Zasada wyłączności uchwały budżetowej – zaciąganie zobowiązań

Zasada wyłączności uchwały budżetowej – zaciąganie zobowiązań na rok następny
Wpisany przez
Publikujemy uchwalę w tej sprawie Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie.
Uchwała RIO w Krakowie KI - 399/07 z 5.12.2007 r. (znak sprawy: KI-4001-047/92/07)
Tezy:
- Przepisy art. 165 ust. 2 i 3 w związku z art. 184 ustawy o finansach publicznych - oprócz
wynikającej z nich „zasady jedności budżetu" - wyrażają również „zasadę wyłączności uchwały
budżetowej". Innymi słowy: ustalenia finansowe zastrzeżone dla „uchwały budżetowej" (z art.
184 ww. ustawy) mogą być ustanawiane jedynie drogą uchwalenia uchwały budżetowej lub jej
zmiany.
- Artykuł 4 1 ust. 1 i 2 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi stanowi podstawę do uchwalenia przez Radę Miejską dokumentu programowego (tj. gminnego
programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych), którego ustalenia - zgodnie z
art. 184 ust. 3 ustawy o finansach publicznych - powinna uwzględniać uchwała budżetowa
gminy.
Zasada jedności budżetu i zasada wyłączności uchwały budżetowej nie dopuszczają do
uchwalania uchwały budżetowej „w części", a w ślad za tym, do podejmowania przed budżetem
obowiązującego na rok następny „planu wydatków" na gminny program profilaktyki i
rozwiązywania problemów alkoholowych.
- W zakresie realizacji uchwalonego na rok przyszły programu profilaktyki i rozwiązywania
problemów alkoholowych, Rada Miejska może upoważnić Burmistrza do zaciągnięcia w roku
bieżącym określonego zobowiązania, które zostanie sfinansowane ze środków budżetu roku
następnego. Podstawą upoważnienia Burmistrza jest wówczas uchwała Rady Miejskiej z art. 18
ust. 2 pkt 10 ustawy o samorządzie gminnym.
Podstawa prawna i rozstrzygnięcie
1/5
Zasada wyłączności uchwały budżetowej – zaciąganie zobowiązań na rok następny
Wpisany przez
Kolegium Izby działając na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r.
o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591; z późn. zm.) w związku z art. 11
ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych
(Dz.U. z 2001 r. Nr 55, poz. 577; z późn. zm.) - orzekło o stwierdzeniu nieważności Uchwały
nr XIV/86/2007 Rady Miejskiej w Z. z dnia 25 października 2007 r. w sprawie uchwalenia
Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na rok 2008
oraz Planu wydatków budżetowych do realizacji tego Programu w zakresie
postanowienia § 2 uchwały i załącznika nr 2.
Opis przebiegu sprawy
Wymieniona powyżej uchwała nr XIV/86/2007 Rady Miejskiej w Z z dnia 25 października 2007
r. wpłynęła do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie w dniu 5 listopada 2007 r.
Uchwałą nr XIV/86/2007 z dnia 25 października 2007 r., z powołaniem się na art. 4 1 ust. 1 i 2
ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi (Dz.U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473) oraz na art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8
marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591; z późn. zm.) - Rada
Miejska w Z postanowiła o:
2/5
Zasada wyłączności uchwały budżetowej – zaciąganie zobowiązań na rok następny
Wpisany przez
- przyjęciu Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na
rok 2008 (w § 1 w postaci załącznika nr 1) i jednocześnie o:
- zatwierdzeniu Planu wydatków budżetowych na rok 2008 dla realizacji Programu - w § 2
w postaci załącznika nr 2.
Uzasadnienie
W ocenie Kolegium Izby dyspozycją z § 2 wraz z „nazwą" i „limitami wydatków" z załącznika nr
2 - Rada Miejska w Z. naruszyła zasadę jedności budżetu z art. 165 ust. 1 ustawy z dnia 30
czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 249, poz. 2104; z późn. zm.) oraz zasadę
wyłączności uchwały budżetowej z art. 165 ust. 2 i 3 w zw. z art. 184 ww. ustawy.
Powoływane w uchwale nr XIV/86/2006 przepisy art. 4 1 ust. 1 i 2 ustawy o wychowaniu w
trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi - stanowią podstawę do uchwalenia przez Radę
Miejską dokumentu programowego, którego treści powinna uwzględniać uchwała budżetowa
gminy. Zgodnie bowiem z normą z art. 184 ust. 3 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach
publicznych (Dz.U. Nr 249, poz. 2104; z późn. zm.) uchwała budżetowej gminy uwzględnia dochody z tytułu wydawania zezwoleń na
sprzedaż napojów alkoholowych i wydatki na realizację zadań określonych w programie
profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych
.
3/5
Zasada wyłączności uchwały budżetowej – zaciąganie zobowiązań na rok następny
Wpisany przez
Przepisy dwóch powołanych powyżej ustaw nie dają podstaw do uchwalania równoległego z
ww. programem dodatkowego „planu wydatków budżetowych" na potrzeby realizacji
tego programu. Nie jest zatem możliwe, aby przed uchwaleniem budżetu uchwalano
niejako „jego fragment" w postaci „planu wydatków"
- jak § 2 i zał. Nr 2 z uchwały nr XIV/86/2007. Przepisy art. 165 ust. 2 i 3 w związku z art. 184
ustawy o finansach publicznych - oprócz wynikającej z nich „zasady jedności budżetu" wyrażają również „zasadę wyłączności uchwały budżetowej". Innymi słowy:
ustalenia finansowe zastrzeżone dla „uchwały budżetowej" (z art. 184 ww. ustawy) mogą
być ustanawiane jedynie drogą uchwalenia uchwały budżetowej lub jej zmiany
. Zaznaczyć ponadto należy, że uchwała budżetowa gminy, jako kompletny akt prawny, którego
projektowi towarzyszą dodatkowe materiały (z art. 181 ustawy o finansach publicznych)
uchwalana jest w szczególnej procedurze, jaką reguluje uchwała rady gminy z art. 53 ust. 1
ustawy o samorządzie gminnym.
Zasada jedności budżetu, zasada wyłączności uchwały budżetowej (wraz z powołanymi
ostatnio przepisami traktującymi o trybie uchwalania uchwały budżetowej)
nie dopuszczają do uchwalania uchwały budżetowej „w części", a co za tym idzie, do
podejmowania przed budżetem obowiązującego na rok następny „planu wydatków na
Gminny Program"
z art. 184 ust. 3 ustawy o finansach publicznych. Zaznaczyć jednocześnie należy, że normy z
art. 4
1
ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz treści powołanych
unormowań dotyczących uchwały budżetowej i trybu jej uchwalania, nie wykluczają, aby
zadania Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych były
dodatkowo uszczegółowione i oznaczone podziałkami klasyfikacji budżetowej - jak w załączniku
nr 2 do uchwały nr XIV/86/2007. Takie ich uszczegółowienie (w samym programie) może
ułatwić odpowiednie ich zapisanie nie tylko w uchwalanej uchwale budżetowej na 2008 rok, ale i
także w opracowywanym układzie wykonawczym budżetu oraz w rocznym planie finansowym
gminnego ośrodka pomocy społecznej. Natomiast dodatkową konsekwencją tego rodzaju
specyfikacji kwot z programu będzie konieczność dokonywania zmian w nim, wraz z każdą
zmianą budżetu w części dotyczącej wydatków na zadania programu.
Kolegium Izby dodatkowo zaznacza, że jeśli celem użycia sformułowań „plan finansowy" w § 2 i
4/5
Zasada wyłączności uchwały budżetowej – zaciąganie zobowiązań na rok następny
Wpisany przez
załączniku nr 2 miało być ustanowienie podstawy prawnej (upoważnienia finansowego) do
zaciągania przez Burmistrza w roku 2007 zobowiązania związanych z ww. Programem,
jakie byłyby finansowane ze środków budżetu roku 2008
, to Rada
Miejska mogła tego rodzaju upoważnieniu nadać
formę właściwą dla uchwały z art. 18 ust. 2 pkt 10 ustawy o samorządzie gminnym.
(Orzeczenie Głównej Komisji Orzekającej w sprawach o Naruszenie Dyscypliny Finansów
Publicznych z dnia 22 czerwca 2006 r. - sygn.akt: DF/GKO-4900/56/06/1249 - opubl.: „Biuletyn
orzecznictwa w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych"; rok 2006, nr 3, poz.
17, s.117 i nast.)
(ścieżka dostępu do ww. orzeczenia:
http://www.mf.gov.pl/_files_/bip/bip_publikacje/biuletyn_03_dla_mf_314.pdf ).
Mając na względzie treść § 2 uchwały oraz adekwatną do niej „nazwę" i materię załącznika nr
2, które dowodzą, że wolą Rady Miejskiej w Z było uchwalić plan finansowy na rok 2008,
ograniczający się do wydatków na równolegle ustalany program z art. 4
1
ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
- Kolegium Izby na podstawie art. 91 ust. 1 w związku z art. 11 ust. 1 pkt 2 ustawy o
regionalnych izbach obrachunkowych - za zasadne uznało wyeliminowanie z obiegu prawnego
zapisu § 2 i załącznika nr 2 do uchwały.
5/5