Robert Sierhej
Transkrypt
Robert Sierhej
Wyzwania fiskalne w nowych krajach członkowskich UE Robert Sierhej Ekonomista Paper Presented at Konferencja Polska na drodze do Euro. Jakiej reformy finansów Polska potrzebuje? Warszawa, 30 czerwca 2006 The views expressed in this paper are those of the author(s) only, and the presence of them, or of links to them, on the IMF website does not imply that the IMF, it’s Executive Board, or its management endorses or shares the views expressed in the paper. Konferencja Polska na drodze do Euro. Jakiej reformy finansów Polska potrzebuje? Wyzwania fiskalne w nowych krajach członkowskich UE Robert Sierhej Ekonomista Międzynarodowy Fundusz Walutowy Warszawa, 30 czerwca 2006 Sytuacja fiskalna jest zróżnicowana, w większości krajów deficyt nie przekracza kryterium z Maastricht EU8. Deficyt fiskalny 2005 (ESA 95, jako procent PKB) 2 1 0 -1 -2 -3 -4 -5 -6 -7 HU Źródło: Eurostat. SK CZ PL SI LT LV EE Wskaźniki długu publicznego w niektórych krajach Europy Centralnej są wysokie. EU8. Dług publiczny, 2000 & 2005 (ESA 95, procent PKB) 70 60 2000 50 2005 Bezpieczny poziom zadłużenia 40 30 20 10 Źródło: Eurostat EE LV LT SI CZ SK PL HU 0 Koniunktura gospodarcza w większości krajów była korzystna w ostatnich latach. EU8. Wzrost PKB (w procentach) 9 8 7 1995-99 2000-05 6 5 4 3 2 1 0 LV Źródło:Eurostat EE LT HU SK CZ SI PL Tylko niektóre kraje wykorzystały dobra koniunkturę gospodarczą dla dostosowań fiskalnych. EU8. Deficyty strukturalne (jako procent PKB) 2 2000 2005 1 0 -1 -2 -3 Bezpieczny poziom deficytu -4 -5 -6 -7 -8 CZ* HU Źródło: szacunki MFW. *dane za rok 2004 PL SK EE LT* LV SI Kraje Bałtyckie i Słowacja zmniejszyły wydatki budżetowe. EU8. Zmiana w dochodach i wydatkach budżetowych 2000-2005 (jako procent PKB) 5 dochody wydatki 0 -5 -10 -15 -20 -25 SK Źródło: Eurostat LT EE LV SI CZ PL HU Wydatki budżetowe w krajach Europy Centralnej są wysokie. EU8. Wydatki budżetowe, średnia 2000-05 Wydatki budżetowe (jako prcent PKB) 60 55 se dk fr 50 HU 45 PL SK 40 35 SI CZ pt mt gr at fi de be it nl no uk cy LV EE es LT ie 30 10000 Źródło: Eurostat 15000 20000 25000 PKB per capita (PPP) 30000 35000 Kraje Bałtyckie mają dużą nierównowagę na rachunku obrotów bieżących… 0 EU8. Deficyt obrotów bieżących 2005 (jako procent GDP) -2 -4 -6 -8 -10 -12 -14 LV EE Źródło: Eurostat, dane krajowe. HU LT SK CZ PL SI …a inflacja wykazuje trend wzrostowy i przekracza kryterium z Maastricht. EU8. Średnioroczna inflacja (w procentach) 7 6 2005 maj 2006 5 4 3 Kryterium z Maastricht 2 1 0 LV Źródło: Eurostat EE SK HU LT SI CZ PL Światowe przykłady wprowadzenia reguł fiskalnych Indeks długu publicznego (rok wprowadzenia reguł fiskalnych =100) 110 100 90 80 70 60 Kanada (1996) Szwecja (1997) 50 Holandia (1994) UK (1997) Źródło: szacunki MFW. T+10 T+9 T+8 T+7 T+6 T+5 T+4 T+3 T+2 T+1 T T-1 T-2 T-3 T-4 40