doc11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego
download 
Reklamacja Transkrypt
11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego
11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego Galeria gościńca Twórczyni ludowa ze Sławatycz Danuta Sawoniuk T W Ó R C Z O Ś Ć Specjalizuje się w koronkarstwie, hafciarst wie, robótkach ręcznych i zdobnictwie ludowym. Wszechstronny talent artystyczny szlifowała w latach 70 i 80-tych minionego wieku, pracując w Klubie „Ruch” w Sławatyczach. Umiejętności praktyczne i nabytą wiedzę w różnego rodzaju kursach i szkoleniach przekazywała młodzieży szkolnej i rówieśniczkom, pro- wadząc zajęcia artystyczne w Klubie i Gminnym Ośrodku Kultury. Swoje prace prezentowała na różnych imprezach (wystawach) gminnych, powiatowych i wojewódzkich; między innymi: Biesiady Nadbużańskie, Jarmarki Twórców Ludowych, Dożynki Powiatowe, Konkursy Wyrobów Rzemieślniczych organizowane przez Bialską Lokalną Grupę Działania. Na konkursie rozstrzyganym w Tucznej uhonorowana została nagrodą posła Tadeusza Sławeckiego „za całokształt twórczości artystycznej”. Czynnie uczestniczy w przygotowaniach wystroju pawilonu gminnego do konkursu na najładniejszą ekspozycję w ramach powiatowych dożynek, użyczając różnorodnych prac do dekoracji, co w efekcie zapewnia gminie Sławatycze co roku miejsce na podium. Pani Danuta poszukuje inspiracji twórczych na wiosennych i jesiennych spacerach w kontakcie z przyrodą. Czasem na coś interesującego się natknie, napotka co może się przydać i być później wykorzystane do różnych rzeczy, które wykonuje. Pomysłów posiada wiele. Chciałaby je zrealizować i przekazać młodemu pokoleniu. L U D O W A czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 W NUMERZE: Galeria Gościńca - Danuta Sawoniuk Szanowni Pañstwo Listopad to miesiąc obfitujący w szereg ważkich wydarzeń. W Dzień Wszystkich Świętych i Dzień Zaduszny pielgrzymujemy do grobów najbliższych, zapalając na cmentarzach tysiące zniczy będących wyrazem pamięci. 11 listopada oddajemy hołd tym, którzy walczyli za naszą niepodległość i wolność. Składane na pomnikach wieńce i kwiaty są symbolem szacunku i pamięci za ich ofiarność. Ten dzień to radosne święto. Cieszymy się z wolnej Ojczyzny, w której możemy teraz żyć. Nie zapominamy o zrywach narodowych, tych z przełomu 1830-31 roku, kiedy podrywano się, aby zapewnić Polakom dzisiaj żyjącym lepszą przyszłość. Natomiast grudzień to piękne polskie tradycje, które nam towarzyszą tego miesiąca: dzień Świętego Mikołaja, Gwiazdka, radosne przeżywanie Świąt Bożego Narodzenia. Mam nadzieję, że świąteczne spotkania w gronie najbliższych nam osób były dla Państwa radosne, ciepłe i pełne miłości. Życzę, by Nowy Rok 2008 był rokiem spełnionych marzeń i planów. Niech się Państwu dobrze wiedzie w radości i pomyślności. Tego życzę z całego serca. Tadeusz Łazowski Starosta Bialski 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 2 Gościniec samorządowy 4-5 Partner strategiczny 6-7 Wigilijne tradycje 8 Uczczono kapelana BCh 10 Uczta literacka w Romanowie 11 Szpital zarządzany wg normy ISO 12 Szanse polskiego biznesu 13 Stół wigilijny 14 Nowy budynek PWSZ 16 Lokal jak z bajki 19 „Przybieżeli do Betlejem...” 21 Warto czytać Kraszewskiego 23 Rozmowa z A. Kompą prezesem ORŁ w Białej Podlaskiej 24-25 Śpiewali poezję 25 Wigilia u Kraszewskich 26 Wspólnie przeciw narkomanii 27-28 Liderzy Fair Play 29 Rozmowa z E. Bryllem 30 Z troską o nauczycielach 32 Druhowie aktywni od 40 lat 35 Wspomnienia z Rio de Janeiro 36-37 Fotograficy w Starej Plebanii 40 Przysmaki podlaskie 41 Gościniec historyczny 42-44 Zaduszki kulturalne 45 Gościniec sportowy 47-48 Zielone światło dla wsi 49-50 Ułatwienie startu młodym rolnikom50-51 Dopłaty do eksportu wołowiny 52 Wsparcie przetwórstwa produktów rolnych Sukcesy bialskich bibliotek 52-53 54 Na okładce - Pl. Jana Pawła II w Międzyrzecu Podlaskim. Foto. P. Grzeszyk. gościniec XIV Sesja Rady Powiatu XIV Sesja Rady Powiatu odbyła się 26 listopada br. Obrady prowadził przewodniczący Przemysław Litwiniuk. Podjęto uchwały w następujących sprawach: - uchwalenia programu współpracy powiatu bialskiego z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego na 2008 rok, - określenia rodzajów, warunków i sposobu przyznawania świadczeń zdrowotnych ze środków budżetowych powiatu bialskiego dla nauczycieli korzystających z opieki zdrowotnej, - zmian w budżecie powiatu bialskiego na 2007 rok, - powiadomienia sekretarza powiatu o obowiązku złożenia oświadczenia lustracyjnego i skutkach niedopełnienia tego obowiązku, - powiadomienia skarbnika powiatu o obowiązku złożenia oświadczenia lustracyjnego i skutkach niedopełnienia tego obowiązku. Radni zgłosili następujące interpelacje i zapytania w sprawach: Radny Romuald Kulawiec: - utrudniania rolnikom wykonywania zabiegów agrotechnicznych przez słupy linii energetycznych, - możliwości obniżenia dopłat bezpośrednich za nieutrzymywanie gruntów rolnych w dobrej kulturze i za brak lub niewłaściwą konserwację, urządzeń melioracji szczegółowej, - dopłat powierzchniowych dla hodowców ryb, - zmian w działaniu „zalesianie gruntów rolnych oraz innych niż rolne” oraz ich korzyści dla rolników, - przygotowania powiatow ych szkół, domów dziecka, szkolnych stołówek oraz szpitala do podwyżek cen artykułów żywnościowych, - zadośćuczynienia przewoźnika, którego pojazd spóźnił się lub nie przyjechał po pasażerów, - przesłanek, którymi kieruje się KRUS przy przyznawaniu świadczenia emerytalno-rentowego „w drodze wyjątku”, - sytuacji panującej w ośrodku szkolenia bialskiej LOK, - parkowania pojazdów blokujących dojazd służb ratowniczych na drogach osiedlowych, - możliwości zakupienia na stacji benzynowej tanich alkomatów, - sytuacji na rynku pracy po wejściu do strefy Schengen, - przekazywania na wniosek podatnika 1 proc. podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego, - uruchomienia pracowni hemodynamicznej w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym w Białej Podlaskiej, Decyzje Zarządu Powiatu Od ukazania się nr 10/2007 „Gościńca Bialskiego” Zarząd Powiatu zaopiniował pozytywnie projekty uchwał Rady w sprawach: - określenia rodzajów, warunków i sposobu przyznawania świadczeń zdrowotnych ze środków budżetowych powiatu bialskiego dla nauczycieli korzystających z opieki zdrowotnej, - uchwalenia programu współpracy powiatu bialskiego z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego na 2008 r., - zmian w budżecie powiatu bialskiego na 2007 r., - powiadomienia sekretarza powiatu o obowiązku złożenia oświadczenia lustracyjnego i skutkach niedopełnienia tego obowiązku, - powiadomienia skarbnika powiatu o obowiązku złożenia oświadczenia lustracyjnego i skutkach niedopełnienia tego obowiązku, - uchwalenia planu pracy Rady Powiatu na 2008 r., - wyrażenia zgody na zawarcie porozumienia dotyczącego współfinansowania kosztów funkcjonowania Powiatowego Urzędu Pracy w 2008 r., - uchwalenia regulaminu wynagradzania nauczycieli zatrudnionych w szkołach i placówkach oświatowych prowadzonych przez powiat w br. - zatwierdzenia planów pracy komisji Rady Powiatu Bialskiego na 2008 r., samorz¹dowy - kontraktów szpitalnych na 2008 r., - badań, którymi objęci są obywatele Rzeczypospolitej Polskiej po przekroczeniu 70 roku życia, w związku z sytuacją w NFZ, Radna Kazimiera Adamiec: - j a ko ś c i o p i e k i zd r owo t n e j, w szczególności działalności komisji orzecznictwa w Radzyniu Podlaskim, Radny Jerzy Panasiuk: - lepszego oznakowania skrzyżowania drogi powiatowej z drogą E30 w Krzewicy, - kryteriów stosowanych przez Zarząd przy ustalaniu kosztów kształcenia jednego ucznia w szkole ponadgimnazjalnej, Radny Mariusz Sołoducha: - jakości dialogu prowadzonego pomiędzy poszczególnymi jednostkami starostwa, Radny Ryszard Boś: - stanu zbiornika wodnego Kozioł o powierzchni 8,6 ha, położonego niedaleko Janowa Podlaskiego, - braku odpowiedzi na zapytania złożone na poprzedniej sesji, Radny Marek Uściński: - przestrzegania procedury budżetowej, Radny Zbigniew Kot: - nie uzgodnionej regulacji dotyczącej płac nauczycieli, pomimo tego, że wydatki na oświatę stanowią ogromną część powiatowego budżetu, Radny Arkadiusz Maksymiuk: - wytycznych, którymi kieruje się zakład oczyszczania ścieków podczas wywożenia tzw. osadów ściekowych. - wyrażenia zgody na przyjęcie do powiatowego zasobu nieruchomości w drodze darowizny zabudowanej nieruchomości stanowiącej obecnie własność Skarbu Państwa. Zarząd podjął następujące ustalenia: * zapoznał się z decyzją „Towarzystwa Nasz Dom” w Warszawie w sprawie prowadzenia Rodzinnych Domów Dziecka w Bohukałach. * zapoznał się z wnioskiem radnego R. Bosia w sprawie drzew przy drodze Bubel Łukowiska - Bubel Granna - Witoldów. * zdecydował o dofinansowaniu szpitala w Międzyrzecu Podlaskiego w ramach poprawy stanu technicznego budynków i podniesienia standardu, funkcjonalności pomieszczeń szpitalnych. DOK. NA STR. 5 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 gościniec samorz¹dowy * w związku z rządowym programem wspierania w latach 2007 - 2009 organów prowadzących w zapewnieniu bezpiecznych warunków nauki, wychowania i opieki w publicznych szkołach i placówkach „Monitoring wizyjny w szkołach i placówkach” zdecydował o zapewnieniu udziału finansowego powiatu w przedsięwzięciu. * zdecydował o zakupie pucharów na X Uliczne Biegi Niepodległości w Janowie Podlaskim. * przeznaczył Muzeum J.I. Kraszewskiego w Romanowie środki na realizację projektu „Scalenie przestrzenne i własnościowe zespołu dworsko-parkowego w Romanowie w jego histor ycznych granicach” w programie Mecenat 2007. * wyraził zgodę na aktualizację strony kosztorysowej zadań termomodernizacyjnych: LO w Terespolu i PPP w Terespolu w związku z projektem na modernizację infrastruktury edukacyjnej. * zapoznał się z informacją o wykonaniu budżetu powiatu bialskiego za III kw. 2007 r. * podjął decyzję w sprawie bonifikaty od opłat rocznych z tytułu trwałego zarządu nieruchomością powiatu bialskiego położoną w Międzyrzecu Podlaskim przy ul. Brzeskiej 16. * uzgodnił pozytywnie projekt decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego na budowę dróg równoległych do linii kolejowej, przebudowę przejazdów kolejowych wraz z ich odwodnieniem na linii kolejowej E–20, zlokalizowanej na terenach PKP w gm. Drelów i Międz yrzec Podlaski. * zapoznał się z informacją o zmianie lokalizacji Obwodu Drogowego w Międzyrzecu Podlaskim. * skierował do udziału w procedurze konkursu ofert z dziedziny turystyki i edukacji wniosek Automobilklubu Bialskopodlaskiego. * zdecydował o zabezpieczeniu środków na wykonanie podziałów geodezyjnych mających na celu w ydzielenie nieruchomości Skarbu Państwa zajętych pod drogi powiatowe. * przeznaczył nagrody książkowe uczestnikom przedsięwzięć organizowanych przez ZSO w Terespolu w ramach obchodów Roku Kraszewskiego w powiecie bialskim. * zapoznał się z pismem mieszkańców wsi Nowy Dwór o ujęcie w budżecie 2008 r. naprawy drogi przebiegającej przez tę wieś w kierunku Kopytowa. * przyjął podział dotacji wojewody na stypendia uczniom z rodzin pracowników PGR-ów. * zapoznał się z decyzją o zakończeniu postępowania restrukturyzacyjnego SP ZOZ w Międzyrzecu Podlaskim. * przyjął zakres robót dodatkowych związanych z termorenowacją LO w Międzyrzecu Podlaskim oraz w wyniku negocjacji ceny postanowił o ich dofinansowaniu. * przyjął wniosek ZDP na zakup sprzętu na potrzeby powiatowych obwodów drogowych. * skierował środki do Muzeum J.I. Kraszewskiego w Romanowie na wydawnictwo poświęcone tej placówce, wyraził zgodę na przyznanie dodatkowo środków na realizację zadania w ramach programu Mecenat 2007, a także na zmianę środków w wydatkach muzeum. * dofinansował działalność punktów konsultacyjnych w szkołach zorganizowanych przez poradnie psychologiczno-pedagogiczne zgodnie z programem „Zero tolerancji dla przemocy w szkole”. * zapoznał się z wnioskiem mieszkańców wsi Krzewica o wykonanie w 2008 r. dokumentacji na budowę chodnika przez wieś Krzewica. * wydał postanowienie o pozytywnym zaopiniowaniu projektu decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego na przebudowę placu przed zespołem kościelnym i miejsca straceń wraz z niezbędnymi urządzeniami oraz obiektami małej architektury i infrastruktury technicznej w Leśnej Podlaskiej przyległych do pasa drogowego dróg powiatowych oraz trzy postanowienia o uzgodnieniu warunków zabudowy w miejscowościach Kaliłów, Dokudów i Zalesie, na wnioski gm. Biała Podlaska i Zalesie. * przekazał do Lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego pisma w sprawie własności działek w postępowaniu dotyczącym decyzji stwierdzającej nabycie przez powiat bialski z mocy prawa własności działek położonych w obrębie Wólka Łózecka, zajętych pod drogę powiatową. * zdecydował o ufundowaniu nagród rzeczowych uczestnikom VII Powiatowego Mikołajkowego Turnieju Tenisa Stołowego w Rokitnie. * zapoznał się z pozytywną opinią RIO w sprawie możliwości sfinansowania deficytu przedstawionego w projekcie uchwały budżetowej powiatu bialskiego na 2008 r. oraz pra- 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego widłowości dołączonej do projektu prognozy kwoty długu. * zdecydował o przeprowadzeniu analizy funkcjonowania poradni w powiecie. * zdecydował o wystąpieniu do konserwatora zabytków o opinię w sprawie lokalizacji hali sportowej przy ZS w Janowie Podlaskim, na wniosek komisji edukacji, kultury, sportu i turystyki. * zaakceptował wnioski ZS w Małaszewiczach i ZS w Janowie Podlaskim o środki finansowe. * przyjął wnioski DPS w Kozuli oraz Domu Dziecka w Komarnie o środki finansowe. Zarząd podjął uchwały w sprawach: - zmian w układzie wykonawczym budżetu powiatu bialskiego na 2007 r., - ustalenia regulaminu konkursu „Czysta Ziemia”, - wyrażenia zgody na zbycie ruchomego składnika mienia powiatu bialskiego, - powołania komisji przetargowej do przeprowadzenia ustnego nieograniczonego przetargu na sprzedaż nieruchomości gruntowych stanowiących własność powiatu bialskiego położonych w obrębie Grabanowa, gmina Biała Podlaska, - ogłoszenia przetargu nieograniczonego na sprzedaż nieruchomości gruntowych stanowiących własność powiatu bialskiego położonych w obrębie Grabanów gm. Biała Podlaska, - powołania komisji stypendialnej do wyłonienia kandydatów do stypendiów sportowych, - przeniesienia środków pomiędzy zadaniami realizowanymi ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, - przyjęcia projektu uchwały budżetowej na 2008 rok oraz informacji o stanie mienia powiatu, - ogłoszenia otwartego konkursu ofert na realizację w 2008 r. zadań publicznych w zakresie kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i tradycji finansowanych z budżetu powiatu w Białej Podlaskiej, - ogłoszenia otwartego konkursu ofert na realizację w 2008 roku zadań publicznych w zakresie kultury fizycznej oraz turystyki oraz ustalenia kryteriów oceny złożonych ofert, - zaopiniowania projektów programu ochrony środowiska oraz planu gospodarki odpadami gminy Rossosz, - przeniesienia środków pomiędzy zadaniami realizowanymi ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. BIAŁA PODLASKA BIAŁORUŚ, PARTNER STRATEGICZNY UE umowa o współpracy gospodarczej i handlowej z Białorusią została wypowiedziana, tak jak inne umowy bilateralne w tym czasie, ponieważ UE przejmuje odpowiedzialność za relacje zewnętrzne krajów członkowskich. Natomiast 30 kwietnia 2004 roku podpisana została nowa umowa o współpracy, regulująca zakres spraw, który nie wchodzi w jurysdykcję UE. Białoruś jest trzecim po Rosji i Ukrainie partnerem w obrotach z krajami WNP. Ich wartość od roku 2001 wzrosła Fot. J. Trudzik W połowie grudnia szefowie izb gospodarczych Polski i Białorusi podpisali w Białej Podlaskiej umowę o współpracy na rok 2008. Uroczystość odbyła się w siedzibie Bialskopodlaskiej Izby Gospodarczej. Miejsce wybrane zostało nieprzypadkowo, jak zaznaczył prezes Krajowej Izby Gospodarczej Andrzej Arendarski. Wyróżnił w ten sposób zasługi BPIG dla rozwoju dobrej współpracy gospodarczej między przedsiębiorcami obu krajów. Uroczystość poprzedziło seminarium pn. nad 60 mln dolarów, co plasuje nas na 7 miejscu wśród krajów inwestujących na Białorusi. Stan wymiany, pomimo dużego i dynamicznego wzrostu, nie zadowala obu stron. Polscy przedsiębiorcy skarżą się na nadmierny fiskalizm ze strony władz białoruskich, niepewną sytuację rezydentów w wolnych strefach ekonomicznych. Na Białorusi dość swobodnie traktowana jest zasada niedziałania prawa wstecz. Do granic absurdu rozwinięty jest system kontroli. Kary są niewspółmiernie wysokie w stosunku do wykroczeń. Obowiązują liczne ograniczenia taryfowe i pozataryfowe. Zamówienia dla administracji państwowej nie przechodzą procedury przetargów. Tymczasem w Polsce firma krajowa, czy obca przystępując do przetargu ma takie same W imieniu przedsiębiorców gości witał dyrektor BPIG Wiesław Skabara. Za stołem prezydialnym od lewej: ambasador Paweł Łatuszka, Wasylij Romanow, Andrzej Arendarski, Józef Łochowski „Współpraca samorządów gospodarczych Polski i Białorusi”. Obok przedsiębiorców zasiedli ambasador Białorusi w Polsce z attache handlowym, a także konsulowie – polski w Brześciu i białoruski w Białej Podlaskiej. Andrzej Arendarski stwierdził, iż stosunki gospodarcze między Polską i Białorusią mają bardzo dobre podstawy traktatowe, wypracowane w latach 1991 – 1993. Są to umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania i o wzajemnym popieraniu i ochronie inwestycji. W związku z wejściem Polski do ponad 5-krotnie. Tendencje wzrostowe utrzymały się w roku 2007, aczkolwiek spadła dynamika polskiego eksportu, głównie z powodu wstrzymania importu przez Białoruś polskich produktów żywnościowych. Zniesienie przez Rosję embarga, może wpłynąć na ponowne otwarcie się Białorusi. Białoruś jest dla Polski również interesującym rynkiem inwestycyjnym. Ma walory, których polscy przedsiębiorcy poszukują, czyli w wielu rejonach tańszą niż w Polsce siłę roboczą. Te inwestycje to na razie niewiele po- szanse. Nadzieją jest zapowiedź, iż prezydent Białorusi wyda niebawem dekret dotyczący inwestycji zagranicznych, w którym pojawią się ułatwienia dla inwestorów zagranicznych. Polscy przedsiębiorcy oczekują też na wejście Białorusi do Międzynarodowej Organizacji Handlu. Kraj członkowski musi przyjąć standardy WTO, co bardzo ułatwia wzajemne kontakty gospodarcze. W ostatnich dwóch latach kontakty między rządami obu krajów były bardzo ograniczone. Nie odbyło się poDOK. NA STR. 7 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 BIAŁA PODLASKA Paweł Łatuszka namawiał KIG, żeby na Białorusi odbyła się polska wystawa gospodarcza. – To bardzo dobry sposób na polepszenie relacji pomiędzy naszymi krajami. Będziemy zabiegali o przeprowadzenie po raz kolejny „Dobrosąsiedz- nia panują na Białorusi, ale jak wiele czasu będą musieli tracić na granicy. Prezes Łochowski zwrócił się do kierownictwa BPIG o pomoc w organizacji forum „Dobrosąsiedztwo” w 2008 roku. – W Brześciu bylibyście w naturalny sposób jego współgospodarza- Fot. J. Trudzik siedzenie Polsko-Białoruskiej Komisji Mieszanej ds. Współpracy Gospodarczej i tradycyjne coroczne seminarium „Dobrosąsiedztwo”. Chociaż KIG i Białoruska Izba Handlowo-Przemysłowa robiły co mogły, by organizować spotkania, ułatwiać kontakty, wspomagać uczestnictwo w targach. Zdaniem Arendarskiego, to w poważnym stopniu zaważyło na pomyślnym rozwoju obrotów gospodarczych. W trakcie dyskusji, na istotną różnicę charakteryzującą polskie i białoruskie firmy, zwrócił uwagę konsul RP w Brześciu Jarosław Książek. Firmy polskie są w swej ogromnej przewadze prywatne i małe, białoruskie odwrotnie – duże i państwowe, w znacznym stopniu podlegające centralnemu zarządzaniu. To nie ułatwia współpracy. Potwierdzenie dla tej tezy można było znaleźć w wystąpieniu prezesa BIHP Wasylija Romanowa. Jak powiedział, priorytety białoruskiej gospodarki, to np. budowa elektrowni, w tym atomowych, rozwój cementowni i innych wielkich przedsiębiorstw. Ale ostatnio pojawiła się sfera, którą zajmuje się Białoruska Izba HandlowoPrzemysłowa, a która może być interesująca dla małych i średnich przedsiębiorstw. Powstaje program „Małych miast”. Jego atrakcyjność polega na tym, że przedsiębiorca, który przyjdzie w nich inwestować będzie korzystał z 50-procentowej ulgi podatkowej. Ambasador Białorusi Paweł Łatuszka stwierdził, iż jego kraj w stosunkach gospodarczych kieruje się wyłącznie pragmatyzmem. – Dlatego, że jesteśmy sąsiadami, powinniśmy jako sąsiedzi współpracować. W ostatnim czasie widać wyraźną poprawę. Już ponad 50 regionów Polski i Białorusi zawarło porozumienia. Ambasador zauważył, że w tym roku dynamika wzrostu wymiany gospodarczej nie jest już tak wysoka, jak wcześniej. – Ale trzeba pamiętać jak wysoka była baza, z której zaczynaliśmy go. Jego zdaniem podwajanie obrotów, jak w ubiegłych latach, już nie jest możliwe. Za 10 miesięcy roku 2007 wzrost wynosi 10 procent. Wedle dyplomaty nie jest źle, ale są jeszcze niewykorzystane możliwości. Białoruś ma dobrze rozwiniętą sieć swoich firm i przedstawicielstw w Polsce. Z kolei polskich na Białorusi jest około 400. Tymczasem kraje dalekie, jak USA, Wielka Brytania, czy Szwajcaria mają ich o wiele więcej. Zatem należy tworzyć lepsze warunki do działania firm polskich na Białorusi i białoruskich w Polsce. Prezesi Wasylij Romanow i Andrzej Arendarski podpisują umowę o współpracy KIG i BIH-P w roku 2008 twa”. Mam nadzieję, że dojdzie do tego w lutym, marcu 2008 na Białorusi. Białoruś zaprasza serdecznie – mówił. We wzajemnych kontaktach przeszkadzają różnorodne problemy. Ale przede wszystkim zła praca przejść granicznych. Niestety od 3 lat nie zbiera się komisja międzyrządowa, która jako jedyna może podejmować decyzje o otwarciu nowych przejść granicznych lub rozwoju istniejących. – Gratulujemy wam Schengen. Że będziecie mieli możliwość wyjazdu do całej Europy – mówił ambasador. – Ale z drugiej strony ubolewamy, bo tak naprawdę powstaje granica wyglądająca na mur pomiędzy Białorusią a Polską. Prezes Polsko-Białoruskiej Izby Handlowo-Przemysłowej Józef Łochowski, zarzucił stronie białoruskiej częste zmiany przepisów i ich działanie wstecz. – Nic tak nie niszczy biznesu jak niepewność – stwierdził. Bardzo krytycznie odniósł się do pracy przejść granicznych. – Przekraczanie granicy polsko-białoruskiej, w tę czy tamtą stronę, to bardzo przykre doświadczenie. To o czym mówią przedsiębiorcy od lat, jest wciąż nierozwiązanym problemem. Zróbmy coś z tymi służbami, żeby one chciały pracować. Nie wiem, czy im trzeba zapłacić podwójnie, czy co...? A równocześnie słychać jak przychodzą ludzie i za parę dolarów przeprowadzają za granicę. Zdaniem Łochowskiego, dziś większym dylematem dla inwestorów jest nie to, jakie warunki gospodarowa- 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego mi – podkreślił. – Jesteśmy żywotnie zainteresowani dobrymi warunkami wymiany przygranicznej i kontaktami gospodarczymi, samorządowymi i mieszkańców w obszarze przygranicznym – podkreślił w swoim wystąpieniu starosta Tadeusz Łazowski. – Dla nas, żyjących tutaj nad wschodnią granicą, strategicznym partnerem jest obwód brzeski na Białorusi. Jesteśmy bardzo zatroskani nową sytuacją związaną tzw. reżimem wizowym, związanym z przystąpieniem Polski do strefy Schengen. Mamy bardzo dobre relacje z władzami lokalnymi po tamtej stronie. Jesteśmy zainteresowani, aby liczba osób nawzajem odwiedzających się nie malała. Zdaniem starosty, nadzieją mogą tu być ewentualne ulgi i ułatwienia we wzajemnym przemieszczaniu się. Dobrze, gdyby w grupie osób, dla których rozważa się wprowadzenie wiz bezpłatnych, znaleźli się też przedsiębiorcy. Nie do zniesienia są uciążliwe procedury przy przekraczaniu granicy. Konsul Jarosław Książek uważa, że wejście do Schengen nie powinno w perspektywie „wpłynąć negatywnie na tok podróżnych między naszymi krajami”. Wiceprezes Józef Szeptycki, zabierając głos w imieniu środowiska BPIG, wyraził nadzieję, że chyba właśnie zaczyna kształtować się atmosfera, w której współpraca polskobiałoruska będzie miała lepsze perspektywy. Jerzy Trudzik POWIAT BIALSKI Wigilijne tradycje Od najdawniejszych lat za najważniejsze święta w roku obrzędowym uważane były Święta Bożego Narodzenia. Dlatego obchodzono je najbardziej uroczyście. Tak jest i dzisiaj. Z obchodami świąt wiązało się wiele wierzeń, zwyczajów i obrzędów. Część z nich uległa już dzisiaj zapomnieniu ale wiele przetrwało, a szczególnie na wsi się je kultywuje. Święta Bożego Narodzenia rozpoczynają się tradycyjnie wieczerzą wigilijną spożywaną w gronie rodzinnym. Dzień ten miał szczególne znaczenie. Cały dzień wypełniały przygotowania do wieczerzy wigilijnej. Pracy było dużo – trzeba było przygotować potrawy na wigilijny stół, ustroić pomieszczenia i ubrać choinkę. Tradycyjnymi świątecznymi ozdobami wiejskich mieszkań były pająki wykonywane ze słomy i bibuły oraz wycinanki. Pająki zawieszano u sufitu, a wycinankami dekorowano ściany i okna. Do dekoracji pomieszczeń wykorzystywano także gałązki jodły i świerka. Najważniejszą ozdobą była choinka, którą dekorowano łańcuchami z bibuły i słomy, pajacykami z wydmuszek jaj, orzechami, jabłkami i ciasteczkami. Ukazanie się pierwszej gwiazdki było znakiem, że można już zasiąść do wigilijnego stołu. Szczególnie dzieci czekały niecierpliwie na ten moment, dorośli zresztą też, bo tego dnia wszystkich domowników obowiązywał post. Na wigilię zapraszano osoby samotne, a także przygotowywano wolne miejsce dla niespodziewanego podróżnego. Przed wigilijną kolacją domownicy odmawiali modlitwę, a następnie dzielono się opłatkiem i składano sobie życzenia. Stół wigilijny nakrywano białym obrusem, a pod nim kładziono trochę siana. W dawnej tradycji przestrzegano by liczba osób uczestniczących była parzysta, zaś ilość potraw miała być liczbą nieparzystą: 5, 7 lub 9. Chociaż pożywienie mieszkańców wsi w 19 i na początku 20 wieku było ubogie, oparte na produktach z gospodarstwa, to jednak tego wieczoru, jak i w dni świąteczne nikt nie wstawał od stołu głodny. Potrawy przygotowywano ze wszystkich uprawianych w gospodarstwie roślin, co miało zapewnić dobre plony w roku następnym. Najważniejsze dania wieczerzy wigilijnej w omawianym okresie to: - barszcz, tzw. „żurek” z mąki żytniej lub owsianej, - barszcz z czerwonych buraków, - ugotowany groch polny, - kasze gotowane na sypko (jęczmienna, gryczana i jaglana). Kasze gotowano na sypko i polewano olejem, polewką z suszonych owoców lub sosem grzybowym, - kluski z makiem, - kisiel owsiany z mąki owsianej, - pierogi z kapustą, grzybami, soczewicą, kaszą, jabłkami, śliwkami. Smażono też placki z mąki pszennej tzw. „raczuchy”, Ważną potrawą wigilijną była „kutia”. Przygotowywano ją z pęczaku lub pszenicy, utartej z makiem z dodatkiem cukru lub miodu, z mąki gryczanej przygotowywano napój zwany „sołoduchą”. Na stołach zamożniejszych mieszkańców wsi gościła większa ilość potraw i były one bardziej wykwintne. Pojawiały się śledzie i ryby, a także słodkie wypieki – pierniczki, czy strucle makowe. Wigilijny wieczór obfitował w wiele wierzeń, przesądów i wróżb. Wierzono, że tej nocy zwierzęta gospodarskie mówiły ludzkim głosem, nie wolno jednak było podsłuchać tej mowy przez gospodarzy. Stan pogody tego wieczoru pozwalał na przepowiednie, co do urodzaju w roku następnym. Kobiety wychodziły przed dom i spoglądały w niebo. Jeśli było bezchmurne i gwiaździste to znak, że kury będą się dobrze niosły, a krowy bądą dawały dużo mleka. W myśl ludowego przysłowia „jak pogodnie i jasno to w stodole ciasno” pogodne niebo gwarantowało wysokie plony w polu i ogrodzie. Z długości wyciągniętego spod obrusu siana wnioskowano czy len urodzi się wysoki, czy niski. W dzień wigilijny duże znaczenie przywiązywano do pierwszych odwiedzin w gospodarstwie. Jeśli będzie to kobieta – cielna krowa urodzi jałówkę, jeśli zaś dom pierwszy nawiedzi mężczyzna – będzie to byczek. W niektórych miejscowościach przyjście kobiety wróżył głód i niedostatek, mężczyzny – dobrobyt. Dziewczęta tego wieczoru wróżyły sobie zamążpójście. Wyciągały spod obrusa siano: zielone gwarantowało szybkie zamążpójście, zwiędłe trzeba było trochę poczekać, zaś żółte wróżyło staropanieństwo. Tego wieczoru dokonywano wielu magicznych zabiegów, np. obwiązywano drzewka owocowe powrósłami ze snopa stojącego w izbie podczas wieczerzy wigilijnej. Zwierzętom dawano siano i chleb, dzielono się z nimi opłatkiem – miało to zapewnić ochronę zwierząt przed chorobami. W wigilię obowiązywały też zakazy – należało mieć tego dnia dobry humor, nie wolno było się kłócić, bić dzieci, pożyczać pieniędzy. Kobiety starały się nie odwiedzać innych domów, aby nie prowokować nieszczęścia. Nie wolno było pić wody, aby nie mieć pragnienia w czasie żniw. Po kolacji śpiewano kolędy lub rozmawiano. Około północy udawano się na pasterkę. Bożena Warda Lubelski Ośrodek Doradztwa Rolniczego czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 POWIAT BIALSKI Monitorowanie szkół Bezpieczeństwo szkoły jest jednym z podstawowych warunków, aby mogła ona wypełnić swoje zadania. Ale to nie tylko warunek. Bezpieczeństwo jest również zadaniem i celem wychowawczym. Starostwo Powiatowe wychodząc naprzeciw społecznemu zapotrzebowaniu, zwróciło się za pośrednictwem wojewody lubelskiego z prośbą wsparcia w formie dofinansowania ze środków budżetu państwa kosztów zakupu i instalacji monitoringu wizyjnego w siedmiu szkołach ponadgimnazjalnych z powiatu. Po złożeniu wniosku, starostwo uzyskało środki z rezerwy celowej, zaplanowanej w ustawie budżetowej na rok 2007, w wysokości 63 tys. zł. Przeznaczono je na dofinansowanie zakupu i instalacji zestawów do monitoringu wizyjnego w szkołach ponadgimnazjalnych. Monitoring wizyjny w połączeniu z działaniem służb porządkowych (policja, straż miejska) i działaniami opiekuńczymi grona pedagogicznego, rady rodziców, samorządu uczniowskiego oraz władzami samorządowymi stworzą dobre i bezpie- czne warunki nauki i pracy dydaktyczno- wychowawczej w szkołach ponadgimnazjalnych powiatu bialskiego. Prowadzenie obserwacji wizyjnej wejść do budynków oświatowych w znacznym stopniu podwyższy poziom bezpieczeństwa uczniów przebywających w tych budynkach, jak również uczniów wchodzących i wychodzących. Nie bez znaczenia jest również efekt psychologiczny. Osoby niepożądane będą świadome faktu, iż ich obecność na terenie placówki nie pozostanie niezauważona. Anna Jureczek Targi edukacyjne W dniach 22-23 listopada w sali konferencyjnej Starostwa odbyły się Targi Edukacyjne - Matura 2008. Pomysłodawcą i organizatorem Targów była Firma ACN Cezary Nowogrodzki z Białej Podlaskiej. Patronat honorowy nad imprezą objął starosta bialski. W dniu 22 listopada w godz. od 9 do 13 w Targach wzięli udział uczniowie ze szkół ponadgimnazjalnych prowadzonych przez powiat bialski. Zainteresowanie było bardzo duże, gdyż przyby- ło ponad 400 uczniów z naszych szkół. Natomiast 23 listopada targi odwiedzała młodzież ze szkół ponadgimnazjalnych miasta Biała Podlaska. Targi Edukacyjne – Matura 2008 umożliwiły zapoznanie się młodzieży z powiatu bialskiego i miasta Biała Podlaska z ofertą edukacyjną uniwersytetów i szkół wyższych, a mianowicie Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Szkoł y Głównej Służby Pożarniczej w Warszawie, Akademii Podlaska w Siedlcach, Politechniki Białostockiej w Białymstoku, Wyższej Szkoły Ekonomii i Innowacji w Lublinie, Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Białej Podlaskiej, Wyższej Szkoły Zarządzania i Administracji w Zamościu, ALMAMER Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Warszawie, Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie oraz Euro School w Siedlcach. Bezpośrednie dotarcie do tak dużej liczby młodych osób szukających swojego pomysłu na dalsze kształcenie to celna i trafiona inwestycja. Naszej kochanej młodzieży życzymy jak najlepszych wyników na maturze oraz dokonania świadomego i odpowiedzialnego wyboru dalszej drogi edukacyjnej. Anna Jureczek Bożonarodzeniowe tradycje Opłatek. Ma około 200-letnią tradycję, w dodatku wywodzącą się ze Wschodu, gdzie dzielono się ... bułeczkami. Do nas ten obyczaj przywędrował już jako opłatek. Co ciekawe - obyczaj łamania się opłatkiem występuje praktycznie tylko w Polsce. Nigdzie teraz nie ma takiej tradycji. Dodatkowe nakrycie. Nawiązuje do tego, że dla Pana Jezusa też nie było miejsca w żadnym domu, w żadnej społeczności. I stąd ta tradycja, że przygotowujemy się i czekamy na Jego przyjście. Czasami Chrystus przychodzi jako ktoś ubogi, ktoś kto puka do drzwi. 12 potraw. Zwyczaj 12 potraw jest nawiązaniem do 12 apos to ł ów, k tór z y u sie dli z Jezusem do ostatniej wieczerzy. Na góralskiej wigilii nie może zabraknąć żuru, barszczu i klusek z makiem. Na Pomorzu podają barszcz z pierożkami grzybowymi i karpia w maśle. Na Śląsku muszą być pierniki, bytomskie kamyki, piernik z marcepanem. Choinka. Zw yc z aj niemieck i, w Polsce pojawił się w 1830 r. Na początku w domach bogatych ewangelików na Pomorzu, na Mazurach, a potem w reszcie kraju. Z początku na drzewkach wieszano skromne rzeczy, jak np. jabłka, potem zaczęto ten wystrój wzbogacać. Sianko. Nawiązuje do stajenki, w k t ó r ej uro d zi ł s i ę J e zu s . W XV i XVI wieku, całe domy wyściełano sianem i słomą, po k tór ych się chodzi ł o. Było to oznaką dobrobytu i formą pokazania plonów ziemi, które się zebrało. Trwało to cały adwent. Teraz sianko wkładamy pod obrus na wigilijnym stole. 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego Prezenty. Dzisiejszą tradycję wręczania prezentów w Wigilię zawdzięczamy okresowi reformacji, kiedy domagano się zaniechania zwyczaju „św. Mikołaja” i dawania dzieciom prezentów jako daru od „Dzieciątka Jezus”. Z czasem wszystkie kraje chrześcijańskie przyjęły ten zwyczaj. Kolęda. Kolęda w Polsce oznacza pieśń religijną, związaną tematycznie z narodzinami Chrystusa. Najstarsza polska kolęda „Zdrów bądź królu anielski” pochodzi z 1424 r. W Polsce liczba znanych i opisanych kolęd to ponad pół tysiąca. Pasterka. Po raz pierwszy w Kościele chrześcijańskim obchodzono ją w IV wieku. Bardzo mocno się rozwinęła za czasów świętego Franciszka. On jako pierwszy w XIII wieku wystawił tak zwaną żywą szopkę. Stąd wzięła się późniejsza tradycja wszystkich szopek. (E.CH.) GMINA ROSSOSZ UCZCZONO KAPELANA BCH Foto. Alicja Kuchta debski poświęcił tablicę, a orkiestra dęta odegrała „Rotę”. Następnie dyrektor Lucyna Krać zaprosiła zebranych na halę gimnastyczną, gdzie nauczyciel Wojciech Telaczyński przybliżył zebranym sylwetkę ks. Zygmunta Mościckiego. Poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk nazwał Rossosz kolebką Batalionów Chłopskich. Porucznik Józef Kościaniuk Foto. Alicja Kuchta nie Szko ł y Podstawowej została wmurowana tablica poświęcona pamięci ks. Zygmunta Mościckiego, kapelana BCh, który był także proboszczem parafii w Rossoszu. Foto. Alicja Kuchta Rossosz należy do miejscowości, które w szczególny sposób kultywują tradycje historyczne. Szkoła Podstawowa nosi imię partyzanta ppłk. Stefana Skoczylasa, a Publiczne Gimnazjum Powstańców Styczniowych. Przy wielkim zaangażowaniu dyrekcji, nauczycieli obu szkół, wójta gminy Kazimierza Weremkowicza i aktywności uczniów, święta narodowe obchodzone są uroczyście, a młodzież szkolna wychowywana od najmłodszych lat w duchu patriotyzmu. Listopadowe Święto Niepodległości stało się piękną lekcją, nie tylko dla uczniów. Społeczność szkolna, goście i władze gminy w asyście pocztów sztandarowych, przy dźwiękach orkiestry OSP udali się spod szkoły do kościoła. Mszę św. w intencji poległych za Ojczyznę odprawił ks. prałat Piotr Burczaniuk. W niezwykle wzruszającym kazaniu nawiązał do trudnego okresu tęsknoty za wolnym krajem. Cytowane przez niego słowa Mickiewicza i Konopnickiej podkreśliły wagę święta, a grane przez orkiestrę pieśni nadały mszy niezwykłą oprawę. Z inicjatywy Józefa Głowackiego na frontowej ścia- Ksiądz Mościcki przez starszych mieszkańców Rossosza zapamiętany został nie tylko jako gorliwy duszpasterz, ale też jako wielki patriota, który odprawiał mszę św. dla partyzantów w warunkach polowych. Odsłonięcia tablicy dokonał przybyły na uroczystość poseł Franciszek Jerzy Stefaniuk. Ks. proboszcz Franciszek Iz- z Koła BCh w Radzyniu Podlaskim, recytował napisane przez siebie wiersze. Uroczystość uświetnił występ dzieci z kółka recytatorskiego, prowadzonego przez Elizę Iwaszko, montaż słowno-muzyczny w wykonaniu uczniów pod kierownictwem Urszuli Tomczak i Agnieszki Zgiet oraz odczytany przez młodzież gimnazjalną fragment „Mogiła” z powieści E. Orzeszkowej „Nad Niemnem”. Orkiestra dęta pod batutą Krzysztofa Guza odegrała wiązankę pieśni patriotycznych. Delegacje przybyłych kół kombatanckich i młodzieży szkolnej złożyły wieńce i zapaliły znicze w miejscu pamięci narodowej na terenie gminy Rossosz. Piękna recytacja wzruszających utworów okresu romantyzmu, patriotyczne pieśni w wykonaniu dzieci i młodzieży pokazały, że Rossosz jeszcze przez wiele lat pozostanie miejscowością, która nie zapomni o wdzięczności tym, którzy poświęcili swoje szczęście i życie w walce o wolną Polskę. Urszula Tomczak 10 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11 12 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 Gmina Sosnówka Foto. I. Grabowski Foto. I. Grabowski Foto. I. Grabowski Uczta literacka w Romanowie Dworek w Romanowie pełen pamiątek po najpłodniejszym pisarzu polskim, a kto wie czy nie światowym, ma specyficzny urok. tam odbywają się podsumo- kursów literackich noszą- śni”. W tym roku okazja do Nic dziwnego, że właśnie wania ogólnopolskich kon- cych imię autora „Starej ba- spotkania była szczególna z racji przypadającej 45. rocznicy istnienia muzeum. Dyrektor Anna Czobodzińska-Przybysławska prezentowała ciekawostki związane z bujnym życiem Kraszewskiego, a licznie przybyli goście byli pod wrażeniem jej erudycji. Romanowski finał poprzedził tydzień wypełniony spotkaniami autorskimi ze znanymi i debiutującymi dopiero literatami, rozmowami o miejscu literatury we współczesnej kulturze, wystawami malarstwa i warsztatami literackimi. Prowadzili je uznani autorzy: Ernest Bryll, o. Eligiusz Dymowski i Zdzisław Łączkowski. Zdaniem Ernesta Brylla warto pisać wiersze, bo jest w nich więcej wiedzy o współczesnej Polsce, niż w najlepszym opracowaniu socjologicznym. O powodzeniu konkursu wymownie świadczy ilość nadsyłanych prac. W tym roku wpłynęło ich 276 i były one zdaniem jurorów interesujące. Pierwszą nagrodę w kategorii poezji zdobyła Mirosława Niewińska z Paryża, drugą 15-letnia gimnazjalistka Aleksandra Pieńkosz z Białej Podlaskiej, a trzecią Izabela Filipek z Warszaw y. W kategorii prozy zwyciężył Zbigniew Frączek z Lublina, s t a ł y uczestnik tego konkursu. Druga nagroda przypadła K r z ys z to fow i M a l i n owskiemu z Międzyrzeca Podlaskiego, zaś trzecia Mark o w i Kw i a t k o w s k i e m u z Legnicy. Nagrody wręczali starosta bialski Tadeusz Łazowski i wiceprezydent Białej Podlaskiej Waldemar Godlewski. Prawdziwą ucztą dla uszu był recital poetycki Jana Kondraka z Lubelskiej Federacji Bardów, k tór y z upodobaniem śpiewa ł wiersze Edwarda Stachury. Istvan Grabowski 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 13 BIAŁA PODLASKA W drażanie systemu zarządzania jakością często jest nazywane „porządkowaniem organizacji”. Bazując na wytycznych zawartych w normie zespół roboczy identyfikuje i opisuje wszystkie procesy realizowane w organizacji. Róż- wymagania i oczekiwania klientów (zewnętrznych i wewnętrznych) i stron zainteresowanych oraz wymagania mające w organizacji zastosowanie przepisów prawnych. W Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym w Białej Podlaskiej pod- Kierując się dobrem naszych pacjentów i pracowników, korzystając z naszej wiedzy i doświadczenia pragniemy: • Dostosować ofertę usług medycznych do aktualnych potrzeb mieszkańców • Zwiększać satysfakcję pacjentów SZPITAL ZARZĄDZANY WEDŁUG NORMY ISO nica pomiędz y dot ychczasow ym postrzeganiem zadań realizowanych w szpitalu, a podejściem procesowym zgodnym z wymogami systemu zarządzania, polega na powiązaniu poszczególnych czynności w ciąg przyczynowo-skutkowy nazywany właśnie procesem. System zarządzania jakością w naszym szpitalu odnosi się do procesów decydujących o wytworzeniu usługi medycznej, świadczenia medycznego, jakiego dostarczamy naszym pacjentom. Określa również zasady systemowej kontroli nad poszczególnymi czyn- jęto trud wdrożenia Systemu Zarządzania Jakością. Diagnozę wstępną naszej organizacji przeprowadziliśmy w marcu 2006 roku. Raport z analizy wskazał obszary naszej działalności, na które należy zwrócić szczególną uwagę w dążeniu do ich zgodności z normą 9001:2000. Diagnoza wskazywała również działania prowadzone w wielu obszarach w sposób systemowy, wręcz modelowy. Kierownictwo szpitala podjęło decyzję o wdrożeniu systemu według ISO 9001:2000 w całej organizacji. Zarządzeniem dyrektora szpitala został powołany peł- nościami aby uzyskać pewność, że potrzeby i oczekiwania pacjentów są spełnione. System Zarządzania Jakością według normy ISO 9001:2000 jest w rzeczywistości systemem zarządzania organizacją, metodą zarządzania przez cele. Punktem wyjścia są potrzeby, nomocnik ds. systemu zarządzania jakością dr Jerzy Paluszkiewicz, ordynator Oddziału Intensywnej Opieki i Anestezjologii. Wtedy właśnie rozpoczął się końcowy etap wdrożenia. W marcu bieżącego roku określiliśmy i ogłosiliśmy Politykę Jakości Szpitala która brzmi: spełniając i wyprzedzając ich wymagania i oczekiwania • Troszczyć się o rozwój, zadowolenie i bezpieczne warunki pracy naszych pracowników • Tworzyć atmosferę rzetelnej i konstruktywnej współpracy z Organem Założycielskim oraz Wojewodą Lubelskim celem świadczenia jak najlepszych usług medycznych mieszkańcom regionu • Świadc z yć us ł ugi med yc zne w oparciu o rzetelne relacje z NFZ • Utrzymywać status kompetentnego i niezawodnego partnera we współpracy ze wszystkimi kontrahentami • Realizować cele biznesowe poprzez generowanie zasobów finansowych dla rozwoju szpitala. Powyższe cele chcemy realizować dzięki ciągłemu doskonaleniu poprzez wdrożenie systemu zarządzania jakością. Zidentyfikowano kluczowe dla systemu zarządzania jakością procesy w naszym szpitalu i określono wzajemne powiązania między nimi. Procesy zostały opomiarowane wskaźnikami pokazującymi stopień realizacji zaplanowanych dla nich celów. Do zarządzania procesami wyznaczono właścicieli procesów. Określono uprawnienia i odpowiedzialności wynikające z roli w systemie. W ramach prac nad budową systemu opracowano Księgę Jakości - mapę procesową. Dokument jest dostępny dla wszystkich pracowników szpitala w sieci wewnętrznej Intranet www.szpitalbp.pl/intranet. Wyłonienie spośród pracowników audytorów wewnętrznych, szkolenia audytorów oraz kadry kierowniczej to kolejne etapy wdrażania systemu. Przeprowadzane audyty pozwalały wprowadzać działania doskonalące we wszystkich obszarach działalności szpitala, aż do miesiąca sierpnia, kiedy uzyskaliśmy gotowość do poddania się audytowi certyfikacyjnemu. Dokonano wyboru jednostki certyfikującej i począwszy od 31 sierpnia poddaliśmy się badaniu czy system zarządzania firmy WoDOK. NA STR. 13 14 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 BIAŁA PODLASKA jewódzki Szpital Specjalistyczny w Białej Podlaskiej oraz jego wprowadzenie spełniają warunki określone w: ISO 9001:2000. Zakres: Świadczenie usług medycznych w zakresie: stacjonarnej i ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, rehabilitacji, ratownictwa medycznego diagnostyki. Audyt w powyższym zakresie został przeprowadzony z wynikiem pozytywnym do 18 września 2007 i Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Białej Podlaskiej otrzymał Certyfikat Zarządzania Jakością ISO 9001:2000 i 8.11.2007. Dyrektor Dariusz Oleński odebrał z rąk prezesa KEMA Quality Polska Ryszarda Cedrowskiego tenże certyfikat. Wierne kopie tego dokumentu zostały wręczone przedstawicielom wszystkich komórek organizacyjnych naszego szpitala. Do korzyści wynikających z posiadania Systemu Zarządzania Jakością w organizacji należy przede wszystkim zaliczyć: - spełnienie wymagań prawnych, - spełnienie wymagań pacjentów, - zwiększenie zaufania do organiza- cji i poprawa jego wizerunku, - wzrost prestiżu organizacji, - znaczne zmniejszenie ilości skarg pacjentów, - jasno określony kierun ek rozwo- ju, organizacji, - bezproblemowy przepływ infor- macji wewnątrz organizacji, - lepsza organizacja pracy, - lepsze zarządzanie organizacją. W wykazie korzyści nie możemy pominąć tych bezpośrednio związanych z oceną naszego szpitala przez organ założycielski oraz płatnika NFZ, który przywiązuje dużą wagę do jakości udzielanych świadczeń medycznych, a wdrożony system zarządzania jakością u świadczeniodawcy jest elementem rankingującym go w konkursie ofert. Zapisy rządowego projektu ustawy o sieci szpitali publicznych w rozdziale „Monitorowanie i ocena jakości świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych przez szpitale” zobowiązuje szpitale do prowadzenia wewnętrznego systemu zarządzania jakością, a za posiadania certyfikatu ISO 9001:2000 przewiduje współczynniki zwiększające wartość kontraktu z NFZ. (To jednak przyszłość). Wszystkie działania projakościowe wdrażane w naszym szpitalu mają na celu sprowadzenie pojęcia „jakość” do praktycznych działań, oraz pokazanie, że „jakość” to jest wszystko to, co można poprawić. Powiat bialski SZANSE POLSKIEGO BIZNESU 22 listopada w Zespole DworskoPałacowym w Roskoszy odbyła się międzynarodowa konferencja „Współpraca gospodarcza w Euroregionie Bug”. Była to trzecia z cyklu czterech konferencji organizowanych przez Stowarzyszenie Samorządów Euroregio Bug w ramach realizacji projektu „Promocja współpracy transgranicznej w Euroregionie Bug” współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Sąsiedztwa Polska-Białoruś-Ukraina INTERREG IIIA/ Tacis CBC 2004-2006. W spotkaniu udział wzięli m.in. eksperci zajmujący się tematyką gospodarki na terenie polskiej, białoruskiej oraz ukraińskiej części Euroregionu Bug. Poza referatami dotyczącymi rozwoju współpracy gospodarczej uczestnicy przedstawili, założenia i efekty realizacji własnych mikroprojektów oraz w jaki sposób ich realizacja wpłynęła na rozwój gospodarczy regionu. Wyniki swojej działalności zaprezentowali: Galina Grabarczuk, p.o. dyrektora sekretariatu SSERB, prezentując osiągnięcia i perspektywy współpracy gospodarczej w Euroregionie Bug w kontekście programów unijnych, Wiesław Skabara, dyrektor Bialskopodlaskiej Izby Gospodarczej wygłosił referat „Bialskopodlaska Izba Gospodarcza a współpraca transgraniczna w regionie”, Natalia Krolik, zastępca dyrektora Departamentu Współpracy Międzynarodowej i Integracji Europejskiej Woł yńskiej Administracji Państwowej zaprezentowała szanse i potencjał dla polskich biznesmenów poprzez Obwód Wołyński jako region sąsiadujący z Unią Europejską, Walentyna Gnasiuk-Terlecka, naczelnik wydziału stosunków międzynarodowych Departamentu Współpracy Międzynarodowej i Integracji Europejskiej Woł yńskiej Administracji Państwowej, omówiła „Działalność inwestycyjna Obwodu Wołyńskiego”, Maciej Buczyński, prezes Bialskopodla sk iego Stowar z ys zenia Rozwoju Regionalnego, opowiedział o doświadczeniach miasta Biała Podlaska w realizacji projektów transgranicznych, Monika Zielińska-Choina, zastępca dyrektora wydziału rozwoju i funduszy europejskich miasta Lublin przedstawiła doświadczenia i dobre praktyki we współpracy transgranicznej Lublina, jako miasta leżącego na gospodarczym szlaku pomiędzy Wschodem i Zachodem, Michał Pelczarski z Europejskiego Centrum Integracji i Współpracy Samorządowej Dom Europy zaprezentował założenia i efekty projektu „Rozwój gospodarczy Polski i Ukrainy poprzez dywersyfikację rolnictwa”, Krzysztof Michalski, pracownik Stowarzyszenia Samorządów Euroregionu Bug, zaprezentował projekt miasta Chełm „Euroregionalne Spotkania Gospodarcze”. W ramach projektu odbyły się już dwie konferencje. Pierwsza zorganizowana w Lublinie dotycząca „Horyzontów współpracy transgranicznej” oraz druga zorganizowana w Zamościu nosząca tytuł „Perspektywy rozwoju turystyki w Euroregionie Bug”. Więcej informacji dotyczących projektu można znaleźć na stronie internetowej www.promocja.euroregionbug.pl. Joanna Kozłowiec 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 15 KALENDARIUM Święto myśliwych Na zaproszenie Wojskowego Koła Łowieckiego „Łoś” starosta T. Łazowski 3 listopada uczestniczył w obchodach święta patrona myśliwych św. Huberta. *** Konsultacje społeczne W sali konferencyjnej Delegatury Urzędu Wojewódzkiego 5 listopada odbyły się konsultacje w sprawie opracowania strategii rozwoju powiatu na lata 2007 - 2015. Konsultacje społeczne prowadziła Elżbieta Harańczuk, członek zarządu Fundacji Centrum Rozwoju Lokalnego. Prowadzone by ł y one w formie warsztatów i miały na celu zident y fikowanie problemów dot yczących powiatu, oraz określenie jego słabych i mocnych stron, szans i zagrożeń. W spotkaniu udział wzięli m.in. radni powiatu, przedstawiciele gmin, stowarzyszeń, banków i jednostek organizacyjnych powiatu. *** Otwarcie wystawy w Brześciu Na zaproszenie konsula generalnego RP w Brześciu starosta T. Łazowski uczestniczył w uroczystym otwarciu wystawy „57 miesięcy okupacji. Społeczeństwo polskie podczas II wojny światowej”. Wystawa została zorganizowana przez Konsulat RP w Brześciu we współpracy ze wspólnotą żydowską w Brześciu „Brisk”.Poświęcona jest losom społeczeństwa polskiego w latach II wojny światowej. *** Spotkanie z wójtem 7 listopada starosta Tadeusz Łazowski spotkał się z wójtem gminy Zalesie Janem Sikorą. Na spotkaniu omówiono formy i możliwości rozwoju gminy. *** Uroczystość Święta Niepodległości 8 listopada odbyła się uroczystość z okazji Narodowego Święta Niepodległości. Uroczystość zorganizowana była przez ZBŻZiORWP. Wzięli w niej udział: starosta Tadeusz Łazowski, prezydent Andrzej Czapski i komendant Wojskowej Komendy Uzupełnień mjr Janusz Łojko. Uroczystości rozpoczęto od złożenia kwiatów pod tablicą pamięci Marszałka Józefa Piłsudskiego na dworcu PKP. Następnie w świetlicy WKU dokonano uroczystej dekoracji tygodnika „Słowo Pod- 16 BIAŁA PODLASKA Akcja charytatywna uczelni Stół wigilijny Wzorem lat ubiegłych studenci, pracownicy i Akademickie Liceum Ogólnokształcące Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Jana Pawła II w Białej Podlaskiej zorganizowali 16 grudnia) piątą akcję charytatywną „Stół wigilijny”. Akcja wpisała się na trwałe w scenariusz bożonarodzeniowych przygotowań. Rok rocznie przybywa osób chętnych do pomocy oraz życzliwych darczyńców bez których gorących serc nie udałoby się osiągnąć tak wiele. Serdecznie dziękujemy wszystkim organizatorom i darczyńcom. Tegoroczna akcja była rekordowa. Wydano ponad 1000 porcji gorących dań, ponad 200 paczek żywnościowych dla potrzebujących z terenu miasta. Wszyscy przybyli na Plac Wolności mieszkańcy Białej Podlaskiej zostali poczęstowani gorącym posiłkiem. Złożyły się nań: barszcz z krokietami i bigos z pieczywem (firma Triomix), grochówka (firma Pe trodom), barszcz czer wony (warsztat y ZSZ nr 1), bigos i paszteciki (firma Par tner, stołówka w Urzędzie Wojewódzkim), pierogi z kapustą i grzybami (restauracja Jedynka), pizza wegetariańska (Verona Cafe). Pieczywo otrzymaliśmy z piekarni „Bagietka” z Międzyrzeca Podlaskiego. Przygotowano 200 paczek żywnościow ych, k tóre w ydano podczas „Stołu wigilijnego”. Osoby obdarowane to najbardziej potrzebujący mieszkańcy naszego miasta z parafii Bł. Honorata Koźmińskiego, parafii K. Wyszyńskiego i parafii Narodzenia NMP. Artykuły spożywcze do paczek dostarczyli: hurtownia artykułów spożywczych Eldorado, PSS Społem, sieć „Nasze Sklepy”, Elmar Ryby, Zakłady Mięsne Felix z Rossosza, Market „Kaufland”,PPHU Krzysztof Łojewski, Zakłady Drobiarskie SEDAR. Środki finansowe, za które zakupiono artykuły spożywcze do paczek: - Art. Decor, „Bialcon” Barbara Chwesiuk, „Conkret” Chorąży, Przedsiębiorstwo Projektowe ECOPROJEKT, SAS Jaworscy. Drewno do kuchni polowej otrzymaliśmy z tartaku firmy EDWOOD, które dostarczyła firma Nissan Szeptycki. Imprezę prowadził Mariusz Maksymiuk (Radio Biper). Sprzęt grający, nagłośnienie i stroje Mikołajów to zasługa Miejskiego Ośrodka Kultury w Białej Podlaskiej. Nie zawiodła również bialska Straż Pożarna, która udostępniła kuchnię polową i namiot, w którym wydawane były paczki żywnościowe. Studenci PWSZ w roli Mikołajów i Śnieżynek rozda wali słodycze i maskotki najmłodszym. Akcja miała na celu przybliżenie atmosfery Świąt Bożego Narodzenia dla ludzi najbardziej potrzebujących. Setki podziękowań i radość w oczach obdarowanych potwierdził y przekonanie pracowników i studentów uczelni, że akcja „Stół Wigilijny” jest bardzo potrzebna, w naszym mieście jest duża grupa osób, którym trzeba pomóc, dla których ciepły posiłek czy paczka żywnościowa to… jedyny prezent, jaki otrzymają. Serdecznie dziękujemy wszystkim organizatorom i darczyńcom. PWSZ czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 c.d. KALENDARIUM Gmina Biała Podlaska PROMOCJA KULINARIÓW LUDOWYCH Gmina Biała Podlaska stara się o zarejestrowanie produktu regionalnego, który podkreślałby tradycje kulinarne podlaskich gospodyń, a przy okazji promował gminę w województwie i kraju. Do złożenia wniosku niezbędne jest wskazanie kilku potraw o szczególnych walorach smakowych, a ponadto zakorzenionej w tradycji regionu. Z myślą o tym Gminny Ośrodek Kultury zaproponował członkiniom KGW z Perkowic przygotowanie prezentacji kulinariów, na którą zaproszono bialskich restauratorów, nauczycieli zawodu z ZDZ oraz smakoszy. Rezultat ich wskazań miał być pomocny do wyłonienia najbardziej smakowitej potrawy. Gospodynie z pracowni kulinarnej, istniejącej przy klubie w Perkowicach, przygotowały wyjątkowo urozmaiconą ofertę, proponując aż 20 potraw. Receptura ich przygotowania znana jest od lat i cieszy się dużym powodzeniem. – Podoba mi się pomysł spotkania znawców i smakoszy kuchni regionalnej. Co prawda każdy może mieć inny gust, ale suma opinii pozwoli wybrać najlepsze dania. Obserwując dzisiejszą aranżację stołu jestem przekonany, że większość serwowanych dań mogłaby się znaleźć w menu renomowanych restauracji, zajazdów i karczm regionalnych. Głównie ze względu na wyśmienite walory smakowe – twierdzi Stanisław Filipek, właściciel karczmy Kalina z Woskrzenic. Po degustacji potraw, którą umilały występy zespołu śpiewaczego, jurorzy ogłosili werdykt. Największym powodzeniem cieszyły się: pęczak z golonką, ołatki kartoflane z mięsem oraz bliny z serem i wiśnią. Z powodzeniem można je zgłaszać do Urzędu Marszałkowskiego, organizującego konkursy na najciekawsze produkty regionalne. Jak zapewnia Bożenna PawlinaMaksymiuk, szefowa bialskiego GOK, gmina może pochwalić się kilkoma sprawnie działającymi pracowniami rękodzieła. Ich dorobek będzie prezentowany cyklicznie w najbliższych miesiącach. Istvan Grabowski lasia”, dyrektora Zarządu Wydawnictwa „SŁOWO” i dziennikarzy odznaką „Za zasługi dla ZBŻZ i ORWP”. *** System ISO dla Szpitala Specjalistycznego Starosta bialski uczestniczył w uroczystości wręczenia certyfikatu ISO 9001:2000 dla Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Białej Podlaskiej. *** Nowy konsul w Białej W gabinecie starosty 8 listopada odbyło się spotkanie nowego konsula Władimira Ananicza ze starostą Tadeuszem Łazowskim. Na spotkaniu omówiono m. in. zasady współpracy transgranicznej. *** Dzień Seniora w Kodniu Na zaproszenie Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Kodniu starosta T. Łazowski uczestniczył 9 listopada w spotkaniu z okazji Dnia Seniora. Podczas uroczystości wręczono medale za długoletnie pożycie małżeńskie, odbyła się też prezentacja osiągnięć artystycznych Warsztatu Terapii Zajęciowej Środowiskowego Domu Samopomocy. *** Foto. I. Grabowski Nowa droga 10 listopada s t aros t a bialski T. Łazowski uczestniczył w oddaniu do użytku zmodernizowanej drogi Zasiadki-Koszeliki oraz wyremontowanej remizy OSP w Zasiadkach. *** 15 lat Fotoklubu Podlaskiego Na zaproszenie Stowarzyszenia Turystyczno- Kulturalnego w Janowie Podlaskim starosta Tadeusz Łazowski uczestniczył w otwarciu wystawy fotograficznej 15-lecia Fotoklubu Podlaskiego. *** Foto. I. Grabowski Obchody Narodowego Święta Niepodległości 11 listopada przedstawiciele Starostwa Powiatowego uczestniczyli w uroczystych obchodach Narodowego Święta Niepodległości, które odbyły się w Białej Podlaskiej, Międzyrzecu Podlaskim i Terespolu. *** Tak się jada w Perkowicach 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego Nowy komendant 12 listopada odbyło się uroczyste przekazanie władzy w Wojskowej 17 KALENDARIUM c.d. Komendzie Uzupełnień w Białej Podlaskiej. Miejsce dotychczasowego komendanta płk. Zbigniewa Bojko zajmie płk. Jan Górniak. *** Spotkanie w Szpitalu Powiatowym Starosta Tadeusz Łazowski uczestniczył w posiedzeniu Rady Społecznej w Szpitalu Powiatowym w Międzyrzecu Podlaskim, na którym omówiono sprawy dotyczące funkcjonowania szpitala. *** Zarząd Powiatu 15 listopada podczas kolejnych obrad Zarządu Powiatu podjęto decyzję w sprawie zakresu robót związanych z termorenowacją Liceum Ogólnokształcącego w Międzyrzecu Podlaskim. Ponadto zaopiniowano kilka projektów uchwał Rady Powiatu. *** Zasłużona emerytura W związku z odejściem na emeryturę ks. prałata Mieczysława Lipnickiego, starosta bialski brał udział 15 listopada w pożegnaniu pierwszego proboszcza parafii p.w. Chrystusa Miłosiernego. Ksiądz prałat był budowniczym kościoła, podniesionego w 2003 r. do rangi Diecezjalnego Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Białej Podlaskiej. *** BIAŁA PODLASKA NOWY BUDYNEK PWSZ 18 grudnia przecięciem wstęgi przez wicemarszałek Senatu Krystynę Bochenek, rektora uczelni prof. dr hab. Józefa Bergiera oraz kanclerza mgr inż. Leszka Petruczenko uroczyście otwarto nowy budynek dydaktyczny uczelni, który został poświęcony przez delegata biskupa – ks. dziekana prałata Ryszarda Kardasa. Uroczystość była ważnym wydarzeniem w rozwoju bialskiej PWSZ. Oficjalnego powitania gości dokonał rektor Józef Bergier. Gościem honorowym była wicemarszałek Senatu Krystyna Bochenek, która wyraziła słowa uznania i podziwu dla władz uczelni, pracowników oraz studentów za trud włożony w rozwój Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Papieża Jana Pawła II. W urocz ys tości ot warcia nowe go budynku dydaktycznego wzięli udział między innymi wicemarszałek Samorządu Województwa Lubelskiego Marek Flasiński, prezydent miasta Andrzej Czapski, oraz i wielu innych przyjaciół uczelni przybyłych na uroczystość. W otwarciu nowego budynku dydaktycznego wzięli również udział studenci i pracownicy uczelni. Wszyscy obecni mieli okazję obejrzeć specjalnie przygotowany film o uczelni, obrazujący historię powstania budynku dydaktycznego, krok po kroku – od fundamentów po gmach, w którym w dniu dzisiejszym znajduje się 400-osobowa aula „kongresowa”, dwie aule mieszczące 200 osób i dwie na 100 osób, oprócz tego ponad 40 pomieszczeń biurowych i technicznych, w których pracowało będzie ponad 100 osób, ponad 20 sal wykładowych oraz stołówka. Po emisji filmu zaproszono przybyłych do zwiedzania nowego gmachu uczelni. Budowę nowego budynku rozpoczęto w marcu 2006 roku, wg projektu wykonanego przez Ryszarda Suchorę i Henryka Dołęgowskiego z Biura Projektowego Arch-Dom. Po 22 miesiącach dzięki firmie Budomex dziś można wejść do przewodniczący Rady Miasta Bogusław Broniewicz i Marian Burda, starosta bialski Tadeusz Łazowski. Gościliśmy również profesora Ryszarda Cieślińskiego, dziekana Zamiejscowego Wydziału Wychowania Fizycznego w Białej Podlaskiej oraz burmistrzów i wójtów lokalnych gmin. Na uroczystość przybyli czcigodni kapłani z księdzem dziekanem Ryszardem Kardasem na czele oraz księża seniorzy z Białej Podlaskiej i Międzyrzeca Podlaskiego. Miło było powitać przedstawicieli Szpitala Wojewódzkiego, Straży Pożarnej, Policji, Poczty Polskiej oraz oświaty, przedsiębiorców budynku dydaktycznego Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej, którego kubatura wynosi 35 tys. 195 metrów sześciennych, powierzchnia użytkowa 7 tys. 900 m kwadratowych. Nowy gmach uczelni o wartości ponad 20 milionów zł. został wybudowany ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz z wypracowanych zysków uczelni. W przyszłym roku planowane jest rozpoczęcie budowy campusu akademickiego, składającego się z trzech instytutów, akademika, hali sportowej oraz boiska. Spotkanie z dyrektorem PIP Starosta Tadeusz Łazowski spotkał się 16 listopada z Piotrem Demczukiem, dyrektorem Państwowej Inspekcji Pracy w Białej Podlaskiej. Celem spotkania było ustalenie wspólnych procedur i zasad współdziałania pomiędzy urzędami. *** Posiedzenie Prezydium OSP 16 listopada starosta bialski Tadeusz Łazowski uczestniczył w posiedzeniu Prezydium Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych w Parczewie. *** „Początkujący kierowca w ruchu drogowym” To tytuł VI Lubelskiej Konferencji Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Dwudniowa konferencja, zorganizowana przez bialski WORD, odbyła się w Centrum OHP w Roskoszy. Młodzi kierowcy, którzy są młodzi wiekiem i stażem w prowadzeniu pojazdów, są sprawcami około 25 proc. 18 Dorota Karwacka czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 c.d. KALENDARIUM Międzyrzec Podlaski Laureaci konkursu przyrodniczo-ekologicznego Rozstrzygnięty został konkurs przyrodniczo-ekologiczny organizowany przez Nadleśnictwo Międzyrzec, przy współudziale Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Międzyrzecu Podlaskim i Polskiego Towarzystwa Leśnego, Oddział w Lublinie. Do trzeciej edycji konkursu zaproszono 32 placówki szkolne – szkoły podstawowe i gimnazja z terenu działania Nadleśnictwa, czyli miasta Międzyrzec Podlaski oraz gmin: Biała Podlaska, Drelów, Międzyrzec Podlaski i Rossosz. Udział potwierdziło 19 placówek oświatowych, wybierając finalistów na szczeblu szkolnym: 40 w kategorii klas I-III, 40 w kategorii klas IV-VI i 18 w kategorii gimnazja. We wszystkich kategoriach udział wzięło 863 uczniów. 16 listopada 2007 r. w sali konferencyjnej Miejskiego Ośrodka Kultury w Międzyrzecu Podlaskim przeprowadzono finał konkursu, który składał się z testów i rozpoznawania głosów zwierząt. Finaliści otrzymali pamiątkowe dyplomy i albumy ufundowane przez Nadleśnictwo. Komisja konkursowa po sprawdzeniu prac wyłoniła laureatów. Kategoria szkoły podstawowe klasy I-III: I miejsce Jakub Sobowicz, SP nr 2 w Międzyrzecu Podlaskim, II miejsce Faustyna Szczepaniuk, SP w Drelowie, III miejsce Eryk Domański, SP nr 3 w Międzyrzecu Podlaskim, Kategoria szkoły podstawowe klasy IV-VI: I miejsce Magdalena Zaniewicz, SP w Tłuśćcu, I miejsce Filip Woźniak, SP nr 2 w Międzyrzecu Podlaskim, II miejsce Aleksandra Stysiał, SP nr 2 w Międzyrzecu Podlaskim, III miejsc Paulina Kukawska, SP w Halasach, Kategoria gimnazja: I- Sandra Łukaszuk, Gimnazjum nr 2 w Międzyrzecu Podlaskim, II -Daniel Fronczuk, Gimnazjum w Rossoszu, III Ewelina Chmielewska, Gimnazjum nr 1 w Jelnicy. 29 listopada w Nadleśnict wie Międzyrzec dokonano podsumowania konkursu i wręczenia nagród laureatom. Ponownie wszyscy otrzymali dyplomy, albumy, sprzęt sportowy i kalendarze. Główną nagrodą była lornetka ufundowana przez koło łowieckie „Siemień”. Szkoły których uczniowie zwyciężyli w konkursie otrzymały podziękowania i po 30 sadzonek drzew ze szkółki Nadleśnictwa do zagospodarowania na własnych terenach. Nagrody wręczali Janusz Paderewski, nadleśniczy Nadleśnictwa Międzyrzec i Ryszard Turyk, prezes Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Międzyrzecu Podlaskim. Dodatkową nagrodą dla finalistów była wycieczka do Białowieskiego Parku Narodowego, którą ufundowały samorządy: miasta Międzyrzec, gminy Międzyrzec i gminy Drelów. Jest to przejaw bardzo obiecująco rozwijającej się współpracy z samorządami. Główny cel konkursu: szerzenie edukacji ekologicznej wśród dzieci i młodzieży, ukazywanie piękna przyrody poprzez zachęcanie do działań w kierunku jej poznania i ochrony, został osiągnięty. Gratulując sukcesów organizatorom, uczestnikom i laureatom, myślimy o czwartej edycji w 2008 roku. 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego Adam Szulik wypadków. Należy pamiętać jednak, że ta grupa to tylko 12 proc. kierowców w Polsce. Projektowane jest wprowadzenie nowych przepisów, które objęłyby szczególną kuratelą początkujących kierowców. Przygotowany jest projekt ustawy o kierujących pojazdami, który zakłada okres próbny. Przez pierwsze dwa lata, od momentu uzyskania prawa jazdy, kierujący będą pod szczególnym nadzorem. Będą musieli przez 7 miesięcy jeździć specjalnie oznakowanym samochodem. W ciągu tego czasu muszą odbyć ponowne szkolenie w części teoretycznej, jak i praktycznej. *** Konkurs Pieśni Patriotycznej 18 listopada Pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej i wojewody lubelskiego w sali kina Merkury odbył się koncert laureatów pieśni patriotycznej. W konkursie brały udział najlepsze chóry z powiatu bialskiego oraz z zagranicy. Na zakończenie konkursu zgromadzona po brzegi publiczność pod batutą ks. Mariana Daniluka zaśpiewała pieśń Samotny stoję nad Bugiem. Powiat reprezentowali: starosta T. Łazowski i Marianna Tumiłowicz, dyrektor wydziału spraw społecznych. *** VII Powiatowy Festiwal Pieśni Patriotycznej Po raz siódmy bialskie starostwo i Urząd Gminy Tuczna zorganizowały 18 listopada Powiatowy Festiwal Pieśni Patriotycznej. Wystąpiło 19 wykonawców, którzy wykonali m. in. Bogurodzicę, O mój rozmarynie, Serce w plecaku. W kategorii zespołów młodzieżowych pierwsze miejsce przyznano Szkolnym Słowikom z Zespołu Placówek Oświatowych w Piszczacu, II miejsce przypadło grupie Wiem Dokąd Idę z Łomaz, a III zespołowi Corda Vox z Zespołu Szkół Publicznych w Terespolu. W kategorii seniorzy: I miejsce chór Polesie z Horodyszcza, II miejsce Kwartetowi Męskiemu z gminy Tuczna, zaś III zespołowi ludowemu Jutrzenka z Rogoźnicy. Wszystkich uczestników gorąco oklaskiwali starosta Tadeusz Łazowski i Zygmunt Litwiniuk, wójt gm. Tuczna. *** Pożegnanie ppłk. Zbigniewa Bojko 19 listopada w Wojskowej Komendzie Uzupełnień odbyło się uroczyste pożegnanie odchodzącego na emeryturę ppłk. Z. Bojko. W spotka- 19 KALENDARIUM c.d. niu uczestniczyli m. in. T. Łazowski, A. Czapski, nadkom. G. Zadroga. *** e- Urząd 20 listopada w gabinecie starosty Tadeusza Łazowskiego odbyło się spotkanie z przedstawicielami Urzędu Komunikacji Elektronicznej. Na spotkaniu omówiono sprawy związane z realizacją projektu e- Urząd. *** Inauguracja roku UTW 21 listopada s t aros t a bialsk i uczestniczył w uroczystej inauguracji roku akademickiego 2007/2008 Uniwersytetu Trzeciego Wieku działającego przy PWSZ w Białej Podlaskiej. Słuchacze Uniwersytetu Trzeciego Wieku oprócz interesujących wykładów korzystają także z zajęć fakultatywnych m. in.: zajęcia ze śpiewu, gimnastyka usprawniająca, informatyka, zajęcia na basenie, język angielski. *** TERESPOL Literatka odwiedziła szkołę 29 października w terespolskim Zespole Szkół Publicznych nr 1 w Terespolu miało miejsce spotkanie autorskie, którego gościem była Ewa Bagłaj. Pisarka, która jest absolwentką „jedynki”, już po raz drugi odwiedziła szkołę dzieciństwa. Tym razem spotkanie poświęcono najnowszej powieści „Dublerce”, kontynuacji przygód Broszki. Autorkę powitał dyrektor szkoły Zenon Iwanowski. W imieniu licznie zgromadzonych uczniów i nauczycieli, pogratulował literatce sukcesu i życzył powodzenia w pisaniu kolejnych książek. Spotkanie prowadziły uczennice klasy VI b, przedstawicielki szkolnej gazetki „Na wariackich papierach”. Młode dziennikarki zadawały autorce „Broszki” wiele pytań dotyczących etapów powstawania jej książek, inspiracji, a także planów na przyszłość. Pisarka mówiła dużo o zainteresowaniu regionem, zamiłowaniu do koni. Z sentymentem wspominała szkolne lata oraz nauczycieli, którzy rozbudzali w niej pasję pisania i utwierdzali w przekonaniu, że każde marzenie może się spełnić. Ewa Bagłaj podkreślała, że miejscem, w którym zaszczepiła w sobie miłość do książek, była biblioteka szkolna. Na wzór Lucy Moud Montgomery postanowiła napisać książkę, której akcja toczyłaby się w okolicach bliskich jej sercu. W drugiej części spotkania uczniowie mieli okazję zadawania pytań. Spotkanie z Ewą Bagłaj przebiegało w serdecznej atmosferze. Uczniowie natomiast przekonali się, że można spełnić marzenia, o ile wytrwale i konsekwentnie dąży się do celu. Kamila Korneluk MATURA 2008 22-23 listopada na sali konferencyjnej Starostwa Powiatowego odbyły się Targi Edukacyjne Matura 2008. Podczas targów uczniowie klas maturalnych mogli zapoznać się z ofertą edukacyjną uniwersytetów i szkół wyższych. Patronat honorowy nad imprezą objął starosta Tadeusz Łazowski. Zaprezentowały się: Szkoła Główna Służby Pożarniczej z Warszawy, Akademia Podlaska z Siedlec, Politechnika Białostocka z Białegostoku, Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji z Lublina, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa z Białej Podlaskiej, Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji z Zamościa, ALMAMER Wyższa Szkoła Ekonomiczna z Warszawy, EUROSCHOOL z Siedlec, Studium Służb Ochrony i Detektywów w Białej Podlaskiej. *** Konferencja Euroregion Bug 22 listopada starosta T. Łazowski uczestniczył w konferencji organizowanej przez Stowarzyszenie Samorządów Euroregionu Bug współfinansowanej ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Sąsiedztwa Polska-Białoruś-Ukraina INTERREG IIIA/ Tacis CBC 2004-2006. Konferencja nosiła tytuł „Współpraca gospodarcza w Euroregionie Bug”. Poprowadził ją Henryk Makarewicz, Członek Zarządu SSERB. Uczestnicy z Polski, Białoru- 20 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 c.d. KALENDARIUM GMINA JANÓW PODLASKI LOKAL JAK Z BAJKI Po trzech miesiącach adaptacji poddasza w janowskim Urzędzie Gminy, oddany został do użytku nowoczesny lokal Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej. Pracownicy ośrodka otrzymali pięć dobrze wyposażonych pomieszczeń, które odtąd służyć będą mieszkańcom gminy. Z usług GOPS korzysta obecnie 20 Na urządzenie lokalu GOPS gmina przeznaczyła 430 tys. zł. Nie jest to, jak zapewnia wójt J. Hura, jedyna tegoroczna inwestycja. Udało się odwodnić, ocieplić ściany i otynkować z zewnątrz budynek urzędu gminy. Ponadto z własnych funduszy samorząd odnowił świetlicę wiejską w Buczynach Starych. Jeszcze w tym si i Ukrainy przedstawili na własnych przykładach, jaki wpływ na gospodarkę ich regionów miała realizacja mikroprojektów. *** Mniej dźwigaj Pod takim hasłem w Domu Opieki Społecznej w Kozuli 22 listopada odbyła się kampania zorganizowana przez Okręgowy Inspektorat Pracy w Lublinie i Dom Opieki Społecznej w Kozuli. Celem kampanii jest uświadomienie jak lepiej rozumieć i stosować środki mające na celu zapobieganie schorzeniom dolnej części kręgosłupa i innym zaburzeniom układu mięśniowo-szkieletowego poprzez zmniejszenie obciążeń przy ręcznym przemieszczaniu ciężarów. Starostwo reprezentował wicestarosta Jan Bajkowski. *** Foto. I. Grabowski Dzień Kolejarza 23 listopada na zaproszenie kierownictwa PKP Cargo S.A Zakładu Przewozów Towarowych i Przeładunku w Małaszewiczach starosta Tadeusz Łazowski uczestniczył w uroczystości Dnia Kolejarza. *** Foto. I. Grabowski 10-lecie Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego 24 listopada odbyła się uroczystość 10-lecia Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP, Oddział Biała Podlaska. Wśród wielu uczestników uroczystości, byli między innymi: starosta Tadeusz Łazowski, rektor PWSZ Józef Bergier, gen bryg Ryszard Hać. Mszę w intencji podlaskich lotników odprawił kapelan wojskowy ks. płk dr Kazimierz Tuszyński. Pod pomnikiem Poległych Lotników złożono wieńce i kwiaty. *** proc. lokalnej społeczności. Dzięki nowym pomieszczeniom, istnieje możliwość korzystania z porad psychologa. Zdaniem posła Franciszka Jerzego Stefaniuka, który wraz wójtem Jackiem Hurą otwierał pomieszczenia, podobnymi warunkami lokalowymi nie może pochwalić się żaden z ośrodków gminnych w powiecie bialskim. Rozmowa z psychologiem, jaką zapewnia się podopiecznym, stwarza nadzieję i budzi otuchę, że ludzie nie zostają sami z trapiącymi ich kłopotami, że mogą liczyć na pomoc samorządu. roku rozpocznie się budowa jedynej w powiecie kotłowni opalanej słomą. Ma być ona gotowa jesienią przyszłego roku, a gmina zapewniła sobie na ten cel dotację i kredyt umarzalny z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Z usług tej kotłowni korzystać będzie wiele jednostek, m.in. urząd gminy, GOK, ośrodek zdrowia i biblioteka gminna, obie janowskie szkoły, trzy bloki mieszkalne, a w przyszłości także hala sportowa. 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego Istvan Grabowski XXIII Ogólnopolski Konkurs Literacki 24 listopada w Muzeum J. I. Kraszewskiego w Romanowie starosta Tadeusz Łazowski uczestniczył w XXIII Ogólnopolskim Konkursie Literackim im. J. I. Kraszewskiego. Jury pod przewodnictwem Ernesta Brylla oceniło nadesłanych 230 wierszy oraz 23 zestawy prozatorskie. W kategorii poezji przyznano: I nagrodę Mirosławie Niewińskiej z Paryża. W kategorii prozy przyznano: I nagrodę Zbigniewowi Włodzimierzowi Fronczkowi z Lublina. Jurorzy przyznali nagrodę specjalną za tematykę 21 KALENDARIUM c.d. podlaską Ryszardowi Burczakowi z Białej Podlaskiej. *** Zaduszki Kulturalne w Konstantynowie 25 listopada Marianna Tumiłowicz, dyrektor wydziału spraw społecznych Starostwa Powiatowego uczestniczyła w IV Zaduszkach Kulturalnych w Konstantynowie. Można było obejrzeć m.in. pantomimę „Dziad i baba” J. I. Kraszewskiego, którą zaprezentowali uczniowie Szkoły Podstawowej w Wisznicach. Wystąpiły też chóry: chór Bractwa Młodzieży Prawosławnej, Diecezjalny Chór Dziecięcy Parafii Prawosławnej pw. św. Cyryla i Metodego. *** XIV sesja Rady Powiatu 26 listopada w siedzibie Starostwa Powiatowego odbyła się XIV sesja Rady Powiatu W trakcie sesji podjęto uchwały w następujących sprawach: a) uchwalono program współpracy powiatu z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego na 2008 rok, b) ok reślono rodzaj, warunki i sposoby przyznawania świadczeń zdrowotnych ze środków budżetowych powiatu dla nauczycieli korzystających z opieki zdrowotnej, c) zmian w budżecie na 2007 rok, d) powiadomienia sekretarza Jana Jańczuka o obowiązku złożenia oświadczenia lustracyjnego i skutkach niedopełnienia tego obowiązku, e) powiadomienia skarbnika Stefana Klimiuka o obowiązku złożenia oświadczenia lustracyjnego i skutkach niedopełnienia tego obowiązku. *** Spotkanie z posłem 27 listopada w gabinecie starosty odbyło się spotkanie z posłem Adamem Abramowiczem. Spotkanie miało charakter roboczy, podczas którego omówiono możliwości współpracy na terenie powiatu. *** Dni Honorowego Krwiodawstwa Spotkanie w ramach Dni Honorowego Krwiodawstwa 27 listopada było okazją do podziękowania wszystkim tym, którzy z sercem i ogromnym zaangażowaniem wspierają działalność Polskiego Czerwonego Krzyża. Za swoją działalność starosta Tadeusz Łazowski i prezes Zarządu Rejono- 22 POWIAT BIALSKI T egoroczny konkurs „Pracodawca - organizator pracy bezpiecznej” pr zeprowadzony przez Państwową Inspekcję Pracy miał na celu promowanie najlepszych praktyk w zakresie bezpieczeństwa i ochrony pracy. Kozula Edycja konkursu objęta jest honorowym patronatem prezydenta RP. Tak wysoka ocena to przede wszystkim wygrana pracowników. To dostrzeżenie wysiłków w sferze maksymalnych wyeliminowań zagrożeń dla zdrowia i życia, uczciwego rozliczania czasu pracy, respektowania prawa do wynagrodzenia i wypoczynku, zarazem satysfakcjonujący wyraz uhonorowania działań placówki. Krystyna Czyżewska doceniona W konkursie mogli uczestniczyć pracodawcy, którzy uzyskali pozytywną ocenę stanu warunków panujących w ich firmach. Konkurs przebiegał w dwóch etapach. Pierwszy odbywał się w Okręgowych Inspektoratach Pracy, gdzie zgłoszone firmy były wnikliwie oceniane. W drugim ogólnopolskim etapie brali udział najlepsi pracodawcy. Kapituła powołana przez Okręgowego Inspektora Pracy w Lublinie Witolda Mazurka najlepiej oceniła Dom Pomocy Społecznej w Kozuli, przyznając mu pierwsze miejsce. Wyróżnieni laureaci, na uroczystej gali finałowej w Warszawie, otrzymali z rąk głównego inspektora pracy Bożeny BorysSzopy dyplomy uznania. MIĘDZYRZEC PODLASKI Krwawe Dni Międzyrzeca Po raz 12 w Międzyrzecu Podlaskim wspominano Krwawe Dni Międzyrzeca, wydarzenia historyczne i zarazem tragiczne. W listopadzie 1918 roku stacjonujący w pałacu Potockich żołnierze POW stoczyli zaciekły bój o Międzyrzec. W trakcie walk zginęło ponad 50 osób obrońców i mieszkańców miasta. Marsz-patrol rozpoczął się 16 listopada na placu Pałacu Potockich w miejscu, gdzie rozpoczęła się walka o miasto. Na wstępie uczestnikom zaprezentowano rekonstrukcję filmową tych krwawych wydarzeń z listopada 1918 r., która znakomicie zobrazowała przebieg walk, towarzyszące jej efekty specjalne: światło, dym, ogień, strzały i eksplozje spotęgowały nastój to- warzyszący walkom. Następnie licznie zgromadzeniu uczestnicy, mieszkańcy, poczty sztandarowe okolicznych szkół, ochotniczej straży pożarnej, uczniowie i nauczyciele, członkowie Młodzieżowej Drużyny Pożarniczej oraz Konna Straż Ochrony Tradycji przemaszerowali na Plac Jana Pawła II, gdzie odbył się Apel Poległych. Pod pomnikiem zostały złożone kwiaty. Obchody zostały przygotowane przy współpracy międzyrzeckich szkół, Miejskiego Ośrodka Kultury i Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Nad całością czuwał Roman Sidorowicz, dyrektor Szkoły Podstawowej nr 3 w Międzyrzecu Podlaskim. Piotr Grzeszyk czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 c.d. KALENDARIUM Terespol „PRZYBIEŻELI DO BETLEJEM...” 13 grudnia, w po raz pierwszy w historii Zespołu Szkół Publicznych nr 1 w Terespolu, odbył się Wieczór Kolęd, którego pomysłodawczynią i główną organizatorką była nauczycielka języka polskiego Anna Warakomska. Przygotowały go samorządy uczniowskie szkoły podstawowej i gimnazjum, pod opieką Aliny Lewczuk, Beaty Wolczyk i Anny Warakomskiej. Wyjątkowy koncert, podczas którego polskie kolędy i pastorałki wykonywali uczniowie wykonawców, którzy zachwycili publiczność swoim talentem wokalnym. Uczniowie do występów ćwiczyli pod czujnym okiem Piotra Skolimowskiego i Tomasza Jezuita. Wieczór zakończył się humorystycznym skeczem kabaretu Gnat, który do występu przygotowała Anna Warakomska. Podczas przerwy goście mieli okazję kupić świąteczne ozdoby wykonane przez uczniów szkoły podstawowej i gimnazjum. Najwięcej „jedynki”, rozpoczął się powitaniem zgromadzonych gości. Wśród przybyłych na uroczystość byli: burmistrz Terespola Jacek Danieluk, przewodniczący rady Jarosław Tarasiuk, dyrektor MOK Ryszard Korneluk. Licznie zgromadzili się rodzice, dziadkowie i bliscy młodych wykonawców, którzy z uśmiechem na ustach przyglądali się popisom swoich pociech. Występy rozpoczęli najmłodsi artyści z klas III, którzy znakomicie odegrali swoje role w „Jasełkach” przygotowanych pod kierunkiem p. Edyty Krzemińskiej i Elizy Lańskiej. W głównym koncercie kolęd i pastorałek udział wzięło 23 pracy i wysiłku w wykonanie kolorowych bożonarodzeniowych kartek, szopek i ozdób, włożyły dzieci z najmłodszych klas. Miłą atmosferę Wieczoru Kolęd tworzyła nie tylko nastrojowa muzyka, pięknie udekorowana szkoła, ale także zapach domowego ciasta i aromat kawy, którymi można się było poczęstować. W organizację wyjątkowego wieczoru zaangażowane były także: Edyta Drobysz, Anna Klim i Kamila Korneluk. Wieczór Kolęd wprowadził wszystkich w niepowtarzalny klimat Świąt Bożego Narodzenia. (KK) wego PCK w Białej Podlaskiej Wiesław Selwaniuk wręczyli upominki i okolicznościowe dyplomy dla Honorowych Dawców Krwi. *** Samorząd powiatowy u progu piątej kadencji Sejmu i Senatu W konferencji pod hasłem „Samorząd powiatowy u progu V kadencji Sejmu RP i Senatu RP” w gmachu sejmu RP w Warszawie 28 listopada uczestniczyli przedstawiciele samorządów powiatowych z całej Polski. Powiat bialski reprezentował starosta Tadeusz Łazowski i sekretarz Jan Jańczuk. Na spotkaniu rozmawiano, jak skutecznie występować o środki finansowe z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej na dofinansowanie inwestycji samorządu powiatowego oraz jak zbudować potencjał dla lepszego dostarczania usług publicznych. Oprócz aspektów związanych z funduszami strukturalnymi, programami unijnymi funkcjonującymi w Polsce oraz ich praktycznym wykorzystaniem, przedstawiono również zagadnienia dotyczące miejsca i roli samorządu powiatowego w ustroju państwa oraz propozycje dalszej decentralizacji kraju. Gośćmi konferencji byli: wicepremier Waldemar Pawlak, minister pracy i polityki społecznej Jolanta Fedak oraz minister rolnictwa i rozwoju wsi Marek Sawicki. *** Oddanie świetlicy Skarbnik powiatu Stefan Klimiuk 28 listopada uczestniczył w uroczyści oddania do użytku wyremontowanej świetlicy w kolonii Dobryń. Remont świetlicy trwał blisko rok. W jego trakcie budynek został niemal całkowicie odrestaurowany. Ze świetlicy będą mogli korzystać mieszkańcy okolicznych miejscowości. Budynek przeznaczony jest zarówno do organizacji lokalnych spotkań i zebrań jak i wesel. *** Stuletnia tradycja 29 listopada starosta Tadeusz Łazowski uczestniczył w uroczystości jubileuszowej z okazji 100 rocznicy powstania Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie. *** Delegacja z Ukrainy Starosta bialski w dniach 29-30 listopada spotkał się z delegacją władz 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 23 KALENDARIUM c.d. na czele z Igorem Makimovem, oraz z przedstawicielami firm drogowych z Ukrainy. Delegacja z Ukrainy zainteresowana była inwestycjami drogowymi powiatu, omówiono również realia współpracy transgranicznej. *** Awans zawodników GLKS Felix 1 grudnia starosta Tadeusz Łazowski wręczył dyplom i puchar władzom GLKS Felix w Rossoszu za awans do II ligi tenisa stołowego. *** Gala Aniołów Z okazji Międzynarodowego Dnia Osoby Niepełnosprawnej 3 grudnia w zorganizowano „Galę Aniołów”. Zaproszono na nią m.in. przedstawicieli z organizacji pozarządowych działających na rzecz osób niepełnosprawnych w Białej Podlaskiej. W programie można było obejrzeć występ zespołu Eureka i pokazy multimedialne. Podczas spotkania odbyły się również rozmowy niedokończone na temat sytuacji osób niepełnosprawnych w Białej Podlaskiej z władzami miasta i powiatu, reprezentowanym przez starostę T. Łazowskiego, oraz parlamentarzystami. Na zakończenie uroczystości odbył się koncert gościa specjalnego Zbigniewa Wodeckiego. *** Spotkanie z szefem Transgazu 4 grudnia w gabinecie starosty odbyło się spotkanie z prezesem firmy Transgaz M. Józefczukiem. W trakcie spotkania omówiono rozwój firmy na terenie powiatu bialskiego. *** Obchody Barbórki w Białej Podlaskiej 4 grudnia starosta Tadeusz Łazowski uczestniczył w uroczystości barbórkowej żołnierzy-górników w Białej Podlaskiej. W tym roku żołnierze-górnicy obchodzą 15-lecie legalnej działalności. Okręg bialski liczy 261 członków żołnierzy górników i 16 żołnierzy batalionów budowlanych. Żołnierze- górnicy na naszym terenie czynnie uczestniczą we wszystkich uroczystościach państwowych i kościelnych. *** Wizytacja w Małaszewiczach W środę 5 grudnia w parafii św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Małaszewiczach odbyła się wizytacja 24 Gmina Leśna Podlaska Mikołajki z teatrem 8 grudnia GOK z Leśnej Podlaskiej zorganizował mikołajkowe spotkanie z teatrem Narwal z Białegostoku. Artyści przygotowali program „Fabryka prezentów Świętego Mikołaja”. Dwie zabawne postacie Basia Pelasia oraz Agnieszka Śmieszka wprowadziły dzieci w magiczny świat zabawek i prezentów z samej fabryki Świętego Mikołaja. W trakcie spektaklu artyści wciągnęli młodych widzów w świat bajki, która powoli przerodziła się w rzeczywistość wraz z pojawieniem się na scenie prawdziwego Mikołaja, który obdarował każde dziecko słodkim upominkiem. Podczas spotkania przeprowadzono wiele zabaw, konkursów o tematyce mikołajkowej, w których uczestniczyły dzieci zgromadzone na sali widowiskowej GOK. Była to bardzo udana impreza mikołajkowa, która zapewne na długo pozostanie w pamięci najmłodszych mieszkańców gminy. (red.) Gmina Kodeń Medale w Dniu Seniora Z inicjatywy Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Kodniu przy współpracy Warsztatu Terapii Zajęciowej i Środowiskowego Domu Samopomocy zorganizowano w listopadzie uroczyste spotkanie najstarszych mieszkańców gminy. Przybyłych seniorów oraz gości, w tym przedstawicieli Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej oraz Urzędu Wojewódzkiego przywitała Halina Szkodzińska, kierownik GOPS. Ciepłe słowa skierowała do najstarszych mieszkańców naszej gminy, zwracając przy tym uwagę na rolę, jaką pełnią, i jak bardzo są oni potrzebni. Podkreśleniem ważności dwunastego spotkania z okazji Dnia Seniora było wręczenie dziewięciu parom małżeńskim na okoliczność „złotych godów”, pamiątkowych medali. Dokonali tego: wójt gminy Kodeń Ryszard Zań i starosta bialski Tadeusz Łazowski. Wśród obchodzących „złote gody” znaleźli się: Danuta i Władysław Gospodarczyk, Adela i Józef Krótkiewicz (obie pary z Kodnia), Izabela i Jó- zef Lewczuk (z Kopytowa), Józefa i Jan Makuch oraz Teresa i Edward Ochrymowicz (z Kodnia), Feliks i Walentyna Ocimek (z Kolonii Zabłocie), Krystyna i Michał Szelest (z Dobratycz), Krystyna i Bronisław Witkowicz oraz Katarzyna i Wacław Włoszkiewicz (z Kodnia). Przepływał czas jak rzeka pozostawiał za sobą zwykłe codzienne sprawy… chociaż dzisiaj nabierały one niezwykłego blasku… przemijalność życia krótkiego jak polny kwiat… wątłą trawa… perlisty śmiech syna… czuła dojrzałość córki… niedokończona praca przy domu… niewyjaśniony żal serca… ból ciała które cierpi… niezatarte wspomnienia młodości… Przepłynął czas jak rzeka… pozostawiał za sobą zwykłe codzienne sprawy… chociaż jutro stracą one trochę niezwykłego blasku… Beata K. czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 c.d. KALENDARIUM Powiat bialski M oja znajomość z twórczością J. I. Kraszewskiego polegała dotąd jedynie na mglistej i fragmentarycznej znajomości „Starej baśni”. Obchodzony obecnie rok cie ukochanych czy odejść, ale dokąd gdy tu serce bije. Postanawia być blisko, ale zmienia swoją tożsamość i udaje kogoś innego. Czy mogło się to dobrze skończyć, chyba nie, ale jak WARTO CZYTAĆ KRASZEWSKIEGO J. I. Kraszewskiego w powiecie bialskim zainspirował mnie do zapoznania się z kolejnymi pozycjami tego autorstwa. W moje ręce trafiły: „Noc majowa” i „Czercza Mogiła”. Pełna zniechęcenia powoli wkraczałam w pełen magii świat nakreślony przez pisarza, który zachwyca pięknymi opisami przyrody, nietuzinkowymi rozwiązaniami, tchnie patriotyzmem. Z łatwością dałam się unieść przedstawionej w nich romantycznej wizji rzeczywistości. Czy młody współczesny człowiek ma czego szukać w książkach tego autora, którego przy braku znajomości tematu, określiłabym mianem nudnego i dawniejszego? Spodobało mi się. Odnalazłam w tych książkach wszystko, za czym my współcześni gdzieś w głębi tęsknimy, to o czym łatwo zapominamy, chociaż jest ważne, ale również głęboką ponadczasową znajomość ludzkiej – polskiej mentalności, która o dziwo nie zmieniła się przez wieki oraz problemy przeniesione jakby ze współczesności w przeszłość, ciągle aktualne i naglące. Pierwsza opowiada o wielkiej miłości, dla której warto umrzeć. W obecnych czasach, w rzeczywistości zagonionej poszukiwaniem bogactwa i splendoru, już chyba niespotykanej. Szczególnie wciągający dla czytelnika jest sposób narracji przedstawiony w książce. Napięcie wzrasta praktycznie do ostatniej strony. Książka opowiada losy powstańca styczniowego zesłanego na Syberię. Podczas zamieszek udaje się mu uciec i powraca w swoje rodzinne strony do ukochanej żony i dziecka. Niestety, podróż trwa długo, a wszelkie dokumenty świadczą o jego śmierci. W życiu żony i dziecka pojawia się inny człowiek, który proponuje swoją opiekę. Powracający żołnierz staje przed dylematem wrócić, złamać ży- się skończyło to najlepiej dowiedzieć się samemu. Polecam. Książka łatwo obudziła moją tęsknotę do odczuwania więcej i intensywniej. Natomiast obraz przedstawiony w „Czerczej Mogile” ukazuje jak mało zmieniła się nasza polska mentalność od tamtych czasów. Dwóch sąsiadów: Wilczura i Hawnula, konflikt o łąkę graniczną, wokół ludzie, i ci którzy są gotowi pójść za prawdą, i ci którzy dla kilku groszy są w stanie zaprzeczyć sami sobie. Pierwszy uczciwy, dążący do zgody, drugi butny, gotów postawić na swoim, nie dbając o cenę. Konflikt jakby wyjęty z moich okolic, gdzie dawne szlachectwo zaściankowe zbyt mocno wrosło w człowieka odbierając mu rozum i dobrą wolę, jak wtedy zaciekle kłócą się sąsiedzi o skibę ziemi czy o najmniejszy drobiazg. I ludzie, ci którzy ich otaczają, którzy dla nawet niewielkiej korzyści są w stanie zaprzeczyć wyznawanym przez siebie wartościom i swojej wiedzy. Cóż obecnie wystarczy włączyć na chwilę telewizor, by z przerażeniem usłyszeć o jednej z tysiąca nowych afer o nieuczciwych ludziach i krzywdzie ludzkiej. Jednakże przesłanie jest mobilizujące i moralizujące. W ostatecznym rozrachunku uczciwość i prawda zwycięży, a źli zostaną ukarani. Szczerze zachęcam do zapoznania się z tymi i nie tylko z tymi pozycjami J. I. Kraszewskiego, książki się czyta łatwo i każdy może znaleźć w nich coś dla siebie. Osobiście już poszukuję następnych pozycji autorstwa J. I. Kraszewskiego. Polecam też odwiedziny w muzeum J. I. Kraszewskiego w Romanowie, które obchodzi w tym roku swój jubileusz. Można tam zaproponowane książka nabyć za złotówkę, czyli właściwie za drożdżówkę. Aż szkoda nie skorzystać z takiej okazji. 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego Joanna Kunc księdza biskupa Zbigniewa Kiernikowskiego, ordynariusza diecezji siedleckiej. Biskup spotkał się również z władzami powiatu, reprezentowanymi przez starostę Tadeusza Łazowskiego, uczniami i nauczycielami w Zespole Szkół w Małaszewiczach. *** Perspektywa środków unijnych 6 grudnia w sali konferencyjnej Starostwa Powiatowego odbyło się spotkanie burmistrzów i wójtów powiatu bialskiego z Dariuszem Dumkiewiczem, dyrektorem departamentu strategii i rozwoju regionalnego Urzędu Marszałkowskiego. Tematem spotkania był Regionalny Program Operacyjny dla województwa lubelskiego 2007- 2013. *** Dyrektorzy szkół w starostwie 6 grudnia odbyło się spotkanie starosty T. Łazowskiego z dyrektorami szkół nadzorowanych przez powiat. Omówiono inwestycję związaną z monitoringiem szkół. *** Wspólnie przeciw narkomanii 7 grudnia w sali konferencyjnej Urzędu Miasta odbyła się współorganizowana przez Starostwo Powiatowe konferencja „Wspólnie przeciw narkomanii”, na której starosta Tadeusz Łazowski i Marianna Tumiłowicz, dyrektor wydziału spraw społecznych wręczyli nagrodę Leszkowi Skrzypczakowi, przewodniczącemu stowarzyszenia z okazji XV lat działalności Bialskopodlaskiego Towarzystwa Rodzin i Przyjaciół Dzieci Uzależnionych „Powrót z U”. Natomiast 08 grudnia odbyły się w LO im. J. I. Kraszewskiego warsztaty dla kadry pedagogicznej (wychowawców, pedagogów szkolnych, katechetów, psychologów z poradni psychologiczno-pedagogicznych) i rodziców z terenu Powiatu Bialskiego i Miasta Biała Podlaska z zakresu pierwszej interwencji w stosunku do młodzieży eksperymentującej ze środkami psychoaktywnymi. *** Spotkanie z prezesem ZNP W siedzibie bialskiego oddziału ZNP w Białej Podlaskiej 7 grudnia odbyło się spotkanie z prezesem Związku Nauczycielstwa Polskiego Sławomirem Broniarzem. Wzrost wynagrodzeń oraz współpraca z samorządami - na te tematy z prezesem ZNP Sławomirem Broniarzem rozmawiali na- 25 rozmowa gościńca KALENDARIUM c.d. uczyciele i samorządowcy reprezentowani m.in. przez starostę Tadeusza Łazowskiego i prezydenta Andrzeja Czapskiego. *** Ocalić od zapomnienia 11 grudnia w Miejskiej Bibliotece Publicznej odbyło się uroczyste zakończenie konkursu z cyklu „Ocalić od zapomnienia”. Konkurs miał na celu aktywizowanie środowiska bibliotecznego do popularyzacji swojej miejscowości poprzez opracowywanie przewodnika lub folderu. I miejsce zdobyły ex- aequo Gminna Biblioteka Publiczna w Rokitnie i Gminna Biblioteka Publiczna w Rossoszu. II miejsce przyznano Gminnej Bibliotece Publicznej w Drelowie. III miejsce zajęła Gminna Biblioteka Publiczna w Wisznicach. Na zakończenie spotkania starosta bialski wyróżnionym bibliotekom wręczył pamiątkowe nagrody. *** Konwent powiatów województwa lubelskiego 12 grudnia starosta bialski uczestniczył w posiedzeniu konwentu powiatów województwa lubelskiego. Podczas spotkania omówiono m.in. zasady kontraktowania usług medycznych w 2008 r. przez NFZ, poruszono również temat nowych zasad czasu pracy pracowników ZOZ dla szpitali powiatowych. Jarosław Zdrojkowski, marszałek województwa lubelskiego dokonał prezentacji Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego i Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. *** * Systematycznie powiększa się populacja lisów w podlaskich lasach. Jak ilość drapieżników wpływa na stan drobnej zwierzyny? - Najkrócej mówiąc fatalnie. Unijne programy profilaktyczne zmusiły nas do walki ze wścieklizną. W ramach tych programów do lasów zrzucane są - Jak wspomniałem, głównie drobna zwierzyna: zające, kuropatwy i bażanty. Żarłoczność lisów sprawia, że ostatnio atakują one nawet młode koźlęta sarny. Jeśli nie ograniczymy populacji lisów, za kilka lat możemy nie zobaczyć w lesie ani jednego zająca, choć kiedyś mieliśmy ich ogromną Na pomoc zwierzynie Rozmowa z Aleksandrem Kompą, prezesem Okręgowej Rady Łowieckiej z Białej Podlaskiej szczepionki w formie kostek zapachowych, które lisy chętnie spożywają i od kilku lat unikają choroby. Od dłuższego czasu nie stwierdzamy obecności wścieklizny w naszym okręgu. Potwierdzają to zresztą badania monitoringowe weterynarzy. Sprzyjające warunki pozwalają lisom na bezpieczny rozród (lisica rodzi od 5 do 6 szczeniąt), a w rezultacie ma zwiększanie się stada. Lis zjada co najmniej kilogram mięsa w ciągu dnia. Dla zaspokojenia głodu stale poluje, głównie na drobną zwierzynę leśną. Zakrada się też do wiejskich kurników w poszukiwaniu zdobyczy i czyni spore spustoszenia. Może dlatego, że potrafi przechytrzyć psy. Aktualnie mamy w łowiskach naszego okręgu 4200 sztuk lisów. * Jakie gatunki są najbardziej zagrożone ingerencją drapieżników? Konferencja naukowa w Międzyrzecu 13 grudnia w 26. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego w Miejskim Ośrodku Kultury w Międzyrzecu Podlaskim odbyła się pierwsza mię- Foto I. Grabowski Spotkanie wigilijne 13 grudnia starosta Tadeusz Łazowski uczestniczył w wigilijnym spotkaniu w Powiatowym Ośrodku Wsparcia dla Osób z Zaburzeniami Psychicznymi z siedzibą w Międzyrzecu Podlaskim. Zaproszeni goście mogli obejrzeć jasełka w wykonaniu podopiecznych ośrodka. Nie zabrakło również wspólnego śpiewu kolęd i dzielenia się opłatkiem, oraz tradycyjnych świątecznych życzeń. *** ilość umożliwiającą odstrzał, a nawet odłów i eksport zwierząt do krajów zachodniej Europy. * W jaki sposób chcecie walczyć z lisami? - Mamy opracowany program odstrzału lisów, choć przyznam niezbyt skuteczny w stosunku do liczby tych drapieżników. W ostatnich latach myśliwi ustrzelili prawie 2400 sztuk zwierząt. Próbujemy ich w różny sposób zachęcać do polowań. Lecznice weterynaryjne wypłacają myśliwym 25 zł od lista dostarczonego do badania monitoringowego. Natomiast koła łowieckie wypłacają od 20 do 60 zł premii za upolowanego lisa. Ponadto taki myśliwy ma pierwszeństwo odstrzału atrakcyjnej zwierzyny grubej. Mam nadzieję, że te zachęty okażą się skuteczne w walce z nadmierną populacją lisów. * Jak pan sądzi, co sprawiło, że myśliwi stracili zainteresowanie odłowem lisów? - Ma to związek z działaniami medialnymi ekologów wzywających do zaprzestania polowań na drapieżniki i rezygnacji z noszenia naturalnych futer. Splotem różnych okoliczności panie straciły zainteresowanie noszeniem kołnierzy i futer uszytych z lisich skórek, więc myśliwi też do nich nie strzelali. Teraz te tendencje ulegają pozytywnym zmianom i liczę, że znowu zacznie się nosić lisie kołnierze i czapki. * Zmniejszanie populacji drobnej zwierzyny nie jest jedynie dziełem obecności lisów. - To prawda. Spore szkody czynią drapieżne ptaki (kruki i jastrzębie), stada zdziczałych kotów i psów oraz kłusownicy. Próbowaliśmy walczyć z psami i kotami grasującymi w lasach, ale mieliśmy zezwolenia na ich odstrzał. Teraz te relacje się zmieniają. Do polowania na zwierzynę drobną przykładają się też negatywnie psy doDOK. NA STR. 25 26 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 rozmowa gościńca mowe, spuszczane na noc z łańcucha. Potrafią organizować się w stada i z powodzeniem polować w pobliskich lasach. Zagrażają szczególnie populacji młodych saren. Sam widziałem jak psy atakowały sarny w łowisku. * Jakie gatunki mają sprzyjające warunki do rozrostu? - Z zadowoleniem odnotowuję stały wzrost liczby jeleni i dzików. Kiedyś w ciągu roku strzelano do kilkunastu jeleni w naszym okręgu. Teraz myśliwi pozyskują ponad sto. Najwięcej jest ich w kompleksie Lasów Parczewskich, a także w okolicach Kijowca i Zabuża. Jeleń jest zwierzęciem migrującym i często można go spotkać c.d. KALENDARIUM nie tylko w tych rejonach. Praktycznie nie ma obwodu, by się nie pojawił. Drugim bardzo licznym gatunkiem są dziki. Sprzyjają im uprawy kukurydzy, które zapewniają zwierzętom pożywienie i doskonałą kryjówkę w ciągu dnia. Dziki czynią spore szkody w uprawach, za które koła łowieckie muszą płacić rolnikom. Warto raz jeszcze wyjaśnić, że wbrew potocznym sądom, myśliwi nie tylko polują, ale też dokarmiają zwierzynę i prowadzą racjonalną gospodarkę łowiecką, opartą na dokładnym zliczaniu ilości zwierzyny. Zaledwie jej część przeznaczona jest do selekcji. Rozmawiał Istvan Grabowski Terespol 18 listopada w sali Liceum Ogólnokształcącego w Terespolu obył się IX Powiatowy Przegląd Poezji Śpiewanej Terespol 2007. W ramach przeglądu wystąpiło 15 wokalistek i wokalistów, prezentując bardzo wysoki poziom wykonania. Przesłuchania trwały dwie godziny, przy bardzo małej liczbowo widowni. Jury pod przewodnictwem Jarosława Michaluka postanowiło przyznać pierwszą nagrodę Dorocie Pietraszuk, reprezentującej Klub Kultury „Piast” w Białej Podlaskiej. Drugą nagrodę równorzędnie przyznano Beacie Dorosz z Miejskiego Ośrodka Kultury w Białej Podlaskiej i Bartoszowi Remiszewskiemu z Liceum Ogólnokształcącego im. J.I. Kraszewskiego w Białej Podlaskiej. Trzecią nagrodę jury postanowiło przyznać Magdalenie Bodalskiej, mieszkance Terespola reprezentującej Klub Kultury „Piast” w Białej Podlaskiej. Dwa wyróżnienia otrzymały reprezentantki Międzyrzeca Podlaskiego: Izabela Majczyna z Liceum Ogólnokształcące im. gen. W. Sikorskiego i Magdalena Rybak z Zespołu Szkół Ekonomicznych. Śpiewali poezję Organizację przeglądu wsparli finansowo i rzeczowo:Starostwo Powiatowe w Białej Podlaskiej, Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Terespolu, Bank Spółdzielczy w Terespolu Barbara Osypiuk i Ryszard Osypisk, Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska” z Terespola, Miejski Ośrodek Kultury z Terespola. Aktywnie w organizacji i przeprowadzeniu przeglądu uczestniczyła młodzież Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 1. Organizatorami przeglądu byli: Miejski Ośrodek Kultury i Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 1 z Terespola. Nagłośnienie i akustyka Tomasz Oleszczuk. Gorące podziękowania organizatorzy składają sponsorom oraz wszystkim, którzy swoim udziałem wsparli organizację przeglądu. (red.) dzyrzecka konferencja naukowa „Spotkania z Najnowszą Historią”. Tematem przewodnim był temat: „Postawy młodzieży na terenie Lubelszczyzny w latach 1944-1956”. Bardzo ciekawy wykład wygłosił dr Jacek Wołoszyn z Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej w Lublinie. W wykładzie przedstawił i omówił strukturę, działalność tajnych, młodzieżowych organizacji antykomunistycznych działających na terenie Lubelszczyzny; ZEW-u, KRAJ-u; aresztowania, przesłuchania oraz inne próby realizowania polityki partii komunistycznej i metody wpajania młodzieży jej idei. Konferencji towarzyszyła wystawa fotograficzna „Pamiętamy”. *** Rada Powiatowa Zrzeszenia LZS W gabinecie starosty 13 grudnia odbyło się spotkanie Rady Powiatowego Zrzeszenia Ludowych Zespołów Sportowych. Na spotkaniu omówiono problemy związane ze sportem w powiecie bialskim. *** Podsumowanie współzawodnictwa sportowego 14 grudnia na hali Publicznego Gimnazjum w Sworach odbyło się uroczyste podsumowanie współzawodnictwa sportowego szkół naszego powiatu. We współzawodnictwie sportowym LW SZS 2006/07 powiat bialski zajął I miejsce. W tym roku najwyższe notowania sportowe w województwie lubelskim miały szkoły: Igrzyska - SP nr 3 w Międzyrzecu Podlaskim - III miejsce na 392 sklasyfikowane. Gimnazjada - Gimnazjum nr 2 w Międzyrzecu Podlaskim VII miejsce na 252 sklasyfikowane. Licealiada - LO Terespol XX miejsce na 173 sklasyfikowane. Wyróżnionym szkołom, nauczycielom starosta bialski wręczył pamiątkowe puchary oraz nagrody rzeczowe. *** Posiedzenie Rady Powiatowej Izby Rolniczej W sali konferencyjnej Starostwa Powiatowego 17 grudnia odbyło się świąteczne posiedzenie Rady Powiatowej Izby Rolniczej. Na posiedzeniu poruszono m.in. temat aktualnych problemów weterynaryjnych, oraz wysłuchano sprawozdania przedstawiciela ARiMR w Białej Podlaskiej z bieżącej działalności Agencji. 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 27 KALENDARIUM c.d. Podsumowanie projektu 17 grudnia w muzeum J.I. Kraszewskiego w Romanowie odbyło się uroczyste podsumowanie projektu „Rok J.I. Kraszewskiego w powiecie bialskim” połączone z odsłonięciem pamiątkowej ławeczki Kraszewskiego. Celem projektu była popularyzacja i przybliżenie osoby J.I. Kraszewskiego mieszkańcom naszego powiatu poprzez podejmowanie różnych inicjatyw w tym: organizacja konkursów, sesji popularno-naukowych. Na zakończenie spotkania starosta bialski podziękował wszystkim placówkom, które były partnerami w projekcie. *** Nowy budynek PWSZ 18 grudnia oddano do użytku nowy budynek dydaktyczny Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Białej Podlaskiej. Nowy obiekt posiada pięć duż ych sal w ykł adowych, ponad 30 sal dydaktycznych oraz 40 pokoi dla pracowników uczelni. Wśród zaproszonych gości władze państwowe reprezentowała wicemarszałek Senatu Krystyna Bochenek, natomiast władze samorządowe: Tadeusz Łazowski, starosta bialski, Andrzej Czapski, prezydent Białej Podlaskiej. *** Strategia- partnerstwo -inicjatywa 18-19 grudnia Na zaproszenie Fundacji Centrum Rozwoju Lokalnego oraz Rady Miasta w Łucku starosta bialski uczestniczył w Polsko - Ukraińskiej Międzynarodowej Konferencji podsumowującej realizację projektu „Strategia- partnerstwo-inicjatywa. Praktyczne doświadczenia Polski w zakresie planowania strategicznego i rozwoju lokalnego”. Podczas konferencji omówiono procesy i korzyści wynikające z wdrażania i Strategii Rozwoju Lokalnego na przykładzie samorządu powiatowego. *** POWIAT BIALSKI Wigilia u Kraszewskich Podsumowaniem w Muzeum J. I. Kraszewskiego w Romanowie oficjalnie zakończył się „Rok J. I. Kraszewskiego w powiecie bialskim”. Impreza pod nazwą „Wigilia u Kraszewskich” miała miejsce 17 grudnia. Z zaproszonych gości do Romanowa przybyli: Robert Dmitruczuk, kierownik delegatury UW z Białej Podlaskiej, Anna Wrzosek, dyrektor delegatury Kuratorium Oświaty z Białej Podlaskiej, Przemysław Litwiniuk, przewodniczący Rady Powiatu w Białej Podlaskiej, Romuald Kulawiec, przewodniczący komisji edukacji, kultury, sportu i turystyki Rady Powiatu w Białej Podlaskiej, radni powiatowi, członkowie Rady Muzeum: Małgorzata Nikowska, dyrektor Muzeum Południowego Podlasia wraz z pracownikami, Szczepan Kalinowski, Leonid Nestorczuk, wojewódzki konserwator zabytków z Brześcia, Marek Światłowski, prezes Koła Białczan, jak również dyrektorzy i nauczyciele szkół oraz instytucji kultury biorących udział w projekcie. Gospodarzem był starosta bialski Tadeusz Łazowski wraz z dyrektor muzeum Anną Czobodzińską-Przybysławską, która poprowadziła spotkanie. Ciepłe słowa odnoszące się do przebiegu Roku oraz działań muzeum wyrazili: T. Łazowski, R. Dmitruczuk, M. Nikolska oraz L. Nestorczuk. Dalsza część odbyła się w parku muzeum, bowiem została tam odsłonięty pomnik – ławeczka Kraszewskiego. Projekt wykonał znany nałęczowski rzeźbiarz Stanisław Strzyżyński, który również przybył na uroczystość. Pomnik przedstawia J. I. Kraszewskiego, tytana pracy, który po doświadczeniach życiowych powraca z emigracji do swojego ukochanego Romanowa. W ręku trzyma otwartą księgę, patrzy w dal niejako wsłuchując się w szum ukochanych jodeł. Pomnik w niezwykły sposób oddaje oso- bowość autora „Starej Baśni”. Jest to odlew z brązu. Koszty związane z wykonaniem ławeczki zostały w większości poniesione przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego z programu MECENAT 2007. Uroczystego przecięcia wstęgi dokonali: A. Czobodzińska- Przybysławska, T. Łazowski, P. Litwiniuk, M. Tumiłowicz, dyrektor wydziału spraw społecznych Starostwa Powiatowego z Białej Podlaskiej, S. Strzyżyński, R. Dmitruczuk, R. Kulawiec, Marzenna Andrzejuk, wiceprzewodnicząca komisji edukacji, kultury, sportu i turystyki Rady Powiatu w Białej Podlaskiej, M. Światłowski, Mariusz Kostka, dyrektor Lubelskiego Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Po odsłonięciu była możliwość zrobienia sobie zdjęcia na ławeczce z Kraszewskim. Po powrocie do salonu muzeum starosta bialski podziękował tym, którzy podjęli trud przygotowania, organizacji i przeprowadzenia cennych inicjatyw, które przyczyniły się do lokalnych obchodów Roku J. I. Kraszewskiego w Powiecie Bialskim. Partnerzy otrzymali listy gratulacyjne i drobne podziękowania. Następnie Anna Jóźwik, inspektor ds. kultury Starostwa Powiatowego przedstawiła prezentacje multimedialną „Rok J. I. Kraszewskiego w powiecie bialskim”. Wigilia u Kraszewskich nie mogła się zakończyć inaczej, jak tylko wspólnym podzieleniem się opłatkiem, życzeniami i spotkaniem przy wigilijnym stole. W atmosferze świątecznej były rozmowy, także o przyszłych planach na przygotowania do obchodów 200. rocznicy urodzin pisarza, które będą już za 5 lat. Słowa podziękowania kierujemy do tych wszystkich, którzy włączyli się w powiatowe obchody roku J. I. Kraszewskiego w powiecie bialskim. (AJ) 28 Foto. P. Grzeszyk XV sesja Rady Powiatu 21 grudnia odbyła się sesja Rady Powiatu. Radni przyjęli uchwały w sprawach: - wyrażenia zgody na zawarcie porozumienia dotyczącego współfinansowania kosztów funkcjonowania Powiatowego Urzędu Pracy w 2008 roku, czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 c.d. KALENDARIUM Gmina KODEŃ Piją i chwalą mleko Po 25 latach od debiutu radiowego piosenki Urszuli „Fatamorgana”, ktoś ponownie zdecydował się zachęcać młodzież do picia mleka, które wzmacnia kości i pozwala nabrać sił. Uczniowie kodeńskiej szkoły podstawowej uczestniczyli w konkursach zapoznających młodych z zasadami zdrowego odżywiania i wartościami odżywczy- mi mleka. Podsumowanie konkursów nastąpiło podczas happeningu w sali gimnastycznej. Młodsi przygotowali plakaty reklamujące mleko, natomiast starsi prezentowali zalety zdrowego napoju w formie estradowej. Specjalnie na tę okazję klasy przygotowały scenki teatralne i występy wokalne. Pierwsze miejsce przypadło uczniom kl. V „a”, drugie VI „b”, a trzecie IV „b”. Laureaci otrzymali słodkie nagrody ufundowane przez sklepik szkolny Ewy Durnej. Organizacją akcji reklamowej zajmowały się nauczycielki: Teresa Filipek, Iwona Hordyjewicz i Maria Panasiuk. Warto dodać, że od października br. uczniowie z Kodnia piją mleko dzięki dopłatom unijnym. Istvan Grabowski POWIAT BIALSKI Konferencja edukacyjna Wspólnie przeciw narkomanii W dniach 7-8 grudnia odbyła się współorganizowana przez Starostwo Powiatowe konferencja szkoleniowa „Wspólnie pr zeciw narkomanii” . Zorganizowana została z okazji jubileuszu XV–lecia Bialskopodlaskiego Towarzystwa Rodzin i Przyjaciół Dzieci Uzależnionych „Powrót z U”. W pierwszym dniu zebrało się ponad 130 osób będących przedstawicielami instytucji z terenu miasta Biała Podlaska i powiatu bialskiego, których działalność ma związek z profilaktyką narkomanii: Kuratorium Oświaty, Urzędu Miasta, Starostwa Powiatowego, Komendy Miejskiej Policji, Straży Miejskiej, Państwowej Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej, Zakładu Karnego, Sądu Rejonowego, Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej, szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, poradni pedagogicz- no-psychologicznych, niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej lecznictwa odwykowego, medycyny szkolnej oraz organizacji pozarządowych. Uczestniczący w konferencji prezydent Andrzej Czapski oraz starosta Tadeusz Łazowski złożyli na ręce przewodniczącego Stowarzyszenia Leszka Skrzypczaka szczere gratulacje, serdeczne podziękowania oraz upominek za zaangażowanie i ponoszony wysiłek na rzecz przeciwdziałania narkomanii. W części merytorycznej konferencji wypowiadali się specjaliści zajmujący się zagadnieniami przeciwdziałania narkomanii. Anna Adamska z Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Lublinie przedstawiła problem narkomanii w województwie lubelskim. Wykład „Procedura szkolnej interwencji profilaktycznej-dobra praktyka zbudowana na współpracy szkoły z rodzicami” wygłosiła Magdalena Wardyńska-Ziółek, instruktor, współautor programów profilak- - wyrażenia zgody na przyjęcie do powiatowego zasobu nieruchomości w drodze darowizny zabudowanej nieruchomości, stanowiącej obecnie własność Skarbu Państwa, - uchwalenia regulaminu wynagradzania nauczycieli zatrudnionych w szkołach i placówkach oświatowych prowadzonych przez powiat bialski, - zmian w budżecie powiatu bialskiego na 2007 rok. *** Spotkanie opłatkowe 21 grudnia na zaproszenie Związku Polaków na Białorusi, Oddział Obwodowy Brześć starosta Tadeusz Łazowski uczestniczył w spotkaniu opłatkowym z Polakami mieszkającymi na Białorusi. Uroczystość uświetniły występy zespołu młodzieżowego z parafii p.w. Podwyższenia Św. Krzyża w Brześciu oraz soliści Kolegium Muzycznego z Brześcia. Podczas spotkania nie zabrakło również śpiewu kolęd, któremu przewodniczył chór Zgoda z Brześcia. *** Gospodarka odpadami 24 grudnia w gabinecie starosty odbyło się spotkanie władz powiatu reprezentowanych przez starostę Tadeusza Łazowskiego, wicestarostę Jana Bajkowskiego, sekretarza Jana Jańczuka i skarbnika Stefana Klimiuka z przedstawicielami firmy WOD-KAN z Białej Podlaskiej. Tematem przewodnim spotkania była gospodarka odpadami stałymi na terenie miasta i powiatu. *** Spotkanie wigilijne Starosta bialski 24 grudnia uczestniczył w spotkaniu opłatkowym dyrekcji i pracowników Szpitala Powiatowego w Międzyrzecu Podlaskim. *** XVI Rada Powiatu Odbyło się posiedzenie Rady Powiatu, podczas którego pojęto uchwały w następujących sprawach: - uchwalono plan pracy Rady Powiatu na 2008 rok, - zatwierdzono plan pracy komisji Rady Powiatu na rok 2008. Oprac. Piotr Grzeszyk DOK. NA STR. 28 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 29 POWIAT BIALSKI tycznych, członek Rady Programowej miesięcznika „Remedium”. Informacje dotyczące zagadnień prawnych dotyczących ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii i ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich przedstawił „Taniec z Białą Damą”, przygotowany pod kierunkiem Doroty Galej i Doroty Stanilewicz. 8 grudnia w LO im. J. I. Kraszewskiego miały miejsce warsztaty dla kadry pedagogicznej (wychowaw- nadkomisarz Mariusz Puzdrowski, policjant, pedagog, kurator sądowy. Następnie młodzież z Gimnazjum Publicznego nr 3 w Białej Podlaskiej wystawiła spektakl profilaktyczny ców, pedagogów szkolnych, katechetów, psychologów z poradni psychologiczno-pedagogicznych) i rodziców z terenu powiatu i miasta z zakresu pierwszej interwencji w stosunku do młodzieży eksperymentującej ze środkami psychoaktywnymi. Uczestniczyło w nich 60 osób. Zajęcia z zakresu profilaktyki uzależnień prowadził Janusz Koczberski, psycholog, współzałożyciel lubelskiego Monaru. Nadkomisarz Mariusz Puzdrowski przedstawił w ybrane elementy wiedzy w kontekście demoralizacji i zagrożenia przestępczością (narkotykową) dzieci i młodzieży. Warsztaty dotyczące interwencji profilaktycznej w szkole prowadziła Iza Janaszek- Talacha, instruktor programu „Szkolna interwencja profilaktyczna”, opracowanego przez Pracownię Profilaktyki Młodzieżowej „Pro-M” Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. Zjawisko używania i eksperymentowania ze środkami psychoaktywnymi staje się powszechniejsze i zaczyna stanowić istotny problem społeczny wymagający podejmowania złożonych działań profilaktycznych przez wszystkich, którzy mają kontakt z dziećmi i młodzieżą. Dlatego też istniej ogromna potrzeba organizowania takich konferencji. Anna Jureczek Biała Podlaska PAMIĘTANO O SENIORACH 10 listopada 2007 roku, w sali warsztatów bialskiego Zespołu Szkół Zawodowych nr l zorganizowano obchody Dnia Seniora. Wzięło w nich udział 140 osób, członków Zarządu Rejonowego Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów w Białej Podlaskiej, w tym członków kół z Konstantynowa, Łomaz i Rossosza. Przewodniczący Zarządu Rejonowego PZERH otworzył obchody słowami: „Dziś nadeszła znowu pora, by obchodzić święto przy świec blasku, wśród dostojnych jubilatów i gości. Seniorzy życiem doświadczeni, chcą być także docenieni, zapomnieć o samotności, a często i trudnej starości, zaczerpnąć jeszcze choć trochę radości. Ufają, że kto na obchody przychodzi, dozna moc wzruszeń estetycznych, ale się również odmłodzi”. Przewodniczący złożył życzenia seniorom, podziękował sponsorom za życzliwość i dary serca. Marianna Tumiłowicz, dyrektor wydziału spraw społecznych Starostwa przekazała seniorom życzenia od starosty Tadeusza Łazowskiego wraz 30 z upominkiem książkowym. Życzenia jubilatom złożył też zaproszony na uroczystość poseł Adam Abramowicz. W części artystycznej Podlaska Kapela Ludowa dedykowała seniorom piękne utwory podlaskiego folkloru. Nie zabrakło pieśni patriotycznych i legionowych w wykonaniu chóru pod kierownictwem Andrzeja Charytoniuka. W części integracyjnej spotkania bawiono się przy muzyce. Dzięki hojności sponsorów częstowano się smacznym bigosem. Nie zabrakło kawy, herbaty i ciasta, owoców, a przede wszystkim miłej i serdecznej atmosfery, która przyniosła dużo radości. Stanisław Supeł czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 31 32 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 33 34 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 POWIAT BIALSKI G ala finałowa X edycji programu „Przedsiębiorstwo Fair Play” odbyła się 7 grudnia w Sali Kongresowej PKiN w Warszawie. Spotkali się tam laureaci tegorocznej edycji oraz przedstawiciele życia gospodar- Są nimi: Zakład Stolarsko-Budowlany Zdzisław Serhej z Łomaz nagrodzony „Złotą Statuetką” „Przedsiębiorstwo Fair Play” 2007 oraz Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe „FELIX” sp. z o.o. z Rossosza, na- solidną pozycję na rynku oraz zdobyć zaufanie klientów. Odbiorcami produktów są firmy budowlane, spó łdzielnie i wspólnot y mieszkaniowe, insty tucje publiczne, klienci indywidualni z kraju i zza granicy. we miejsca pracy. Zakłady mięsne dysponują pełną linią produkcyjną. Prowadzą skup zwierząt, posiadają m.in. własną ubojnię bydła i trzody chlewnej, chłodnie, magazyny oraz nowoczesne maszyny i urządzenia zna- LIDERZY FAIR PLAY Z POWIATU BIALSKIEGO czego i politycznego. Wśród laureatów zostały rozdane nagrody główne programu - statuetki, przyznawane firmom, które w 2007 r. wyróżniły się w sposób szczególny, podejmując między innymi niestandardowe działania na rzecz klientów, kontrahentów, pracowników. Spośród 36 firm nominowanych do statuetki „Przedsiębiorstwo Fair Play” kapituła przyznała nagrodę 13 firmom. Każdego roku zwiększa się liczba firm, które zaliczane są do elity „Przedsiębiorstw Fair Play”. W tym roku, w poczet najlepszych przyjęto 212 firm, wśród których znalazły się 2 firmy z powiatu bialskiego. grodzone „Brązowym Laurem” „Przedsiębiorstwo Fair Play” 2007. Zakład Stolarsko-Budowlany w Łomazach zajmuje się produkcją okien pcv, drewnianych, aluminiowych oraz drzwi, które wykonywane są z drzewa sosnowego, meranti, dębu czy dowolnie wybranego surowca pod indywidualne zamówienie klienta. Od początku działalności firma zajmuje się produkcją i montażem okien oraz drzwi. Wieloletnie doświadcze nie, wykwalifikowana kadra pracownicza, wysoka jakość i estetyka wyrobów o r a z ko n k u r e n c y j n e c e ny to atut y zakładu, k tóre pozwoliły wypracować Zakład Stolarsko Budowlany rozpoczął działalność w listopadzie 1993 r. Początkowo w zakres dział alno ś ci wcho d zi ł a p ro dukcja okien, drzwi, mebli kuchennych oraz pokojowych, adaptacja i remonty budynków prywatnych oraz użyteczności publicznej. Obecnie zajmuje się produkcją stolarki okiennej i drzwiowej typu Euro w systemie DJ-68. Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe „FELIX” Sp. z o.o. zajmujące się przet wórst wem mię s ny m, z a ł ożon e zo s t a ł o w 1990 roku. Na przestrzeni lat firma rozbudowywała i unowocześniała potencjał produkcyjny, tworząc no- nych zachodnich firm. Zdolność produkcyjna rzeźni to średni ubój dzienny, kształtujący się na poziomie 250 szt. trzody chlewnej i 15 szt. młodego bydła. Zakład wędliniarski produkuje 15 ton wędlin w ciągu doby. W y t war z a 13 4 asortymentów wędlin. Produkowane wyroby oparte na tradycyjnych podlaskich recepturach odznaczają się doskonałym smakiem i jakością. Na szczególne wyróżnienie zasługują wędliny wędzone tzw. „z komina”. Odznaczają się niską, do 19 proc., zawartością wody, a smakują jak tradycyjne wiejskie wyroby. Są to: kiełbasa, szynka, baleron, boczek i schab. Produkcja mięsna i wędliniarska sprzedawana jest przez własną sieć 34 sklepów firmowych zlokalizowaną w wojewódz t wach lubelskim i mazowieckim, z k tór ych 7 f unkcjonuje w Lublinie oraz 7 w Wars z a w i e. S p ó ł k a „ FEL I X” posiada własną hurtownię w Lublinie. Sukcesy firmy są efektem zaangażowanie kie rownictwa i pracowników, w ysiłku menedżerskiego i właściwej strategii zarządzania firmą przez jej właściciela. Aktualnie „FELIX” zatrudnia 307 pracowników, w tym 174 we własnej sieci handlowej. Firma za etyczne zachowania i wrażliwość społeczną w biznesie, od 5 lat nagradzana jest tytułem „Przedsiębiorstwo Fair Play”. Elżbieta Chwalczuk 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 35 rozmowa gościńca * Nie po raz pierwszy gości pan na południowym Podlasiu. Co czuje pan w domu, w którym wychował się Kraszewski? - Przede wszystkim pokorę i przerażenie. Mam świadomość, że gdybym usiadł teraz przy klawiaturze komputera i pisał od świtu do nocy, nie zdołałbym nigdy stworzyć tyle, * Pańskie oratorium „Kolęda nocka” zrobiło furorę w kraju. Zapowiadało potrzebę rozrachunku z czasami PRL. Jak ocenia pan widowisko po latach? - Dostrzegam chichot historii. Gdyby dziś ponownie wystawić to oratorium, odnosiłoby się ono w wielu kwestiach do współczesności i co więcej, Poeci są potrzebni Z Ernestem Bryllem, jurorem ogólnopolskiego konkursu literackiego im. J. I. Kraszewskiego rozmawia Istvan Grabowski 36 występowałoby ono z krytyką wobec władzy. Miałem propozycję częściowego przerobienia „Kolędy nocki”, ale odstąpiłem od tego zamiaru. Nie chciałem jątrzyć. * „Psalm stojących w kolejce” był mocnym oskarżeniem poprzedniego systemu. Sugerował odbieranie ludziom nadziei. Jak odbiera pan Polskę XXI wieku? Wciąż duża jest liczba osób niezadowolonych. - Napisałem „Psalm” w 1979 roku, tylko cenzura zabroniła mi go publikować, bo jej zdaniem popadałem w obiegową sztampę, niezgodną Foto. I. Grabowski co Kraszewski. On był tytanem pracy i człowiekiem bogatych zainteresowań, nie tylko literackich. * Jaką wymowę może mieć fakt, że właśnie w domu Kraszewskiego rozdaje się nagrody literatom usiłującym zmierzyć się z oporną materią słowa? - Myślę, że symboliczną. Kraszewski był fenomenem talentu i wytrwałości w pracy. Jeśli komuś marzą się sukcesy literackie, powinien uświadomić sobie, że pisarstwo jest ciężką pracą. Warto ją jednak wykonywać, choćby dla wewnętrznej satysfakcji. * Publicysta, poeta, prozaik, dramaturg, tłumacz literatury obcej, autor widowisk muzycznych, dyplomata to wiele zajęć jak na jednego człowieka. Które z nich dało panu zadowolenie? - Z awsze chcia ł em pracować w filmie, zajmując się poprawianiem scenariuszy i montażem. Praca w tej branży umożliwiała mi uprawianie literackiego hobby. Ludzie kojarzą mnie oczywiście z moją pasją. Uprawianie literatury jest wielką frajdą, ale nie jedyną. * Pański dorobek literacki porównywano z Mickiewiczem, Słowackim, Wyspiańskim. Czy pan też miał poczucie wyjątkowości pisanych przez siebie utworów. - Ależ skąd! To było szaleństwo krytyków, doszukujących się rozmaitych związków. Przestraszyłem się porównywania z wieszczami narodu i dla odreagowania stresu napisałem śpiewogrę „Na szkle malowane”. Wtedy przekonałem się jak życie potrafi być przewrotne. To nie ambitne dramaty, tylko ten lekki w formie musical zapewnił mi największy rozgłos. z celami socjalizmu. Zarzucano mi powszechny pesymizm, wręcz czarnowidztwo. Przecież nikt nie może stać w kolejce po bylejakość. Potem dopisałem refren i włączyłem go do oratorium. Ludzie odbierali ten tekst z powagą. Nie chodziło mi o to, że w symbolicznej kolejce stoimy po reglamentowane produkty, lecz po starość i szarość. Dojście do celu oznaczało otrzymanie kamiennego zwątpienia. Proszę zwrócić uwagę na to, że dziś też wiele osób stoi w takiej kolejce. Podobno w jednej z przychodni ustawiła się długa kolejka pacjentów. Poirytowany lekarz wyszedł z gabinetu i spytał za czym kolejka ta stoi. Odpowiedziano mu, że po starość. Moim zdaniem największym błędem w odrodzonej Polsce było wmawianie społeczeństwu, że nagle wszystko stanie się fantastyczne, bajecznie kolorowe. Tymczasem, obok jasnych stron życia widzi się nędzę, smutek, rozpacz. Nikogo to jakoś specjalnie nie boli. * Czyżby nie dostrzegł pan zapowiedzi kolejnego cudu gospodarczego, obietnicy dotarcia do dobrobytu? - My bardzo lubimy ułudy. Po drugiej Japonii, która przecież się nie ziściła, mamy wierzyć w cud irlandzki. Byłem ambasadorem w tym kraju, ale daję słowo, cudu tam nie dostrzegłem. Przekonanie niektórych polityków budzi moje zdumienie. Najwyraźniej wychodzą oni z założenie, że przedstawiciele innych narodów znają tajemnicze zaklęcie otwierające im bramy sezamu. Tylko z samolubnych powodów nie chcą nam chamy tego hasła ujawnić. Przykładem ma być właśnie Irlandia, gdzie poznali już zaklęcie, podeszli do skały, wypowiedzieli go szeptem i sypnęło im dobrem wszelakim. Z tego powodu gotowi jesteśmy jechać do Irlandii, a potem powrócić z hasłem i nadzieją, że my też zostaniemy uszczęśliwieni. Niestety, ułudy szybko gasną. * Maleje gwałtownie sprzedaż książek. Proszę powiedzieć, czy warto cokolwiek pisać? - Cynik mógłby stwierdzić, że nie warto być uczciwym człowiekiem, nie warto troszczyć się o kraj, nie warto zajmować się kulturą, ani pisać wierszy, bo one nie zapewniają zysków. Na szczęście, ludzie są przekorni. Coraz więcej osób wrażliwych pisze wiersze, wychodząc ze słusznego przekonania, że najważniejszą rzeczą jest budowanie samych siebie, własnego wnętrza. Ludzie piszą, aby odreagować zjawiska, których nie akceptują. Popieram piszących i zachęcam do wyrażania własnych spostrzeżeń. W wierszach pojawia się więcej prawdy o narodzie i ludzkich sercach, niż w najlepszych opracowaniach socjologicznych. Dlatego uważam, że poeci są ludziom potrzebni. czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 POWIAT BIALSKI C Renesans języka rosyjskiego zasy, w jakich żyjemy, wymagają zarówno od młodszego jak i starszego pokolenia znajomości języków obcych. Nikogo nie należy przekonywać, że osoby znające kilka języków obcych nie mają problemów ze znalezieniem interesującego, dobrze płatnego zajęcia. Po obserwowanym w ostatnim latach „boomie” na naukę języka angielskiego, francuskiego, a nawet hiszpańskiego przyszła kolej na język rosyjski, co młodych ludzi z naszego wschodniego regionu powinno szczególnie cieszyć. Fakty mówią same za siebie: miejsca na filologiach rosyjskich lubelskich uczelni są zajęte, do tego dochodzi dodatkowo komplet studentów na kierunku rosjoznawstwo czy lingwistyka stosowana. Dodatkowo zainteresowanie rosyjskim, ale i Rosją potwierdza oblężenie jakie przeżywają kursy w szkołach językowych w całym kraju, a także kwoty jakie są w stanie zapłacić za nie ich słuchacze. Na czym polega fenomen studiowania rosyjskiego? Skąd to zainteresowanie wydawałoby się tym zapomnianym i zdaniem niektórych mało interesującym językiem? Sy tuacja t a ma swoje źród ł o w zmianach, jakie zaszły w naszym społeczeństwie, a dokładniej w zmianie pokoleń. Po latach, gdy język rosyjski kojarzył się negatywnie z obowiązującym systemem politycznym, przymusową nauką w szkole, przyszedł nym przez potencjalnego pracodawcę, przez którego obecnie mile widziana jest umiejętność posługiwania się dwoma językami – zachodnioeuropejskim i wschodnim. Młode pokolenie rozumie, że w sytuacji, gdy coraz więcej rosyjskich biznesmenów otwiera własne przedstawicielstwa w Polsce, gdy coraz częściej podkreśla się też możliwość współpracy gospodarczej z Rosją, warto znać język kraju, z którym nasze kontakty biznesowe będą się rozwijać. Dlaczego jeszcze młodzi stawiają na ten język? – Wybrałam rosyjski, bo uważam, że w przyszłości pomoże to mi znaleźć interesujące zajęcie. Dodatkowo studiuję turystykę, która według mnie w połączeniu właśnie z tym językiem wyróżni moje CV wśród innych – mówi Julia, studentka specjalności język rosyjski jednej z bialskich uczelni. – Poza tym studia te to realizacja moich zainteresowań, związanych po części z moimi wschodnimi korzeniami, a częściowo również z chęcią dowiedzenia się czegoś więcej o tym języku, o Rosji, jej mieszkańcach i szeroko pojmowanej kulturze tego kraju – dodaje. Ci, którzy wybrali język rosyjski wiedzą jakie szerokie możliwości daje im jego znajomość: możliwość pra- ciela i „misja”, jaką niewątpliwie jest kształcenie przyszłych pokoleń. Ma ł o k to zdaje sobie sprawę z faktu, że rosyjski charakteryzuje się ważną i silną pozycją w świecie. Zajmuje on piąte miejsce pod względem ludności, która się nim posługuje, co oznacza, że w świecie jest prawie 280 mln osób rosyjskojęzycznych. Język ten jest jednym z oficjalnych języków ONZ. Nic więc dziwnego, że zaistniały po latach obligatoryjnej nauki języka rosyjskiego brak wśród społeczeństw państw byłego bloku komunistycznego osób biegle posługujących się tym językiem, wywołuje niepokój samego prezydenta Rosji Władimira Putina. Ogłoszony i rozpoczęty z dniem 1 stycznia 2007 roku Rok Języka Rosyjskiego ma na celu nie tylko promowanie pozytywnego wizerunku kraju, ale przede wszystkim zwiększenie zainteresowania językiem i kulturą Rosji. Pozostaje mieć nadzieję, że młodzi ludzie z naszych okolic, z terenów przygranicznych, otwierających przed nimi dodatkowe perspektywy do samorealizacji (praca w obsłudze ruchu granicznego, w izbach celnych), zrozumieją to, co wiedzą już ich rówieśnicy z centralnej i zachodniej Polski – ję- powiew nowego, młodego pokolenia, nieobciążonego negatywnym nastawieniem do języka, nie baczącego na politykę. Młodzi myślą przyszłościowo. Wiedzą, że znajomość zapomnianego dziś języka rosyjskiego pozwoli im wyróżnić się z tłumu i być zauważo- cy w firmach, poszukujących osób biegle się nim posługujących, praca w charakterze tłumacza tekstów użytkowych, dokumentów urzędowych, stanowisko pilota wycieczek w biurach turystycznych czy też dla tych, którzy czują powołanie zawód nauczy- zyk najbliższego sąsiada warto znać zawsze, niezależnie od istniejących w społeczeństwie uprzedzeń czy stereotypów. Tym bardziej, że wszelkie przesłanki wskazują na jego przyszłościowy charakter. 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego Michał Bytys 37 BIAŁA PODLASKA nagrodzeń pedagogów. Skoro rząd zaproponował, by pensje lekarzy wzrosły do 11 tysięcy złotych, to nauczyciel dyplomowany po 20 latach pracy ma zarabiać niecałe 2 tysiące zł.? To jawna kpina z pedagogów. Broniarz mówił też o przerzucaniu przez rząd obowiązku utrzymania oświaty na samorządy. Pieniądze na wynagrodzenia w oświacie powinny płynąć do samorządów z budżetu państwa. Wynagrodzenia dla nauczycieli i finansowanie edukacji przedszkolnej powinno przejąć państwo, ponieważ subwencja przekazywana do samorządów przeważnie nie zaspakaja potrzeb oświatowych. Foto Piotr Grzeszyk 7 grudnia w bialskim Domu Nauczyciela odbyło się spotkanie członków Związku Nauczycielstwa Polskiego i przedstawicieli lokalnych samorządów z prezesem Związku Nauczycielstwa Polskiego Sławomirem Broniarzem. Uczestniczyli w nim: starosta bialski Tadeusz Łazowski, prezydent Białej Podlaskiej Andrzej Czapski, wójtowie gmin Leśna Podlaska, Konstantynów i Terespol, a także władze oświatowe miasta i przedstawiciel Kuratorium Oświaty. Prezes ZNP mówił o działaniach zmierzających do podwyższenia płac dla nauczycieli i niepedagogicz- Foto. P. Grzeszyk Z TROSKĄ O NAUCZYCIELACH dobro dzieci. Utrzymywanie szkół w terenie przy obecnym spadku demograficznym, to prawdziwy dramat. Podobnego zdania byli prezydent Andrzej Czapski i starosta Tadeusz Łazowski. Samorządy powinny otrzymywać środki finansowe niezbędne do pokry- cia wydatków na prowadzenie publicznych szkół oraz przedszkoli w sposób zgodny z państwowymi standardami edukacyjnymi. W latach 2006 - 2007 subwencja oświatowa była zaniżona. Oczekujemy, stwierdził prezydent Czapski, że zostanie uchwalona nowa ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, która wprowadzi długo oczekiwaną stabilizację dochodów gmin. Prezes oddziału powiatowego ZNP w Białej Podlaskiej, Teresa Sidoruk podsumowała rok współpracy z samorządami, jako rok bardzo dobrej współpracy dla dobra oświaty i płynących z niej efektów w postaci wynegocjowanych dodatków motywacyjnych i dodatków funkcyjnych, nagród dla nauczycieli, a także podwyżek dla pracowników administracji i obsługi. (red.) 38 Dążenie związku do wyższych pensji dla nauczycieli rozumieją podlascy samorządowcy. Wójt Leśnej Podlaskiej Marian Tomkowicz stwierdził, że należy zdjąć z samorządów odpowiedzialność za wynagrodzenia dla nauczycieli i za ścieżkę awansu zawodowego, gdyż gmina co roku dokłada 40 procent do wynagrodzeń nauczycieli. Utrzymywane są szkółki, które z ekonomicznego punktu widzenia nie mają prawa funkcjonować, ale liczy się Foto. P. Grzeszyk nych pracowników oświaty. Związek krytykuje proponowane przez rząd PO i PSL w ysokości podw yżek dla nauczycieli, które są znikome. Takiej podwyżki wystarczy nauczycielowi stażyście na zakup dwóch książek, ale nie poprawi jego statusu materialnego. Prezes Broniarz stwierdził, że związek domaga się od ministra edukacji niezwłocznej prezentacji projektu rozporządzenia płacowego, który pokaże rzeczywistą skalę wzrostu wy- czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 Gmina Janów Podlaski ny zapamiętali go jako aktywnego strażaka. Do janowskiej OSP wstąpił w połowie lat dwudziestych minionego wieku i wielokrotnie uczestniczył w akcjach gaśniczych. Za wzorową postawę i imponujący staż został w tym roku wyróżniony najwyższym odznaczeniem strażackim Złotym Znakiem Związku. Przez całe życie pracował Stuletni strażak na roli, prowadząc 11-hektarowe gospodarstwo. Żona Irena nie żyje od 11 lat, a dostojny jubilat nadal czuje się dobrze. Codziennie spaceruje po ogrodzie, a w południe wypija filiżankę kawy. Głosował w niedawnych wyborach parlamentarnych, bo nie wyobraża sobie, że mógłby zapomnieć o tak ważnym obowiązku. Wacław Wawrzyniuk wychował dwóch synów, którzy kilkadziesiąt lat temu wyemigrowali do Kanady. Przed pięciu laty Krzysztof osiągnął wiek emerytalny i powrócił na stałe do ojczyzny, a Jerzy nadal mieszka w Kanadzie. Obaj jednak zjawili się na urodzinach ojca. - Tato zawsze prowadził higieniczny tryb życia. Nie pił alkoholu, nie palił papierosów. Zahartowała go też praca w polu. Pewnie dlatego od czterdziestu lat utrzymuje stale tą samą wagę. Poza lekkimi kłopotami z chodzeniem i słuchem, czuje się dobrze. Nie korzysta z porad lekarzy. Ostatni raz był w szpitalu sześć lat temu, ale to była pomyłka - twierdzi syn Krzysztof, który opiekuje się jubilatem na stałe. W. Wawrz yniuk ma dzięki synowi dobre warunki bytowe i może korzystać spokojnie dożywać starości. Z okazji pięknego jubileuszu kierownik bialskiego oddziału KRUS Janusz Filipiuk przekazał stulatkowi gratulacje od prezesa kasy Jacka Dubińskiego wraz z decyzją o podwyższeniu świadczeń emerytury o 2 tys. zł. Natomiast wójt gminy Jacek Hura wręczył mu kosz kwiatów wraz z listem gratulacyjnym od premiera. Życzył zdrowia i pogody ducha na dalsze lata. Do życzeń dołączyło się liczne grono bliskich i przyjaciół, przybyłych na uroczystość. Nie zabrakło lampki szampana, okazałego tortu i wspólnego toastu następnych lat w zdrowiu i spokoju. Senior nie ukrywał zadowolenia ze spotkania fetowanego na terenie janowskiej stadniny arabów. Istvan Grabowski Foto. I. Grabowski Foto. I. Grabowski - Cieszę się bardzo, że mogę obchodzić urodziny w tak licznym gronie krewnych i życzliwych przyjaciół - mówił wzruszony Wacław Warzyniuk z Janowa Podlaskiego, świętujący setną rocznicę. Mieszkańcy gmi- POWIAT BIALSKI Ogólnopolska kampania społeczna Stop meningokokom Celem kampanii jest zwrócenie uwagi opinii publicznej na potencjalne niebezpieczeństwo, jakie może stanowić sepsa. To słowo ciągle wywołuje dreszcz emocji. Ludzie nie wiedzą jakie objawy są charakterystyczne dla choroby, co zrobić gdy dojdzie do zarażenia meningokokami oraz w jaki sposób zminimalizować ryzyko zachorowania. Lekarze niejednokrotnie mają problemy z postawieniem trafnej diagnozy. W początkowym stadium objawy sepsy przypominają przeziębienie. Szybkie rozpoznanie choroby ma niebagatelne znaczenie, gdyż 50 proc. zgonów spowodowanych przez sepsę ma miejsce w ciągu pierwszej doby od momentu pojawienia się objawów choroby. Zakażenia meningokokowe wywoływane są przez bakterie, które mogą spowodować zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Mogą również wywołać sepsę, czyli uogólniona odpowiedź organizmu na zakażenie, określane wspólnie mianem inwazyjnej choroby meningokokowej. U około 20-40 proc. zdrowych ludzi (nosicieli) meningokoki występują w jamie nosowo-gardłowej, nie powodując żadnych dolegliwości ani objawów. KTO NAJCZĘŚCIEJ CHORUJE: • dzieci w wieku od 0 do 4 roku życia, • młodzież Pamiętać należy, że zachorować może każdy człowiek, bez względu na wiek. Najbardziej narażone są osoby mające bliskie, bezpośrednie kontakty z chorymi nosicielami. ZAKAŻENIU SPRZYJA: • przebywanie w zatłoczonych pomieszczeniach o dużym natężeniu hałasu (dyskoteka, koncert), DOK. NA STR. 34 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 39 Biała Podlaska • przebywanie dłuższy czas w grupie w zamkniętych pomieszczeniach (koszary, internaty, akademiki), • przygodne pocałunki, • picie z jednej butelki, używanie wspólnych sztućców, • palenie tego samego papierosa, Bardziej podatni na zakażenie są ludzie, których organizm jest osłabiony wcześniejszymi infekcjami, wysiłkiem fizycznym, stresem, długotrwałym odchudzaniem, itp. NAJWAŻNIEJSZYMI SPOSOBAMI ZABEZPIECZENIA SĄ: * profilaktyka poprzez stosowanie szczepień ochronnych. Należy jednak pamiętać, że szczepionka zabezpiecza przed zakażeniem meningokokami typu C (w chwili obecnej najgroźniejsze i nie zabezpiecza przed zakażeniem typem B). Szczepionkę można podawać osobom od drugiego miesiąca życia, powyżej dwunastego miesiąca życia podaje się 1 dawkę szczepionki. O szczepieniu decyduje lekarz. OBJAWY ZAKAŻEŃ W początkowej fazie podobne są do przeziębienia (gorączka, bó- le stawowe, mięśniowe, ogólnie złe samopoczucie). Mogą również wystąpić: bóle głowy, nudności, wymioty, szty wność karku, drgawki często świadczące o zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych. Charakterystycznym objawem w postępującym zakażeniu jest wysypka wybroczynowa - plamki na skórze całego ciała w postaci drobnych czerwonych punkcików zlewających się w późniejszym okresie w duże plamy , które nie bledną pod naciskiem. Wysypka może być jednym z ostatnich objawów. U dzieci poniżej drugiego roku życia powyższe objawy mogą być mniej widoczne, a dominują takie jak: brak apetytu, wymioty, spowolnienie, rozdrażnienie, rozpaczliwy płacz, senność lub drażliwość, odchylenie głowy do tyłu, pulsujące ciemiączko u niemowląt, wybroczyny na skórze. Po b e z p o ś r e d n i m ko n t a k c i e z osobą chorą na inwazyjna chorobę meningokokową należy natychmiast zgłosić się do lekarza, który może zlecić przyjęcie dawki antybiotyku, co znacznie zmniejsza ryzyko zachorowania. Szczegółowe informacje nt. sepsy można znaleźć w internecie na stronach www.gis.gov.pl oraz www. meningokoki.com.pl Pamiętaj: * Choroba meningokokowa może przebiegać jako zapalenie opon mózgowych lub zakażenie krwi. * Możliwe objawy to między innymi: gorączka, bóle głowy, wymioty, sztywność karku i krwawienia ze skóry. * Dzieci i młodzież są narażone szczególnie. * Choroba meningokokowa może w przeciągu kilku godzin doprowadzić do śmierci chorego. * Meningokoki znajdują się w wydzielinie dróg oddechowych nosiciela lub chorej osoby. Są przenoszone droga kropelkową. * Szybkie rozpoznanie objawów może uratować życie. * Szczepienie przeciwko meningokokom grupy C może ochronić ciebie i twoje dzieci przed tą groźną chorobą. Jest bezpieczne i dobrze tolerowane. * Tylko jedna dawka szczepionki koniugowanej wystarcza do uodpornienia dzieci powyżej 1 roku życia, młodzieży i dorosłych. Gmina Rossosz Obchody Dnia Patrona Gimnazjum 16 listopada Publiczne Gimnazjum z Rossosza obchodziło Dzień Patrona. Szkoła nosi imię Powstańców Styczniowych. 16 listopada 1863 roku rozegrała się w Rossoszu bitwa, w której powstańcy odnieśli znaczne zwycięstwo nad Moskalami. Na tak zwanym starym cmentarzu w Rossoszu spoczywają polegli bojownicy. Uroczystości Dnia Patrona rozpoczęły się przemarszem społeczności spod budynku szkoły na stary cmentarz, gdzie nauczyciel historii Przemysław Głowacki wygłosił referat na temat genezy i przebiegu powstania styczniowego. Młodzież złożyła wieniec oraz zapaliła znicze na grobie poległych powstańców. W hali sportowej gimnazjum miały miejsce dalsze uroczystości. Dyrektor Edyta Gawryszuk skierowała słowa do młodzieży i zaproszonych gości, podkreślając historię powstawania gimnazjum oraz znaczenie imienia szkoły. Część artystyczną przygotowała młodzież pod kierunkiem: Doroty Koncewicz, Jadwigi Kuśmierzak i Agnieszki Zgiet. 40 Emocjonującym punktem programu był historyczno-literacki konkurs wiedzy na temat powstania styczniowego. Trzyosobowe reprezentacje klas toczyły boje o najlepsze miejsca. Pierwsze miejsce zajęła klasa II „a”, drugie klasa II „b”, a trzecie klasa I „b”. Kontynuacją obchodów Dnia Patrona był konkurs recytatorski „Powstanie styczniowe w literaturze polskiej” na szczeblu międzygminnym. Młodzież gimnazjalna zaprezentowała piękne recytacje. Pierwsze miejsce w konkursie zajął Patryk Michalczuk (Sławatycze ), drugie miejsce Aleksandra Sawicka (Rossosz ), trzecie miejsce Magdalena Firysiuk (Rossosz). Małgorzata Paszkowska czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 GMINA BIAŁA PODLASKA Druhowie aktywni od 40 lat W drugą niedzielę listopada druhowie OSP ze Sławacinka Starego świętowali jubileusz 40-lecia istnienia jednostki. Z tej okazji sufragan diecezji siedleckiej ks. biskup Henryk Tomasik celebrował mszę świętą w intencji strażaków i ich rodzin. Jednostkę zakładało dwudziestu pięciu druhów pod przewodnictwem Eugeniusza Mieli. Obecnie jest ona chlubą wsi i dysponuje nowoczesnym sprzętem, często wykorzystywanym w licznych akcjach ratowniczych. Od dziesięciu lat OSP należy do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego. Dzięki zabiegom zarządu i życzliwości sponsorów, strażacy ze Sławacinka mogą się pochwalić nowoczesnym wyposażeniem. Posiadają: stara 244, trzy motopompy, komplet węży, dwa boksy na sprzęt i i izbę pamięci. W bieżącym roku udało się zakupić: pompę szlamową, piłę do betonu i stali oraz sprzęt towarzyszący. Świetlica, wykorzystywana nie tylko przez strażaków, wzniesiona została przy dużym zaangażowaniu mieszkańców w pierwszą rocznicę powstania OSP. Dziś działaniami jednostki kierują: prezes Marian Oskwarek i naczelnik Marek Maleńczuk. Obaj cieszą się społecz- nym uznaniem i bardzo dobrymi kontaktami z młodzieżą. Zapewne z tego powodu nie brakuje chętnych do wspomagania działalności jednostki, której sztandar został udekorowany przez wójta Wiesława Panasiuka srebrnym medalem Za zasługi dla pożarnictwa. Jubileusz był okazją do wyróżnienia długoletnich i zasłużonych druhów. Złoty medal Za zasługi dla pożarnictwa otrzymali: Marian Daniluk, Witold Jankowski, Grzegorz Ochiijewicz, Karol Kaliszewski, Jan Sołtan. Ireneusz Dmitruk i Helena Wasilewska. Srebrnym medalem wyróżniono: Michała Ochijewicza, Remigiusza Maleńczuka i Mariana Krasochę, a brązowym: Tomasza Chilimoniuka, Tomasza Krasochę i Emila Chwedoruka. Ponadto siedmiu druhów otrzymało odznakę Strażak Wzorowy. Wójt Wiesław Panasiuk udekorował też siedmiu mieszkańców wsi odznaką Za zasługi dla gminy Biała Podlaska. W tym ważnym dla strażaków i mieszkańców Sławacinka Starego wydarzeniu uczestniczyło wielu zaproszonych gości, a wśród nich starosta Tadeusz Łazowski. Dni Honorowego Krwiodawstwa Od 22 do 26 listopada obchodzone są Dni Honorowego Krwiodawstwa. W tym okresie Starostwo Powiatowe pragnie w szczególny sposób pamiętać o ludziach, którzy w niepowtarzalny sposób pragną pomóc drugiemu człowiekowi. Niejednokrotnie jest to uratowanie ludzkiego życia, co stawia ich jakby ponad przeciętność ludzkiego istnienia. Ci ludzie oddając krew już zapisali się w potomność naszych czasów. 27 listopada br. w sali konferencyjnej starostwa miał miejsce organizowany wspólnie z Zarządem Rejono- wym Polskiego Czerwonego Krzyża w Białej Podlaskiej, Dzień Honorowego Krwiodawstwa. Uroczystość rozpoczął starosta Tadeusz Łazowski, który serdecznie podziękował krwiodawcom za bezinteresowny i bezcenny dar serca. Przypomniał, że krew jest często koniecznym i jedynym lekiem, który ratuje ludziom życie. Dzień Honorowego Krwiodawstwa był okazją do podziękowania wszystkim tym, którzy z sercem i ogromnym zaangażowaniem wspierają misję Polskiego Czerwonego Krzyża. Za tę działalność starosta wręczył 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego Istvan Grabowski POWIAT BIALSKI okolicznościowe dyplomy honorowym dawcom oraz nagrody książkowe laureatom XV edycji Ogólnopolskiej Olimpiady Promocji Zdrowego Stylu Życia Polskiego Czerwonego Krzyża gimnazjów i szkół średnich z terenu powiatu bialskiego oraz opiekunom szkolnych kół PCK. W trakcie uroczystości wręczono odznaczenia dla krwiodawców i działaczy Polskiego Czerwonego Krzyża. Pragniemy, aby w tych szczególnych dniach pamiętając o długoletnich krwiodawcach, prosić osoby, które jeszcze nigdy nie przystąpiły do tak szczytnego celu, aby przyłączyli się do akcji honorowego krwiodawstwa lub przystąpienia do rejestracji w Krajowym Banku Dawców Szpiku Kostnego. Anna Jureczek 41 Wspomnienia (1) z Rio de Janeiro WSTĘP W Brazylii mieszkam od ponad dziewięciu lat. Portugalskiego uczyłam się jeszcze w Polsce. Początkowo miała to być Afryka, w końcu udałam się do Ameryki Południowej. Wyjeżdżałam stąd, jak do tej pory na krótko, najwyżej na kilkanaście dni do krajów ościennych. Kilka razy, na kilka tygodni wróciłam do Europy, do Polski, na Podlasie. Takie powroty po latach, wyostrzają zmysły i wrażliwość. Więcej widzisz i czujesz, jak mimo pozornych podobieństw są to odrębne światy. Ten artykuł to fragmenty powstającej książki. Urywki te, nie mówią o Ameryce Południowej, to za szerokie pojęcie. Nie jest to też opowieść o Brazylii. To pewien zapis zdarzeń, których byłam świadkiem. Opis skrawków życia spotkanych ludzi. Wyselekcjonowane są tu ogólne wiadomości o kształtowaniu się Brazylii, rys historyczny traktujący o emigracji do tego kraju, opis cech charakterystycznych dla miasta Rio de Janeiro, moje wrażenia z zaledwie kilku pierwszych dni pobytu i pierwszego zetknięcia się z zamkniętym światem latynoamerykańskich slumsów. DWIE RZECZYWISTOŚCI Rio de Janeiro to miasto kontrastów, to pierwszy i trzeci świat mieszający się ze sobą. Bogate, nowoczesne dzielnice z wieżowcami ze szkła i zaraz obok na stokach wzgórz fawele, dzielnice biedoty. Wszystko wymieszane jak w labiryncie, w tętniącym, gorącym tyglu. Funkcjonującym w rytmie gorących temperamentów latynoamerykańskich. Te dwa światy Tijuca. Bo kto pracuje dla właścicieli tych apartamentów, to właśnie mieszkańcy slumsów. Dwie rzeczywistości żyjące z daleka od siebie, a jednocześnie sprzężone silną, niewidzialna nicią różnych powiązań. Rio de Janeiro, utożsamiane jest zawsze z gorącym, ognistym karnawałem. Przygotowania do tego spektaklu trwają tak naprawdę cały rok. Mówiąc o Brazylii, trudno jest pominąć ten temat. Oprócz znanej ze zdjęć i przekazów, oficjalnej jego wersji czyli pokazu jaki odbywa sie w Amfiteatrze - Sambodromie, istnieje również karnawał uliczny. Oprócz szkół samby, istnieją jej bloki. Mniejsze grupy, w których ludzie z poszczególnych dzielnic spotykają się, grają i tańczą sambę. Ale kto tak naprawdę tworzy karnawał, to są mieszkańcy przedmieść, ubogich fawel. To oni żyją karnawałem. I w czasie pokazów, występów na Sambodromie stanowią tańczący, bajecznie kolorowy, poprzebierany i elektryzujący tłum. Tylko pojedyncze, wystrojone w pióra i wyklejone cekinami tancerki pasistas, to opłacone przez szkoły samby dziewczyny, które przez kilka miesięcy przygotowują się do swojego występu. Królowe szkół samby, to zazwyczaj wynajęte, popularne aktorki i modelki, które przyciągają oczy ludzi. To one i znane z mediów postacie zajmują miejsca w ogromnych, kilkumetrowych, błyszczących, kolorowych Wozach Radości - Carros Alegoricos. I kto wreszcie asystuje karnawałowym pokazom, zajmując miejsca w tanich sektorach, ławkach-arquibancadas, Foto A. Bałut Autorka artykułu, Agnieszka Bałut, mieszka w Brazylii w Rio de Janeiro. Urodziła się w Warszawie, ale całe dzieciństwo i młodość, aż do matury spędziła w Białej Podlaskiej. W Polsce ukończyła biologię i dziennikarstwo telewizyjne. Pracowała jako reporter w programach TVP1. W Brazylii zrobiła specjalizację z mediów wizualnych oraz studia z kultury i języka portugalskiego. Zawodowo uprawia dziennikarstwo i fotografię kreatywną. Zajmuje się dokumentem filmowym. Również maluje. Wykłada fotografię prasową i formy filmowe na wyższej uczelni. Równocześnie zajmuje się pracą charytatywną. Obecnie, nie ogranicza się do działalności społecznej na jednej faweli - dzielnicy nędzy, ale uczestniczy w globalnych przedsięwzięciach społecznych. Realizując projekty socjalne w dzielnicy biedoty Complexie da Maré, założyła dwie szkoły i centrum socjalne. Pierwsza, to prywatna szkoła podstawowa o wysokim standardzie nauki. Jedyna tego rodzaju w całym kompleksie. Druga to szkoła zawodowa. Od władz miasta Rio de Janeiro, otrzymała w 2004 roku honorową nagrodę - tytuł, za pracę społeczną na rzecz najbardziej potrzebujących mieszkańców tego miasta. nasi za granicą Widok na Rio de Janerio próbują się od siebie oddzielać, bieda od bogactwa, bogactwo od biedy, ale praktycznie jest to niemożliwe. Na nic zdają się strzeżone zamknięte dzielnice bogatych, takie jak w nowej, będącej kopią Miami dzielnicy Barra da to mieszkańcy przedmieść, biedota, średniozamożni. Ci, którzy zaoszczędzą każdy grosz z niewysokiego wynagrodzenia, by móc uczestniczyć w tym corocznym spektaklu. W drogich lożach - uprzywilejowani, zaproDOK. NA STR. 37 42 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 nasi za granicą szeni oraz turyści z innych regionów kraju i z zagranicy, z całego świata. A co robią w czasie karnawału dobrze sytuowani carioca czyli mieszkańcy Rio de Janeiro. W większości wyjeżdzają. Czas karnawału spędzają w domach przy plaży, chłodząc się powiewami morskiej bryzy, podczas upalnego lata... PIERWSZE ZETKNIĘCIE, RIO DE JANEIRO, 1998 Z Warszawy do Frankfurtu a następnie do Rio de Janeiro, wyleciałam słonecznego, majowego dnia. Oczy cieszyły się słońcem, po wielu miesiącach europejskiej szarości. Wydawało mi się, że przejście do innej strefy klimatycznej nie będzie odczuwalne. Błędne myślenie kogoś, kto nigdy nie był w tropikach. Po wyjściu z samolotu oślepiło mnie gorące, jesienne brazylijskie światło, tak samo intensywne jak to w Afryce. I zapach tropiku, ta zatrzymująca oddech wilgotność, która wypełnia, wlewa się w płuca, aż do utraty tchu. Po drugiej stronie drogi, prawie naprzeciwko lotniska, rozciągała się pierwsza, jaką zobaczyłam w życiu fawela. Z zatoki oceanu dochodził zapach zgnilizny, butwiejących wodorostów i czegoś bliżej nieokreślonego. Przypominało to zapach rozkładającego się mięsa, słodkawy, drażniący, który dominował okolicę. Pojawiał sie zawsze wtedy, gdy w poblizu faweli znajdował się kanał odprowadząjcy ścieki do zatoki oceanu. Dopiero później dowiedziałam się, że nie był to taki zwykły zapach tropiku. Taki, który unosi się nad śródmiejskimi rynsztokami, łączy z zapachem ryb i owoców, ludzkim potem, zapachem kwiatów i palm, odpadków i spalin. Taki, który utożsamia się z nieustannie żywą, szalejącą i opierającą się ludzkiej dewastacji tropikalną przyrodą. Wyjechaliśmy poza lotnisko. Od razu pierwsze zderzenie z rzeczywistością Rio de Janeiro. Kontrasty i jeszcze raz kontrasty. Nowoczesne lotnisko i zaraz za nim ogromny budynek szpitala-widma. Szary, betonowy, sprawiający przygnębiające wrażenie. Jest tu wielu dobrych specjalistów, ale nie ma pieniędzy na leki, środki opatrunkowe, operacje, zabiegi i pensje dla pracowników. To szpital federalny, państwowy a jednocześnie akademicki. Przyjmowani są w nim najbiedniejsi. Szeroka, nowoczesna, prywatna droga główna i zaraz obok pełne dziur i wybojów boczne. Wyprzedzają nas najnowsze modele samochodów. Nikt nie zwraca uwagi na znaki drogowe ograniczające szybkość. Obok pcha- ją się terkoczące, stare, rozklekotane graty. Ich kierowcy zachowują się tak, jakby nie zdawali sobie sprawy ze stanu technicznego swoich wehikułów. Wymuszanie pierwszeństwa – na porządku dziennym. Zmiana pasa drogowego - graniczy z cudem. Na włączony kierunkowskaz, nikt nie reaguje. Aby zmienić pas ruchu, muszę wysunąć rękę przez okno i intensywnie nią machać. Poskutkowało. Ogromny ruch. Od razu czuć, że to ponad 9 milionowe miasto. Dojeżdżamy szybko do drogi bocznej i skręcamy koło wiaduktu na prawo. Prosto do dzielnicy biedoty. Za plecami warkot samochodów a pod wiaduktem pasące się muły i osły. Obok przemyka wymizerowane stadko brudnych prosiąt. Biegnie prosto do niedalekiego kanału z woda pełnego wszelkiego rodzaju odpadków. Z boku na wychudzonych koniach, przejeżdżają dwaj bardzo młodzi chłopcy. Po obu stronach wiaduktu wraki, złomowisko samochodów. Między szkieletami raz na ja- Agnieszka Baut - autorka wspomnień kiś czas pojawia się wymuskane auto w dobrym stanie. Mężczyźni w krótkich spodniach i podkoszulkach. Kobiety w spódnicach, szortach lub spodniach do niemożliwości opinających biodra. Koszulki mocno wydekoltowane. Przechodzi bardzo młoda, może 13-14 letnia dziewczyna w zaawansowanej ciąży. Jej ciało okrywają w zasadzie tylko dwa skrawki materiału. Zachowuje się tak, jakby obnażonym, ciężarnym brzuchem, chciała zamanifestować swój odmienny stan. Pojawia się druga, ubrana w ten sam sposób. Zastanawiam się, czy to z powodu upału czy lokalnej mody. Na wąskiej ulicy ogromny ruch, przeciskają się ludzie, samochody, tragarze ciągnący wózki z towarem. Bariery cementowe tzw. lambady przecinają drogę, co jakiś czas. Zmuszają do powolnej jazdy. W ten sposób „wyhamowują” szybkość ewentualnych intruzów. Po obu stronach drogi gęsta zabudowa domów, nie otynkowanych, niedokończonych. Szkielety, w dużej części tylko z otworami na okna. Sprawiają wrażenie, jakby za chwilę miał pojawić się murarz, aby kontynuować prace budowlane. Wszędzie walające się sterty śmieci i odpadków. Zaraz obok bawiące się dzieci. Mrowie biegających i wydzierających się w niebogłosy dzieci. Ich wrzask miesza się z krzykiem dochodzącym z dużego, przypominającego hangar na samoloty budynku. Ten przejazd, to był „skrót” przez fawelę, dla uniknięcia korków, znowu wypadamy na drogę szybkiego ruchu. Tak jakbyśmy znaleźli się w innym świecie. Jeszcze niedawno temu byłam w wiosennej Europie. Jestem po kilkunastogodzinnym locie. Na początek zatrzymam się w jednej z dzielnic w tzw. dobrej, południowej części miasta. W prywatnym domu z zakratowanymi dla bezpieczeństwa oknami. Jego właścicielka jest Portugalką. Maria Asunçăo jest około siedemdziesięcioletnią kobietą. Przyjechała do Brazylii w latach pięćdziesiątych. Jej ojczysty kraj, znajdował sie wtedy w ogromnej recesji gospodarczej. Pracowała w fabryce. Kiedy straciła pracę, której pozostali już nie mieli, zaczęła głodować. Postanowiła wraz kuzynami wyjechać do Brazylii. Jawiła jej się ona jako ziemia obiecana, płynąca wszelkim dobrobytem. Tu przecież wcześniej, dotarło już wielu Portugalczyków. To oni ją odkryli i podbili w XV wieku. Jak mówi, łudziła się, że tu się dobrze urządzi. Po ponad miesięcznej podróży statkiem towarowym, wylądowała wraz z kuzynami, prosto z portowych doków, na pobliskiej faweli. W Brazylii nie mieli nikogo. A takich jak ona, emigrantów było wielu. Nie mieli za co żyć. Latami wegetowali w drewnianym baraku na palach, pod który podchodziły wody zatoki oceanu. Tak trwali do końca lat sześćdziesiątych. Tereny te zostały osuszone, dopiero kilka lat po jej wyprowadzeniu. Kiedy pytam ją, jak się stamtąd wyrwała, milczy. Mówi tylko, że poznała mężczyznę, wyszła za niego za mąż. On miał dobrą pracę, był dużo starszy od niej i mieszkał tu, gdzie ona mieszka do tej pory. Teraz jest wdową, z dobrą rentą po mężu. Nadal, jak kiedyś zajmuje się krawiectwem. Agnieszka Bałut - Dokończenie w następnym numerze - 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 43 Powiat bialski Konkurs recytatorski u Kraszewskich 10 grudnia w Muzeum J. I. Kraszewskiego w Romanowie odbył się konkurs recytatorski „Ziemio lechicka… ziemio ukochana” w ramach Roku J. I. Kraszewskiego w powiecie bialskim. Konkurs ma swą wieloletnia tradycję, jednak w tym roku w organizację włączyło się także Starostwo Powiatowe. Celem było kształtowanie i podtrzymywanie więzi młodego pokolenia z Muzeum Józefa Ignacego Kraszewskiego, kontynuowanie tradycji „jesiennego recytowania w romanowskim dworze”, a przez to budzenie i podtrzymywanie uczuciowych więzi z naszą małą ojczyzną, południowym Podlasiem. Do Romanowa przyjechali laureaci konkursów szkolnych, którzy zaprezentowali poezję związaną z ojczystą ziemią. W związku z ogłoszonym Rokiem J. I. Kraszewskiego w powiecie bialskim mile były widziane deklamacje wierszy autora „Starej Baśni” na temat ojczystej ziemi. Każdy z uczestników miał zaprezentować po dwa wiersze. Młodym recytatorom towarzyszyli nauczyciele prowadzący oraz rodzice. Wybór nie był łatwy, komisje długo obradowały. W przerwie dzieci mogły się posilić i obejrzeć przedstawienie „Herody” w wykonaniu grupy teatralnej ze Szkoły Podstawowej w Rossoszu. Laureatami zostali: w kategorii szkół podstawowych klasy I-III: I miejsce zajęła Agnieszka Korzeniewska ze Szkoły Podstawowej w Dubowie, II – Anna Klimek ze Szkoły Podstawowej w Wisznicach, zaś III Sylwia Gromysz ze Szkoły Podstawowej w Dołholisce. Były też trzy wyróżnienia dla Jana Dziurdy ze Szkoły Podstawowej w Rossoszu, Kai Szynkaruk ze Szkoły Podstawowej w Kodniu oraz Sary Lewkowicz z Zespołu Szkół w Łomazach. W kategorii szkół podstawowych klas IV-VI najlepszymi recytatorami okazali się: Natalia Osipiuk ze Szkoły Podstawowej w Wisznicach (I miejsce), Maria Babkiewicz z Zespołu Szkół w Kodniu (II miejsce), Łucja Wereszko ze Szkoły Podstawowej w Konstantynowie (III miejsce), a także Martyna Leszczuk (wyróżnienie). W kategorii szkół gimnazjalnych I miejsce zajęła Emilia Lipka z Gimnazjum w Tucznej, II Katarzyna Bandarzewska z Publicznego Gimnazjum w Piszczacu, III Izabela Kukawska z Publicznego Gimnazjum w Piszczacu, zaś wyróżnienie Monika Ognik z Gimnazjum Sportowego nr 3 w Międzyrzecu Podlaskim. Nagrodami były książki autorstwa J. I. Kraszewskiego ufundowane przez Starostwo Powiatowe w Białej Podlaskiej. Organizatorzy dziękują za podjęty trud młodych recytatorów w naukę i interpretację tekstu, a także za wsparcie oraz pomoc rodziców i nauczycieli. (AJ) Gmina Kodeń Spotkania z poezją maryjną W święto narodowe 11 listopada Gminne Centrum Kultury przy współudziale Starostwa Powiatowego zorganizowało Powiatowe Kodeńskie Spotkania z Poezją Maryjną. Poświęcono je pamięci Jana Pawła II. U boku Królowej Podlasia recytatorzy oddawali Jej cześć i czcili czas pontyfikatu wielkiego rodaka. Przypomnieli utwory Jana Pawła II oraz innych autorów, dających wyraz uczuciom czci, podziwu, żalu, smutku i zadumy. Ludzie z najdalszych krańców ziemi cenili i kochali Ojca Świętego. W ciągu ponad 26 lat pontyfikatu stał się symbolem wielkości człowieczeństwa. Dla wielu był człowiekiem obdarzonym ogromnym autorytetem, jednocześnie bliskim sercu. 44 Śmierć wielkiego rodaka poruszyła nas wszystkich. Najpiękniejszym hołdem, jaki możemy mu złożyć, jest rozważanie jego słów, zachowanie jego nauki, a przede wszystkim życie tą nauką, na co dzień. Kodeńskie spotkania są inspiracją do sięgnięcia do tekstów, które pozostały w jego twórczości literackiej. Chcemy, żeby zamyślenia nad nimi były najpiękniejszym podziękowaniem papieżowi. W scenerii przydrożnej kapliczki recytatorzy wypowiadali wiele słów, stanowiących przedmiot pragnień, tęsknot i myśli, a kierowane dla oddania czci Maryi. Trzydziestu ośmiu recytatorów z powiatu głosiło chwałę Matki Bożej. Spotkania nie miały charakteru konkursu, ale organizatorzy wytypowali najlepszych do nagród „Dobrego Anioła” ufundowanych przez starostwo. Wręczyła je Marianna Tumiłowicz, dyrektor wydziału spraw społecznych. Laureatami zostali: Katarzyna Róża Szarafińska, Natalia Bielecka, Emilia Lipka, Maria Babkiewicz, Magda Kłosowska, Sandra Sawiak, Joanna Sacharczuk, Jowita Lipka, Martyna Leszczuk, Dominika Raczyńska, Maja Paszkowska, Marta Sawczak, Agata Jastrzębska, Wanda Babkiewicz, Barbara Sacharczuk i Paulina Warpas. Zespół wokalny z Zabłocia przygotował piękne pieśni, które uświetniły atmosferę spotkania. Organizatorzy zapewnili uczestnikom i opiekunom miły poczęstunek. Agnieszka Nowacka czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 GMINA KODEŃ Życzliwi ludziom Inicjatorami obchodów święta pracowników socjalnych 21 listopada byli członkowie Polskiego Towarzystwa Pracowników Socjalnych. Dzień jest świętem wszystkich pracowników służb społecznych, a w szczególności pracowników socjalnych. Jest formą wyróżnienia osób pełniących trudną rolę, okazją do podkreślenia znaczenia ich służby dla społeczeństwa oraz sposobem promowania zawodu i placówek udzielających wsparcia ludziom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej. Zmieniająca się rzeczywistość stawia przed służbami społecznymi nowe wyzwania. W latach 90-tych była to transformacja ustrojowa. Teraz dokonująca się w Polsce reforma systemu opieki. Coraz bardziej popularna w Polsce forma niesienia pomocy oparta na aktywizacji środowisk lokalnych i samopomocy, to z pewnością przyszłość pomocy społecznej. 21 listopada to zarazem Światowy Dzień Życzliwości. Dwa święta wspaniale ze sobą współgrają, gdyż aktywność pracownika socjalnego jest nierozerwalnie związana z życzliwością w stosunku do innych. W gminie Kodeń pamiętano o obchodach święta. Odbyło się spotkanie wszystkich pracowników zatrudnionych w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej z przewodnicząca Rady Gminy Zofią Sztokalińską i wójtem Ryszardem Zaniem. Wójt podkreślił, jak ważna, trudna i odpowiedzialna jest praca związana z niesieniem pomocy słabszym i potrzebującym. Dziękował tym, których działania na polu pomocy społecznej są wzorem do naśladowania. W spotkaniu uczestniczyli: dyrektor DPS w Kostomłotach Bogumiła Choda, dyrektor DPS w Kodniu Alina Laszuk, prezes Towarzystwa Pomocy im.Brata Alberta Tadeusz Piętka, Edyta Wojciechowska odpowiedzialna za Warsztat Terapii Zajęciowej, Marta Pomorska odpowiedzialna za Środowiskowy Dom Samopomocy i Halina Szkodzińska, BIAŁA PODLASKA kierownik GOPS. Również 21 listopada w Warszawie miała miejsce uroczystość wręczania nagród specjalnych ministra pracy i polityki społecznej za wybitne, nowatorskie rozwiązania w zakresie pomocy społecznej. W uroczystości uczestniczyła minister Jolanta Fedak. Minister podkreśliła znaczenie zawodu pracownika socjalnego. Wspomniała o trudach, ale i wielu zaletach wykonywania zawodu pracownika socjalnego, konieczności wzmocnienia jego roli jako profesjonalisty działającego na rzecz integracji społecznej osób ubogich i wykluczonych społecznie, konieczności podniesienia rangi zawodu „pracownika socjalnego”. Gmina Kodeń miała szczególne powody do radości, ponieważ Jolanta Fedak przyznała sześć nagród indywidualnych, w tym także kierowniczce GOPS Halinie Szkodzińskiej. Pełni ona tę funkcję od 18 lat. Szczególnym osiągnięciem Haliny Szkodzińskiej jest praca na rzecz niepełnosprawnych, umożliwienie im uczestnictwa w życiu publicznym, zawodowym, kulturalnym artystycznym poprzez utworzenie Warsztatu Terapii Zajęciowej, Środowiskowego Domu Samopomocy oraz wpisanie do kalendarza imprez gminnych Nadbużańskiego Integracyjnego Festiwalu Muzycznego. H. Szkodzińska pracuje też na rzecz integrowania osób starszych. Od wielu lat Pani Szkodzińska podejmuje się wspierania rodzin dysfunkcyjnych. 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego (red.) Dary pod choinką 12 grudnia dzieci niepełnosprawne zamieszkujące w Domu Pomocy Społecznej w Kozuli po raz kolejny odwiedził Thomas Schneider, przywożąc w darze paczki świąteczne oraz darowiznę pieniężną. Na co dzień właściciele zakładu AluTeam Polska w Białej Podlaskiej Horst Schneider i jego syn Thomas urzędują w macierzystej firmie w Bielefeld w Niemczech. Spotkanie zostało zorganizowane przy ustrojonej choince w świątecznym nastroju, a na twarzach obdarowanych dzieci zagościł uśmiech. W podzięce za otrzymane dary dzieci śpiewały kolędy i chóralnie podziękowały w języku niemieckim. Był to najbogatszy Mikołaj odwiedzający nasze dzieci w tym roku. Na ręce prezesa Stowarzyszenia Wsparcia Społecznego „Stokrotka” w Kozuli Krystyny Czyżewskiej niemieccy goście przekazali czek gotówkowy na potrzeby dzieci niepełnosprawnych. Stowarzyszenie „Stokrotka” otrzymaną darowiznę zamierza przeznaczyć na zakup specjalistycznego sprzętu rehabilitacyjnego dla dzieci i inne nieprzewidziane w budżecie wydatki związane z leczeniem i rehabilitacją. Krystyna Czyżewska 45 Gmina Janów Podlaski Terespol Fotograficy w Starej Plebanii Ilustrowali Starą Baśń Cichy, listopadowy wieczór pełen zadumy, tuż przed Świętem Niepodległości. Rozłożysta lipa pomrukuje konarami. Stara Plebania czeka na przybycie gości. Ludzie ze Stowarzyszenia Turystyczno-Kulturalnego w Janowie Podlaskim dopięli wszystko na ostatni guzik. W piecu napalone, pyszne ciasto domowego wypieku ustawione na dębowym stole, pięknie przyozdobionym babcinym obrusem. Pierwsi przychodzą zacni uczestnicy Międzynarodowych Warsztatów Fotograficznych, którzy mają zajęcia w hotelu państwa Orłosiów przy Stadninie Koni. Rozglądają się zaciekawieni miejscem, w którym zaprezentowano namiastkę dorobku 15 lat pracy Fotoklubu Podlaskiego. Z upływem chwil przychodzą kolejni goście. Równo o godzinie 17 Kasia Kusznerczuk otwiera wystawę fotograficzną, wita przybyłe osoby, przekazuje kilka ważnych informacji dotyczących twórców prac. Przeka- zuje głos Małgorzacie Piekarskiej, organizatorowi warsztatów z ramienia MOK w Białej Podlaskiej. Następnie przemawia starosta Tadeusz Łazowski, który również zaszczycił Janów obecnością. Na zakończenie przemawia prezes Stowarzyszenia, która dziękuję wszystkim za liczne przybycie, a szczególnie osobom, które w różny sposób przyczyniły się do zorganizowania wystawy. Składa hołd wielkim Polakom, szczególnie tym, którzy walczyli o wolną Polskę właśnie w Janowie Podlaskim. To dzięki ich oddaniu możemy spotykać się i krzewić polską kulturę. Wzrok wszystkich skierowany jest na gliniane popiersia wykonane przez śp. Anielę Koladową. Gości oglądają piękne zdjęcia przedstawiające znanych i nieznanych ludzi, miejsca, rzeczy. Popijają herbatę z dodatkiem ziół z plebanijnego ogródka. Wymieniają poglądy, dyskutują, podziwiają. (MG-N) W związku z obchodami Roku J.I. Kraszewskiego w Zespole Szkół Publicznych nr 1 w Terespolu przeprowadzony został konkurs plastyczny na ilustrację fragmentu „Starej Baśni”. W konkursie udział wzięli wszyscy uczniowie klas I-III szkoły podstawowej, którzy pod opieką wychowawców ilustrowali jeden z fragmentów powieści, stosując dowolną technikę. Prace ocenione zostały w trzech kategoriach wiekowych, przyznano trzy pierwsze miejsca oraz wyróżnienia. klasy I • I miejsce Jakub Michalczuk (I a) • II miejsce Alicja Mitura (I b) • III miejsce Karolina Szelest (I c) klasy II • I miejsce Jakub Pikuła (II b) • II miejsce Cezary Wójciak (II a) • III miejsce Mateusz Gryszko (II b) klasy III • I miejsce Bożena Anchim (III b), Aleksandra Romaniuk (III a) • II miejsce Milena Darkiewicz (III b), Paweł Drobysz (III a) • III miejsce Ewa Stempniewska (III b). Wyróżniono 10 uczniów: Julia Pawluczuk (I a), Oliwia Knigawka (I a), Joanna Jakuszko (I b), Klaudia Pilipczuk (I a), Klaudia Żuber (II b), Paulina Hurman (II a), Monika Szczygielska (II b), Piotr Kołodziejuk (III b), Patryk Godlewski (III b) i Gabriela Wolińska ( III a). Prace konkursowe wyeksponowane zostały w bibliotece szkolnej oraz na głównym holu szkoły. Konkurs zorganizowały Anna Klim i Kamila Korneluk. (red.) Gmina Sławatycze Razem przez pół wieku 26 listopada w sali Gminnego Ośrodka Kultury w Sławatyczach świętowano jubileusz złotych godów. Głównym punktem uroczystości było uhonorowanie medalami 3 par obchodzących w tym roku 50 - lecie pożycia małżeńskiego. Medale w imieniu prezydenta RP wręczał wójt Dariusz Trybuchowicz następującym jubilatom: Eugenia i Henryk Nieściorukowie, Maria i Mikołaj Sawczukowie, Maria i Józef Uryniukowie. Uroczystości uświetnił występ miejscowego zespołu muzycznego Puls oraz solisty Sławomira Pruniewicza w koncercie życzeń dedykowanym złotym parom i gościom przybyłym na uroczystości jubileuszowe. Bolesław Szulej 46 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 Przysmaki Podlaskie Wybrane potrawy wigilijne Barszcz czysty 1 kg buraków, 40 dkg kwaśnych jabłek, 4 cebule, kawałek selera, 5 suszonych grzybów, 3 ząbki czosnku, listek laurowy, kilka ziarenek ziela angielskiego, kilka jagód jałowca, 2 goździki, sól, pieprz. Buraki umyć i ugotować do miękkości. Grzyby suszone umyć, namoczyć, a następnie gotować z dodatkiem selera i cebuli. Grzyby wyjąć z wywaru i drobno posiekać. Ostudzone buraki obrać, zetrzeć na tarce, osolić, zalać wrzącą wodą, zagotować, dodać przyprawy. Jabłka umyć, obrać, zetrzeć na tarce o średnich otworach, dodać do wrzących buraków. Wlać wywar z grzybów i warzyw. Czosnek posiekać, rozetrzeć z solą i dodać do barszczu. Przed podaniem przecedzić przez gęste sito. Podawać gorący w filiżankach lub na talerzach z uszkami. Zupa grzybowa 0,5 kg warzyw (marchew, pietruszka, seler, por), 3 cebule, 5 dkg suszonych grzybów, 1,5 łyżki oleju, sól, pieprz, posiekana natka pietruszki. Grzyby umyć zalać zimną wodą, a po kilku godzinach ugotować. Warzywa umyć, obrać, opłukać, pokroić na kawałki i trochę poddusić na oleju. Dodać cebulę i wlać około 1 l wrzącej wody, osolić i ugotować do miękkości. Ugotowane grzyby wyjąć z wywaru i drobno posiekać. Przecedzić wywar z warzyw i połączyć z wywarem grzybowym, dodać grzybki, olej, sól i pieprz. Podawać gorącą z pasztecikami lub kluskami. Uszka do barszczu Ciasto – 0,40 kg mąki, 1 jajko, woda, sól. Farsz – 0,10 kg grzybów suszonych, olej do usmażenia cebuli, bułka tarta, żółtko, sól, pieprz. Grzyby umyć, namoczyć, ugotować i zemleć przez maszynkę. Cebulę pokroić w kostkę i usmażyć na oleju. Wymieszać z bułką, grzybami i żółtkiem, doprawić solą i pieprzem. Z mąki, wody i jaja zagnieść ciasto. Ciasto rozwałkować, pokroić na kwadraty, nakładać nadzienie i zlepiać brzegi. Wrzucać na wrzącą wodę z dodatkiem tłuszczu, a gdy zaczną wypływać na powierzchnię wyjmować łyżką cedzakową. Paszteciki z kapustą Ciasto – 0,5 kg mąki, 25 dkg tłuszczu, sól, 2 żółtka, 2 – 3 łyżki gęstej śmietany. Farsz – 0,5 kg kapusty kwaszonej, duża cebula, 5 dkg grzybów suszonych, sól, pieprz, olej. Mąkę posiekać z tłuszczem, dodać żółtka, sól i śmietanę, zagnieść ciasto i schłodzić w lodówce. Grzyby umyć, namoczyć, ugotować i drobno posiekać. Kapustę ugotować w wywarze z grzybów, odcedzić. Cebulę pokroić i podsmażyć na oleju. Wymieszać kapustę z grzybami, cebulą, doprawić do smaku solą i pieprzem. Schłodzone ciasto rozwałkować, pokrajać na kwadraty, rozłożyć nadzienie i upiec na blasze w piekarniku. Śledź w śmietanie 5 śledzi, 2 cebule, 2 jabłka, pieprz, cukier, kwas cytrynowy, 1 szklanka śmietany. Z w y moc zonych śle dzi zdjąć skórkę i usunąć ości. Pokroić w dzwonka. Cebulę pokroić w ćwierćkrążki. Do cebuli dodać obrane i starte na tarce o grubych oczkach jabłka. Skropić kwasem cytrynowym, dodać sól, cukier, pieprz i wymieszać ze śmietaną. Na dno pó łmiska ułoż yć warst wę cebuli z jabłkiem i śmietaną, wyłożyć warstwę śledzi i przykryć warstwą cebuli, jabłka ze śmietaną. Karp smażony 2 kg karpia, olej do smażenia, 0,40 kg warzyw (marchew, pietruszka, seler), mąka do obtoczenia ryby, cebula, sól, pieprz. Warzywa umyć, obrać, opłukać i zetrzeć na tarce o dużych otworach. Cebulę pokroić w kostkę. Oczyszczonego i wypatroszonego karpia umyć, usunąć szkielet kręgosłupa, pokroić na części, natrzeć przyprawami i obłożyć warzywami. Pozostawić w chłodnym miejscu na kilka godzin. Następnie oczyścić z warzyw, obtoczyć w mące i smażyć na rozgrzanym tłuszczu z obu stron na małym ogniu. Kutia 30 dkg pszenicy (zamiast pszenicy można użyć pęczaku), 0,5 kg maku, 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 5 łyżek miodu, 30 dkg cukru, 10 dkg migdałów, 20 dkg orzechów włoskich, 10 dkg rodzynków, aromat waniliowy, woda przegotowana. Oczyszczoną i umytą pszenicę zalać wrzącą wodą, gotować jak kaszę na wolnym ogniu aż woda się wygotuje. Pozostawić pod przykryciem do ostudzenia. Mak opłukać i zalać ciepłą wodą, gdy spęcznieje, odcedzić, utrzeć w donicy Zmielony wymieszać z miodem, cukrem, dodać umyte rodzynki, obrane i posiekane migdał y, posiekane orzechy, aromat waniliowy i ugotowaną pszenicę. Wymieszać i schłodzić w lodówce. Piernik 5 szklanek mąki, 0,5 kg miodu, 4 jajka, 0,13 dkg margaryny, 2 szklanki cukru, 5 łyżek cukru na karmel, 2 szklanki mleka, 2 opakowania przypraw y do pierników,1 ł yżka sody oczyszczonej, bakalie, tłuszcz i bułka tarta do wysmarowania formy. Sporządzić z cukru karmel i rozprowadzić małą ilością wody. Miód rozpuścić, ostudzić. Żół tka utrzeć z margaryną i cukrem, wymieszać z przyprawami, dodać rozpuszczoną w mleku sodę, wymieszać. Następnie dodać mąkę, karmel z miodem, wymieszać, dodać pianę z białek i bakalie, wymieszać. Ciasto powinno mieć konsystencję lejącą. Wlać do formy wysmarowanej tłuszczem i wysypanej bułką tartą. Piec ponad godzinę w średnio nagrzanym piekarniku. Ciastka makowe 1,5 szklanki mąki, 0,13 dkg margaryny, 0,5 szklanki cukru pudru, 0,15 dkg maku, 3 jajka, 5 łyżki kwaśnej śmietany, 1 łyżeczka proszku do pieczenia. Mąkę z proszkiem posiekać z tłuszczem. Dodać 2 jajka, cukier puder, śmietanę i około połowę maku, szybko zagnieść ciasto. Schłodzić w lodówce. Rozwałkować i wykrawać foremkami ciastka, smarować rozmąconym jajkiem, posypać makiem. Ułożyć na wysmarowanej tłuszczem blaszce i piec w piekarniku na złoty kolor. Bożena Warda Lubelski Ośrodek Doradztwa Rolniczego 47 gościniec Zakopane było pierwszym miastem, które już we wrześniu 1916 r. zadeklarowało obdarzenie Józefa Piłsudskiego honorowym obywatelstwem, ale już w wolnej Polsce. Do laskiej 10 września 1920 r. nie doszło do wręczenia Naczelnikowi Państwa i Wodzowi Naczelnemu dyplomu. Do sprawy wrócono 14 lipca 1923 r. na posiedzeniu Zarządu Magistratu Honorowe obywatelstwa dla Piłsudskiego wykonania tej uchwały ostatecznie doszło na kilka miesięcy przed śmiercią Marszałka 28 września 1934 r. Aresztowanie Komendanta przez Niemców 22 lipca 1917 r. wywołało falę oburzenia w społeczeństwie polskim. Trzy dni później Tarnów przyznał Piłsudskiemu, jako drugie po Nowym Sączu, miasto polskie honorowe obywatelstwo. Warszawa zamierzała tę godność nadać Brygadierowi 6 sierpnia 1917 r. Niemcy zagrozili likwidacją samorządu i osadzeniem radnych w jenieckim obozie. Ostatecznie do nadania pierwszego honorowego obywatelstwa przez aklamację w wolnej Polsce doszło 12 listopada 1918 r. na posiedzeniu Rady Miejskiej Warszawy. Po Radomsku (31 stycznia 1920 r.), kolejnym miastem, które obdarzyło Marszałka honorowym obywatelstwem była Biała Podlaska. Podczas posiedzenia członków Magistratu 12 kwietnia 1920 r. burmistrz Zenobiusz Borkowski oraz ławnicy: Antoni Kroszczyński, K. Lubaszewski i Israel Bialer w pkt. 11. postanowili: Naczelnika Kraju Józefa Piłsudskiego wybrać honorowym obywatelem i radnym m. Białej Podlaskiej w pamięć jego zasług dla kraju. Stosowną uchwałę podjęła Rada Miasta 20 kwietnia 1920 r. Podczas posiedzenia w punkcie 6. porządku dziennego, przewodniczący rady zgłosił wniosek wyboru Naczelnika Kraju Józefa Piłsudskiego, prosząc radę, by nadała Mu honorowy tytuł Obywatela i Radnego miasta Białej w nagrodę jego zasług dla dobra państwa poniesionych. Przez głosowanie jawne rada piętnastoma głosami wypowiada się za wnioskiem. Radnych pięciu powstrzymuje się od głosowania. Podczas krótkiego pobytu Marszałka na dworcu PKP w Białej Pod- w punkcie 13.: Postanowiono sporządzić dyplom obywatelstwa honorowego i honorowego członka rady miejskiej byłemu naczelnikowi Państwa Józefowi Piłsudskiemu, jako wyraz zaszczytu dla miasta spowodowanego przyjęciem tej godności i wręczyć dyplom wraz z grupą fotograficzną rady miejskiej przez członków magistratu i osób, którzy zechcą pojechać na ochotnika na swój koszt, jak to czynią członkowie magistratu. Zarząd Magistratu do tej sprawy wrócił na posiedzeniu 7 stycznia 1925 r. w punkcie 6., informując, że uchwała z 14 lipca 1923 r. została zatwierdzona przez Wydział Powiatowy Sejmiku, ale: wskutek niewykonania tego dotychczas, postanowiono to wykonać w czasie najbliższym z udziałem członków Magistratu i obywateli miasta Białej, którzy by chcieli jechać w delegacji na swój koszt. Jednocześnie postanowiono wysłać zaproszenia Marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu na posiedzenia rady miejskiej jako jej honorowemu członkowi. Ostatecznie 31 stycznia 1925 r. został wręczony w Sulejówku Marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu przez burmistrza Zenobiusza Borkowskiego, w towarzystwie zastępcy Hieronima Skrzyńskiego, radnego miejskiego sędziego Ryszarda Kocha z udziałem senatora Stanisława Osińskiego, dyplom honorowego obywatela m. Białej Podlaskiej i honorowego dożywotniego członka Rady miejskiej, nadany przez Radę miejską. Podczas kwerendy archiwalnej nie udało się znaleźć oryginalnego dyplomu. Treść znamy dzięki relacjom z tego wydarzenia prasy warszawskiej. Od Rady Miejskiej powiatowego miasta Biała Podlaska H onorowemu doż y wot niemu członkowi Rady Miejskiej i Honorowe- historyczny mu Obywatelowi tegoż miasta nadany uchwałą dnia 20 kwietnia 1920 r. Najdostojniejszemu mężowi Marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu. Najdostojniejszy Panie Marszałku! Pomni Twych wielkich zasług odrodzenia naszej Ojczyzny zorganizowania walecznej armii i ustalenia granic Najjaśniejszej Rzeczpospolitej Polskiej, wyrażając Tobie Panie Marszałku najwyższą cześć i największe uznanie za Twą pracę dla dobra naszej Ojczyzny płynącą z wielkiego Twego serca i najszlachetniejszej duszy wielkiego męża stanu i najdzielniejszego człowieka, składamy niniejszy dyplom honorowego dożywotniego Członka Rady miejskiej i honorowego obywatela powiatowego miasta Białej Podlaskiej stolicy męczonego Podlasia, w dowód największej dla Ciebie naszej Panie Marszałku czci i wdzięczności za zaszczyt, jakim nas obdarzyłeś i szczęście, jakie nam sprawiłeś przyjęciem tej godności, co pragniemy w historii naszej odrodzonej Ojczyzny za wieczne czasy tym aktem upamiętnić. Życzymy Tobie Najdostojniejszy Panie Marszałku na długie lata zdrowia i siły, byś mógł w dalszym ciągu nieugięcie i wytrwale pracować po tej samej linii miłości Ojczyzny i bliźnich, najlepszy nasz Obywatelu. Burmistrz Z. Borkowski Zastępca H. Skrzyński Ławnicy: W. Walewski, S. Kahan, dr K. Świątek Po powrocie delegacji władz miasta podczas posiedzenia Rady Miejskiej 10 lutego 1925 r. zarzucano burmistrzowi, który jednocześnie pełnił funkcję przewodniczącego Rady, że nie zwołał posiedzenia 30 stycznia celem wyboru delegatów dla doręczenia marszałkowi Piłsudskiemu dyplomu. Z. Borkowski na ten zarzut odpowiedział: Odnośnie zaś wyboru delegacji do marszałka Piłsudskiego, to sprawa ta nie należy do kompetencji rady, bowiem magistrat w danym wypadku wykonał tylko uchwałę poprzedniej rady, wybór delegacji był całkiem zbyteczny a to dla uniknięcia wydatków z kasy miejskiej na diety dla tychże tym bardziej, że sprawa ta nie należy do spraw gospodarczych i nie może obciążać kasy miejskiej. Magistrat zaś spełniając swój obowiązek pojechał na własny koszt i wezwał. Radnych, a także i niektórych obywateli tutejszych do wzięcia udziału przy wręczaniu dyplomu, wreszcie oświadczył, że zwołanie rady na dzień DOK. NA STR. 43 48 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 gościniec historyczny 30 stycznia r. b. nie było możliwe, bowiem tego dnia wypadł wyjazd do Sulejówka, by tam zdążyć na umówiony wcześniej dzień wręczenia dyplomu dnia 31 stycznia r. b. Dzień wcześniej, czyli 9 lutego 1925 r. podczas posiedzenia Zarządu Magistratu w punkcie 4.: przyjęto do wiadomości i dla zakomunikowania radzie podziękowania Marszałka Kraju godnością Honorowego Obywatela. Powiatowy Związek Samorządowy w Białej Podlaskiej przygotował specjalny dyplom honorowego obywatelstwa wszystkich 22. gmin powiatu w skórzanej oprawie. Na tą samą okoliczność 13 marca 1934 r. Honorowym Obywatelem miasta Siedlec oraz 22 gmin i 200 gromad powiatu siedleckiego został mianowany Piłsudski. Ko- Józefa Piłsudskiego za wręczenie dyplomu obywatelskiego i członka dożywotniego Rady miejskiej oraz grupy fotograficznej pierwszej Rady z wyborów i pierwszej z nominacji. W dniu imienin Józefa Piłsudskiego 19 marca 1934 r. gminy powiatu bialskiego uhonorowały Marszałka mitet Obywatelski Obchodów Imienin Marszałka, ofiarował solenizantowi w Belwederze piękny album z herbem miasta wykonanym w technice intarsji , na każdej karcie ze zdjęciem były podpisy władz, wojska oraz organizacji kombatanckich i społecznych. Dyplom i album wręczyli Piłsudskiemu 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego prezydent miasta Stanisław Łaguna, jego zastępca Stanisław Zdanowski i przedstawiciel gminy żydowskiej dr M. Schleicher. Księgę oprawioną w skórę, którą ofiarował powiat otwierał okolicznościowy tekst: Wodzowi Narodu, Pierwszemu Marszałkowi Polski Józefowi Piłsudskiemu, który mieczem Polskę z niewoli do wolności wskrzesił, który niestrudzonym wysiłkiem i pracą ku wielkości mocarstwowej potędze ją wyniósł, wdzięczna ludność powiatu siedleckiego nadaje Honorowe Obywatelstwo wszystkich gmin powiatu. Witając dostojnego Honorowego Obywatela gmin, a tym samym powiatu siedleckiego, Siedlecka Rada Powiatowa łączy się z ludnością w wyrazach czci i hołdu dla Wodza i Siewcy lepszej przyszłości Narodu. Z okazji Święta Niepodległości 11 listopada 1934 r. Rada Miejska Terespola podjęła jednogłośnie uchwałę: Wskrzesicielowi Polski, Budowniczemu Potęgi Państwa Polskiego, Pierwszemu Marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu, ukochanemu Wodzowi Narodu, jako wyraz wdzięczności i przywiązania – Rada Miejska miasta Terespola n/B powiatu Biała Podlaska, województwa lubelskiego, ofiarowuje i nadaje obywatelstwo honorowe miasta Terespola. Uchwałę oprócz radnych podpisał Zarząd z burmistrzem Andrzejem Bayem. Z okresu międzywojennego zachowało się bardzo mało dokumentów związanych z Terespolem, trudno przesądzić, czy doszło do wręczenia dyplomu w ostatnich kilku miesiącach życia Piłsudskiego. W województwie lubelskim jeszcze Rada Miejska Chełma dziesięć dni po wizycie Piłsudskiego w mieście 17 czerwca 1925 r. nadała Marszałkowi tytuł honorowego obywatela. Lublin, który gościł wielokrotnie Piłsudskiego w swoich murach nie zdążył nadać Marszałkowi honorowego obywatelstwa. Pomimo tego na lubelskim ratuszu umieszczono okolicznościową tablicę pamięci Piłsudskiego. Myślę, że najwyższy czas, aby i na naszym pięknym gmachu Urzędu Miasta i Starostwa Powiatowego w Białej Podlaskiej zostały umieszczone stosowne tablice przypominające postać Honorowego Obywatela i zwycięskiego Wodza z 1920 roku, który osobiście dekorował sztandar bialskiego 34 pułku piechoty orderem Virtuti Militari. Szczepan Kalinowski 49 gościniec POMNIK W STUDZIANCE Jest przy szkole w Studziance pamiątkowy obelisk z 1928 r. Wznieśli go wdzięczni mieszkańcy, w tym byli członkowie POW w 10. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości na placu po byłym meczecie, a przed miejscową szkołą. Jest on przede wszystkim związany z działalnością na tym terenie Polskiej Organizacji Wojskowej. POW to tajna organizacja wojskowa powstała w sierpniu 1914 roku w Warszawie z inicjatywy Józefa Piłsudskiego w wyniku połączenia działających w Królestwie Polskim konspiracyjnych grup polskich Drużyn Strzeleckich i Związku Walki Czynnej w celu walki z rosyjskim zaborcą. Przez cały okres istnienia jako główny i jedyny cel stawiała sobie odzyskanie przez Polskę niepodległości po ponad 100-letniej niewoli. Początkowo bezimienna, od 22 października 1914 roku zaczęła używać nazwy POW. Komendantami organizacji byli: od sierpnia 1914 r. K. Rybasiewicz; od października 1914 r. ppor. Tadeusz Żuliński; od sierpnia 1915 r. mjr Michał Żymierski; od października 1915 r. mjr Tadeusz Kasprzycki; jesienią 1917r. komendantem głównym POW został płk Edward Rydz Śmigły. POW była konspiracyjną, paramilitarną organizacją, działającą w okresie I wojny światowej (19141918) na okupowanych przez zaborców (Rosja, Austria, Prusy) ziemiach polskich, której bezpośrednim zadaniem była dywersja na tyłach wojsk rosyjskich, później przygotowywała się do samodzielnej walki z zaborcami, w końcu uczestniczyła w rozbrajaniu niemieckich i austriackich okupantów. W czerwcu 1915 r. liczyła około 1000 członków podzielonych na 4 okręgi: Warszawa, Lublin, Radom i Siedlce; działalność konspiracyjną prowadziła także w Wilnie, Moskwie i Petersburgu. W 1916 r. członkami POW było ponad 5000 osób, w 1917 r. prawie 12 tysięcy, wśród których było m. in. 36 oficerów, 46 podchorążych, 440 podoficerów i ponad 10 000 szeregowców. Struktura organizacji w Królestwie opierała się przede wszystkim na organizacjach lokalnych, usytuowanych głównie w małych miasteczkach i na wsi. Nad organizacjami lokalnymi władzę sprawowały Komendy Obwodowe usytuowane w miastach powiatowych, a nad nimi Komendy Okręgowe, mające swoje siedziby w byłych miastach gubernialnych(dla powiatu bialskiego - Komenda Okręgowa nr 4 w Lublinie - komendant mjr Stanisław Burhardt 50 – Bukacki (dla okupacji austro-węgierskiej). Istotną rolę w skali całej Polski odgrywały kobiety (działało ponad 20 oddziałów zrzeszających ponad 1000 członkiń). Zajmowały się one wywiadem, działalnością kurierską, prowadzeniem prac biurowych w sztabach oraz kierowały produkcją fałszywych dokumentów. W strukturze POW działał Centralny Oddział Lotny, także służba bezpieczeństwa, żandarmeria i sądy. Organem prasowym POW był od 1916 r. tygodnik „Rząd i wojsko”. Prowadzono szkolenie wojskowe członków w szkołach rekruckich, szkołach żołnierskich, trzymiesięcznych szkołach podoficerskich i szkołach chorążych, w Warszawie istniała szkoła oficerska POW. Szacuje się, że przez POW przewinęło się prawie 30 tysięcy osób, a członkowie w dużej mierze stanowili o sile tworzonego w końcu I wojny światowej Wojska Polskiego. Najsłynniejsze akcje POW: akcja pod Bąkowcem k/Radomia - 12 października 1918 r. (akcja ekspropriacyjna na pociąg); 16 października 1918 - „krwawa środa” – likwidacja konfidentów i żandarmów; przejmowanie władzy i rozbrajanie okupantów na przełomie października i listopada 1918 r. Ostatni rozkaz Komendanta Głównego POW z 11 listopada 1918 r. to rozwiązanie organizacji i podporządkowanie oddziałów POW Sztabowi Głównemu Wojska Polskiego. Na terenie gminy Łomazy i okolic dążenia niepodległościowe wynikały z ogromnego patriotyzmu i chęci posiadania własnego Państwa. Wielu mieszkańców ciągle miało w pamięci upadek powstania styczniowego i represje popowstaniowe szczególnie dotyczące prześladowań unitów. W 1915 roku cofające się przed armią niemiecko-austro-węgierską wojska carskiej Rosji podpaliły większość miejscowości gminy Łomazy, w tym m. in. Studziankę, a w niej meczet. Zapewne te fakty miały decydujący wpływ na tworzenie w 1917 roku w rejonie Łomaz licznych organizacji o charakterze politycznym: PSL, ZMW oraz komórek Polskiej Organizacji Wojskowej. Organizatorem był tu przede wszystkim Franciszek Śliwiński, komendant POW w Łomazach i Kozłach, brat proboszcza Parafii Rzymsko-Katolickiej w Łomazach. Był zdemobilizowanym kapitanem wojsk rosyjskich, a następnie pierwszego korpusu generała Józefa Dowbor Muśnickiego. Razem z nim działał w tym zakresie mieszka- historyczny niec Łomaz, syn miejscowego kowala – relegowany z bialskiego gimnazjum za strajk szkolny Jan Edward Sakowicz. W Łomazach do POW należało na przełomie 1917/1918 roku ponad 32 mieszkańców, w Studziance 10, w Kozłach 12, w Huszczy 7, w Burwinie 5, oddzielna komórka była w Krasówce. Większość z nich była podporządkowana komendzie w Łomazach. W Studziance powstała oddzielna organizacja bezpośrednio podlegająca Komendzie POW w Białej Podlaskiej. Jej organizatorem był nauczyciel miejscowej szkoły Aleksander Komarzeniec (pochodził z Białej Podlaskiej, wcześniej był nauczycielem w Łomazach). Komendantem tej organizacji był Bogdan Ulatowski z Białej Podlaskiej. Oprócz Komarzeńca i Ulatowskiego do organizacji należeli miejscowi rolnicy: Stanisław Zając, Władysław Deneko, Bronisław Skibniewski, Gabriel Głowacki, Aleksander Sinkiewicz, Walenty Jarocki, Stefan Szenejko, Jan Dzirko. Najbardziej spektakularnym działaniem POW-iaków na terenie gminy Łomazy i okolic było rozbrajanie niemieckich żołnierzy i policjantów na początku listopada 1918 r., w tym m. in. posterunków w Łomazach, Kozłach, Burwinie i Huszczy. W Studziance posterunek niemiecki rozbrojono 11 listopada 1918 r. Udział w tej akcji wzięli: Stanisław Zając, Władysław Deneko, Bronisław Skibniewski, Gabriel Głowacki, Aleksander Sinkiewicz, Walenty Jarocki, Stefan Szenejko i Jan Dzirko. Po zakończeniu rozbrajania POW-iacy wystawiali posterunki przy drogach. Jednakże około 12 listopada 1918 r. m. in. na teren ówczesnej gminy Łomazy przybyła niemiecka karna ekspedycja „husarzy śmierci”. Uwalniali oni przetrzymywanych przez POW-iaków, wcześniej rozbrojonych Niemców, a członków POW aresztowali, po czym po licznych przesłuchaniach wypuszczali do domów. Większość z nich przedostała się w drugiej połowie listopada 1918 roku w rejon Wisznic, gdzie dołączyli do stacjonującego oddziału Polskiego Wojska. Razem z wojskiem poszli do Parczewa, a następnie do Milanowa, gdzie ochraniali stację kolejową. Wszyscy wrócili do domów po około dwóch tygodniach. Wraz z odradzającym się Państwem Polskim odradzało się też Wojsko Polskie. POW-iacy szli ochotniczo do wojska, przeważnie do 34. pułku piechoty w Białej Podlaskiej. Inni służyli w pododdziałach 9 pułku artylerii lekkiej stacjonujących także w Białej Podlaskiej. Wśród ochotników był Walenty Jarocki s. Pawła ze Studzianki, zamieszkały później w kolonii Szymanowo. Romuald Szudejko czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 GMINA KONSTANTYNÓW S iódmą edycję „ Zaduszek kulturalnych” z Konstantynowa zorganizowano pod znakiem Roku J. I. Kraszewskiego w powiecie bialskim. Listopadowy czas wspominania osób, które już odeszły, a którzy swoje serce i t wórczość związali z południowym Podlasiem, stało się powiatową tradycją. Ze względu na to, że Gminna Biblioteka Publiczna im. Kajetana Sawczuka w Konstantynowie była jednym z głównych partnerów w przeprowadzanym projekcie, podczas Zaduszek podsumowano dwa powiatowe konkursy związane z osobą i twórczością J. I. Kraszewskiego. Jednym z nich był kowe: grupa I (7-14 lat), grupa II (14-18 lat) oraz grupa III dorośli. W grupie I przyznano II miejsce – ex-equo: Damianowi Stefaniakowi ze Szkoły Podstawowej w Ortelu Książęcym oraz Elwirze Paszkiewicz ze Szkoły Podstawowej w Ortelu Książęcym, III miejsce Karolinie Kisielewskiej ze Szko ł y Pods t awowej w Ortelu Książęcym. Przyznano także wyróżnienia, które otrzymali: Michał Chwedczuk, Szkoła Podstawowa w Ortelu Książęcym, Przemek Kulig, Szkoła Podstawowa w Ortelu Książęcym, Magdalena Kopczyńska z Kodnia. W grupie II miejsce I zajęła Anita Struk z Liceum Ogólnokształcącego w Mię- dzone prace można było podziwiać na zorganizowanej z tej okazji wystawie pokonkursowej. Dodatkowo podsumowano także inicjatywę zorganizowaną przez GBP Zaduszki kulturalne realizowany od stycznia br. konkurs czytelniczy w oparciu o powieść obyczajową J. I. Kraszewskiego. W konkursie przyznano 4 tytuły laureata: Barbarze Stefanek z Kodnia, Aleksandrze Wolczyk i Aleksandrze Wasiluk z Liceum Ogólnokształcącego w Terespolu oraz Barbarze Filipiuk z Konstantynowa. Nagrody rzeczowe oraz dyplomy wręczał starosta Tadeusz Łazowski. Drugim konkursem, który podsumowano, był konkurs na plakat Roku J. I. Kraszewskiego w powiecie bialskim. Ze względu na otrzymane prace utworzono 3 grupy wie- dzyrzecu Podlaskim, II miejsce Małgorzata Bielecka z Liceum Ogólnokształcącego w Międzyrzecu Podlaskim, zaś III miejsce Kornelia Bułanowska, również z Liceum Ogólnokształcącego w Międzyrzecu Podlaskim. Wyróżnienie przyznano Natalii Brodackiej z Publicznego Gimnazjum nr 1 w Piszczacu. W grupie III najlepszym plakatem okazała się praca Tomasza Korzewskiego z kol. Zakalinki, zaś wyróżnienie otrzymała Magdalena Kuźmiuk z Piszczaca. Nagrody książkowe oraz dyplomy również wręczał starosta bialski. Nagro- w Konstantynowie - ankietę znajomości twórczości i życia J. I. Kraszewskiego. Wpłynęło 144 ankiet czytelników z 6 bibliotek z terenu powiatu bialskiego. Wylosowano 32 nagrody książkowe. W związku ze wspominaniem podczas Zaduszek postaci J. I. Kraszewskiego młodzież z Konstantynowa czytała wybrane fragmenty prozy Kraszewskiego. Zaduszki kulturalne, organizowane prz y wspó łudziale finansow ym Starostwa Powiatowego, były także okazją, by zaprezentować dorobek artystyczny czytelników bibliotek z tere- nu powiatu i przybliżyć owe biblioteki poprzez ich działania kulturalne. Dzieci reprezentujące Gminną Bibliotekę Publiczną w Wisznicach przedstawiły „Dziada i babę” J. I. Kraszewskiego, Marianna Kołodziuk reprezentująca Gminną Bibliotekę Publiczną w Janowie Podlaskim przeczytała zgromadzonym swoje wiersze. Dwie młode reprezentantki Gminnej Biblioteki Publicznej w Rokitnie recytowały wiersze Marzeny Kondery oraz Wiesława Gromadzkiego, natomiast reprezentanci Gminnej Biblioteki Publicznej z Leśnej Podlaskiej przedstawili w skrócie historię Leśnej Podlaskiej, przeplatając ją wierszami poetów z ich gminy. Miłą niespodzianką był występ Chóru Dziecięco – Młodzieżowego z Parafii Prawosławnej pw. św. Cyryla i Metodego w Białej Podlaskiej. Na zakończenie, aby tradycji stało się zadość zgromadzeni mogli posłuchać występu młodych gitarzystów w repertuarze Ireneu s z a Filipiuk a: Tom a s z a Sawczuka, Piotra Skubisza i Adama Sawczuka. Ponadto wykonali oni utwór własnej kompozycji do wiersza Wiesława Gromadzkiego, zmarłego w tym roku poety z Białej Podlaskiej. Na Zaduszkach kulturalnych 25 listopada nie mogło zabraknąć władz samorządowych starosty Tadeusza Łazowskiego oraz wójta gminy Konstant ynów Romualda Murawskiego. (AJ) 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 51 Międzyrzec Podlaski Strzeleckie emocje 24 i 25 listopada w Zespole Szkół Ekonomicznych w Międzyrzecu Podlaskim odbyły się IV Otwarte Zawody Strzeleckie z broni pneumatycznej o puchar Ziemi Międzyrzeckiej. W tej niecodziennej dyscyplinie wystartowało blisko stu zawodników z klubów strzeleckich całej Polski. Wśród startujących zawodników znaleźli się zawodnicy: ULKS Jedlińsk, Legia Warszawa, Kaliber Białystok, Hamer Kozienice, Technik Zamość, Dragon Siedlce, Kasztelan Rzeszów, Grot Płock, Świt Świdnik, Vis Radom, Świt Starachowice oraz reprezentujący ziemię bialską Znicz Międzyrzec. W sobotę strzelano z karabinku pneumatycznego i pistoletu pneumatycznego. Podczas strzelania z pistoletu pneumatycznego w kategorii 30 strzałów – młodzicy, tuż za podium na czwartym miejscu znalazł się zawodnik Znicz Międzyrzec Jarosław Roszczewski. Więcej szczęścia miał inny reprezentant klubu Znicz Międzyrzec Jacek Kosior, który w kategorii kara- binek pneumatyczny 30 strzałówmłodzicy wywalczył trzecie miejsce. Następnego dnia można już było zobaczyć strzelania finałowe. W finałowej konkurencji karabinka pneumatycznego w kategorii open minimalnie okazał się lepszy Zbigniew Poleszuk – Dragon Chełm, wyprzedzając srebrnego medalistę tegorocznej XXIV Uniwersjady w Bangkoku Adama Gładyszewskiego z klubu Snajper Lublin.Dla najlepszych zawodników czekały dyplomy, nagrody rzeczowe, a dla zdobywców pierwszego miejsca dodatkowo puchary. Obserwator zawodów Włodzimierz Aleksiejuk, przewodniczący komisji ds. sportu dzieci i młodzieży zarządu głównego PZS był pełen uznania dla organizatorów ULKS-T Znicz przy Zespole Szkół Ekonomicznych im. Marii Dąbrowskiej w Międzyrzecu Podlaskim za organizację i poziom zawodów. Tekst i foto: Piotr Grzeszyk GMINA SŁAWATYCZE OKK Eureka I najlepsza 25 listopada w hali sportowej Zespołu Szkół w Sławatyczach odbył się Nadbużański Turniej Piłki Siatkowej Mężczyzn, w którym wzięło udział 8 drużyn z 2 powiatów województwa lubelskiego tj. bialskiego i włodawskiego. Organizatorami turnieju byli: Gminny Ośrodek Kultury, Zespół Szkół w Sławatyczach i Powiatowe Zrzeszenie LZS w Białej Podlaskiej pod patronatem Starostwa Powiatowego. Eliminacje turnieju przeprowadzono po losowaniu w trzech grupach. Następnie rozegrano mecze finału A / o miejsca I – III / oraz finału B / o miejsca IV – VI /. I miejsce zdobyła drużyna OKK „EUREKA” z Białej Podlaskiej; II miejsce ULPKS „GAJ” Zalesie, III miejsce przypadło reprezentantom „GREG” GOKiS w Hannie, IV-drużynie „Hetmana” z Sosnówki, na V pozycji uplasowała się drużyna reprezentująca Liceum Ogólnokształcące w Wisznicach oraz VI gospodarz turnieju „Spartakus” Sławatycze. Rozgrywane mecze stały na wysokim poziomie sportowym, pojedynki były zacięte i emocjonujące 52 trzymające zgromadzonych kibiców w napięciu. Wszystkie drużyny biorące udział w turnieju z rąk przewodniczącego Powiatowej Rady Sportu Tadeusza Maziejuka w imieniu starosty Tadeusza Łazowskiego oraz Mirosława Wiśniewskiego, dyrektora Zespołu Szkół w Sławatyczach w imieniu wójta Dariusza Trybucho- wicza otrzymały okazałe puchary, dyplomy i statuetki. Wyróżniono również statuetkami najlepszych zawodników w poszczególnych kategoriach; najwszechstronniejszym zawodnikiem turnieju wybrany został Marian Prokopiuk reprezentujący OKK „EUREKA” I Biała Podlaska, najlepszym w ataku Radosław Szot „Gaj” Zalesie. Imprezę zorganizowano przy wsparciu finansowym Starostwa Powiatowego w Białej Podlaskiej. Bolesław Szulej czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 53 54 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 gościniec sportowy Sportowe współzawodnictwo szkół Na czele Międzyrzec Podlaski, Terespol i Ortel Książęcy Tuż przed świętami Bożego Narodzenia, w hali sportowej Gimnazjum w Sworach, ogłoszono wyniki współzawodnictwa sportowego szkół z powiatu bialskiego. Dyrektorzy szkół otrzymali z rąk starosty Tadeusza Łazowskiego puchary. Dodatkowo wyróżniono nauczycieli wychowania fizycznego, działaczy i zawodników. Jako pierwsze nagrodzono szkoły podstawowe. W grupie szkół posiadających do stu uczniów wygrała Szkoła Podstawowa w Ortelu Książęcym, której uczniowie zebrali 660 punktów, wyprzedzając kolejno: Kijowiec (520), Halasy (470), Sitnik (410), Motwicę (380) i Berezówkę (290). W kategorii szkół liczących ponad stu uczniów pierwsze miejsce, z 2300 punktami, zajęła Szkoła Podstawowa nr 3 w Międzyrzecu Podlaskim (2300). Dalsze lokaty zajęły: Konstantynów (1600), SP 2 Terespol (1450), Sławatycze (1110), Rossosz (960) i Rokitno (840). W rywalizacji gimnazjalistów najlepsi okazali się uczniowie z Gimnazjum Sportowego nr 3 w Międzyrzecu Podlaskim. Zgromadzili oni 1890 punktów i wyprzedzili: PG 1 Terespol (1600), Konstantynów (1300), Piszczac (930), Jelnicę (720) i Leśną Podlaską (690). Z Kolei w Licealiadzie zwyciężyło Liceum Ogólnokształcące w Terespolu (1960 punktów). Następne trzy lokaty przypadły placówkom z Międzyrzeca Podlaskiego: ZSE (1690), LO (1360) i ZSP (1230) oraz Zespołom Szkół z Małaszewicz (990) i Janowa Podlaskiego (980). Starosta wyróżnił także nauczycieli, którzy osiągnęli z prowadzoną przez siebie młodzieżą najlepsze rezultaty. W gronie tym znaleźli się: Sławomir Adach (SP Cicibór Duży), Zbigniew Bernat, Patrycja Karwowska i Aneta Trep (troje z SP 3 Międzyrzec Podl.), Dariusz Domitrz (SP Konstantynów), Stanisław Sierota (SP Ortel Książęcy), Grzegorz Jakuszko i Grzegorz Machnowski (obaj PG 1 Terespol), Wojciech Lubański i Marcin Hołoweńko (obaj PG 2 Międzyrzec Podl.), Renata Nowicka (SP 2 i PG 2 Terespol) oraz Bogdan Bandzerewicz (PG Sławatycze). Podczas uroczystości wręczono też, po raz pierwszy, przyznane przez starostę nagrody za wysokie osiągnięcia sportowe. Otrzymali je: Mirosław Dawidziuk – II trener kadry narodowej juniorów w korfballu, Michał Gryglas – zwycięzca VI Championatu Europy Koni Arabskich, Mariusz Ochnik – wicemistrz Polski nauczycieli w tenisie stołowym, Stefan Polaczuk – za bardzo dobre wyniki podopiecznych, Stanisław Polaczuk – za organizowanie współzawodnictwa szkół, Krystyna Pucer – za sukcesy prowadzonych przez nią lekkoatletów i Justyna Żebrowska – za zajęcie trzeciego miejsca w VI Championacie Europy Koni Arabskich. Uroczystość uświetniły występy młodzieżowej grupy tanecznej „Macierzanka” oraz piosenki w wykonaniu: Doroty Krzemińskiej, Anny Anisienia i Pauliny Giereło. Mnóstwo emocji dostarczył vipowski konkurs rzutów do kosza. Tu najlepszy okazał się Dariusz Duklewski, wiceprzewodniczący Bialskiego SZS. Michał Fedoruk Pływaccy mistrzowie W Puławach odbyły się zimowe mistrzostwa województwa w pływaniu młodzików (12-13 lat), juniorów (14-15 lat) i open. Doskonale spisali się w nich reprezentanci Huraganu Międzyrzec Podlaski, podopieczni trenera Wojciecha Lubańskiego. Z nadwiślańskiego miasta przywieźli oni 20 dyplomów. Tak, tak, organizatorzy zawodów nie przygotowali bowiem medali. Najlepiej wypadła Marta Kieczka, która zwyciężyła w trzech konkurencjach: 200 m grzb. wśród juniorów i open oraz 100 m mot. w kat. juniorów, ponadto sześć razy była druga (100 m grzb. open oraz 50 m dow., 50 m mot., 50 m grzb., 100 m grzb. i 200 m zm. w kat. juniorów) i dwukrotnie trzecia (50 grzb. open i 100 m zm. w kat. juniorów). Udanie startowali też: Sylwia Wnuk, która powróciła do Międzyrzeca z dwoma wygranymi (50 i 100 m klas. wśród młodziczek), taką samą ilością drugich lokat (50 m klas. open i 200 m klas. młodziczek) i jedną trzecią (100 m klas. open), oraz Damian Jabłoński – mistrza na 50 m klas. i wicemistrza na 50 m dow. juniorów. Ponadto trzecie miejsce wyścigu na 50 m dow. juniorów zajęli: Łukasz Węgrzyniak i Michał Bernasiuk. (mf) Przedstawiciele nagrodzonych szkół 22. w Europie Lekkoatletka MULKS Terespol Izabela Trzaskalska reprezentowała Polskę w przełajowych mistrzostwach Europy juniorów, jakie zorganizowano w Toro (Hiszpania). W biegu na 4,2 km zajęła dwudzieste drugie miejsce, choć przez większość dystansu biegła w czołówce. Niestety, na finiszu zabrakło jej sił, ale i tak występ należy uznać za udany. (mf) Najcelniej do kosza rzucał D. Duklewski Nasi wśród kandydatów Trwa organizowany przez tygodnik „Słowo Podlasia” XXI Plebiscyt na 10 Najpopularniejszych Sportowców Południowego Podlasia. Do dwóch 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego tytułów, w kategorii juniorów oraz seniorów, kandyduje 47 zawodniczek i zawodników, wytypowanych przez popularny w regionie tygodnik. W gronie juniorów znajdują się reprezentanci powiatu bialskiego. Na liście kandydatów dostrzec można mistrzynię i rekordzistkę Polski juniorek w biegu na 5 km Izabelę Trzaskalską z MULKS Terespol, jej klubowe koleżanki i kolegów zmagających się ze sztangą: Izabelę Jaszczyk, Agnieszkę Sterniczuk, Piotra Leonienko, Łukasza Seroczyńskiego i Huberta Wawryniuka, a także Sebastiana Mazura – piłkarza Huraganu Międzyrzec Podlaski. Zachęcamy do oddania na nich głosu. (mf) 55 gościniec Gaj Zalesie w czołówce najlepszych siłaczy Tego jeszcze nie było! Tegoroczny Puchar Świata w wyciskaniu sztangi zakończył się dla klubu „Gaj Zalesie” olbr z ymim sukcesem. Impreza odby wa ł a się w miejscowości Turwana na Słowacji. Zawodnicy klubu z Zalesia powrócili z trzema medalami złot ymi i jednym srebrnym. Podczas zawodów na najwyższym stopniu podium stawali: w kategorii wiekowej do lat 17 Daniel Selewoniuk, w kategorii do lat 21 Rafał Marczuk oraz w kategorii Masters pierwsze miejsce na podium z wynikiem 160 kg wywalczył ich trener Franciszek Szabluk. Drugie miejsce w kategorii do lat 18 wywalczył Robert Kasjaniuk. Na podkreślenie zasługuje fakt, że sekcja siłowa jest stosunkowo młodą. Dopiero temu w miejscowym zespole szkół powstała siłownia, a później sekcja siłowa. W krótkim czasie tak olbrzymi sukces zawodnicy zawdzięczają ciężkiej pracy oraz zaangażowaniu trenera Franciszka Szabluka z Malowej Góry. Chociaż jak mówi trener: - Specjalne podziękowania należą się również wójtowi Janowi Sikorze za udostępnienie samochodu na wyjazd do Turwany, prezesowi klubu „Gaj Zalesie” Wojciechowi Kołodyńskiemu za wsparcie oraz Katarzynie Tatus, prywatnej sponsorce. Piotr Grzeszyk sportowy Łomazy dziesiąte w kraju Od kilku lat stałym i jedynym reprezentantem woj. lubelskiego w krajowym finale halowej piłki nożnej wiejskich szkół podstawowych jest Szkoła Podstawowa z Łomaz. W roku bieżącym na turnieju w Elblągu młodzi piłkarze z Łomazy zajęli 10 miejsce wśród 21 zespołów z kraju. Turniej rozpoczął się rywalizacją w czterech grupach. Chłopcy z Łomaz (urodzeni w roku 1994 i młodsi) zajęli w jednej z nich trzecią lokatę, która umożliwiła im walkę o miejsca 9-12. W tej części imprezy wychowankowie Jana Dąbrowskiego pokonali Gronowo Elbląskie 2:1, zremisowali 1:1 z Wysoką i Tokarnią. Dziesiąte miejsce wywalczyli: Paweł Hornowski, Jarosław Oleszczuk, Karol Lewczuk, Grzegorz Poszytek, Paweł Bojarczuk, Damian Kulicki, Patryk Kukawski Patryk, Damian Kucio. Wyjazd do Elbląga był możliwy dzięki wsparciu LWSZS, wójta gminy Łomazy, dyrektora szkoły oraz Zbigniewa Gołosia. (red.) Łomaska drużyna z trenerem Z ż a ło b n e j k a rt y Żegnamy Magdalenę Wróblewską 25 listopada zginęła tragicznie Magdalena Wróblewska, nauczycielka mianowana chemii w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 1 w Terespolu. Pracę w szkole rozpoczęła przed sześciu laty. W tym czasie dała się poznać jako wspaniały nauczyciel, wychowawca i kolega. Jej energia, zapał i pogodna osobowość tak wiele wnosiły w naszą codzienność. Z łatwością skupiała wokół siebie młodzież, dopingowała do pracy, z zapałem i stanowczo udzielała rad i wskazówek swoim wychowankom, czuła się odpowiedzialna za powierzonych jej opiece młodych ludzi, których traktowała jak matka. Wiedziała, kiedy pochwalić, kiedy pocieszyć, kiedy wymagać, a nawet karcić. 56 Magdę pasjonowała nasza szkoła. Tu czuła się u siebie. Do terespolskiego zespołu uczęszczała najpierw jako uczennica szkoły podstawowej, później liceum, aby po ukończeniu studiów wrócić jako nauczyciel. Z pasją oddawała się swojej pracy, doskonaliła się w różnych kierunkach, aby w sposób kompetentny wywiązywać się ze swoich zadań pedagoga i wychowawcy. Była wzorem pilności, sumienności w pracy i życzliwości wobec innych. Magda była też wspaniałym człowiekiem. Wszystkim nam - jej współpracownikom imponowała swoją pogodą ducha, umiejętnością optymistycznego patrzenia na świat, humorem. Pozyskała w ten sposób z naszego grona wielu przyjaciół. Jej śmierć wprawiła nas w głęboki smutek. Miała tylko 30 lat. Niedawno były Jej urodziny. Miała wiele planów osobistych i zawodowych. Już nic nie zdąży zrobić. (L.N). czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 POWIAT BIALSKI W ażnym elementem Wspólnej Polityki Rolnej jest rozwój obszarów wiejskich. W okresie programowania 2007 - 2013 istotnym instrumentem wsparcia rozwoju obszarów wiejskich staje się zintegrowana z programami rozwoju wsi metoda Leader. Doświadczenia krajów starej piętnastki pokazały, że metoda Leader W celu zapewnienia prawidłowej realizacji osi 4 Leader w ramach PROW 2007-2013 postanowiono przystosować strukturę prawną lokalnej grupy działania. Ustawa z 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich art. 15 zawiera nowe unormowania prawne działania Nadzór nad lokalnymi grupami działania sprawuje marszałek województwa zgodnie z ustawą o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich art.15. Pełniąc ten nadzór marszałek województwa będzie uczestniczył w procesie rejestracji lokalnej grupy działania w Kra- ZIELONE ŚWIATŁO DLA WSI przyczynia się do szybszego rozwoju obszarów wiejskich. Podejście Leader do rozwoju obszarów wiejskich jest innowacyjnym sposobem rozwiązywania występujących tam problemów i powoduje poprawę warunków życia ludności wsi. Metoda Leader pozwala przystosować politykę rozwoju obszarów wiejskich do ogromnej różnorodności potrzeb ludności zamieszkującej te obszary. Zachęca lokalne społeczności do efektywnego wykorzystania swoich atutów, poszukiwania nowych sposobów poprawy konkurencyjności obszaru, ochrony środowiska naturalnego, oraz podejmowania takich wyzwań jak brak miejsc pracy, niski poziom zaopatrzenia w usługi czy starzejące się społeczeństwo. Leader angażując lokalnych partnerów do udziału w sporządzaniu lokalnych strategii rozwoju przyczynia się do podnoszenia jakości życia wszystkich mieszkańców terenów wiejskich. W Polsce na mocy rozporządzenia rady (WE) Leader jest częścią PROW 2007 – 2013 (oś 4). Także działania osi 3 takie jak: różnicowanie działalności rolniczej, mikro przedsiębiorstwa, odnowa wsi oraz tzw. „małe projekty”, które służą osiąganiu celów osi 3 będą wdrażane metodą Leader przy udziale Lokalnych Grup Działania. Założenia struktury lokalnej grupy działania kształtuje rozporządzenie Rady (WE) z 20 września 2005 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) oraz rozporządzenie wykonawcze komisji (WE) z 15 grudnia 2006 r. ustanawiające szczegółowe zasady stosowania rozporządzenie rady (WE). LGD. Zgodnie z powyższym przepisem lokalne grupy działania działają jako stowarzyszenia posiadające osobowość prawną. Przepis ten zawiera zastrzeżenie odnoszące się do art. 62 ust.1 lit b rozporządzenia 1698/2005, które mówi o konieczności dopuszczenia do możliwości ubiegania się o pomoc jako lokalna grupa działania także grup zakwalifikowanych od inicjatywy Leader II lub Leader +. Pozwala to na dopuszczenie do konkursu nowopowstałe stowarzyszenia oraz stowarzyszenia, fundacje i związki stowarzyszeń powstałe we wcześniejszym okresie, jednak tylko te, które uzyskały wsparcie w ramach inicjatywy Leader II lub Leader +. Ustawa ujednolica podmioty ubiegające się o pomoc jako lokalne grupy działania, dlatego też nakazuje stosować prawo o stowarzyszeniach do tworzenia i działania nowych lokalnych grup działania. Jednakże art. 15 ustawy wprowadza przepisy kształtujące formę lokalnej grupy działania odmienną od typowego stowarzyszenia. Inaczej, artykuł ten dopasowuje strukturę stowarzyszenia do potrzeb lokalnej grupy działania. Kształtuje on m.in. członkowstwo w lokalnej grupie działania, nadzór, kwestie prowadzenia działalności gospodarczej oraz organy wewnętrzne. Obecnie zgodnie z nowymi przepisami członkiem zwyczajnym lokalnej grupy działania mogą być osoby fizyczne i osoby prawne, w tym jednostki samorządu terytorialnego. Takie ukształtowanie składu stowarzyszenia daje zadość wymogom dotyczącym partnerstwa trójsektorowego oraz pośrednio organu decyzyjnego. W składzie lokalnych grup działania mogą na równych prawach być obecne osoby fizyczne oraz osoby prawne działające poprzez swoich przedstawicieli. jowym Rejestrze Sądowym a także będzie mógł korzystać ze wszystkich uprawnień przysługujących mu zgodnie z Prawem o stowarzyszeniach. Nowe wytyczne określają, że lokalne grupy działania mogą prowadzić działalność gospodarczą służącą realizacji lokalnej strategii rozwoju w zakresie określonym w ich statutach. Natomiast stowarzyszenie (w Prawie o stowarzyszeniach) może prowadzić działalność gospodarczą, według zasad określonych w odrębnych przepisach, z zastrzeżeniem, iż dochód pochodzący z prowadzonej działalności gospodarczej służyć może jedynie realizacji celów statutowych i nie może być przeznaczony do podziału pomiędzy członków stowarzyszenia. Lokalna grupa działania w przeciwieństwie do stowarzyszenia (działającego tylko na podstawie Prawa o stowarzyszeniach) musi wymienić w swoim statucie rodzaje prowadzonej działalności gospodarczej. Ważne jest stwierdzenie, iż działalność prowadzona przez lokalną grupę działania ma służyć realizacji lokalnej strategii rozwoju a nie szeroko pojętych celów statutowych. Praktyczną metodą określenia rodzajów prowadzonej działalności przez LGD będzie zapis w odpowiednim paragrafie statutu stowarzyszenia określeń pochodzących z polskiej klasyfikacji Działalności wraz z odpowiednią numeracją. Istotną zmianą względem typowego stowarzyszenia jest wymóg posiadania przez lokalna grupę działania odpowiedniego ciała decyzyjnego wybierającego projekty. Lokalna grupa działania oprócz organów wymaganych zgodnie z Prawem o stowarzyszeniach, czyli walnego zebrania członków, zarządu, i organu kontroli wewnętrznej jest obowiązana posiaDOK. NA STR. 50 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 57 POWIAT BIALSKI dać radę. Rada jest wybierana przez walne zebranie członków lokalnej grupy działania spośród członków tego zebrania. Ustawa nie określa szczegółów tworzenia rady pozostawiając te regulacje materii statutowej. Wskazuje natomiast na skład osobowy omawianego organu. Co najmniej połowę członków rady stanowić muszą partnerzy gospodarczy i społeczni oraz inne odpowiednie podmioty reprezentujące społeczeństwo obywatelskie, organizacje pozarządowe w tym organizacje zajmujące się zagadnieniami z zakresu ochrony środowiska naturalnego, oraz podmioty odpowiedzialne za promowanie równości mężczyzn i kobiet. Przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego mogą być: rolnicy, kobiety wiejskie, młodzi ludzie i ich stowarzyszenia. Ograniczeniem względem członków rady jest zapis mówiący o niemożliwości pogodzenia funkcji członka rady z członkowstwem w organie kontroli wewnętrznej ani zarządzie lokalnej grupy działania. Lokalna grupa działania powinna pamiętać o umieszczeniu w swoim statucie regulacji mówiących o określeniu szczegółowego sposobu powoł ywania rady poprzez zapisanie uprawnień walnego zebrania. Niezbędny jest także zapis określający osobowy skład rady z uwzględnieniem procentowego udziału przedstawicieli sektora społeczno gospodarczego. Warto w statucie stowarzyszenia dodać postanowienia o kadencyjności rady i podmiotach kierujących jej pracami. Istniejące dotychczas lokalne grupy działania mają możliwość przekształceń i dostosowania formy do obecnie obowiązujących przepisów. Tworzenie nowej lokalnej grupy działania polega na uchwaleniu statutu stowarzyszenia przez podmioty w liczbie co najmniej piętnastu i wyborze komitetu założycielskiego. Następnie wybrany komitet założycielski składa w sadzie rejestrowym wniosek o rejestrację wraz ze statutem i listą założycieli. Do wniosku rejestrowego należy dołączyć protokół z wyboru komitetu założycielskiego oraz informacje o adresie tymczasowej siedziby stowarzyszenia. W myśl art. 22 ustawy o KRS wniosek o wpis do Rejestru winien być złożony nie później niż w terminie 7 dni od zdarzenia uzasadniającego dokonanie wpisu, w przypadku stowarzyszeń – w terminie 7 dni od posiedzenia komitetu założycielskiego. KRS powinien rozpoznać wniosek niezwłocznie , tzn. w terminie nie dłuższym niż 3 miesiące. Odpis wniosku jest dostarczany przez KRS, także organowi nadzorującemu – w przypadku LGD jest to marszałek województwa. Marszałek ma prawo wypowiedzieć się na temat przekazanego wniosku w terminie 14 dni od dnia doręczenia. Jeżeli statut stowarzyszenia spełnia wymogi prawa i spełniają je także założyciele wtedy KRS dokonuje wpisu takiego stowarzyszenia do Rejestru. Z dniem uzyskania wpisu do Rejestru stowarzyszenie uzyskuje osobowość prawną zgodnie z art. 17 Prawa o stowarzyszeniach i może się ubiegać o pomoc w ramach osi 4 Leader PROW 2007-2013. Wraz z wejściem Polski do UE nasze rolnictwo zyskało szansę na przyspieszony rozwój. Sprostanie konkurencji na wspólnym rynku europejskim i poza nim wymaga modernizacji większości gospodarstw oraz w perspektywie poprawy ich struktury agrarnej. Najistotniejszym jednak czynnikiem, który zadecyduje rolnikom”, którego celem jest zachęcenie młodych ludzi do podjęcia samodzielnego prowadzenia gospodarstwa rolnego. Działanie to skierowane jest przede wszystkim do osób, które po raz pierwszy mają zamiar rozpocząć prowadzenie działalności rolniczej. Pomoc w ramach tego działania przyznawana będzie w formie jedno- 40 lat oraz nie pobiera renty z tytułu niezdolności do pracy. Może natomiast otrzymywać rentę rodzinną. Premię będą mogły otrzymać osoby zamierzające podjąć się prowadzenia gospodarstwa rolnego, które spełnia określone wymagania dotyczące powierzchni użytków rolnych. „Kandydat na rolnika” powinien posiadać również odpowied- Krystyna Laskowska LODR Oddział w Grabanowie PROW 2007-2013 UŁATWIANIE STARTU MŁODYM ROLNIKOM o postępie, będzie konieczna zmiana pokoleniowa w rolnictwie. Oznaczać ona będzie, że gospodarującymi staną się młodzi ludzie o wysokich kwalifikacjach niezbędnych w nowoczesnym rolnictwie. Pożądanym zmianom w tym zakresie sprzyja, przyjęty przez Komisję Europejską, Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, który będzie realizowany w Polsce w latach 2007-2013. Obejmuje on, w ramach poprawy konkurencyjności sektora rolnego i leśnego, między innymi działanie „Ułatwienie startu młodym razowej premii w wysokości 50 rys. zł, z przeznaczeniem na realizację przedsięwzięć inwestycyjnych. Aby ją uzyskać wnioskodawcy muszą spełnić warunki, które zostały określone w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy w ramach działania „Ułatwienie startu młodym rolnikom” objętego PROW na lata 2007-2013. Pomoc może być przyznana osobie pełnoletniej, która w dniu złożenia wymaganego wniosku nie ukończyła nie kwalifikacje zawodowe, których rodzaje, poziom i zakres, szczegółowo określa rozporządzenie. Przepisy przewidują także, w przypadku braku kwalifikacji, możliwość zobowiązania się do uzupełnienia wymaganego wykształcenia w ciągu 3 lat od dnia wydania decyzji o przyznaniu pomocy. Premia przyznawana będzie osobom, które wejdą w posiadanie gospodarstwa rolnego o powierzchni użytków rolnych nie mniejszej niż średnia w województwie, w którym położone jest gospodarstwo oraz nie DOK. NA STR. 51 58 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 POWIAT BIALSKI większej niż 300 ha. W przypadku gdy średnia w województwie, w którym położone jest gospodarstwo, jest mniejsza niż średnia w kraju, minimalna powierzchnia użytków rolnych wchodzących w skład gospodarstwa nie może być mniejsza, niż średnia w kraju. Oznacza to, że w przypadku województw: lubelskiego, łódzkiego, małopolskiego, mazowieckiego, podkarpackiego, śląskiego oraz świętokrzyskiego obowiązuje średnia krajowa, czyli 9,57 ha. W pozostałych - obowiązują średnie wojewódzkie. Poza osobami, które nie posiadały wcześniej gospodarstwa rolnego, o pomoc w ramach działania „Ułatwianie startu młodym rolnikom”, będą mogły ubiegać się również osoby, które przed złożeniem wniosku nabyły gospodarstwo rolne w drodze spadku i w drodze darowizny przed ukończeniem 18. roku życia lub po ukończeniu 18. roku życia w trakcie nauki w systemie dziennym, jednakże nie dłużej niż do ukończenia 26 lat. W pierwszym roku wdrożenia działania, o premię dla młodych rolników, będą mogły ubiegać się również osoby, które nabyły gospodarstwo rolne i rozpoczęły już prowadzenie działalności rolniczej, w rozumieniu przepisów rozporządzenia, jednakże nie wcześniej niż 12 miesięcy przed dniem złożenia wniosku. Za dzień rozpoczęcia działalności rolniczej uznaje się: • dzień wejścia po raz pierwszy w posiadanie nieruchomości o powierzchni użytków rolnych co najmniej 1 ha, • dzień ukończenia 18 lat w przypadku osób, które jako niepełnoletnie otrzymały gospodarstwo, • dzień zakończenia nauki lub dzień ukończenia 26. roku życia w przypadku osób, które jako niepełnoletnie otrzymały gospodarstwo i kontynuowały naukę w systemie dziennym, • dzień ukończenia 26. roku życia w przypadku osób, które jako pełnoletnie otrzymały gospodarstwo i kontynuowały naukę w systemie dziennym, • dzień zakończenia służby wojskowej w przypadku osób, które otrzymały gospodarstwo przed rozpoczęciem odbywania służby woj- skowej lub w trakcie jej trwania. Za rozpoczęcie prowadzenia działalności rolniczej uznaje się również wystąpienie z wnioski płatności bezpośrednie, kredyt preferencyjny, pomoc finansową z Programu SAPARD, dofinansowanie w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego, pomoc finansową w ramach działań objętych PROW 2004-2006 oraz PROW 20072013. Działalność rolniczą rozpoczęły również osoby, które posiadały zwierzęta gospodarskie objęte obowiązkiem zgłoszenia do rejestru zwierząt, zostały ubezpieczone na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników jako rolnik lub małżonek rolnika lub prowadziły jeden z wymienionych w rozporządzeniu działów specjalnych produkcji rolnej. O pomoc można starać się, wypełniając wniosek, który będzie można otrzymać w oddziałach regionalnych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Wniosek wraz z instrukcją jego wypełniania będzie również dostępny na stro nie internetowej ARiMR www. arimr.gov.pl. Wniosek należy złożyć w terminie określonym przez Agencję do właściwego, ze względu na miejsce położenia gospodarstwa, oddziału regionalnego Agencji. Do wniosku dołącza się wymagane załączniki, w tym potwierdzające dane wnioskodawcy (oraz małżonka), potwierdzające jego kwalifikacje zawodowe, dokumenty dotyczące gospodarstwa, plan rozwoju gospodarstwa (czyli biznesplan), zaświadczenia z K RUS i Ur zę du Sk arbowego oraz wymagane rozporządzeniem oświadczenia. Wnioski rozpatrywane są w kolejności ich złożenia, a przyznanie pomocy następuje na podstawie decyzji administracyjnej. Warunkiem otrzymania płatności jest złożenie wniosku o płatność w terminie 180 dni od dnia doręczenia decyzji o przyznaniu pomocy. Wypłata pomocy następuje w terminie 60 dni od dnia złożenia kompletnego, tj. poprawnie wypełnionego i posiadającego wymagane załączniki, wniosku o płatność. Przez 5 lat od dnia wypłaty pomocy beneficjent jest zobowiązany samodzielnie prowadzić gospodarstwo rolne, na które przyznano pomoc oraz realizować założenia biznesplanu, co należy rozumieć jako: 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego prowadzenie gospodarstwa zgodnie z określoną strukturą produkcji rolnej, wydatkowanie w ciągu 3 lat, co najmniej 70% kwoty pomocy na inwestycje określone w biznesplanie, oraz osiągnięcie nadwyżki bezpośredniej z działalności rolniczej prowadzonej w gospodarstwie, równej co najmniej 4 ESU i nie mniejszej niż wartość nadwyżki bezpośredniej w dniu złożenia wniosku. Ponadto, beneficjent powinien wywiązać się z pozostałych, podjętych we wniosku o przyznanie pomocy, zobowiązań. Dotyczy to w szczególności spełnienia w ciągu 3 lat wymagań w zakresie ochrony środowiska, higieny i warunków utrzymania zwierząt oraz utrzymanie tego stanu przez 5 lat od dnia wypłaty pomocy. Chodzi również o podleganie przez 3 lata od dnia wypłaty pomocy ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy, w pełnym zakresie jako rolnik. Wszyscy beneficjenci zobowiązani są ponadto do umożliwienia przeprowadzenia kontroli na miejscu, przechowywania dokumentów związanych z przyznaną pomocą przez 5 lat od jej wypłaty, przesłania sprawozdania z realizacji biznesplanu po 3 latach od wypłaty pomocy oraz przesłania an kiety monitorującej na żądanie Agencji. W przypadku gdy beneficjent nie wypełni któregoś z ww. zobowiązań, będzie musiał zwrócić otrzymaną premię, w części lub w całości. Premia dla młodych rolników w nowym okresie programowania przeznaczona jest dla osób, które wiążą swoje plany życiowe z gospodarowaniem na polskiej wsi, zaplanują i zapewnią rozwój swojego gospodar stwa. Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej dało niespotykaną, jak do tej pory, możliwość skorzystania z pieniędzy wspólnotowych i realizację zamierzeń inwestycyjnych zarówno przez osoby, które mają zamiar stać się rolnikami, jak i te, które już nimi są. Działanie „Ułatwienie startu młodym rolnikom” jest jednym spo śród ponad dwudziestu działań objętych Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 moty wującym młodych do rozpoczęcia prowadzenia działalności rolniczej Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa AL Jana Pawia II 70, 00-175 Warszawa, www.arimr. gov.pl Bezpłatna infolinia: 0-800-38-00-84 Materiał pochodzi z gazety „Zielony Sztandar” nr 50 z 16 grudnia 2007 r. 59 POWIAT BIALSKI Dopłaty do eksportu wieprzowiny Agencja Rynku Rolnego uprzejmie informuje, że zgodnie z Rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1410/2007 z 29 listopada 2007 r. ustalającym refun dacje wywozowe dla wieprzowiny zostały wprowadzone stawki refundacji do mięsa wieprzowego świeżego/chłodzonego/mrożonego. Stawki refundacji wywozowych w zależności od kodu CN wahają się od 15,20 do 54,20 euro/100 kg wieprzowiny. Pr zedsiębiorca z amier z ający uczestniczyć w ww. mechanizmie zobowiązany jest: • zarejestrować się w Centralnym Rejestrze Przedsiębiorców prowadzonym przez Agencję Rynku Rolnego. • do wniosku o pozwolenie dołączyć dokumenty potwierdzające prowadzenie, w okresie co najmniej 12 miesięcy poprzedzających datę jego złożenia, działalności w zakresie handlu wieprzowiną (zarówno na terytorium UE, jak i z państwami trzecimi) • złożyć w ARR wymaganą kwotę zabezpieczenia • uiścić opłatę skarbową w wysokości 82 zł. Należna kwota refundacji wywozowych jest naliczana po rozpatrzeniu wniosku o refundację uzupełnionego o następujące dokumenty: • pozwolenie na wywóz z adnotacjami służby celnej (poświadczającymi stopień wykorzystania), • kartę kontrolną T5, • protokół z kontroli fizycznej - w przypadku dokonania kontroli przez Służbę Celną, • wynik analizy jakościowej wywożonego produktu, przeprowadzonej przez autoryzowane laboratorium analityczne - w przypadku pobrania próbek przez Służbę Celną, • protokó ł kontroli podmiany - w przypadku dokonania kontroli podmiany przez Służbę Celną. W przypadkach, w których odbył się przeładunek na terenie UE: • dokument transportowy i oświadczenie armatora. Produkty z sektora wieprzowiny objęte refundacją muszą spełniać wymogi rozporządzeń (WE) nr 852/2004 i (WE) nr 853/2004, w szczególności w zakresie przygotowania w zatwierdzonym zakładzie i zgodności z wymogami dotyczącymi znaku jakości zdrowotnej określonymi w sekcji I rozdział III załącznika I do rozporządzenia (WE) nr 854/2004. Wywóz towarów objętych refundacją wywozową może być dokonywany wyłącznie w wyznaczonych oddziałach celnych lub w „miejscu uznanym” dla potrzeb załadunku. Pods t awow ym ins trumentem wsparcia przetwórstwa produktów rolnych w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 20072013 będzie Zwiększanie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej. Stanowić ono będzie pod ści dodanej.,.” wynosi 1100 mln euro. W przypadku natomiast SPO Restrukturyzacja... 2004-2006 limit taki dla Działania 1.5 byt przyjęty w wysokości 464,3 mln euro. Zgodnie z założeniami przyjętymi w PROW 2007-2013 dla Działania Osoba dokonująca wywozu towarów objętych refundacją wywozową, zanim złoży zgłoszenie celne wraz z wnioskiem o refundację, zobowiązana jest do powiadomienia urzędu celnego wywozu o planowanym wywozie, na co najmniej 24 godziny przed rozpoczęciem załadunku. Miejsce uznane dla potrzeb załadunku - umożliwia eksporterom dokonanie odprawy celnej wywozowej w miejscu załadunku towarów rolno spożywczych, objętych wnioskiem o refundację wywozową. Warunki uczestnictwa w mechanizmie, formularze oraz wszystkie potrzebne dokumenty są dostępne na stronie internetowej www.arr. gov.pl Telefoniczny Punkt Informacyjny ARR udziela informacji pod numerem (022) 661-72-72 - wszystkim beneficjentom zainteresowanym problematyką związaną z refundacjami wywozowymi dla wieprzowiny. Czynny jest od poniedziałku do piątku w godz. 8:00-16:00. Konsultantom TPI można również zadawać pytania dotyczące mechanizmów WPR administrowanych przez ARR drogą elektroniczną, korespondencję należy kierować pod adresem e-mail: tpi@ arr.gov.pl. Materiał pochodzi z gazety „Zielony Sztandar” nr 50 z 16 grudnia 2007 r. prawy jakości produkcji, obniżania ko sztów, poprawy warunków produkcji w odniesieniu do obowiązujących lub nowo wprowadzanych standardów. Niezmieniona pozostaje maksymalna (20 mln zł) i minimalna (100 tyś. zł) kwota pomocy oraz możliwość realiza Wsparcie przetwórstwa produktów rolnych wieloma względami formę kontynuacji wsparcia udzielanego w ramach Działania 1.5 Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych SPO Restrukturyzacja i modernizacja sek tora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004-2006. W obu działaniach porównywalny jest statystyczny poziom wsparcia w skali roku. Planowany w ramach bu dżetu PROW 2007-2013 limit finansowy dla Działania „Zwiększanie warto- „Zwiększanie wartości dodanej... n w zakresie wskaźników monitorowania, w ramach wyznaczonego limitu planowane jest sfinansowanie 3500 operacji (projektów), realizowanych przez 1500 przedsiębiorców. W przypadku Działania 1.5 SPO dofinansowanie przyznano 725 beneficjentom na realizację 1173 projektów, tj. wszystkich, które zostały pozytywnie zweryfikowane. Podobne są cele obu działań, dotyczące wzrostu wartości dodanej, po- cji projektu w czterech etapach w przypadku, gdy wysokość pomocy będzie wyższa niż 10 mln zł. Jednocześnie warto zwrócić uwagę na fakt, iż w praktyce beneficjenci rzadko dotychczas ubiegali się o wyższe kwoty pomocy. Zdecydowana większość zawartych umów dotyczyła lub dotyczy stosunkowo niskiej kwoty dofinansowania. Świadczyć o tym może fakt, iż w Działaniu 1.5 SPO w przypadku 63,7% projektów wysoDOK. NA STR. 53 60 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 POWIAT BIALSKI kość przyznanego dofinansowania nie przekracza l mln zł. Projekty powyżej 5 mln zł stanowią tylko 3,3%. Jednocześnie większość zawartych umów (87,6%) dotyczy projektów jedno etapowych. Projekty trzy- i czteroetapowe stanowią tylko 1,0%. Podobna prawidłowość występowała również w tym zakresie w przypadku Działania l Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych i rybnych Programu SAPARD. W Działaniu „Zwiększanie wartości dodanej..” PROW nie wprowadzono także większych zmian w zakresie kosztów kwalifikowalnych. Z uwagi na możliwość zakupu dóbr objętych dofinansowaniem w formie leasingu zakres kosztów kwalifikowalnych został poszerzony o raty zapłacone z tytułu wykonania umowy leasingu, nieprzekraczające ceny netto nabycia rzeczy, pod warunkiem przeniesienia własności tych rzeczy na beneficjenta w okresie realizacji projektu, lecz nie później niż do dnia złożenia wniosku o płatność ostateczną. Z innych wprowadzonych zmian należy jeszcze wymienić zmniejszenie kwalifikowalności kosztów ogólnych z 12% do 10% pozostałych kosztów kwalifikowanych. Pozostały natomiast jako koszty niekwalifikowane zakup nieruchomości, podatek od wartości dodanej VAT oraz zakup rzeczy używanych. W zdecydowanej większości pozostają również aktualne kryteria dostępu obowiązujące wcześniej w odniesieniu do Działania 1.5 SPO. Zgodnie z zapisami przyjętymi w PROW 2007-2013 pomoc będzie mogła być przyznana podmiotom spełniającym obowiązujące standardy higieniczno-sanitarne, ochrony środowiska i dobrostanu zwierząt, zdolnym do wykonania planowanego przedsięwzięcia, którego realizacja z wyłączeniem projektów związanych z ochroną środowiska- musi prowadzić do poprawy ogólnych wyników przedsiębiorstwa, czego odzwierciedleniem będzie wzrost wartości dodanej brutto. Jednocześnie inwestycja, której dotyczy projekt, będzie musiała spełnić wszystkie wymagania określone przepisami prawa mającymi zastosowanie w stosunku do niej. Wspierane będą projekty realizowane przez przedsiębiorców, którzy zaopatrują się w surowce na podstawie umów długoterminowych, zawieranych z producentami rolnymi lub podmiotami wstępnie przetwarzającymi produkty rolne. Inwestycje zakładające wzrost mocy produkcyjnych mogą być wspierane pod warunkiem udokumentowania bazy surowcowej oraz wykazania możliwości zbytu planowanej produkcji. Ze wsparcia natomiast wyłączone są projekty dotyczące sprzedaży detalicznej. W kryteriach dostępu wprowadzona została jednak jedna bardzo istotna zmiana, dotycząca definicji beneficjenta. W przypadku Działania „Zwiększanie wartości dodanej...” beneficjentem będzie mogła być osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca| osobowości prawnej: • posiadająca zarejestrowaną działalność w zakresie przetwórstwa lub wprowadzania do obrotu produktów rolnych, • działająca jako przedsiębiorca wykonujący działalność jako małe lub średnie przedsiębiorstwo lub przedsiębiorstwo zatrudniające mniej niż 750 pracowników, lub przedsiębiorstwo, którego obrót nie przekracza równowartości w zł 200 mln euro. Zgodnie z definicją przyjętą w UE za małe uznaje się przedsiębiorstwo zatrudniające mniej niż 50 pracowników (w przelicz. na pełnozatrudnionych), którego roczny obrót oraz/lub całkowity bilans roczny nie przekracza 10 mln euro. Ta grupa przedsiębiorstw obejmuje również mikroprzedsiębiorstwa, tj. zatrudniające mniej niż 10 pracowników i mające roczny obrót oraz/lub całkowity bilans roczny nieprzekraczający 2 mln euro1. Za średnie natomiast uznaje się przedsiębiorstwo, w którym zatrudnienie wynosi poniżej 250 osób, roczny obrót nie przekracza 50 mln euro oraz/lub całkowity roczny bilans - 43 mln euro. Należy przy tym podkreślić, iż w przypadku tzw. przedsiębiorstw partnerskich lub związanych przy zaliczaniu do jednej z ww. kategorii przedsiębiorstw dodaje się do własnych danych odpowiedni procent liczby zatrudnionych i danych finansowych z innego lub innych przedsiębiorstw. Roczny obrót jest to dochód przedsiębiorstwa ze sprzedaży produktów i świadczenia usług po odjęciu rabatów oraz odliczeniu podatku od wartości dodanej (VAT) i innych podatków pośrednich. Całkowity bilans roczny oznacza natomiast sumę bilansową. Wysokość obrotu będzie przeliczana na złotówki według średniego kursu ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski w ostatnim dniu roku obrotowego poprzedzającego rok obrotowy, w którym złożono wniosek o przyznanie pomocy2. 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego W konsek wencji pow y ższ ych kryteriów dotyczących beneficjenta dostęp do wsparcia tracą największe podmioty działające w branży przetwórstwa artykułów rolnych, tj. przedsiębiorstwa zatrudniające 750 i więcej pracowników oraz posiadające jednocześnie obrót przekraczający 200 mln euro. Sytuacja taka jest konsekwencją zapisu art. 28, ust. 3 rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Preferencje dla małych i średnich przedsiębiorstw w Unii Eu ropejskiej wynikają z faktu, iż w największym zakresie przyczyniają się one do powiększania produktu krajowego brutto oraz zapewniają ponad połowę miejsc pracy. Można przy tym stwierdzić, iż w warunkach polskich właśnie małe i średnie przedsiębiorstwa stanowią podstawową grupę beneficjentów programów współ finansowanych z udziałem środków UE, w zakresie działań przeznaczonych dla podmiotów działających w sferze przetwórczości rolnej. Świadczyć o tym może fakt, iż 94 proc. beneficjentów Działania 1.5 SPO to przedsiębiorstwa, których roczny poziom sprzedaży netto nie przekracza 200 mln zł. Powyższe zmiany dotyczące beneficjenta znalazły również odzwierciedlenie w zróżnicowaniu poziomu (intensywności) pomocy, który w Działaniu Zwiększanie wartości dodanej... „PROW będzie wynosić maksymalnie: 1) 25 proc. kosztów inwestycji kwalifikującej się do wsparcia, realizowanej przez przedsiębiorcę, który nie jest małym lub średnim przedsiębiorcą; 2) 40 proc. kosztów inwestycji kwalifikującej się do objęcia pomocą, realizowanej przez przedsiębiorcę wykonującego działalność jako małe lub średnie przedsiębiorstwo; 3) 50 proc. kosztów inwestycji kwalifikującej się do objęcia pomocą, realizowanej przez przedsiębiorcę wykonującego działalność jako matę lub średnie przedsiębiorstwo: • który zaopatruje się w surowce na podstawie umów długoterminowych, zawieranych z grupami producentów rolnych lub wstępnie uznanymi grupami lub uznanymi organizacjami producentów owoców i warzyw. - Dokończenie za miesiąc - 61 BIAŁA PODLASKA Sukcesy bialskich bibliotek 11 grudnia w siedzibie Miejskiej Biblioteki Publicznej w Białej Podlaskiej miał miejsce uroczysty finał piątej edycji powiatowego konkursu o tematyce regionalnej „Moje miejsce na ziemi”, realizowanego przez biblioteki publiczne powiatu bialskiego. Organizatorami konkursu byli: Miejska Biblioteka Publiczna z Białej Podlaskiej, Towarzystwo Miłośników Podlasia z Białej Podlaskiej oraz Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich Oddział w Białej Podlaskiej. Konkurs przebiegał pod patronatem starosty bialskiego Tadeusza Łazowskiego, który również obecnością uświetnił imprezę finałową. Działania bibliotek były skierowane głównie na wyposażenie środowiska lokalnego w uniwersalne źródło wiedzy o swojej miejscowości i okolicy w postaci opracowanego przewodnika lub folderu. Do konkursu przystąpiło sześć gminnych bibliotek. I miejsce i główne nagrody (cyfrowe aparaty fotograficzne) zdobyły ex aequo: Gminna Biblioteka Publiczna w Rokitnie za pracę „Gmina Rokitno” i Gminna Biblioteka Publiczna w Rossoszu za prezentację multimedialną „Rossosz – gmina z przeszłością dla przyszłości” II miejsce i nagrodę (dyktafon cyfrowy) przyznano Gminnej Bibliotece Publicznej w Drelowie za pracę w wersji elektronicznej „Informator Gminy Drelów” III miejsce zajęła Gminna Biblioteka Publiczna w Wisznicach za prezentację multimedialną „Wisznice – moje miejsce na Ziemi” (w nagrodę otrzymała głośniki komputerowe). Wyróżnienia uzyskały: Gminna Biblioteka Publiczna im. Kajetana Sawczuka w Konstantynowie za opracowanie „Historia gminy Konstantynów” oraz Gminna Biblioteka Publiczna w Leśnej Podlaskiej za opracowanie „Leśna Podlaska – przewodnik”. (Biblioteki zostały obdarowane teczkami na dokumenty, wizytownikami i kalendarzami na 2008 r.). Wszystkie biblioteki, laureatki konkursu otrzymały ponadto komputerowe dyski przenośne, oraz publikacje: Rocznik Bialskopodlaski. t. XIV, Podlaski Kwartalnik Kulturalny za 2007 r. i książki Henryka Sienkiewicza. Fundatorami nagród byli: Starostwo Powiatowe, Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, Oddział w Białej Podlaskiej oraz Miejska Biblioteka Publiczna z Białej Podlaskiej. (red.) POWIAT BIALSKI Wszystko o dzierżawie Agencja Nieruchomości Rolnych wydzierżawia nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa na zasadach określonych w ustawie z 19.10.1991 r. o go spodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (tekst jednolity DzU z 2004 r. Nr 208, poz. 2128 z późn. zm.) oraz w rozporządzeniu Ministra Skarbu Państwa z 01.08.2003 r. w sprawie szczegółowego trybu przeprowadzania przetargów na dzierżawę nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Przedmiotem dzierżawy są grunty, budynki oraz urządzenia trwale z nimi związane, a także nasadzenia wieloletnie. Jeżeli z przedmiotem dzierżawy związany jest majątek obrotowy i ruchome środki trwale - podlegają one wykupowi przez dzierżawcę. Przetargi na dzierżawę przeprowadzane są przez 11 od działów terenowych Agencji. Informacja o adresach i numerach telefonów oraz o aktualnej ofercie dostępna jest na stronie in- ternetowej www.anr.gov.pl. Szczegółowe informacje o nieruchomościach podawane są do publicznej wiadomości w wykazach, publikowanych w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości przez okres 14 dni przed dniem ogłoszenia przetargu oraz w siedzibie oddziału, w gminie, w sołectwie oraz w ogłoszeniach o przetargach publikowanych w tych samych miejscach co wykazy, przez co najmniej 14 dni przed dniem rozpoczęcia przetargu nieograniczonego i co najmniej na 21 dni przed dniem rozpoczęcia przetargu ograniczonego. W przetargu nieograniczonym ustnym (tzw. licytacji) mogą uczestniczyć osoby, które we wskazanym w ogłoszeniu terminie i miejscu oraz we właściwy sposób wniosły wadium. Wadium może być wniesione w gotówce, przelewem na rachunek bankowy albo w czekach potwierdzonych przez bank. Przetarg przeprowadza się, jeżeli stawi się co najmniej jeden uczestnik. Licytację wygrywa ten, kto zaoferował najwyższą wysokość czynszu. W przypadkach uzasadnionych względami gospodar czymi, dzierżawcę wyłania się na podstawie przetargu ofert pisemnych. Przetargi takie organizowane są najczęściej dla zorganizowanych gospodarczo nieruchomości rolnych. - Dokończenie za miesiąc - 62 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007 POWIAT BIALSKI w starej fotografii Beata Jankowska, Stary Bubel 1939 r. Zbigniew Jówko z Konstantynowa w czasach przedwojennych Ze zbiorów KODAK EXPRESS, foto Krzysztof Staniszewski Marian Położyński, Witulin 1942 r. Marcin Potocki, Wólka Plebańska 1941 r. 34 Pułk Piechoty komp. strzelecka, 1939 r., Biała Podlaska Quiz gościńca Quiz gościńca 5 grudnia minęła 140 rocznica urodzin Józefa Piłsudskiego. Czy znasz związki Marszałka z naszym regionem? 1. W okresie międzywojennym w naszym powiecie usypano kilka kopców pamięci Komendanta, proszę wymienić trzy. 2. Marszałek osobiście dekorował sztandar bialskiego 34. pułku piechoty orderem Virtuti Militari, kiedy to było? 3. Proszę podać datę wręczenia Piłsudskiemu przez burmistrza Białej Podlaskiej dyplomu Honorowego Obywatela. 4. Inicjatorem powstania Centralnego Instytutu Wychowania Fizycznego w Warszawie w 1927 r, późniejszej Akademii Wychowania Fizycznego był Piłsudski. Proszę podać kto jest patronem ZWWF w Białej Podlaskiej? 5. Czy znasz szkołę w naszym regionie, która nosi zaszczytne imię Marszałka Józefa Piłsudskiego lub Legionów Polskich? Odpowiedzi prosimy przysyłana adres redakcji do 15 II 2008 r. Prawidłowe odpowiedzi na quiz nr 9/2007 1. Pomnik w Polatyczach odsłonięto w 1902 r. 2. W Terespolu Wydawca: NUMER ZAMKNIĘTO 31 grudnia 2007 r. Egzemplarz bezpłatny Nakład 1200 egz. Redaguje zespół: Współpracują: Adres redakcji: Quiz gościńca 3. W parku stadniny w Janowie Podl. 4. Forty w Kobylanach, Koroszczynie, Lebiedziewie, Łobaczewie i Polatyczach. 5. Kąpieliska otwarte w Chotyłowie, Kobylanach i Międzyrzecu Podlaskim oraz kryte baseny w Białej Podlaskiej i Międzyrzecu Podlaskim Na ten konkurs nikt nie odpowiedział prawidłowo Na quiz nr 10/2007 należało odpowiedzieć: 1. Od Teofili z Jabłonowskich Sapieżyny i jej syna Aleksandra Sapiehy w 1801 r. 2. Kajetan Kraszewski 3. 10 lat 4. 45 rocznicę 5. Wiesław Gromadzki Nagrody otrzymują: Maria Zieleniewska z Białej Podlaskiej i Tadeusz Krawczyk z Zabłocia Szczepan Kalinowski Starostwo Powiatowe w Białej Podlaskiej koordynator Jan Jańczuk, Elżbieta Chwalczuk sekretarz redakcji Istvan Grabowski, Aniela Halczuk, Kazimierz Halczuk, Anna Jóźwik, Szczepan Kalinowski, Ryszard Kornacki, Romuald Szudejko, Edyta Wegiera. Starostwo Powiatowe ul. Brzeska 41; 21-500 Biała Podlaska, tel. 083 343 75 31; fax: 083 343 36 09; e-mail: [email protected], [email protected], [email protected], Zastrzegamy sobie prawo dokonywania skrótów w nadesłanych tekstach. Za treść reklam i ogłoszeń redakcja nie odpowiada. 11-12/2007 czasopismo samorządu powiatu bialskiego SKŁAD I DRUK: „CALAMUS” Biała Podlaska 63 64 czasopismo samorządu powiatu bialskiego 11-12/2007
