IV rok formacji ODB

czwarty rok formacji
„ŚLADEM CHRYSTUSA”
Czwarty rok formacji podejmuje temat Rekolekcji ODB II stopnia: „Per Christum – Przez
Chrystusa”. Zasadniczą treścią jest naśladowanie Jezusa w Jego misji: kapłańskiej –
uświęcenie, prorockiej – apostolstwo, pasterskiej – posługa. Tej ostatniej poświęcono
najmniej miejsca, a to z tego powodu, że wprowadzenie w życie zastosowań
z poszczególnych spotkań samo stanie się świadectwem, czyli wypełnieniem pasterskiego
zadania chrześcijanina.
ŚLADEM CHRYSTUSA
Część I: Moja misja prorocka
1. Pierwsze spotkanie w nowym roku formacyjnym
2. Po rekolekcjach drugiego stopnia ODB
3. Biblia – Księga Święta
4. Bóg stwarza świat
5. Człowiek na obraz Boga
6. Grzech i obietnica zbawienia
7. Abraham – wiara zwycięża
8. Jakub i Ezaw – co jest dla mnie ważne
9. Józef – Bóg wywyższa poniżonych
10. Mojżesz – Bóg powołuje swoich pomocników
Część II: Moja misja kapłańska – Adwent i Boże Narodzenie
11. Oczekiwanie na Mesjasza w historii zbawienia – i oczekiwanie w moim domu
(tradycje adwentowe)
12. Jan Chrzciciel przygotowuje na przyjście Mesjasza (nawrócenie)
13. Z Maryją oczekujemy na narodzenie się Jezusa (Komunia – roraty)
14. Narodziny Jezusa w moim domu (religijność w domu – nie tylko w czasie świąt)
15. Bóg nawiedza nasz dom – odwiedziny duszpasterskie
Część III: Moja misja kapłańska – moje spotkania z żyjącym Jezusem
16. Słowo Boże, na co dzień
17. Moja osobista modlitwa – systematyczność
18. Moja osobista modlitwa – jest słuchaniem
19. Namiot Spotkania – jak można inaczej
20. Modlitwa do Ducha Świętego
21. Stały spowiednik, regularna spowiedź
22. Msza w tygodniu (oazowa)
Część IV: Moja misja pasterska – świadectwo życia
23. Co robić by rodzice mi ufali?
24. Telewizja? Tak, ale jaka?
25. Nie jestem dzieciuchem!
26. Moja mowa świadczy o mnie
27. Czas wolny spędzony z Bogiem
28. Jakie gazety powinniśmy czytać?
29. Oni mnie zaczepiają – przemoc
30. Piwo to chyba nie grzech? – wolność w podejmowaniu decyzji
31. Nauka jest nudna
32. Czy mogę brać przykład z mojego idola?
2
Część I: Moja misja prorocka
spotkanie 1
Pierwsze spotkanie w nowym roku formacyjnym
SŁOWO ŻYCIA: Pomodlę się za moją grupę
Pierwsze spotkanie w nowym roku formacyjnym powinno zawierać następujące
elementy:
1. wspólnototwórczy – w postaci metody wzmacniającej wzajemne więzi; przypomnienia
(lub ustalenia czy też uaktualnienia ) „reguł grupowych”
2. prezentację tematyki rocznej pracy formacyjnej
3. prezentację metody formacji własnej – pracy nad sobą (z przybliżeniem sposobów
realizacji poszczególnych punktów)
Propozycja realizacji:
POGŁĘBIENIE WIĘZI GRUPOWYCH
1. Metoda: „Oczekiwania i obawy”
Kolejno, lub przez zapraszanie się do wypowiedzi, każdy uczestnik odpowiada
na pytanie: Jakie są moje oczekiwania w nowym roku? Gdy wszyscy się wypowiedzą
podsumowujemy – wskazując na rzeczy możliwe do realizacji i sposoby aby te
oczekiwania spełnić. Najlepiej będzie gdy ktoś uprzednio spisze na większej kartce te
oczekiwania.
Następnie tą samą drogą odpowiadamy na pytanie: „Jakie są moje obawy?” –
o ile to możliwe animator na bieżąco odpowiada na te obawy.
Analogicznie można odpowiedzieć na pytanie: „Dlaczego tutaj jestem?” –
wypowiedzi pozostawiamy już bez komentarza.
2. Metoda: „Sezam”
Wyobrażamy sobie, że otwiera się przed nami sezam, z którego można wziąć
każdą rzecz materialną i niematerialną. Każdy z uczestników wybiera jedną, którą chce
podarować grupie. Rzeczy te spisujemy na większym papierze i omawiamy pod kątem ich
przydatności w grupie i możliwości rzeczywistego zdobycia.
3. Metoda: „Chcę zmienić”
Każdy uczestnik indywidualnie wypisuje na kartce papieru postulaty pod
adresem grupy: co chciałby zmienić, aby w grupie było przyjemniej, lepiej. Obok
zaznacza od kogo zależy realizacja tego postulatu.
3
Po ukończeniu pracy indywidualnej dzielimy się spostrzeżeniami na forum
grupy. Animator niech zwróci uwagę na powtarzające się najczęściej – da mu to
rozeznanie co do autentycznych oczekiwań grupy.
PREZENTACJA TEMATYKI ROCZNEJ
Czwarty rok formacji kontynuuje temat drugiego stopnia letnich rekolekcji Oazy
Dzieci Bożych: „Przez Chrystusa”. Zasadniczą treścią jest naśladowanie Jezusa w Jego
trzech misjach: kapłańskiej, prorockiej, pasterskiej.
Co to znaczy?
 Jezus był kapłanem, bo ofiarował siebie dla naszego uświęcenia – misja kapłańska
polega więc na uświęceniu siebie i innych;
 Jezus jest prorokiem, bo głosi Słowo Boże – misja prorocka związana jest więc
z czytaniem i głoszeniem Słowa Bożego;
 Jezus jest pasterzem, bo prowadzi nas do zbawienia – misja pasterska to inaczej
przykład życia, którym prowadzimy innych do Boga.
Temat roku brzmi: „Śladem Chrystusa” – zapisujemy ozdobnymi literami na
pierwszej stronie notatnika. Na drugiej stronie należy napisać dużymi literami
wyjaśnienie: co oznaczają poszczególne misje w życiu Chrystusa i naszym.
Z CZEGO BĘDZIE SKŁADAŁA SIĘ NASZA FORMACJA?
1. Misja kapłańska i prorocka
o codzienna modlitwa ze Słowem Bożym (odczytanie fragmentu Słowa
Bożego i modlitwa),
o udział w Mszy niedzielnej (jak i kiedy w niej uczestniczymy? – Msza
dla dzieci, podejmowanie na niej posługi),
o udział w Mszy w tygodniu (Msza oazowa).
2. Misja pasterska
o udział w spotkaniu grupy i całej wspólnoty,
o realizacja „Słowa życia”, czyli wspólnego postanowienia ze spotkania
w grupie.
Zastosowanie:
„Słowo życia” w tym tygodniu może brzmieć: pomodlę się codziennie za moją
grupę i animatora.
4
spotkanie 2
Po rekolekcjach drugiego stopnia Oazy Dzieci Bożych
SŁOWO ŻYCIA: Na nowo podejmę zadania Dziecięcej Krucjaty Miłości – „Kropelki”
Przebieg spotkania:
Przypominamy na tym spotkaniu obraz rozważany w czasie całego drugiego
stopnia ODB – warunki wzrostu symbolicznej rośliny, która obrazowała rozwój życia
Bożego w nas:
- czym jest ziarno?
- w jakich warunkach się rozwija?
- jakie są zagrożenia dla rośliny?
- co jest owocem tego ziarna?
Na rekolekcjach zostały wprowadzone w życie „Kropelki” – zasady duchowego
wzrostu dziecka Bożego. Przypomnimy je dziś i omówimy jak je stosować:
C o d z i e n n i e:
1. Pomodlę się za braci i siostry
2. Powiem coś dobrego o drugim człowieku
3. Zrobię coś przyjemnego dla bliźniego
Z a w s z e:
1. Podziękuję za doznaną przysługę
2. Przeproszę za wyrządzoną przykrość
3. O rzeczy potrzebne poproszę uprzejmie
N i g d y:
1. Nie będę krzyczał(a) na drugiego
2. Nie będę przezywał(a) kolegów i koleżanek
3. Nie będę dokuczał(a) słabszym
Zastosowanie:
Po omówieniu powyższe zasady wpisujemy do notatnika i polecamy, aby
w domu przepisać je ładnie na osobnej kartce i umieścić w „swoim kąciku” tak aby
z czasem nauczyć się ich na pamięć. Od zaraz też wprowadzamy je na nowo w życie.
W tym tygodniu „Kropelki” stają się naszym Słowem Życia.
5
spotkanie 3
Biblia – Księga Święta
SŁOWO ŻYCIA: Sięgając codziennie do Biblii będę się starał(a) żyć Słowem Bożym
i uczył(a) posługiwać tekstem Pisma świętego
To spotkanie rozpocznie cykl tematów o Piśmie świętym. Celem dzisiejszego
spotkania jest ukazanie Biblii jako księgi i zdobycie umiejętności posługiwania się nim.
Słowo Boże:
Łk 4,16-20
Czytanie tego tekstu ma na celu zobrazowanie jak wyglądało Pismo święte
w czasach przed zebraniem go w jedną książkę – tak jak dziś jest wydawane. Do
odczytanej sceny Ewangelii trzeba jeszcze dołączyć wyjaśnienia:
 księgi w pergaminowych zwojach przechowywane były w synagodze w niszy
w ścianie,
 każda księga była napisana w osobnym zwoju,
 czytający nie tyle otwierał, co rozwijał księgę,
 na znak szacunku księgę całowano, a sam czytający zasłaniał głowę chustą.
Tak do Pisma świętego odnosił się też Jezus.
Jak my możemy okazać szacunek Biblii?
„Jestem prorokiem”:
Chrześcijanin powinien umieć się posługiwać tekstem Pisma świętego.
Ksiąg Pisma świętego jest – 73
Starego Testamentu – 46
Nowego Testamentu – 27
Każda księga podzielona jest na rozdziały i wersety tak, aby łatwo było odszukać tekst.
Wyjaśnienie oznaczeń:
1. Podajemy przykłady skrótów nazw ksiąg,
2. Wyjaśniamy co oznaczają następne cyfry,
3. Ukazujemy jak w Biblii oznaczany jest werset początkowy i końcowy na
stronie (górnym zewnętrznym rogu),
4. Wykonujemy szereg ćwiczeń w szukaniu w tekście (można z tego zrobić
konkurs w grupie).
6
spotkanie 4
Bóg stwarza świat
SŁOWO ŻYCIA: W tym tygodniu codziennie podziękuję za piękno otaczającego nas świata
Rozpoczynamy wędrówkę po historii zbawienia od początków stworzenia do
Jezusa Chrystusa. Pierwszy temat dotyczy stworzenia świata. Celem spotkania będzie
ukazanie opisu biblijnego jako hymnu na cześć Boga Stwórcy i wychowanie dzieci do
dziękczynienia za świat. Animator sam musi pamiętać, że Rdz 1-11 nie są opisem
historycznym o tym jak powstał świat (tym zajmują się nauki przyrodnicze), ale
opowiadaniem etiologicznym (wyjaśniającym) dlaczego powstał.
Wyobraźcie sobie, że macie ułożyć hymn dziękczynny za wszystkie dzieła
stworzenia. Jak można tego dokonać? Można dzieciom zadać pytanie: „za jakie
stworzenia można podziękować Bogu?” – w odpowiedziach na to pytanie będzie
najprawdopodobniej pewien bałagan. Można więc zaproponować poukładanie
poszczególnych stworzeń w powiązaniu ze sobą, np. wymieniamy najpierw zwierzęta,
potem ptaki, drzewa, kwiaty itp.
Biblijny autor w inny sposób poukładał hymn na cześć Boga Stwórcy. Zależało
mu na tym aby było go łatwo zapamiętać bo ten hymn miał być wiele razy powtarzany
przez różnych ludzi jako ich modlitwa. Jak to zrobił?
Autor ten podzielił wszystko co istnieje na sześć części, które nazwał dniami
stworzenia. Można to przygotować w formie wycinanki lub rysunku:
W pierwszym dniu Bóg stworzył i oddzielił światło od ciemności (układamy
obok siebie białą i ciemną kartkę papieru).
W drugim dniu Bóg stworzył niebo i wodę pod niebem (układamy niebieski
papier w kształcie fal).
W trzecim dniu Bóg wydzielił z morza suchy ląd (układamy zielony papier na
„wodzie”).
Następne trzy dni to kolejne trzy części stworzeń – pogrupowane tak by
zamieszkiwały stworzone poprzednio przestrzenie.
W czwartym dniu ciała świecące w ciemności i za dnia (dzieci mogą je malować
na rozłożonych już papierach).
W piątym dniu mieszkańcy przestrzeni stworzonych w dniu drugim.
W szóstym dniu mieszkańcy ziemi stworzone w dniu trzecim.
Słowo Boże:
Rdz 1,1-26
Sięgamy do tekstu i porównujemy z naszym schematem.
„Jestem prorokiem”:
Sprawdzamy teraz czy taki schemat naprawdę łatwo zapamiętać. Niech dzieci
spróbują go powtórzyć bez patrzenia na powstały rysunek.
7
Ojciec rodziny, w czasach gdy nie było jeszcze spisanej Księgi Rodzaju tak
właśnie zapamiętywał hymn na cześć Boga Stwórcy świata i tak uczył swoje dzieci.
Dopiero później, na 1000 lat przed Jezusem zostało to opowiadanie spisane.
Jak my dziś możemy oddawać cześć Bogu za dzieło stworzenia?
(modlitwą dziękczynną, troską o środowisko, poznawaniem dzieł Bożych).
spotkanie 5
Człowiek na obraz Boga
SŁOWO ŻYCIA: Codziennie podziękuję Bogu za jakąś dobrą cechę, którą
odkrywam w sobie
Dzisiejsze spotkanie powinno uświadomić uczestnikom, że człowiek sam w sobie
jest dobry i powołany do pielęgnowania tego dobra w sobie.
Pamiętając, że Biblia nie jest podręcznikiem z biologii ale Księgą Wiary chcemy
zatrzymać się nad opisem stworzenia człowieka.
Ważne jest, by animator pamiętał że:
1. podobieństwo do Boga leży w płaszczyźnie duchowej (wola, rozum, zdolność
do kochania, dusza niematerialna),
2. procesem formowania się ciała ludzkiego zajmuje się antropologia a nie
teologia,
3. autor biblijny pokazywał związek człowieka z ziemią (światem zwierzęcym)
i z Bogiem, ale nie był w stanie wyjaśnić szczegółów powstania ciała
ludzkiego (do dziś nie potrafią tego w 100 % nauki przyrodnicze).
Słowo Boże:
Rdz 2,7 – człowiek z ziemi
Jakie cechy człowieka dowodzą jego podobieństwa do świata ziemskiego?
Rdz 1,26-27 – człowiek z Boga
W czym człowiek przewyższa nawet najdoskonalsze zwierzęta?
Na czym polega podobieństwo człowieka do Boga?
„Jestem prorokiem”:
Człowiek, gdy pielęgnuje i rozwija swe podobieństwo do Boga jest w stanie
dokonywać wspaniałych dzieł. Chcemy się teraz zastanowić nad takimi osiągnięciami
ludzkości i poszczególnych osób, które pokazują wielkość i dobroć człowieka.
Dobrze będzie jeśli animator będzie mógł pokazać przynajmniej niektóre osiągnięcia lub
osoby na obrazkach.
8
Tematy są tu zasadniczo dowolne – uważać należy jedynie na to, by były to
osiągnięcia dobre, godne człowieka. Nie skupiajmy się też wyłącznie na dziedzinie
techniki, ale ukażmy takie osoby, których wielkość polega na zdolności do poświęcenia,
na wielkości ich miłości.
Ostatnia część spotkania powinna uświadomić, że każdy z nas też jest obrazem
Boga i przez swoje dobre cechy może ukazywać wielkość człowieka. Niech każdy
z uczestników spróbuje kolejno wymienić jakąś dobrą swoją cechę, a inni pomogą mu
wymyślić jak używając tej cechy można pokazać wielkość człowieka.
Przypomnienie Słowa Życia:
W notatniku powinna pozostać notatka o podobieństwie człowieka do świata
ziemskiego i do Boga.
spotkanie 6
Grzech i obietnica zbawienia
SŁOWO ŻYCIA: Przez swoją dobroć będę się starał(a) przeciwdziałać panoszącemu się złu
Kontynuujemy cykl tematów o Piśmie świętym ponieważ zadaniem każdego
chrześcijanina, wynikającym z jego misji prorockiej jest poznanie Słowa Bożego. Celem
dzisiejszego spotkania jest ukazanie początków grzechu i jego rozprzestrzeniania się oraz
obietnicy Bożej, że pośle Zbawiciela czyli pokona grzech. Animator musi pamiętać przy
tym, że nadal mamy do czynienia z opisem, który nie ma nic wspólnego z historią
w dzisiejszym sensie. Opis rozprzestrzeniania się grzechu jest jedynie oparty o schemat
pokrewieństwa ale nie przedstawia faktycznego pokrewieństwa między poszczególnymi
osobami. Autor natchniony chciał jedynie ukazać, że zło zatacza coraz szersze kręgi, a nie
to, jaka była linia genealogiczna od Adama przez Kaina do Noego. W mówieniu do dzieci
należy też unikać podkreślania tego pokrewieństwa.
Słowo Boże:
Przed przystąpieniem do czytania tekstu przedstawmy schemat obrazujący całą
ludzkość: może on przybrać postać trójkąta o wierzchołku skierowanym ku dołowi.
Dzielimy go na trzy części liniami poziomymi: pojedyńczy ludzie, rodzina, naród.
Z takich grup składa się cała ludzkość.
Czytając poniższe teksty pokazujemy jak te grupy zostały zarażone grzechem:
1. Pojedyńczy ludzie: Rdz 3,1-6 (można ten grzech zaznaczyć kolorując część
schematu na czarno),
2. Rodzina: Rdz 4,2-8 (zaznaczmy jak poprzednio),
9
3. Naród: Rdz 4,23-24 (zaznaczamy; tekst ten sugeruje, że zło rozrosło się do
tego stopnia, że Lemek jest gotów zabić nawet dziecko i chce się mścić
niewspółmiernie do winy).
Pan Bóg już od pierwszego grzechu zapowiada, że ocali ludzkość pokonując zło:
Rdz 3, 14-15
Dlatego też nawet gdy karze ocala sprawiedliwych, aby z nich mógł się
w przyszłości narodzić Zbawiciel.
Rdz 6,9-22 – Noe (na schemacie można zaznaczyć innym kolorem rodzinę
Noego).
Jestem prorokiem:
Czy w naszych czasach również ludzkość jest dotknięta złem? Posługując się
schematem pokażcie jak zło dotyka pojedyńczych ludzi, rodziny, narody. Jacy ludzie
dzisiaj są podobni do Noego? Co sam mogę zrobić, aby być jak Noe – „człowiekiem
prawym”?
spotkanie 7
Abraham – wiara zwycięża
SŁOWO ŻYCIA: Codziennie będę odmawiał Akt Wiary: „Wierzę w Ciebie…”
oddając Bogu wszystkie trudne sprawy mojego życia
Od postaci Abrahama zaczyna się ciąg historycznych postaci ze Starego
Testamentu. Będą one przykładami postaw do naśladowania. Misja prorocka polega
bowiem na poznawaniu Słowa Bożego i jego wprowadzaniu w życie. Na spotkanie należy
przygotować wykres lub zegar, który będzie obrazował czasy, w których żyła omawiana
postać. Dobrze by było gdyby taki zegar mógł wisieć w miejscu spotkań grupy i przy
kolejnych postaciach zaznaczało by się na nim czas życia. Zegar powinien się zaczynać
w 1800 roku przed Chrystusem i kończyć w roku 1 – czyli narodzeniem Jezusa. Podziałka
winna wynosić 50 lat.
Słowo Boże:
Historia Abrahama opisana jest w Rdz 12-23. Animator powinien ją sobie
przypomnieć przed spotkaniem.
Abraham jest pierwszą postacią w Biblii, o której wiemy kiedy żył. Było to
w latach 1800 - 1750 przed Jezusem. Zaznaczamy to na wykresie.
10
Obietnica dana Abrahamowi. Abraham jest człowiekiem, któremu Bóg dał
obietnicę, że stanie się ojcem Narodu Wybranego – tego w którym ma się narodzić
Zbawiciel świata.
Przeczytajcie o tej obietnicy: Rdz 15,1-6 – po tej obietnicy Abrahamowi urodził
się jedyny syn – Izaak.
Próba wiary Abrahama: Rdz 22 – jest to znana scena. Dobrze będzie zagrać ją
z dziećmi. Omówienie scenki:
1. na czym polegała próba?
2. co musiał czuć Abraham w czasie tej próby?
3. co był dla Abrahama najważniejsze?
4. za co Bóg pochwalił Abrahama?
„Jestem prorokiem”:
Dzisiaj też nasza wiara bywa wystawiana na próbę. Podajcie przykłady takich
sytuacji. Jak kończą się takie próby gdy ktoś nie zaufa Bogu tak bardzo jak Abraham
(grzech). Można jedną z omawianych scenek zagrać podobnie jak sytuację Abrahama.
Przykład sytuacji:
1. dziecko jest uczestnikiem rozmowy na czyjś temat. Rozmowa zmienia się
w obmawianie. Jak postąpić?
2. dziecko jest namawiane do zła (kradzieży, kłamstwa).
spotkanie 8
Jakub i Ezaw – co jest dla mnie najważniejsze?
SŁOWO ŻYCIA: W ciągu całego tygodnia postaram się popracować nad jedną
wybraną rzeczą i spróbuję ją wznieść wyżej we własnej
piramidzie wartości
Na początku musimy zaznajomić dzieci z historią Jakuba i Ezawa. Następnie
możemy przeczytać im poniższy fragment.
Słowo Boże:
Rdz 25, 29-34
Metoda aktywizacji:
 Narysować piramidę składającą się z 10-ciu cegiełek i wspólnie z dziećmi
wpisujemy w nie wartości.
 Narysować dwie piramidy, wpisać te same wartości, rozciąć i wybierając
pasujące wartości ułożyć jedną piramidę Jakuba, drugą Ezawa.
11
spotkanie 9
Józef – Bóg wywyższa poniżonych
SŁOWO ŻYCIA: W szkole i w moim środowisku odważnie będę wyznawał(a) moją
wiarę i czynił(a) znaki z nią związane, nawet za cenę wyśmiania
Animator powinien uprzednio zaznajomić się z życiem Józefa (Rdz 37-50).
Animator na spotkaniu opowiada dzieciom życie i działalność, po czym można odegrać
krótką scenkę metodą dramy stawiając akcent na poniżenie i wywyższenie Józefa.
Powinna się więc ona składać z sceny sprzedania Józefa i drugiej: mianowania Józefa
królewskim doradcą. Robimy zestawianie Józefa i Jezusa. Można do tego wykorzystać
uprzednio wycięte z papieru pomoce wymienione w środkowej kolumnie poniższej tabeli.
Pustą tabelę można wykonać na szarym papierze i wypełniać z dziećmi pokazując
poszczególne symbole.
Po prezentacji tabela powinna zostać przeniesiona do notatnika.
UNIŻENIE JEZUSA
Jezusowi zdarto szaty
Jezusa zdradził Judasz
Jezusa poniżono w więzieniu
Jezus został sprzedany
Jezus zmartwychwstał
SYMBOL
szaty
usta
kraty
worek
korona
UNIŻENIE JÓZEFA
Józefowi zdarto szaty
Józefa zdradzili bracia
Józefa poniżono w więzieniu
Józef został sprzedany
Józef pomocnik Faraona
„Jestem prorokiem”:
Rozmowa o sytuacjach, w których dziecko może zostać poniżone ze względu na
swoją wiarę lub postępowanie według jej zasad. Jak się wówczas zachować?
spotkanie 10
Mojżesz – Bóg powołuje swoich pomocników
SŁOWO ŻYCIA: W wybrany na spotkaniu sposób będę w tym tygodniu pomocnikiem Boga
Postać i dzieje Mojżesza są bardziej znane dlatego w ich przypomnieniu
posłużymy się następującą metodą: przygotowujemy rekwizyty (wykonane według
własnego pomysłu, na przykład z papieru, modeliny, ...) związane z życiem i dziejami
Mojżesza: koszyk, nóż, płonący krzew, laskę, kamienne tablice, węża na palu. Następnie
pytamy dzieci z jakimi epizodami z życia Mojżesza im się to kojarzy.
12
Następnie analizujemy tekst według podanych pytań.
Słowo Boże:
Wj 3,1-8
Dzieci na podstawie tego tekstu starają się odpowiedzieć na pytania (można
podzielić na grupy):
Kim był Mojżesz?
Co robił?
W jaki sposób Bóg przemówił do niego?
Po co Pan go posłał?
Jaka była reakcja Mojżesza na słowa Boga i jaka była jego postawa?
W czym Mojżesz pomagał Bogu?
„Jestem prorokiem”:
Również dzisiaj Bóg ma swoich pomocników, którym przydziela zadania dla
dobra jakiejś większej grupy tak jak kiedyś Mojżeszowi dla dobra Narodu Wybranego.
Poznajmy tych „pomocników Boga” przez uzupełnienie tabelki:
OSOBA
WYPEŁNIANE POWOŁANIE
KAPŁAN
...................
...................
wychowywanie dzieci, opieka
ANIMATOR
.....................
...................
życie we wspólnocie
NAUCZYCIELE ...................
...................
leczenie ludzi
...................
dostarczanie ludziom rozrywki
...................
troska o bezpieczeństwo ludzi
...................
pomoc ubogim
...................
zwalczanie przestępczości
...................
zapewnienie szybkiej komunikacji
Zastosowanie:
Zwracamy uwagę na nasze powołanie, czyli służbę dla wspólnoty rodzinnej,
klasowej, Dzieci Bożych, itp. Wybieramy, każdy dla siebie, jeden z wymienionych
sposobów, który w tym tygodniu będziemy szczególnie realizować.
13
Część II: Moja misja kapłańska – Adwent i Boże Narodzenie
spotkanie 11
Oczekiwanie na Mesjasza w historii zbawienia –
i oczekiwanie w moim domu (tradycje adwentowe)
SŁOWO ŻYCIA: Będę uczęszczał(a) na Mszę roratnią zabierając wykonany na
spotkaniu lampion
Dla wydobycia wiadomości na temat Adwentu stosujemy metodę „Słoneczka”.
Wśród różnych skojarzeń powinno się pojawić „oczekiwanie”.
Na osi czasu zaznaczymy trzy miejsca obrazujące oczekiwanie na Mesjasza:
- protoewangelię (obietnica dana Adamowi i Ewie)
- wiek VIII przed Chrystusem (obietnica z czasów proroka Izajasza)
- 6/7 rok przed naszą erą (scena Zwiastowania)
Słowo Boże:
Rdz 3,15 – jaką obietnicę daje Bóg odnośnie do Mesjasza? (zapisać na strzałce: komu
i co obiecuje)
Iz 7,14 – co oznacza „Emmanuel”?
Łk 1,26-38 – kim będzie zapowiedziany Syn Maryi?
ok. 2,5 mln. lat
VIII wiek przed Chr.
6/7 rok przed naszą erą
Adam i Ewa
Izajasz
Maryja
Mesjasz pokona
Szatana
Mesjasz
Emmanuel
Bóg z nami
Mesjasz
Syn Boży
Wszystkie te postacie łączy oczekiwanie.
Co z adwentowych elementów, wymienionych na początku spotkania jest
znakiem oczekiwania? (wieniec, roratka, lampion)
Zastosowanie:
Wykonanie lampionów z elementów lub szablonu przygotowanego uprzednio
przez animatora.
14
spotkanie 12
Jan Chrzciciel przygotowuje na przyjście Mesjasza (nawrócenie)
SŁOWO ŻYCIA: Przystąpię do spowiedzi i będę trwał(a) w łasce uświęcającej,
zwrócę szczególną uwagę na codzienny rachunek sumienia
W Adwencie słyszymy często w czasie liturgii fragmenty Ewangelii mówiące
o działalności Jana Chrzciciela. Jego podstawowe wezwanie na adwent zawiera się
w rozsypance:
„Głos wołającego na pustyni: przygotujcie drogę Panu, prostujcie Jemu ścieżki”
Po ułożeniu staramy się zrozumieć, do czego wzywa Jan. Wezwanie to
zobrazujemy na podstawie fragmentów biblijnych przez stworzenie komiksowego obrazu.
Potrzebne będą wycięte z papieru:
- Jordan
- Jan Chrzciciel
- 4 grupy ludzi: tłum, grzesznicy, celnicy, żołnierze
- cały szereg „dymków” do wpisywania wypowiedzi
Słowo Boże:
Łk 3,2-6
Łk 3,10-14
Mk 1,4-8
Układając scenkę i wypełniając „dymki” odpowiadamy sobie na pytanie:
Jaką misję miał do spełnienia Jan Chrzciciel?
Co dla Jana oznaczało nawrócić się?
Jak my możemy przygotować „drogę Panu”, czyli nawrócić się?
Co mogą zmienić w swoim życiu?
Czy mają na tyle siły, by samemu wyjść z grzechu?
Przy pomocy pytań pomocniczych dzieci dochodzą do wniosku, że przez
spowiedź odpuszcza się grzechy i daje łaski.
Następnie animator przedstawia uprzednio przygotowaną planszę dzieciom.
Wycięte z papieru „Oko Opatrzności” z doklejonym na dole sznureczkiem. Do drugiego
końca sznurka doczepiony jest człowiek. Animator ucina sznurek mówiąc, że więź, jaka
łączyła człowieka z Bogiem została zerwana przez popełniony grzech ciężki. Idąc do
spowiedzi sznurek (więź) zostaje zawiązany z powrotem (odbudowany) i człowiek żyje
dalej w zgodzie z Panem Bogiem, ale ilekroć człowiek grzeszy i idzie do spowiedzi
sznurek zostaje zawiązany i dzięki temu staje się coraz krótszy. Człowiek jest bliżej Boga.
Następnie animator pyta dzieci można i wystarczy raz się nawrócić? Tłumaczy
im, że jest to proces stały. Pomogą mu w tym następujące schematy:
1. Okrąg, na nim strzałki, zgodne z kierunkiem ruchu wskazówek zegara,
w środku okręgu „Oko Opatrzności” – na podstawie tej ilustracji nie wystarczy raz się
nawrócić, bo wtedy człowiek nie jest coraz bliżej Boga, ale cały czas w rej samej
odległości.
15
2. „Oko Opatrzności”, a naokoło Niego spirala (ślimak) ze strzałkami na każdym
mini okręgu zwrócone do środka, do symbolu Boga – tutaj widać, że człowiek, aby
zbliżyć się do Boga musi się nieustannie nawracać.
spotkanie 13
Z Maryją oczekujemy na narodzenie się Jezusa (Komunia – roraty)
SŁOWO ŻYCIA: Będę w pełni uczestniczył(a) w roratach przyjmując Komunię świętą
Maryja jest kolejną postacią, o której wspominamy w Adwencie. Jej oczekiwanie
na Mesjasza było specjalne, różne od innych ludzi. Ukazujemy jak Maryja przygotowała
się na przyjście Mesjasza, sugerując dzieciom co możemy zrobić, aby się przygotować.
Następnie rozdajemy dzieciom narysowane szopki, które mają pokolorować a na ich
odwrocie mają napisać, co oni już zrobili aby się przygotować. Przeprowadzamy analogię
między oczekiwaniem Maryi a naszym oczekiwaniem.
Słowo Boże:
Łk 1,26-38
Na bazie tekstu wypełniamy tabelkę:
Jak Maryja oczekiwała na Mesjasza?
Jak my przygotowujemy się na przyjście Pana?
Słuchała i rozważała Słowo Boże
powiedziane przez Gabriela.
Słuchanie Słowa Bożego
w czasie Mszy roratnich
Była posłuszna usłyszanemu słowu
Wypełniamy usłyszane Słowo
(np. zadania roratnie podane na homilii)
Poczęła (przyjęła) Jezusa
Przyjmujemy Jezusa w Komunii
O czym trzeba pamiętać przy przystępowaniu do Komunii świętej?
Na środku umieszczamy znak Eucharystii z powyższym pytaniem. Na kartach
(A-6) rysujemy symbole:
- myślenie
- usta
- złożone ręce
- zegar
- biała koszulka
- klęcząca postać
16
Odkrywając kolejno karty prosimy o odgadywanie symboliki. Po podpisaniu
karty układamy wokół znaku eucharystycznego. Zwracając dzieciom uwagę, na to, że
Maryja nosiła w sobie Zbawiciela, pytamy jak my możemy najlepiej przygotować swoje
serce (stałe przyjmowanie Komunii na Roratach). Tłumaczymy, że Roraty to Msze święte,
które mają na celu przygotowanie nas na przyjście Pana.
spotkanie 14
Narodziny Jezusa w moim domu
(religijność w domu – nie tylko w czasie świąt)
SŁOWO ŻYCIA: Postaram się zmobilizować i poprosić rodziców o wspólną
modlitwę wieczorną lub modlitwy przed i po posiłku
Przygotowujemy się do świąt Bożego Narodzenia. Wypiszcie wszystko, co wam
się kojarzy z obchodzeniem tych świąt. Skojarzenia ze świętami – mapa myśli:
śnieg
pasterka
wigilia
choinka
BOŻE
NARODZENIE
prezenty
żłóbek
kolędy
Co naprawdę jest najważniejsze w przeżywaniu Świąt? – poker kryterialny
?
?
Najważniejsze
jest w święta
?
Co możemy zrobić, aby nasze rodzinne świętowanie było bardziej chrześcijańskie?
17
Słowo Boże:
Łk 2,1-7
Po odczytaniu tekstu dzieci odpowiadają na pytanie: Dlaczego wówczas nie
przyjęto Maryi i Józefa?
Czy my zawsze przyjmujemy Jezusa, dlaczego? (nie mamy czasu, bo nam się nie
chce, bo myślimy, że nie jest nam potrzebny, …)
Następnie zwracamy uwagę, że Jezus rodzi się szczególnie w czasie Świąt
Bożego Narodzenia. Jak my (dzieci) je obchodzimy? Czy są one wypełnione modlitwą?
Teraz animator mówi dzieciom, jak powinny wyglądać prawdziwe chrześcijańskie święta,
spędzone na wspólnej modlitwie.
W następnej części spotkania animator pyta: Kiedy jeszcze rodzi się na co dzień
Jezus? (W czasie Mszy, modlitwy, …) Ile zajmuje nam czasu codzienna rozmowa i jak
wygląda?
Następnie każde dziecko dostaje wycięty z papieru zegar, jego zadaniem będzie
zaznaczyć na nim kolorem czas, jaki codziennie przeznacza na modlitwę.
Animator przedstawia dzieciom wzorowy zegar:
modlitwa poranna
1200 – Anioł Pański
modlitwa przed posiłkiem
modlitwa po posiłku
modlitwa wieczorna
Eucharystia, itp.
spotkanie 15
Bóg nawiedza nasz dom – odwiedziny duszpasterskie
SŁOWO ŻYCIA: Pomodlę się za kapłana, który przyjdzie do naszego domu w czasie świąt
Słowo Boże:
Łk 19,1-10
Po odczytaniu cytatu animator metodą panelu zadaje dzieciom pytania:
Po co Pan poszedł do Zacheusza?
Czy w dzisiejszych czasach Bóg także odwiedza nas w domach?
Po co to robi?
Przez kogo nas odwiedza?
18
Mapa myśli (skojarzeń z kolędą):
kropi dom
sprzątanie
modli się
KAPŁAN
ministranci
KOLĘDA
rodzina
błogosławi
rozmawia
Skupiamy się nad wyjaśnieniem sensu czynności wykonywanych przez księdza.
Wpisujemy to również na schemat „mapy myśli”. Warto zwrócić uwagę na napis:
C+M+B+2007 (Chrystus błogosławi dom)
Jak się przygotować do kolędy?
Co może w tych przygotowaniach zrobić dziecko?
Zastosowanie:
Dzieci odpowiadają na pytania, a animator tak je naprowadza aby pomyślały
o kolędzie. Następnie animator daje dzieciom uprzednio wycięte obrazki: krzyż, jabłko,
świece, Biblię, pilot od telewizora, itp. Zadaniem dzieci jest wybranie tych przedmiotów,
które pasują do odwiedzin kapłana, a które nie (zamiast obrazków mogą być rekwizyty
przyniesione z domu). Następnie pytamy dzieci czego tu jeszcze brakuje, a co mogło by
się znaleźć na stole podczas odwiedzin księdza. Teraz animator omawia z dziećmi
symbolikę danych przedmiotów, sens i znaczenie.
19
Część III: Moja misja kapłańska – moje spotkanie z żyjącym Jezusem
spotkanie 16
Słowo Boże na co dzień
SŁOWO ŻYCIA: Przeczytam codziennie choć jedno zdanie z Biblii
Święty Hieronim, tłumacz Biblii na język łaciński i wielki miłośnik Pisma
świętego zwykł mawiać:
„Nieznajomość Biblii jest nieznajomością Chrystusa”.
(zdanie należy napisać dużymi literami i położyć na widocznym miejscu)
Warto w kilku zdaniach przedyskutować to zdanie, następnie animator,
posługując się wykresem podobnym do poniższego, uzasadnia pełniej to twierdzenie:
STARY TESTAMENT
EWANGELIE
zapowiada Jezusa
opowiadają o Jezusie
Zmartwych
-wstanie
Męka
i śmierć
Nauczanie i cuda
Spotkanie
z Janem
i początek
działalności
Młodość
Poczęcie
i narodzenie
20
DZIEJE APOSTOLSKIE
I LISTY APOSTOLSKIE
mówią o Jezusie żywym
w swoim Kościele
Jak więc można
poznać Jezusa? – czytając
Mt. . . . . . . . . Mk. . . . . . . . . Łk. . . . . . .
Pismo święte.
Byśmy się mogli
Mt. . . . . . . . . Mk. . . . . . . . . Łk. . . . . . .
o tym przekonać zrobimy
porównanie trzech Ewangelii. Ze względu na
Mt. . . . . . . . Mk. . . . . . . . Łk. . . . . . . podobieństwa
są one
nazywane synoptycznymi.
Mt. . . . . . . . . Mk. . . . . . . . . Łk. . . . . . .
Są to relacje: św. Mateusza, św. Marka i św. Łukasza. Zadaniem grupy (lub
Mt. . . . . . . . . Mk. . . . . . . . . Łk. . . . . . .
podzespołów) będzie wypisanie numerów rozdziaMt. . . . . . . . . Mk. . . . . . . . . Łk. . . . . . .
łów, w których znajduje
się wskazana treść.
spotkanie 17
Moja osobista modlitwa – systematyczność
Słowo życia: Postaram się o szczególnie dobrą modlitwę w tym tygodniu
Przypomnienie wiadomości o modlitwie: Co to jest, kiedy się modlić, co ona daje?
Wiemy, że nie tak prosto jest zastosować w praktyce te wiadomości o modlitwie.
Zastanówmy się, dlaczego tak jest?
W tym celu robimy porównanie:
Jak przejść do mety w grze komputerowej?
pamiętać błędy
zaczynać wiele razy od nowa
…
pytać innych graczy
…
Jak przejść
do mety
w grze
komputerow
ej?
zdobywać zręczność
…
Zamieńmy teraz pytania: Jak się dobrze modlić?
Co wam mówią o dobrej modlitwie poprzednie odpowiedzi? (napiszcie
i zakryjcie poprzednie)
Słowo Boże:
Łk 11,9-13
Na co zwraca uwagę Jezus? (wytrwałość)
Co zrobić, aby nie zapominać o modlitwie?
Przypomnijmy sobie najbardziej podstawowe modlitwy w ciągu dnia. Dobra
modlitwa jest po prostu trwaniem przed Bogiem – poświęceniem Mu swojego czasu.
Dlatego chcemy dziś stworzyć „zegar modlitwy”. Każdy w swoim notatniku rysuje duży
zegar, na którym będzie zaznaczał porę swojej modlitwy. Można też zrobić jeden zegar
dla grupy, na którym nie będzie się zaznaczało godzin, ale będzie służył do wskazania
pory dnia, którą omawiamy.
Poranek
Jaką modlitwę odmawiacie rano?
O której godzinie jest ta modlitwa? (każdy zaznacza na swoim zegarze)
21
Jaki charakter ma ta modlitwa? – tu animator powinien wyjaśnić, że modlitwa poranna ma
charakter powitania Boga i powierzenia Mu całego dnia. Można zaproponować schemat
takiej modlitwy.
Modlitwa przed posiłkiem – śniadaniem. (zaznaczamy na zegarze) Jaką modlitwę
odmawiamy? – jeśli jest nieznana można podyktować najprostszą przed i po posiłku.
Po co modlić się przy posiłku?
Południe
Propozycja modlitwy „Anioł Pański” – nikt nie ma obowiązku jej odmawiać, ale dobrze
jest na wezwanie dzwonów odmówić tą modlitwę. Omówcie ją – z czego się składa i jakie
wydarzenia przypomina – zaznaczcie na schemacie zegara.
15.00 – godzina śmierci Jezusa na krzyżu. Tradycyjnie odmawia się wtedy Koronkę do
Miłosierdzia Bożego. Co to takiego? Można zaproponować inną modlitwę w formie
krótkiego wezwania dla wspomnienia śmierci Jezusa. Może to być wezwanie wzięte ze
wspomnianej Koronki: „Jezu ufam Tobie” lub „Dla Jego bolesnej męki miej miłosierdzie
dla nas i świata całego”.
Wieczór
- Jak wygląda modlitwa na zakończenie dnia?
- O której godzinie jest odmawiana? (zaznaczyć)
- Jaki ma charakter? – animator przypomina, że jest to podsumowanie dnia przez
dziękczynienie za dzień, przeproszenie (może się na nie składać rachunek sumienia)
i prośba (przypomnieć osoby, które szczególnie trzeba uwzględnić w swojej modlitwie).
Jakie są jeszcze inne możliwości modlitwy, które realizuje się od czasu do czasu?
(wymieńcie znane wam nabożeństwa i opiszcie na czym polegają).
Zastosowanie:
Na widocznym miejscu położę karteczkę, która przypomni mi o modlitwie
codziennej.
spotkanie 18
Moja osobista modlitwa – jest słuchaniem
SŁOWO ŻYCIA: W tym tygodniu będę się modlił(a) słuchając Słowa Bożego
Trwa cykl spotkań o poświęceniu czasu Bogu – podstawowych praktykach
religijnych. Dziś chcemy wprowadzić dzieci w modlitwę Namiotu Spotkania.
Wprowadzamy tą praktykę na tydzień, ale proponujemy jako stałą.
22
Najczęściej modlitwę rozumie się jako rozmowę. Uzupełnijcie schemat:
BÓG MÓWI
BÓG …..
Ja ……
Ja mówię
Nazwijcie teraz najważniejszy błąd, jaki popełniamy na modlitwie: (brak słuchania)
Jak dobrze słuchać Boga na modlitwie?
W rozważaniu fragmentu Pisma świętego może być pomocna następująca
metoda: czytając tekst zaznaczamy w nim ołówkiem trzy znaki: pytajnik /?/ – tam gdzie
czegoś nie rozumiem, albo gdzie muszę jeszcze wrócić, żeby lepiej zrozumieć;
strzałka /→/ – tam gdzie jest coś, co muszę już zastosować w życiu; wykrzyknik /!/ – tam
gdzie są rzeczy ważne (albo gdzie nagle coś odkryłem, zrozumiałem).
Praca z tekstem na spotkaniu dla zobrazowania metody:
Słowo Boże:
Mt 13,3-8 – przypowieść o siewcy
„Jestem prorokiem”:
Prorok to ten, który głosi Słowo Boże, ale aby głosić sam go najpierw słucha.
Modlitwę z słuchaniem Słowa Bożego bardzo często nazywa się Namiotem Spotkania
(wytłumacz skąd ta nazwa). Dzisiaj zapoznamy się z metodą Namiot Spotkania i wspólnie
przeżyjemy taką modlitwę. Trzeba sobie zanotować wskazania co do metody.
Metoda:
1. Modlitwa do Ducha Świętego o pomoc w Namiocie Spotkania
2. Uważne przeczytanie wybranego (krótkiego) tekstu.
3. Zadajemy sobie pytanie: „Czego Bóg chce nas nauczyć przez te słowa?”
4. Jak ja mogę te słowa zastosować? Pomocą mogą być pytania:
o co powinienem przestać robić?
o co powinienem zacząć robić?
o co powinienem robić lepiej?
5. Zapis w osobistym notatniku jednego zdania z moim własnym zastosowaniem
poznanej treści.
6. Krótkie podziękowanie Bogu.
23
Zastosowanie:
W oparciu o powyższy schemat przeprowadzamy Namiot Spotkania – prowadzi
go animator prosząc o wypowiedzi uczestników.
Teksty: wybierz jedną z przypowieści Jezusa, którą będzie ci najłatwiej
zinterpretować (można powrócić do Przypowieści o siewcy). Dobierz też teksty na cały
tydzień dla swojej grupy dbając o to by były one proste.
spotkanie 19
Namiot Spotkania – jak można inaczej
SŁOWO ŻYCIA: W tym tygodniu w Namiocie Spotkania posłużę się metodą pytań
Koło czasu – w kształt koła wpisujemy różne czynności, które codziennie
wykonujemy zaznaczając wielkością kąta ilość czasu jaki tej czynności poświęcamy.
Wśród innych zajęć powinna się znaleźć również modlitwa. Tak krótki czas trzeba dobrze
wykorzystać. Przypomnienie, na czym polega Namiot Spotkania.
Słowo Boże:
Wj 33,7-11
Przeczytanie i krótkie omówienie ze wskazaniem, czym był Namiot Spotkania
dla Izraelitów.
BÓG
człowiek słucha,
gdy Bóg mówi
Bóg słucha, gdy
człowiek mówi
CZŁOWIEK
24
Istotą będzie zastosowanie trzech pytań:
- co powinienem przestać robić?
- co powinienem zacząć robić?
- co mogę zrobić lepiej?
Przykładową analizę tekstu tą metodą przeprowadzamy na spotkaniu. W tym celu
wybieramy tekst przypowieści o miłosiernym Samarytaninie: Łk 10,30-37
a) odczytanie tekstu,
b) przypomnienie, lub wyobrażenie sobie podobnych sytuacji z życia,
c) odpowiedź na postawione pytania (może być tylko na jedno byle by
planowana zmiana dotyczyła najbliższego czasu),
d) zapisanie postanowienia.
Zastosowanie:
Wykonanie zakładki do Pisma świętego z pytaniami tej metody.
Animator daje dzieciom siedem fragmentów z Pisma świętego i dzieci przez cały
tydzień mają za zadanie zrobienie Namiotu Spotkania wykorzystując poznaną metodę.
spotkanie 20
Modlitwa do Ducha Świętego
SŁOWO ŻYCIA: Codziennie pomodlę się do Ducha Świętego sekwencją
Słowo Boże:
Dz 2,1-4 (fragment o zesłaniu)
Animator wykłada uprzednio przygotowane języczki (siedem), aby później
napisać na nich dary Ducha Świętego, jeżeli dzieci nie podadzą wszystkich, pomagamy
im w odgadnięciu. Języczki po złożeniu, powinny tworzyć całość, aby pokazać dzieciom,
że dary Ducha Świętego tworzą jedną wielką moc.
Następnie pytamy: W jakich sytuacjach jest nam potrzebny Duch Święty,
a raczej Jego moc? Jeżeli dzieci nie zrozumieją pytania to pytamy się: Kiedy modlimy się
do Ducha Świętego?
Wcześniej animator przygotowuje rysunki, na których przedstawione są sytuacje
(musi ich być siedem tak, aby do każdej było można dopasować dary).
25
O jakie dary prosimy w konkretnej sytuacji:
KIEDY
DAR
Pismo święte
Namiot Spotkania
MĄDROŚCI
klasówka
sprawdzian, itp.
ROZUMU
grupa dzieci i animator
spotkanie oazowe
UMIEJĘTNOŚCI
kościół
niedziela
POBOŻNOŚCI
obrazek przedstawiający sytuację nakłaniającą
do grzechu
nakłanianie do
grzechu
BOJAŹNI
BOŻEJ
obrazek przedstawiający sytuację, w której
można zaświadczyć
trudne sytuacje
MĘSTWA
płacząca osoba
potrzeba rady,
rozmowy
RADY
Animator powinien zapisać drugą część tabelki na kartce i wyciąć strzałki, aby
łatwo było to przedstawić.
Pytamy: Jakie modlitwy lub pieśni znają? Następnie animator rozdaje dzieciom
teksty sekwencji i mówi, że dzisiaj nauczymy się nowej modlitwy do Ducha Świętego
Tekst sekwencji omawiamy razem lub w podgrupach, w zależności ile mamy czasu!!!
Zastosowanie:
Codziennie pomodlę się do Ducha Świętego modlitwą sekwencji. Każde dziecko
dostaje tekst sekwencji.
spotkanie 21
Stały spowiednik – regularna spowiedź
SŁOWO ŻYCIA: Będę regularnie się spowiadać i poszukam stałego spowiednika;
pomodlę się o niego lub za niego
Jak odzyskać łaskę uświęcającą? – Obrazując symbolami graficznymi,
przypominamy prawdę o konieczności ciągłego nawracania się przez spowiedź.
26
łaska
uświęcająca
grzech
CHRZEST
SPOWIEDŹ
Słowo Boże:
1J 1,8-9
Dlaczego sakrament pokuty jest tak bardzo potrzebny?
Choć nawet rozumiemy potrzebę spowiedzi to jednak praktykowanie go
przysparza wielu problemów i rodzi wiele pytań. Dziś spróbujemy zamienić się w grupę
ekspertów, którzy odpowiadają na najczęściej zadawane pytania.
Pojedyncze pytania (np.: w kopercie) są losowane przez dzieci. Dziecko, jako
ekspert odpowiada na nie według swojej wiedzy, reszta uzupełnia wypowiedź i na koniec
hasłowo zapisujemy ją na kartce, którą umieszczamy tak, by była widoczna dla
wszystkich. /Można też na to spotkanie zaprosić księdza, który by opowiedział na czym
polega istota sakramentu pokuty i włączył się w odpowiadanie na te pytania./
Przykładowe pytania:
 Na kazaniu słyszałem jak ksiądz mówił, że trzeba się „dobrze” wyspowiadać.
Jaka spowiedź jest dobra?
 Przykazanie mówi, że mam się spowiadać raz w roku. To, dlaczego mnie
gonią, żebym to robił częściej? A jak już częściej – to jak często?
 Do jakiego księdza iść do spowiedzi?
 „Miesięczna spowiedź” – a jeśli nie mam grzechów ciężkich, to po co mi ona?
 Kiedy powinno się robić rachunek sumienia?
 Ksiądz na religii kazał nam robić rachunek sumienia z książeczki. Po co mi to?
 Co mam zrobić, jeśli się wstydzę powiedzieć grzechy?
 Po co ten ksiądz w konfesjonale?
Zastosowanie:
Z haseł powstałych na kartkach wybieramy to co możemy praktykować na co
dzień – rachunek sumienia.
27
spotkanie 22
Msza w tygodniu (oazowa)
SŁOWO ŻYCIA: Wraz z grupą pójdę na Mszę oazową i przygotuję jej liturgię
Przez krzyżówkę przypomnimy sobie wiadomości o Mszy świętej i poznamy
temat dzisiejszego spotkania.
1
2
3
4
E
U
P
C
5
6
7
R
H
K
K
C
8
9
E
10
M
S
Z
A
O
A
Z
O
W
A
I
Ł
E
R
M
P
Y
Ł
A
M
N
O
I
Y
U
Ł
T
T
N
E
I
W
S
S
N
A
A
A
G
N
S
O
T
T
I
N
N
R
E
T
R
A
N
T
O
I
A
C
A
Z
E
N
I
Z
L
A
I
I
E
A
HASŁA:
1. Pomocnik księdza
2. Czytane podczas Mszy świętej: ….. Boże
3. Część Mszy, w której chleb i wino stają się Ciałem i Krwią Jezusa
4. Inaczej Msza
5. Przyjęcie Jezusa na Mszy świętej
6. Na Mszy działa w imieniu Jezusa
7. W Liturgii Słowa mogą być dwa lub trzy
8. Stół, znak ofiary Jezusa
9. Czytana podczas Mszy; np.: św. Marka
10.Kończy modlitwę
Następnie animator stawia przed dziećmi prezent, w którym schowany jest chleb.
Gdy jedno z dzieci otworzy go pytamy się go, co czuje dostając taki podarunek (można
odegrać scenkę z powyższą sytuacją). Chleb ma symbolizować życie, bez niego nie
można się obejść. Animator uświadamia dzieciom, że Msza nie jest przykrym
obowiązkiem, ale prezentem Boga dla nas. Bóg daje ją nam z miłości, a my tak często ją
odrzucamy. Prowadzący daje do zrozumienia, że Eucharystia nie jest potrzebna Bogu, ale
nam – daje siły odnawia nasze wnętrze. Warto tu też zasygnalizować, że ci, którzy łamią
się jednym chlebem tworzą wspólnotę. Chleb jest konieczny do życia.
28
Słowo Boże:
Mk 10,13-16
Czytając fragment Ewangelii zastanowimy się, dlaczego Jezus pragnie, abyśmy
do Niego przychodzili? Co Jezus mówi o dzieciach?
W kształt symbolu eucharystycznego (dla każdego dziecka osobny) wpisujemy
zdanie: „Pozwólcie ….. przyjść do mnie”. W miejsce kropek dziecko wpisze swoje imię.
Na zasadzie skojarzeń odpowiadamy na pytanie:
Dlaczego warto chodzić na Mszę świętą, zwłaszcza, Mszę oazową? (zapisujemy to na
jednym kolorze strzałek skierowanych od Eucharystii na zewnątrz).
Jak możemy wziąć udział w kształtowaniu liturgii tej Mszy? (zapisujemy na innym
kolorze strzałek skierowanych ku Eucharystii).
29
Część IV: Moja misja pasterska – świadectwo życia
spotkanie 23
Co robić, by rodzice mi ufali?
SŁOWO ŻYCIA: Codziennie wychodząc z domu będę mówić rodzicom gdzie idę i co
będę robić; uzgodnię z nimi godzinę powrotu i dotrzymam słowa
Słowo Boże:
J 2,1-5
Omawiamy fragment: dlaczego Maryja mogła zaufać Jezusowi (bo był Jej posłuszny)
Metoda aktywizacji:
Dla ukazania następnych cech budujących zaufanie animator posłuży się scenkami:
 odpowiedzialność – mama posyła cię na spacer z młodszym bratem; na podwórku
spotykasz znajomych – możesz zostawić braciszka samego i iść z kolegami, albo
wywiązać się ze swojego obowiązku.
 prawdomówność – chcesz iść na dyskotekę, ale boisz się, że rodzice ci na to nie
pozwolą – możesz poprosić ich o zgodę lub skłamać, że idziesz do koleżanki.
 słowność – obiecujesz mamie, że przyjściu ze szkoły zrobisz zakupy, ale w telewizji
jest ciekawy program – co robisz?
Po każdej ze scenek rozmawiamy o konsekwencjach wyborów. Następnie
rozmawiamy z dziećmi o stosunkach panujących w ich domach. Wszystkie problemy
spisujemy na kartce i każdy z nich omawiamy. Animator uświadamia dzieci, że rodzice
się o nich troszczą, a zakazy nie są ich kaprysami, ale wyrazem troski.
Teraz przedstawiamy dzieciom komiks mówiący o dziewczynie, która wybrała
się na dyskotekę i miała wrócić o określonej godzinie do domu. Koleżanki namawiają ją,
aby została dłużej. Zadaniem dzieci jest przedstawienie metodą dramy dwóch możliwych
zakończeń tej historii.
Następnie tworzymy z dziećmi linę złożoną z wielu nitek. Każda z nich
symbolizuje jedną z cech budujących zaufanie. Lina jest trzymana przez dwójkę dzieci,
z których jedno symbolizuje dziecko, drugie rodziców. Po przedstawieniu pierwszego
zakończenia scenki z liną nic się nie dzieje, zaufanie nie zostaje zburzone, ponieważ córka
dotrzymuje słowa rodzicom. Drugie zakończenie burzy zaufanie, jedno z dzieci puszcza
linkę, ponieważ bohaterka ze scenki postanawia zostać dłużej i tym samym wywołuje
konflikt z rodzicami.
Zadaniem animatora jest ukazanie, jak trudno jest odbudować zaufanie –
podnosząc nitkę po nitce w końcu lina zostaje podniesiona. Jedna z nitek nadal leży na
ziemi – im więcej będzie sytuacji, w których nadużywamy zaufania rodziców tym
bardziej będzie ono słabsze.
30
spotkanie 24
Telewizja? Tak, ale jaka?
SŁOWO ŻYCIA: W tym tygodniu będę oglądał(a) w telewizji tylko programy
wartościowe i uprzednio wybrane
Przebieg spotkania:
Plusy i minusy oglądania programów telewizyjnych.
Na większej planszy przygotowujemy pustą tabelę (jak w przykładzie podanym
niżej). Wraz z uczestnikami zapełniamy obydwie kolumny tabeli.
Zło wynikające z oglądania telewizji
Jakie?
Dlaczego?
strata czasu
uczy przemocy
Dobro wynikające z oglądania telewizji
Jakie?
Dlaczego?
rozrywka
można poznać
miejsca, w których
się nie było
Po zapełnieniu kolumn: „Jakie?”, każdy z uczestników wybiera jeden z plusów
lub minusów oglądania telewizji i go uzasadnia. Po uzupełnieniu argumentacji przez
innych uczestników i animatora, wynik zapisujemy w tabeli.
Słowo Boże:
1 Kor 6,12
Co święty Paweł sugeruje nam odnośnie do omawianego problemu?
(konieczność wybierania i niebezpieczeństwo zniewolenia).
Redagujemy zasady korzystania
z telewizji. Każdy z uczestników spotkania
redaguje jedną, jego zdaniem najważniejszą,
zasadę, którą pisze na kartce. Po omówieniu
i ujednoliceniu powtarzających się wpisujemy te zasady w kształt telewizora i w takiej
formie gramatycznej, jakby były to słowa
własne odbiornika telewizyjnego. (Taki
obrazek otrzymuje każdy uczestnik i z niego
wybiera jedną z zasad, którą zastosuje od
zaraz – nie zawsze musi być ona tą samą,
którą założyliśmy w konspekcie spotkania).
31
spotkanie 25
Nie jestem dzieciuchem!
SŁOWO ŻYCIA: Swoją dojrzałość okażę w tym tygodniu przez to, że będę dla siebie
wymagający(a), czyli ... (do wyboru z wyników spotkania)
Przebieg spotkania:
W jaki sposób wasi rówieśnicy demonstrują swoją dojrzałość? (na dużej planszy,
wokół napisu DOJRZAŁOŚĆ, wpisujemy czarnym kolorem wymieniane przez
uczestników manifestacje dojrzałości).
Spróbujcie ocenić te postawy wskazując na najgorsze, najbardziej niebezpieczne.
Można to zrobić przez przyznawanie poszczególnym postawom punktów karnych (np.
każdy uczestnik dostaje pulę punktów karnych w liczbie równej ilości podanych
sposobów manifestowania dojrzałości i może przyznać po jednym punkcie dla każdej albo
po kilka punktów karnych na wybrane). Tak powstałą hierarchię niedojrzałości można
w tym miejscu omówić.
W takim razie, jak zdaniem uczestników, powinno wyglądać pozytywne
pokazywanie swojej dojrzałości? (wracamy do planszy i wpisujemy podawane przez
uczestników sposoby na kolorowo).
Słowo Boże:
Mdr 4,8-9
Na bazie tych słów możemy jeszcze uzupełnić listę sposobów okazywania
dojrzałości.
Wybieramy najważniejszy, na dziś, sposób okazywania dojrzałości. Każdy
uczestnik wybiera jeden i uzasadnia swój wybór.
Zastosowanie:
Wprowadzenie w życie jednego ze wskazań.
spotkanie 26
Moja mowa świadczy o mnie
SŁOWO ŻYCIA: W tym tygodniu zadbam szczególnie o czystość moich słów
Słowo Boże:
Jk 3,2-5
Z jakimi grzechami języka spotykamy się, na co dzień?
W omówieniu pomagamy sobie wykresem.
32
grzechy języka
kłótnia
mowa
przekleństwa
kłamstwa
obmowa,
oszczerstwo
i plotka
niecz
ysta
Omówcie te grzechy, wskazując, co ludzie chcą przez nie osiągnąć i jakie są ich
skutki? Przykład:
- przekleństwo – ktoś chce rozładować swoje emocje – daje zły przykład, obraża innych.
Jak pracować nad czystością języka?
a. starać się zawsze być radosnym, mówić o tym, co dobre, miłe, byś serdecznym
w mowie,
b. nałożyć sobie samemu karę za każde złe słowo,
c. sprostować kłamstwo,
d. przeprosić za złe słowo tych, którzy je słyszeli.
Zastosowanie:
Każdy podejmuje decyzję o tym, z którym z grzechów języka podejmie w tym
tygodniu walkę i jakim posłuży się sposobem.
spotkanie 27
Czas wolny spędzony z Bogiem
SŁOWO ŻYCIA: Postaram nie zmarnować wolnego czasu (np. na bezmyślne
oglądanie telewizji itp.); wykorzystam ten czas na rozmowę
z Bogiem, lub z rodzicami
33
Przebieg spotkania:
Każdy z uczestników otrzymuje kartkę, na której ma napisać jak spędził
wczorajszy dzień.
Zobaczyłam jak wygląda wasz dzień, a teraz skupmy się na czasie wolnym.
Wyobraź sobie: masz czas wolny, początkowo cieszysz się z niego, oglądasz telewizję...
ale po pewnym czasie zaczynasz się nudzić. Co wtedy robisz? Jak wykorzystujesz czas
wolny? – forma dzielenia.
Dlaczego się nudzisz? Dochodzimy do tego, że nuda rodzi się z braku
zainteresowania. Środkiem na to może być hobby. Zainteresowanie to jakby wewnętrzny
„motor”, który pobudza człowieka w różnych kierunkach. Pożyteczne hobby daje
satysfakcję. Nie tylko z tego że, coś mam, ale z tego że, coś wiem, umiem i potrafię
zrobić.
Słowo Boże:
1 Kor 10,31
Kol 3,17
Motto:
Czas wolny wzbogaca człowieka, gdy rozszerza jego zainteresowania, wzmacnia
więzy rodzinne, przyjacielskie, gdy poświęca się go na służbę bliźniemu.
spotkanie 28
Jakie gazety powinniśmy czytać?
SŁOWO ŻYCIA: Nie będę czytał gazet pornograficznych i ograniczę się tylko do
czytania gazet wartościowych
Słowo Boże:
Mt 18,7-9
Spotkanie zaczynamy od pytań, na które odpowiadamy metodą panelu: Jakie
gazety czytają? Dlaczego? Co się nam w nich podoba?
Następnie przedstawiamy scenę: Jasiu przynosi do szkoły „brzydką” gazetę
i pokazuje ją kolegom i koleżankom. Wszyscy chcą ją obejrzeć, tylko Marcin stoi z boku
i przygląda się tej sytuacji. W pewnej chwili Jasiu woła: „Marcin! Chodź, zobacz tą fajną
gazetę”. ...
Należy dokończyć ten fragment, odpowiadając na pytanie: czy Marcin powinien
podejść i zacząć oglądać tą gazetę, czy nie?
Dlaczego takie gazety są złe?
34
Co one powodują w młodym człowieku?
Przedstawiamy dwa rysunki: na pierwszym z nich człowiek jest czysty i ma
otwarte oczy; na drugim jest człowiek, którego wyklejamy kawałkiem gazety, czyniąc
z niego symbol osoby zaśmieconej niewartościowymi pismami, która nie może dojrzeć
dobra, postępuje według zasad podanych w tych gazetach i nie ma swojego zdania.
Następnie przedstawiamy schemat:
CZŁOWIEK CZYSTY CZŁOWIEK ZAŚMIECONY
GAZETY
GAZETY
JA
CZYN
CZYN
Człowiek czysty przyjmuje to co jest w gazetach, przemyśla i wybiera to co jest
dobre a dopiero później przeradza to w czyn. Człowiek zaśmiecony przyjmuje wszystko
co jest w tych gazetach i nie ma swojego zdania.
Należy przeanalizować jakąś gazetę (np. Bravo, Dziewczyna).
Teraz musimy wytłumaczyć cytat z Mt 18,7-9
Następnie pytamy się – jakie znają czasopisma religijne; np: „Miłujcie się”,
„Droga”, „Oaza”, „Mały gość niedzielny”.
spotkanie 29
Oni mnie zaczepiają – przemoc
SŁOWO ŻYCIA: Codziennie pomodlę się zgodę w mojej klasie i wśród przyjaciół
Przebieg spotkania:
Przygotowujemy rebus lub puzzle ze słowem: PRZEMOC. Następnie
prowadzimy rozmowę na podstawie poniższych pytań:
Jak mamy odpowiadać na zło? Dlaczego?
Co mamy robić w sytuacji, kiedy jest stosowana przemoc?
Wspólnie z dziećmi animator pisze punktową instrukcję postępowania
w sytuacjach przemocy, np.:
o jeśli się da unikać przemocy.
o jeżeli jestem krzywdzony, mam prawo do obrony.
o na podstawie fragmentu Mt 5,44 kochać nieprzyjaciół (nie rewanżować się
złem za zło, w duszy jak najszybciej przebaczać).
35
Co jest przyczyną tego, że nienawidzimy bliźnich?
Jeżeli dzieci nie potrafią na to pytanie odpowiedzieć, animator naprowadza grupę
na to, że przyczyną są przekonania i poglądy, czasem przemoc stosuje się bez powodu.
Animator dodaje, że w wielu osobach rodzi się agresja, chcą one pokazać się z jak
najlepszej – ich zdaniem strony.
Dlaczego w otoczeniu stosujemy przemoc? (aby nas tolerowano w jakimś
towarzystwie, przyjęto do jakiegoś grona). Gdzie? – w jakich miejscach (szkoła,
podwórko, …)
Dzieci wymieniają konkretne przykłady z życia, sytuacje, kiedy jest stosowana
przemoc. Następnie metodą dramy przedstawiamy w jaki sposób może dojść do konfliktu.
Uczestnicy wyrażają swoje opinie dotyczące przedstawionych scenek i wspólnie
z animatorem omawiają je. Teraz odgrywamy scenki według przykazania miłości.
- Co mamy robić, aby uniknąć sytuacji z przemocą?
- W jaki sposób mogę okazywać miłość do bliźniego?
spotkanie 30
Piwo to chyba nie grzech – wolność w podejmowaniu decyzji
SŁOWO ŻYCIA: Przez najbliższy tydzień pomodlę się za rodziny alkoholików, a na
przyszłość będę odmawiał(a) alkoholu nawet w trudnych sytuacjach
Na wstępie pytamy dzieci, czym jest dla nich wolność (odpowiedzi będą różne,
np. dorośli są wolni ponieważ mogą robić co chcą – należy im wtedy wyjaśnić, że
wolność, to nie samowola tylko możność podejmowania decyzji. Podobnie jest
z alkoholem. Do nas należy wybór czy będziemy pić, czy nie).
Słowo Boże:
Gal 5,1
Na podstawie tego tekstu dochodzimy do wniosku, że dzięki Chrystusowi
jesteśmy wolni, ale On oczekuje od nas odpowiedzialności.
Metoda aktywizacji:
Drama – przedstawiamy sobie dwie scenki. W obu przypadkach przychodzi
dziecko na jakąś zabawę i rówieśnicy proponują mu alkohol, za pierwszym razem dziecko
odmawia, za drugim nie. Po odegraniu tych sytuacji pytamy dzieci o ich odczucia.
Następnie nawiązujemy do podobnych scenek z życia wziętych, pytamy o propozycje
dzieci (szkolne wycieczki, dyskoteki, czas po szkole, okazje w domu – za przyzwoleniem
rodziców – tak też nie wolno).
Następnie zapalamy świeczki, które stawiamy na czymś w kształcie serca
Tłumaczymy dzieciom, że zapalone świeczki symbolizują naszą wolność do
36
podejmowania decyzji. Gasną one poprzez te wszystkie sytuacje, które zostały omówione
wcześniej.
W następnej części spotkania przedstawiamy scenki, w których dzieci odmawiają
picia alkoholu.
Zastosowanie:
Na koniec animator przedstawia pokrótce dzieciom sens Krucjaty Wyzwolenia
Człowieka, nawiązuje do ludzi, którzy potrafią wyrzec się alkoholu przez całe życie
wspomina o modlitwie oraz mówi dzieciom, kiedy można podpisać KWC i na jakich
zasadach.
spotkanie 31
Nauka jest nudna
SŁOWO ŻYCIA: W tym tygodniu szczególnie przyłożę się do odrabiania pracy domowej
Słowo Boże:
Mdr 8,5-20
Metoda aktywizacji:
„Burza mózgu” – dzieci stają w kręgu i na pytanie, co wam się kojarzy z nauką
rzucają luźne skojarzenia. Odpowiedzi zapisujemy w tabelce, podzielonej na trzy rubryki
zatytułowane kolejno: skojarzenia dobre, złe, inne, np. szkoła, nuda, nauczyciel.
Podczas spotkania będziemy dochodzić do tego, które cechy z tabelki możemy skreślić,
a które zachować.
Następnie animator pyta się dzieci, kim chciałyby zostać w życiu. Każdą
propozycję przedstawiamy za pomocą pantomimy. Reszta dzieci zgaduje o jaki zawód
chodzi i rysuje jakiś atrybut danego zawodu na kartce. Teraz omawiamy każde z tych
zajęć i pytamy uczestników co jest potrzebne aby móc dobrze pracować w danym
zawodzie. Podczas tych wypowiedzi dochodzimy do wniosku, że by dobrze pracować
i wykonywać jakiś zawód potrzebna jest nam nauka i wiedza. Następnie do kartek
z atrybutami dzieci dorysowują to, co ludzie w danym zawodzie robią i zastanawiają się
po co jest ten zawód.
Do dalszej części spotkania będzie nam potrzebny: dzbanek, woda,
podziurawiona na dnie butelka służąca za sitko, miska lub inny pojemnik na wodę.
Bóg daje nam wiedzę, abyśmy dzięki tej wiedzy mogli służyć innym – wodę
wlewamy do podziurawionej butelki nad miską.
Zastosowanie: Do nauki będę podchodził z zainteresowaniem, nie będę sprzeciwiał się nauce.
37
spotkanie 32
Czy mogę brać przykład z mojego idola?
SŁOWO ŻYCIA: Przemyślę, czy osoba, którą podziwiam może być moim idolem
Na wstępie animator pyta dzieci: kto to jest idol, czy macie swojego idola,
dlaczego jest on moim idolem?
Metoda aktywizacji:
Na przykładzie matrycy obrazujemy dzieciom, że zarówno złe cechy jak i dobre
idola wpływają na nasze życie. Podajemy przykłady:
- negatywny – Liroy
- pozytywny – Grzegorz Turnau.
Pokazujemy dzieciom ilustrację, która przedstawia: Boga, idola, fana – każdą
postać łączymy strzałkami od Boga przez idola do fana. Z drugiej strony rysujemy kolejny
schemat, tym razem: szatan, idol, fan i także łączymy każdą postać strzałkami – od
szatana przez idola do fana. Podsumowując te obrazki animator pyta się dzieci, którego
idola można sobie wziąć za przykład, a którego nie i dlaczego. Prowadzący podaje
dzieciom przykład: jeżeli mój idol słucha szatana, a ja wierzę w Boga i słucham tego
idola, to coś tu nie gra. W tym miejscu można przeczytać z dziećmi podany fragment
i omówić go.
Zastosowanie:
Zastanowić się nad własnym idolem i w razie potrzeby zmienić go.
38
Oaza Dzieci Bożych
czwarty rok formacji
Śladem Chrystsa
39
40