Poprawa efektywności energetycznej w miejskich obiektach
Transkrypt
Poprawa efektywności energetycznej w miejskich obiektach
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa Analiza wykonalności dla projektu pn.: „Poprawa efektywności energetycznej w miejskich obiektach użyteczności publicznej w Cieszynie” Bielsko-Biała, 2014 „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa Zespół ekspertów w składzie: Dominik Chłond, Paweł Gałecki, Izabela Kałczuga, Ewa Krakowiak, Małgorzata Krzysztofik, Krzysztof Linek, Karina Wieczorek „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 2 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa Spis treści 1. Charakterystyka projektu ................................................................................................................. 5 1.1. Tytuł i definicja projektu ............................................................................................................... 5 1.2. Lokalizacja projektu ..................................................................................................................... 6 1.3. Logika interwencji, cele i wskaźniki projektu ............................................................................... 8 2. Analiza terytorialna ........................................................................................................................ 10 3. Zgodność z politykami strategicznymi ........................................................................................... 13 4. Komplementarność projektu .......................................................................................................... 17 5. Analiza instytucjonalna .................................................................................................................. 18 5.1. Beneficjenci projektu ................................................................................................................. 18 5.2. Wykonalność instytucjonalna projektu....................................................................................... 19 6. Analiza techniczna i technologiczna .............................................................................................. 19 7. Analiza specyficzna dla sektora .................................................................................................... 21 7.1. Stan aktualny ............................................................................................................................. 22 7.2. Stan projektowany ..................................................................................................................... 22 8. Analiza wariantowa ........................................................................................................................ 23 9. Analiza środowiskowa ................................................................................................................... 24 10. Analiza prawna i pomoc publiczna ............................................................................................ 26 11. Analiza finansowo-ekonomiczna ............................................................................................... 30 12. Wykonalność i trwałość projektu ............................................................................................... 36 13. Analiza ryzyk i zagrożeń w projekcie ......................................................................................... 37 14. Plan wdrożenia projektu ............................................................................................................ 39 15. Raport z konsultacji społecznych .............................................................................................. 39 16. Zakończenie .............................................................................................................................. 39 17. Bibliografia ................................................................................................................................. 39 Spis tabel Tabela 1 Wskaźnik rezultatu ................................................................................................................... 9 Tabela 2 Wskaźnik produktu ................................................................................................................... 9 Tabela 3 Ludność w Cieszynie wg miejsca zameldowania i płci .......................................................... 10 Tabela 4 Wpływ projektu na polityki horyzontalne ................................................................................ 17 Tabela 5 Komplementarność projektu z innymi działaniami ................................................................. 17 Tabela 6 Koszty realizacji projektu ........................................................................................................ 21 „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 3 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa Tabela 7 Charakterystyka emisji zanieczyszczeń dla stanu istniejącego ............................................. 22 Tabela 8 Charakterystyka emisji zanieczyszczeń dla stanu projektowanego ....................................... 22 Tabela 9 Osiągnięcie rezultatów ekologicznych.................................................................................... 23 Tabela 10 Lista nieruchomości objętych projektem wraz ze wskazaniem czy istnieje podstawa dysponowania nieruchomością przez Beneficjenta............................................................................... 28 Tabela 11 Planowany harmonogram rzeczowo-finansowy ................................................................... 32 Tabela 12 Koszty operacyjne ................................................................................................................ 33 Tabela 13 Obliczenie luki w finansowaniu ............................................................................................. 33 Tabela 14 Dofinansowanie projektu ...................................................................................................... 34 Tabela 15 ENVP, ERR i B/C dla projektu .............................................................................................. 36 Tabela 16 Ryzyka i zagrożenia w projekcie .......................................................................................... 37 Tabela 17 Plan wdrożenia projektu ....................................................................................................... 39 Spis rysunków Rysunek 1 Cieszyn na mapie województwa śląskiego ........................................................................... 7 Rysunek 2 Lokalizacje obiektów objętych projektem w obrębie Gminy Cieszyn .................................... 7 Rysunek 3 Stacja monitoringu: Cieszyn, ul. Mickiewicza 13, Raport roczny: 2014 .............................. 12 „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 4 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa 1. Charakterystyka projektu 1.1. Tytuł i definicja projektu „Poprawa efektywności energetycznej w miejskich obiektach użyteczności publicznej w Cieszynie” Projekt jest częścią zintegrowanego subregionalnego przedsięwzięcia dotyczącego ograniczenia niskiej emisji oraz wykorzystujących odnawialne źródła energii na terenie Subregionu Południowego. Przedsięwzięcie obejmuje działania polegające na realizacji programu ograniczania niskiej emisji dla mieszkańców subregionu południowego województwa śląskiego, polegającego na systemie dopłat do termomodernizacji oraz wymiany źródeł ciepła na bardziej ekologiczne; termomodernizacji, wymianie źródeł ciepła, montażu instalacji solarnych, pomp ciepła w budynkach użyteczności publicznej, zakupie energooszczędnego oświetlenia ulicznego, budowie fotowoltaicznych i wiatrowych systemów wytwarzania energii elektrycznej. Przedsięwzięcie zintegrowane złożone jest ze 106 wzajemnie komplementarnych inwestycji zaplanowanych do realizacji w Bielsku-Białej oraz powiatach: bielskim, cieszyńskim i żywieckim. Przedmiotem projektu jest modernizacja 7 budynków użyteczności publicznej na terenie Gminy Cieszyn w celu oszczędności zużycia energii cieplnej. W ramach zakres przedmiotowy projektu do realizacji przewidziano: 1. W Przedszkolu nr 2, Cieszyn, ul. Ks. Trzanowskiego 4 Ocieplenie ścian zewnętrznych styropianem, Ocieplenie stropu przez ułożenie, Ocieplenie ścian przy gruncie. 2. W Przedszkolu nr 8, Cieszyn, ul. Chrobrego 1 Wymiana instalacji c.o. obejmująca wymianę kotła c.o. na węzeł cieplny, Ocieplenie stropu przez ułożenie wełny, Ocieplenie ścian zewnętrznych styropianem, Ocieplenie dachu przez ułożenie wełny. 3. W Szkole Podstawowej nr 4, Cieszyn, Plac Wolności 7a Ocieplenie ścian zewnętrznych styropianem, Ocieplenie stropu nad ostatnią kondygnacją przez ułożenie wełny, Wymiana stolarki okiennej na nową drewnianą. 4. W Szkole Podstawowej nr 6, Cieszyn, ul. Katowicka 68 Ocieplenie stropu przez ułożenie wełny, Ocieplenie ścian zewnętrznych styropianem, Wymiana okien na nowe. „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 5 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa 5. W Ratuszu, Cieszyn, ul. Rynek 1 Ocieplenie stropu przez ułożenie wełny, Ocieplenie ścian zewnętrznych styropianem, Wymiana okien na nowe. 6. W budynku USC Cieszyn, ul. Kochanowskiego 14 Ocieplenie stropu przez ułożenie wełny. 7. W budynku Teatru, Cieszyn, pl. Teatralny 1 Ocieplenie stropu przez ułożenie wełny, Ocieplenie ścian zewnętrznych styropianem, Wymiana okien na nowe. Projekt ma na celu poprawę jakości powietrza, wspieranie efektywności energetycznej w obiektach użyteczności publicznej, obniżenie kosztów funkcjonowania administracji publicznej poprzez wskazaną modernizacje energetyczną. 1.2. Lokalizacja projektu Cieszyn (Województwo Śląskie, Powiat Cieszyński) – gmina miejska na granicy z Republiką Czeską. Lokalizacja punktowa obiektów objętych przedmiotowym projektem w obszarze miasta Cieszyn: Przedszkole nr 2, przy ul. Ks. Trzanowskiego 4, Przedszkole nr 8, przy ul. Chrobrego 1, Szkoła Podstawowa nr 4, przy Placu Wolności 7a, Szkoła Podstawowa nr 6,przy ul. Katowickiej 68, Ratusz, przy ul. Rynek 1, Budynek USC, przy ul. Kochanowskiego 14, Teatr, przy ul. Pl. Teatralny 1 „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 6 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa Rysunek 1 Cieszyn na mapie województwa śląskiego Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Cieszyn Rysunek 2 Lokalizacje obiektów objętych projektem w obrębie Gminy Cieszyn Źródło: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/12/Cieszyn_plan.PNG „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 7 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa 1.3. Logika interwencji, cele i wskaźniki projektu Cele projektu są zgodne z celami RPO WSL na lata 2014-2020 (wersja 5.1) w ramach osi priorytetowej IV EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA, OZE I GOSPODARKA NISKOEMISYJNA, w zakresie priorytetu inwestycyjnego 4.3: Wspieranie efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystania odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej, w tym w budynkach publicznych i w sektorze mieszkaniowym. Cele szczegółowe projektu odpowiadają priorytetowi inwestycyjnemu 4.3 i są spójne z celami głównym i szczegółowym Umowy Partnerstwa, którymi są odpowiednio: Zwiększenie konkurencyjności gospodarki oraz Zmniejszenie emisyjności gospodarki. Cele szczegółowe to: zmniejszenie energochłonności infrastruktury publicznej i sektora mieszkaniowego, poprawa jakości powietrza w regionie. Zgodnie z Projektem Szczegółowego Opisu Priorytetów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego (URPO WSL) na lata 2014-2020 w zakresie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (wersja 2.0 z maja 2014) przedmiotowy projekt wpisuje się w Działanie 4.3 Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii w infrastrukturze publicznej i sektorze mieszkaniowym. W tej wersji dokumentu - celem tego działania jest przeciwdziałanie niekorzystnym zmianom klimatu oraz poprawa konkurencyjności regionalnej gospodarki, poprzez zwiększenie udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w stosunku do energii ze źródeł konwencjonalnych, zmniejszenie energochłonności infrastruktury publicznej i sektora mieszkaniowego, a także poprawa jakości powietrza w regionie, poprawa efektywności produkcji i zużycia energii oraz wzrost produkcji i dystrybucji energii z odnawialnych źródeł. Na etapie opracowania właściwego Studium Wykonalności należy odnieść się do zapisów URPO WSL 2014-2020, które aktualnie określają przykładowe rodzaje projektów odnoszące się do przedmiotowego projektu jako: 1. Likwidacja „niskiej emisji” poprzez wymianę/modernizację indywidualnych źródeł ciepła lub podłączanie budynków do sieciowych nośników ciepła, 2. Termomodernizacja budynków użyteczności publicznej oraz wielorodzinnych budynków mieszkalnych. W ramach 1. przykładowego rodzaju projektu możliwa będzie zarówno wymiana kotłów nieefektywnych ekologicznie na kotły charakteryzujące się zwiększoną sprawnością energetyczną oraz podłączenie budynków do istniejących sieci cieplnych. Przewiduje się możliwość wsparcia projektów w formule projektów typu „słoneczne gminy” (tu: np. niskoemisyjne gminy) - realizowanych głównie na obszarze gmin o rozproszonej zabudowie jednorodzinnej (gminy małe). Na terenie gmin dużych możliwe podłączanie budynków do sieci miejskich. W ramach 2. przykładowego rodzaju projektu możliwa będzie kompleksowa termomodernizacja obiektu poprzez poprawę izolacyjności przegród budowlanych, a także wymianę okien i drzwi zewnętrznych na wyroby o lepszej izolacyjności. Ponadto w ramach projektu, jako element kompleksowej modernizacji energetycznej obiektu dopuszcza się także działania związane z wymianą oświetlenia na energooszczędne (w tym systemy zarządzania oświetleniem obiektu), przebudową systemów grzewczych (wraz z wymianą i podłączeniem do źródła ciepła) oraz przebudową systemów wentylacji i klimatyzacji. Zabudowa instalacji wykorzystujących OZE możliwa jest jedynie jako element szerszych działań związanych z poprawą efektywności energetycznej „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 8 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa obiektów objętych projektem. W ramach 2 typu projektu nie przewiduje się termomodernizacji budynków jednorodzinnych. Kluczowym dla przedmiotowego projektu są zapisy powyższe odnoszące się działań „kompleksowej modernizacji”. Na etapie sporządzania właściwego Studium Wykonalności należy w tym aspekcie zaktualizować zapisy RPO WSL i URPO WSL. Determinującym dla projektu będzie także linia demarkacyjna w odniesieniu do Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 (POIiŚ 2014-2020), którą należy uwzględnić na etapie opracowania pełnego studium wykonalności. Wskaźniki Zgodnie z aktualnymi zapisami w Projekcie RPO WSL na lata 2014-2020 (wersja 5.1) planowanymi rezultatami wsparcia likwidacji „niskiej emisji” poprzez wymianę/modernizację indywidualnych źródeł ciepła lub podłączanie budynków do sieciowych nośników ciepła oraz termomodernizacji w budynkach użyteczności publicznej, budynkach mieszkalnych wraz z instalacją OZE w modernizowanych energetycznie budynkach, będą: wzrost udziału produkcji energii ze źródeł odnawialnych w produkcji energii ogółem, obniżenie energochłonności gospodarki oraz obniżenie emisji zanieczyszczeń gazowych. Istotnymi rezultatami projektu będą również czystsze powietrze oraz zmniejszenie ilości produktów ubocznych w/w procesu modernizacji. W wyniku wsparcia w/w działań, nastąpi obniżenie kosztów funkcjonowania administracji publicznej. Niniejszy projekt spełnia te zapisy i możliwość ich osiągnięcia. W ramach przedmiotowego działania zmodernizowanych energetycznie zostanie 7 budynków zlokalizowanych wg opisu powyżej w rozdziale 1.2 Lokalizacja projektu. Poniższe tabele prezentują zakres wskaźników zaplanowanych do realizacji w oparciu o aktualnie obowiązujące RPO WSL 2014-2020 (wersja 5.1) oraz wyniki ich obliczeń na podstawie audytu terenowego przeprowadzonego w 2014 r. na potrzeby przedmiotowego projektu: Tabela 1 Wskaźnik rezultatu L.p. 1. Wskaźnik Emisja zanieczyszczeń gazowych Jednostka pomiaru [t/r] Źródło danych Audyt terenowy z 2014 r. Wartość bazowa Wartość docelowa (2018) 553,03 372,50 Wartość bazowa Wartość docelowa (2018) 0 7 Źródło: RPO WSL na lata 2014-2020 (wersja 5.1) Tabela 2 Wskaźnik produktu L.p. 1. Wskaźnik Liczba zmodernizowanych energetycznie budynków Jednostka pomiaru [szt.] Źródło danych Dokumentacja projektowa/ protokoły zdawczoodbiorcze/ dokumentacja księgowa Źródło: RPO WSL na lata 2014-2020 (wersja 5.1) „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 9 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa Procedura raportowania i monitorowania wskaźników będzie zgodna z Wytycznymi do monitoringu i sprawozdawczości RPO Województwa Śląskiego 2014-2020. Obowiązki beneficjenta w zakresie sprawozdawczości będzie również określać umowa o dofinansowanie. Funkcję sprawozdania na poziomie beneficjenta spełniać będzie część wniosku o płatność dotycząca postępu rzeczowego i finansowego danego projektu (w tym informacja nt. postępu prac, osiągniętych produktów). Wskaźniki produktu będą monitorowane co najmniej 1 raz na kwartał i po zakończeniu realizacji projektu, natomiast wskaźniki rezultatu – najpóźniej w rok po zakończeniu inwestycji. Do monitorowania wskaźnika rezultatu powinny być wykorzystane: dokumentacja projektowa (np. audyt energetyczny). Natomiast do pomiaru wskaźnika produktu: dokumentacja projektowa/ protokoły zdawczo-odbiorcze/ dokumentacja księgowa. 2. Analiza terytorialna Charakterystyka obszaru Gmina Cieszyn jest gminą miejską i siedzibą Powiatu Cieszyńskiego, jest regionalnym ośrodkiem gospodarczym, administracyjnym, oświatowym i kulturalnym. Cieszyn położony jest na granicy polskoczeskiej, na głównym szlaku drogowym prowadzącym ze Skandynawii i Wybrzeża Bałtyckiego do głównych miast centralnej i południowej Europy. W ciągu roku granicę w Cieszynie przekracza ponad 15,97 mln osób i prawie 4,4 mln pojazdów. Zachodnia granica Cieszyna przebiega na rzece Olzie i pokrywa się z granicą polsko-czeską, za którą leży Czeski Cieszyn. Miasto graniczy z 3 gminami: Hażlach, Dębowice i Goleszów. Przez obszar Cieszyna przebiega droga ekspresowa S1 będąca częścią międzynarodowej trasy E75 łączącej Norwegię, Finlandię, Polskę, Czechy, Słowację, Węgry, Serbię, Macedonię i Grecję oraz droga wojewódzka nr 938 łącząca Cieszyn z Pawłowicami. Atutem Cieszyna jest położenie u stóp polskich i czeskich Beskidów oraz bliskość takich miejscowości jak: Kraków (ok. 120 km), Katowice (ok. 70 km). Oświęcim (ok. 70), Bielsko-Biała (ok. 40), Ustroń (ok.15), Szczyrk (ok. 30), Olomouc (ok. 120), Ostrava (ok. 40), Frýdek-Místek (ok. 40), Karvina (ok. 15). Dzieje Cieszyna sięgają IX wieku. Lokacja miasta nastąpiła około 1220 r. Od końca XIII wieku było ono centrum księstwa cieszyńskiego – istniejącego formalnie do 1918 r. i stając się w epoce nowożytnej jednym z najważniejszych miast Śląska. W dobie XIX-wiecznego uprzemysłowienia Cieszyn zaczął być gospodarczo prześcigany przez takie ośrodki jak Bielsko czy Morawska Ostrawa, pozostając jednak ważnym ośrodkiem kulturalnym i oświatowym. Podział miasta dokonał się w lipcu 1920 r. i był wynikiem dwuletniego sporu terytorialnego między powstałymi na gruzach monarchii austro-węgierskiej Polską i Czechosłowacją. Cieszyn jest stolicą krainy historyczno-geograficznej Śląska Cieszyńskiego. W polskiej części miasta znajduje się większość cieszyńskich zabytków, skupionych w zespole przestrzennym Starego Miasta oraz na Górze Zamkowej. Tabela 3 Ludność w Cieszynie wg miejsca zameldowania i płci Wyszczególnienie j.m. 2009 2010 2011 2012 2013 Ludność wg miejsca zameldowania i płci stan na 31 XII ogółem osoba 34 391 36 285 36 178 36 114 35 918 mężczyźni osoba 16 127 16 875 16 835 16 890 16 850 kobiety osoba 18 264 19 410 19 343 19 229 19 068 Źródło: Opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 10 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa Według danych GUS na 31 grudnia 2013 r. Cieszyn liczył 35 918 mieszkańców, natomiast jego powierzchnia wynosi 28,61 km². Gęstość zaludnienia stanowi 1 255 os./km². W strukturze ludności w 2013 r. 16.4% mieszkańców stanowiły osoby w wieku produkcyjnym, 62,3% osoby w wieku przedprodukcyjnym, a 21% osoby w wieku poprodukcyjnym. Wzrasta ilość osób w wieku poprodukcyjnym. Przyrost naturalny w 2013r. jest ujemny wyniósł minus 0,2 i ma tendencję rosnącą. Saldo migracji na 1000 osób stanowi minus 2,0 i od 2 lat utrzymuje się na podwyższonym ujemnym 2 punktowym poziomie. Liczba pracujących ogółem 12 319 osób (GUS, stan na 31.XII.2013 r.). Na koniec czerwca 2014 r. stopa bezrobocia w Polsce wyniosła 12%, w województwie śląskim 10,2% a w powiecie cieszyńskim 10%. Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w tym czasie z Gminy Cieszyn – 1 543 osoby. Gospodarka Według danych GUS BDL (stan na koniec 2013r.) podmioty gospodarki narodowej stanowiły w Cieszynie ogółem – 5 338, w tym z sektora publicznego – 215, sektora prywatnego – 5 123, a wśród nich sektor prywatny – osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą – 3 425. Wiodącym sektorem wśród zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w Cieszynie są firmy z sektora G – handel detaliczny i hurtowy (1 565), z sektora F – budownictwo (533) oraz sektora M – działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (485). Infrastrukturę techniczną i społeczną charakteryzują dane zaprezentowane w materiale „Cieszyn w liczbach za 2012 r.” (publikacja na stronie internetowej: http://www.cieszyn.pl/): Gospodarka mieszkaniowa Liczba mieszkań – 13 274, w tym: komunalnych – 1 983, spółdzielczych – 4 859, prywatne – 6 432. Liczba budynków – 4 206, w tym: komunalnych 238, spółdzielczych 170, prywatne 3 798. Struktura mieszkań wg wyposażenia: sieć wodociągowa – 98%, sieć kanalizacyjna – 78%, sieć energetyczna – 100%, sieć ciepłownicza, czyli ciepła woda – 33% i centralne ogrzewanie – 52%; sieć gazowa 92%. Gospodarka komunalna sieć wodociągowa 280,9 km, w tym rozdzielcza 126,8 km, sieć kanalizacyjna 186,7 km, w tym rozdzielcza 151,4 km, sieć gazowa 279,9 km, w tym rozdzielcza 156,7 km, sieć cieplna 49,2 km, w tym rozdzielcza 19,2 km. Transport i Komunikacja Drogi - 138,5 km krajowe – 5,7 km, wojewódzkie – 2,5 km, powiatowe – 42,8 km, gminne – 87,5 km. Infrastruktura społeczna Służba zdrowia: szpitale 2 (625 miejsc), zakład opiekuńczo-leczniczy 1 (195 miejsc), żłobki: publiczne 2 (190 miejsc) i prywatne 1 (19 miejsc); apteki 14. „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 11 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa Oświata, czyli przedszkola - 17 instytucji dla prawie 1400 dzieci, 10 szkół podstawowych dla ok. 2000 uczniów, 6 placówek gimnazjum dla prawie 1200 uczniów, 6 szkół LO – dla prawie 1800 uczniów oraz 5 zespołów szkół (ok. 2400 uczniów), 1 szkoła wyższa (2 475 studentów) i szkoła artystyczna (300). W odniesieniu do przedmiotowego projektu należy podkreślić, iż w kwestii efektywności energetycznej w gminie – indywidualne dokumenty strategiczne (analizy lokalne oraz regionalne) szczegółowo opisują to zagadnienie na miarę posiadanych przez Beneficjenta takich opracowań. Niniejsza analiza odnosi się do tego w rozdziale 3, gdzie wykazano i wskazano takie dokumenty, które charakteryzują obszar objęty niniejszym projektem pod tym względem. W szczególności oddają to zapisy Gminnego Program Ochrony Środowiska Miasta Cieszyn na lata 2006-2015. W kwestii zanieczyszczenia atmosfery na obszarze gminy takie dane monitorowane są branżowo. Na portalu (http://spjp.katowice.pios.gov.pl/): System Prognoz Jakości Powietrza w strefach i aglomeracjach województwa śląskiego, w „Charakterystyce strefy śląskiej – część południowa” wskazano ogólnie dla regionu: „Podstawowymi źródłami emisji zanieczyszczeń powietrza jest emisja komunalno-bytowa z zabudowy ośrodków miejskich i wiejskich, transport drogowy emitujący zanieczyszczenia wzdłuż arterii o natężonym ruchu samochodowym, oraz przemysł a zwłaszcza energetyka i ciepłownictwo. Emisja przemysłowa dotyczy zwłaszcza rejonów CzechowicDziedzic, Bielska-Białej, Żywca i Cieszyna. W obszarach górskich i pogórskich istotne znaczenie ma niska emisja komunalna w dolinach rzek i większych potoków.” Do tego regionu zalicza się Gmina Cieszyn. Informacje o aktualnym stanie jakości powietrza w obszarze województwa śląskiego (wyniki z przeprowadzonych pomiarów manualnych i pasywnych) dostępne są na bieżąco na stronie WIOŚ w Katowicach (źródło: http://monitoring.katowice.wios.gov.pl/) w zakresie możliwym technicznie (istniejące stacje pomiarów) dla poszczególnych obszarów, w tym z obszaru RIT Subregionu Południowego. Rysunek 3 Stacja monitoringu: Cieszyn, ul. Mickiewicza 13, Raport roczny: 2014 Źródło: http://monitoring.katowice.wios.gov.pl/ Podsumowanie Cieszyn liczy 35 918 mieszkańców, jego powierzchnia wynosi 28,61 km². Gęstość zaludnienia stanowi 1 255 os./km². Wzrasta ilość osób w wieku poprodukcyjnym. Przyrost naturalny w 2013 r. jest ujemny wyniósł minus 0,2 i ma tendencję rosnącą, ale saldo migracji na 1000 osób stanowi minus 2,0 i od dwóch lat utrzymuje się na podwyższonym ujemnym dwu punktowym poziomie. „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 12 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa W Cieszynie preferuje się działalność gospodarczą wytwórczą lub przetwórczą, nieuciążliwą ekologicznie. Na 5 338 podmiotów gospodarczych wiodącym sektorem działających gospodarczo w Cieszynie są firmy z sektora G – handel detaliczny i hurtowy (1 565), z sektora F – budownictwo (533) oraz sektora M – działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (485). Wykazana infrastruktura społeczna i techniczna Cieszyna stanowi istotną bazę działań projektowych zgodnych z przyjętą strategią rozwoju lokalnego. Jej potencjał i potrzeby wyznaczają kierunki istotnych działań określone w strategicznych dokumentach. 3. Zgodność z politykami strategicznymi Projekt jest zgodny z poniższymi celami i priorytetami dokumentów strategicznych na poziomie kraju, regionu, powiatu i gminy. Zgodność projektu z dokumentami strategicznymi w odniesieniu do strategicznych dokumentów związanych z perspektywą finansową 2014+: Strategia Europa 2020 – Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu Priorytet: rozwój zrównoważony – wspieranie gospodarki efektywniej korzystającej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej Działania: Konkurencyjność, Przeciwdziałanie zmianom klimatu, Czysta i efektywna energia. Programowanie perspektywy finansowej 2014-2020 – Umowa Partnerstwa Cel tematyczny 4. Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach; Interwencje w ramach CT4 koncentrują się na celu szczegółowym UP zmniejszenie emisyjności gospodarki i będą realizowane poprzez priorytet: Zwiększenie efektywności energetycznej gospodarki; zakres pilnych do podjęcia interwencji w tym zakresie jest bardzo szeroki i obejmuje m.in.: zwiększenie efektywności energetycznej budynków użyteczności publicznej i mieszkalnych wielorodzinnych (PI 4iii., PI 4c.). Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010-2020: Regiony, Miasta, Obszary wiejskie Cele polityki regionalnej do 2020: 1. Wspomaganie wzrostu konkurencyjności regionów („konkurencyjność”), w tym: 1.2.2. Wspieranie rozwoju i znaczenia miast subregionalnych; 2. Budowanie spójności terytorialnej i przeciwdziałanie marginalizacji obszarów problemowych („spójność”); 2.3. Restrukturyzacja i rewitalizacja miast i innych obszarów tracących dotychczasowe funkcje społeczno-gospodarcze, w tym: 2.4. Przezwyciężanie niedogodności związanych z położeniem obszarów przygranicznych, szczególnie wzdłuż zewnętrznych granic UE. Krajowy Program Reform 2013 Strategia Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko (MG/MŚ) – cel główny: zapewnienie wysokiej jakości życia obecnych i przyszłych pokoleń z uwzględnieniem ochrony środowiska oraz stworzenie warunków do zrównoważonego rozwoju nowoczesnego sektora energetycznego, zdolnego zapewnić Polsce bezpieczeństwo energetyczne oraz konkurencyjną i efektywną energetycznie gospodarkę; cel szczegółowy: poprawa stanu środowiska (w tym ochrona wód i powietrza, racjonalna gospodarka odpadami, promocja technologii środowiskowych i zachowań ekologicznych). Strategia Rozwoju Kraju 2020 Cel II.6. Bezpieczeństwo energetyczne i środowisko; II.6.2.Poprawa efektywności energetycznej; II.6.4. Poprawa stanu środowiska. „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 13 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 14 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa Polska 2030. Wyzwania rozwojowe Wyzwanie 5 - BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNO-KLIMATYCZNE, w tym: Wyzwania klimatyczne, Energochłonność gospodarki, Energetyka – klimat. Dylematy, oś czasu i zadania, Rekomendacje. Ustawa o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 (Dz. U. z 2014r., poz. 1146) – dostosowuje prawo polskie do unijnych regulacji dotyczących polityki spójności 2014-2020. Znalazły się w niej zapisy dotyczące m.in.: mechanizmów koordynacji programów operacyjnych współfinansowanych z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności, zasad wdrażania środków polityki spójności oraz zadań i trybu współpracy podmiotów zaangażowanych w ten proces, rozliczeń z Komisją Europejską i monitorowania efektów realizowanych projektów, kontroli, audytu, nieprawidłowości i korekt finansowych, pomocy publicznej, zasad wdrażania instrumentów zwrotnych, systemu wyboru projektów. Regionalne i lokalne dokumenty programowe: Strategia Rozwoju Województwa Śląskiego „Śląskie 2020+” Obszar Priorytetowy (C) PRZESTRZEŃ; Cel operacyjny: C.1. Zrównoważone wykorzystanie zasobów środowiska; Cel operacyjny: C.3. Wysoki poziom ładu przestrzennego i efektywne wykorzystanie przestrzeni. Projekt Strategii Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego wraz ze Strategią Regionalnych Inwestycji Terytorialnych na lata 2014-2020 (Bielsko-Biała, wrzesień 2014 r.) Cel RIT I. Poprawa infrastruktury ochrony środowiska poprzez zabezpieczenie i wykorzystanie zasobów obszaru funkcjonalnego subregionu południowego – wynikający z priorytetu III Strategii Rozwoju Subregionu Południowego: Rozwój infrastruktury i usług dla zrównoważonego rozwoju oraz jest spójny z jego celem operacyjnym III.1 Ochrona środowiska i zrównoważone wykorzystanie zasobów środowiska, III.2 Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna. Priorytet I Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna; Działanie 1.1 Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii. Projekt RPO WSL 2014-2020 wersja 5.1 z dnia 10.04.2014 Oś Priorytetowa: IV Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna; Priorytet inwestycyjny 4.3 wspieranie efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystania odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej, w tym w budynkach publicznych i w sektorze mieszkaniowym; cele szczegółowe: zmniejszenie energochłonności infrastruktury publicznej i sektora mieszkaniowego oraz poprawa jakości powietrza w regionie. Projekt Szczegółowego Opisu Osi Priorytetowych RPO WSL 2014-2020 w zakresie EFRR w. 2.0 Oś Priorytetowa: IV Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna; Działanie 4.3 Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii w infrastrukturze publicznej i sektorze mieszkaniowym. Program Ochrony Powietrza dla stref województwa śląskiego Cel główny: Dotrzymanie standardów jakości powietrza w zakresie pyłu PM10 oraz znacząca redukcja stężeń B(a)P nawet przy niekorzystnych warunkach klimatycznych najpóźniej do roku 2020; Cel taktyczny w zakresie niskiej emisji: wyeliminowanie spalania odpadów w kotłach i piecach domowych oraz na otwartych przestrzeniach; „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 15 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa Cel 1: Wyeliminowanie spalania odpadów w kotłach i piecach domowych; Cel 2. Wyeliminowanie spalania węgla złej jakości w kotłach i piecach domowych. Strategia Rozwoju Śląska Cieszyńskiego 2001-2016 CEL OPERACYJNY 1.4: Współdziałanie gmin i powiatu celem opracowania procedur działań proekologicznych; 1.4.1. Zaproponowanie ujednoliconych w skali powiatu przedsięwzięć zmierzających do ograniczenia tzw. niskiej emisji CEL OPERACYJNY 2.5. Promocja powiatu jako terenu, na którym przestrzegane są obowiązujące normy ochrony środowiska; 2.5.1. Dążenie do spełnienia norm czystości (powietrza, wody, gleb, etc.) ustanawianych przepisami ochrony środowiska. Strategia Rozwoju Powiatu Cieszyńskiego 2001-2016 Cel operacyjny:1.4. Współdziałanie gmin i powiatu celem opracowania procedur działań proekologicznych; Zadanie:1.4.1. Zaproponowanie ujednoliconego w skali powiatu systemu zachęt dla inwestorów decydujących się na zmianę technologii ogrzewania, np. z węglowego na gazowe i inne proekologiczne. Strategia Rozwoju Miasta Cieszyna na lata 2010-2020 Cel operacyjny I.3 Realizacja Gminnego Programu Ochrony Środowiska; Zadanie: I.3.1. Zapewnienie wysokiej jakości powietrza atmosferycznego, charakteryzującego się niskim poziomem zanieczyszczeń gazowych i pyłowych, niskim natężeniem hałasu oraz promieniowania niejonizującego; Cel operacyjny IV.1 Odrestaurowanie i właściwe zagospodarowanie strefy zabytkowej miasta, Zadanie: IV.1.3. Aktualizacja i realizacja Lokalnego Programu Rewitalizacji Miasta Cieszyna w podziale na sektory funkcjonalne miasta (program dla zabytkowego centrum, program dla osiedli mieszkaniowych, program dla terenów poprzemysłowych). Gminny Program Ochrony Środowiska Miasta Cieszyn na lata 2006-2015 Nadrzędny cel programu ochrony środowiska miasta Cieszyna: Rozwój miasta – postęp ekonomiczny i społeczny, rozwój urbanistyczny – będzie prowadzony w harmonii z wymogami ochrony środowiska. Jak wynika z zapisów tego dokumentu w opisie stanu aktualnego przy Priorytecie Ekologicznym, w Obszarze: Powietrze: „Podejmowane są działania zmierzające do większego wykorzystania tzw. czystej energii, pochodzącej z odnawialnych źródeł energii, która nie powoduje emisji zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego. W 2005 r. z budżetu miasta wsparto inwestycję podjętą z inicjatywy Stowarzyszenia Ekoenergia Cieszyn, polegającą na zainstalowaniu 8 kolektorów słonecznych na dachu budynku Stowarzyszenia „Być Razem” w Cieszynie przy ul. Kraszewskiego 8.” W celach krótkoterminowych wskazuje się: 1) Ograniczenie niskiej emisji oraz 2) Ograniczenie zapotrzebowania na energię konwencjonalną. Polityki horyzontalne Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 - nakłada na państwa członkowskie wdrażające fundusze strukturalne, obowiązek stosowania tzw. polityk horyzontalnych: w Artykule 7 - Promowanie równości mężczyzn i kobiet oraz niedyskryminacji, w Artykule 8 - Zrównoważony rozwój. „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 16 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa Planowane działanie następująco wpływa na poszczególne polityki horyzontalne: Tabela 4 Wpływ projektu na polityki horyzontalne Polityki horyzontalne W pływ projektu na polityki Zgodność projektu z politykami pozytywny Zrównoważony rozwój Realizacja projektu będzie miała pozytywny wpływ na politykę zrównoważonego rozwoju przede wszystkim poprzez przeciwdziałanie niekorzystnym zmianom klimatu i poprawę jakości powietrza w regionie. Projekt spełnia założenia tej polityki horyzontalnej rozwoju UE, która skupia się m.in. na takich elementach jak: • budowanie bardziej konkurencyjnej gospodarki, która będzie korzystać z zasobów w sposób racjonalny i oszczędny; • ochronie środowiska poprzez ograniczanie emisji gazów. Promowanie równości mężczyzn i kobiet oraz niedyskryminacji Do infrastruktury powstałej w ramach projektu równy dostęp będzie zapewniony kobietom i mężczyznom oraz osobom niepełnosprawnym różnych płci, wyznań i religii, rasy i narodowości. neutralny Źródło: Opracowanie własne na podstawie Rozporządzenia ramowego dla EFSI nr 1303/2013 (Dz. Urz. UE L 347 z 20 grudnia 2013 r.) oraz Projektu RPO WSL 2014-2020 (wersja 5.1) 4. Komplementarność projektu Projekt ujęty jest na liście projektów przewidzianych do realizacji w formule Regionalnych Inwestycji Terytorialnych (RIT) 2014-2020 dla obszaru funkcjonalnego obejmującego subregion południowy województwa śląskiego. Projekt jest komplementarny z innymi projektami, współfinansowanymi ze środków UE, WFOŚiGW i NFOŚiGW, a zmierzającymi do poprawy gospodarki niskoemisyjnej i efektywności energetycznej dla Gminy Cieszyn. Tabela 5 Komplementarność projektu z innymi działaniami L.p. 1. Nazwa projektu Termomodernizacja wybranych budynków użyteczności publicznej na terenie gminy Cieszyn Podmiot realizujący Gmina Cieszyn Źródło finansowania Wartość brutto w PLN Stan realizacji przedsięwzięcia Program priorytetowy NFOŚiGW p.n.: System zielonych inwestycji (GIS – Green Investment Scheme) 4 478 001,97 zrealizowane „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 17 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa 2. 3. 4. 5. 6. Plan gospodarki niskoemisyjnej Cieszyna Likwidacja niskiej emisji zanieczyszczeń w centrum Cieszyna – etap 1 Likwidacja niskiej emisji zanieczyszczeń w centrum Cieszyna – etap 2 Likwidacja niskiej emisji zanieczyszczeń w centrum Cieszyna – etap 3 Likwidacja niskiej emisji w Śródmieściu Cieszyna - projekt pilotażowy Gmina Cieszyn Zarządzanie energią w budynkach użyt. publicznej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013 Działanie 9.3 62 500,00 w trakcie realizacji Gmina Cieszyn RPO WSL 2014-2020 5 250 588,24 planowane Gmina Cieszyn RPO WSL 2014-2020 3 900 000,00 planowane Gmina Cieszyn RPO WSL 2014-2020 3 900 000,00 planowane Gmina Cieszyn NFOŚiGW, WFOŚiGW w Katowicach Program pilotażowy KAWKA 4 013 620,00 planowane Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z ankiety dla beneficjentów projektu. 5. Analiza instytucjonalna 5.1. Beneficjenci projektu Beneficjentem projektu będzie jednostka samorządu terytorialnego – Gmina Cieszyn. Podstawę prawną w tym względzie określa ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r., nr 142 poz. 1591 z późn. zm.). Gmina jest podstawową jednostką samorządu terytorialnego, która wykonuje swoje czynności za pomocą Urzędu Miejskiego, będącego jednostką organizacyjną Gminy. Organem wykonawczym wskazanym w ustawie jest burmistrz, a uchwałodawczym rada miejska. Zadania i obowiązki Urzędu Miejskiego i jego komórek organizacyjnych określa Regulamin Organizacyjny Urzędu Miejskiego w Cieszynie (Zarządzenie Nr 0050.544.2014 Burmistrza Miasta Cieszyn z dnia 21 lipca 2014). Urząd funkcjonuje na podstawie wewnętrznego podziału organizacyjnego na wydziały, biura, Urząd Stanu Cywilnego i samodzielne stanowiska pracy. Beneficjentem pośrednim (ostatecznym) będą uczniowie, kadra pedagogiczna i personel Przedszkoli, Szkół Podstawowych objętych projektem, a także pracownicy Ratusza, Urzędu Stanu Cywilnego oraz petenci, uczestnicy wydarzeń kulturalnych, a także mieszkańcy Gminy Cieszyn. Właścicielem wykonanej inwestycji w ramach projektu, będzie Beneficjent – Gmina Cieszyn. „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 18 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa 5.2. Wykonalność instytucjonalna projektu W celu realizacji projektu zostanie powołany zespół zadaniowy, na którego czele stanie koordynator projektu. Członkami zespołu będą przedstawiciele Urzędu Miejskiego w Cieszynie – Wydziału Strategii i Rozwoju Miasta, Wydziału Zamówień Publicznych i Inwestycji i Wydziału Finansów. Włączeni także zostaną przedstawiciele Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji. Szczegółowy podział obowiązków poszczególnych członków zespołu zostanie podany na dalszym etapie realizacji projektu POPT. Rozliczenie projektu i czuwanie nad bieżącym raportowaniem spoczywać będzie na jednostce samorządu terytorialnego. Jak wynika z powyżej przedstawionych danych Beneficjent, z uwagi na zaangażowanie swoich komórek organizacyjnych do przedmiotowego projektu – są przygotowani do realizacji projektu, posiadają wszelką zdolność organizacyjną i finansową do wdrożenia projektu, a dotychczasowa działalność w tym zakresie zapewnia, iż zarówno realizacja, jak i utrzymanie projektu w okresie trwałości będą zagwarantowane. 6. Analiza techniczna i technologiczna Stan obecny Przedmiotem projektu p.n.: „Poprawa efektywności energetycznej w miejskich obiektach użyteczności publicznej w Cieszynie” realizowanej w gminie Cieszyn. Celem projektu jest zapewnienie wysokiej jakości powietrza atmosferycznego, charakteryzującego się niskim poziomem zanieczyszczeń gazowych i pyłowych, niskim natężeniem hałasu oraz promieniowania niejonizującego a) Przedszkole nr 2, Cieszyn, ul. Ks.Trzanowskiego 4 3 Kubatura części ogrzewanej 4 063m , Nośnik energii dla potrzeb c.o.: węzeł ciepłowniczy włączony w sieć ciepłowniczą, Energia końcowa roczna dla potrzeb ogrzewania dla stanu istniejącego: 331 GJ/rok, Energia końcowa roczna dla potrzeb ogrzewania dla stanu projektowanego: 151 GJ/rok, Rodzaj wentylacji: naturalna, b) Przedszkole nr 8, Cieszyn, ul. Chrobrego 1 3 Kubatura części ogrzewanej 1 298m , Nośnik energii dla potrzeb c.o.: węzeł lokalna kotłownia gazowa, Energia końcowa roczna dla potrzeb ogrzewania dla stanu istniejącego: 433 GJ/rok, Energia końcowa roczna dla potrzeb ogrzewania dla stanu projektowanego: 170 GJ/rok, Rodzaj wentylacji: naturalna, c) Szkoła Podstawowa nr 4, Cieszyn, Plac Wolności 7a 3 Kubatura części ogrzewanej 7 871m , Nośnik energii dla potrzeb c.o.: węzeł ciepłowniczy włączony w sieć ciepłowniczą, Energia końcowa roczna dla potrzeb ogrzewania dla stanu istniejącego: 1 144 GJ/rok, Energia końcowa roczna dla potrzeb ogrzewania dla stanu projektowanego: 617 GJ/rok, Rodzaj wentylacji: naturalna, d) Szkoła Podstawowa nr 6, Cieszyn, ul. Katowicka 68 Nośnik energii dla potrzeb c.o.: węzeł ciepłowniczy włączony w sieć ciepłowniczą, Brak pozostałych danych – przyjęto wartości średnie dla obiektów j.w., e) Ratusz, Cieszyn, ul. Rynek 1 3 Kubatura części ogrzewanej 7 987m , „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 19 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa Nośnik energii dla potrzeb c.o.: węzeł ciepłowniczy włączony w sieć ciepłowniczą, Energia końcowa roczna dla potrzeb ogrzewania dla stanu istniejącego: 1 317 GJ/rok, Energia końcowa roczna dla potrzeb ogrzewania dla stanu projektowanego: 1 112 GJ/rok, Rodzaj wentylacji: naturalna, f) Budynek USC Cieszyn, ul. Kochanowskiego 14 Brak pozostałych danych – przyjęto wartości średnie dla obiektów j.w., g) Budynek Teatru, Cieszyn, pl. Teatralny 1 Brak pozostałych danych – przyjęto wartości średnie dla obiektów j.w. Stan projektowany Celem projektu jest zmniejszenie zapotrzebowania na energię końcową dla potrzeb ogrzewania budynku poprzez wykonanie robót: a) Przedszkole nr 2, Cieszyn, ul. Ks. Trzanowskiego 4 Ocieplenie ścian zewnętrznych styropianem, Ocieplenie stropu przez ułożenie wełny, Ocieplenie ścian przy gruncie, b) Przedszkole nr 8, Cieszyn, ul. Chrobrego 1 Wymiana instalacji c.o. obejmująca wymianę kotła c.o. gazowego na węzeł cieplny, Ocieplenie stropu przez ułożenie wełny, Ocieplenie dachu, c) Szkoła Podstawowa nr 4, Cieszyn, Plac Wolności 7a Ocieplenie ścian zewnętrznych styropianem, Ocieplenie stropu nad ostatnią kondygnacją przez ułożenie wełny, Wymiana stolarki okiennej, d) Szkoła Podstawowa nr 6, Cieszyn, ul. Katowicka 68 Ocieplenie stropu przez ułożenie wełny mineralnej, Ocieplenie ścian zewnętrznych styropianem, Wymiana stolarki okiennej, e) Ratusz, Cieszyn, ul. Rynek 1 Wymiana stolarki okiennej, f) Budynek USC Cieszyn, ul. Kochanowskiego 14 Ocieplenie stropu nad ostatnią kondygnacją, g) Budynek Teatru, Cieszyn, pl. Teatralny 1 Wymiana stolarki okiennej. W planowanym zakresie projekt jest wykonalny technicznie i technologicznie. W projekcie należy przyjąć sprawdzone rozwiązania, które zagwarantują wysoką jakość, trwałość i funkcjonalność, przy równoczesnej oszczędności kosztów na etapie inwestycji i późniejszej eksploatacji. Dla pełnej kwalifikowalności kosztów może wystąpić sytuacja, że termomodernizacja musi być kompleksowa, tj. wraz z wymianą źródła ciepła. Również szczególną uwagę należy zwrócić w późniejszym terminie na kwalifikowalność termomodernizacji budynków administracji. Dotychczasowa praktyka wskazuje, że może być wykluczenie budynków przeznaczonych na administrację publiczną. Te kwestie należy rozstrzygnąć na etapie opracowywania studium wykonalności, kiedy będą przyjęte dokumenty i wytyczne dla RPO WSL 2014-2020. „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 20 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa Tabela 6 Koszty realizacji projektu L.p. Koszt Kwota netto Vat [23%] Kwota brutto 1. Szacowana wartość inwestycji 2 276 829,27 523 670,73 2 800 500,00 2. Promocja projektu 10 000,00 2 300,00 12 300,00 3. Studium wykonalności 40 000,00 9 200,00 49 200,00 4. Ekspertyzy, nadzory, audyt energetyczny 300 000,00 69 000,00 369 000,00 5. Aktualizacja dokumentacji projektowej do wymagań audytu i przyjętego zakresu 300 000,00 69 000,00 369 000,00 6. Razem: 2 926 829,27 673 170,73 3 600 000,00 Źródło: Opracowanie własne a) Podstawowe założenia projektowe: Wartość współczynnika przenikania ciepła przez przegrody budowlane i stolarkę okienną dostosować w budynku do zgodności z załącznikiem nr 2 obowiązujących Warunków technicznych jaki powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie: 2 Ocieplenie ścian zewnętrznych dostosować do obowiązujących przepisów U<0,25 W/m K, 2 Ocieplenie stropu przez dostosować do obowiązujących przepisów U<0,20 W/m K, Ocieplenie stropu nad ostatnią kondygnacją lub dachu dostosować do obowiązujących 2 przepisów U<0,20 W/m K, 2 Wymianę stolarki okiennej dostosować do obowiązujących przepisów U<1,3 W/m K. b) Rekomendowany harmonogram prac przygotowawczych i wykonawczych: Opracowanie audytów energetycznych: od 0 do 45 dnia, Opracowanie dokumentacji projektowej: od 45 do120 dnia, Uzyskanie pozwoleń na budowę: od 120 do 185 dnia, Realizacja prac budowlanych: od 185 do 630 dnia. Zakładany przez Beneficjenta termin zakończenia realizacji zadania na okresie: 09.2015 do 12.2017 jest realny. 7. Analiza specyficzna dla sektora Analizę opracowano jako sumę emisji dla wszystkich zmodernizowanych 7 budynków. Parametry unosu i emisji substancji wyliczono w oparciu o: 1. „Materiały informacyjno-instruktażowe serii 1/96” wydane przez Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa”, 2. Wyniki badań i pomiarów IChPW w Zabrzu. „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 21 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa 7.1. Stan aktualny Stan istniejący przed wdrożeniem projektu przedstawia następujące zapotrzebowanie na zużycie energii: Stan istniejący – łączne zapotrzebowanie na zużycie energii dla wszystkich budynków: łączne zużycie ciepła: 5 643.75 [GJ/rok], paliwo: ciepło z ciepłowni węglowej, koszt nośnika: 0,18 [PLN/kWh] [ciepłownia] – wsp. nakładu: 1,2, paliwo: gaz ziemny w budynku Przedszkola nr 8, w Cieszynie ul. Chrobrego 1, koszt nośnika: 0,28 [PLN/kWh] [gaz ziemny] – wsp. nakładu: 1,1. Tabela 7 Charakterystyka emisji zanieczyszczeń dla stanu istniejącego L.p. Emitowane zanieczyszczenie Wskaźnik emisji – gaz ziemny [kg/GJ] Wskaźnik emisji – węzeł cieplny [kg/GJ] Emisja [kg/rok] 1. SO2 0.0024 0.0960 473,09 2. NO2 0.0447 0.2150 1 088,46 3. CO 0.0088 0.0370 188,15 4. CO2 58.82 103.45 551 094,23 5. Pył 0.0000 0.0370 181,68 6. Sadza 0.0000 0.0000 0,0000 7. Benzo(a)piren 0.0000 0.0000 0,0000 Źródło: Opracowanie własne 7.2. Stan projektowany Stan projektowany – łączne zapotrzebowanie na zużycie energii dla wszystkich budynków: łączne zużycie ciepła: 3 587.50 [GJ/rok], paliwo: ciepło z ciepłowni węglowej, koszt nośnika: 0,18 [PLN/kWh] [ciepłownia] – wsp. nakładu: 1,2. Tabela 8 Charakterystyka emisji zanieczyszczeń dla stanu projektowanego L.p. Emitowane zanieczyszczenie Wskaźnik emisji [kg/GJ] Emisja [kg/rok] 1. SO2 0.0960 344,40 2. NO2 0.2150 771,31 3. CO 0.0370 132,74 4. CO2 103.45 371 119,70 5. Pył 0.0370 132,74 6. Sadza 0.0000 0,0000 7. Benzo(a)piren 0.0000 0,0000 Źródło: Opracowanie własne „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 22 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa Tabela 9 Osiągnięcie rezultatów ekologicznych L.p. Emitowane zanieczyszczenie Stan istniejący [kg/rok] Stan projektowany [kg/rok] Efekt ekologiczny [kg/rok] Redukcja emisji [%] 1. SO2 473,09 344,40 128,69 27,20 2. NO2 1 088,46 771,31 317,15 29,14 3. CO 188,15 132,74 55,41 29,45 4. CO2 551 094,23 371 119,70 179 974,53 32,66 5. Pył 181,68 132,74 48,95 26,94 6. Sadza 0,0000 0,0000 0,0000 0,0000 7. Benzo(a)piren 0,0000 0,0000 0,0000 0,0000 Źródło: Opracowanie własne 8. Analiza wariantowa Do analizy wariantowości niniejszego przedsięwzięcia przyjęto trzy rozwiązania: Wariant I – realizacja inwestycji w ograniczonym zakresie poprzez zmniejszanie zapotrzebowania na energię użytkową poprzez wskazanie w budynkach elementów powodujących największe wzmożenie zapotrzebowania na tą energię: a) Przedszkole nr 2, Cieszyn, ul. Ks. Trzanowskiego 4 Ocieplenie stropu przez ułożenie wełny mineralnej, b) Przedszkole nr 8, Cieszyn, ul. Chrobrego 1 Ocieplenie stropu przez ułożenie wełny mineralnej, c) Szkoła Podstawowa nr 4, Cieszyn, Plac Wolności 7a Ocieplenie stropu nad ostatnią kondygnacją przez ułożenie wełny, d) Szkoła Podstawowa nr 6, Cieszyn, ul. Katowicka 68 Ocieplenie stropu przez ułożenie wełny, e) Ratusz, Cieszyn, ul. Rynek 1 Montaż rekuperacji systemu wentylacyjnego w pomieszczeniach wymagających zapewnienia zwieszonego strumienia wymiany powietrza, e) Budynek USC Cieszyn, ul. Kochanowskiego 14 Montaż rekuperacji systemu wentylacyjnego w pomieszczeniach wymagających zapewnienia zwieszonego strumienia wymiany powietrza, f) Budynek Teatru, Cieszyn, pl. Teatralny 1 Montaż rekuperacji systemu wentylacyjnego w pomieszczeniach wymagających zapewnienia zwieszonego strumienia wymiany powietrza, Wariant ten został odrzucony w następujących powodów: brak działań w kierunku diametralnej likwidacji mostków cieplnych i braku dążenia do możliwości spełnienia wymogów §329 ust. 2. Dz.U.2002.75.690 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki dla potrzeb obniżenia zapotrzebowania na energię pierwotną. Koszt tego wariantu wynosi o ok. 60%. wartości kosztów ogólnych podanych w rozdziale nr 6. „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 23 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa Pozostałe środki na nakłady inwestycyjne zostałyby spożytkowanie przez Gminę Cieszyn na realizację innych zadań związanych z ograniczaniem wskaźnika Eu w budynku, bądź stopniowe przeznaczanie środków z planowanego wkładu własnego, na wykonanie remontów w ograniczonym zakresie. Wariant II - realizacja inwestycji w wariancie przyjętym do realizacji i opisanym w rozdziale 6. Wariant III – rozszerzenie zakresu zadania. Zakładał on dodatkowo zmniejszanie zapotrzebowania na energię pierwotną i tym samym zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii poprzez: montaż ogniw fotowoltaicznych dla potrzeb zużycia energii elektrycznej dla oświetlenia budynku. Wariant ten został odrzucony w następujących powodów: zwiększone nakłady inwestycyjne w zakresie inwestycji dla wariantu III, nakłady w tym wariancie przekraczają możliwości finansowe Gminy Cieszyn. Dodatkowy koszt tego wariantu może zwiększyć koszt o ok. 150%. Mając powyższe na uwadze rekomenduje się przyjąć wariant II. 9. Analiza środowiskowa Analiza środowiskowa projektu wykonana została w oparciu o audyt terenowy, który odbył się w dniu 15.10.2014 roku. 1. Przedmiot i zakres projektu: Celem projektu jest termomodernizacja 7 obiektów użyteczności publicznej zlokalizowanych na terenie miasta Cieszyn. W ramach prac termomodernizacyjnych przewiduje się modernizację centralnego ogrzewania i wymianę stolarki okiennej, docieplenie stropodachu i ścian zewnętrznych budynków. 2. Rekomendacje środowiskowe dla projektu: W świetle obowiązujących przepisów i z uwagi na planowany zakres prac termomodernizacyjnych dla wszystkich obiektów zaleca się obligatoryjne zgłoszenie do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (RDOŚ) zamiaru podjęcia termomodernizacji, po wcześniejszym uzyskaniu ekspertyzy ornitologicznej i/lub chiropterologicznej. a) Ekspertyza ornitologiczna (i/lub chiropterologiczna) obejmuje dwie części: wykonanie szczegółowej inwentaryzacji obiektu pod kątem występowania potencjalnych siedlisk i miejsc niebezpiecznych dla ptaków (i/lub nietoperzy), a także stwierdzenie miejsc zajętych przez ptaki, określenie gatunków i ich liczebności, zaproponowanie możliwych rozwiązań pod kątem zachowania siedlisk, kompensacji oraz terminarza wykonania tych prac w powiązaniu z harmonogramem i technikami wykonania remontu obiektu. b) Ekspertyza ornitologiczna (i/lub chiropterologiczna) powinna zostać przeprowadzona w roku poprzedzającym planowane prace termomodernizacyjne obiektu. c) Zgodnie z zaleceniami RDOŚ harmonogram inwentaryzacji powinien być następujący: „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 24 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa Kwiecień - sprawdzenie obiektu pod kątem występowania siedlisk ptaków i nietoperzy: szczeliny dylatacyjne, szczeliny miedzy płytami, ubytki cegieł, otwory technologiczne, szczeliny za rynnami, szczeliny pod parapetami okiennymi, otwory wentylacyjne w stropodachu, inne otwory do strychów i stropodachu (miejsca zasiedlane przez wróblowe, gołębie miejskie, pustułki), półki, gzymsy, duże wnęki, wnęki balkonowe, parapety okien niedostępnych (miejsca wybierane na założenie gniazda przez gołębiowe i pustułki), pnącza na elewacji budynku, wnęki balkonowe (miejsca wybierane przez wróblowe i gołębiowe), stropodachy i strychy (miejsca zasiedlane przez gołębie miejskie, sowy i nietoperze). Maj - w drugiej dekadzie miesiąca: sprawdzenie gdzie znajdują się gniazda jaskółek oknówek na elewacji, zarejestrowanie tych miejsc, w trzeciej dekadzie miesiąca - sprawdzenie czy obiekt jest zasiedlony przez jerzyki, obserwacja elewacji pół godziny przed zmrokiem i rejestracja liczby jerzyków i miejsc gdzie usiłują wejść i wchodzą w szczeliny, otwory itp. Czerwiec - trzecia dekada miesiąca: pół godziny przed zmrokiem liczenie jerzyków krążących wokół budynku oraz rejestracja miejsc gdzie wchodzą w szczeliny, otwory itp., ostateczne oszacowanie liczby par lęgowych poszczególnych gatunków ptaków zasiedlających obiekt, obserwacje budynku w godzinach wieczornych (tuż po zachodzie słońca, aż do zmroku) w celu stwierdzenia obecności nietoperzy (należy powtórzyć w sierpniu i październiku). Lipiec - przygotowanie planu remontu z uwzględnieniem siedlisk ptaków. Zakres zabezpieczeń zależy od stwierdzonego rozmieszczenia w obiekcie siedlisk ptaków i nietoperzy. Jeśli remont musi być wykonany w okresie lęgowym ptaków, co może oznaczać uniemożliwienie im przystąpienia do rozrodu, należy wówczas wystąpić o zgodę do RDOŚ na remont w tym okresie wraz z propozycją działań kompensacyjnych w postaci wywieszenia dodatkowych budek lęgowych w odpowiednich siedliskach w sąsiedztwie remontowanego obiektu, wraz z dokładnym planem ich zamocowania oraz planowanym harmonogramem wieszania budek i prac remontowych. W przypadku stwierdzenia obecności nietoperzy w ramach kompensacyjnych działań naprawczych należy zaplanować montaż kryjówek zastępczych (głównie skrzynek na- i podtynkowych). Sierpień - po uzyskaniu decyzji Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska ustalenie harmonogramu przygotowania obiektu do remontu pod kątem wymagań określonych w decyzji RDOŚ, dotyczących zabezpieczenia siedlisk stwierdzonych gatunków chronionych i podjętych działań kompensujących. „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 25 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa 3. Ryzyko środowiskowe w projekcie: Dla 4 budynków oświatowych uzyskano już ekspertyzę ornitologiczną (materiały przekazane przez Beneficjenta). Ekspertyzę wykonano poza okresem lęgowym ptaków (luty 2014) i uzupełniono o obserwacje prowadzone w lipcu 2014. Wykonana ekspertyza ornitologiczna zachowuje ważność do 28 lutego 2015 roku. Ekspertyza nie została wykonana zgodnie z przedstawioną powyżej metodyką i harmonogramem rekomendowanym przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska. Planowane prace remontowe dotyczące termomodernizacji budynków użyteczności publicznej nie wpłyną negatywnie na populacje chronionych gatunków, pod warunkiem zastosowania się do zaleceń wynikających z przeprowadzonej inwentaryzacji przyrodniczej i zgłoszeniu do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska zamiaru podjęcia termomodernizacji obiektów. W przypadku konieczności prowadzenia prac w okresie lęgowym ptaków, należy wystąpić o zgodę do RDOŚ na remont w tym okresie wraz z propozycją działań kompensacyjnych w postaci wywieszenia dodatkowych budek lęgowych dla ptaków lub kryjówek zastępczych dla nietoperzy (na koszt Inwestora) w odpowiednich siedliskach w sąsiedztwie remontowanych obiektów, wraz z dokładnym planem ich zamocowania oraz planowanym harmonogramem wieszania budek i prac remontowych. 10. Analiza prawna i pomoc publiczna Projekt obejmuje modernizację budynków użyteczności publicznej w celu oszczędności zużycia energii cieplnej, obejmuje następujące budynki:. 1) Przedszkole nr 2, Cieszyn, ul. Ks. Trzanowskiego 4 – do realizacji przewidziano : a) Ocieplenie ścian zewnętrznych styropianem, b) Ocieplenie stropu przez ułożenie, c) Ocieplenie ścian przy gruncie. 2) Przedszkole nr 8, Cieszyn, ul. Chrobrego 1 – do realizacji przewidziano: a) Wymiana instalacji c.o. obejmująca wymianę kotła c.o. na węzeł cieplny, b) Ocieplenie stropu przez ułożenie wełny, c) Ocieplenie ścian zewnętrznych styropianem, d) Ocieplenie dachu przez ułożenie wełny. 3) Szkoła Podstawowa nr 4, Cieszyn, Plac Wolności 7a – do realizacji przewidziano: a) Ocieplenie ścian zewnętrznych styropianem, b) Ocieplenie stropu nad ostatnią kondygnacją przez ułożenie wełny, c) Wymiana stolarki okiennej na nową drewnianą. 4) Szkoła Podstawowa nr 6, Cieszyn, ul. Katowicka 68 – do realizacji przewidziano: a) Ocieplenie stropu przez ułożenie wełny, b) Ocieplenie ścian zewnętrznych styropianem, c) Wymiana okien na nowe. 5) Ratusz, Cieszyn, ul. Rynek 1 – do realizacji przewidziano: a) Ocieplenie stropu przez ułożenie wełny, b) Ocieplenie ścian zewnętrznych styropianem, c) Wymiana okien na nowe. 6) Budynek USC Cieszyn, ul. Kochanowskiego 14 – do realizacji przewidziano: a) Ocieplenie stropu przez ułożenie wełny. „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 26 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa 7) Budynek Teatru, Cieszyn, pl. Teatralny 1 – do realizacji przewidziano: a) Ocieplenie stropu przez ułożenie wełny, b) Ocieplenie ścian zewnętrznych styropianem, c) Wymiana okien na nowe. Beneficjent ma uregulowaną sytuację prawną w zakresie nieruchomości objętych projektem, gdyż Beneficjent jest ich właścicielem. Sytuacja prawna w zakresie korzystania z nieruchomości jest w pełni uregulowana. Z założenia projekt będzie generował dochody polegające na ograniczeniu kosztów zakupu energii. Brak jest szczegółowych danych dotyczących dochodów na poszczególnych nieruchomościach oraz poziomu tych dochodów, w tym porównania co do obecnego ich uzyskiwania. W ramach realizowanego projektu Beneficjent zobligowany będzie do wyboru kilku wykonawców – przede wszystkim wykonawcy robót budowlanych w zakresie ocieplenia stropów, ścian zewnętrznych i wymiany okien na nowe w budynkach objętych projektem wraz z dostawą tychże elementów, ale przede wszystkim podmiotu odpowiedzialnego za opracowanie ewentualnie wymaganego studium wykonalności, audytora energetycznego, podmiotu nadzorującego wykonywane prace i prawidłowość ich wykonania. Konieczne jest również wybranie podmiotu, który wykona audyt termomodernizacyjny budynków, w związku z brakiem jego opracowania do tej pory. Nie można pominąć również konieczności opracowania Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia w tym prawidłowego opisu przedmiotu zamówienia i jeżeli Beneficjent nie będzie miał możliwości wykonać tego własnymi siłami (za pomocą swoich pracowników), również w tym zakresie konieczne będzie przeprowadzenie odpowiedniego postępowania celem wyłonienia podmiotu, który przygotuje takie dokumenty i ewentualnie przeprowadzi lub będzie doradzał w zakresie przeprowadzenia odpowiednich postępowań celem wyłonienia wykonawców wyżej wskazanych postępowań. Do Projektu Szczegółowego Opisu Priorytetów RPO WSL na lata 2014-2020 w zakresie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego nie zostały jeszcze opracowane wytyczne dotyczące wyboru wykonawców, w przypadku gdy stosownie do treści ustawy Prawo zamówień publicznych dany Beneficjent nie jest zobligowany do jej stosowania Jednakże mając na uwadze fakt, iż Beneficjentem jest jednostka samorządu terytorialnego – to wybór wykonawców możliwy będzie jedynie zgodnie z przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych, chyba że kwota zamówienia nie przekroczy wartości wskazanej w art. 4 pkt. 8 ustawy Pzp. W takim przypadku zaleca się uwzględnienie wymogów zawartych w Komunikacie Wyjaśniającym KE 2006/C 179/02 dotyczącym prawa wspólnotowego obowiązującego w dziedzinie udzielania zamówień, które nie są lub są jedynie częściowo objęte dyrektywami w sprawie zamówień publicznych. Wybór wykonawcy na podstawie ustawy Pzp wiąże się z koniecznością opracowania specyfikacji istotnych warunków zamówienia, zawierającej szczegółowy opis zamówienia, przy tym niezbędne jest uwzględnienie podstawowych zasad udzielania zamówień publicznych, mianowicie zasad uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców. Oznacza to przede wszystkim, iż opis przedmiotu zamówienia oraz warunki udziału w postępowaniu nie mogą powodować, że tylko jeden dostawca będzie spełniał wymogi postępowania. Co do zasady za najbardziej konkurencyjny, a jednocześnie gwarantujący całkowitą bezstronność stron uznaje się przetarg nieograniczony oraz ograniczony. Beneficjent powinien również uwzględnić wytyczne dotyczące udzielania zamówień publicznych w szczególności w projektach dofinansowanych ze środków Unii Europejskiej a przede wszystkim zalecenia do stosowania innych trybów postępowania, w ramach których kryterium wyboru oferty nie jest tylko i wyłącznie cena. Niezwykle istotne jest, by warunki postępowania nie tylko eliminowały „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 27 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa możliwość wzięcia udziału w nim niedoświadczonych podmiotów, nie gwarantujących prawidłowego i terminowego wykonania zamówienia, ale jednocześnie nie mogą one być tak restrykcyjne, aby ograniczały możliwości udziału w postępowaniu potencjalnych, doświadczonych wykonawców. Beneficjent nie może pominąć również nowelizacji ustawy Pzp, która weszła w życie 19.10.2014 r., zgodnie z którą (art. 91 ust. 2a) kryterium ceny może być zastosowane jako jedyne kryterium oceny ofert, jeżeli przedmiot zamówienia jest powszechnie dostępny oraz ma ustalone standardy jakościowe. W pozostałych przypadkach kryteriami oceny ofert powinna być cena i inne kryteria odnoszące się do przedmiotu zamówienia, w szczególności jakość, funkcjonalność, parametry techniczne, aspekty środowiskowe, społeczne, innowacyjne, serwis, termin wykonania zamówienia oraz koszty eksploatacji. W związku z tym, iż nie zdefiniowano w ustawie, co rozumie się pod pojęciem zamówień powszechnie dostępnych i mających ustalone standardy jakościowe zaleca się, aby kryterium wyboru oferty nie stanowiła jedynie cena, nawet w przypadku uznania, iż dane zamówienie jest zamówieniem powszechnie dostępnym i ma ustalone standardy jakościowe. W przypadkach bowiem przeprowadzania postępowań, gdzie jest ona jedynym kryterium wyboru najkorzystniejszej oferty, niejednokrotnie otrzymuje się – mimo opisu przedmiotu zamówienia – wyrób lub usługę na nieodpowiednim poziomie, lub wykonawca w trakcie realizacji zamówienia nie jest w stanie go zakończyć, gdyż jego koszty własne przewyższają wartość wskazaną w ofercie. Zastosowanie poza cenowych kryteriów wyboru najkorzystniejszej oferty daje możliwość wyboru oferty, gdzie relacja ceny do jakości przedstawia najwyższy bilans. Zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz. 1397) wydanym na podstawie art. 60 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227, z późn. zm.) inwestycja nie wymaga opracowania raportu oddziaływania na środowisko. Zgodnie z treścią art. 29 ust. 2 pkt. 4 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. Nr 89, poz. 414, tekst jednolity z dnia 2 października 2013 r. Dz. U. z 2013 r. poz. 1409) w przypadku docieplania budynków o wysokości do 12 m nie jest wymagane pozwolenie budowlane. Jednakże na mocy art. 30 ust. 1 pkt. 2 wykonywanie robót budowlanych polegających na docieplaniu budynków o wysokości do 12 m wymaga dokonania zgłoszenia tych robót do właściwego organu. W takim przypadku powinna zostać przygotowana odpowiednia dokumentacja opisująca zakres i rodzaj prac. Brak jest możliwości do wskazania szczegółowo rodzaju wymaganego zezwolenia (obowiązek uzyskania decyzji budowlanej czy tylko zgłoszenie), albowiem na tym etapie brak szczegółowych danych dotyczących budynków będących przedmiotem projektu. Okoliczności te powinny zostać ujęte w odpowiednim studium wykonalności. Tabela 10 Lista nieruchomości objętych projektem wraz ze wskazaniem czy istnieje podstawa dysponowania nieruchomością przez Beneficjenta L.p. 1. Adres (miejscowość, ulica, nr) Numer działki Obręb/ Lokalizacja Cieszyn, Rynek 1 121 43 Nr księgi wieczystej Właściciel/ władający/ użytkownik wieczysty Podstawa dysponowania nieruchomością BB1C/00058742/2 Gmina Cieszyn Tak „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 28 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa Nr księgi wieczystej Właściciel/ władający/ użytkownik wieczysty Podstawa dysponowania nieruchomością 43 BB1C/00058742/2 Gmina Cieszyn Tak 123 43 BB1C/00058742/2 Gmina Cieszyn Tak Cieszyn, Rynek 1 124 43 BB1C/00058742/2 Gmina Cieszyn Tak 5. Cieszyn, Rynek 1 135 43 BB1C/00058742/2 Gmina Cieszyn Tak 6. Cieszyn, Rynek 1 143 43 BB1C/00058742/2 Gmina Cieszyn Tak 7. Cieszyn, ul. Ks. Jerzego Trzanowskiego 4 2/75 57 BB1C/00071403/1 Gmina Cieszyn – wł. Przedszkole nr 2 - zarząd Tak 8. Cieszyn, ul. Bolesława Chrobrego 1 81/2 41 BB1C/00058125/1 Gmina Cieszyn – wł. Tak 9. Cieszyn, Plac Wolności 7A 34/2 44 BB1C/00053036/5 Gmina Cieszyn – wł. SP Nr 4 zarząd Tak 10. Cieszyn, ul. Katowicka 68 15 66 BB1C/00053041/3 Gmina Cieszyn – wł. Tak 11. Cieszyn, ul. Kochanowskiego 14 147/1 42 BB1C/00058708/2 Gmina Cieszyn – wł. Tak 12. Cieszyn, Plac Teatralny 1 90 42 BB1C/00051409/7 Gmina Cieszyn – wł. Tak Adres (miejscowość, ulica, nr) Numer działki Obręb/ Lokalizacja 2. Cieszyn, Rynek 1 122 3. Cieszyn, Rynek 1 4. L.p. Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych przekazanych przez Beneficjenta „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 29 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa W zakresie występowania lub nie występowania niedozwolonej pomocy publicznej Projekt Szczegółowego Opisu Priorytetów RPO WSL na lata 2014-2020 w zakresie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego nie zawiera żadnych regulacji uszczegóławiających tą kwestię. W związku z tym nie jest możliwe na obecnym etapie jednoznaczne wskazanie, czy w projekcie występuje lub nie występuje niedozwolona pomoc publiczna. Nadmienić należy, iż regulacje jakie mogą zostać zawarte w URPO WSL mogą być dość liberalne, biorąc pod uwagę zapisy, przedstawione ogólnie w Komunikacie Komisji z dnia 28.06.2013 r. (C(2013)3769 final) – „Wytyczne w sprawie pomocy regionalnej na lata 2014-2020 r.” W związku z brakiem szczegółowych regulacji dotyczących występowania niedozwolonej pomocy publicznej na tym etapie analiza w tym zakresie może opierać się tylko na podstawowych regulacjach obowiązujących tą materię, czyli na zapisach Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE). Zgodnie z art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE – poprzednio art. 87 ust. 1 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską) „wszelka pomoc przyznawana przez państwo członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów, jest niezgodna ze wspólnym rynkiem w zakresie, w jakim wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi”. Wynika z tego, iż aby środek został uznany za pomoc państwa, muszą zostać łącznie spełnione poniższe warunki: środek pomocy musi zostać przyznany ze środków państwowych, musi przynosić przedsiębiorstwom korzyści ekonomiczne, korzyści muszą być selektywne i zakłócać konkurencję lub grozić jej zakłóceniem, środek pomocy musi mieć wpływ na handel wewnątrz wspólnotowy. W niniejszym przypadku, bezpośrednim Beneficjentem pomocy jest jednostka samorządu terytorialnego, której są przekazywane środki na wykonanie działań w celu obniżenia emisji zanieczyszczeń do atmosfery. Dodatkowo Beneficjent zakłada możliwość uzyskiwania dochodu z nieruchomości objętych projektem – poprzez ogólne wskazanie-ograniczenie kosztów energii bez uszczegółowienia, w jakiej wysokości, celem porównania do kosztów ponoszonych obecnie. Ten element po uszczegółowieniu powinien zostać przeanalizowaniu powtórnie w zakresie występowania lub nie niedozwolonej pomocy publicznej, tj. występowania takich przesłanek pomocy publicznej, jak nierynkowe warunki wykorzystania środków, zakłócenie konkurencji, wpływ na handel wspólnotowy. W związku z tą możliwością wystąpienia dochodu – brak jest możliwości jednoznacznego stwierdzenia na obecnym etapie czy występuje niedozwolona pomoc publiczna czy też nie. W związku z tym uznać należy, iż w niniejszym przypadku istnieje ryzyko stwierdzenia występowania niedozwolonej pomocy publicznej, jednakże szczegółowa analiza w tym zakresie winna zostać przeprowadzona na etapie przygotowywania wniosku o dofinansowanie/studium wykonalności przy uwzględnieniu aktualnych danych oraz aktualnego stanu prawnego, w tym regulacji URPO W SL 20142020. 11. Analiza finansowo-ekonomiczna Analiza została sporządzona z zastosowaniem następujących założeń: Opiera się na założeniach Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 30 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006, Okres analizy obejmuje okres inwestycyjny (lata ponoszenia nakładów na realizację projektu) oraz okres technicznego cyklu życia projektu ustalony 25 lat. Zakłada się, iż inwestycja zostaje oddana do eksploatacji od początku następnego roku kalendarzowego po zakończeniu okresu ponoszenia nakładów inwestycyjnych. Długość tego okresu jest zgodna z Metodologią CBA (s.7) i wcześniejszymi wytycznymi opracowania studiów wykonalności dla projektów z zakresu czystego powietrza i odnawialnych źródeł energii dla RPO WSL, Stopa dyskonta – 5%, Amortyzacja obliczona w sposób uproszczony, przy założeniu żywotności ekonomicznej projektu tożsamej z okresem analizy (25 lat), Stan istniejący jest tożsamy ze stanem obecnym, a jednocześnie istnieje możliwość jednoznacznego oddzielenia przepływów finansowych z inwestycji od ogólnych przepływów beneficjenta, a zatem analiza może zostać przeprowadzona z punktu widzenia projektu – tzw. analiza z zastosowaniem metody standardowej, Podatek VAT może być kwalifikowany jedynie w przypadku kiedy Beneficjent nie może go odzyskać – nie prowadzi sprzedaży opodatkowanej, w tym przypadku podatek VAT jest kwalifikowany, Zgodnie z art. 61 ww. rozporządzenia oszczędności traktowane są jako dochód w projekcie i służą do wyliczenia luki w finansowaniu. Poniższa tabela przedstawia harmonogram realizacji zadania. „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 31 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa Tabela 11 Planowany harmonogram rzeczowo-finansowy Kwota brutto Kwota VAT 2 276 829,27 zł 10 000,00 zł 40 000,00 zł 23% 23% 23% 523 670,73 zł 2 300,00 zł 9 200,00 zł 2 800 500,00 zł 12 300,00 zł 49 200,00 zł 2 276 829,27 10 000,00 40 000,00 23% 23% 23% 523 670,73 2 300,00 9 200,00 2 800 500,00 12 300,00 49 200,00 Ekspertyzy, nadzory, audyt energetyczny 300 000,00 zł 23% 69 000,00 zł 369 000,00 zł 300 000,00 23% 69 000,00 369 000,00 Aktualizacja dokumentacji projektowej do wymagań audytu i przyjętego zakresu 300 000,00 zł 23% 69 000,00 zł 369 000,00 zł 300 000,00 23% 69 000,00 369 000,00 Razem 2 926 829,27 zł 673 170,73 zł 3 600 000,00 zł 2 926 829,27 zł 673 170,73 zł 3 600 000,00 zł Zadanie w ramach projektu – wykaz wydatków/kosztów Szacowana wartość inwestycji Promocja projektu Studium wykonalności VAT % VAT % Kwota netto Kwota brutto Wydatki/koszty kwalifikowane Kwota VAT Kwota netto Wydatki/koszty całkowite Koszty w ujęciu kwartalnym 2015 Zadanie w ramach projektu – wykaz wydatków/kosztów Szacowana wartość inwestycji Promocja projektu Studium wykonalności Ekspertyzy, nadzory, audyt energetyczny Aktualizacja dokumentacji projektowej do wymagań audytu i przyjętego zakresu Razem III IV 2016 Suma I II 2017 SUMA III IV Suma I II III IV 466 750,00 466 750,00 933 500,00 0,00 0,00 466 750,00 466 750,00 466 750,00 12 300,00 466 750,00 49200,00 0,00 0,00 49 200,00 1 867 000,00 12 300,00 0,00 2 800 500,00 12 300,00 49 200,00 52714,29 52 714,29 52 714,29 52 714,29 105 428,57 52 714,29 52 714,29 52 714,29 52 714,29 210 857,14 369 000,00 369000,00 369 000,00 0,00 369 000,00 470 914,29 0,00 470 914,29 0,00 0,00 2 090 157,14 3 600 000,00 0,00 519 464,29 519 464,29 1 038 928,57 519 464,29 519 464,29 531 764,29 519 464,29 Źródło: Opracowanie na podstawie ankiety „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 32 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa Prognoza kosztów operacyjnych obejmuje najistotniejsze pozycje kosztowe związane z prowadzeniem działalności w wyniku projektu. Wariant bezinwestycyjny zawiera koszty obecnie ponoszone przez Beneficjenta na ogrzewanie. Kalkulacja amortyzacji, została ujęta jako amortyzacja liniowa, przy założeniu żywotności ekonomicznej projektu tożsamej z okresem analizy (25 lat). Jako wartość początkową środków podlegających amortyzacji przyjęto nakłady finansowe brutto związane z realizacją inwestycji. Tabela 12 Koszty operacyjne 2018 I. Wariant bezinwestycyjny (razem) 1. Amortyzacja 2. Zużycie materiałów i energii II. Wariant inwestycyjny (razem) 1. Amortyzacja 2. Zużycie materiałów i energii III. Wnioskowany projekt (II-I) (razem) 1. Amortyzacja 2. Zużycie materiałów i energii 2023 2028 2033 2038 2042 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 438 958,24 438 958,24 438 958,24 438 958,24 438 958,24 438 958,24 144 000,00 144 000,00 144 000,00 144 000,00 144 000,00 144 000,00 263 374,94 263 374,94 263 374,94 263 374,94 263 374,94 263 374,94 144 000,00 144 000,00 144 000,00 144 000,00 144 000,00 144 000,00 -175 583,30 -175 583,30 -175 583,30 -175 583,30 -175 583,30 -175 583,30 Źródło: Opracowanie własne Przychodem w projekcie są oszczędności. Na etapie przygotowywania właściwego studium wykonalności należy wziąć pod uwagę wszystkie dostępne dane, pozwalające na obliczenie faktycznych oszczędności. Na koniec realizacji projektu może zaistnieć konieczność sporządzenia aktualnej analizy finansowej uwzględniającej faktyczne oszczędności. Na tym etapie przyjęto, że maksymalna oszczędność na rachunkach za opał wyniesie 40% rocznie. Tym samym oszczędności oszacowano na poziomie 175 583,30 zł rocznie. Luka w finansowaniu została zawarta w poniższej tabeli. Tabela 13 Obliczenie luki w finansowaniu Lp. 1 2 3 4 5 6 7 Wartość Wartość niezdyskontowana zdyskontowana Parametry Okres odniesienia (lata) Finansowa stopa dyskontowa Łączny koszt inwestycji (PLN, N) Łączny koszt Inwestycji (PLN, D) Wartość rezydualna (PLN, N) Wartość rezydualna (PLN, D) Dochody (PLN, D) 25 5% 3 600 000,00 3 196 384,96 0,00 0,00 2 907 373,21 „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 33 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa 8 9 10 11 12 Koszty operacyjne (PLN, D) Dochód netto = (7) - (8) + (6) Wydatki kwalifik. (art. 55 ust. 2) = (4) - (9) Luka w finansowan. (%) = (10/4) 100% Koszy kwalifikowalne (PLN, N) 13 Kwota wskazana w decyzji, tj. „kwota, do której stosowana jest stopa współfinansowania osi priorytetowej” (art. 41 ust. 2) = (11)*(12) 14 15 16 3 634 216,51 0,00 3 196 384,96 3 600 000,00 3 600 000,00 Maksymalna stopa współfinansowania osi 85% priorytetowej (%) Maksymalny poziom dofinansowania = (13)*(14) 85,00% Stopa dofinansowania (%) (15)/(3) 3 060 000,00 Źródło: Opracowanie własne Poziom dofinansowania zadania wynika z kwoty zapewnionej w ramach projektów pozakonkursowych i prezentuje go poniższa tabela. Tabela 14 Dofinansowanie projektu Nakłady na realizację projektu Suma kosztów brutto Suma kosztów netto VAT razem Koszty całkowite Koszty niekwalifikowalne Koszty kwalifikowalne Razem 3 600 000,00 2 926 829,27 673 170,73 3 600 000,00 0,00 3 600 000,00 2015 2016 470 914,29 382 857,14 88 057,14 470 914,29 0,00 470 914,29 2017 1 038 928,57 844 657,38 194 271,20 1 038 928,57 0,00 1 038 928,57 2 090 157,14 1 699 314,75 390 842,39 2 090 157,14 0,00 2 090 157,14 Struktura finansowania kosztów całkowitych [PLN] Razem Środki własne, w tym Kredyty/ pożyczki 540 000,00 0,00 70 637,14 0,00 155 839,29 0,00 313 523,57 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 3 060 000,00 3 600 000,00 400 277,14 470 914,29 883 089,29 1 038 928,57 1 776 633,57 2 090 157,14 Inne (krajowy wkład publiczny) EFRR RAZEM Struktura finansowania kosztów całkowitych [%] Środki własne, w tym Kredyty/ pożyczki Inne (krajowy wkład publiczny) EFRR RAZEM Razem 2015 2016 2015 2017 2016 2017 15,00% 0,00% 15,00% 0,00% 15,00% 0,00% 15,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 85,00% 100,00% 85,00% 100,00% 85,00% 100,00% 85,00% 100,00% „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 34 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa Struktura finansowania kosztów kwalifikowanych [PLN] Środki własne, w tym Kredyty/ pożyczki Inne (krajowy wkład publiczny) EFRR RAZEM Struktura finansowania kosztów kwalifikowanych [%] Środki własne, w tym Kredyty/ pożyczki Inne (krajowy wkład publiczny) EFRR RAZEM Razem 2015 2016 2017 540 000,01 0,00 70 637,14 0,00 155 839,29 0,00 313 523,57 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 3 060 000,00 3 600 000,00 400 277,14 470 914,29 883 089,29 1 038 928,57 1 776 633,57 2 090 157,14 Razem 2015 2016 2017 15,00% 0,00% 15,00% 0,00% 15,00% 0,00% 15,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 85,00% 100,00% 85,00% 100,00% 85,00% 100,00% 85,00% 100,00% Źródło: Opracowanie własne Na tym etapie podatek VAT został uznany jako kwalifikowalny. Beneficjent musi jednak podczas realizacji projektu wystąpić o interpretację indywidualną do właściwego Dyrektora Izby Skarbowej w sprawie braku możliwości odliczenia VAT. Wartość podstawowego wskaźnika FNPV/C jest ujemna, zarówno w wariancie „bez dotacji” jak i w wariancie „z dotacją”. Finansowa wewnętrzna stopa zwrotu nie istnieje, co oznacza, że projekt nie jest opłacalny pod względem finansowym. FNPV/C w wariancie „bez dotacji” wynosi -7 473 024, FRR/C w wariancie „bez dotacji” nie istnieje, FNPV/C w wariancie „z dotacją” przyjmuje wartość -4 756 097, FRR/C w wariancie „z dotacją” nie istnieje. Ze względu na zdecydowanie pozytywny wpływ realizacji projektu na działania ekologiczne projekt ten pomimo ujemnej wartości FNPV/C powinien być realizowany, gdyż korzyści społeczne mają tu decydujące znaczenie. Nie mniej jednak niezbędne jest zabezpieczenie przez Gminę środków nie tylko na wkład własny podczas realizacji projektu, ale również na utrzymanie jego rezultatów. Projekt realizuje ważne cele społeczne takie jak: Poprawę stanu środowiska naturalnego – a tym samym zmniejszenie zachorowalności na choroby związane z zanieczyszczeniem środowiska – 2 osoby nie zachorują (koszt leczenia i koszty nieobecności w pracy przyjęto na poziomie 150 000 zł), Oszczędność czasu, który poświęca się ogrzewaniu (zaoszczędzonych zostanie 500 godzin rocznie x 30,00 zł godzina) = 15 000 rocznie. Mając powyższe na uwadze projekt uzyskuje pozytywne wartości, a ekonomiczna wewnętrzna stopa zwrotu wynosi 25,62%. „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 35 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa Tabela 15 ENVP, ERR i B/C dla projektu ENVP, ERR i B/C dla projektu Ekonomiczna zaktualizowana wartość netto inwestycji (ENPV) Ekonomiczna wewnętrzna stopa zwrotu z inwestycji (ERR) 2 201 080 Relacja korzyści do kosztów B/C 1,32 25,62% Źródło: Opracowanie własne 12. Wykonalność i trwałość projektu Środki trwałe oraz materialne nabyte w ramach projektu będą stanowiły własność Gminy Cieszyn, a inwestycja będzie realizowana na nieruchomościach stanowiących własność Beneficjenta. Po zakończeniu realizacji projektu obiekty będą finansowane i zarządzane przez Gminę Cieszyn, poprzez podległe jej poszczególne miejskie jednostki organizacyjne. Środki na utrzymanie obiektów zostaną rokrocznie zabezpieczone w budżetach jednostek. W ramach trwałości projektu Beneficjent zobligowany będzie do utrzymania nabytych środków w okresie 5 lat od dnia zakończenia realizacji projektu w stanie umożliwiającym korzystanie z niego tak jak na początku okresu trwałości projektu tj. po zakończeniu części realizacyjnej projektu. Wiąże się to z odpowiednim zabezpieczeniem inwestycji przed zniszczeniem oraz ponoszeniem wydatków na m.in. przeglądy, serwisowanie i konserwacje. Cele projektu zostaną utrzymane przez Beneficjenta przez okres 5 lat po zakończeniu realizacji inwestycji. Produkt powstały po rzeczowej realizacji projektu będzie własnością Beneficjenta. Trwałość projektu rozumiana jest jako niepoddanie projektu tzw. znaczącej modyfikacji, tj.: modyfikacji mającej wpływ na charakter lub warunki realizacji projektu lub powodującej uzyskanie nieuzasadnionej korzyści przez przedsiębiorstwo lub podmiot publiczny oraz wynikającej ze zmiany charakteru własności elementu infrastruktury albo z zaprzestania działalności produkcyjnej. Zarządzanie inwestycją składa się z następujących etapów: Etap przygotowawczy – inwentaryzacja, opracowanie dokumentacji technicznej projektu w tym wykonanie audytu termomodernizacyjnego / ewentualnie aktualizacja dotychczas przygotowanych audytów termomodernizacyjnych, sporządzenie studium wykonalności projektu; Etap przeprowadzenia wyboru wykonawców inwestycji oraz wykonawców dokumentacji niezbędnej przy realizacji projektu, zgodnie z Ustawą z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. Nr 19, poz. 177 tekst jednolity z dnia 28 maja 2013 r. Dz. U. z 2013 r. poz. 907 z późń. zm.) i podpisanie umowy z wykonawcami. „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 36 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa 13. Analiza ryzyk i zagrożeń w projekcie Ryzyka dla przedmiotowego projektu przedstawiono w formie tabelarycznej wskazując definicję / rodzaj ryzyka, sposób zapobiegania / niwelacji oraz poziom zagrożenia dla realizacji projektu. Tabela 16 Ryzyka i zagrożenia w projekcie Definicja / rodzaj ryzyka Sposób zapobiegania / niwelacji ryzyka Kwalifikowalność wydatków /dofinansowanie z RPO WSL 20142020 Kluczowym dla przedmiotowego projektu są zapisy odnoszące się działań „kompleksowej modernizacji”. Na etapie sporządzania właściwego Studium Wykonalności należy w tym aspekcie zaktualizować zapisy RPO WSL i URPO WSL. Zagrożenie dla realizacji projektu wysokie Determinującym dla projektu będzie także linia demarkacyjna w odniesieniu do Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 20142020 (POIiŚ 2014-2020), którą należy uwzględnić na etapie opracowania pełnego studium wykonalności. Dla pełnej kwalifikowalności kosztów może wystąpić sytuacja, że termomodernizacja musi być kompleksowa, tj. wraz z wymianą źródła ciepła. Również szczególną uwagę należy zwrócić w późniejszym terminie na kwalifikowalność termomodernizacji budynków administracji. Dotychczasowa praktyka wskazuje, że może być wykluczenie budynków przeznaczonych na administrację publiczną. Te kwestie należy rozstrzygnąć na etapie opracowywania studium wykonalności, kiedy będą przyjęte dokumenty i wytyczne dla RPO WSL 2014-2020. W przypadku niekwalifikowalności części lub całości projektu koniecznym jest dokonanie zmian zakresu projektu, ewentualnie uzyskanie dofinansowania z innych źródeł np. PO I IŚ 2014-2020, środki NFOŚiGW, środki WFOŚiGW. Ochrona środowiska W świetle obowiązujących przepisów i z uwagi na planowany zakres prac termomodernizacyjnych dla wszystkich obiektów zaleca się obligatoryjne zgłoszenie do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (RDOŚ) zamiaru podjęcia termomodernizacji, po wcześniejszym uzyskaniu ekspertyzy ornitologicznej i/lub chiropterologicznej. średnie Dla 4 budynków oświatowych uzyskano już ekspertyzę ornitologiczną (materiały przekazane przez Beneficjenta). Ekspertyzę wykonano poza okresem lęgowym ptaków (luty 2014) i uzupełniono o obserwacje prowadzone w lipcu 2014. Wykonana ekspertyza ornitologiczna zachowuje ważność do „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 37 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa 28 lutego 2015 roku. Ekspertyza nie została wykonana zgodnie z metodyką i harmonogramem rekomendowanym przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska. Planowane prace remontowe dotyczące termomodernizacji budynków użyteczności publicznej nie wpłyną negatywnie na populacje chronionych gatunków, pod warunkiem zastosowania się do zaleceń wynikających z przeprowadzonej inwentaryzacji przyrodniczej i zgłoszeniu do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska zamiaru podjęcia termomodernizacji obiektów. W przypadku konieczności prowadzenia prac w okresie lęgowym ptaków, należy wystąpić o zgodę do RDOŚ na remont w tym okresie wraz z propozycją działań kompensacyjnych w postaci wywieszenia dodatkowych budek lęgowych dla ptaków lub kryjówek zastępczych dla nietoperzy (na koszt Inwestora) w odpowiednich siedliskach w sąsiedztwie remontowanych obiektów, wraz z dokładnym planem ich zamocowania oraz planowanym harmonogramem wieszania budek i prac remontowych. Pomoc publiczna w projekcie Szczegółowa analiza w zakresie pomocy publicznej winna zostać przeprowadzona na etapie przygotowywania wniosku o dofinansowanie/studium wykonalności przy uwzględnieniu aktualnych danych oraz aktualnego stanu prawnego, w tym regulacji URPO WSL 2014-2020. średnie Z założenia projekt będzie generował dochody polegające na ograniczeniu kosztów zakupu energii. Brak jest szczegółowych danych dotyczących dochodów na poszczególnych nieruchomościach oraz poziomu tych dochodów, w tym porównania co do obecnego ich uzyskiwania. W niniejszym przypadku, bezpośrednim Beneficjentem pomocy jest jednostka samorządu terytorialnego, której są przekazywane środki na wykonanie działań w celu obniżenia emisji zanieczyszczeń do atmosfery. Dodatkowo Beneficjent zakłada możliwość uzyskiwania dochodu z nieruchomości objętych projektem – bez szczegółowego wskazania jakie to dochody będą, w jakiej wysokości czy też na której nieruchomości będą one ponoszone, za wyjątkiem opłat w przedszkolu. Ten element po uszczegółowieniu powinien zostać przeanalizowaniu powtórnie w zakresie występowania lub nie niedozwolonej pomocy publicznej tj. występowania takich przesłanek pomocy publicznej jak nierynkowe warunki wykorzystania środków, zakłócenie „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 38 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa konkurencji, wpływ na handel wspólnotowy. W związku z możliwością wystąpienia dochodu – brak jest możliwości jednoznacznego stwierdzenia na obecnym etapie czy występuje niedozwolona pomoc publiczna czy też nie. W związku z tym uznać należy, iż w niniejszym przypadku istnieje ryzyko możliwości stwierdzenia występowania niedozwolonej pomocy publicznej, Źródło: Opracowanie własne 14. Plan wdrożenia projektu Plan wdrożenia projektu w ujęciu kwartalnym w podziale na lata przedstawiono w poniższej tabeli. Tabela 17 Plan wdrożenia projektu Termin realizacji w ujęciu kwartalnym 2015 Zadanie w ramach projektu I II III 2016 IV I II III 2017 IV I II III IV Aktualizacja dokumentacji projektowej do wymagań audytu) Ekspertyzy, nadzory, audyt energetyczny Studium wykonalności Realizacja zadania inwestycyjnego Promocja projektu Źródło: Opracowanie własne 15. Raport z konsultacji społecznych Do uzupełnienia po wykonaniu konsultacji społecznych. 16. Zakończenie Do uzupełnienia po wykonaniu konsultacji społecznych. 17. Bibliografia 1. Komunikat Komisji z dnia 28.06.2013 r. (C(2013)3769 final) – „Wytyczne w sprawie pomocy regionalnej na lata 2014-2020 r.”, „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 39 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2007-2013 oraz budżetu państwa 2. Projekt Szczegółowego Opisu Priorytetów RPO WSL na lata 2014-2020 w zakresie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (Załącznik nr 1 do Uchwały nr 922 /337/ IV/2014 Zarządu Województwa Śląskiego z dnia 20 maja 2014 roku), 3. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006, 4. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz. 1397 z późn. zm.), 5. Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 9 czerwca 2004 r. w sprawie prowadzenia prac konserwatorskich, restauratorskich, robót budowlanych, badań konserwatorskich i architektonicznych, a także innych działań przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków oraz badań archeologicznych i poszukiwań ukrytych lub porzuconych zabytków ruchomych (Dz. U. Nr 150, poz. 1579), 6. Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej opublikowany w Dz. Urz. UE 2012 C 326, s. 1, 7. Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. Nr 91, poz. 578 z późn. zm.), 8. Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r., nr 142 poz. 1591 z późn. zm.), 9. Ustawa z dnia 21 sierpnia 1977 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. Nr 115, poz. 741 z późn. zm.), 10. Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227, z późn. zm.), 11. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. Nr 89, poz. 414, tekst jednolity z dnia 2 października 2013 r. Dz. U. z 2013 r. poz. 1409), 12. Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. Nr 19, poz. 177 tekst jednolity z dnia 28 maja 2013 r. Dz. U. z 2013 r. poz. 907 z późń. zm.), 13. Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz. 1568 z późn. zm.), 14. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121), 15. Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2012 r. Nr 647 z późn. zm.), 16. Ankieta Beneficjenta. „Program Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego/Plan Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych celem wzmocnienia współpracy między JST koniecznej do realizacji wspólnych działań na obszarze funkcjonalnym” 40