Pomiary powierzchni krzywoliniowych
Transkrypt
Pomiary powierzchni krzywoliniowych
Y RT U PO LI W DZ I HNIKA ŚL KA ĄS C TE O AŁ T RANSP Temat ćwiczenia Pomiary powierzchni krzywoliniowych I. Cel ćwiczenia Zapoznanie się z metodami pomiarów powierzchni krzywoliniowych. II. Wprowadzenie. Rzeczywiste elementy części maszyn i urządzeń mają w wielu przypadkach przekroje o zarysach nieprostoliniowych ze zmiennym promieniem krzywizny np.: krzywki o zarysie spirali Archimedesa, krzywki rozrządu silników spalinowych, których zarys jest kombinacją prostych i łuków o róŜnych promieniach lub innych krzywych, tłoki silników spalinowych, elementy tłoczne spręŜarek o zarysie eliptycznym, zwierciadła i anteny satelitarne o zarysie parabolicznym itp. Szczególną uwagę zwraca się obecnie na zarysy przekrojów powierzchni zbudowanych na podstawie współrzędnych punktów uzyskanych podczas badań doświadczalnych np.: profile skrzydeł samolotów, śmigieł lotniczych, łopatek wentylatorów, tłoczników karoseryjnych. Zarysy przekrojów wyznaczonych na podstawie współrzędnych punktów doświadczalnych opisywane są równieŜ za pomocą tzw. funkcji sklejanych. Do zarysów nieprostoliniowych zalicza się równieŜ przekroje rzeczywiste płaszczyzn części maszyn i urządzeń, które posiadają odchylenia od płaskości, a więc w określonych przekrojach posiadają odchylenia od prostoliniowości, np.: płyty pomiarowe, stoły montaŜowe itp. Metody i przyrządy pomiarowe dobiera się w zaleŜności od wymaganej dokładności wykonania określonej przez wartość tolerancji i określone warunki techniczne. Pomiary zarysów nieprostoliniowych wykonuje się w celu sprawdzenia poprawności wykonania określonych elementów zgodnie z warunkami technicznymi postawionymi przez konstruktora w celu zapewnienia poprawnego działania urządzenia w czasie jego eksploatacji. Powszechnie stosowane krzywki płaskie w układach rozrządu silników spalinowych lub innych urządzeniach sterujących przemieszczeniami elementów o określonym połoŜeniu w funkcji kąta obrotu charakteryzują się zmienną krzywizną powierzchni roboczych. Kształty krzywek są najczęściej zdefiniowane przez podanie w dokumentacji technicznej wymiarów, określających w układzie biegunowym lub prostokątnym współrzędne wybranych punktów profilu. Współrzędne wybranych punktów profilu są często podawane w postaci dwuwymiarowej tablicy w układzie biegunowym Θ, R (kąt obrotu – promień rys. 1.) lub kartezjańskim X, Y. Niekiedy podawane są funkcje matematyczne opisujące zarys krzywki. Na ogół tolerowana jest tylko jedna współrzędna, np. R lub Y. W przypadku gdy krzywka pracuje w warunkach dynamicznych, a więc wymagana jest ciągłość zarysu podaje się tolerancję róŜnic między poszczególnymi wymiarami. Rys. 1. Przykład wymiarowania krzywki. III Zadanie pomiarowe 1. Pomiary zarysu krzywek wałka rozrządu samochodu Fiat Cinquecento 700. (rys. 2) Rys. 2. Wałek rozrządu Fiata Cinquecento. (1,2,3,4 – krzywki, 5- otwór bazowy) 2. Umieścić badany wałek w stanowisku kłowym. (rys. 3) Rys. 3. Schemat stanowiska pomiarowego do badania krzywek wraz z mierzonym wałkiem rozrządu. (1- stanowisko kłowe, 2 – wałek rozrządu, 3 – czujnik zegarowy, 4 – wskazówka kątomierza) 3. Dokonać pomiarów wzniosu krzywek wałka rozrządu w funkcji kąta obrotu zaczynając pomiary zawsze od osi symetrii krzywki, której połoŜenie naleŜy ustalić wykorzystując otwór bazowy. (patrz rys 4.) Pomiary wzniosu naleŜy wykonać co 5˚ kąta obrotu. Rys 4. PołoŜenia kątowe krzywek względem otworu bazowego. IV. Wytyczne do sprawozdania 1. Porównać uzyskane wyniki pomiarów z wymiarami nominalnymi 2. Przedstawić graficznie uzyskane wyniki.