Biochemia - BIOL-CHEM UWB - Uniwersytet w Białymstoku

Biochemia
SYLABUS
A. Informacje ogólne
Elementy sylabusu
Opis
Nazwa jednostki
prowadzącej kierunek
Nazwa kierunku studiów
Poziom kształcenia
Profil studiów
Forma studiów
Kod przedmiotu
Język przedmiotu
Uniwersytet w Białymstoku, Wydział Biologiczno-Chemiczny, Instytut Biologii
Ochrona Środowiska
studia pierwszego stopnia
ogólnoakademicki
stacjonarne
0200-OS1-4BIO
polski
przedmiot obowiązkowy, moduł podstawowy
II rok / 4 semestr
Student powinien posiadać podstawowe wiadomości z botaniki, zoologii, chemii organicznej,
mikrobiologii.
Rodzaj przedmiotu
Rok studiów /semestr
Wymagania wstępne
Liczba godzin zajęć
dydaktycznych z podziałem
na formy prowadzenia zajęć
Założenia i cele przedmiotu
Metody dydaktyczne oraz
ogólna forma zaliczenia
przedmiotu
wykład – 15 godz.
laboratoria – 15 godz.
Celem wykładów jest zapoznanie się z biochemią jako nauką o chemicznych podstawach
życia. Studenci poznają przemiany metaboliczne związków w powiązaniu ze strukturą
komórki. Zapoznają się z charakterystyką biochemiczną podstawowych pierwiastków
biogennych oraz budową i rolą biologiczną związków (węglowodany, tłuszcze, białka,
witaminy, kwasy nukleinowe, enzymy). Poznają procesy biosyntezy, degradacji, utleniania i
przemian podstawowych metabolitów oraz mechanizmy regulacji metabolizmu w
organizmach żywych. Celem ćwiczeń jest zapoznanie studentów z biochemicznymi
metodami wykrywania i oznaczania zawartości w materiale biologicznym: aminokwasów,
białek, enzymów, kwasów nukleinowych, węglowodanów, lipidów i witamin. Studenci
podczas zajęć zdobywają umiejętność prawidłowej interpretacji wyników badań w
porównaniu ze standardami. Ćwiczenia laboratoryjne przygotowują do pracy w laboratoriach
badawczych, kontrolnych i diagnostycznych w zakresie podstawowej analityki, poprzez
zdobycie umiejętności właściwego pipetowania, biuretowania, ważenia, filtracji, wirowania,
dokonywania pomiarów spektrofotometrycznych oraz posługiwania się inną aparaturą
badawczą.
Metody dydaktyczne: wykład, konsultacje, ćwiczenia laboratoryjne
Formy zaliczenia przedmiotu: zaliczenie na ocenę ćwiczeń laboratoryjnych, pisemne
sprawozdania, egzamin
Efekty kształceniai
Odniesienie do kierunkowych
efektów kształcenia
1. Student przedstawia budowę chemiczną oraz opisuje rolę podstawowych
składników organicznych komórek (aminokwasy, nukleotydy, kwasy nukleinowe,
białka, węglowodany, lipidy, witaminy) w organizmach żywych.
2. Student charakteryzuje i prawidłowo lokalizuje podstawowe szlaki i przemiany
kataboliczne służące do uzyskiwania energii oraz reakcje anaboliczne prowadzące
do syntezy różnorodnych cząsteczek biologicznych, w tym kwasów nukleinowych
i białek.
3. Student za pomocą metod laboratoryjnych stosowanych w biochemii oznacza
zawartość podstawowych metabolitów w materiale biologicznym.
4. Student analizuje aktywność enzymów i określa ich rolę w przemianach
komórkowych i regulacji metabolizmu.
5. Student na podstawie wyników doświadczeń laboratoryjnych prawidłowo
interpretuje wyniki badań i weryfikuje je w odniesieniu do danych literaturowych.
6. Student postępuje zgodnie z zasadami BHP ponosząc odpowiedzialność za
sprzęt, aparaturę oraz pracę własną i innych.
K_W01, K_W02, K_W03, K_U06,
K_U07, K_K09
K_W01, K_W03, K_U06, K_U07,
K_K09
K_U04, K_U20, K_K03, K_K04
K_U04, K_U20, K_K03, K_K04
K_W02, K_W03, K_U03, K_U06,
K_U07, K_U08, K_U14
K_U04, K_U20, K_K03, K_K04,
K_K09
Punkty ECTS
2
Bilans nakładu
pracy studentaii
Ogólny nakład pracy studenta: 50 godz. w tym: udział w wykładach: 15 godz.;
udział w zajęciach laboratoryjnych: 15 godz.; przygotowanie się do zajęć, zaliczeń, egzaminów: 16
godz.; udział w konsultacjach, zaliczeniach, egzaminie: 4 godz.
Wskaźniki ilościowe
Data
opracowania:
Nakład pracy studenta związany z zajęciamiiii:
wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela
o charakterze praktycznym
20.06.2013 r.
Koordynator
przedmiotu:
Liczba godzin
34
35
dr hab. Andrzej Bajguz
Punkty ECTS
1,4
1,4
SYLABUS
B. Informacje szczegółowe
Elementy składowe sylabusu
Nazwa przedmiotu
Biochemia
Kod przedmiotu
Nazwa kierunku
Nazwa jednostki prowadzącej kierunek
Język przedmiotu
0200-OS1-4BIO
Ochrona Środowiska, studia pierwszego stopnia
Wydział Biologiczno-Chemiczny UwB, Instytut Biologii
polski
Rok studiów/ semestr
drugi rok, czwarty semestr (letni)
Liczba godzin zajęć dydaktycznych oraz
forma prowadzenia zajęć
Prowadzący
15 godz., wykład
Treści merytoryczne przedmiotu:
Efekty kształcenia wraz ze sposobem ich
weryfikacji
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu
Wykaz literatury podstawowej
i uzupełniającej
Opis
dr hab. Andrzej Bajguz
Podstawowe pojęcia biochemiczne i metaboliczne. Pierwiastki biogenne w
strukturze i metabolizmie organizmów. Metabolity i antymetabolity. Aminokwasy,
peptydy, białka, ich struktura, rodzaje, funkcje. Kwasy nukleinowe, ich struktura,
rodzaje, funkcje. Replikacja i transkrypcja. Translacja i modyfikacja białek. Cukry
i tłuszcze, ich struktura, rodzaje i funkcje. Związki makroergiczne, ich struktura,
rodzaje, funkcje. Witaminy, enzymy, koenzymy, ich struktura, rodzaje, funkcje
biologiczne
i
metaboliczne.
Metabolizm
węglowodanów:
glikoliza,
glukoneogeneza i cykl pentozofosforanowy – przebieg, energetyka i regulacja.
Metabolizm lipidów: biosynteza i β-oksydacja kwasów tłuszczowych. Biosynteza
ATP – fosforylacja fotosyntetyczna, oksydacyjna i substratowa. Utlenianie
biologiczne, rodzaje i energetyka: oksydacyjna i nieoksydacyjna dekarboksylacja
pirogronianu, cykl kwasów trikarboksylowych (Krebsa) i łańcuch oddechowy.
Cykl mocznikowy i jego regulacja.
Efekty kształcenia:
1. Student przedstawia budowę chemiczną oraz opisuje rolę podstawowych
składników organicznych komórek (aminokwasy, nukleotydy, kwasy
nukleinowe, białka, węglowodany, lipidy, witaminy) w organizmach żywych.
2. Student charakteryzuje i prawidłowo lokalizuje podstawowe szlaki i przemiany
kataboliczne służące do uzyskiwania energii oraz reakcje anaboliczne
prowadzące do syntezy różnorodnych cząsteczek biologicznych, w tym
kwasów nukleinowych i białek.
3. Student określa rolę enzymów w przemianach komórkowych i regulacji
metabolizmu.
Sposoby weryfikacji:
1. Egzamin pisemny podsumowujący przedmiot (pytania otwarte opisowe).
1. Obecność na zajęciach (dopuszcza się możliwość opuszczenia jednego
wykładu).
2. Pozytywna ocena zaliczenia laboratoriów.
3. Pozytywna ocena egzaminu.
Literatura podstawowa:
1. Berg J.M., Tymoczko J.L., Stryer L. – Biochemia. PWN, Warszawa 2011.
2. Hames D.B., Hooper N.M. – Krótkie wykłady. Biochemia, PWN, Warszawa
2010.
3. Kączkowski J. – Podstawy biochemii. WN-T, Warszawa 2005.
4. Kłyszejko-Stefanowicz L. (red.) – Ćwiczenia z biochemii. PWN, Warszawa
2011.
Literatura uzupełniająca:
1. Kączkowski J. – Biochemia roślin. PWN, Warszawa 1997.
2. Kłyszejko-Stefanowicz L. – Cytobiochemia. Biochemia niektórych struktur
komórkowych. PWN, Warszawa 2002.
3. Koolman J., Röhm K.-H. – Biochemia. Ilustrowany przewodnik. Wyd.
Lekarskie PZWL, 2005.
4. Minakowski W., Weidner S. – Biochemia kręgowców. PWN, Warszawa
2005.
……………………………….
podpis osoby składającej sylabus
SYLABUS
C. Informacje szczegółowe
Elementy składowe sylabusu
Nazwa przedmiotu
Biochemia
Kod przedmiotu
Nazwa kierunku
Nazwa jednostki prowadzącej kierunek
Język przedmiotu
0200-OS1-4BIO
Ochrona środowiska, studia pierwszego stopnia
Wydział Biologiczno-Chemiczny UwB, Instytut Biologii
polski
Rok studiów/ semestr
drugi rok, czwarty semestr (letni)
Liczba godzin zajęć dydaktycznych oraz
forma prowadzenia zajęć
Prowadzący
15 godz., laboratoria
Treści merytoryczne przedmiotu:
Efekty kształcenia wraz ze sposobem ich
weryfikacji
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu
Wykaz literatury podstawowej
i uzupełniającej
Opis
dr Anna Pietryczuk, dr Alicja Piotrowska-Niczyporuk
1. Spotkanie organizacyjne. Regulamin pracowni, BHP i udzielanie pierwszej
pomocy. Charakterystyka zagrożeń stosowanych substancji chemicznych.
2. Reakcje charakterystyczne aminokwasów i białek. Wykrywanie aminokwasów
siarkowych, aromatycznych, zasadowych. Reakcje strąceniowe białek, denaturacja
białek pod wpływem różnych czynników fizyko-chemicznych. Oznaczanie
zawartości białek w materiale biologicznym metodą biuretową.
3. Wpływ aktywatorów i inhibitorów na kinetykę reakcji enzymatycznych. Badanie
aktywności katalazy i oksydazy cytochromowej.
4. Badanie składu chemicznego kwasów nukleinowych i ich ilościowa analiza
metodą orcynową.
5. Reakcje barwne cukrów i ich analiza ilościowa metodą o-toluidynową.
Odróżnianie ketoz od aldoz, heksoz od pentoz, monosacharydów od disacharydów.
Hydroliza skrobi i wykrywane jej produktów.
6. Właściwości fizyko-chemiczne tłuszczów. Ilościowe oznaczanie cholesterolu
metodą wanilinową.
7. Ilościowe i jakościowe oznaczanie witamin w materiale biologicznym.
Efekty kształcenia:
1. Student przedstawia budowę chemiczną oraz opisuje rolę podstawowych
składników organicznych komórek (aminokwasy, nukleotydy, kwasy nukleinowe,
białka, węglowodany, lipidy, witaminy) w organizmach żywych.
2. Student charakteryzuje i prawidłowo lokalizuje podstawowe szlaki i przemiany
kataboliczne służące do uzyskiwania energii oraz reakcje anaboliczne prowadzące
do syntezy różnorodnych cząsteczek biologicznych, w tym kwasów nukleinowych
i białek.
3. Student za pomocą metod laboratoryjnych stosowanych w biochemii oznacza
zawartość podstawowych metabolitów w materiale biologicznym.
4. Student analizuje aktywność enzymów i określa ich rolę w przemianach
komórkowych i regulacji metabolizmu.
5. Student na podstawie wyników doświadczeń laboratoryjnych prawidłowo
interpretuje wyniki badań i weryfikuje je w odniesieniu do danych literaturowych.
6. Student postępuje zgodnie z zasadami BHP ponosząc odpowiedzialność za
sprzęt, aparaturę oraz pracę własną i innych.
Sposoby weryfikacji:
1. Bieżąca kontrola stanu wiedzy studentów przed zajęciami (wejściówki).
2. Dwa kolokwia pisemne (test zamknięty, pytania otwarte).
3. Bieżąca ocena studentów (aktywność w dyskusji).
4. Zaliczenie sprawozdań z przeprowadzonych doświadczeń.
5. Obserwacja ciągła studentów podczas wykonywanych eksperymentów.
1. Obecność na zajęciach (dopuszcza się możliwość opuszczenia jednych zajęć).
2. Pozytywna ocena z dwóch kolokwiów pisemnych.
3. Pozytywna ocena z zaliczenia wejściówek.
4. Zaliczenie sprawozdań z przeprowadzonych doświadczeń.
Literatura podstawowa:
1.
Berg J.M., Tymoczko J.L., Stryer L. – Biochemia. PWN, Warszawa 2011.
2.
Hames D.B., Hooper N.M. – Krótkie wykłady. Biochemia, PWN, Warszawa
2010.
3.
Kączkowski J. – Podstawy biochemii. WN-T, Warszawa 2005.
4.
Kłyszejko-Stefanowicz L. (red.) – Ćwiczenia z biochemii. PWN, Warszawa
2011.
Literatura uzupełniająca:
1.
Kączkowski J. – Biochemia roślin. PWN, Warszawa 1997.
2.
Kłyszejko-Stefanowicz L. – Cytobiochemia. Biochemia niektórych struktur
komórkowych. PWN, Warszawa 2002.
3. Koolman J., Röhm K.-H. – Biochemia. Ilustrowany przewodnik. Wyd.
Lekarskie PZWL, 2005.
4.
Minakowski W., Weidner S. – Biochemia kręgowców. PWN, Warszawa
2005.
……………………………….
podpis osoby składającej sylabus
i
Opis zakładanych efektów kształcenia w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych, z uwzględnieniem form zajęć. Uwzględnia się
tylko efekty możliwe do sprawdzenia (mierzalne / weryfikowalne).
ii
Przykładowe rodzaje aktywności: udział w wykładach, ćwiczeniach, przygotowanie do zajęć, udział w konsultacjach, realizacja zadań
projektowych, pisanie eseju, przygotowanie do egzaminu. Liczba godzin nakładu pracy studenta powinna być zgodna z przypisanymi do tego
przedmiotu punktami ECTS wg przelicznika : 1 ECTS – 25÷30 h.
iii
Zajęcia wymagające bezpośredniego udziału nauczyciela są to tzw. godziny kontaktowe (również te nieujęte w rozkładzie zajęć, np.
konsultacje lub zaliczenia/egzaminy). Suma punktów ECTS obu nakładów może być większa od ogólnej liczby punktów ECTS przypisanej temu
przedmiotowi.