120 - Per page 8+ published pages

Transkrypt

Finansowanie Open Access
Jolanta Stępniak
Biblioteka Główna Politechniki Warszawskiej
W skrócie
 Biznes model systemu komunikacji naukowej





wczoraj i dziś
Strategia a modele finansowania
Koszty czasopism OA
Źródła finansowania
Perspektywy na przyszłość
Wnioski
21-10-2013
J.Stępniak: Finansowanie Open Access.
Open Access Week 2013
2
Biznes model systemu komunikacji naukowej
 Pracownik naukowy wykonuje prace badawcze za określone
honorarium (za pracę, nie za artykuł)  efektem jest publikacja
(obowiązkowa, aby praca została zaliczona do dorobku)
 Wydawca komercyjny zleca innemu pracownikowi naukowemu
wykonanie recenzji (zwykle bezpłatnie)  inwestuje w redakcję
tekstu i jego udostępnienie (koszty platformy elektronicznej, coraz
rzadziej druku i transportu)
 Wydawca SPRZEDAJE innym pracownikom naukowym (instytucjom,
bibliotekom) zredagowany tekst - bez wypłacania honorarium
autorom
– Biblioteki płacą np. koszty realizacji zamówienia na artykuł + koszty praw
autorskich (funkcjonowanie organizacji zbiorowego zarządzania prawami
autorskimi)
 Koszty publikacji dwukrotnie ponosi instytucja finansująca badania
– raz ponosząc koszty badań, a drugi raz kupując u wydawcy wyniki
własnych badań w formie publikacji
21-10-2013
3
Czasopisma naukowe OPEN ACCESS
 Autor / instytucja finansuje publikację artykułu, bo to on



jest zainteresowany w promocji i przekazywaniu wyników
badań
Wydawca nie pobiera za korzystanie z czasopisma żadnych
opłat od czytelnika ani instytucji jaką on reprezentuje
Użytkownik publikacji OPEN ACCESS może: czytać,
pobierać wersję elektroniczną, kopiować, drukować,
upowszechniać, łączyć linkami pełne teksty artykułów
zamieszczanych w tych czasopismach – pod warunkiem
informowania o źródle i uznania warunków licencji
Creative Commons
Czasopismo OA spełnia wszystkie warunki czasopisma
naukowego, musi być w dostępne w wersji cyfrowej
21-10-2013
4
Strategia – polityka wdrażania
Instytucja prowadząca lub finansująca badania oraz
organizacja promująca OA powinna określić strategie
działania w formule OA:
 Model Green (repozytoria) lub Gold (na platformie wydawcy lub
wskazanej przez wydawcę)
– Warunki dla modelu Green:
 czas – okres, po którym powinny być udostępnione wyniki badań
prowadzonych ze środków publicznych (okres embarga dla repozytoriów),
 warunki dla zachowania praw autorskich (honorarium dla autora) i
warunki udzielanych licencji na udostępnianie (kopiowanie, modyfikowanie
… np. odpowiedni poziom Creative Commons)
 Model i źródła finansowania
21-10-2013
5
Modele finansowania czasopism OA
 APC – Article Processing Charge (płatne z grantu autora




lub z wyodrębnionych na Uczelni funduszy na ten cel)
Institutional membership scheme – przedpłaty instytucji
na poczet planowanych publikacji własnych autorów
Community publishing – głównie w obrębie jednej
instytucji, większość prac wykonywana w ramach
wolontariatu
Czasopisma finansowane z reklam lub przez sponsorów
Czasopisma finansowane z dodatkowych wpływów
– Sprzedaż wersji drukowanej
– Współpraca międzynarodowa (dla wąskich dziedzin) - np.
SCOAP3 – Sponsoring Consortium for Open Access Publishing in
Particle Physics
21-10-2013
6
Wydawcy czasopism OA [1]
 Acta Palaeontologica Polonica (PAN) - IF = 1.577
– dofinansowanie MNiSzW
– do 10 stron bezpłatnie, w tym czarno-białe ilustracje
– odpłatnie: kolejne strony (każda 30 Euro), materiał
ilustracyjny kolorowy 85 Euro sztuka
– możliwość prenumeraty wersji drukowanej
Richard van Noorden: The True Costs of Science Publishing.
Nature 2013 vol 495 27 March 2013 s. 426-429)
21-10-2013
7
Wydawcy czasopism OA [2]
 Hindawi Publishing Corporation – powstało w 1998 r. w
Kairze (z siedzibą obecnie w USA), wydaje ponad 500
czasopism w modelu OA
– Cennik koszt publikacji artykułu - bezpłatnie, $ 500-1000
– Możliwość prenumeraty wersji drukowanej (cennik)
 PeerJ i PeerJ PrePrints – model: life time publishing
plan
–
–
–
–
1 artykuł rocznie - $ 99 (+ 40 po akceptacji tekstu)
2 artykuły - $ 199 (+40)
nielimitowana liczba artykułów - $299
Scenariusz kosztów publikacji (1 rocznie , 2 rocznie)
21-10-2013
8
Open Access - z dofinansowaniem
 Czasopisma sponsorowane przez prywatne fundacje (PLoS
Public Library on Science 2003 r. – cennik $ 2.250-2.900)
 Lista krajów, z których autorzy nie płacą lub płacą 500
 Czasopisma i archiwa sponsorowane przez agendy rządowe
(PubMedCentral – 2000 r.)
 Wydawcy komercyjni - czasopisma niedochodowe
(BioMedCentral - UK)
 207 tytułów, poradnik jak przekształcić tytuł na open access
 eLife – wydawany od 2012 roku, tymczasem bezpłatny
dla autorów (i subskrybentów), wydawany wspólnie
przez 3 prestiżowe organizacje finansujące badania
biomedyczne:
– the Howard Hughes Medical Institute,
– the Max Planck Society,
– the Wellcome Trust
21-10-2013
9
OA u wydawców komercyjnych –
Publishers with Paid Option for OA –wg Sherpa/RoMEo
 Dominuje model hybrydowy (zwany double dipping)


– czasopisma są prenumerowane – opłatę ponosi
odbiorca
– autor decyduje, czy chce opłacić OA (pełny dostęp
natychmiast),
– może publikować bez opłat, z prawem
zamieszczenia w repozytorium po np. 12 miesiącach
Pojedyncze tytuły w ofercie wydawcy są przekształcane
w OA, podczas gdy inne pozostają w subskrypcji (ukryty
model hybrydowy dla prenumeratorów)
Obniżka cen dla krajów trzeciego świata
21-10-2013
10
Koszt OA komercyjnych wydawców





American Chemical Society - $ 1.000 – 3.000,American Physical Society - $ 1.700 – 2.700
Audio Engineering Society - $ 600 – 1.200
Emerald $ 1.595
Elsevier / Springer-Kluwer / Wiley-Blackwell - $ 3.000,– Springer Open Choice w Polsce licencja narodowa od 2010 roku
2010 rok – 183; 2011 rok – 797; 2012 rok – 1093
PW (WUT) – łącznie ok. 85 artykułów
 Taylor & Francis Open Select and Routledge Open Select
– Standardowo $ 2.950 – pełna polityka
 deGruyer – Versita (Europa Centralna i Wschodnia, Polska) – koszt
OA - Euro 1.750
21-10-2013
11
Polityka OA - IEEE
 Ponad 100 czasopism w modelu hybrydowym
 IEEE ACCESS – intedyscyplinarny, wydawany od marca 2013
całkowicie w formule OA ($ 1.750)
 4 tytuły specjalistyczne:
– The IEEE Electron Devices Society
 $1,350 - 8 or fewer published pages
 $ 120 - Per page 8+ published pages
– IEEE Transactions on Emerging Topics in Computing
 $1,350 12 or fewer published pages
 $ 200 Per page 12+ published pages
– IEEE Photonics Journal - IF – 2,356
 $1,350 8 or fewer published pages
 $ 120 Per page 8+ published pages
– IEEE Journal of Translational Engineering in Health and
Medicine's
21-10-2013
12
Nature Publishing Group
Nature Communications – IF 10.015
 For authors who choose the Creative Commons
Attribution 3.0 Unported (CC BY) license
€3,700 (Europe)
 For authors who choose the Creative Commons
Attribution-NonCommercial-No Derivs 3.0 Unported (CC
BY-NC-ND) or Attribution-NonCommercial-ShareAlike
3.0 Unported (CC BY-NC-SA) licenses, €3,425 (Europe)
21-10-2013
13
Proceedings of the National Academy of Sciences
of the United States of America – IF 9.737
 Model hybrydowy – czasopismo w subskrypcji
 Koszt publikacji OA - $ 1 350
 Autorzy z instytucji z licencja na dostęp –obniżka

kosztów o $1,000,
PNAS automatically deposits the final, published
version of all its content, regardless of funding, in
PubMed Central (PMC) and makes it free at both PMC
and PNAS just 6 months after publication
21-10-2013
14
Open Access – to nie jest wyeliminowanie
kosztów wydawniczych – to zmiana źródła
finansowania
 Cena umieszczenia pojedynczego artykułu w


czasopiśmie wynosi obecnie średnio 3000 USD
Przewidywany wzrost cen 4.000 USD 
Koszty instytucji sponsorującej autorów publikujących
w źródłach ‘open access’ –
4.500 artykułów x 1.500 USD = 6.750.000 USD
- BG wystąpiła o DUN – 100 artykułów x 2.500 $
(800.000,-zł)
koszt prenumeraty czasopism w średniej wielkości
uczelni USA wynosi ok. 6.000.000 USD
Koszt prenumeraty w PW – 2.800.000,zł
21-10-2013
15
Źródła finansowania OA – Gold
 Instytucje finansujące badania


– w kosztorysie projektu – część dot. upowszechnienie
wyników badań prowadzonych ze środków
publicznych (koszt publikacji) - PR 7
– grant na OA (?)
Instytucje prowadzące badania
– odrębne fundusze na promocje / wdrożenia
– środki przeznaczane wcześniej na prenumeratę
Autorzy – promujący i upowszechniający swój dorobek
[wzrost liczby cytowań]
21-10-2013
16
Model finansowania OA książek
 DOABooks – ok. 1500 tytułów (54 wydawców)
– Nie dotyczy podręczników
– coraz częściej dot. pojedynczych rozdziałów
– Materiały z konferencji - ??
 Wydawca uzgadnia z głównymi odbiorcami [z
bibliotekami] ile egz. planują zakupić
– dotyczy głównie nauk społecznych i humanistycznych
– oblicza się koszt wydania książki dzieląc go na potencjalnych
nabywców
– planowane tantiemy dla autorów
 W PR-8 i „Horizon 202” – planowane jako obowiązek
– Rozdziały książek
21-10-2013
17
Typ OA – Green = Repozytoria
 Koszty ponoszone przez instytucje (sprzęt +


oprogramowanie, administrowanie systemem, wieloletnia
archiwizacja)
Koszt wprowadzanie opisów i plików tekstowych – ponosi
autor lub instytucja [wysokość kosztów zależna od
organizacji pracy, sprawności systemu]
Koszty dublowania pracy (archiwa wydawców, archiwa
krajowe)
21-10-2013
18
Typ OA – Green = Repozytoria
 Korzyści / Zysk
– Upowszechnianie informacji o dorobku instytucji / autora;
– Łatwiejsze nawiązywanie współpracy krajowej i
międzynarodowej;
– Wzrost liczby cytowań (choć nie zawsze w źródłach
komercyjnych);
– Łatwy system ewaluacji (również na potrzeby benchmarkingu),
– Wyższe notowania w rankingach
 Koszty działalności marketingowej w zakresie
upowszechniania i promowania a efekty funkcjonowania
repozytorium
21-10-2013
19
Alma Swan: Policy Guidelinnes for the
Development and Promotion of Open Access.
UNESCO 2012.
 …These economic studies have all indicated that

moving to an Open Access literature, whatever the
business model, would be cheaper overall due to
efficiency gains and lower operational costs in
research institutions, and would have a societal
benefit…
…The move to Open Access will therefore not only be
more effective for communicating scientific
knowledge, but will not require more money to be
pumped into the dissemination system: indeed, there
will be savings to be made …
21-10-2013
20
Komunikat prasowy Komisji Europejskiej
IP/13/786 21.08.2013
 … otwarty dostęp osiąga obecnie swoje apogeum – bezpłatnie jest
teraz dostępnych około 50 proc. publikacji naukowych
opublikowanych w 2011 r. To niemal dwa razy więcej niż
zakładano w poprzednich analizach.
 …W analizie przyjrzano się dostępności publikacji naukowych w 22
dziedzinach nauki w krajach Europejskiej Przestrzeni Badawczej, a
także w Brazylii, Kanadzie, Japonii i USA. W wielu krajach i
dziedzinach obecnie dostępnych jest bezpłatnie ponad 50 proc.
publikacji. I tak bezpłatnie dostępna jest większość artykułów w
dziedzinach nauk i technologii ogólnych, badań biomedycznych,
biologii oraz matematyki i statystyki. Otwarty dostęp jest
natomiast najbardziej ograniczony w dziedzinach nauk społecznych
i humanistycznych, nauk stosowanych, inżynierii i technologii.
21-10-2013
21
Przyszłość dla publikacji naukowych
 Model otwartość finansów publicznych
 Internet
– Łatwa komunikacja
– Szybka dostępność
– Powszechność
 Model otwartego Internetu determinuje otwartość dla
źródeł naukowych finansowanych ze środków publicznych
 Funkcje portali społecznościowych dla komunikacji
naukowej (ResearchGate ponad 3 mln zarejestrowanych
użytkowników, Mendeley – portal Elsevier)
 Upowszechnianie wyników badań – danych – bez potrzeby
przygotowania publikacji
21-10-2013
22
Plany
Ze strony MNiSW,
 poniedziałek, 24 grudnia 2012
Publikacje naukowe powinny być dostępne za darmo w sieci
- W połowie 2013 r. resort nauki zamierza przedstawić
harmonogram przechodzenia polskich publikacji naukowych na
model open access oraz szczegółowe zasady opłacania
publikacji w otwartych czasopismach. Przy czym fundusze na
ten cel będą mogły być zagwarantowane dopiero w budżecie na
2014 r
 wtorek, 26 lutego 2013
Rada UE ds. Konkurencyjności o badaniach naukowych Począwszy od 2014 r. wszystkie artykuły opracowywane przy
wykorzystaniu środków z programu „Horyzont 2020” będą
musiały być udostępniane (poprzez tzw. drogę złotą albo
zieloną).
21-10-2013
23
KRASP
 Stanowisko KRASP i Prezydium PAN
Rekomendacje
 Repozytoria
 Stosowania zasady udzielania niewyłącznych licencji
wydawniczych
 Brak stanowiska w sprawie zasad finansowania
21-10-2013
24
Dziękuję za uwagę
[email protected]
www.bg.pw.edu.pl

120 - Per page 8+ published pages

Transkrypt

Podobne dokumenty

EBIB 2/2005 (63) - : Deklar

plakat atp 2013

Wspieramy Open Access

Otwarte dane a literatura naukowa

- e-LiS

szkolenie OA_abstrakt - projekt InterPhD

Warszawa, dnia 19 kwietnia 2010 r. BWZ/97/APok /10 Szanowni

Instrukcja aktywacji kodu EA ACCESS na konsoli XBOX ONE

Transmisja na żywo Konferencji "Rola innowacji projektów open