III. Kościół seminaryjny św. Trójcy w Kielcach, wycieczka KP DK

III. Kościół seminaryjny św. Trójcy w Kielcach, wycieczka KP DK – ćwiczenia do tematyki wykładów:
parafie, kapituły, klasztory, sztuka.
Data:
11.01.2014
Miejsce:
Kościół seminaryjny św. Trójcy w Kielcach.
Czas:
1 h (14 30-15 30).
Temat:
Kościół seminaryjny św. Trójcy w Kielcach.
Prowadzący:
ks. dr A. Kwaśniewski, Maria Spława - Neyman, Joanna Gołębiowska.
Odpowiedzialny za czas
Grzegorz Szlefarski.
Plan:
1. Architektura
Dariusz Stępień (10 minut).
2. Ołtarz główny
Bożena Wychowaniec (5 minut).
3. Szpital
Grzegorz Szlefarski (7 minut).
4. Służba Boża w Kościele św. Trójcy
Teresa Orlikowska (5 minut).
5. Postać ks. Gruszczyńskiego
Kazimierz Gruszczyński (5 minut).
6. Stanisław Czechowski
Joanna Gołębiowska (3 minuty).
7. Dyskusja
ks. dr Andrzej Kwaśniewski.
Sprawozdanie:
Prezentację swoją zaczął Dariusz Stępień informując grupę kursantów o bogatej architekturze
zabytkowego, murowanego, jednonawowego kościoła, mieszczącego się na ulicy Jana Pawła II nieopodal
katedry. Wczesnobarokowy, tynkowany kościół posiada trój-przęsłową prostokątną nawę. W zachodniej
części nawy - pod chórem znajduje się wejście i przedsionek, od południa zakrystia, a od północy kaplica.
W zakrystii, kaplicy i przedsionku - sklepienie kolebkowo-krzyżowe. Na osi wczesnobarokowy portal z
piaskowca zdobiony jest hierogramem IHS oraz płaskorzeźbą przedstawiającą Boga Ojca błogosławiącego
kulę świata. Trójkąt wyobraża Trójcę Świętą. Do wnętrza wchodzimy przez kruchtę - wejście bocznymi
drzwiami, w której umieszczono liczne tablice upamiętniające m.in. profesorów z sąsiadującej z kościołem
szkoły i seminarium.
Bożena Wychowaniec przedstawiła informacje na temat barokowego ołtarza głównego, który
został wykonany przez krakowskiego artystę A. Frączkiewicza przedstawiającego Trójcę Przenajświętszą ,
jak również bocznych mniejszych ołtarzy św. Anny i św. Joachima. Po bokach ołtarza głównego
ustawiono dwie złocone figury Ojców Kościoła szczególnie związanych z prawdą o Trójcy Świętej: św.
Atanazego Wielkiego oraz św. Augustyna. Wyposażenie świątyni pochodzi głównie z XVIII w. barokowe i późnobarokowe ołtarze (ufundowane przez bpa. Konstantego Szaniawskiego), ambona, chór
drewniany - trzykondygnacyjny, nawiązujący do nazwy kościoła.
Z zainteresowaniem słuchacze śledzili wypowiedzi Pana Grzegorza Szlefarskiego, pozyskując
wiedzę na temat dziejów szpitala , który miał przede wszystkim służyć starym kieleckim górnikom. W
północnym budynku znajdowało się probostwo oraz przytułek - szpital dla mężczyzn, w południowym przytułek dla kobiet. Obecny kościół św. Trójcy, murowany powstał staraniem ks. Macieja
Obłomkowicza, kanonika i oficjała kieleckiego. W miejscu kaplicy powstał kościół, który poświęcono w
1646 roku. Budynki szpitala nie zachowały się. W tym miejscu stanęły gmachy: seminarium i szkoły.
Kościół od 1727 roku został kościołem seminaryjnym. Ponadto służył celom szkoły średniej złożonej
przez bp. Szaniawskiego, która w wyniku ewolucji na przestrzeni wieków przekształciła się w gimnazjum
im. S. Żeromskiego.
Kościół Świętej Trójcy jest obecnie kościołem Wyższego Seminarium Duchownego w Kielcach, o
czym przypomniała Pani Teresa Orlikowska. Proboszczem jest każdorazowy rektor Seminarium, w
którego imieniu opiekę nad kościołem sprawuje jeden z księży profesorów. Ten mały kościółek służy
Seminarium Duchownemu przede wszystkim do nauki dla kandydatów na księży. . Ponadto w soboty o
godz. 6. 45 Msza św. jest odprawiana w języku łacińskim (według Mszału Pawła VI), z elementami
śpiewu gregoriańskiego. W dni powszednie w kościele trwa całodzienna adoracja Najświętszego
Sakramentu.
Żywą lekcję historii przedstawiającą postać ks. Gruszczyńskiego, przeprowadził cioteczny prawnuk
księdza - Pan Kazimierz Gruszczyński odpowiadając na pytania zebranych. Z tej okazji zostało wykonane
zdjęcie referenta pod epitafium jego krewnego. Na zakończenie dowiedzieliśmy się, że Stanisław
Czechowski – starosta kielecki po ukończeniu budowy kościoła w 1644 roku ufundował kaplicę Zaśnięcia
Najświętszej Marii Panny o czym poinformowała Pani Joanna Gołębiowska. Po skończonych
wystąpieniach ks. Andrzej Kwaśniewski zaanimował dyskusję, w trakcie które wyjaśniano i precyzowano
kwestie dotyczące dziejów Kościoła Świętej Trójcy.
Literatura (wybrana):
M. Witkowski, Kolegiata Panny Maryi w Kielcach, „Pamiętnik religijno-moralny”, 9 (1845), s. 195 F. Puchalski, Seminarium Kieleckie, rys historyczny i dokumenty, Kielce,1901.
J. Zdanowski Kościół Św. Trójcy w Kielcach, Pamiętnik Koła Kielczan t.4,
J. Zdanowski, Kościół Katedralny Najświętszej Maryi Panny w Kielcach, Kielce 1920.
Z. Nocoń, Kościół Św. Trójcy i jego rola w formacji alumnów Seminarium Kieleckiego, „Kielecki Przegląd
Diecezjalny”, 1977, nr 4-5, s. 244- 258.
Sprawozdanie sporządziła: Bożena Wychowaniec