docInżynieria jakości 1
download 
Reklamacja Transkrypt
Inżynieria jakości 1
2015-12-14 Jakość w toku istnienia produktu Inżynieria jakości 1 dr inż. Hanna Gołaś Metody, techniki i narzędzia projakościowe w toku istnienia produktu 1 2015-12-14 Jakość w toku istnienia produktu Zasada określają stosunek przedsiębiorstwa i jego pracowników do ogólnie rozumianych problemów jakości, określają w prosty i zwięzły sposób cele i zadania polityki jakości prowadzonej przez kierownictwo, są pomocne przy wdrażaniu SZJ. Jakość w toku istnienia produktu Metoda złożone działania składowe są dobrane planowo, zjednoczony wspólnym celem, świadomie i systematycznie stosowane, opracowane na tyle ogólnie by poszczególne czynności mogły być powtarzane, ilekroć zajdzie taka potrzeba. U źródeł zastosowania metody leży chęć osiągnięcia wyznaczonego celu 2 2015-12-14 Jakość w toku istnienia produktu Metoda projakościowa to ogólny sposób postępowania, świadomie i konsekwentnie stosowany dla osiągnięcia celu związanego z jakością Jakość w toku istnienia produktu Narzędzie projakościowe – prosty element stosowany w ramach rozmaitych metod lub technik projakościowych. 3 2015-12-14 Jakość w toku istnienia produktu Technika projakościowa – szczegółowy sposób postępowania, świadomie i konsekwentnie stosowany dla osiągnięcia celów cząstkowych związanych z jakością Jakość w toku istnienia produktu Techniki Metody Burza mózgów … Narzędzia Siedem tradycyjnych narzędzi jakości (arkusz kontrolny, Pareto, diagram przyczynowoskutkowy, histogram, karty kontrolne, wykres rozproszenia, schemat blokowy Siedem nowoczesnych narzędzi jakości (diagram matrycowy, diagram pokrewieństwa, diagram współzależności, diagram drzewa, diagram planowania procesu decyzyjnego, diagram sieciowy, matrycowa analiza danych) FMEA QFD Model Kano DoE Poka Yoke Analiza wartości SKO SKP Badanie zdolności Metoda uśrednionych znamion jakości AHP Servqual 4 2015-12-14 Jakość w toku istnienia produktu Metody i narzędzia ZJ Osiem zasad zarządzania jakością wg normy ISO 9000:2006: Z1 Orientacja na klienta Z2 Przywództwo Z3 Zaangażowanie Z4 Podejście procesowe Z5 Podejście systemowe Z6 Ciągłe doskonalenie Z7 Rzeczowe podejście do podejmowania decyzji Z8 Partnerskie relacje z dostawcami 5 2015-12-14 Metody i narzędzia ZJ Metody i narzędzia ZJ FMEA FMEA • rodzaje błędów, uszkodzeń, Failure Mode and Effects Analysis • skutek wystąpienia błędu, uszkodzenia dla klienta • przyczyny błędu, uszkodzeń 6 2015-12-14 Metody i Cel narzędzia ZJ Celem FMEA jest wprowadzenie takich zmian na etapie projektowania, aby można było uniknąć jak największej ilości błędów w procesie produkcyjnym oraz użytkowaniu wyrobu. Metody i narzędzia ZJ FMEA wyrobu • wprowadzenie nowych wyrobów, • wprowadzenie nowych lub w dużym stopniu zmienionych części lub podzespołów, • wprowadzenie nowej technologii, • otwarcie się nowych możliwości zastosowania wyrobu, • duże zagrożenie dla człowieka lub otoczenia, • eksploatacja w trudnych warunkach, • znaczenie inwestycyjne. 7 2015-12-14 Metody i FMEA wyrobu narzędzia ZJ FMEA wyrobu może dotyczyć: • • • • funkcji jakie ma spełniać wyrób, niezawodności wyrobu w czasie eksploatacji, łatwości obsługi wyrobu przez użytkownika, łatwości naprawy wyrobu w przypadku uszkodzenia. Metody i narzędzia FMEA procesu ZJ • początkowa faza projektowania procesu technologicznego, • przed uruchomieniem produkcji seryjnej, • w produkcji seryjnej (procesy niestabilne, nie zapewniające uzyskanie wymaganej wydajności). 8 2015-12-14 Metody i narzędzia ZJ FMEA procesu może dotyczyć FMEA procesu może dotyczyć • Metod pracy • Parametrów procesu • Zasobów procesu Metody i narzędzia ZJ Etapy FMEA 1. Opracowanie algorytmu przebiegu procesu. 2. Analiza i ocena (możliwych błędów, skutków błędów, przyczyn błędów) 3. Ocena ryzyka. 4. Planowanie działań korygujących i zapobiegawczych. 9 2015-12-14 1. Opracowanie Metody algorytmu i narzędzia przebiegu ZJprocesu. - zidentyfikowanie wejścia do procesu - zidentyfikowanie operacji w procesie - określenie parametrów operacji i wyrobu na danym etapie procesu - zidentyfikowanie operacji kontrolnych w procesie - zidentyfikowanie pętli w procesie - zidentyfikowanie elementów wyjścia z procesu Metody i narzędzia ZJ • Możliwe błędy: wpisujemy określone przez grupę roboczą potencjalne wady wyrobu, jakie mogą wystąpić w trakcie realizacji danego procesu • Nie należy oceniać, czy to się stanie czy nie, ale co może się stać • Opisujemy w języku „technicznym” a nie symptomy, które zauważa klient 10 2015-12-14 Metody i narzędzia ZJ Skąd brać informacje, jakie mogą być potencjalne problemy? Reklamacje klientów Naprawy, straty produkcyjne Doświadczenie Wiedza personelu wynikła z wykształcenia, zainteresowań - problemy napotkane z podobnymi wyrobami / procesami - Metody i narzędzia ZJ •Przykłady: ... wygięcie, wybrzuszenie, rozwarstwienie, wykruszenie, złamanie, skorodowanie, pęknięcie, uszkodzenie, zdeformowanie, odbarwienie, zniekształcenie, przebicie, poluzowanie, wymieszanie, niewspółosiowość, pominięcie elementu, zwarcie, utlenienie, przegrzewanie się, ... 11 2015-12-14 Metody i narzędzia ZJ Metody i narzędzia ZJ Skutki błędów: Po zdefiniowaniu wady, kolejnym etapem analizy, jest określenie, jakie skutki dla kolejnego procesu lub klienta, użytkownika lub pracownika może powodować dana wada Usterkę opisujemy tak, jak jest ona odebrana przez klienta, co klient może doświadczyć wskutek usterki Określenie Klienta ... to nie tylko KLIENT KOŃCOWY, lecz także odpowiedzialni za konstrukcję, proces wytwarzania ( produkcja, montaż i serwis) 12 2015-12-14 Metody i narzędzia ZJ • Przykłady: ...dodatkowy opór przy wyłączaniu, urządzenie nie wyłącza się, przeciek oleju, hałasowanie, brzydki wygląd, niemożliwość zamontowania, niestabilność, słabe chłodzenie, pojawianie się wody... 2. Analiza i ocena potencjalnych błędów Skutek Dotkliwość skutki dla klienta Ocena Niezgodność z wymaganiami prawnymi i klienta Potencjalny błąd oddziałuje na bezpieczne działanie pojazdu i/lub dotyczy niezgodności z przepisami prawnymi bez ostrzeżenia 10 Niezgodność z wymaganiami prawnymi i klienta Potencjalny błąd oddziałuje na bezpieczne działanie pojazdu i/lub dotyczy niezgodności z przepisami prawnymi z ostrzeżeniem 9 Utrata lub degradacja pierwotnych funkcji Utrata pierwotnych funkcji (pojazd nie działa, nie oddziałują na bezpieczeństwo pojazdu) 8 Utrata lub degradacja pierwotnych funkcji Degradacja pierwotnych funkcji (pojazd działa, lecz z obniżonym poziomem zdolności) 7 Utrata lub degradacja wtórnych funkcji Utrata wtórnych funkcji (pojazd działa lecz elementu komfortu/ wygody nie działają) 6 Utrata lub degradacja wtórnych funkcji Utrata wtórnych funkcji (pojazd działa lecz elementu komfortu/ wygody działają w ograniczonym stopniu) 5 Zakłócenie / kłopoty Efekty wzrokowe lub słyszalne hałasy, pojazd działa, zjawisko nie jest prawidłowe i zauważalne przez większość klientów > 75% 4 Zakłócenie / kłopoty Efekty wzrokowe lub słyszalne hałasy, pojazd działa, zjawisko nie jest prawidłowe i zauważalne przez większość klientów 50% 3 Zakłócenie / kłopoty Efekty wzrokowe lub słyszalne hałasy, pojazd działa, zjawisko nie jest prawidłowe i zauważalne przez większość klientów <25% 2 Brak efektu Skutek nieodczuwalny 1 13 2015-12-14 Metody i narzędzia ZJ • Przyczyny błędów: znając rodzaj potencjalnego uszkodzenia, należy opisać, czym jest ono powodowane. Analiza jest tym lepsza im precyzyjniej określone zostają przyczyny. Metody i narzędzia ZJ • Przykłady przyczyn błędów: ...przecięty przewód, uszkodzony element, słabe zamocowanie, defekt materiału, brak smarowania, uszkodzenie przy pakowaniu, zmęczenie materiału, zużyte narzędzie, złe przygotowanie powierzchni ... 14 2015-12-14 Metody i narzędzia ZJ Metody i narzędzia ZJ Prawdopodobieństwo wystąpienia wady z powodu wystąpienia danej przyczyny Prawdopodobieństwo Częstotliwość wystąpienia przyczyny Ocena Bardzo wysokie > 100 na 1000 10 Wysokie 50 na 1000 20 na 1000 10 na 1000 9 8 7 Umiarkowane 2 na 1000 0,5 na 1000 0,1 na 1000 6 5 4 Niskie 0,01 na 1000 0,001 na 1000 3 2 Bardzo niskie Błąd jest eliminowany przez środki prewencji 1 • Wykrywanie: określenie wszelkich obecnie stosowanych metod kontroli i mechanizmów sterowania, które są przewidziane do wykrywania lub zapobiegania wadom zdolność firmy do wykrywania istnienia przyczyn niedomagań, kontrolowanie i identyfikowanie przyczyn źródłowych 15 2015-12-14 2. Analiza i ocena potencjalnych błędów Możliwości wykrycia Prawdopodobieństwo Brak możliwości wykrycia Prawie niemożliwe Ocena 10 Kryteria Brak bieżących metod kontroli procesu. Nie mogą wykryć lub proces nie jest analizowany Małe prawdopodobieństwo wykrycia na jakimkolwiek etapie Bardzo znikome 9 Rodzaj błędu lub przyczyna błędu nie jest łatwo wykrywalna np. przypadkowe audity Wykrywanie problemów po procesie Znikome 8 Rodzaj błędu wykrywany po procesie poprzez ocenę wizualną / sensoryczną / słuchową Wykrywanie problemów u źródła Bardzo niskie 7 Rodzaj błędu wykrywany na stanowisku przez operatora poprzez ocenę wizualną/ sensoryczną/ słuchową lub po procesie poprzez wykorzystanie sprawdzianów dla artybutów (ręczny sprawdzian momentów, klucz zapadkowy) Wykrywanie problemów po procesie Niski 6 Rodzaj błędu wykrywany po procesie przez operatora poprzez wykorzystanie różnych sprawdzianów lub na stanowiskach poprzez wykorzystania sprawdzianów do atrybutów Wykrywanie problemów u źródła Umiarkowane 5 Rodzaj błędu wykrywany po procesie przez operatora poprzez wykorzystanie różnych sprawdzianów lub poprzez automatyczne środki kontroli na stanowisku które wykryją niezgodny element i powiadomią o tym operatora (sygnał świetlny, dzwonek itp.) Wykorzystanie sprawdzianów podczas Wykrywanie problemów po procesie Wysoce umiarkowane 4 Wykrywanie rodzaju błędu po procesie poprzez automatyczne środki kontroli, które wykrywają niezgodne elementy i blokują przed przedostaniem się do dalszych operacji Wykrywanie problemów u źródła Wysokie 3 Wykrywanie rodzaju błędu na stanowisku przez automatyczne środki kontroli, które będą wykrywały niezgodne elementy i automatycznie zatrzymywały je na stanowisku zapobiegając przedostaniu się do dalszych operacji Wykrywanie błędów i/lub zapobieganie problemom Bardzo wysokie 2 Wykrywanie przyczyn błędów na stanowisku przez automatyczne środki kontroli, które będą wykrywały błąd i zapobiegały możliwości wytworzenia niezgodnego elementu. Wykrywanie nie ma zastosowania: zapobieganie błędom Prawie pewne 1 Zapobieganie przyczynom błędów jako wynik projektowania zamocowań, maszyn i projektów elementów. Niezgodny element nie może być wytworzony ponieważ został zabezpieczony przed powstaniem błędu podczas projektowania produktu/ procesu Metody i narzędzia ZJ 3. Ocena ryzyka Wskaźnik poziomu ryzyka Risk Priority Number RPN = znaczenie x występowanie x wykrycie Priorytet >100 16 2015-12-14 Metody i narzędzia ZJ Działania zapobiegawcze powinny dotyczyć sposobu obniżenia prawdopodobieństwa wystąpienia przyczyny powstania danej wady lub poprawienia wykrywalności powstałej już wady 17 2015-12-14 Metody i narzędzia ZJ Metody i narzędzia ZJ Control plan nr op. Nazwa operacji Plan kontroli Charakterystyka Liczność Częstotliwoś Metoda Próbki ć Próbki Kontroli Plan Reagowania Charakterystyka Nr Wyrób 10.1 wymiary tulejki 10.2 typ gwintu 10 Hydromat Ocena, Specyfikacja / Technika Tolerancja pomiaru Produkcja tulejki Nr Proces Maszyna, Urządzenie, Przyrząd, Narzędzie do produkcji Wyrób Nazwa nr op. op. Maszyna, Urządzenie, Przyrząd, Narzędzie do produkcji Specyfikacja / Tolerancja Ocena, Technika pomiaru Liczność próbki Częstotliwoś ć Próbki Metoda Kontroli Plan Reagowania 25 mm -0,2/+0 suwmiarka 12 1h pomiar średnicy suwmiarką o dokładności 0,02 oznaczenie jako niezgodne / 100% kontrola / zmiana parametrów maszyny M10 sprawdzian 12 1h wkręcić sprawdzian w gwint oznaczenie jako niezgodne / 100% kontrola / zmiana parametrów maszyny wkręcić sprawdzian w gwint do końca sprawdzianu 10.3 głębokość gwintu 22 + 1 / -0 Sprawdzian wewnętrzny 12 1h 10.4 załamanie krawędzi 45stopni prównianie przyrząd optyczny 1 wymiana narzędzia 10.5 wymiar otworu 8,5 mm +/_ 0,05mm Suwmiarka 12 1h pomiar średnicy suwmiarką o dokładności 0,02 oznaczenie jako niezgodne / 100% kontrola / zmiana parametrów maszyny wizualnie 12 1h sprawdzenie pozostałości ponowne odtłuszczenie 10.6 zanieczyszcze brak nia zanieczyszczeń oznaczenie jako niezgodne / 100% kontrola / zmiana parametrów maszyny 18 2015-12-14 Metody i narzędzia ZJ Diagram Ishikawy • • • • szkielet rybiej ości, rozwiązywanie problemów w ramach burzy mózgów, nacisk na lokalizacją i eliminacją przyczyn problemów, nieskomplikowany, komunikatywny, przejrzysty, • od głównej osi do najdrobniejszej: DLACZEGO? Metody i narzędzia ZJ Układ przedmiotowy • przyczyną jest układ techniczny lub organizacyjny, który da się rozłożyć na oddzielne zespoły, • oś główna: skutek a osie pionowe: zespoły analizowanego obiektu. • Od najdrobniejszej do głównej: JAKI TO PRZYNOSI SKUTEK? 19 2015-12-14 Metody i narzędzia ZJ Układ technologiczny • przyczyną jest realizowany proces technologiczny, • pokrywa się z wykazem operacji procesu technologicznego. Metody i narzędzia ZJ 5M+E • • • • • Man - człowiek Material - materiał Machine - maszyna Method - metoda Management - zarządzanie, organizacja + E environment - środowisko 20 2015-12-14 Metody i narzędzia ZJ Metody i narzędzia ZJ Ludzie Kultura Motywacje Partnerstwo Zaangażowanie Metody QFD FMEA SPC Materiał Surowce Materiały Jakość wyrobu ISO 9000 Logistyka Zarządzanie Narzędzie Urządzenia Środki produkcji Konkurencja Regulacje prawne Środowisko 21
