METODOLOGIA BADAO

Transkrypt

METODOLOGIA BADAO
Projekt „Badanie i diagnoza sytuacji osób niepełnosprawnych na lokalnym rynku pracy”
współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
METODOLOGIA BADAO
W RAMACH REALIZACJI PROJEKTU „BADANIE I DIAGNOZA
SYTUACJI OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH NA LOKALNYM
RYNKU PRACY”
PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY ZE ŚRODKÓW UNII
EUROPEJSKIEJ W RAMACH EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU
SPOŁECZNEGO
Priorytet VI. Rynek pracy otwarty dla wszystkich
Działanie 6.1. Poprawa dostępu do zatrudnienia oraz wspieranie aktywności zawodowej w regionie
Poddziałanie 6.1.1 Wsparcie osób pozostających bez zatrudnienia na regionalnym rynku pracy
Projekt „Badanie i diagnoza sytuacji osób niepełnosprawnych na lokalnym rynku pracy”
współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
METODOLOGIA BADAO W RAMACH REALIZACJI PROJEKTU BADANIE I DIAGNOZA SYTUACJI
OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH NA LOKALNYM RYNKU PRACY.
PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY ZE ŚRODKÓW UNII EUROPEJSKIEJ W RAMACH
EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO
I. WSTĘP DO PROBLEMATYKI BADAWCZEJ
Sytuacja społeczna i zawodowa osób niepełnosprawnych jest tematem zainteresowania
wielu środowisk: instytucji publicznych, ośrodków naukowych, organizacji pozarządowych.
Z analizy wyników Narodowego Spisu Powszechnego z 2002 roku wynika, że w Polsce żyje
ok. 5,5 mln osób niepełnosprawnych co oznacza ze ok. 14,3% ogółu ludności kraju stanowią
osoby niepełnosprawne. W mieście Płocku, zgodnie z danymi Narodowego Spisu
Powszechnego zamieszkuje 12 658 osób niepełnosprawnych co stanowi ok. 10% ogółu
mieszkaoców m. Płocka. Z analizy danych MOPS wynika że w latach 2007-2008 wydano
łącznie 3625 orzeczeo o stopniu niepełnosprawności. W panującym obecnie procesie
globalizacji i unifikacji problem bezrobocia nadal w znacznym stopniu dotyka osób
niepełnosprawnych i jest jedną z głównych przyczyn korzystania przez osoby
niepełnosprawne z pomocy ośrodków opieki społecznej. Z danych WUP w Warszawie
wynika, że w woj. mazowieckim w koocu lutego 2009r. zarejestrowanych było łącznie
201001 osób bezrobotnych z tego 3,6% ogółu bezrobotnych (7154 osoby) stanowiły osoby
niepełnosprawne w m. Płocku w koocu IV kwartału 2008r. stopa bezrobocia wynosiła 6412
osób z tego 4067 zarejestrowanych bezrobotnych kobiet oraz 263 os. niepełnosprawne
(w tym 137 bezrobotnych niepełnosprawnych kobiet). Z danych MOPS w Płocku wynika że
jedną z głównych przyczyn przyznania pomocy w latach 2007-2008 była niepełnosprawnośd
(pomoc przyznano w 2008r. 1485 rodzinom, 2507 osobom w rodzinach). Powyższe dane
wskazują na koniecznośd podejmowania działao przez instytucje publiczne w celu
niwelowania zjawiska wykluczenia społecznego i bezrobocia wśród osób niepełnosprawnych.
Aby móc skutecznie działad potrzebna jest dogłębna analiza problemu oraz przyczyny jego
powstawania. W m. Płocku brak jest usystematyzowanych danych dotyczących powyższej
problematyki, nie prowadzone są badania, analizy oraz statystyki które pozwoliłyby na
efektywną, pożądaną przez osoby niepełnosprawne pomoc ze strony administracji
publicznej, org. pozarządowych, co więcej nie ma żadnych opracowao, które przedstawiałyby
informację nt. zapotrzebowania na pracę osób niepełnosprawnych wśród płockich
pracodawców ze wskazaniem zawodów w których osoby te mogłyby świadczyd pracę.
Wszelkie dane dotyczące osób niepełnosprawnych w mieście Płocku ograniczają się do
podania ogólnej liczby osób niepełnosprawnych oraz stopy bezrobocia w podziale na
przedziały wiekowe i płed. Nikłe rozeznanie środowiska osób niepełnosprawnych przekłada
się na małą skutecznośd działao podejmowanych przez różne instytucje.
Priorytet VI. Rynek pracy otwarty dla wszystkich
Działanie 6.1. Poprawa dostępu do zatrudnienia oraz wspieranie aktywności zawodowej w regionie
Poddziałanie 6.1.1 Wsparcie osób pozostających bez zatrudnienia na regionalnym rynku pracy
Projekt „Badanie i diagnoza sytuacji osób niepełnosprawnych na lokalnym rynku pracy”
współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
II. CEL GŁÓWNY BADANIA:
Celem głównym badania jest przeprowadzenie diagnozy potrzeb osób
niepełnosprawnych związanych z przystosowaniem ich do zatrudnienia a także diagnoza
zapotrzebowania na pracę tych osób wśród płockich pracodawców.
CELE SZCZEGÓŁOWE BADANIA W PODZIALE NA DWIE GRUPY RESPONDENTÓW:
GRUPA 1 – OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNE
Diagnoza sytuacji społeczno demograficznej osób niepełnosprawnych;
/w tym uzyskanie odpowiedzi na podstawowe pytania tj. określenie wieku, wykształcenia,
płci, określenia grupy społeczno – zawodowej, stanu cywilnego, ilości osób zamieszkujących
wraz z respondentem w jego gospodarstwie domowym, uzyskaniu bliższych informacji
na temat osób zamieszkujących z respondentem w jego gospodarstwie domowym, ustaleniu
średniego miesięcznego dochodu dla gospodarstwa domowego respondenta, informacji
na temat źródła dochodu/.
Diagnoza sytuacji zdrowotnej;
/w tym określenie rodzaju niepełnosprawności respondenta, określenie stopnia
niepełnosprawności w tym podaniu czy stopieo niepełnosprawności ma charakter trwały,
okresowy, informacji na temat przyczyn powstania niepełnosprawności respondenta,
funkcjonowaniu respondenta w środowisku, określeniu kondycji zdrowotnej oraz poziomu
sprawności, ocena dostępności świadczeo i usług zdrowotnych na terenie Miasta Płocka/.
Diagnoza sytuacji zawodowej;
/w tym pozyskanie informacji na temat wyuczonego zawodu respondenta, informacji na
temat statusu na rynku pracy, oczekiwao respondenta co do rozwoju jego ścieżki kariery
zawodowej, informacji na temat dodatkowych kwalifikacji w tym szkoleo i kursów, informacji
na temat tego, czy respondent brał lub chciałby wziąd udział w szkoleniach
współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej, określenie w jakich kierunkach osoby
niepełnosprawne chciałyby się dokształcad/.
Wskazanie potrzeb psychospołecznych;
/w tym uzyskanie informacji na temat osobowości respondentów, posiadanych przez
respondentów umiejętności, najważniejszych dla respondentów wartości, określenie – „kim
jest respondent”/.
Priorytet VI. Rynek pracy otwarty dla wszystkich
Działanie 6.1. Poprawa dostępu do zatrudnienia oraz wspieranie aktywności zawodowej w regionie
Poddziałanie 6.1.1 Wsparcie osób pozostających bez zatrudnienia na regionalnym rynku pracy
Projekt „Badanie i diagnoza sytuacji osób niepełnosprawnych na lokalnym rynku pracy”
współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Wskazanie barier formalno
niepełnosprawnych;
prawnych
utrudniających
zatrudnianie
osób
/w tym pozyskanie informacji na temat tego jak osoby niepełnosprawne postrzegają
uregulowania prawne, dotyczące osób niepełnosprawnych, w naszym kraju – na ile ww.
uregulowania ułatwiają a na ile komplikują życie osobom niepełnosprawnym/.
Wskazanie barier mentalnych oraz formalno –
dezaktywizację zawodową osób niepełnosprawnych;
prawnych
powodujących
/w tym określenie warunków życia osób niepełnosprawnych w naszym społeczeostwie/.
GRUPA DOCELOWA – RESPONDENCI – OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNE
Powyższe cele realizowane będą poprzez przeprowadzenie badao na próbie 525 osób
niepełnosprawnych, w tym badaniami zostaną objęte:
 osoby legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności zamieszkujące na terenie
miasta Płocka /dopuszcza się udział w badaniu osób niepełnosprawnych
legitymujących się orzeczeniem wydanym przez Zakład Ubezpieczeo Społecznych lub
Powiatowy Zespół ds. Orzekania o niepełnosprawności – WARUNEK KONIECZNY
UDZIAŁU W BADANIU/;
 osoby niepełnosprawne korzystające z pomocy Miejskiego Ośrodka Pomocy
Społecznej;
 osoby niepełnosprawne zarejestrowane w Miejskim Urzędzie Pracy jako osoby
bezrobotne;
 osoby niepełnosprawne korzystające z pomocy Miejskiego Ośrodka Pomocy
Społecznej w Płocku i jednocześnie zarejestrowane w Miejskim Urzędzie Pracy bez
względu na status;
 osoby niepełnosprawne korzystające z pomocy Miejskiego Ośrodka Pomocy
Społecznej w Płocku i pracujące;
 osoby w wieku produkcyjnym tj. mężczyźni w wieku od 18 – 65 lat; kobiety w wieku
18 – 60 lat /WARUNEK KONIECZNY UDZIAŁU W BADANIU/.
Warunkiem koniecznym udziału w badaniu będzie pisemna zgoda respondentów na udział
ww. badaniu, tym samym zgoda na przetwarzanie danych osobowych. Dane osób zostaną
pozyskane z MUP w Płocku oraz MOPS w Płocku. Pracownicy socjalni zatrudnieni w MOPS
w Płocku oraz pracownicy MUP w Płocku, przekażą informację o realizowanym projekcie
osobom spełniającym kryteria konieczne tj. osobom legitymującym się orzeczeniem
o niepełnosprawności oraz osobom w wieku produkcyjnym. Ww. osoby, spełniające kryteria
doboru zostaną zapytane i poproszone o wzięcie udziału w projekcie i wyrażenie zgody na
przetwarzanie danych osobowych.
Priorytet VI. Rynek pracy otwarty dla wszystkich
Działanie 6.1. Poprawa dostępu do zatrudnienia oraz wspieranie aktywności zawodowej w regionie
Poddziałanie 6.1.1 Wsparcie osób pozostających bez zatrudnienia na regionalnym rynku pracy
Projekt „Badanie i diagnoza sytuacji osób niepełnosprawnych na lokalnym rynku pracy”
współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
GRUPA 2 – PRZEDSTAWICIELE REPREZENTUJĄCY SEKTOR MAŁYCH I ŚREDNICH
PRZEDSIĘBIORSTW
W ramach przedmiotowego badania kwestionariuszami zostanie objętych 55 przedstawicieli
reprezentujących sektor małych i średnich przedsiębiorstw z terenu Miasta Płocka.
W ramach tej części badania zostaną zdiagnozowane m.in. zawody deficytowe w których
mogłyby pracowad osoby niepełnosprawne, pożądane przez nich kwalifikacje, umiejętności,
bariery w zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. W tej części badania nastąpi
charakterystyka badanych przedsiębiorstw tj. pojawią się pytania dotyczące struktury
danego przedsiębiorstwa biorącego udział w badaniu, umocowao formalno-prawnych oraz
struktury zatrudnienia itp. Pracodawcom zostaną zadane pytania dotyczące ich doświadczeo
w kontaktach z osobami i pracownikami niepełnosprawnymi, zostaną przedstawione przez
respondentów przeszkody i zachęty do zatrudniania osób niepełnosprawnych z perspektywy
pracodawców. W tej części badania chcielibyśmy również uzyskad odpowiedzied na pytanie
jak zdaniem pracodawców powinny wyglądad formy aktywizacji zawodowej osób
niepełnosprawnych oraz co powinno się zmienid by pracodawcy chętniej zatrudniali osoby
niepełnosprawne.
GRUPA DOCELOWA – RESPONDENCI – PRZEDSTAWICIELE REPREZENTUJĄCY SEKTOR
MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW
Dane adresowe pracodawców zostaną pozyskane z książek teleadresowych typu „Busola”
bądź „Panorama Firm”, oraz z ogólnodostępnej ewidencji prowadzonych działalności
gospodarczych na terenie miasta Płocka przygotowanej przez UMP Płock. W ramach
przedmiotowego badania respondentów będzie się wybierad zgodnie z definicją MŚP
dotyczącą wyodrębnienia przedsiębiorstw. Przed wizytą ankietera zostanie wykonany
telefon celem ustalenia daty spotkania z przedstawicielem reprezentującym sektor małych
i średnich przedsiębiorstw.
III. WNIOSKI
W ramach projektu zostanie przebadane środowisko osób niepełnosprawnych – próba 525
osób (z tego osoby niepełnosprawne w stopniu lekkim będą stanowiły nie więcej niż 20%
respondentów) oraz losowa grupa pracodawców z terenu miasta Płocka – próba 55
podmiotów. Łącznie diagnoza zostanie przeprowadzona na grupie 580 respondentów.
Badanie będzie miało charakter eksploracyjny którego zadaniem jest pomoc w lepszym
zrozumieniu sytuacji osób niepełnosprawnych oraz na wypracowaniu metod mogących
wpłynąd na poprawę istniejącej sytuacji. Strona popytowa i podażowa będzie diagnozowana
przy wykorzystaniu jednej z technik badawczych: badao ilościowych wśród 525 osób
niepełnosprawnych oraz 55 płockich pracodawców. Narzędziem badao ilościowych na próbie
580 respondentów będzie wystandaryzowany kwestionariusz (PAPI) zaopatrzony
w instrukcję. Projekt badawczy gwarantuje badanym poufnośd. W ciągu dalszego
postępowania zostanie przeprowadzona analiza źródeł wtórnych (desk reserch) dostępnych
danych dot. osób niepełnosprawnych i ich zatrudnienia na płockim rynku pracy. Niniejsza
Priorytet VI. Rynek pracy otwarty dla wszystkich
Działanie 6.1. Poprawa dostępu do zatrudnienia oraz wspieranie aktywności zawodowej w regionie
Poddziałanie 6.1.1 Wsparcie osób pozostających bez zatrudnienia na regionalnym rynku pracy
Projekt „Badanie i diagnoza sytuacji osób niepełnosprawnych na lokalnym rynku pracy”
współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
analiza zostanie przeprowadzona pod kątem przydatności jej wyników w budowie
kwestionariusza wykorzystanego w badaniach ilościowych. Gotowe narzędzie badawcze
w postaci kwestionariusza zostanie sprawdzone pod kątem przydatności w trakcie badao
pilotażowych co pozwoli na unikniecie błędów logicznych, ewentualne poprawienie treści
pytao tak aby były lepiej rozumiane przez respondenta.
Badanie pilotażowe zostanie przeprowadzone w okresie od 01.02.2010r. do 28.02.2010r.
na próbie 25 os. niepełnosprawnych oraz 5 pracodawców. Całośd badao po przeprowadzeniu
badania pilotażowego zostanie podzielona na 2 etapy: etap I – diagnoza zostanie
przeprowadzona w okresie od 01.03.2010r. do 30.04.2010r. na próbie 250 osób
niepełnosprawnych oraz 25 przedsiębiorstw; etap II-diagnoza zostanie przeprowadzona w
okresie od 01.06.2010r. do 31.07.2010r. na próbie kolejnych 250 osób niepełnosprawnych
oraz 25 przedsiębiorstw. Łącznie przebadanych zostanie w badaniu pilotażowym oraz w I i II
etapie badao 580 respondentów Badania przeprowadzone zostaną przez 10 przeszkolonych
w tym zakresie ankieterów. Rekrutacja ankieterów przeprowadzona zostanie spośród
pracowników MOPS i organizacji pozarządowych oraz MUP w Płocku, co zapewni skuteczne
dotarcie do osób niepełnosprawnych oraz pracodawców. Moduły badao
kwestionariuszowych przeprowadzone zostaną metodą face to face – metoda wywiadu
bezpośredniego, która to pozwoli uniknąd problemu „braku danych” podczas kodowania
zebranego materiału. Obecnośd ankietera zmniejszy także ilośd odpowiedzi typu „nie wiem”,
„trudno powiedzied”. Jest to również gwarancja standaryzacji uzyskanych danych (w razie
wątpliwości respondenta może ułatwid mu właściwe zrozumienie pytania). Narzędzie
badawcze zbudowane zostanie zarówno z pytao zamkniętych jak i otwartych. Dane zostaną
zakodowane a na ich podstawie zbudowana zostanie baza danych będąca w dalszej części
podstawą do analiz statystycznych. Analiza statystyczna zostanie przeprowadzona przy
wykorzystaniu specjalistycznego oprogramowania komputerowego. Metody doboru oraz
wielkośd prób badawczych pozwoli na przełożenie uzyskanych wyników na cały operat
z maksymalnym błędem +/- 3%. Z każdego etapu badao zostaną sporządzone raporty
częściowe oraz raport koocowy.
Do opracowania kwestionariuszy ankiet zostaną zatrudnieni wyspecjalizowani specjaliści – 2
socjologów na podstawie umowy cywilnoprawnej. Raporty częściowe oraz raport koocowy
zostanie opracowany także przez 2 socjologów. W trakcie badao zostanie przeprowadzona
telefoniczna kontrola pracy ankieterów – 100 kwestionariuszy dot. os. niepełnosprawnych,
20 kwestionariuszy dot. pracodawców w celu zniwelowania ryzyka braku wiarygodności
danych w wypełnianych kwestionariuszach.
Następnie, nastąpi faza przetwarzania danych kwestionariuszowych, która obejmuje
klasyfikację (kodowanie) wpisanych odpowiedzi oraz przeniesienie wszystkich informacji do
komputera, za pomocą tradycyjnej metody przetwarzania danych – zakodowania danych
i przeniesienia przyporządkowanych im kodów na arkusz wyników, czyli arkusz kodowy.
Dane z przeprowadzonych ankiet będą wprowadzone przez 3 zatrudnione na podstawie
umowy cywilnoprawnej osoby.
W celu sprawnego przygotowania raportów cząstkowych i koocowego zostanie zakupione
profesjonalne oprogramowanie SPSS – kompletny system informatyczny na potrzeby badao.
Priorytet VI. Rynek pracy otwarty dla wszystkich
Działanie 6.1. Poprawa dostępu do zatrudnienia oraz wspieranie aktywności zawodowej w regionie
Poddziałanie 6.1.1 Wsparcie osób pozostających bez zatrudnienia na regionalnym rynku pracy
Projekt „Badanie i diagnoza sytuacji osób niepełnosprawnych na lokalnym rynku pracy”
współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
BADANIE REALIZOWANE JEST W RAMACH PROJEKTU „BADANIE I DIAGNOZA SYTUACJI
OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH NA LOKALNYM RYNKU PRACY”. PROJEKT
WSPÓŁFINANSOWANY ZE ŚRODKÓW UNII EUROPEJSKIEJ W RAMACH EUROPEJSKIEGO
FUNDUSZU SPOŁECZNEGO.
Efektem koocowym ww. działao będzie wydrukowana diagnoza popytu i podaży osób
niepełnosprawnych na płockim rynku pracy. Publikacja będzie wykorzystywana przez
instytucje sektora finansów publicznych, przedsiębiorstwa oraz firmy szkoleniowe celem
dostosowania swojej oferty do potrzeb osób niepełnosprawnych. Osoby niepełnosprawne
otrzymają informację na temat najbardziej deficytowych i pożądanych zawodów na lokalnym
rynku pracy. Powyższe przełoży się na dostosowanie własnych predyspozycji do wymagao
rynku pracy, rynku szkoleo oraz innych form podnoszenia kwalifikacji. Na podkreślenie
zasługuje fakt, iż podjęcie w/w działao przez MOPS w Płocku bez wsparcia z EFS byłoby
poważnie ograniczone. Powyższe stanowi wartośd dodaną projektu.
Priorytet VI. Rynek pracy otwarty dla wszystkich
Działanie 6.1. Poprawa dostępu do zatrudnienia oraz wspieranie aktywności zawodowej w regionie
Poddziałanie 6.1.1 Wsparcie osób pozostających bez zatrudnienia na regionalnym rynku pracy