Uchwała Nr KI – 412/41/12 Kolegium Regionalnej Izby

Uchwała Nr KI – 412/41/12
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej
w Krakowie
z dnia 18 stycznia 2012 r.
znak sprawy: WK-613- 96/11
Kolegium Izby działając na podstawie z art. 18 ust. 1 pkt 5a i art. 25b ustawy
z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U.
z 2001 r. Nr 55, poz. 577 z późn. zm.)
postanawia
oddalić zastrzeżenia wniesione przez Wójta Gminy Wieprz do wniosków
pokontrolnych Nr 2 i Nr 5 wystąpienia pokontrolnego Regionalnej Izby
Obrachunkowej w Krakowie z dnia 13 grudnia 2011 r.
UZASADNIENIE
W okresie od 12 września 2011 r. do 11 października 2011 r. inspektorzy
kontroli Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie, działając na podstawie
przepisów ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach
obrachunkowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 55, poz. 577 z późn. zm.) przeprowadzili
doraźną kontrolę Gminy Wieprz. Kontrolą objęto wybrane zagadnienia w zakresie
gospodarki finansowej, w tym obejmujące zamówienia publiczne, ze szczególnym
uwzględnieniem działalności w latach 2008-2010 i w 2011 r. do dnia obowiązywania
upoważnienia do przeprowadzenia kontroli. Ustalenia kontroli zostały zawarte
w protokole kontroli podpisanym przez inspektorów kontroli w dniu 18 października
2011 r. Wójt i Skarbnik Gminy Wieprz skorzystali z prawa odmowy podpisania
niniejszego protokołu. Ustalenia przedmiotowej kontroli stały się podstawą
skierowania przez Prezesa Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie wystąpienia
pokontrolnego.
W dniu 29 grudnia 2011 r., z zachowaniem terminu ustawowego,
do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie wpłynęły skierowane przez Wójta
Gminy Wieprz zastrzeżenia do wniosków ujętych w wystąpieniu pokontrolnym
- pismo z dnia 27 grudnia 2011 r. Przedmiotem zastrzeżeń były wnioski pokontrolne
ujęte w punktach: 2 i 5 wystąpienia pokontrolnego.
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie
przedmiotowe zastrzeżenie stwierdziło:
rozpatrując
Wniosek pokontrolny Nr 2 brzmiał:
Zbywanie przez Wójta Gminy wyłącznie nieruchomości wchodzących w skład
gminnego zasobu nieruchomości, o uregulowanym stanie prawnym, zgodnie
z przepisami art. 25 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce
nieruchomościami (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r., Nr 102, poz. 651 z późn. zm.)
oraz ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93
z późn. zm.)
Wniosek pokontrolny Nr 2 opracowany został w wyniku stwierdzenia podczas
kontroli, iż Uchwałą Nr XLVII/302/10 z dnia 08.10.2010 r. Rada Gminy Wieprz
wyraziła zgodę na zbycie nieruchomości położonej w miejscowości Przybradz.
Powyższa nieruchomość składa się z następujących działek: działka nr 164/7
zabudowana budynkiem mieszkalno-socjalnym (0,2567 ha), niezabudowane działki
porośnięte roślinnością leśną o nr 133/2 (1,5518 ha), nr 1060 (0,1005 ha), nr 136
(0,0561 ha). Jak wynika z rejestru gruntów oraz zapisów księgi wieczystej
nr KR1W/00056987/9 ww. działki stanowią własność Gminy Wieprz. Z fragmentu
mapki stanowiącej załącznik do planu zagospodarowania przestrzennego sołectw
Gminy Wieprz (uchwała Rady Gminy Nr LIII/238/06 z dnia 27.02.2006 r., zmieniona
uchwałą Rady Gminy Nr XVIII/94/08 z dnia 23.01.2008 r.), róg budynku
(południowo-zachodnia część) posadowiony jest na sąsiedniej działce nr 164/16
niebędącej własnością Gminy. Powzięcie informacji o tak posadowionym budynku
wynikło po zmianie map analogowych na numeryczne (cyfrowe) przez Starostwo
Powiatowe w Wadowicach, tj. po przeprowadzeniu modernizacji gruntów i budynków
w trybie art. 24a ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne. Właściciel sąsiedniego
gruntu (działka nr 164/16 w Przybradzu) nie występował z roszczeniem
o ustanowienie służebności lub wykupienie od niego zajętej części gruntu na
podstawie art. 151 K.c. W roku 2011 Gmina Wieprz przeznaczyła nieruchomość
położoną w miejscowości Przybradz na sprzedaż, pomimo posiadania informacji,
że część budynku znajduje się na sąsiednim gruncie.
Składając zastrzeżenie do przedmiotowego wniosku Wójt Gminy Wieprz zarzucił,
naruszenie art. 25 ust. 1 i 2 w związku z art. 24 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r.
o gospodarce nieruchomościami, w związku z art. 44 Kodeksu cywilnego przez ich
błędną wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie. Wójt Gminy Wieprz podniósł,
iż „Gmina Wieprz przeznaczyła do sprzedaży nieruchomość, której stan prawny
nie budzi wątpliwości (vide: wpis w księdze wieczystej), stanowiącą oznaczoną
działkę gruntu, zabudowaną budynkiem. To, że część budynku znajduje się na
sąsiedniej działce w żadnej mierze nie powinno pozbawiać Gminy Wieprz prawa do
rozporządzania przysługującym jej prawem własności”. Przedmiotem sprzedaży jest
nieruchomość, której częścią składową jest budynek na niej wybudowany. Cześć
2
składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności. Zatem całkowicie
bezzasadny jest zarzut zadysponowania przez Gminę do sprzedaży nieruchomością,
do której nie przysługiwało jej prawo własności. To że przy wznoszeniu budynku
przekroczono granice działki (przy czym ta okoliczność nie ma charakteru pewnego
– równie dobrze mogło dojść do „przesunięcia się” linii granicznych w terenie
np. wskutek czynności modernizacji ewidencji gruntów poprzez tzw. wektoryzację
map katastralnych) nie oznacza, że Gmina Wieprz przeznaczyła do sprzedaży część
nieruchomości sąsiedniej. W ocenie wnoszącego zastrzeżenia, „konsekwencje zasady
superficies solo cedit zostały w wystąpieniu pokontrolnym całkowicie odwrócone
– tj. fakt, iż fragment budynku został wybudowany poza granicami działki
„wyjściowej” tamże oznacza, że Gmina Wieprz zadysponowała nieruchomością,
do której nie przysługiwało jej prawo własności, tak jakby to grunt dzielił losy prawne
budynku, a nie odwrotnie.” Wójt Gminy Wieprz przyznaje, że Gmina Wieprz nie jest
właścicielem działki nr 164/16 w Przybradzu, jednocześnie podkreślając,
iż nie przeznaczyła do sprzedaży części nieruchomości stanowiącej działkę nr 164/16,
na którym znajduje się część budynku stanowiącego dworek. Wnoszący zastrzeżenia,
przyznaje, iż skoro doszło bez winy umyślnej, do przekroczenia przy wnoszeniu
budynku lub innego urządzenia granic gruntu sąsiedniego, to właścicielowi tego
gruntu przysługują roszczenia z art. 151 Kodeksu cywilnego. Skoro Gmina Wieprz nie
ma roszczenia w tym zakresie, to nie może skutecznie wyegzekwować tych roszczeń
od właściciela działki nr 164/16, domagając się np. zobowiązania właściciela gruntu
sąsiedniego do złożenia stosownego oświadczenia woli. Uprawnienia do wyboru
żądań określonych w art. 151 zdanie drugie Kodeksu cywilnego przysługują wyłącznie
właścicielowi tego gruntu, którego granice zostały przekroczone. W konsekwencji
niezgodne ze stanem faktycznym i prawnym są twierdzenia przeprowadzających
kontrolę, iż Gmina Wieprz przeznacza do sprzedaży nieruchomość nie należącą do
gminnego zasobu nieruchomości.
Kolegium Izby odnosząc się do podnoszonych przez Wójta Gminy Wieprz
argumentów stwierdziło, co następuje:
Na wstępie należy zauważyć, iż Wójt Gminy Wieprz w swoich zastrzeżeniach
nie zaprzecza ustaleniom faktycznym, iż przeznaczono do sprzedaży nieruchomość
stanowiącą własność Gminy Wieprz, na którą to nieruchomość składała się między
innymi działka zabudowana nr 164/7 o powierzchni 0,2567 ha, a budynek znajdujący
się na tej działce w pewnym zakresie jest także położony na działce sąsiedniej
nr 164/16 nie będącej własnością Gminy Wieprz. Wbrew jednak twierdzeniom
Wnoszącego zastrzeżenie, stwierdzić należy, że przekroczenie granic sąsiedniego
gruntu przy wznoszeniu budynku lub innego urządzenia stanowi niewątpliwie
naruszenie prawa własności właściciela tego sąsiedniego gruntu. Nie sposób się
zgodzić z twierdzeniami Wójta Gminy Wieprz, iż stan prawny powstały w wyniku
przekroczenia granic gruntu sąsiedniego przy wznoszeniu budynku lub innego
urządzenia jest stanem uregulowanym i nie budzącym żadnych wątpliwości. Gdyby
bowiem w tej sytuacji konsekwentnie stosować jedynie ogólne przepisy regulujące
prawo własności, to właściciel gruntu sąsiedniego mógłby zawsze żądać
3
od właściciela gruntu wyjściowego przywrócenia stanu poprzedniego i zaniechania
naruszeń, jeśli na przeszkodzie nie stałyby zasady współżycia społecznego. Jednakże
takie rozwiązanie w wielu przypadkach stałoby w sprzeczności z interesem społecznogospodarczym i mogłoby powodować poważne szkody gospodarcze. Takim,
niepożądanym skutkom ma zapobiegać art. 151 k.c., w którym nie tylko ograniczono
uprawnienie do żądania przywrócenia stanu poprzedniego przez właściciela gruntu,
którego granice przekroczono, lecz przewidziano inne sposoby rozwikłania splotu
interesów, do jakiego doszło na skutek przekroczenia granicy gruntu przy wznoszeniu
budynku lub innego urządzenia. Mianowicie właścicielowi sąsiedniego gruntu
przyznano uprawnienie do żądania wykupu stosownej części gruntu lub
wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności gruntowej (art. 151 k.c.).
Przepis ten zamieszczono w dziale dotyczącym treści i wykonywania własności,
w grupie przepisów tzw. prawa sąsiedzkiego. Z jego treści wynika jednoznacznie,
iż roszczenia w nim przewidziane nie przysługują współwłaścicielowi gruntu
wyjściowego, tj. gruntu, na którym wzniesiono budynek lub inne urządzenie.
Przeciwnie, legitymacja czynna przysługuje wyłącznie właścicielowi gruntu
sąsiedniego. Może on wyjątkowo żądać przywrócenia stanu poprzedniego (jeśli
przekroczono granicę z winy umyślnej bądź wprawdzie przekroczenie nie nosi cech
winy umyślnej, lecz właściciel gruntu sąsiedniego bez nieuzasadnionej zwłoki
sprzeciwił się przekroczeniu granicy albo wykazał, iż grozi mu niewspółmiernie
wielka szkoda), z reguły zaś stosownego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie
odpowiedniej służebności gruntowej albo wykupienia zajętej części gruntu. Jeśli zatem
właściciel gruntu, którego granice przekroczono (gruntu sąsiedniego), nie dochodzi
żadnego z tych roszczeń (tak jak podnosi to w swoim zastrzeżeniu Wójt Gminy
Wieprz) to w istocie brak byłoby możliwości prawnego uregulowania powstałej
sytuacji faktycznej na podstawie art. 151 k.c. Taki wniosek nie jest możliwy
do przyjęcia. Wykładnia obowiązujących przepisów prawa musi zmierzać
do poszukiwania takich rozwiązań prawnych, które pozwalają uregulować stan prawny
nieruchomości. Biorąc pod uwagę fakt, iż roszczenia z art. 151 zdanie 2 kodeksu
cywilnego nie rozwiązują problemu prawnego uregulowania stanu, jaki powstał
wskutek przekroczenia granicy przy wznoszeniu budynku lub innego urządzenia,
w sytuacji gdy właściciel gruntu sąsiedniego zachowuje się biernie, należy rozważyć
zastosowanie odpowiednio art. 231 Kodeksu cywilnego. Mianowicie stwierdzić
należy, że samoistny posiadacz w dobrej wierze, który przekroczył granicę sąsiedniego
gruntu przy wznoszeniu budynku lub innego urządzenia, o wartości znacznie
przekraczającej wartość zajętej na ten cel części działki, może żądać, aby właściciel
przeniósł na niego własność tak zajętego gruntu sąsiedniego za odpowiednim
wynagrodzeniem. Oczywiście możliwość skutecznego dochodzenia roszczenia
z art. 231 § 1 k.c. uzależniona jest od spełnienia przesłanek przewidzianych w tym
przepisie. Tak więc roszczenie to będzie przysługiwało: po pierwsze, samoistnemu
posiadaczowi części sąsiedniej nieruchomości, będącemu w dobrej wierze (z którą
mamy do czynienia w przypadku błędnego, ale usprawiedliwionego przekonania
jakiejś osoby, że przysługuje jej określone prawo podmiotowe); po wtóre, objęcie
w posiadanie części sąsiedniego gruntu w dobrej wierze nastąpiło przy wznoszeniu
budynku lub innego urządzenia; po trzecie, wartość części budynku lub innego
urządzenia musi być taka, iż przewyższa znacznie wartość zajętego na ten cel gruntu
4
sąsiedniego (porównaj uzasadnienie z uchwały Sądu Najwyższego z dnia 29 grudnia
1987 r., sygn. akt III CZP 79/87, Przewodniczący: sędzia SN Z. Świeboda. Sędziowie
SN: G. Bieniek, H. Ciepła). W konsekwencji powyższego, Gmina Wieprz nie jest
zatem pozbawiona jak twierdzi w zastrzeżeniu środków prawnych pozwalających na
uzyskanie tytułu prawnego do części nieruchomości na której usytuowana jest część
budynku. Należy podkreślić, iż to Wójt Gminy Wieprz będąc odpowiedzialnym
za gospodarowanie gminnym zasobem nieruchomości, winien na zasadzie art. 25
ust. 2 ustawy dnia 1 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U.
z 2010 r, Nr 102, poz. 651 ze zm.) wykonywać i podejmować czynności o których
mowa w art. 23 ust. 1 tej ustawy. W sytuacji gdyby doszło do przekroczenia granic
działki nr 164/7 przy wznoszeniu budynku przez Inwestora, którym była Gmina
Wieprz (i wkroczeniu na działkę nr 164/16), Wójt Gminy winien wykonując
czynności o których mowa w art. 23 ust. 1 pkt 8 ustawy o gospodarce
nieruchomościami wystąpić na drogę sądową o uregulowanie zaistniałego stanu
faktycznego, zgodnie z treścią art. 231§1 Kodeksu cywilnego (vide: Kodeks Cywilny
– Komentarze Becka 2005 str. 516 i 517).
W ocenie Kolegium Izby niezasadnym jest również powoływanie się przez
Wnoszącego zastrzeżenia na treść księgi wieczystej. Albowiem w chwili podjęcia
działań zmierzających do zbycia nieruchomości położonej w miejscowości Przybradz
w roku 2011, Wójt Gminy Wieprz posiadał już wiedzę, iż stan ujawniony w księdze
wieczystej jest niezgodny ze stanem rzeczywistym, skoro część budynku jest
usytuowana na gruncie sąsiednim i z tego tytułu mogą powstać roszczenia ze strony
właściciela gruntu sąsiedniego. Powyższe jest ważne dla potencjalnego nabywcy,
którzy działa w zaufaniu do rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych. Wnoszący
zastrzeżenia, potwierdził, iż Gmina Wieprz nie jest właścicielem działki nr 164/16
w Przybradzu, na którym znajduje się część budynku stanowiącego dworek. Tym
samym przeznaczenie do sprzedaży działki zabudowanej budynkiem, który w części
znajduje się na działce nie będącej własnością Gminy i do której Gmina nie posiada
innych prawa rzeczowych było co najmniej przedwczesne. Należy mieć nadto
na uwadze, że wniosek pokontrolny Nr 2 zalecał zbywanie przez Wójta Gminy Wieprz
wyłącznie nieruchomości wchodzących w skład gminnego zasobu nieruchomości,
o uregulowanym stanie prawnym. Obie części zalecenia należy odczytywać łącznie.
W konsekwencji powyższego, wniosek pokontrolny Nr 2 został sporządzony
prawidłowo.
Wniosek pokontrolny Nr 5 brzmiał:
Odbywanie podróży służbowej przez Wójta Gminy Wieprz wyłącznie na podstawie
polecenia wyjazdu służbowego wystawionego przez pracodawcę, zgodnie
z wymogami art. 8 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych
(Dz. U. Nr 223, poz. 1458) w powiązaniu art. 775 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r.
Kodeks pracy ( tekst jednolity Dz. U. z 1998 r , Nr 21, poz. 94 z późn. zm.)
5
Wniosek pokontrolny Nr 5 opracowany został w wyniku stwierdzenia podczas
kontroli, iż Wójt Gminy Wieprz wraz z Przewodniczącym Rady Gminy odbyła podróż
służbową do Hiszpanii w dniach 04-07.05.2010 r. Wydatki związane z pobytem
w Hiszpanii (zakwaterowanie, wyżywienie, tłumaczenia) oraz transportem zostały
zapłacone na podstawie faktury N 02310 z dnia 27.04.2010 r. na kwotę 1.864,76 Euro.
tj. 7.532,33 zł. W opisie merytorycznym ww. faktury wskazano, cyt. „Zamówienie
na podstawie art. 4 pkt 8 Prawo zamówień publicznych. Przedmiotem faktury jest
usługa pobytu Przewodniczącego Rady oraz Wójta Gminy w Hiszpanii w celu
nawiązania partnerstwa zagranicznego. W ½ płatne ze środków Rady Gminy oraz
w ½ płatne ze środków Urzędu Gminy”. Wydatek ujęto w księgach Urzędu Gminy
pod pozycją nr 587/04/10 w dniu 29.04.2010 r. Podróż służbowa odbyła się pomimo
braku stosownego polecenia wyjazdu służbowego, określonego przez pracodawcę.
Jak ustalili kontrolujący, na liście obecności z maja 2010 r. w dniach 4 – 7 widnieją
podpisy Wójt Gminy wskazujące na jej obecność w stałym miejscu pracy tj.
w Urzędzie Gminy. Brak odnotowania, że ww. osoba przebywała w podróży
służbowej.
Składając zastrzeżenie do przedmiotowego wniosku Wójt Gminy Wieprz zarzucił
naruszenie art. 8 ustawy o pracownikach samorządowych w związku z art. 775 § 1
Kodeku pracy przez ich błędną wykładnię. W ocenie Wnoszącego zastrzeżenie,
pomimo nieudokumentowania polecenia wyjazdu służbowego na piśmie, nie doszło do
naruszenia prawa. Na gruncie obowiązującego porządku prawnego brak jest co do
zasady wymogu dokumentowania na piśmie polecenia wyjazdu służbowego. Nie jest
to bowiem konieczne z punktu widzenia samego tylko potwierdzenia realizacji
obowiązków służbowych poza miejscowością, w której znajduje się siedziba
pracodawcy, bądź poza stałym miejscem pracy; wymóg taki pojawia się jedynie
wówczas, gdy zachodzi potrzeba rozliczenia się z pracownikiem z poniesionych
w związku z podróżą służbową wydatków (np. zwrot kosztów przejazdu własnym
samochodem). W orzecznictwie sądowym podkreśla się, iż odpowiednim dokumentem
będzie w takim przypadku polecenie wyjazdu służbowego, zwane dalej delegacją
(wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 26 stycznia
2007 r., I SA/ Wr 1332/06, M. Pod. 2007, nr 19, poz. 35).” Skoro w przypadku
zakwestionowanej w wyniku czynności kontrolnych podróży służbowej Wójta Gminy
Wieprz, pracownik ten nie ponosił kosztów podróży służbowej, co do których
zachodziła potrzeba ich rozliczenia przez pracodawcę (koszty te poniósł pracodawca
na podstawie wystawionej na niego faktury VAT), nie było na gruncie powołanych
przepisów obowiązku, aby polecenie wyjazdu zostało wystawione Wójtowi Gminy
na piśmie przez osobę wykonującą wobec niego czynności z zakresu prawa pracy
(tu: Sekretarza)”. Zatem wniosek pokontrolny Nr 5 jest bezzasadny.
Kolegium Izby odnosząc się do podnoszonych przez Wójta Gminy Wieprz
argumentów stwierdziło, co następuje:
Definicję podróży służbowej zawiera art. 77 5 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca
1974 r. Kodeks pracy. Wynika z niego, że podróżą służbową jest wykonywanie przez
pracownika na polecenie pracodawcy zadania służbowego poza miejscowością,
6
w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy
w terminie i w miejscu wskazanym w poleceniu wyjazdu służbowego. Jak zaznaczył
w jednym z wyroków Sąd Najwyższy podróż służbowa polega na zleceniu
pracownikowi wykonywania zadania poza stałym miejscem pracy (teza z wyroku SN
z 30.05.2001 r., sygn. akt I PKN 424/00, OSNP z 2003 r. Nr 7, poz. 172).
Nie ulega wątpliwości, iż jednostki samorządu terytorialnego są obowiązane
w zakresie rozliczania podróży służbowej pracowników (tak w kraju jak i zagranicą)
stosować przepisy wydane przez Ministra właściwego w sprawach pracy zgodnie
z upoważnieniem zawartym w art. 77 5 Kodeksu pracy. Przepisy obowiązującego
rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19.12.2002 r. w sprawie
wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi
zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce budżetowej z tytułu
podróży służbowej poza granicami kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1991 z późn. zm)
określają między innymi, że tytuł podróży, termin, środek transportu i państwo gdzie
podróż jest odbywana określa pracodawca, za co pracownikowi przysługuje zwrot
kosztów jeżeli te koszty ponosi, na warunkach i zasadach określonych w tym
rozporządzeniu. Powszechnie przyjętą praktyką jednostek sektora finansów
publicznych jest dokumentowanie polecenia odbycia podróży służbowej w formie
pisemnej bez względu na fakt ponoszenia przez pracownika kosztów takiego wyjazdu
czy też nie, bowiem w sytuacji ponoszenia kosztów takiej podróży służbowej przez
pracodawcę będącego jednostką sektora finansów publicznych będzie to wydatek
dokonywany ze środków publicznych wymagający tak formalnego jak
i merytorycznego potwierdzenia, co będzie stanowiło tytuł prawny do jego dokonania
ze środków publicznych.
W myśl art. 8 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych
(Dz. U. Nr 223, poz. 1458 ze zm) „czynności z zakresu prawa pracy wobec wójta
(burmistrza, prezydenta miasta), związane z nawiązaniem i rozwiązaniem stosunku
pracy, wykonuje przewodniczący rady gminy, a pozostałe czynności - wyznaczona
przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) osoba zastępująca lub sekretarz gminy,
z tym że wynagrodzenie wójta ustala rada gminy, w drodze uchwały”. Bezspornym
jest, iż na okoliczność pobytu Wójta Gminy Wieprz w Hiszpanii w dniach
04-07.05.2010 r. nie zostało wystawione dla Wójta Gminy polecenie wyjazdu
służbowego (delegacja) ani żaden inny dokument, który stanowiłby podstawę tego
wyjazdu. Polecenie takie w niniejszym wypadku winien wystawić Sekretarz Gminy.
W ocenie Kolegium Izby, polecenie wyjazdu w podróż służbową powinno przybrać
formę pisemną, gdyż będzie stanowić dokument potwierdzający m.in. związek
wyjazdu z pracą, kwalifikowanie danego wyjazdu jako delegacji. Informacje zawarte
w poleceniu wyjazdu służą zarówno pracownikowi (cel wyjazdu, środki komunikacji
itp.), jak i pracodawcy (do celów rozliczeniowych). Polecenie służbowe wydane
w formie pisemnej służy celom dowodowym. Jak ustalili kontrolujący, na liście
obecności z maja 2010 r. w dniach 4 – 7 widnieją podpisy Wójt Gminy wskazujące
na jej obecność w stałym miejscu pracy, tj. w Urzędzie Gminy. Brak odnotowania,
że ww. osoba przebywała w podróży służbowej. Natomiast zgodnie z art. 128 § 1
Kodeksu Pracy, czasem pracy jest czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji
pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania
pracy. Ponieważ delegacja - czyli podróż służbowa wykonywana jest na polecenie
7
pracodawcy w celu wykonywania zadania służbowego poza miejscowością, w której
znajduje się siedziba pracodawcy, to w związku z powyższym należy uwzględniać
delegacje służbowe w ewidencji czasu pracy i oznaczać je jako podróże służbowe.
Kolegium Izby zwraca również uwagę, iż powoływany w przedmiotowym
zastrzeżeniu wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia
26 stycznia 2007 r. I SA/Wr 1332/06, dotyczył rozstrzygnięcia sporu podatnika
z organami podatkowymi w kwestii dokumentowania dla celów podatkowych
wyjazdów służbowych pracowników. Niemniej jednak w uzasadnieniu tegoż wyroku
Sąd wyraźnie podkreślił, iż powierzenie pracownikowi przez pracodawcę wykonania
określonego zadania służbowego poza stałym miejscem pracy wymaga odpowiedniego
udokumentowania, co w przedmiotowej sprawie nie miało miejsca. Takim
dokumentem najczęściej jest polecenie wyjazdu służbowego (delegacja). Zdaniem
Sądu w żadnym razie fakt odbycia podróży służbowej przez pracowników nie może
być ustalany na podstawie ustnego polecenia wyjazdu służbowego. W związku
z powyższym, wniosek pokontrolny Nr 5 został – zdaniem Kolegium Izby
- sformułowany prawidłowo.
POUCZENIE
Od przedmiotowej uchwały nie przysługują środki odwoławcze.
/-/ Przewodniczący Kolegium Izby
Janusz Kot
8