Wariografia kryminalistyczna Nazwa: Lie detector – „wykrywacz
Transkrypt
Wariografia kryminalistyczna Nazwa: Lie detector – „wykrywacz
Wariografia kryminalisty czna Nazwa: ▸ Lie detector – „wykrywacz kłamstw” ▸ Polygraph – poligraf ▸ Wariograf Pod sta wy prawne: art. 171 § 5 pkt 2 kpk „niedopuszczalne jest stosowanie (…) środków (…) technicznych wpływających na procesy psychiczne osoby przesłuchiwanej albo mających na celu kontrolę nieświadomych reakcji jej organizmu w związku z przesłuchaniem”. art. 192a § 2 w zw. z § 1 kpk W celu ograniczenia kręgu osób podejrzanych lub ustalenia wartości dowodowej ujawnionych śladów za zgodą osoby badanej biegły może również zastosować środki techniczne mające na celu kontrolę nieświadomych reakcji organizmu tej osoby. Po wykorzystaniu w sprawie, w której dokonano pobrania lub utrwalenia, pobrany lub utrwalony materiał zbędny dla postępowania należy niezwłocznie usunąć z akt i zniszczyć. art. 199a kpk Stosowanie w czasie badania przez biegłego środków technicznych mających na celu kontrolę nieświadomych reakcji organizmu badanej osoby możliwe jest wyłącznie za jej zgodą. Przepisu art. 199 nie stosuje się. art. 199 Złożone wobec biegłego albo wobec lekarza udzielającego pomocy medycznej oświadczenia oskarżonego, dotyczące zarzucanego mu czynu, nie mogą stanowić dowodu. Reak cje diagno sty czne: ▸ kanał pneumo: ◦ wzrost linii bazowej przebiegu oddychania ◦ stłumienie amplitudy oddychania ◦ redukcja prędkości oddychania ◦ bezdech ▸ kałan cardio: ◦ wzrost linii bazowej przebiegu ◦ czas trwania tego wzrostu ▸ przebieg reakcji skórno – galwanicznej (GSR) ◦ amplituda ◦ złożoność (kompleksowość) ◦ czas trwania Metody badań wariograficznych: Technika Kellera: ▸ Rellevant – Irrelevant Technique (RIT ) – technika pytań związanych i niezwiązanych ▸ General Question Technique (GQT) – technika pytań ogólnych Pytania: ▸ Pytania obojętne ▸ Pytania krytyczne (relewantne) Technika Reida (RCQT) (Control Question Test) – test pytań kontrolnych: ▸ Test Reida (RCQT) 1. Czy dziś jest środa? (p.obojętne) 2. Czy ma pan na imię Józef ? (p.obojętne) 3. Czy wie pan, kto zabrał pieniądze z szuflady? (p.krytyczne, relewantne) 4. Czy dziś jest środa ? (p.obojętne) 5. Czy to pan zabrał te pieniądze ? (p.krytyczne, relewantne) 6. Czy przed ukończeniem 18. roku życia zabrał pan coś komuś ? (p. kontrolne) 7. Czy dziś jest środa ? (p. obojętne) 8. Czy wczoraj miała pan te pieniądze w ręku ? (p. krytyczne) 9. Czy świadomie ukrywa pan jakieś fakty związane z tą kradzieżą ? (p. krytyczne) 10. Czy przed ukończeniem 18. roku życia zabrał pan coś komuś ? (p. kontrolne). Odmiany: ▸ Silence Answer Test (SAT) – test milczących odpowiedzi ▸ Guilt Complex Test (GCT) – test na kompleks winy ▸ Yes test (RCQT- YES) – test TAK Technika Ba ck st era: ▸ Backster Zone of Comparison Technique – technika stref porównania: ◦ osoba nieszczera (winna) będzie reagowała silniej na pytania relewantne (krytyczne) testu ◦ osoba niewinna zareaguje najintensywniej na pytania kontrolne ◦ osoba obawiająca się ujawnienia jej związku z jakimś innym zdarzeniem niż aktualnie rozpracowane najsilniej zareaguje na pytanie dotyczące kwestii zewnętrznej (symptomatyczne) Odmiany: ▸ SKY test ◦ Do you suspect… ◦ Do you know… ◦ Did you do… ▸ Federal Zone Comparison Test (FZCT) – federalny test strefy porównań ▸ Test for Espionage and Sabotage (TES) – test szpiegostwa i sabotażu: pytania kłamstwa kierowanego (direct lie question) ▸ Counterintelligence Scope Polygraph Test (CSP Test, CSPT) – kontrwywiadowczy test poligraficzny Diagnozow a nie w testa ch opartych na pytania ch kontrolnych: ▸ Jeżeli natężenie reakcji na pytanie relewantne jest takie samo, jak natężenie reakcji na pytanie kontrolne = 0, ▸ natężenie reakcji na pytanie relewantne > natężenie reakcji na porównywane z nim pytanie kontrolne = -1, -2, -3 w zależności od różnicy natężeń, ▸ natężenie reakcji na pytanie relewantne < natężenie reakcji na porównywane z nim pytanie kontrolne = +1, +2, +3 w zależności od różnicy natężeń Technika ukrytej informa cji: ▸ Metoda Dawida T. Lykkena ▸ POT – Peak of Tension – test szczytowego napięcia ▸ GKT – Guilty Knowledge Test – test świadomości winy ▸ CKT - Concealed Knowledge Test – test ukrytej wiedzy ▸ CIT - Concealed Information Test – test ukrytej informacji ▸ Metoda ustalania symptomów wiedzy badanego o realiach zdarzenia (metoda Kulickiego) Pytania o elementy zdarzenia i modus operandi: ▸ rodzaj zdarzenia, ▸ miejsce zdarzenia ▸ sposób dostania się do obiektu ▸ rodzaj przedmiotu przestępstwa ▸ rodzaj narzędzi ▸ liczba zagarniętych przedmiotów ▸ rodzaj środka transportu ▸ liczba sprawców ▸ nazwiska sprawców ▸ miejsce i sposób ukrycia przedmiotu przestępstwa Przykładowe pytania: 1. Czy nazywasz się … ? 2. Czy teraz jest lato ? 3. Czy wiesz jako dokonano kradzieży ? 4. Czy otwarto drzwi wytrychem ? 5. Czy zrobiono to przez okno ? 6. Czy zrobiono to przez strop ? 7. Czy zrobiono to przez piwnicę ? 8. Czy wybito szybę ? 9. Czy wycięto deski ? 10. Czy podrobiono klucze ? Odmiany: ▸ Test wydobywczy (POT – B) – kiedy brak jest wiedzy, które jest pytaniem krytycznym ▸ Test stymulacyjny (acquintance comparison question test ACQT) np. test z cyfrą lub z kartą Diagnozow a nie w metodzie ustalania symptom ó w wiedzy badaneg o o realiach zdarzenia: ▸ W każdym teście pomijamy dwa pierwsze pytania, ▸ Traktujemy zapis GSR jako najważniejszy, ▸ W każdym teście ustalamy pytanie, które wywołało największą reakcję – jeżeli jest to pytanie kluczowe i mamy pewność że reakcja jest symptomatyczna testowi przypisujemy 2 pkt, ▸ Jeżeli pytanie kluczowe nie wywołało największej reakcji, lecz wywołało 2. w kolejności reakcję testowi przypisujemy 1 pkt Reguła Lykkena: ▸ Jeżeli liczba punktów przekracza co najmniej o 1 liczbę przeprowadzonych testów, wówczas mamy podstawę do przyjęcia, że badana osoba rozpoznaje szczegóły zdarzenia Wartoś ć diagno sty czn a: Jeżeli wytypowano 7 elementów modus operandi i umieszono je wśród łącznie 8. alternatyw testowych, to prawdopodobieństwo, że ktoś nieznający tych realiów zareaguje na nie w każdym teście wynosi (1/8)7