Jakiż jesteś Jacku Soplico?

Zamość, 09.01.2006r.
KONSPEKT
lekcji z języka polskiego
II J - klasa matematyczno-informatyczna liceum ogólnokształcącego
Temat : Jakiż jesteś Jacku Soplico? („Pan Tadeusz” Adama
Mickiewicza).
Cele :






poznanie nowego typu bohatera romantycznego,
poznanie kontekstu historycznego dla kreacji Jacka Soplicy – księdza
Robaka,
kształtowanie umiejętności porównywania różnych kreacji bohatera
romantycznego w twórczości Adama Mickiewicza,
rozwijanie umiejętności charakteryzowania postaci literackiej,
kształtowanie umiejętności skutecznego porozumiewania się w różnych
sytuacjach,
rozwijanie umiejętności poprawnego posługiwania się językiem
ojczystym.
Metody :
• aktywizujące :
 praca w grupach,
 metoda rybiego szkieletu.
Forma pracy :
• jednostkowa,
• grupowa.
Pomoce dydaktyczne :
• „Pan Tadeusz”.
Jednostka lekcyjna :
• 1 godzina.
Konspekt lekcji języka polskiego – Jakiż jesteś Jacku Soplico?
I.
2
Część przygotowawcza.
1. Sprawdzenie listy obecności.
N
2. W ramach pracy domowej mieliście przygotować się do przedstawienia losów Jacka
Soplicy oraz charakteryzowania postaci. Ponadto mieliście przygotować się do
porównania tej kreacji z bohaterami romantycznymi z wcześniejszych etapów
twórczości A.Mickiewicza.
II.
Uświadomienie celów i zadań.
1. Poznacie nowego typu bohatera romantycznego w literaturze polskiej.
III.
Słowne sformułowanie trudności.
1. Podanie i zapisanie tematu
N
2. Nim rozpoczniemy pracę w grupach proszę przypomnieć i wyjaśnić pojęcie
bohatera romantycznego.
Bohater literacki odzwierciedlający podstawowe idee epoki. To postać rozdarta
wewnętrznie, samotna, widoczny jest jej indywidualizm, to oddana ojczyźnie osoba.
IV.
Etap wstępny.
N
1. Podzielę was na cztery grupy. Każda otrzyma inne zadanie. Wszystkie grupy
pracują 10 minut. Następnie wybrana z grupy osoba przedstawia wyniki pracy. Na
prezentację wyników macie 5 minut.
 I grupa.
Przedstawcie w punktach w formie planu dzieje Jacka Soplicy i zaznaczcie
moment, który wg was znacząco odmienił jego życie – był przełomowy.
Uzasadnijcie wybór.
 II grupa.
Scharakteryzujcie Jacka Soplicę do momentu wdziania habitu. Zwróćcie uwagę
przy charakterystyce m.in. na niego jako szlachcica, romantycznego kochanka,
człowieka zakochanego, Polaka (Litwina). Proszę pamiętać, iż cechy macie
uzasadnić.
 III grupa.
Scharakteryzujcie Jacka Soplicę jako księdza Robaka – zakonnika, kwestarza,
emisariusza. Proszę pamiętać, iż cechy macie uzasadnić.
Konspekt lekcji języka polskiego – Jakiż jesteś Jacku Soplico?

V.
3
IV grupa.
Porównajcie postać Jacka Soplicy – księdza Robaka do znanych wam już
poprzednich kreacji bohatera romantycznego w twórczości A.Mickiewicza :
Konrada Wallenroda, Konrada z III części „Dziadów”. Zwróćcie uwagę na
cechy wspólne z poprzednikami oraz różniące go od poprzedników.
Etap zasadniczy.
Praca grup przez 10 minut.
VI.

Etap - wnioski.
grupa I
1. Szlachcic ubogi, „Wąsal”, „Wojewoda” mający poważanie u szlachty,
dowodzący nią na sejmach.
2. Przyjaciel Stolnika w czasie sejmików.
3. Zakochany w córce Stolnika.
4. Zrozpaczony po podaniu „czarnej polewki” w zamku Stolnika.
5. Ożenek z ubogą szlachcianką, alkoholizm, narodziny syna Tadeusza.
6. Zabójstwo Stolnika i miano zdrajcy.
7. Opuszczenie Litwy.
8. Walka w Legionach Polskich z Włoch – Austerlitz, Somosierra, Hohenliden.
9. Wstąpienie do zakonu bernardynów i imię Robaka.
10.Działalność emisariusza i liczne więzienia.
11.Przybycie na Litwę w celu zorganizowania powstania.
12.Uratowanie życia Tadeuszowi i Hrabiemu w czasie polowania.
13.Pomoc dla szlachty po zajeździe.
14.Uratowanie życia Gerwazemu.
15.„Spowiedź” i prośba o przebaczenie skierowane do Gerwazego.
16.Śmierć w Soplicowie.

Grupa II
Jacek Soplica – „Wojewoda”, „Wąsal” – tak9ie określenia mu nadawano. Świetnie
strzelał, bardzo dobrze władał szablą. Kobiety zachwycały się jego urodą i odwagą.
Szlachta go szanowała, wodził wśród nie rej. Uważał, iż mimo ubóstwa jego
pozycja nie jest gorsza niż Stolnika, myślał iż otrzyma jego córkę. Zakochany w
niej był miłością wielką, romantyczną. Nawet przed śmiercią o niej mówił, że była
Ewa jego miłością. Postać tragiczna, nie może związać się z ukochaną. Ma
gwałtowną naturę – z pychy, złości zabija Stolnika. Samotny – odrzucony przez
szlachtę – gdy Moskale uważają go za sprzymierzeńca. Chce oczyścić winę –
dokonać ekspiacji. W służbie wolności dla ojczyzny wstępuje do Legionów. Jest
patriotą. Następnie zostaje mnichem.
Konspekt lekcji języka polskiego – Jakiż jesteś Jacku Soplico?

4
Grupa III
Jako ksiądz Robak – patriota – mówi o Napoleonie, gen. Dąbrowskim. Spotyka się
ze szlachtą w karczmie. Odwiedza dwory, przekazuje informacje o Księstwie
Warszawskim. Odważny – ratuje życie Hrabiemu i Tadeuszowi. Działa wspólnie ze
szlachtą. Pokorny – świadczy o tym imię Robak. Nie pragnie sławy itp. Zmienia się,
to postać dynamiczna.

Grupa IV
Wspólne :
samotny jako Jacek Soplica po zabójstwie Stolnika
•
przeżywa miłość romantyczną do Ewy
•
tragiczna postać (nie może przyznać się nawet Tadeuszowi, że jest jego
ojcem, nie udaje mu się zorganizować powstania na Litwie)
•
patriota (walczy w legionach, jest emisariuszem)
Różniące :
•
nie jest indywidualistą, nie chce się niczym wyróżniać jako ksiądz Robak
•
nie działa samotnie, ale wraz z innymi np. spotyka się z szlachtą w
karczmie
•
jest pokorny – ma zakonne imię Robaka
•
nie dąży do sławy
•
VII. Wnioski :
N
1. Jacek Soplica – ksiądz Robak jest nowym typem bohatera romantycznego w
twórczości A.Mickiewicza. Na kreację wpłynął upadek powstania listopadowego.
Widać, iż koncepcja bohatera zmienia się w zależności od doświadczeń jakie
zdobywa naród polski. Walka powinna być przygotowana rozważnie tak jak czynił
ksiądz Robak na Litwie. Musi to również być walka całego społeczeństwa. Jako
nowy bohater romantyczny przechodzi symboliczną przemianę. Następuje ekspiacja
czyli oczyszczenie z win, odkupienie ich.
2. Odpowiedzcie patrząc na pytanie zawarte w temacie jaki jest według was Jacek
Soplica, wykorzystując problematykę lekcji oraz pracę domową wykonaną metodą
szkieletu ryby.
3. Jacek Soplica jest człowiekiem nieszczęśliwym.
4. Wszyscy ładnie pracowaliście. Ocenię pracę grupy, której wnioski były najbardziej
dojrzałe i przemyślane.
Konspekt lekcji języka polskiego – Jakiż jesteś Jacku Soplico?
5
Praca domowa :
5. W ramach pracy domowej proszę napisać krótką pięciozdaniową odpowiedź na
pytanie : Dlaczego mimo wagi postaci Jacka Soplicy autor epopei uczynił Tadeusza
bohaterem tytułowym?
6. Proszę zebrać i oddać mi do oceny waszą pracę domową „szkielet ryby” z oceną
Jacka Soplicy.