miasto 2012 - Wojewódzka Stacja Sanitarno

INFORMACJA
O STANIE BEZPIECZEŃSTWA SANITARNEGO
MIASTA BRZEZINY
w 2012 r.
Brzeziny 2013 r.
1
I. SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA.
Zatrucia pokarmowe
W 2012r. nie zarejestrowano przypadków zatruć pokarmowych wywołanych pał.
Salmonella.
Zarejestrowano natomiast:
- 1 przyp. (wsp. zap. 7,97)wirusowego zakażenia jelitowego wywołanego przez rotawirusy,
- 3 przyp. (wsp. zap. 23,91) wirusowego zakażenia jelitowego nie określonego,
- 5 przyp. (wsp. zap. 39,85) biegunek i zapalenie żołądkowo-jelitowego o prawdopodobnie
zakaźnym pochodzeniu u dzieci do lat 2.
W roku 2012 nie zarejestrowano ognisk chorób przenoszonych drogą pokarmową.
Wirusowe zapalenia wątroby
W 2012r. zarejestrowano 2 przypadki zachorowań na przewlekłe zapalenie wątroby
typu B (wsp. zap. 15,94).
Choroby wieku dziecięcego.
W roku sprawozdawczym 2012 zarejestrowano:
- ospa wietrzna
- 117 przyp. wsp. zap. 932,71
- krztusiec
3 przyp. wsp. zap. 23,91
- płonica
1 przyp. wsp. zap. 7,97
- różyczka
1 przyp. wsp. zap. 7,97
- świnka
1 przyp. wsp. zap. 7,97
Pokąsania przez zwierzęta.
W 2012r. zarejestrowano 23 przypadki pokąsań ludzi przez zwierzęta (wsp. zap.
183,35), u 8 osób podjęto szczepienia p/wściekliźnie. W 20 przypadkach były to pokąsania
przez psy, w 2 przypadkach przez koty.
2
Inne choroby zakaźne.
Jednostka chorobowa
2012r.
2011r.
liczba
współczynnik
współczynnik
liczba
przypadków zapadalności przypadków zapadalności
zatrucia pokarmowe
-
-
3
24,30
wirusowe zakażenia jelitowe
wywołane przez rotawirusy
1
7,97
11
89,10
biegunka i zapalenie
żołądkowo-jelitowe o
prawdopodobnie zakaźnym
pochodzeniu
5
39,85
4
32,40
2
15,94
4
32,40
117
932,71
8
64,80
3
23,91
1
8,10
1
7,97
1
8,10
1
7,97
4
32,40
3
23,91
2
16,20
bakteryjne zapalenie opon
m.- rdz. w innych chorobach
-
-
1
8,10
róża
3
23,91
3
24,30
23 / 7
183,35
29 / 3
234,91
wirusowe zapalenie wątroby
ospa wietrzna
krztusiec
płonica
różyczka
gruźlica
pokąsania przez zwierzęta
3
Sytuacja epidemiologiczna
porównanie współczynników zapadalności
wybranych jednostek chorobowych
w powiecie brzezińskim i województwie łódzkim
powiat brzeziński
województwo łódzkie
Liczba
Współczynnik
Liczba
Współczynnik
zachorowań
zapadalności
zachorowań
zapadalności
268
866,19
11417
451,50
różyczka
4
12,92
169
6,68
krztusiec
9
29,08
673
26,61
płonica
2
6,53
652
25,78
świnka
3
9,69
129
5,10
12
39,18
507
20,05
6
19,39
1350
55,38
2
6,53
68
2,68
11
35,55
721
28,51
2
6,53
217
8,58
1
3,23
286
11,31
4
12,92
655
25,9
47
151,90
693
27,40
Jednostka chorobowa
ospa wietrzna
zatrucia pokarmowe
(Salmonellozy)
Wirusowe zakażenia
jelitowe wyw. przez
rotawirusy
Wirusowe zakażenia
jelitowe wyw. przez
norowirusy
Biegunka i zapalenie
żołądkowo-jelitowe
WZW typ B
(przewlekłe)
WZW typ C
(przewlekłe)
Gruźlica
Pokąsania ludzi przez
zwierzęta/ osoby
szczepione
4
II. SZCZEPIENIA OCHRONNE.
Szczepienia ochronne stanowią jedną z najskuteczniejszych a czasami jedyną formę
zapobiegania chorobom zakaźnym, zwłaszcza w stosunku do tych chorób, przeciw którym
współczesna medycyna nadal nie dysponuje żadnym leczeniem o charakterze objawowym.
Trzeba jednak wziąć pod uwagę, że nie wszystkie osoby mogą wskutek istnienia
przeciwskazań medycznych uzyskać ochronę swojego życia i zdrowia poprzez poddanie się
szczepieniu ochronnemu. Dotyczy to m. in. dzieci chorych na nowotwory oraz inne
schorzenia przebiegające z obniżeniem odporności. Ponadto niektóre osoby pomimo poddania
się szczepieniu, nie wytwarzają odporności poszczepiennej. W tej sytuacji prowadzenie
powszechnego obowiązkowego programu szczepień zapewnia również ochronę nie
szczepionym poprzez powstanie tzw. odporności zbiorowiskowej. Poziom zaszczepienia
populacji sięgający 95-90% (w zależności od zakaźności choroby) sprawia, że również osoby
nie uodpornione, które nie mogą być poddane szczepieniu korzystają z ochrony jakie daje
istnienie powszechnych programów obowiązkowych szczepień ochronnych.
Program Szczepień Ochronnych (PSO) wydawany jest corocznie przez Głównego Inspektora
Sanitarnego w formie komunikatu na podstawie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu
zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi oraz rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie wykazu
obowiązkowych szczepień ochronnych oraz zasad przeprowadzania i dokumentacji szczepień.
Program Szczepień Ochronnych podlega ciągłej ewaluacji, m. in. z uwagi na istniejące i
wdrażane obecnie przez inne państwa Unii Europejskiej programy szczepień obowiązkowych,
co jest niezmiernie istotne ze względu na częste migracje rodzin z dziećmi do innych krajów
UE.
Szczepienia obowiązkowe i zalecane zgodnie z obowiązującym Programem Szczepień
Ochronnych wykonywane były w :
1. Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej Przychodnia Rejonowa,
2. Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej „ALBAMED’’
3. Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej MEDICAL – MED,
4. Szpitalnym Oddziale Ratunkowym Niepublicznego Zakładu Opieki
Zdrowotnej.
5. Domu Opieki Społecznej w Brzezinach.
Najczęstszymi przyczynami nie wykonania szczepień zgodnie z obowiązującym
Programem Szczepień Ochronnych są:
•
nie zgłaszania się rodziców z dziećmi pomimo wysyłania wezwań czyli
uchylanie się od obowiązku szczepień,
• przeciwwskazania do szczepień z powodu choroby,
Na terenie miasta 5 osób uchyla się od szczepień.
Oprócz obowiązkowych szczepień ochronnych w Programie Szczepień Ochronnych
umieszczone są szczepienia zalecane, w przypadku których zakup szczepionek nie jest
finansowany przez Ministerstwo Zdrowia.
Do tych szczepionek należy szczepionka przeciwko grypie, którą w 2012r zostało
zaszczepionych 140 osób, ( w 2011 r. - 181 osób, w 2010 roku 277 , w 2009 roku 330 osób),
co wyraźnie wskazuje, że z roku na rok coraz mniej osób szczepi się przeciwko grypie.
W 2012r. przeciwko pneumokokom zaszczepiono 75 osób (w 2011r.- 91 osób).
W porównaniu z poprzednim rokiem spadła liczba zaszczepionych przeciwko kleszczowemu
zapaleniu mózgu -16 osób ( w 2011r.-50).
5
Szczepienia zalecane t.j. przeciwko: zakażeniom Neisseria meningitidis, zakażeniu wirusem
brodawczaka ludzkiego(HPV), biegunce rotawirusowej, wykonywane były w pojedynczych
przypadkach.
Wzrosła liczba zaszczepionych przeciwko ospie-7 osób a w 2011r.-2 osoby.
W 2012 r. nie podano anatoksyny tężcowej osobom do 19 roku życia, co ma korzystny
wpływ na realizację Programu Szczepień Ochronnych ( właściwa analiza zasadności
szczepienia dokonywana przez chirurgów). Ogólnie przeciwko tężcowi w 2012 r. zostało
zaszczepionych mniej osób zranionych bo 1037, natomiast w 2011 r. 1219 ( dane dotyczą
powiatu).
Szczepienia zalecane
1400
1219
1200
1037
1000
800
2011 liczba osób zaszczepionych
600
2012 liczba osób zaszczepionych
400
200
181
140
91 75
2
50 16
7
18 14
III.
ro
ta
w
iru
so
w
a
że
c
a
Tę
Bi
eg
un
k
m
óz
gu
ry
pa
za
pa
le
ni
e
sp
a
O
G
Kl
es
zc
zo
w
e
St
re
pt
oc
oc
cu
s
pn
eu
m
on
ia
e
0
STAN
SANITARNY
PODMIOTÓW
DZIAŁALNOŚĆ LECZNICZĄ.
WYKONUJACYCH
Na terenie miasta 6 podmiotów leczniczych udziela w przychodniach ambulatoryjnych
świadczeń zdrowotnych w zakresie:
2 – medycyny rodzinnej,
2 – specjalistki medycznej,
1 – stomatologii,
1- ortopedii i chirurgii,
12 lekarzy udziela świadczeń zdrowotnych w formie praktyk zawodowych:
- w 9 gabinetach indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarzy dentystów
- w 3 gabinetach indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej,
Funkcjonuje również medyczne laboratorium diagnostyczne.
6
Podmioty wykonujące działalność leczniczą.
Podmioty lecznicze udzielają ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych w
przychodniach mieszczących się w wyodrębnionych lokalach budynków wielorodzinnych
bądź w budynkach wolno stojących. Obiekty podłączone są do sieci wodociągowej i
kanalizacyjnej. Pomieszczenia i urządzenia podmiotów wykonujących działalność leczniczą
odpowiadają wymaganiom odpowiednim do rodzaju wykonywanej działalności leczniczej
oraz udzielanych świadczeń zdrowotnych. Dezynfekcja sprzętu i powierzchni jest
prawidłowa, a dobór środków dezynfekcyjnych właściwy. Odpady medyczne gromadzone i
przechowywane są prawidłowo. Stan sanitarno- techniczny obiektów jest dobry.
Indywidualna specjalistyczna praktyka lekarska.
Gabinety indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej zlokalizowane są w
wydzielonych pomieszczeniach w budynkach mieszkalnych (jedno i wielorodzinnych), bądź
wielofunkcyjnych.
Gabinety odpowiadają pod względem technicznym i wyposażenia, wymaganiom dla
gabinetów indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej. Gabinety zaopatrywane są w
wodę z wodociągu publicznego, nieczystości płynne odprowadzane są do kanalizacji
miejskiej.
Stan sanitarno-porządkowy nie budził zastrzeżeń. Dezynfekcja sprzętu i powierzchni jest
prawidłowa, a dobór środków dezynfekcyjnych właściwy. Gabinety zabiegowe wyposażone
są w autoklawy, bądź lekarze mają podpisane umowy na sterylizację narzędzi, bądź
stosowany jest wyłącznie sprzęt jednorazowego użytku. Odpady medyczne przechowywane
są prawidłowo w urządzeniach chłodniczych, odbierane przez specjalistyczne firmy.
Medyczne laboratorium diagnostyczne.
Laboratorium znajduje się w wydzielonych pomieszczeniach Niepublicznego Zakładu
Opieki Zdrowotnej Szpitala Powiatowego w Brzezinach. W laboratorium wykonywane są
badania dla potrzeb Szpitala Powiatowego w Brzezinach jak i również placówek
podstawowej opieki zdrowotnej z terenu powiatu brzezińskiego. Pomieszczenia laboratorium
odpowiadają wymaganiom dla medycznego laboratorium diagnostycznego.
W Laboratorium odpady medyczne przechowywane są prawidłowo, odbierane przez
uprawnione podmioty. Laboratorium posiada zatwierdzony przez Starostę Brzezińskiego
program gospodarki odpadami niebezpiecznymi.
Podsumowanie
1. W porównaniu z rokiem poprzednim sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych nie
uległa dużym zmianom.
2. Wykonawstwo szczepień ochronnych na terenie miasta nie uległo zmianie.
3. Stan sanitarno-higieniczny nadzorowanych placówek służby zdrowia jest właściwy.
7
IV.
STAN SANITARNY OBIEKTÓW ŻYWNOŚCI, ŻYWIENIA i
PRZEDMIOTÓW UŻYTKU.
W 2012r. na terenie miasta pod nadzorem PSSE znajdowało się 136 obiektów:
• 17 zakładów produkcji żywności, w tym m.in.: 6 gospodarstw rolnych zajmujących się
produkcją pierwotną,
• 82 obiekty obrotu żywnością, w tym m.in.: 48 sklepów spożywczych i 16 środków
transportu żywności,
• 24 zakłady żywienia zbiorowego typu otwartego, w tym 19 zakładów małej gastronomii,
•12 zakładów żywienia zbiorowego typu zamkniętego, w tym m.in.: stołówki w 3 szkołach i
w 3 przedszkolach,
• 1 wytwórnia urządzeń do kontaktu z żywnością.
Kontrolowane były również środki transportu żywności oraz miejsca obrotu przedmiotami
użytku.
W nadzorowanych zakładach przeprowadzono 226 kontroli sanitarnych, w tym 28 kontroli
interwencyjnych (również w ramach systemu RASFF).
Za stwierdzone podczas kontroli nieprawidłowości nałożono 4 mandaty karne na łączną
kwotę 700 złotych.
Podobnie jak w 2011r. wśród najczęściej stwierdzanych nieprawidłowości należy wymienić:
- wprowadzanie do obrotu środków spożywczych po upływie terminu przydatności do
spożycia lub po upływie daty ich minimalnej trwałości,
- przechowywanie środków spożywczych niezgodnie z wymaganiami określonymi przez
producentów tj. poza urządzeniami chłodniczymi,
- niewłaściwy stan sanitarny w zakresie utrzymania czystości
Dla porównania w 2011r. nałożonych zostało 12 mandatów karnych na kwotę 2800 złotych, a
w jednym przypadku oprócz karania mandatowego wydano również decyzję wstrzymującą
działalność w zakładzie żywienia zbiorowego za antysanitarne warunki w zakładzie, w tym
obecność śladów gryzoni. Skierowano również wniosek do PWIS w Łodzi o nałożenie kary
pieniężnej za prowadzenie sprzedaży owoców i warzyw z ruchomego punktu sprzedaży tj. z
samochodu bez złożenia do PPIS w Brzezinach wniosku o zatwierdzenie zakładu i wpis do
rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli.
Ogólna ocena obiektów żywności i żywienia
1,9Stan sanitarno-higieniczny nadzorowanych obiektów żywności i żywienia jest bardzo
zróżnicowany. Działają zarówno obiekty nowoczesne, jak i stare, obiekty duże (tzw. sklepy
wielkopowierzchniowe) i małe (sklepy rodzinne). Stan sanitarny i techniczny obiektów
żywności i żywienia poprawia się m.in. dzięki systematycznym kontrolom. Niektóre zakłady,
szczególnie małe, mieszczące się w budynkach mieszkalnych w zwartej zabudowie miasta lub
w domach jednorodzinnych, pozbawione są możliwości rozbudowy i modernizacji
(niezbędnej z uwagi na konieczność wdrażania systemów GHP/GMP/HACCP). W wielu
zakładach stan sanitarny ulega systematycznej poprawie, dzięki coraz większej świadomości
przedsiębiorców w zakresie obowiązujących wymagań oraz wdrażaniu i stosowaniu zasad
dobrej praktyki higienicznej (GHP), dobrej praktyki produkcyjnej (GMP), a także
wprowadzaniu systemu HACCP (ang. Hazard Analysis and Critical Control Points) – System
Analizy Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontroli).
Ze 136 nadzorowanych obiektów w oparciu o pełne zasady GHP (Dobra Praktyka
Higieniczna) i GMP (Dobra Praktyka Produkcyjna) pracuje 116 zakładów, co stanowi 85%
8
nadzorowanych obiektów żywności i żywienia i przedmiotów użytku. Pozostałe zakłady są w
trakcie wdrażania i opracowywania stosownej dokumentacji.
Natomiast system HACCP wprowadzono w 82 nadzorowanych obiektach żywności i
żywienia, co stanowi 60 % nadzorowanych obiektów zajmujących się produkcją i obrotem
żywności. Korzystając z ułatwień przewidzianych przez Komisję Europejską we wdrażaniu
procedury HACCP w małych przedsiębiorstwach, w części zakładów żywieniowych
przestrzeganie zasad GHP i GMP uznano za wystarczające dla kontroli najważniejszych
zagrożeń bezpieczeństwa żywności, co dotyczy zwłaszcza małych obiektów obrotu
żywnością i punktów małej gastronomii prowadzących prosty proces przetwórczy, bazujący
na półproduktach. W pozostałych nadzorowanych zakładach procedury oparte na zasadach
systemu HACCP są w trakcie wdrażania.
Jakość zdrowotna środków spożywczych.
1W 2012r. pobrano w obiektach na terenie miasta 86 próbek środków spożywczych, z
których 2 próbki tj. 2,33 % nie spełniały wymagań prawa żywnościowego.
Dyskwalifikacja dotyczyła:
1) braku w oznakowaniu produktu deklaracji producenta o obecności w środku spożywczym
kwasu sorbowego,
2) zaniżonego poziomu wapnia dodanego do środka spożywczego w odniesieniu do poziomu
wapnia deklarowanego przez producenta w oznakowaniu produktu.
Pozytywnie należy podkreślić dalszą poprawę jakości zdrowotnej w środkach spożywczych
nietrwałych mikrobiologicznie należących to takich grup jak: mięso, podroby i przetwory
mięsne; drób, podroby i produkty drobiarskie jaja i ich przetwory; mleko i przetwory
mleczne; wyroby garmażeryjne i kulinarne, które należą do produktów najbardziej
zanieczyszczonych mikrobiologicznie i będących często przyczyną zatruć pokarmowych.
W 2012r. nie zgłoszono zatruć pokarmowych, w tym zatruć grzybami.
Jakość zdrowotna materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz
kosmetyków
Nadzór sanitarny nad materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością
oraz kosmetykami obejmuje zarówno sanitarno-higieniczne warunki produkcji, jak i
bezpieczeństwo zdrowotne tych produktów. W 2012 r. do badań laboratoryjnych pobrano:
- 1 próbkę talerzy z melaminy w kierunku migracji specyficznej,
- 2 pasty do zębów do badań mikrobiologicznych , zawartości fluorków i prawidłowości
oznakowania;
- 1 krem ochronny do twarzy do badań mikrobiologicznych , zawartości formaldehydu,
azotynów i prawidłowości oznakowania.
Próbki nie były kwestionowane.
W 2012r. w ramach unijnego Systemu Wczesnego Ostrzegania o Produktach
Niebezpiecznych (RAPEX) do PSSE w Brzezinach wpływały powiadomienia dotyczące
kosmetyków uznanych za stwarzające zagrożenie dla zdrowia konsumentów.
Większość notyfikowanych kosmetyków nie została zgłoszona do Krajowego Systemu
Informowania o Kosmetykach (KSIoK), zatem nie powinna znajdować się w obrocie na
terenie Polski. Nie stwierdzono ich w obrocie na terenie Brzezin.
9
Działania w ramach Systemu Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i
Paszach – RASFF.
Informacje o żywności i paszach, które nie spełniają wymagań przepisów prawnych i
stanowią równocześnie potencjalne zagrożenie dla zdrowia lub życia konsumentów są
przesyłane w ramach Systemu Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznej Żywności i Paszach
– RASFF.
W 2012r. podejmowano działania w ramach powiadomień o niebezpiecznej żywności i
przedmiotach użytku, które stwarzały bezpośredniego lub pośredniego zagrożenia. Działania
te dotyczyły wycofywania z obrotu:
- kubków i szklanek do picia napojów i soków, w których stwierdzono wysoką migrację Pb i
Cd z obszaru obrzeża wyrobu,
- zupy instant, w której wykryto wysoką zawartość glinu,
- mrożonych ryb i produktów rybołówstwa z działającego niezgodnie z prawem zakładu
produkcyjnego ( zafałszowanie terminów przydatności do spożycia),
- ozdób do tortów, w których stwierdzono obecność ciał obcych: elementów metalowych i
drewnianych,
- wody źródlana niegazowanej, w której stwierdzono obecność bakterii Pseudomonas
aeruginosa,
- mąki kukurydzianej, w której stwierdzono obecność glutenu powyżej 120mg/kg. Mąka
kukurydziana jest produktem, w którym konsument nie spodziewa się obecności glutenu, z
uwagi na fakt, iż surowiec do jej produkcji - kukurydza nie zawiera tego składnika,
- owoców suszonych importowanych -stwierdzono obecność żywych szkodników,
- obiadków dla dzieci, w których stwierdzono obecność fragmentów szkła,
- suplementów diety zgłoszonych do systemu RASFF w związku z występowaniem w ich
składzie nieautoryzowanego składnika 1,3-dimetyloamyloaminy (DMAA) - substancji , dla
której nie zostały ustalone limity bezpieczeństwa spożycia dla ludzi - w suplementach diety.
Intensywne działania w ramach systemu RASFF podejmowane były również w związku z
zastosowaniem w produkcji środków spożywczych soli wypadowej ( technicznej) - jako soli
spożywczej oraz stosowaniem nielegalnie wytwarzanego suszu jajecznego i produktów
pochodnych np. mieszanek piekarniczych i wyprodukowanych z ich udziałem środków
spożywczych.
6
Ocena sposobu żywienia w zakładach żywienia zbiorowego zamkniętego
Żywienie zbiorowe zamknięte jest szczególnie ważnym elementem podstawowej formy
wyżywienia dla określonych środowisk (pacjentów szpitala, dzieci w szkołach i
przedszkolach). Warunki produkcji i obrotu żywnością regulują obowiązujące przepisy prawa
żywnościowego. Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej nadzorują warunki higienicznosanitarne w obiektach produkcji i obrotu żywnością, w tym m.in. w zakładach żywienia
zbiorowego. Zasady racjonalnego żywienia oraz zalecane racje pokarmowe dla różnych grup
ludności opracowują – zgodnie z kompetencjami i aktualnym stanem wiedzy oraz publikują,
jednostki badawczo-rozwojowe podległe i nadzorowane przez Ministra Zdrowia, w tym
głównie Instytut Żywności i Żywienia. Przy planowaniu i realizacji żywienia zbiorowego,
korzystne jest posługiwanie się modelowymi racjami pokarmowymi, w których podane są
ilości poszczególnych grup produktów spożywczych. Obecnie mają one formę zaleceń oraz
spełniają rolę edukacyjną w praktycznej realizacji tego rodzaju żywienia. W związku z tym,
że nie istnieją przepisy narzucające obowiązkowe normy żywieniowe – organy PIS nie mają
10
podstaw prawnych do egzekwowania prawidłowego żywienia w zakładach żywienia
zbiorowego typu zamkniętego, w tym w szpitalu, szkołach i przedszkolach.
W porównaniu z 2011r. sytuacja w brzezińskich stołówkach przedszkolnych nie uległa
zmianie.
Nie stwierdzono uchybień i nieprawidłowości w zakresie bieżącego stanu sanitarnotechnicznego.
W dalszym ciągu zewnętrzna firma kateringowa prowadzi bloki żywieniowe w dwóch
przedszkolach i w szkołach na terenie Brzezin. Posiłki przygotowywane są 2 stołówkach
przedszkolnych i w 1 stołówce szkolnej. Obiady przygotowane w stołówce przedszkola Nr 1
przewożone są w termosach do przedszkola Nr 3. Pozostałe posiłki tj. śniadania i
podwieczorki przygotowywane są w każdej ze stołówek przedszkolnych. Obiady
przygotowywane w stołówce Szkoły Podstawowej Nr 2 przewożone są do Szkoły
Podstawowej Nr 1 i do Gimnazjum. Przedsiębiorca uzyskał decyzje zatwierdzające.
Dwukrotnie w 2012r. w celu oceny żywienia dzieci w przedszkolach pobrana została
dokumentacja żywieniowa tj. jadłospisy i raporty magazynowe. Dokumentacja została
przekazana do Oddziału NSHŻ WSSE w Łodzi. Oceny sposobu żywienia przeprowadzone
przez Oddział NSHŻ WSSE w Łodzi wraz z zaleceniami zostały przekazane właścicielowi
firmy kartingowej oraz Burmistrzowi Miasta Brzeziny. Zaznaczyć należy, że zawarte w
dokonanych ocenach wnioski odnośnie poprawy żywienia powtarzają się co wskazuje na brak
działań naprawczych podjętych w tym zakresie.
W ocenach zalecono by:
- prawidłowo układać jadłospisy uwzględniając w każdym posiłku dodatek warzyw lub
owoców,
- zwiększyć spożycie artykułów spożywczych podawanych poniżej normy kosztem
ograniczenia podaży surowców i produktów serwowanych w nadmiarze,
- ograniczyć spożycie mięsa i wędlin na rzecz innych źródeł białka pełnowartościowego np.:
mleka i produktów mlecznych.
Stwierdzono również nadmierne spożycie sodu.
Inne działania
Z wielu różnych podejmowanych w ciągu roku działań należy wymienić:
- wzmożone działania kontrolne w związku z wprowadzaniem do obrotu sfałszowanego
alkoholu etylowego pochodzącego z Czech, po spożyciu którego dochodziło do zatruć,
- sprawdzanie obecności w obrocie produktów prezentowanych jako środki spożywcze
(suplementy diety i środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego) zawierające
w swoim składzie: związki srebra i złota, miłorząb dwuklapowy (Ginkgo Bilobae) lub jego
przetwory, przetwory z roślin Griffonia simplicifolia i z rodzaju Epicedium,
- monitorowanie wycofywania z obrotu suplementów diety : BeMan oraz NoEND ze
względu obecnośće w nich obecności substancji niedozwolonych (dimetylosildenafilu,
śladowych ilości sildenafilu),
- prowadzenie kontroli obiektów żywienia zbiorowego, w tym także w godzinach i dniach, w
których przedsiębiorcy takich kontroli zazwyczaj się nie spodziewali.
Podsumowanie
Stan sanitarny nadzorowanych obiektów żywności, żywienia i przedmiotów użytku w 2012 r.
uległ nieznacznej poprawie w stosunku roku ubiegłego. Poprawa stanu sanitarnego zakładów
produkcji żywności osiągana jest poprzez modernizację obiektów oraz przez wprowadzanie
11
systemów zapewnienia jakości. Na podstawie wyników kontroli i analizy sprawozdań z badań
laboratoryjnych próbek środków spożywczych stwierdzić należy, że w stosunku do
poprzednich lat nie zmienia się w istotny sposób procent próbek kwestionowanych. Fakt ten,
jak również utrzymująca się liczba mandatów karnych świadczy o przestrzeganiu przez
operatorów żywności podstawowych wymagań higienicznych i podstawowych zasad reżimu
sanitarnego.
V. Jakość wody przeznaczonej do spożycia
Mieszkańcy Brzezin korzystają z wody pochodzącej z wodociągu publicznego
zasilanego w wodę ze studni głębinowych ujmujących czwartorzędowe i jurajskie warstwy
wodonośne. Przed podaniem do sieci z wody usuwany jest nadmiar związków żelaza. Skład
bakteriologiczny wody nie budzi zastrzeżeń.
W 2012r. pobrano do badań 13 próbek wody. W 1 próbce wody w punkcie sieci stwierdzono
obecność bakterii grupy coli i w 1 próbce wody w stacji uzdatniania wody stwierdzono
przekroczoną najwyższą dopuszczalną wartość określoną dla manganu. Podjęte natychmiast
przez producenta działania naprawcze spowodowały, że odstępstwa miały charakter
krótkotrwały, a odbiorcom wodociągu publicznego w Brzezinach dostarczana była woda
właściwej jakości.
W pozostałych badanych próbkach wody nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnych
wartości, nie stwierdzono również obecności metali ciężkich (kadmu, ołowiu, chromu i
arsenu).
W związku z raportowaniem do Unii Europejskiej wodociągu publicznego w Brzezinach
zostały wykonane oznaczenia 49 parametrów (dla innych wodociągów 32).
Dopuszczalna wartości żadnego z badanych parametrów nie została przekroczona.
W roku sprawozdawczym prowadzono również nadzór nad jakością wody do spożycia
z wodociągu lokalnego szpitala powiatowego. Pobrano do badań 3 próbki wody, w 2
próbkach wody stwierdzono obecność bakterii grupy coli. Nie stwierdzono przekroczenia
najwyższych dopuszczalnych wartości określonych dla pozostałych badanych parametrów.
Postępowanie administracyjne prowadził organ nadzorujący to jest Państwowy Wojewódzki
Inspektor Sanitarny w Łodzi.
VI. Woda do celów rekreacyjno-sportowych
W Krytej Pływalni w Brzezinach przeprowadzono 2 kontrole, w toku których nie
stwierdzono uchybień w zakresie bieżącego stanu sanitarno-porządkowego.
Pobrano do badania 24 próbki wody, w których nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnych
wartości żadnego z badanych parametrów.
12
VII. STAN SANITARNO-TECHNICZNY OBIEKTÓW UŻYTECZNOSCI
PUBLICZNEJ.
W zakresie higieny komunalnej skontrolowano 39 obiektów użyteczności publicznej, w
tym między innymi:
- zakłady fryzjerskie, kosmetyczne i kluby fitness (35),
- muzeum,
- ustęp publiczny,
- schronisko całodobowe dla bezdomnych mężczyzn,
- pokoje gościnne
W obiektach tych przeprowadzono 75 kontroli (69 w zakładach fryzjerskich, kosmetycznych i
odnowy biologicznej oraz 6 w pozostałych obiektach). Wydano 5 decyzji administracyjnych.
W jednym z zakładów odnowy biologicznej, za stwierdzone w toku kontroli uchybienia
ukarano właściciela obiektu mandatem w wysokości 100 zł. oraz wydano decyzję
administracyjną. Obowiązek wynikający z decyzji został wykonany, uchybienia usunięte.
W pozostałych zakładach stan sanitarno- techniczny był właściwy. W toku kontroli
szczególna uwaga zwracana była na prawidłowy dobór środków dezynfekcyjnych,
sterylizację sprzętu, podczas używania którego może dojść do naruszenia ciągłości tkanek, a
także na kosmetyki stosowane podczas świadczenia usług.
W pozostałych wyżej wymienionych obiektach użyteczności publicznej stan sanitarnotechniczny był dobry.
Podsumowanie:
Na podstawie wyników przeprowadzonych kontroli można stwierdzić, że w stosunku do
2011r. stan sanitarno- techniczny kontrolowanych obiektów użyteczności publicznej na
terenie miasta, z wyjątkiem jednego, nie uległ pogorszeniu.
VIII. WARUNKI SANITARNO-HIGIENICZNE ŚRODOWISKA PRACY
W 2012 r. na terenie Miasta Brzeziny kontrolą objęto 40 podmiotów gospodarczych,
w których przeprowadzono 42 kontrole. Obiekty charakteryzowały się właściwym ogólnym
stanem higieniczno-sanitarnym. Nie było konieczności stosowania karania mandatowego.
Wśród skontrolowanych obiektów przeważały zakłady produkujące odzież oraz zakłady
handlowe.
13
Zakłady w ewidencji według działaności w 2012 r.
6%
18%
Spożywcze
23%
5%
Krawieckie
Handel
Obsługa pojazdów
Oświata
5%
Opieka zdrowotna
Inne
18%
25%
Ocenę higienicznych warunków pracy dokonano w oparciu o badania przeprowadzone
przez laboratorium WSSE i inne laboratoria posiadające akredytację PCA. W 2012 r. nie
stwierdzono przekroczeń normatywów higienicznych czynników chemicznych i fizycznych
takich jak: drgania, pył i mikroklimat. Stwierdzono natomiast 1 przypadek przekroczenia
najwyższego dopuszczalnego poziomu hałasu w zakładzie stolarskim. Wydano decyzję
nakazującą opracowanie programu ograniczającego narażenia na hałas.
W 2012 r. w 3 zakładach stwierdzono brak aktualnych wyników badań i pomiarów
czynników szkodliwych dla zdrowia na stanowiskach pracy, co stanowi 7,5%
skontrolowanych obiektów. We wszystkich przypadkach zobowiązano pracodawców do
wykonania powtórnych badań czynników szkodliwych, a także do uzupełnienia wymaganych
rejestrów oraz kart badań i pomiarów czynników szkodliwych.
W wyniku kontroli przeprowadzonych u przedsiębiorców działających na terenie
Miasta Brzeziny wydano w okresie sprawozdawczym 4 decyzje administracyjne, w tym
nakazów:
5 w zakresie badań i pomiarów środowiska pracy,
1 w zakresie znaków bhp,
1 w zakresie sprzętu ochron osobistych,
1 w zakresie sporządzenia i wprowadzenia w życie programu działań organizacyjnotechnicznych zmierzających do ograniczenia narażenia pracowników na hałas.
W 2012 r. nie wydano decyzji i nie prowadzono postępowań wyjaśniających
dotyczących chorób zawodowych.
-
W ramach nadzoru nad produktami biobójczymi przeprowadzono 5 kontroli w
obiektach stosujących produkty biobójcze. Kontrolowano m.in. legalność produktów, ich
prawidłowe oznakowanie, magazynowanie oraz poprawność kart charakterystyki. Uchybień
w prowadzonej działalności nie stwierdzono.
14
Podsumowanie
Należy stwierdzić, że na nadzorowanym terenie nie istnieją zakłady, w których
warunki zdrowotne środowiska pracy są zdecydowanie złe. W 2012 roku nie odnotowano
przekroczeń normatywów higienicznych w zakresie pyłu i czynników chemicznych.
IX.
WARUNKI
SANITARNO-HIGIENICZNE
W
SZKOŁACH
I INNYCH PLACÓWKACH OŚWIATOWO-WYCHOWAWCZYCH
W 2012 roku pod nadzorem Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w
Brzezinach było 5 placówek nauczania i wychowania dzieci i młodzieży oraz 3 placówki
pracy pozaszkolnej. Łącznie przeprowadzono 20 kontroli sanitarnych. Wydano 2 decyzje
administracyjne nakazujące usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości. Nie stosowano
karania mandatowego.
Ponadto skontrolowano 6 placówek wypoczynku letniego i zimowego.
Funkcjonalność budynków
Wszystkie placówki mieszczą się w obiektach przystosowanych na cele oświatowe.
Stan techniczny oraz sanitarny budynków
W porównaniu z 2011r. można zauważyć pewną poprawę, zarówno w przypadku
stanu sanitarnego, jak i technicznego.
Dyrektorzy placówek podejmują w miarę możliwości prace modernizacyjne i
naprawcze, jednak w niektórych obiektach są one nadal niewystarczające. Brakuje środków
15
finansowych na przeprowadzenie generalnych remontów, a podejmowane działania mają na
celu wykonanie najpilniejszych napraw.
Wodociągi i kanalizacja
Wszystkie placówki znajdujące się na terenie miasta są podłączone do sieci
wodociągowej i kanalizacyjnej. We wszystkich placówkach pomieszczenia sanitarne znajdują
się w budynku.
Warunki do utrzymania higieny
W roku sprawozdawczym we wszystkich obiektach przeprowadzono kontrole
warunków do utrzymania higieny osobistej.
W większości placówek w łazienkach dostępne było mydło w płynie, ręczniki
jednorazowe lub suszarki oraz papier toaletowy w kabinach. W nielicznych placówkach
brakujące środki czystości były uzupełniane w obecności pracownika PSSE.
Stan sanitarno - techniczny pomieszczeń nie budził zastrzeżeń.
W dwóch placówkach zostały wydane decyzje nakazujące doprowadzenie bieżącej ciepłej
wody do wszystkich umywalek w sanitariatach dla uczniów oraz zamontowanie umywalek w
sanitariatach znajdujących się przy sali gimnastycznej.
Infrastruktura do prowadzenia zajęć w-f
W wszystkich placówkach znajdujących się na terenie miasta infrastruktura do
prowadzenia zajęć w-f jest niewystarczająca.
Wszystkie szkoły posiadają do swojej dyspozycji sale rekreacyjno-zastępcze i boiska.
Jednak są niewystarczające w stosunku do ilości uczniów. Również zamiana sali rekreacyjnej
na salę zajęć w przedszkolu stanowi pogorszenie warunków pobytu dzieci w placówce.
W 2 placówkach znajdują się tzw. szkolne zespoły sportowe, które wyposażone są m.
in. w natryskownie. Jednak ze względu na zły stan techniczny są wyłączone z użytkowania.
16
Place zabaw i rekreacyjne oraz tereny sportowe
Place zabaw, rekreacyjne lub tereny sportowe znajdują się w 5 placówkach.
Przeprowadzone kontrole wykazały, że miejsca te są właściwie zabezpieczone przed
zanieczyszczeniami – teren jest ogrodzony, obowiązuje zakaz wprowadzania zwierząt,
piaskownice przykrywane są po zakończeniu zabaw/zajęć sportowych, piasek wymieniany
jest przed sezonem.
Należy jednak zauważyć, że w 1 placówce, do której uczęszczają dzieci 5-6 letnie, nadal brak
jest placu zabaw lub placu rekreacyjnego.
Ergonomia w szkole
W wszystkich placówkach oświatowych przeprowadzono ocenę dostosowania mebli
edukacyjnych do zasad ergonomii. W 1 stwierdzono drobne nieprawidłowości. Nauczyciele
co raz częściej zwracają uwagę na to, aby uczniowie korzystali z mebli dostosowanych do
swojego wzrostu.
Nieprawidłowe dostosowanie ławki szkolnej i krzesła wpływa negatywnie na kształtowanie
prawidłowej postawy ciała, zwłaszcza u dzieci. Obecnie ma to szczególnie znaczenie, gdyż
według badań ok. 90% dzieci ma wady postawy.
Opieka medyczna
Własne gabinety do profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej mają wszystkie
szkoły. Ich stan sanitarno-techniczny nie budził zastrzeżeń.
Rozkład zajęć szkolnych
Na właściwy rozwój ucznia wpływa m. in. organizacja procesu nauczania i
wychowania w szkołach. Zwłaszcza planowanie nauki i odpoczynku.
W 2012 roku stwierdzono niezgodność tygodniowego rozkładu zajęć lekcyjnych z
przepisami prawnymi oraz z zasadami higieny w ponad 17% skontrolowanych oddziałach.
Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły najczęściej:
- rozpoczynania zajęć o różnych porach,
- nierównomiernego rozłożenia zajęć lekcyjnych w poszczególne dni tygodnia.
17
Podsumowanie
Rokrocznie w placówkach wychowania i nauczania z terenu powiatu brzezińskiego
prowadzonych jest wiele prac remontowo – modernizacyjnych, mających wpływ na poprawę
warunków pracy dzieci i młodzieży. Są one jednak nadal niewystarczające.
XI.
DZIAŁALNOSĆ W ZAKRESIE OŚWIATY ZDROWOTNEJ I
PROMOCJI ZDROWIA
Działania podejmowane w 2012 r. w zakresie oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia
wynikały z założeń krajowych, regionalnych i lokalnych programów oraz z sytuacji
epidemiologicznej kraju.
Programy i akcje prozdrowotne inicjowane i przeprowadzane przez Państwową Inspekcję
Sanitarną skierowane były do dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym, młodzieży szkół
gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych oraz rodziców i opiekunów dzieci, nauczycieli,
wychowawców i pedagogów szkolnych, pacjentów zakładów opieki zdrowotnej oraz do
mieszkańców powiatu.
W 2012 roku realizowano następujące programy i akcje prozdrowotne:
1. Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce na lata
2010-2013
Ograniczanie palenia tytoniu stanowi w ostatnich latach jedno z głównych zadań w
zakresie poprawy i umacniania zdrowia Polaków.
Cel strategiczny:
Zmniejszenie zachorowań, inwalidztwa i zgonów wynikających z palenia tytoniu (choroby
układu krążenia, nowotwory złośliwe, nienowotworowe choroby układu oddechowego, zgony
niemowląt) przez zmniejszenie ekspozycji na dym tytoniowy.
Cele szczegółowe:
• zwiększenie odsetka osób, które nigdy nie wypaliły żadnego papierosa.
• zmniejszenie odsetka młodzieży palącej tytoń w wieku 15-19 lat,
• zwiększenie odsetka młodzieży w wieku 16-19 lat, która zaprzestaje palenia tytoniu,
• zmniejszenie odsetka codziennych palaczy tytoniu, w wieku powyżej 20 lat,
• zmniejszenie odsetka dzieci narażonych na dym tytoniowy,
• zmniejszenie odsetka kobiet w ciąży palących tytoń i narażonych na wdychanie dymu
tytoniowego.
Realizacja Programu Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu polegała na
organizowaniu ogólnokrajowych kampanii edukacyjnych:
• „Światowego Dnia bez Tytoniu” w dniu 31 maja 2012 r. - kampania społeczna
skierowana do ogółu społeczeństwa,
• Światowego Dnia „Rzuć Palenie Razem z Nami” 15 listopada 2012 r. – kampania
społeczna skierowana do osób palących,
18
oraz realizowaniu krajowych programów edukacji antytytoniowej dla dzieci i młodzieży:
• „Czyste Powietrze Wokół Nas”, dla dzieci 5-6 letnich,
• „Nie Pal Przy Mnie Proszę” , dla uczniów klas I-III szkół podstawowych,
• „Znajdź Właściwe Rozwiązanie”, dla uczniów klas IV-VI szkół podstawowych
i gimnazjalistów.
W ramach programów realizowane były następujące działania:
•
•
•
31 maja przy współpracy Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Brzezinach
zorganizowany został happening ph. „Młodość Wolna od Papierosów, Alkoholu i
Narkotyków”. Uczestnikami happeningu byli uczniowie i nauczyciele szkoły,
przedstawiciel Urzędu Miasta w Brzezinach. W happeningu uczestniczyło ok. 250 osób.
Podczas marszu uczniowie skandowali hasła o zagrożeniach związanych z używaniem i
nadużywaniem substancji uzależniających, protestowali przeciwko paleniu, piciu i
zażywaniu środków uzależniających oraz rozdawali przechodniom ulotki.
W ramach happeningu odbył się konkurs pt. „Młodość Wolna od Papierosów, Alkoholu i
Narkotyków”. Zadaniem konkursowym było wykonanie plakatów, które uczniowie nieśli
w pochodzie. Ogółem nagrodzono 5 uczniów.
Fundatorem nagród był Urząd Miasta w Brzezinach - Miejska Komisja Rozwiązywania
Problemów Alkoholowych, która przekazała na ten cel 500zł.
Prowadzono dystrybucję ulotek i plakatów - rozdysponowano ok. 1000 ulotek i 70
plakatów.
W ramach Światowego Dnia „Rzuć Palenie Razem z Nami” Powiatowa Stacja SanitarnaEpidemiologiczna w Brzezinach 13 listopada 2012 r. wspólnie z Policją przeprowadziła
w sklepach spożywczych na terenie Miasta Brzeziny akcję informacyjno – edukacyjną z
zakresu przestrzegania zapisów ustawy „antytytoniowej”. Właściciele sklepów zostali
poinformowani o konsekwencjach nie przestrzegania zapisów ustawy, a w szczególności
dotyczących reklamy papierosów i sprzedaży papierosów osobom nieletnim. W obiektach
pozostawiono materiały o szkodliwości palenia oraz znaki zakazu palenia papierosów.
14 listopada 2012 r. w lokalnej gazecie BIS ukazał się obszerny artykuł na temat
Światowego Dnia „Rzuć Palenie Razem z Nami” oraz zapisów ustawy „antytytoniowej” i
szkodliwości palenia tytoniu.
„Czyste Powietrze Wokół Nas”
Program ten stanowi pierwszy etap nabywania wiedzy na temat szkodliwości dymu
tytoniowego. Uczy sposobów radzenia sobie w sytuacjach, w których dziecko narażone jest
na przebywanie w środowisku osób palących. Postawa obronna wobec zjawiska palenia
tytoniu, którą uda się wykształcić u dziecka w wieku przedszkolnym owocuje przez całe
życie.
•
Program realizowany był w 2 przedszkolach i 1 oddziale przedszkolnym w szkole
podstawowej.
•
W programie uczestniczyło 77 dzieci i 25 rodziców, którzy zostali powiadomieni o
realizacji programu na zebraniu szkolnym, listownie oraz indywidualnie.
o
o „Nie Pal Przy Mnie Proszę”
Program ten stanowi drugi etap nabywania wiedzy na temat szkodliwości dymu
tytoniowego.
Celem programu jest:
− zmniejszenie narażenia dzieci na bierne palenie tytoniu,
19
− zwiększenie wiedzy w zakresie odpowiedzialności za własne zdrowie,
− kształtowanie umiejętności dbania o zdrowie własne i swoich bliskich,
•
Program realizowany był w 1 szkole podstawowej zgodnie ze scenariuszem zajęć.
•
W programie uczestniczyło 124 dzieci.
•
o „Znajdź Właściwe Rozwiązanie”
Program ten stanowi trzeci etap nabywania wiedzy na temat szkodliwości dymu
tytoniowego.
Celem programu jest:
− zapobieganie paleniu tytoniu wśród młodzieży szkolnej,
− zwiększenie wiedzy w zakresie szkodliwości dymu tytoniowego,
− kształtowanie umiejętności dbania o zdrowie własne i swoich bliskich,
− kształtowanie postaw asertywnych związanych z unikaniem czynnego i biernego
palenia tytoniu.
•
Program realizowany był w 1 szkole podstawowej i Gimnazjum w Brzezinach
zgodnie z proponowanym scenariuszem zajęć.
•
W programie uczestniczyło 166 uczniów.
Dodatkowe działania:
W Gimnazjum w Brzezinach odbyła się prelekcja nt. szkodliwości palenia papierosów
oraz wykonano badanie zawartości tlenku węgla w wydychanym powietrzu.
Przeprowadzonych zostało ok. 50 badań, po analizie których można stwierdzić, że duża
grupa gimnazjalistów pali nałogowo papierosy i uważa to za normę.
2. Wojewódzki Program Edukacyjny Profilaktyki Gruźlicy „Zadbaj o swoje płuca”
Program, który powstał z inicjatywy Państwowego Wojewódzkiego Inspektora
Sanitarnego w Łodzi.
• Program realizowany był w 1 szkole podstawowej.
• W programie uczestniczyło 15 uczniów z klas I-III i 6 uczniów z klas IV-VI.
• Szkoła włączyła się w realizację programu poprzez udział w wojewódzkim konkursie
plastycznym na kalendarz. pt. ”Zadbaj o swoje płuca”. Na etap powiatowy do PSSE
wpłynęło 6 prac w kategorii klas I-III i 3 prace w kategorii klas IV-VI.. Uroczyste
wręczenie nagród z etapu powiatowego i wojewódzkiego odbyło się podczas
zakończenia roku szkolnego.
3. Projekt Odświeżamy nasze miasta. TOB3CIT (Tobacco Free Cities)
Projekt powstał w Głównym Inspektoracie Sanitarnym w związku z niepokojącą
sytuacją epidemiologiczną dotyczącą palenia tytoniu w Polsce.
Projekt jest finansowany przez Międzynarodową Unię ds. Walki z Gruźlicą i Chorobami Płuc
(International Union Against Tuberculosis and Lung Disease, we współpracy ze Światową
Fundacją ds. Walki z Chorobami Płuc (World Lung Foundation). Obie organizacje są
zrzeszone w ramach Inicjatywy Bloomberga, założonej przez prowadzącego działalność
filantropijną Michaela Bloomberga, burmistrza Nowego Jorku, która od lat wspiera politykę
państw w zakresie ograniczania używania tytoniu.
20
Celem projektu jest wzmocnienie realizacji zapisów ustawy z dnia 9 listopada 1995 r. o
ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z
1996 r., Nr 10, poz. 55 z późn zm.) poprzez:
• podniesienie wiedzy na temat wpływu dymu tytoniowego na zdrowie człowieka,
• szkolenia dla Strażników Miejskich oraz funkcjonariuszy Policji odpowiedzialnych za
wdrażanie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i
wyrobów tytoniowych;
• monitoring przestrzegania zakazu palenia oraz oznakowania stref bezdymnych,
prowadzony przez funkcjonariuszy PIS;
• wzmocnienie egzekwowania prawa w miejscach użyteczności publicznej objętych
zakazem palenia poprzez kampanię społeczną informującą o obowiązujących
regulacjach w zakresie miejsc wolnych od dymu tytoniowego oraz konsekwencjach
zdrowotnych używania tytoniu.
Projekt skierowany jest przede wszystkim do osób dorosłych i jest realizowany w okresie od
1 października 2011 r. do 30 września 2013 r.)
Jednym z głównych działań była organizacja eventu edukacyjno - zdrowotnego pod hasłem
„Odświeżamy nasze miasta – odświeżamy nasze zdrowie”, który odbył się 29 września 2012
r. na Placu Jana Pawła II w Brzezinach.
Celem działań było zapoznanie mieszkańców miasta i powiatu z obowiązującymi regulacjami
prawnymi w zakresie miejsc wolnych od dymu tytoniowego, a także zachęcanie osób
palących do rzucania palenia, a przede wszystkim do zwrócenie uwagi, że bierne palenie jest
tak samo szkodliwe jak palenie czynne i osoby niepalące mają prawo do życia w środowisku
bez dymu tytoniowego.
W tym celu zorganizowano:
• badania zawartości tlenku w wydychanym powietrzu z poradami psychologa jak
rzucić palenie (80 osób),
• badania osteoporozy w osteobusie ( 62 osoby),
• badania słuchu – (ok. 50 osób),
• badania zmian skórnych –(ok. 70 osób),
• badania poziomu cukru– ( 350 osób),
• badania ciśnienia krwi– (ok. 150 osób),
• Pomiary BMI i porady dietetyczne (ok. 100 osób).
• konkurs wiedzy ze znajomości zapisów ustawy o ochronie zdrowia przed
następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Każda osoba, która
prawidłowa odpowiedziała na pytanie otrzymała drobną nagrodę i wzięła udział w
losowaniu głównych nagród tj. 3 toreb, 2 plecaków, 2 zestawów kijków
trekkingowych oraz 1 tableta PC,
• Pokazy udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej,
Uczestnicy eventu zdrowotnego mogli również uczestniczyć w degustacji naturalnych
soków i crispsów owocowo –warzywnych jako alternatywy dla papierosa.
Dla najmłodszych zorganizowany został ogródek plastyczny z konkursami o tematyce
owocowo – warzywnej. Kto pomalował prawidłowo owoc lub warzywo i odpowiedział
prawidłowo na zagadkę otrzymywał nagrodę. Zainteresowanie dzieci było naprawdę
ogromne, a rodzice czy dziadkowie w tym czasie mogli skorzystać z proponowanych badań.
Podczas imprezy zapoznano z miejscami wolnymi od dymu tytoniowego dość liczną grupę
odbiorców i rozdawano znaki zakazu palenia. Kampanią
objęto
ok. 600 osób,
rozdysponowano ok. 800 znaków zakazu i innych ulotek antytytoniowych.
Można było także obejrzeć wystawę pt. „Cała prawda o papierosie”.
21
W ramach działań nawiązano współpracę z:
Wojewódzką Stacją Sanitarno –
Epidemiologiczną w Łodzi, z Urzędem Miasta i Starostwem Powiatowym w Brzezinach,
NZOZ „BREMED” w Brzezinach , NZOZ „MEDICAL MED” w Brzezinach, Powiatowym
Centrum Zdrowia w Brzezinach, Komendą Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w
Brzezinach, Policją w Brzezinach, firmą „Paula” z Kalisza, „Wiatrowy Sad” z Kałęczewa,
Zakładem „Gra-Lech” z Jordanowa, Szkołą Podstawową Nr 1 w Brzezinach i OSP w
Kołacinku.
4. Program edukacyjny „Trzymaj Formę”
Program „Trzymaj Formę" współorganizowany jest przez Główny Inspektorat
Sanitarny oraz Stowarzyszenie „Polska Federacja Producentów Żywności” w ramach
realizacji strategii WHO dotyczącej diety, aktywności fizycznej i zdrowia. Celem programu
"Trzymaj Formę" jest edukacja w zakresie trwałego kształtowania prozdrowotnych nawyków
wśród młodzieży szkolnej poprzez promocję zasad aktywnego stylu życia i zbilansowanej
diety, w oparciu o odpowiedzialność indywidualną i wolny wybór jednostki. Program pomaga
rozwijać zainteresowania uczniów i poszerza ich wiedzę o świecie. Realizowany jest metodą
projektu, dzięki czemu wykracza poza podstawę programową i programy nauczania szkoły.
Projekty winny służyć promocji aktywności fizycznej, uczyć prawidłowego, czyli
zróżnicowanego i zbilansowanego sposobu odżywiania się dzieci i młodzieży, ze
szczególnym uwzględnieniem odpowiedzialności indywidualnej za zdrowie.
• Program realizowany był w gimnazjum i 2 szkołach podstawowych.
• W programie wzięło udział 396 uczniów.
• W ramach programu w szkołach realizowano wiele zadań między innymi cykl lekcji
poświęconych zdrowemu odżywianiu, w tym układanie jadłospisów zgodnie z zasadami
zbilansowanej diety. Organizowano pokazy i warsztaty kulinarne. Odbywały się konkursy
plastyczne na najciekawszą piramidę zdrowego odżywiania. Przygotowywano prezentacje
multimedialne o zdrowym stylu życia, które eksponowano na forum szkoły.
• 2 uczniów ze szkoły Podstawowej nr 1otrzymało nagrody za wykonane prace plastyczne.
5. Krajowy Program Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV
W ramach Programu Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Brzezinach
realizowała i koordynowała działania mające na celu:
- podniesienie poziomu wiedzy na temat HIV/AIDS oraz zmniejszenie liczby nowych
zakażeń HIV drogą kontaktów seksualnych,
- uświadomienie, że edukacja i wiedza jak skutecznie zapobiegać HIV/AIDS jest dotychczas
jedyną „szczepionką” mogąca uchronić przed zakażeniem się HIV.
• Bezpośrednią edukacją objęto ok. 350 uczniów z gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych
• W ramach obchodów Światowego Dnia AIDS 3 grudnia w Miejskiej Bibliotece
Publicznej w Brzezinach odbyło się spotkania z uczniami z Gimnazjum w Brzezinach.
podczas, którego uczniowie zostali zapoznani przez przedstawiciela PSSE w Brzezinach
z mitami i faktami na temat HIV/AIDS. Uczestnicy spotkania dowiedzieli się, że HIV i
AIDS nie oznacza tego samego oraz poznali główne drogi przenoszenia wirusa. W
spotkaniu wzięły udział 2 klasy tj ok. 50 uczniów.
• Również takie spotkanie
odbył się 5 grudnia 2012r. w Zespole Szkół
Ponadgimnazjalnych w Brzezinach. Wykładu wysłuchały 2 grupy młodzieży po ok. 150
osób każda, po każdym wykładzie uczniowie z dwóch klas II przedstawili inscenizację pt.
22
„Czerwony Kapturek”, której myślą przewodnią były zachowania mające wpływ na
zakażenie się wirusem HIV.
6. Profilaktyka raka szyjki macicy „Wybierz Życie- Pierwszy Krok”
Celem głównym było zwiększenie poziomu wiedzy na temat profilaktyki raka szyjki
macicy i roli wirusa HPV w jego powstawaniu oraz przygotowanie młodzieży do roli
liderów edukacji zdrowotnej w środowisku lokalnym.
• Działania adresowane były do uczniów 1 szkoły ponadgimnazjalnej.
• Bezpośrednią edukacją objęto 43 uczniów.
Zasadnicze działania związane były :
- z przeprowadzeniem zajęć w trzech klasach pierwszych zgodnie z proponowanym
scenariuszem zajęć w programie
7. II Miejska Konferencja Profilaktyczna „Brzeziny Stawiają Na Zdrowie”
Celem konferencji było popularyzowanie wiedzy w zakresie rozpoznawania
zagrożeń, sposobów im zapobiegania i trwałego kształtowania prozdrowotnych nawyków
i bezpiecznych zachowań wśród dzieci i młodzieży.
• Konferencja adresowana była do dyrektorów i nauczycieli przedszkoli, szkół,
podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, pielęgniarek szkolnych,
koordynatorów programów
profilaktycznych, rodziców, przedstawicieli władz
lokalnych, pracowników zajmujących się pomocą dzieciom i młodzieży w sytuacjach
trudnych oraz wszystkich zainteresowanych zdrowiem dzieci i młodzieży w powiecie
brzezińskim.
• Organizatorami byli: Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Brzezinach,
Urząd Miasta w Brzezinach i Studio
Terapii Mowy w Brzezinach, a
współorganizatorem Centrum „Progres” w Koluszkach.
• Konferencja odbyła się 29 lutego 2012r. w Urzędzie Miasta w Brzezinach.
• Starając się, by przekazywana wiedza była jak najbardziej rzetelna, nawiązana została
współpraca ze znanymi specjalistami, którzy wzięli udział w konferencji.
Poruszane zagadnienia podzielone zostały na dwa bloki tematyczne; pierwszy blok to:
substancje psychoaktywne - przedstawiciele, działania oraz ich
wpływ na
zachowania problemowe wśród młodzieży, a także prawne aspekty kontroli
tytoniowej w Polsce. Druga część dotyczyła profilaktyki logopedycznej. Uczestnicy
konferencji mogli dowiedzieć się co zaburza rozwój mowy u dzieci oraz jakie
znaczenie w życiu codziennym ma logopedia artystyczna. Przedstawiona została także
metoda stymulowania naszych emocji .
• Podczas konferencji zorganizowana została wystawa książek i wydawnictw
dotyczących problemów i zagadnień poruszanych w trakcie spotkania, przygotowana
przez Bibliotekę Pedagogiczną w Brzezinach.
• Można było także przeprowadzić bezpłatny i bezinwazyjny pomiar tkanki tłuszczowej
ze wskazaniem zagrożenia miażdżycą lub ryzykiem zawału serca.
• Konferencja została sfinansowana z środków Miejskiego Programu Rozwiązywania
Problemów Alkoholowych
i Przeciwdziałania Narkomanii Urzędu Miasta w
Brzezinach, a także sponsorów - Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Głuchowie i
Centrum „Progres” w Koluszkach.
23
•
•
8.
Poczęstunek oraz profesjonalną obsługę zapewnili uczniowie z Technikum Żywienia i
Gospodarstwa Domowego Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Brzezinach.
W konferencji uczestniczyło 90 osób.
Kampania edukacyjna „Powiedz Nie Trądzikowi”
Kampania ta realizowana jest przy współpracy Polskiego Towarzystwa Oświaty
Zdrowotnej oraz La Roche-Posay Laboratoire Dermatologique.
Ma ona na celu:
- zwiększenie świadomości ucznia, że trądzik jest chorobą, którą należy i można leczyć,
- ukształtowanie nawyku korzystania z konsultacji dermatologa i wizyt u kosmetyczki,
- poprawienie umiejętności w zakresie pielęgnacji skóry oraz obalenie mitów i przesądów
powstałych wokół trądziku.
• Program realizowany był w 2 szkołach ponadgimnazjalnych i wzięło w nim udział ok.
215 uczniów
• Zasadnicze działania związane były z przeprowadzeniem z uczniami zajęć zawartych
w poradniku edukacyjnym dla nauczyciela. Uczniowie obejrzeli film edukacyjny
„Powiedz nie trądzikowi”
• Dodatkowo w Zespole Szkół Ponadgimnazjalnych w Brzezinach zorganizowano
spotkanie z dermatologiem z NZOZ „BREMED” w Brzezinach
Podsumowanie
W 2012 roku, podobnie jak w latach ubiegłych, największy zasięg miały ogólnopolskie
programy edukacyjne, inicjowane przez Główny Inspektorat Sanitarny, które były wdrażane,
nadzorowane i koordynowane przez Powiatową Stację Sanitarno-Epidemiologiczną.
Programy te wyposażone były w pomoce dydaktyczne i materiały oświatowo-zdrowotne
przeznaczone zarówno dla adresatów programów jak i osób przeprowadzających działania
edukacyjne. Pomoce dydaktyczne i materiały wydawnicze dostarczane były do placówek
oświatowo-wychowawczych, zakładów opieki zdrowotnej i innych jednostek
organizacyjnych.
Stosowano różnorodne metody i formy oddziaływania, współpracowano z przedstawicielami
władz samorządowych, z instytutami naukowymi, lokalnymi mass mediami i
przedsiębiorstwami. Wszystkie działania prozdrowotne wymagają nakładów finansowych
oraz wsparcia autorytetów merytorycznych z danej tematyki, dlatego niezbędne jest
pozyskiwanie współpartnerów merytorycznych, metodycznych i finansowych do ich
realizacji.
24