1-4 grudnia 2014 roku - Warszawski Uniwersytet Medyczny

Spotkanie w ramach projektu – Early Nutrition (Wczesne Żywienie)
pytania i odpowiedzi (Q&A):
Czy żywienie?
o W czasie ciąży i/lub we wczesnym okresie życia dziecka programuje jego
przyszłość?
o Skutecznie zapobiega otyłości?
o Zmniejsza ryzyko nadciśnienia, cukrzycy, celiakii, alergii, chorób układu krążenia
w późniejszym wieku?
o Zwiększa możliwości intelektualne dziecka?
Na te i podobne pytania odpowiada projekt Early Nutrition – Wczesne Żywienie.
Spotkanie badaczy projektu
Early Nutrition – Wczesne Żywienie
1-4 grudnia 2014 roku
Warszawa, Hotel Bristol, Krakowskie Przedmieście 42/44
Klinika Pediatrii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
Kierownik Kliniki: prof. Hanna Szajewska
Co to jest projekt Early Nutrition?
Early Nutrition to akronim aktualnie największego na świecie projektu, którego celem
jest ocena wpływu programowania żywieniowego na ryzyko wystąpienia otyłości i
innych chorób towarzyszących.
Early Nutrition to projekt badawczy finansowany ze środków Komisji Europejskiej w
ramach 7. Programu Ramowego. Całkowity budżet projektu to €11.12 mln, z czego
KE finansuje €8.96 mln.
Early Nutrition skupia zespoły badawcze z 36 instytucji naukowych, 12 krajów
europejskich, Australii oraz Stanów Zjednoczonych. Polska w Early Nutrition
reprezentowana jest przez Warszawski Uniwersytet Medyczny (WUM) oraz
Instytut„Pomnik- Centrum Zdrowia Dziecka”.
Jakie są cele projektu Early Nutrition?
Głównym celem projektu jest poznanie mechanizmów programowania żywieniowego
oraz ich wpływu na ryzyka wystąpienia otyłości oraz innych chorób towarzyszących
(np. chorób układu krążenia, cukrzycy).
Co zakłada teoria programowania żywieniowego?
Według teorii programowania żywieniowego (lub metabolicznego) ekspozycja na
czynniki środowiskowe i doświadczenia żywieniowe w tzw. krytycznych okresach
życia, m.in. w okresie wczesnego rozwoju pre- i postnatalnego, może wpływać na
rozwój osobniczy i zdrowie w kolejnych latach życia. Dane z badań
eksperymentalnych na zwierzętach, badań epidemiologicznych, obserwacyjnych i
1
interwencyjnych
potwierdzają
prawdopodobieństwo
interakcji
oddziaływaniami metabolicznymi a polimorfizmem genetycznym.
pomiędzy
Co oznacza termin „wczesne żywienie”?
Terminem tym określa się żywienie przed urodzeniem się dziecka (stan metaboliczny
nienarodzonego dziecka) oraz w pierwszych dwóch latach życia – popularnie
określane jako „pierwsze 1000.dni”.
Czy nadwaga i otyłość są „grubym” problemem?
Otyłość zwana jest epidemią współczesności. Na podstawie dostępnych danych
wiemy, że od lat 80-tych XX wieku dwukrotnie wzrosła liczba osób otyłych na świecie,
co dziesiąty dorosły jest otyły. Wg danych Światowej Organizacji Zdrowia (World
Health Organization, WHO) z 2013 roku, nawet 42 mln dzieci poniżej 5. rż. jest
otyłych. To jest więcej niż populacja Polski! Podobnie alarmujące dane dotyczą
problemu nadwagi. Wg WHO, w populacji osób dorosłych, powyżej 20. roku życia, aż
35% z nich to osoby z nadwagą.
Jakie są konsekwencje otyłości?
Otyłość istotnie zwiększa ryzyko zachorowania na choroby sercowo-naczyniowe,
cukrzycę typu 2, choroby układu mięśniowo-szkieletowego, jak również niektóre typy
nowotworów. Powikłania otyłości mogą znacząco wpływać na jakość i długość życia.
Jakie są konsekwencja finansowe otyłości?
Leczenie chorób związanych z otyłością wiąże się ze zwiększonymi nakładami
finansowymi na ten cel. Szacuje się, że w krajach Unii Europejskiej aż 3% wydatków
na służbę zdrowia jest przeznaczana na leczenie powikłań otyłości. Koszty związane
ze zwolnieniami lekarskimi dla osób z chorobami związanymi z otyłością to aż 460
mld euro rocznie.
Jakie są konsekwencje otyłości w dzieciństwie?
Ponad 60% otyłych dzieci (przed okresem dojrzewania) będzie też otyłymi dorosłymi.
Wg raportu WHO, u osób tych obserwuje się zwiększone ryzyko przedwczesnego
zgonu lub niepełnosprawności w życiu dorosłym. Już w dzieciństwie są one częściej
narażone na występowanie chorób takich jak nadciśnienie tętnicze, cukrzyca,
zaburzenia funkcji wątroby. Istotne znaczenie ma też aspekt psychologiczny. Niskie
poczucie wartości otyłego dziecka może zaważyć na całym dorosłym życiu.
Jak można przeciwdziałać otyłości?
W większości przypadków problemem jest tzw. otyłość prosta, czyli sytuacja, w
której podaż kalorii w diecie przewyższa wydatek energetyczny organizmu. Recepta
na przeciwdziałanie i leczenie otyłości wydaje się więc prosta:


Jeść lepiej i bardziej świadomie – przede wszystkim ograniczając spożycie cukrów
prostych, spożywając więcej warzyw i owoców, zastępując słodkie napoje czystą
wodą.
Zadbać o regularny wysiłek fizyczny, zmianę stylu życia z siedzącego na bardziej
aktywny.
2


Udać się po poradę do lekarza i dietetyka. Profesjonalna pomoc sprawi, że walka
z otyłością będzie łatwiejsza i bezpieczna dla zdrowia.
Dobra współpraca i zaangażowanie całej rodziny zwiększa szansę sukcesu.
Na jakie konkretnie pytania chcemy uzyskać odpowiedź w projekcie Early
Nutrition (Wczesne Żywienie)
 Jaki wpływ mają wczesne wybory żywieniowe niemowląt i małych dzieci na ich
dalszy rozwój i zdrowie?
 Jaki wpływ ma żywienie kobiet ciężarnych, a także planujących ciążę, na rozwój i
ryzyko wystąpienia niektórych chorób (w tym otyłości) u ich potomostwa?
 Jakie mechanizmy leżą u podstaw niektórych zjawisk związanych z
programowanie żywieniowym?
 Jakie działania w praktyce klinicznej mogą skutecznie wpłynąć na niekorzystne
efekty programowania metabolicznego?
 Jak i czy powinny się zmienić zalecenia dotyczące żywienia niemowląt i małych
dzieci?
 oraz wiele, wiele innych pytań……..
Co wynika z projektu Early Nutrition dla badaczy w Polsce?
Projekt Early Nutrition pozwala na integrację z Europejską Przestrzenią Badawczą
oraz polepszenie jakości prowadzonych badań naukowych. Pozwala też na rozwój
polskiego potencjału innowacyjnego oraz współpracę z czołowymi ośrodkami
naukowymi na świecie, głównie, ale nie wyłącznie, z krajów Unii Europejskiej.
Co wynika z projektu Early Nutrition dla badaczy z Warszawskiego
Uniwersytetu Medycznego?
Dzięki projektowi badacze z Polski, w tym z Warszawskiego Uniwersytetu
Medycznego, mogą dołączyć do czołowych zespołów badawczych w najlepszych
ośrodkach akademickich Europy zajmujących się żywieniem we wczesnym okresie
życia. W ramach projektu przewidziane jest pozyskanie wiedzy, zacieśnienie ‒ bądź
nawiązanie ‒ współpracy naukowej z ośrodkami naukowymi, jak również z
przedstawicielami przemysłu.
W ramach warszawskiego spotkania Early Nutrition organizowane jest
seminarium na temat metodyki badań klinicznych. Na czym polega
znaczenie tego spotkania?
Wiedza na temat współczesnych metod naukowych stosowanych w medycynie oraz
umiejętność oceny wiarygodności i przydatności danych naukowych, jak również ich
wykorzystanie w codziennej praktyce są dla lekarzy i innych pracowników ochrony
zdrowia, niezbędne. Nabyciu tych umiejętności służy seminarium organizowane w
ramach Early Nutrition.
Kontakt w sprawach naukowych:
Prof. Hanna Szajewska
Klinika Pediatrii WUM
Działdowska 1, 01-184 Warszawa
Tel/fax.: (22) 452 33 09
Email: [email protected]
3