CO2 to nie jeden

CO2
to nie jeden
Kuchennik
……………………………………………
(Imię i nazwisko właściciela)
……………………………………………
(e-mail)
CO2 to nie jeden
Spis treści
Kuchennik
1. Znaczenie CO2 w kuchni
2. Dobre rady naszych babć „Różne sekreta domowe”
3. Praktyczne rady
4. Przelicznik miar i wag
5. Przepisy kulinarne „wczoraj” i „dziś”
6. Nasze przepisy
CO2 to nie jeden
ZNACZENIE CO2 W KUCHNI
CO2 to nie jeden
DOBRE RADY NASZYCH BABĆ
„RÓŻNE SEKRETA DOMOWE"
[fragmenty
z „KUCHARZA WIELKOPOLSKIEGO”
aut. Marya Śleżańska
Wydanie szóste poprawione i powiększone 1912 rok]
„Jaja stare można rozpoznać”
gdy pływają na powierzchni wody mocno osolonej, do
której wzięto na 10 części wody jedną część soli
kuchennej. Cuchnące lub zaparzone jaja pływają już na
czystej wodzie, gdy tymczasem dobre i zdrowe utoną.
„Pranie białej bielizny w sposób łatwy i nieszkodzący
bieliźnie”
Jeżeli bielizna bardzo brudna, można ją dzień
poprzednio namoczyć, pomydliwszy plamy. Na drugi dzień
bierze się po kilka sztuk bielizny w wannę i pomydlając
ją pierze się czysto; skoro mydliny brudne, odlewa je
się, bierze świeżej wody i znów parę sztuk bielizny i
tak postępuje, dopóki się wszystkiej nie wypierze.
Następnie nalewa się w wannę wody i spiera bieliznę z
brudnych mydlin.
Poprzednio zostawia się 45 litrów z ¼ funta twardego
mydła, dodaje się proszek mydlany. Gdy się dobrze
rozgotuje i wyszumuje, ubrać pewną część mydlin w inne
naczynie i układać w kociołek poprzednio przepraną i
gdzie trzeba namydloną bieliznę, najpierw czyściejszą i
gotować 20 minut; po tym przeciągu czasu wyjmuje się z
kotła, osiąka w wannie, aby dobrze z mydlin ociekła i
kładzie do wanny w zimną wodę, w której się spiera z
mydlin; gdy się woda zabiela, odlewa ją się i dolewa
czystej. Po zepraniu wszystkiej bielizny z mydlin
dopiero się płócze, modrzy i mączkuje.
CO2 to nie jeden
„NIE WYRZUCAJ ODPADKÓW”
[fragmenty
z „Przewodnika Katolickiego”
Ilustrowany tygodnik dla rodzin katolickich
- redaktor naczelny X.Józef Kłos
Nr. 5 Rok 38
Poznań, dnia 31 stycznia 1932.]
S k o r u p k i z j a j drobno tłuczone wysypuj do
karmy i podaje kurom i kurczętom. Drobno tłuczonemi z
dodatkiem nieco soli i octu czyści się tłuste patelnie
szczególnie miedziane.
Ł u p i n k i z j a b ł e k ususzone i zrumienione
na blachach w rurze lub piecu po chlebie można użyć
zamiast herbaty.10-20 g suszonych łupek parzy się
wrzącą wodą ( ¼ – ½ l) w emaliowanym garnuszku i
stawia się na gorący piec na 1-2 godzin, by się
naciągały.
CO2 to nie jeden
PRAKTYCZNE RADY
Poniżej zaprezentuję praktyczne rady, które pomogą rozwiązywać
problemy życia codziennego. Kuchnia to nasze „małe laboratorium”, w
którym ukrywają się przepisy na wspaniałe dania i wypieki, ale nie
brakuje również w niej składników, których inne zastosowanie może
nas zaskoczyć. Dzięki chemicznym prawom przy kuchennym stole możemy
poradzić sobie z wieloma niedogodnościami.
Oczyszczanie srebra
Ciemny nalot na wyrobach srebrnych jest siarczkiem srebra
powstającym wskutek kontaktu ze śladami siarkowodoru w obecności
tlenu powietrza:
4 Ag + 2 H2S + O2
2 Ag2S + 2 H2O
Przedstawię kilka metod, które umożliwią pozbycie się tego problemu,
aby znów zobaczyć błysk biżuterii.
Metoda 1
Do doświadczenia należy przygotować folię aluminiową, garnek z
roztworem wody i soli. Oczyszczane przedmioty należy owinąć w folię
aluminiową i umieścić w garnku. Następnie roztwór gotuje się przez
kilkanaście minut na wolnym ogniu, po czym starannie wyciera
przedmioty do sucha. W procesie czyszczenia srebra zachodzi reakcja
redukcji i utleniania (redox). Srebro z postaci zanieczyszczeń
(siarczki, tlenki) przechodzi do postaci metalicznej. Aluminium
natomiast, jako aktywniejsze chemicznie przechodzi z postaci
metalicznej do postaci związków (takich w jakich było srebro). Aby
reakcja była możliwa oba metale muszą być zanurzone w elektrolicie,
którym w tym przypadku jest wodny roztwór dobrze zdysocjowanej soli
(gdyż jest to sól mocnego kwasu i mocnej zasady). Podczas kontaktu
roztworu z metalicznym glinem podczas oczyszczania uwalniane są
elektrony:
Al0
Al
3+
+ 3e
Elektrony uczestniczą w redukcji siarczku srebra i powstaje srebro w
postaci metalicznej:
Ag2S + 2 H2O + 2e
2 Ag + H2S + 2 OH-
Metoda 2
CO2 to nie jeden
Sok z cytryny należy wymieszać z popiołem (np. z papierosów).
Przygotowuje się gęstą papkę, która likwiduje poczerniałe miejsca na
wyrobach ze srebra. Wciera się masę w przedmioty przygotowane do
oczyszczenia. Po tym zabiegu trzeba przedmioty opłukać letnią wodą i
wytrzeć do sucha. Pod wpływem zastosowanych substancji następuje
redukcja siarczku srebra i srebro przechodzi do postaci metalicznej.
Metoda 3
Na litr wody dodaje się łyżkę octu (10%) oraz łyżkę sody
oczyszczonej. Całkowicie zanurza się srebro w roztworze na 15 minut,
a następnie się spłukuje srebrne przedmioty i starannie przeciera
miękką szmatką. Srebrne przedmioty zostają oczyszczone, ponieważ
następuje redukcja siarczku srebra.
Metoda 4
Srebrnej, zmatowiałej biżuterii, która jest pokryta nalotem pomoże
kąpiel w kwaśnym mleku. Wystarczy, bowiem zanurzyć ją w nim na pół
godziny, po czym dokładnie wypłukać i wysuszyć. Podobnie należy
postępować ze srebrnymi sztućcami.
(Również w tej reakcji siarczek srebra redukuje się zgodnie z
reakcją:
Ag+ + e
Ag
Jak pozbyć się kamienia z czajnika?
Tworzący się w naszych czajnikach osad to sole kwasu węglowego –
węglany wapnia i magnezu. Aby się go pozbyć należy do wody dosypać
kwasku cytrynowego i otrzymany roztwór zagotować. Woda zaczyna się
intensywnie burzyć, powstaje dwutlenek węgla, natomiast sole kwasu
cytrynowego przechodzą do roztworu. Po zagotowaniu należy wodę wylać
i raz jeszcze samą wodę bez kwasku doprowadzić do wrzenia.
Smaczny odrdzewiacz
Każdy z nas zna smak coca-coli, jest to bowiem bardzo popularny
napój gazowany. W jego skład wchodzi kwas fosforowy, który reaguje z
rdzą (tlenkiem żelaza), rozpuszczając ją.
Fusy po kawie, woda z mięsa i skorupki z jaj jako doskonałe nawozy
Nie należy wyrzucać fusów po czarnej kawie, gdyż stanowią one
doskonały nawóz, dzięki któremu będą one doskonale rosły. Również
woda, w której płukano mięso, stanowi doskonałą odżywkę. Natomiast
bogate w wapń pokruszone skorupki z jajek należy włożyć do naczynia
CO2 to nie jeden
i zalać wodą. Po 2-3 tygodniach można podlewać taką wodą kwiaty
doniczkowe.
Aby świeca paliła się dłużej
Przed pierwszym zapalenie świecy należy owinąć ją folią i włożyć na
kilka godzin do zamrażalnika. Dobry efekt obserwuje się również, gdy
naokoło knota wysypie się odrobinę soli.
Aby pozbyć się zapachu ryb z naczyń
Woń ryb zniknie z naczyń, w których były przyrządzane po przetarciu
ich skórką cytryny lub zagotowaniu w nich wody z cytryną.
Jak wyczyścić porcelanę
Osad z herbaty i kawy można usunąć wykorzystując sodę oczyszczoną.
Należy nałożyć ją na wilgotną ściereczkę i przecierać zabrudzone
miejsca.
Aby olej z patelni nie pryskał
Często zdarza się, że rozgrzany olej z patelni pryska. Aby temu
zapobiec przed smażeniem należy posypać tłuszcz szczyptą soli.
Sucha sól w solniczce
Sól nie zwilgotnieje, nie utworzą się grudy, jeżeli na dno włożymy
kilka ziarenek ryżu (który wchłania wodę) lub odrobinę mąki
ziemniaczanej.
Aby ziemniaki nie czerniały
Aby obrane ziemniaki nie czerniały w wodzie, należy zakwasić wodę
(obniżyć pH środowiska). Zmianę tę można dokonać dowolnym,
nieszkodliwym dla zdrowia kwasem np. winowym lub cytrynowym, bądź
warto użyć octu, który także zapobiega zmianie zabarwienia
ziemniaków.
CO2 to nie jeden
PRZELICZNIK MIAR I WAG
Produkt
Mąka pszenna
(typ 550)
Mąka krupczatka
(typ 500)
Mąka graham
Mąka pszenna
chlebowa (typ
750)
Mąka pszenna
razowa (typ
2000)
Mąka żytnia
razowa
(typ 2000)
Mąka orkiszowa
razowa (typ
2000)
Mąka
ziemniaczana
Otręby pszenne
Cukier
Cukier puder
Kakao
Śmietana
kremówka 30%
Śmietana 18%
Olej
Miód
Kasza manna
Mleko
Migdały zmielone
Orzechy
włoskie/laskowe
Mak
Wiórki kokosowe
Płatki owsiane
Ryż
Bułka tarta
Proszek do
pieczenia
Sól
Żelatyna
Szklanka – 250
ml.
Łyżka – 15 ml.
Łyżeczka – 5
ml.
170g
10g
3g
170g
10g
3g
160g
9g
3g
150g
9g
3g
145g
10g
3g
145g
8g
~ 3g
120g
9g
3g
200g
10g
3g
105g
220g
170g
130g
10g
15g
12g
8g
3g
5g
4g
3g
270g
16g
5g
230g
230g
360g
180g
250g
110g
12g
14g
22g
15g
15g
6g
4g
5g
-
130g
8g
-
160g
115g
120g
220g
150g
10g
8g
6g
15g
8g
3g
5g
3g
-
10g
3g
-
15g
-
5g
4g
CO2 to nie jeden
Jaja : 1 jajko (średniej wielkości) – 50g
Drożdże : 5g suszonych = 10g świeżych
Zakwas : 60g zakwasu to 3 łyżki
Masło : kostka masła zwyczajowo ma 200g, margaryny 250g, a masło
osełka 300g
1 Funt masy to 0,5kg
1 Łut masy to ok. 10-50g.
CO2 to nie jeden
PRZEPISY KULINARNE – „WCZORAJ I DZIŚ”
Mazurek pomarańczowy
Wczoraj
Ugotować w wodzie 4 pomarańcze, nakłuwszy je w kilku miejscach, gdy
będą miękkie, wyjąć z wody, a po wystudzeniu pokrajać w plastry i
podsmażyć lekko w syropie. Zrobić ciasto kruche z funta mąki, pół
funta masła, ćwierć funta cukru i 2 jajek, rozwałkować i upiec w
piecu. Następnie ułożyć warstwę usmażonych pomarańczy, na to posypać
grubo siekanymi migdałami i wstawić w piec do obsuszenia.
Dziś
Ciasto :
½ kg mąki
½ szkl. cukru pudru
12 i ½ masła
3 żółtka
Masa:
4 pomarańcze
10 dag obranych migdałów
3 szkl. cukru
1 szkl. wody
Wykonanie :
Z podanych składników zagnieść kruche ciasto, rozwałkować,
wyłożyć na blachę i upiec w piekarniku nagrzanym do temp.
200’C na złoty kolor.
Przygotować masę. Pomarańcze dokładnie umyć, ponakłuwać i
ugotować do miękkości. Wyjąć, osączyć, wystudzić, pokroić w
plastry, włożyć z powrotem do syropu i chwilę smażyć.
Osączyć.
Na cieście ułożyć warstwę pomarańczy, a następnie posypać
je obranymi migdałami. Wstawić do lekko nagrzanego
piekarnika i podsuszyć.
CO2 to nie jeden
Babka piaskowa
Wczoraj
Funt świeżego, wymoczonego masła utrzeć na śmietanę, dodawać po
jednemu 8 żółtek, dosypując 8/4 funta. Cukru blizko ½ funta,
kieliszek araku i dodać 1 łyżeczkę natronu* i 3 łyżeczki cremor
tartari*, domieszać białka ubite na śnieg, formę wysmarować, wysypać
tartą przesianą bułkę i wstawić w piec na 3 kwadranse.
Dziś
Składniki:
25dag masła
20 dag cukru
4 jajka
12 i ½ dag mąki pszennej
12 i ½ dag mąki ziemniaczanej
2 płaskie łyżeczki proszku do pieczenia
Szczypta soli
Jedno opakowanie cukru waniliowego
Skórka otarta z cytryny
Ewent. Masło i tarta bułka do formy
Polewa :
10 dag czekolady
2 dag masła
Wykonanie:
Masło utrzeć w misce z cukrem, dodać jajka, sól, cukier waniliowy i
skórkę cytrynową. Mąkę wymieszać z proszkiem do pieczenia i mąką
ziemniaczaną i dodawać po trochu do masy jajecznej, cały czas
ucierając. Prostokątną formę do pieczenia posmarować masłem i
obsypać tartą bułką lub wyłożyć papierem do pieczenia. Babkę wstawić
do nagrzanego piekarnika i piec 30-40 minut. Czekoladę pokroić na
małe kawałeczki, skropić wodą, roztopić nad parą, dodać masło,
wymieszać. Ciepłą polewą posmarować ciasto.
*natron – soda oczyszczona
*cremor tartari – cukier wanilinowy
CO2 to nie jeden
Tort orzechowy
Wczoraj
Włożyć jeden funt orzechów na chwilę w wodę, potem obrać z łupin,
utrzeć w donicy z jednym funtem cukru, dodawszy cokolwiek białek,
żeby orzechy olejku nie puściły. Dodaj po jednem 18 żółtek, wsypać 4
łuty mąki i wszystko dobrze uwierciwszy, pianę z 18 białek lekko
domieszać. Masę tę podzielić na dwie części i upiec w dwóch formach
tortowych. Po upieczeniu przełożyć masę orzechową, która się w ten
sposób przyżąda : Wziąć orzechów 6 łutów, migdałów obranych z łupin
z 6 łutów, utłuc w moździerzu lub utrzeć w donicy z ½ funtem cukru,
wbić kilka żółtek i jedno białko, postawiwszy na ogień mieszać aż
zupełnie zgęstnieje; natenczas zdjąć, a gdy masa ostygnie, przełożyć
nią tort, ubrać go lukrem i do zupełnie wolnego pieca wstawić, a
dopiero po zupełnem ostudzeniu ubrać konfiturami.
Dziś
Ciasto:
16 dag orzechów włoskich
15 dag cukru
5 jajek
Jedna łyżka tartej bułki
1 płaska łyżeczka proszku do pieczenia
Szczypta soli
Krem:
15 dag orzechów włoskich
15 dag cukru pudru
1 opak. cukru wanilinowego lub 1 laska wanilii
2 łyżki kwaśnej śmietany
Wykonanie:
Orzechy przebrać i zemleć w specjalnej maszynce do mielenia lub w
malakserze. Nie mleć w maszynce do mięsa ani nie miksować, bo
wyciska się z nich tłuszcz i przestają być sypkie. Nagrzać piekarnik
do 200’C, tortownicę wyłożyć papierem do pieczenia. Żółtka utrzeć z
cukrem do białości. Białka odrobinę posolić, ubić pianę. Do masy
żółtkowej dodawać po trochu pianę, proszek do pieczenia, tartą bułkę
i orzechy. Ciasto wlać do tortownicy i piec ok. 45 min. Upieczone
odstawić do następnego dnia. Przygotować nadzienie orzechowe. Zemleć
orzechy, dodać miąższ wanilii lub cukier. Cukier puder i tyle
śmietany aby utworzył się krem. Biszkopt przeciąć na dwa placki i
posmarować nadzieniem orzechowym. Wierzch i boki tortu polukrować.
CO2 to nie jeden
Kruche ciastka
Wczoraj
Wziąć 6 na twardo ugotowanych żółtek i utrzeć je w donicy, dodać
jeden funt wymoczonego masła, pół funta cukru, utrzeć całą masę na
śmietanę i domieszać gr. amonium carboncum*.
Masę wyłożyć na stólnicę i wgnieść tyle mąki, aby ciasto lekko
wałkować się dało; następnie rozwałkować i wykrawać foremką lub
szklanką małe ciasteczka. Po wierzchu posypać grubo tłuczonym cukrem
i piec w niezbyt gorącym piecu.
Dziś
Składniki :
3 kostki tłuszczu
1,5 kg mąki
3 żółtka
15 dag cukru pudru ( ¾ szklanki )
18 łyżek śmietany
3 łyżeczki proszku do pieczenia
Wykonanie:
Ciasto posiekać z mąką następnie dodać resztę składników. Ciasto na
godzinę do lodówki.
*gr. amonium carboncum – węglan amonu.
CO2 to nie jeden
NASZE PRZEPISY
Domowa nutella
150 g orzechów laskowych
100 g mlecznej czekolady
Orzechy rozłóż na wyłożonej papierem do pieczenia blasze. Piecz w
180’C przez około 10 min. Teraz przy pomocy np. papierowego ręcznika
kuchennego otrzep je z łupinek energicznie pocierając. Pozbawione
łupinek orzechy zblenduj dokładnie a następnie dodaj je do
rozpuszczonej w kąpieli wodnej czekolady. Przełóż do słoiczka.
Przepisy kulinarne:
1. KASZTANKI
Składniki:





kostka margaryny
1 szklanka cukru pudru (200g)
4 łyżki kakao
4 paczki herbatników
2 łyżki rumu
Sposób wykonania:
Herbatniki połam i pokrusz w malakserze. Trzy łyżki odłóż do obtoczenia
kasztanków. Do miski wsyp cukier i wymieszaj z przesianym kakao. Dodaj kostkę margaryny
i wymieszaj mikserem. Wlej rum, Wsyp herbatniki i zagnieć masę ręką. Nabieraj masę
łyżeczką i rób z niej kuleczki wielkości kasztana. Na koniec obtocz każdą kulkę w
herbatnikach.
CO2 to nie jeden
2. CZEKOLADA ŚMIETANA MALINY
Składniki:








5g margaryny
3 jaja
30g cukru pudru
30g cukru
30g mąki tortowej
2 łyżki ciemnego kakao
szklanka śmietany 36%
kubek malin lub innych owoców
Sposób wykonania:
Jajka i cukier puder ubijamy mikserem. Kakao wymieszać z mąką, delikatnie wymieszać z
masą jajeczną i roztopioną margaryną. Wylać na natłuszczony papier i lekko wyrównać
łopatką. Piec 12 min. w 200'C. W tym czasie na stolnicy rozłożyć czystą ściereczkę, na niej
położyć arkusz papieru do pieczenia, który posypać miałkim cukrem. Następnie położyć na
nim upieczone, jeszcze ciepłe ciasto. Ostrożnie zwinąć z posypanym cukrem arkuszem,
prostopadle do krótszego boku. Odstawić na 5 minut, by ostygło. Ubić śmietanę z łyżką cukru
pudru. Rozwinąć ciasto, posmarować śmietaną, posypać malinami i zwinąć. Gotową roladę
zawijamy w papier i ściereczkę po czym odkładamy do lodówki na 30-60 min.
3. CIASTECZKA MAŚLANE
Składniki:


50 dag mąki tortowej
25 dag masła
CO2 to nie jeden






2 jaja
1/2 szklanki cukru
łyżka kakao
cukier waniliowy
łyżka kwaśnej śmietany
2 płaskie łyżeczki proszku do pieczenia
Sposób wykonania:
Masło ucieramy z jajami, cukrem i cukrem waniliowym. Wsypujemy przesianą mąkę z
proszkiem do pieczenia. Zagniatamy na gładkie ciasto i dzielimy na 2 części. Do jednej
dodajemy kakao i śmietanę. Ponownie zagniatamy. Ciasta rozwałkowujemy na placki
grubości 5mm. Wycinamy z jasnego ciasta kółka a z ciemnego serca i układamy je ze sobą
parami. Pieczemy ok. 15 min w 180'C
4. CIASTECZKA CZEKOLADOWE Z NADZIENIEM
Składniki:





200g mąki
100g cukru pudru
2 żółtka
100g masła 15g kakao
1 biała czekolada
Sposób wykonania:
Połączyć ze sobą wszystkie składniki oprócz czekolady i wyrobić ciasto ręcznie. Schładzać
przez 20 min. poczym je rozwałkować i wykroić kółka. Na jednym położyć kostkę białej
czekolady i przykryć drugim. Piec w 180'C przez ok. 10 minut.
CO2 to nie jeden
5. BABECZKI
Składniki:







160 g masła
2/3 szklanki cukru pudru
150 g mąki pszennej
3 jaja
1,5 łyżeczki proszku do pieczenia
2 łyżki kakao
łyżeczka aromatu (obojętnie jaki)
Sposób wykonania:
Masło ubić z cukrem pudrem na puszysta masę. Dodawać kolejno jaja i miksować. Dosypać
mąkę, kakao, proszek do pieczenia, aromat i miksować na gładką masę. Ciasto przelać do
foremek i piec przez ok.20 min w 180'C
CO2 to nie jeden