Rozdzielnice końcowe instalacji niskiego napięcia

Ei
O s p r z ę t
e l e k t r o i n s t a l a c y j n y
Rozdzielnice końcowe instalacji
niskiego napięcia
Najważniejszymi elementami
każdej instalacji elektrycznej
są zabezpieczenia.
Od tych elementów
zależy bezpieczeństwo,
funkcjonalność, a także
niezawodność instalacji.
Każda instalacja elektryczna musi być
zabezpieczona. Obecnie większość zabezpieczeń końcowych instalacji elektrycznych niskiego napięcia jest montowana
na wspólnej szynie DIN 35 mm. W tym
systemie montuje się również dodatkowy osprzęt a także elementy automatyki
i urządzeń pomiarowych. Typowymi przykładami takich aparatów są transformatory,
dzwonki czy kontrolki napięcia zasilania.
W instalacjach wnętrzowych pomieszczeń
o charakterze biurowym i mieszkalnym,
dzielnic mają duże możliwości adaptacji
otworów do prowadzenia przewodów. Przy
projektowaniu instalacji, jeśli to możliwe,
zasilanie powinno być prowadzone od dołu,
a odbiory wyprowadzone od góry rozdzielnicy.
Parametrem zmiennym jest szerokość aparatu, która jest równa wielokrotności jednego
modułu. W większych rozdzielnicach listwy
montażowe są dzielone na kilka rzędów,
co trzeba uwzględnić przy projektowaniu
rozmieszczenia aparatów. Znając schemat
ideowy oraz wielkość każdego z aparatów
można łatwo dobrać wielkość rozdzielnicy.
Rezerwa
warunki eksploatacji pozwalają na stosowanie rozdzielnic wykonanych z tworzywa
sztucznego oraz aparatury praktycznie bez
ograniczeń temperaturowych. W większości
zastosowań wystarczające są rozdzielnice o stopniu ochrony IP30. Odporność
na udary mechaniczne typowych rozdzielnic, wyrażona stopniem IK06 jest
wystarczająca dla większości zastosowań.
Obecnie, bardzo są popularne rozdzielnice, w których pola dostępu są przykryte
pokrywą wykonaną z półprzeźroczystego,
przyciemnianego tworzywa. Rozdzielnice
w tym wykonaniu mają stopień ochrony
IP40.
Dobór wielkości
Przez wielkość rozdzielnicy najczęściej rozumie się liczbę modułów. Każdy
z aparatów ma znormalizowane wymiary.
30
Elektroinstalator 12/2007
Rezerwa to wolne miejsce w rozdzielnicy,
pozostawione dla montażu nie przewidzianych wcześniej urządzeń. Jest to bardzo
ważny czynnik podczas prac projektowych
i często niewłaściwe interpretowany. Brak
rezerwy to pozorne oszczędności, dlatego obecnie jest to już nie praktykowane.
Często można spotkać rezerwę w postaci
wolnego, nie wykorzystanego zabezpieczenia np. wyłącznika nadprądowego z podłączonym zasilaniem. Trudno na etapie prac
projektowych przewidzieć przyszłe potrzeby. Dlatego najlepszym rozwiązaniem jest
pozostawienie nadmiaru mocy oraz racjonalnej liczby wolnych pól w rozdzielnicy.
W rozdzielnicach część pól jest fabrycznie
zalepiona, co można traktować jako rezerwę. Należy też zwrócić uwagę na odpowiednią liczbę wolnych zacisków szyny neutralnej oraz przewodu ochronnego.
Sposób montażu
Sposób montażu rozdzielnicy jest zwykle narzucony przez warunki prowadzenia
instalacji w budynku. Są powszechnie stosowane dwa typy rozdzielnic ściennych:
natynkowe oraz podtynkowe. Oba typy roz-
Miejsce montażu
Położenie rozdzielnicy nie może być przypadkowe. Miejsce instalacji ma duży wpływ
na jej bezpieczeństwo oraz trwałość. Ważna
jest również ochrona przed uszkodzeniami mechanicznymi. Często rozdzielnice są
montowane w pionowych kanałach kablowych (zwanych potocznie pionami) lub
w ich pobliżu. Zwykle jest to środek budynku
lub środek mieszkania czy korytarza. Takie
umiejscowienie rozdzielnicy znacznie ułatwia
później prowadzenie instalacji. Jeśli rozdzielnica musi być chroniona przed dostępem
dla osób niepowołanych, najczęściej stosuje
się specjalne wykonania rozdzielnic z wbudowanymi zabezpieczeniami np. zamkiem
w drzwiach na klucz patentowy. W budownictwie mieszkaniowym, rozdzielnice lokatorskie są często umieszczane nad drzwiami
wejściowymi. Dzięki temu prawdopodobieństwo mechanicznego uszkodzenia jest mniejsze. Również w sposób naturalny utrudniony
jest dostęp dla dzieci.
Podsumowanie
Dobór rozdzielnicy jest jednym z podstawowych etapów przy budowie i podczas
większości remontów instalacji. Dynamiczny
rozwój aparatury modułowej powoduje, że
rozdzielnice z szyną DIN 35 mm są wykorzystywane coraz częściej. Jest to z pewnością
dobry trend mający pozytywny wpływ na
bezpieczeństwo i funkcjonalność instalacji
elektrycznych.
Ei
Mgr inż. Paweł Sadowski
KANLUX
www.elektroinstalator.com.pl