7. Funkcjonowanie gospodarstw domowych. Planowanie

Gospodarka rynkowa
Notatka 7: Funkcjonowanie gospodarstw domowych. Planowanie budżetu domowego
Cel ogólny notatki: poznanie struktury dochodów i wydatków gospodarstw domowych w Polsce; nabycie umiejętności
planowania budżetu domowego.
1. Pojęcie gospodarstwa domowego.
Gospodarstwo domowe to jedno lub wieloosobowy podmiot gospodarczy oparty zazwyczaj na więzach rodzinnych,
działający w sferze konsumpcji, którego celem jest zaspokojenie potrzeb wszystkich członków.
2. Rodzaje gospodarstw domowych.
Ze względu na zajęcie osób utrzymujących gospodarstwa domowe można je podzielić na gospodarstwa tworzone
przez: pracowników najemnych, czyli zatrudnionych w różnych przedsiębiorstwach, pracowników użytkujących gospodarstwo
rolne, rolników, pracujących na własny rachunek, emerytów, rencistów oraz osoby utrzymujące się z innych niezarobkowych
źródeł.
3. Cele i funkcje gospodarstwa domowego.
 Celem gospodarstwa domowego jest zaspokojenie potrzeb wszystkich osób wchodzących w jego skład. Potrzeby
osób tworzących gospodarstwo domowe są realizowane z dochodów uzyskiwanych przez wszystkich lub niektórych
jego członków.
 Funkcje ekonomiczne gospodarstwa wynikają z posiadania czynników wytwórczych, takich jak ziemia, praca, kapitał,
i udostępniania ich przedsiębiorstwom, co jest źródłem dochodów w postaci wynagrodzeń za pracę, zysków,
procentów, dywidend.
4. Budżet gospodarstwa domowego.
Budżet gospodarstwa domowego to zestawienie wszystkich dochodów i wydatków gospodarstwa domowego.
Sporządzanie budżetu ułatwia planowanie finansowe.
5. Źródła dochodów i wydatki gospodarstw domowych.
Dochody członków gospodarstw domowych to wynagrodzenia za pracę, świadczenie społeczne, a także zyski
z działalności gospodarczej, z gospodarstwa rolnego, z czynszów, dywidend, akcji, udziałów i odsetek.
6. Struktura i planowanie wydatków w gospodarstwach domowych.
Otrzymane dochody członkowie gospodarstwa domowego przeznaczają na pokrycie wydatków związanych
z zaspokojeniem ich potrzeb.
Ogólna struktura wydatków gospodarstw domowych w Polsce:
 użytkowanie mieszkania i nośniki energii (24%)
 żywność i napoje bezalkoholowe (22%)
 transport (13%)
 napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe (7%)
 rekreacja i kultura (7%)
 wyposażenie mieszkania i prowadzenie gospodarstwa domowego (4%)
 odzież i obuwie (5%)
 zdrowie (4%)
 restauracje i hotele (3%)
 łączność (1,5%)
 edukacja (1,5%)
 inne towary i usługi (8%)