Sytuacja na rynku złomu metali na Ukrainie W ostatnich miesiącach

Sytuacja na rynku złomu metali na Ukrainie
W ostatnich miesiącach obserwuje się narastające napięcie i konflikt interesów pomiędzy ukraioskimi
przedsiębiorstwami metalurgicznymi a przedsiębiorstwami skupującymi i przygotowyjącymi złom metali
( w szczególności złom metali czarnych).
Od 2014 roku obserwuje się znaczny wzrost eksportu złomu metali z Ukriany. Tylko w 2014 roku za
granicę zostało wywiezionych 1 mln ton złomu w porównaniu do rekordowo niskiego pod tym względem
2013 roku, w którym eksportowano z Ukrainy jedynie 0,3 mln ton. Przewiduje się, iż w 2015 roku
poziom eksportu złomu metali z Ukrainy również wzrośnie – tylko w pierwszej połowie bieżącego roku
wywieziono o 60% złomu więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Według danych
przedsiębiorstwa paostwowego „Ukrpromwnieszekspertiza” w okresie styczeo-czerwiec 2015 roku
eksport złomu metali wyniósł 739 tys. ton
Jeśli brad pod uwagę tendencję ostatnich lat w poziomie eksporcie złomu z Ukrainy uwarunkowaną
przede wszystkim przez szereg ograniczeo w handlu złomem, to jego wartości w przeciągu ostatnich
dziesięciu lat oscylowały na stosunkowo niskim poziomie od 0,3 do 1,3 mln ton w porównaniu do
wartości uzyskiwanych na początku 2000 roku (4-5 mln ton rocznie).
Opr.: na podstawie danych agencji „Metal-Kurier”
Zgodnie z danymi Paostwowej Służby Statystycznej Ukrainy w okresie styczeo-maj 2015 r. z Ukrainy
wyeksportowano 509 361 ton złomu metali nieszlachetnych, tj. o około 60% w porównaniu z
analogicznym okresem 2014 r. W wyrażeniu pieniężnym wartośd wyeksportowanego z Ukrainy w
omawianym okresie złomu wyniosła 126,3 mln USD (wzrost o około 30%).
W omawianym okresie import złomu na Ukrainę w wyrażeniu ilościowym zmniejszył się w porównaniu z
analogicznym okresem 2014 r. o 94,6% - do 1 362 ton, a w wyrażeniu pieniężnym – o 80,8% do 1,9 mln
USD.
Głównymi partnerami Ukrainy w eksporcie i imporcie złomu metali w okresie styczeo-maj 2015 r. były
Turcja i Mołdowa.
Wg danych Stowarzyszenia „Metallurgprom”
Regulowanie eksportu złomu metali z Ukrainy
Zgodnie z ustawą Ukrainy „O złomie metali” nr 619-XIV z dnia 5 maja 1999 r. z późn. zmianami
(http://zakon2.rada.gov.ua/laws/show/619-14) oraz ustawy „O stawkach cła wywozowego
(eksportowego) na złom metali nieżelaznych, kolorowych i półwyrobów nieżelaznych” nr 441-V z dnia 13
grudnia 2006 r. z późn. zmianami
(http://zakon4.rada.gov.ua/laws/show/441-16 ) eksport towarów
(grupy towarowe 7204, 7404, 7503, 7602) dokonywany jest wyłącznie przez zakłady hutnicze
posiadające odpowiedni certyfikat eksportowy. Przedsiębiorstwa te powinny stosowad system
zarządzania jakością odpowiadający standardom ISO 9000-2001 oraz posiadad odpowiedni certyfikat
jakości. Ukraioskie prawo przewiduje również obowiązek rejestracji kontraktów na eksport złomu
(rejestracji tej dokonuje Ministerstwo Rozwoju Gospodarczego i Handlu Ukrainy; tryb takiej rejestracji
uregulowany został rozporządzeniem Gabinetu Ministrów Ukrainy nr 155 z dnia 15 lutego 2002 r. „O
zatwierdzeniu Trybu rejestracji zagranicznych kontraktów gospodarczych (umów) na realizację operacji
eksportowych ze złomem metali” (http://zakon1.rada.gov.ua/laws/show/155-2002-п ), a także
zastosowanie ceł eksportowanych na wywożony z Ukrainy złom metali (szczegółowe informacje na ten
temat znaleźd można w opracowaniu „Prawo celne – częśd II. Cła i opłaty celne", zamieszczonym na
stronie internetowej Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Kijowie
www.kiev.trade.gov.pl w zakładce „Przewodnik po rynku / Prawo celne”).
W odniesieniu do eksportu złomu metali z Ukrainy w 2015 roku obowiązuje kontyngent w wysokości
1,25 mln ton, zaś jego podziałem zajmuje się specjalna Komisja przy Ministerstwie Rozwoju
Gospodarczego i Handlu Ukrainy (MRGiH). Możliwośd korekty wysokości przydzielonego kontyngentu na
eksport przewiduje Rozporządzenie MRGiH Nr 381 z dn. 17 kwietnia 2015 roku.
W obliczu narastającego eksportu złomu i odnotowywanym deficytem wewnętrznym, a także w związku
z wyższymi cenami oferowanymi przez improterów niż odbiorców wewnętrzych, pojawiły się
ustawodawcze propozycje radykalnie zmnienid zasady regulowania rynku złomu metali.
Sytuacja na rynku wewnętrznym
Według danych stowarzyszenia „Metallurgprom” w styczniu–czerwcu 2015 roku zapotrzebowanie
zakładów metalurgicznych na Ukrainie na złom wynosiła 2,08 mln ton, a rzeczywisty poziom
zaopatrzenia przez rynek wewnętrzny wyniósł 1,64 mln ton. W rezultacie niedobór osiągnął poziom 445
tys. ton, co stanowiło 21,4 % zgłoszonego zapotrzebowania. Jak twierdzą niektórzy uczestnicy rynku brak
materiału doprowadził do czasowego wstrzymania pracy niektórych zakładów (np. Interpipe Stal). Także
potentat rynkowy „Metinwest-Holding” odnotował znaczny spadek zapasów złomu czarnych metali. Jeśli
na początku bieżącego roku na składach czterech przedsiębiorstw należących do holdingu znajdowało
się 120 tys. ton złomu, to wg stanu na 1 lipca zapasy wyniosły 6 tys. ton. Oceniany przez grupę
„Metinwest” deficyt złomu w I półroczu 2015 roku wyniósł 182 tys. ton, co stanowi 26% zaptrzebowania
holdingu.
Większośd ukraioskich przedsiębiorstw i zakładów metalurgicznych dopatruje się deficytu złomu metali
na rynku wewnętrznym w jego nadmiernym eksporcie. W związku z powyższym jest to grupa, która
poprzez Federację Metalurgów Ukrainy najbardziej domaga się wprowadzenia bardziej restrykcyjnych
zasad w sprawie wyzozu złomu metali z Ukrainy i korekty bilansu złomu w kraju określonej w w/w
rozporządzeniu MRGiH Ukrainy.
Zgodnie z danymi „Ukrpromwnieszekspertizy” w pierwszym półroczu 2015 roku skup na rynku
wewnętrzym złomu metali zmniejszył się z 2,7 mln ton odnotowanych w analogicznym okresie 2013
roku do 2,4 mln ton w roku bieżącym, tj. – o 11 %. Wg prognoz w 2015 roku zbiórka i przygotowanie
złomu zakooczy się na poziomie 4,8 mln ton, chociaż w zatwierdzonym na 2015 roku „bilansie złomu”
zakładało się poziom skupu złomu w ilości 5,5 mln ton.
Z drugiej strony pojawiają się głosy firm zajmujących się skupem złomu, które zapewniają, że są w stanie
zaspokoid zarówno potrzeby wewnętrznych odbiorców, jak i zagranicznych kontrahentów. Zgodnie z
danymi przekazanymi przez tę grupę w 2015 roku gotowi byli przeznaczyd 2 mln ton złomu na eksport
bez szkód dla rynku wewnętrznego. Ocena taka uwarunkowana została przewidywanym spadkiem
poziomu produkscji stali w 2015 roku o 13-17% do poziomu 23,7-22,5 mln ton z osiągniętych 27 mln ton
w 2014 roku.
Z kolei analitycy mają trudności z określeniem realnych wartości deficytu. W ich ocenie spadek produkcji
stali na Ukrainie może byd związany w pewnym stopniu ze spadkiem zamówieo, a nie brakiem złomu.
Swoją rolę odgrywają również bardziej atrakcyjne warunki oferowane przez zagranicznych importerów,
na które skłda się oferowana cena, warunki odbioru, terminy opłaty.
Niektórzy wprost nazywają, że lobby metalurgiczne obawia się podwyższenia cen na złom na rynku
wewnętrznym uwarunkowanych realiami rynkowymi i dąży do ograniczenia konkurencji zewnętrznej
poprzez administracyjne ograniczenia.
Struktura cen złomu ( w USD/ t)
$200
Cena na rynku
ukraioskim (CRT)
$240
$282
Cena złomu eksportowanego
(FOB Morze Czarne)
Cena złomu w Turcji (CFR)
+$16 marża eksportera
+$11 cło eksportowe
+$13 przeładunek w porcie
Opr.: M.Gawin, WPHI Kijów
+$20 premia za jakośd
+$22 fracht