowia, GOPS
Zadanie
ciągłe
IV.1.1
IV.1.4
Wspieranie rozwoju opieki medycznej nad osobami
starszymi.
Termin
realizacji
Cel operacyjny IV.2 Promocja zdrowia
Jednostka
realizująca
Wspieranie działań profilaktycznych i
IV.2.1 edukacyjnych na rzecz zdrowego i aktywnego trybu UG Dębno
życia.
Partnerzy
Termin
realizacji
Organizacje
pozarządowe
Zadanie
gminy, szkoły,
ciągłe
przedszkola, gminne
placówki służby
zdrowia, Urząd Gminy
92 | S t r o n a
OBSZAR PRIOROTETOWY IV
ZARZĄDZANIE ROZWOJEM GMINY
Zarządzanie rozwojem gminy – kluczowe uwarunkowania rozwojowe

Wydatki inwestycyjne gminy stanowiły w 2013 roku 17,5% wydatków gminy ogółem, co jest
niewysokim wskaźnikiem.

Poziom zadłużenia kształtował się w roku 2013 na poziomie 20,6%, co jest wskaźnikiem
bezpiecznym, znacznie poniżej średniej wojewódzkiej, zaś wartość zobowiązań gminy stanowiła
3,7% jej dochodów.

Organizacje pozarządowe funkcjonujące w gminie Dębno, koncentrują swoją działalność przede
wszystkim wokół lokalnego dziedzictwa kulturowego, sportu, niewiele jest natomiast podmiotów
działających na rzecz rozwoju szeroko pojętego społeczeństwa obywatelskiego, brakuje również
instytucji okołobiznesowych.
Dla wsparcia rozwoju „trzeciego sektora” wskazane jest podjęcie działań mających na celu
kształtowanie społeczeństwa obywatelskiego m.in. poprzez wsparcie liderów inicjatyw
nieformalnych oraz ich edukację w zakresie zasad współpracy z samorządem oraz edukację
obywatelską mieszkańców gminy.
Istotny kierunkiem jest również nawiązanie dialogu pomiędzy sektorem organizacji pozarządowych
a samorządem gminy w formie spotkań oraz diagnozy potrzeb lokalnych organizacji. Jednym z
ważniejszych problemów jest brak środków finansowych umożliwiający organizacjom uczestnictwo
w konkursach grantowych oraz brak środków na zapewnienie płynności finansowej realizacji
projektów finansowanych z funduszy unijnych. Skutecznym instrumentem pomocowym ze strony
Gminy byłoby uwzględnienie w programie współpracy nowych form współpracy z organizacjami
pozarządowymi udzielania pożyczek na zapewnienie wkładu własnego w projektach unijnych
opracowywanych przez organizacje pozarządowe pod realizację zadań w sferze pożytku
publicznego, zbieżnych z kierunkami rozwoju gminy ujętymi w Strategii Rozwoju Gminy Dębno.
93 | S t r o n a
CEL STRATEGICZNY I TWORZENIE WARUNKÓW DLA ROZWOJU SPOŁECZEŃSTWA
OBYWATELSKIEGO I PARTYCYPACJI SPOŁECZNEJ
Cel operacyjny I.1 Rozwój współpracy władz samorządowych z organizacjami pozarządowymi
działającymi na terenie gminy
Jednostka
realizująca
Partnerzy
Termin
realizacji
UG Dębno
Lokalne i regionalne
organizacje
pozarządowe,
biznesu,
przedsiębiorcy.
Zadanie
ciągłe
Zlecenie zadań administracji samorządowych działającym
I.1.2 na terenie gminy organizacjom pozarządowym w oparciu UG Dębno
o Program Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi
Jednostki
organizacyjne gminy,
lokalne organizacje
pozarządowe.
Zadanie
ciągłe
Zlecenie organizacjom pozarządowym zadań i przyznanie
dotacji w formie otwartych konkursów na działania z
I.1.3
UG Dębno
zakresu zwiększenia dostępu do kultury przez
mieszkańców gminy.
Jednostki
lokalne organizacje
pozarządowe.
Zadanie
ciągłe
Wsparcie dla pozyskiwania przez lokalne organizacje
pozarządowe informacji dotyczących możliwości
I.1.4
finansowania przedsięwzięć przy udziale środków dotacji
z funduszy Unii Europejskiej
UG Dębno
organizacje
pozarządowe.
Zadanie
ciągłe
Poszerzenie form współpracy Gminy z organizacjami
pozarządowymi o udzielanie pożyczek, gwarancji,
I.1.5 poręczeń organizacjom pozarządowym oraz podmiotom
wymienionym w art. 3 ust. 3 ustawy udzielanych
na realizację zadań w sferze pożytku publicznego.
UG Dębno
organizacje
pozarządowe.
2016
Rozwój umiejętności liderów i członków organizacji
I.1.6 pozarządowych działających na terenie Gminy Dębno
poprzez organizowanie dla nich szkoleń i doradztwo.
UG Dębno
organizacje
pozarządowe.
Zadanie
ciągłe
UG Dębno
Organizacje
pozarządowe,
samorządy
partnerskie.
Zadanie
ciągłe
I.1.1
Organizacja cyklicznych spotkań organizacji
pozarządowych, biznesu oraz samorządu gminnego.
Organizacja wyjazdów studyjnych dla członków
organizacji pozarządowych mająca na celu zdobywanie
I.1.7
know-how od innych organizacji pozarządowych
działających w kraju i zagranicą.
Cel operacyjny I.2 Kształtowanie, wzmacnianie i promocja aktywności obywatelskiej mieszkańców gminy
94 | S t r o n a
Jednostka
realizująca
Partnerzy
Termin
realizacji
Promocja wśród młodzieży zasad wolontariatu i
I.2.1
uczestnictwa w działaniach organizacji pozarządowych
UG Dębno
z terenu gminy,
organizacje
pozarządowe.
Zadanie
ciągłe
I.2.2 Utworzenie „Młodzieżowej Rady Gminy”.
UG Dębno
z terenu gminy.
2015-2017
UG Dębno
z terenu gminy,
organizacje
pozarządowe
Zadanie
ciągłe
UG Dębno
Organizacje
pozarządowe.
Zadanie
ciągłe
UG Dębno
z terenu gminy,
lokalne organizacje
pozarządowe.
Zadanie
ciągłe
Prowadzenie działań z zakresu edukacji obywatelskiej i
I.2.3
propagowanie ruchu wolontarystycznego.
I.2.4
Wsparcie liderów inicjatyw nieformalnych oraz ich
edukacji w zakresie zasad współpracy z samorządem.
Promocja i wsparcie działań edukacyjnych na rzecz
I.2.5
wzmacniania lokalnej tożsamości.
CEL STRATEGICZNY II. ROZWÓJ POTENCJAŁU INSTYTUCJONALNEGO ORAZ KULTURY
ORGANIZACYJNEJ SFERY USŁUG PUBLICZNYCH NA TERENIE GMINY DĘBNO
Cel operacyjny II.1 Wysoka jakość obsługi klientów w Urzędzie Gminy
Jednostka
realizująca
Partnerzy
Termin
realizacji
UG Dębno
-
20172018
UG Dębno
-
20172018
UG Dębno
-
20152017
II.1.4
Wprowadzenie elektronicznego obiegu dokumentów w
UG Dębno
Urzędzie Gminy Dębno oraz jednostkach mu podległych.
-
20162017
II.1.5
Wdrożenie i upowszechnienie e – usług – elektronicznej
obsługi mieszkańców gminy.
-
2016
Stworzenie w Urzędzie Gminy Dębno tablicy
informacyjnej w oparciu o rozwiązania bazujące na
II.1.1
wykorzystaniu nowych technologii informacyjnych i
multimediów.
II.1.2
Wprowadzenie Systemu Zarządzania Jakością w
Urzędzie Gminy Dębno
Usunięcie barier architektonicznych dla
II.1.3 niepełnosprawnych w budynku Urzędu Gminy oraz
innych budynkach publicznych.
UG Dębno
95 | S t r o n a
Modernizacja budynku Urzędu Gminy Dębno mająca na
II.1.6 celu poprawy warunków przyjmowania klientów oraz
warunków pracy urzędników.
UG Dębno
-
20152017
Cel operacyjny II.2 Rozwój kwalifikacji kadry administracji samorządowej
Jednostka
realizująca
Partnerzy
Termin
realizacji
Zadanie
ciągłe
II.2.1
Kursy języków obcych oraz języka migowego dla
pracowników administracji samorządowej.
UG Dębno
Jednostki
placówki edukacyjne,
organizacje
pozarządowe
II.2.2
Rozwój kompetencji zawodowych i społecznych kadr
administracji samorządowej.
UG Dębno
Jednostki
organizacyjne gminy
Zadanie
ciągłe
UG Dębno
Pracownicy instytucji
publicznych i
edukacyjnych
Zadanie
ciągłe
Rozwój kompetencji zawodowych i społecznych
pracowników instytucji publicznych i edukacyjnych
II.2.3 (nauczyciele, pracownicy bibliotek, domów kultury,
centrów informacyjnych, ośrodków pomocy społecznej,
urzędów, itd.)
Cel operacyjny II.3 Efektywne zarządzanie rozwojem gminy
II.3.1
Jednostka
Partnerzy
realizująca
Wdrożenie systemu zarządzania Strategią Rozwoju
Gminy Dębno
UG Dębno
2015
gminy
UG Dębno
Organizacje
pozarządowe, jednostki
Zadanie
inne jednostki
ciągłe
samorządowe,
przedsiębiorcy
UG Dębno
Przedsiębiorcy
Stymulowanie rozwoju współpracy międzysektorowej
II.3.2 oraz terytorialnej z parterami w realizacji Strategii
Rozwoju Gminy Dębno.
II.3.3
Realizacja zadań w formule partnerstwa publicznoprywatnego.
Termin
realizacji
Zadanie
ciągłe
96 | S t r o n a
System wdrażania i ewaluacji Strategii Rozwoju Gminy Dębno na lata 2015 - 2022
Strategia Rozwoju Gminy Dębno na lata 2015-2022 obejmuje szerokie spektrum działań na rzecz rozwoju
lokalnego. Działania te stanowią wyzwania nie tylko dla samorządu gminy Dębno, ale też dla całej
społeczności lokalnej i wszystkich instytucji działających na polu aktywizacji mieszkańców gminy, które
mogą być partnerami administracji samorządowej w procesie jej wdrażania.
Skuteczna realizacja Strategii Rozwoju Gminy Dębno wymaga integracji różnych środowisk wokół realizacji
wspólnych celów oraz synchronizacji działań realizowanych przez różne podmioty, zarówno jeśli chodzi
o szczebel samorządowy (gmina, powiat, subregion, województwo, Lokalna Grupa Działania) jak i sektor
działania (organizacje pozarządowe, instytucje okołobiznesowe, instytucje wsparcia rozwoju rolnictwa itd.),
tak aby ich działania uzupełniały się i dawały efekt synergii. Podstawę partnerskiego modelu realizacji
strategii rozwoju stanowi właściwie zorganizowany przepływ informacji pomiędzy wszystkimi podmiotami
zaangażowanymi w kreowanie lokalnego rozwoju oraz faktyczna współpraca na rzecz osiągania wspólnych
celów.
Procedury wdrażania, monitorowania, ewaluacji i aktualizacji (Schemat 1) zawierają listę działań, których
podjęcie ma na celu ułatwienie realizacji Strategii Rozwoju Gminy Dębno na lata 2015-2022 oraz
umożliwienie stałego monitorowania i dostosowywania jej zapisów do zmieniających się warunków
otoczenia społeczno-gospodarczego.
Koordynacja procesu wdrażania i aktualizacji Strategii leży w gestii władz jednostek samorządowych, a więc
w tym przypadku - Wójta Gminy Dębno oraz Rady Gminy Dębno. Decyzje, podejmowane w porozumieniu
tych organów, oparte na kompleksowym podejściu do uwarunkowań społeczno-gospodarczych, będą
w istotny sposób wpływały na rozwój lokalny gminy.
Wdrażanie Strategii Rozwoju Gminy Dębno na lata 2015-2022, zawierającej zadania będące
w kompetencjach wielu podmiotów, wymaga ścisłej koordynacji i współpracy pomiędzy zainteresowanymi
stronami. Zadanie to będzie realizowane przez Referat funduszy, promocji i monitorowania Strategii.
Podstawowymi zadaniami Referatu w zakresie wdrażania Strategii i rozwoju lokalnego powinny być:

Analiza zewnętrznych źródeł finansowania zadań Gminy oraz zadań innych podmiotów działających
na rzecz rozwoju lokalnego, wpisujących się w kierunki działań zdefiniowane w Strategii Rozwoju
Gminy Dębno na lata 2015-2022.

Współudział w podejmowaniu działań w celu pozyskiwania zewnętrznych źródeł finansowania, w tym
opracowywanie stosownych wniosków we współpracy merytorycznej z odpowiednimi komórkami
i gminnymi jednostkami organizacyjnymi.

Tworzenie bazy danych na stronie internetowej Gminy Dębno, dla organizacji pozarządowych,
podmiotów gospodarczych oraz innych instytucji, dotyczącej pozyskiwania środków zewnętrznych
na realizację zadań zdefiniowanych w strategii.

Wzajemne informowanie się o planowanych kierunkach działalności i współdziałanie w celu
zharmonizowania tych kierunków oraz organizowanie konsultacji społecznych.
STRATEGIA ROZWOJU GMINY DĘBNO NA LATA 2015 - 2022
97

Wykonywanie zadań związanych z aktualizacją, monitoringiem i ewaluacją Strategii Rozwoju Gminy,
w tym przygotowanie materiałów niezbędnych dla Wójta oraz Rady Gminy.
Podstawą skutecznego wdrażania działań służących osiąganiu celów Strategii Rozwoju jest dysponowanie
wiedzą na temat postępów osiąganych w zakresie wdrażanych kierunków interwencji oraz zdolność
do reagowania na pojawiające się różnice pomiędzy przyjętymi założeniami a uzyskiwanymi efektami
realizacji kluczowych zadań.
Sprawozdawczość z monitoringu oraz aktualizacja Strategii powinna być dokonywana co roku w oparciu
o dwa elementy podsystemu monitorowania i ewaluacji:
1) analizę wskaźnikową, opracowywaną przez Referat funduszy, promocji i monitorowania Strategii
na podstawie informacji otrzymanych od wydziałów i referatów Urzędu Gminy oraz jednostek
gminy, bazującą na miernikach wyznaczonych dla każdego celu operacyjnego;
2) raport z realizacji kierunków interwencji Strategii Rozwoju, przygotowywany przez Referat
funduszy, promocji i monitorowania Strategii na podstawie informacji otrzymanych od wydziałów
i referatów Urzędu Gminy Dębno oraz jednostek gminy.
Podstawowym źródłem danych do monitorowania poziomu realizowania Strategii jest statystyka publiczna
oraz gminna, a w niektórych przypadkach konieczne jest zawiązanie porozumień z podmiotami
i jednostkami zewnętrznymi. W ramach analizy wskaźnikowej, realizowanej przez Referat, mierniki
pochodzące ze statystyki publicznej (BDL GUS) mogą zostać przedstawione w układach porównawczych,
tj. np. w porównaniach względnych do innych gmin oraz średniej dla powiatu brzeskiego, województwa
małopolskiego czy kraju. Zakres czasowy analizy powinien obejmować zmiany w stosunku do roku
bazowego (2013 r.) i roku ostatniego badania (dynamika).
Raport z realizacji kierunków interwencji, przygotowywany przez Referat, opiera się na informacjach
dotyczących stanu realizacji danego kierunku interwencji, przekazywanych przez poszczególne referaty
i komórki organizacyjne Urzędu Gminy w Dębnie oraz jednostki organizacyjne gminy, zbieżne
merytorycznie z badanym celem operacyjnym.
Okresowe sprawozdania z realizacji poszczególnych kierunków interwencji powinny być składane przez
referaty Urzędu Gminy oraz jednostki organizacyjne gminy do Referat funduszy, promocji i monitorowania
Strategii. Na podstawie złożonych sprawozdań z danego okresu sprawozdawczego, Referat opracuje raport
z realizacji Strategii rozwoju w danym roku, który wraz z analizą wskaźnikową jest podstawą dla Rady
Gminy do podejmowania oceny realizacji Strategii Rozwoju, proponowania priorytetowych zadań
do realizacji w kolejnym roku budżetowym oraz wprowadzania uzupełnień oraz dokonywania niezbędnych
i uzasadnionych zmian w zapisach Strategii w odpowiedzi na zmieniające się uwarunkowania społecznogospodarcze w otoczeniu. Opinię Rady Gminy przyjmuje Wójt Gminy Dębno, podejmując decyzję
o kontynuowaniu kierunków działań Strategii Rozwoju Gminy Dębno, bądź też, jej aktualizacji (Schemat 2).
98 | S t r o n a
Schemat. 1 Organizacja procesu wdrażania, monitoringu, ewaluacji oraz aktualizacji Strategii Rozwoju Gminy Dębno na lata 2015-2022
•monitorowanie kluczowych produktów
•angażowanie kluczowych partnerów
lokalnych w proces realizacji strategii,
oraz rezultatów powstałych w wyniku
realizacji przedsięwzięć w ramach
Strategii,
•koordynacja współpracy lokalnych
podmiotów zaangażowanych w realizację
Strategii, w szczególności współpracy
lokalnego samorządu, sektora organizacji
pozarządowych oraz sektora
przedsiębiorstw,
•monitorowanie nakładów ponoszonych
na realizację przedsięwzięć w ramach
Strategii,
•monitorowanie zachodzących zmian za
• współpraca terytorialna m.in. z
przedstawicielami samorządu na szczeblu
powiatowym i wojewódzkim
•monitoring i pozyskiwanie zewnętrznych
źródeł finasowania kierunków działań
Strategii.
•analiza oceny realizacji strategii w
kontekście zmieniających się realiów
społeczno - gospodarczych
•analiza oceny strategii w kontekście
skuteczności i efektywności realizowanych
działań
•decyzja o kontynuacji realizowanych
kierunków działań lub o aktualizacji
zapisów Strategii
•wybór działań priorytetowych na kolejny
rok realizacji Strategii.
•
WDRAŻANIE
MONITORING
AKTUALIZACJA
OCENA
pośrednictwem przyjętego systemu
wskaźników, na poziomie celów
strategicznych określonych dla
poszczególnych obszarów.
•analiza wskaźnikowa, opracowywana
przez Referat na podstawie informacji
otrzymanych od wydziałów i referatów
Urzędu Gminy oraz jednostek gminy,
bazującą na miernikach wyznaczonych
dla każdego celu strategicznego;
•raport z realizacji kierunków interwencji
Strategii, przygotowywany przez Referat
na podstawie informacji otrzymanych
od wydziałów i referatów Urzędu Gminy
Dębno oraz jednostek gminy.
99 | S t r o n a
Schemat 2 . Organizacja procesu monitoringu, ewaluacji oraz aktualizacji Strategii Rozwoju Gminy Dębno
Referat funduszy, promocji
i monitorowania Strategii
Przygotowanie corocznego raportu z realizacji
kierunków interwencji oraz analizy wskaźnikowej
realizacji celów Strategii za dany okres
sprawozdawczy w oparciu o informacje i dane
statystyczne przesłane przez jednostki realizujące lub
jednostki monitorujące ze strony gminy
Wójt Gminy Dębno
Nadzór nad monitoringiem i aktualizacją Strategii.
Rada Gminy Dębno
Coroczne posiedzeń Rady Gminy w zakresie ewaluacji
i aktualizacji Strategii na wniosek wójta Gminy Dębno.
Ocena realizacji celów Strategii na podstawie
materiałów przygotowanych Referat (stan osiągnięcia
wskaźników przyjętych dla poszczególnych celów
operacyjnych Strategii),
Zakres raportu z realizacji kierunków interwencji:
- aktualny stan realizacji poszczególnych kierunków
interwencji,
- ewentualne trudności realizacyjne dla
poszczególnych kierunków interwencji, z
uwzględnieniem proponowanych działań
naprawczych,
identyfikacji problemów, które ograniczyły bądź
uniemożliwiły realizację wyznaczonych celów,
- wielkość środków finansowych wydatkowanych na
realizację kierunków interwencji w badanym okresie,
w podziale na źródła finansowania.
Opracowania propozycji niezbędnych zmian w
zakresie realizowanych celów.
Wybór priorytetowych zadań na rok kolejny.
Zakres analizy wskaźnikowej realizacji celów strategii:
- porównanie wskaźników bazowych (dla roku 2013)
ze wskaźnikami dla badanego okresu realizacji
Strategii,
- wskazanie tendencji wzrostowych i malejących w
poszczególnych celach operacyjnych Strategii.
Podjęcia decyzji o kontynuowaniu
wdrażania bądź aktualizacji Strategii, w
oparciu o wniosek Rady Gminy Dębno
Przedstawienie proponowanych zmian Wójtowi
Gminy Dębno, który podejmuje decyzję o ich
ewentualnym uwzględnieniu w Strategii.
100 | S t r o n a
Korelacja kierunków rozwoju gminy Dębno w latach 2015 – 2022 z nadrzędnymi
dokumentami strategicznymi
Ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, tworząca podstawy prawne do przygotowania przez
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego zasad wdrażania programów Unii Europejskiej na lata 20142020, wśród dokumentów strategicznych opracowywanych przez jednostki strategiczne, wymienia
jedynie strategie rozwoju województw oraz strategie ponadregionalne. Kwestię sposobu i formy
definiowania kierunków rozwoju gmin, czy powiatów pozostawiając w gestii lokalnych samorządów.
Najczęściej dokumenty tego rodzaju przyjmują formę Strategii Rozwoju Gminy. Niezależnie jednak
od braku sformalizowanych wymagań zasady lokalnej polityki rozwoju powinny uwzględniać
wytyczne w zakresie prowadzenia polityki rozwoju na wyższych szczeblach. Poczynając
od dokumentów na szczeblu Unii Europejskiej, w szczególności uwzględniając zasady Europejskiej
Polityki Spójności, poprzez strategiczne dokumenty krajowe, przygotowywane przede wszystkim
przez administrację rządową, a kończąc na wojewódzkiej i subregionalnej strategii rozwoju,
opracowywanych przez samorząd województwa.
Z punktu widzenia gminy najważniejszym dokumentem określającym zasady polityki rozwoju
na szczeblu regionalnym jest Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2011-2020
(SRWM), która uwzględnia cele dokumentów strategicznych, obowiązujących na poziomie
europejskim i krajowym, tj. Strategii na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju
sprzyjającego włączeniu społecznemu – Europa 2020 oraz Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego
2010-2020: Regiony, Miasta, Obszary Wiejskie. Ponadto dokument uwzględnia aktualne wyniki prac
nad pakietem krajowych dokumentów strategicznych, obejmującym Długookresową Strategię
Rozwoju Kraju do 2030, Koncepcję Przestrzennego Zagospodarowania Kraju do 2030,
Średniookresową Strategię Rozwoju Kraju do 2020 oraz zintegrowane, krajowe strategie rozwoju
o charakterze sektorowym.
Założenia Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2011 - 2020 przewidują
koncentrację środków na najważniejszych dla województwa priorytetach oraz przejrzysty podział
zadań i odpowiedzialności za poszczególne obszary polityki rozwoju. Struktura SRWM obejmuje
7 głównych obszarów polityki rozwoju województwa, a także kierunki i sposoby działania w tych
obszarach. Dla każdego z obszarów interwencji sformułowano cel strategiczny, stanowiący opis
pożądanego kierunku zmian w perspektywie do 2020 roku. Każdy z celów strategicznych w ramach
obszarów realizowany jest poprzez wyodrębnione kierunki polityki rozwoju, złożone z katalogu
działań priorytetowych.
Spójność strategii gminy ze strategią wojewódzką ułatwia współpracę terytorialną, realizację
przedsięwzięć o charakterze ponadlokalnym, wreszcie ubieganie się o dofinansowanie przedsięwzięć,
ujętych w strategii rozwoju gminy z puli środków unijnych, przeznaczonych na rozwój Małopolski
(regionalny program operacyjny), których przeznaczenie odzwierciedla priorytetowe kierunki rozwoju
regionu.
101 | S t r o n a
Korelację celów Strategii Rozwoju Gminy Dębno na lata 2015 – 2022 z obszarami SRWM oraz
wytyczonymi kierunkami rozwoju obrazuje poniższa tabela:
Zgodność Strategii Rozwoju Gminy Dębno na lata 2015 – 2022 ze Strategią Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2011 - 2020
STRATEGIA ROZWOJU GMINY
DĘBNO NA LATA 2015 - 2022
Cel strategiczny:
TWORZENIE WARUNKÓW DLA
WZROSTU LOKALNEJ
PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
STRATEGIA ROZWOJU WOJEWÓDZTWA
MAŁOPOLSKIEGO 2011 - 2020
OBSZAR 1. GOSPODARKA WIEDZY I
AKTYWNOŚCI
Cel strategiczny: Silna pozycja Małopolski jako regionu
atrakcyjnego dla inwestycji, opartego na wiedzy,
aktywności zawodowej i przedsiębiorczości mieszkańców
Kierunki rozwoju:
1.1. Rozwój kapitału intelektualnego,
1.2. Budowa infrastruktury regionu wiedzy,
1.4. Rozwój kształcenia
zawodowego i wspieranie zatrudnienia,
1.5. Wzmacnianie i promocja przedsiębiorczości
OBSZAR 5. ROZWÓJ MIAST
I TERENÓW WIEJSKICH
Cel strategiczny: Aktywne ośrodki usług publicznych i
gospodarczych zapewniające szanse na rozwój
mieszkańców małych i średnich miast oraz terenów
wiejskich
Kierunek rozwoju:
5.2. Rozwój gospodarczy małych i średnich miast oraz
terenów wiejskich
Cel strategiczny:
ROZWÓJ INFRASTRUKTURY
TECHNICZNEJ ZWIĘKSZAJĄCEJ
ATRAKCYJNOŚĆ INWESTYCYJNĄ
GMINY
OBSZAR 3. INFRASTRUKTURA DLA
DOSTĘPNOŚCI KOMUNIKACYJNEJ
Cel strategiczny: Wysoka zewnętrzna i wewnętrzna
dostępność komunikacyjna
regionu dla konkurencyjności gospodarczej i spójności
przestrzennej
Kierunek rozwoju:
3.2. wykreowanie subregionalnych węzłów transportowych
OBSZAR 1. GOSPODARKA WIEDZY I
AKTYWNOŚCI
102 | S t r o n a
Kierunki rozwoju:
Cel strategiczny:
WZROST ADAPCYJNOŚCI
LOKALNEGO RYNKU PRACY
Cel strategiczny:
WYKREOWANIE KOMPLEKSOWEJ
TURYSTYCZNEJ MARKI GMINY
DĘBNO
OBSZAR 1. GOSPODARKA
WIEDZY I AKTYWNOŚCI
Kierunki rozwoju:
1.1. Rozwój kapitału intelektualnego,
1.4. Rozwój kształcenia
zawodowego i wspieranie zatrudnienia,
1.5. Wzmacnianie i promocja
Przedsiębiorczości
OBSZAR 2. DZIEDZICTWO
I PRZEMYSŁY CZASU WOLNEGO
Cel strategiczny: Wysoka atrakcyjność Małopolski
w obszarze przemysłów czasu wolnego dzięki
wykorzystaniu potencjału dziedzictwa
regionalnego i kultury
Kierunek rozwoju:
2.1. Ochrona małopolskiej przestrzeni kulturowej
2.3 kształcenie kadr dla rozwoju i obsługi przemysłów
czasu wolnego
wiejskich
Kierunek rozwoju:
5.2. Rozwój gospodarczy małych i średnich miast oraz
terenów wiejskich
103 | S t r o n a
Cel strategiczny:
PODNIESIENIE ATRAKCYJNOŚCI
TURYSTYCZNEJ GMINY POPRZEZ
POŁĄCZENIE TURYSTYKI
KULTUROWEJ Z TURYSTYKĄ
AKTYWNĄ I REKREACYJNĄ
Cel strategiczny:
OPTYMALIZACJA SYSTEMU
OŚWIATOWEGO NA TERENIE GMINY
OBSZAR 2. DZIEDZICTWO
I PRZEMYSŁY CZASU WOLNEGO
Cel strategiczny: Wysoka atrakcyjność Małopolski
w obszarze przemysłów czasu wolnego dzięki
wykorzystaniu potencjału dziedzictwa
regionalnego i kultury
Kierunek rozwoju:
2.2.Zrównoważony rozwój infrastruktury oraz
komercjalizacja usług czasu wolnego
2.4 Wzmocnienie promocji dziedzictwa regionalnego oraz
oferty przemysłów czasu wolnego
wiejskich
Kierunek rozwoju:
5.1. Rozwój funkcji lokalnych
centrów usług publicznych
OBSZAR 3. INFRASTRUKTURA DLA
DOSTĘPNOŚCI KOMUNIKACYJNEJ
Cel strategiczny: Wysoka zewnętrzna i wewnętrzna
dostępność komunikacyjna
regionu dla konkurencyjności gospodarczej i spójności
przestrzennej
Kierunek rozwoju:
3.5. Rozwój infrastruktury dla społeczeństwa
Informacyjnego
Cel strategiczny:
INTEGRUJĄCA POLITYKA
OBSZAR 5. ROZWÓJ MIAST I TERENÓW
WIEJSKICH
wiejskich
Kierunek rozwoju:
5.1. Rozwój funkcji lokalnych centrów usług publicznych
SPOŁECZNA
OBSZAR 6. BEZPIECZEŃSTWO EKOLOGICZNE,
ZDROWOTNE I SPOŁECZNE
Cel strategiczny: Wysoki poziom bezpieczeństwa
mieszkańców Małopolski w wymiarze środowiskowym,
zdrowotnym i społecznym
Kierunek rozwoju:
104 | S t r o n a
6.3. Poprawa bezpieczeństwa społecznego: integrująca
polityka społeczna
Cel strategiczny:
WZROST BEZPIECZEŃSTWA
EKOLOGICZNEGO MIESZKAŃCÓW
GMINY
Cel strategiczny:
POPRAWY ZDROWIA PUBLICZNEGO
Cel strategiczny:
ROZWOJU SPOŁECZEŃSTWA
OBYWATELSKIEGO I PARTYCYPACJI
zdrowotnym
i społecznym
Kierunek rozwoju:
6.1. Poprawa bezpieczeństwa
ekologicznego oraz wykorzystanie
ekologii dla rozwoju Małopolski
6.4. Wsparcie systemu
zarządzania bezpieczeństwem
publicznym
zdrowotnym
i społecznym
Kierunek rozwoju:
6.1. Poprawa bezpieczeństwa zdrowotnego: profilaktyka i
ochrona zdrowia
OBSZAR 7. ZARZĄDZANIE ROZWOJEM
WOJEWÓDZTWA
Cel strategiczny:
Efektywnie zarządzane województwo, którego rozwój
oparty jest na współpracy i mobilizowaniu zasobów
Kierunek rozwoju:
7.2 Kształtowanie i rozwój współpracy obywatelskiej oraz
wzmacnianie kapitału społecznego
105 | S t r o n a
Cel strategiczny:
ROZWÓJ POTENCJAŁU
INSTYTUCJONALNEGO ORAZ
KULTURY ORGANIZACYJNEJ SFERY
USŁUG PUBLICZNYCH NA TERENIE
GMINY DĘBNO
OBSZAR 7. ZARZĄDZANIE ROZWOJEM
WOJEWÓDZTWA
Cel strategiczny:
Efektywnie zarządzane województwo, którego rozwój
oparty jest na współpracy i mobilizowaniu zasobów
Kierunek rozwoju:
7.2. Sprawny system zarządzania strategicznego
województwem
7.3. Rozwój współpracy terytorialnej
Elementem wdrażania Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2011-2020 jest
przyjęcie indywidualnej ścieżki rozwoju dla pięciu subregionów wchodzących w skład województwa,
w ramach tworzonego Subregionalnego Programu Rozwoju na lata 2014-2020 (Krakowski Obszar
Metropolitalny, Małopolska Zachodnia, subregiony: tarnowski, sądecki, podhalański).
Subregionalny Program Rozwoju (SPR) na lata 2014-2020 służy realizacji Strategii Rozwoju
Województwa Małopolskiego na lata 2011-2020, w szczególności w zakresie Obszaru 4. Krakowski
Obszar Metropolitalny i inne subregiony oraz Obszaru 5. Rozwój miast i terenów wiejskich.
SPR ma za zadanie wskazać politykę rozwoju dla każdego z pięciu obszarów województwa w oparciu
o ich atuty. Ma także przyczynić się do większego zaangażowania i współpracy lokalnych środowisk
na rzecz przygotowania wspólnych przedsięwzięć ważnych dla rozwoju subregionu, ponieważ będzie
realizowany tylko poprzez projekty i programy – wspólne i/lub uzgodnione przez partnerów
subregionalnych. Program, oprócz zróżnicowanej terytorialnie polityki rozwoju, zawierał będzie
dodatkowo uzgodnione listy przedsięwzięć, które rekomendowane będą do dofinansowania w ramach
tzw. grantu subregionalnego, tj. wydzielonej puli środków w ramach regionalnego programu
operacyjnego na lata 2014-2020.
Jednym z subregionów ujętych w SPR jest Subregion Tarnowski, zajmujący powierzchnię powiatów:
brzeskiego, dąbrowskiego, tarnowskiego oraz miasta Tarnowa. Poniżej znajduje się schemat projektu
SPR subregionu tarnowskiego.
106 | S t r o n a
Schemat 3 Planowana Struktura Subregionalnego Programu Rozwoju dla Subregionu Tarnowskiego
Wśród kluczowych kierunków i możliwości rozwoju dominują zagadnienia ciągłego rozwoju
infrastruktury komunikacyjnej, podnoszenia jakości usług publicznych wpływających na atrakcyjność
osadniczą, a także rozwój stref aktywności gospodarczej i wykorzystanie potencjału turystycznokulturowego poprzez budowanie i promocję wspólnej oferty przemysłów czasu wolnego.
Wszystkie te kwestie zostały mocno zaakcentowane w Strategii Rozwoju Gminy Dębno na lata 2015 –
2022, przy jednoczesnym wskazaniu na konieczność budowania ponadlokalnych inicjatyw,
umożliwiających uzyskanie dofinasowania z funduszy unijnych dla projektów większych,
kompleksowych, niosących ze sobą znaczącą, strategiczną zmianę w uwarunkowaniach rozwojowych
gminy.
Opracowanie: Anna Zaremba
Dębno, 2015
107 | S t r o n a
Strategia Rozwoju Gminy Dębno na lata 2015-2022 powstała w ramach projektu „U nas,
w gminie konsultujemy! Partycypacja obywatelska poprzez konsultacje społeczne”
współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

strategia rozwoju gminy dębnona lata 2015 -2022

Transkrypt

Podobne dokumenty

"Mimoza" Restauracja W. Skrzypek, Debno

imię nazwisko data urodzenia jednostka policji telefon e-mail

Dębno - Pokoje z TV + Kuchnia do Wynajęcia

Nabór na stanowisko opiekunki środowiskowej

Generuj PDF - Szkoła Policji w Pile

Ogłoszenia parafialne 11 niedziela zwykła

Łagoda Nieruchomości

Wprowadzenie do sprawozdania finansowego 2009r.

1 - Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Dębno