Chemia ogólna, dr hab. Włodzimierz Gałęzowski

Sylabus
WYDZIAŁ CHEMII
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Instytut/Zakład
Pracownia Chemii Ogólnej
Stopień/tytuł naukowy
Imię
Nazwisko
doktor hab.
Włodzimierz
Gałęzowski
Kierunek studiów
Specjalność
Fizyka
Fizyka Ogólna
Nanotechnologia
Nazwa przedmiotu
Rodzaj zajęć
Chemia Ogólna
wykład
Liczba godzin:
Rok studiów/tryb
30
Rok akademicki/Semestr
I rok dzienny
Punkty ECTS
zimowy
Zwięzły opis treści przedmiotu
Założenia i cele:
• Ugruntowanie i poszerzenie wiedzy z podstawowych dziedzin chemii.
• Zapoznanie z budową cząsteczek i czynnikami wpływającymi na ich reaktywność.
• Zrozumienie znaczenia równowagi chemicznej i kinetyki dla procesów zachodzących
w otaczającym nas świecie.
• Wprowadzenie do podstawowych technik rozdziału mieszanin i analizy chemicznej.
Szczegółowa tematyka zajęć
Budowa materii. Budowa jąder atomowych. Trwałe i nietrwałe nuklidy. Zastosowanie
znaczników izotopowych w badaniach naukowych i diagnostyce. Metoda 14C datowania
obiektów. Rodzaje wiązań chemicznych. Reguła oktetu i 18 elektronów. Wzory strukturalne,
metoda rezonansu. Energia wiązań chemicznych. Oddziaływania międzycząsteczkowe.
Wiązanie wodorowe. Wpływ wiązań wodorowych na własności fizyczne. Rodzaje kryształów.
Teorie kwasów i zasad, czynniki wpływające na moc kwasu. Stała dysocjacji i pKa jako miary
kwasowości. Iloczyn jonowy wody. Czynniki strukturalne wpływające na moc kwasów i
zasad. pH jako miara kwasowości roztworów. Obliczanie pH roztworów mocnych i słabych
kwasów i zasad. Metody wyznaczania pH: wskaźnikowa i potencjometryczna. Budowa
elektrody szklanej. Określanie formy, w jakiej istnieje kwas w roztworze o określonym pH.
Kontrola pH, powstawanie kwaśnych deszczy. Roztwory buforowe, pojemność buforowa.
Wzór Hendersona. Projektowanie buforów dla określonego zakresu pH. Hydroliza soli.
Iloczyn rozpuszczalności. Efekt wspólnego jonu. Efekt solny. Miareczkowanie
alkacymetryczne; krzywe miareczkowania alkacymetrycznego. Analiza chemiczna klasyczna i
instrumentalna, jakościowa i ilościowa. Metody przygotowania próbki. Metody oczyszczania
substancji i rozdzielania mieszanin: destylacja, ekstrakcja, krystalizacja, elektroforeza,
strącanie, chromatografia (kolumnowa, planarna; cieczowa, HPLC, gazowa itd.). Metody
spektralne ze szczególnym uwzględnieniem spektrofotometrii UV-vis. Pojęcia widma
promieniowania elektromagnetycznego, widma absorpcyjnego, absorbancji, transmitancji.
Losy cząsteczki w stanie elektronowo wzbudzonym, fluorescencja i fosforescencja. Prawo
Lamberta-Beera, metoda krzywej wzorcowej. Podstawowe wiadomości o magnetycznym
rezonansie jądrowym i spektrometrii mas. Reakcje utleniania i redukcji. Podstawowe pojęcia,
bilansowanie reakcji, przewidywanie kierunku reakcji red-oks na podstawie potencjałów
redukcyjnych. Ogniwa galwaniczne. Związki kompleksowe, nazewnictwo, pojęcia liganda,
liczby koordynacyjnej. Hydraty soli jako związki koordynacyjne. Elementy termodynamiki:
pojęcia entalpii, entropii i entalpii swobodnej. Reakcje egzotermiczne i endotermiczne.
Zależność stałej równowagi od temperatury. Zależność między stałą równowagi a ΔG.
Sposób oceniania (wymagania)
Udział w ocenie
końcowej
ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność)
śródsemestralne kolokwia pisemne/ustne
końcowe zaliczenie pisemne/ustne
100%
egzamin pisemny
egzamin ustny
kontrola obecności
praca końcowa semestralna/roczna
inne:
Literatura podstawowa
Jones, Atkins Chemia Ogólna
Bielański Chemia Ogólna i Nieorganiczna
Cotton, Wilkinson, Gaus Chemia Nieorganiczna
Literatura rozszerzona
Lipiec, Szmal Chemia Analityczna
Szczepaniak Metody instrumentalne w analizie chemicznej