Program profilaktyki - Szkoła Podstawowa nr 21 w Lublinie

Transkrypt

Szkoła Podstawowa nr 21
im. Królowej Jadwigi w Lublinie
PROGRAM PROFILAKTYKI
„Jestem bezpieczny”
na lata 2016-2020
Pieczęć szkoły
Wersja
1.0
Strona
1/45
Zatwierdzono do realizacji: data i podpis.
Przewodniczący Rady Pedagogicznej
15.03.2016 r.
Przewodniczący Rady Rodziców
23.03.2016 r.
SPIS TREŚCI
Rozdział I
1. Podstawa prawna.
2. Wprowadzenie.
Rozdział II
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Cele programu.
Organizacja i zakres.
Zadania i sposoby realizacji.
Metody i formy.
Strategie oddziaływań na uczniów.
Osoby odpowiedzialne za realizację.
1.
2.
3.
4.
Spis obszarów w zakresie profilaktyki uniwersalnej.
Przykładowe sposoby realizacji programu.
Spis obszarów w zakresie profilaktyki selektywnej.
Spis obszarów w zakresie profilaktyki wskazującej.
1.
2.
3.
4.
Treści programu – profilaktyka uniwersalna.
Przykładowe sposoby realizacji profilaktyki uniwersalnej.
Przykładowe sposoby realizacji profilaktyki selektywnej.
Przykładowe sposoby realizacji profilaktyki wskazującej.
Rozdział III
Rozdział IV
Rozdział V
1. Ewaluacja programu.
2. Załączniki.
3. Bibliografia.
Wersja
Strona
1.0
2/45
ROZDZIAŁ I
1. Podstawa prawna











Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997r. nr 78, poz. 483
ze zm.);
Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne ONZ dnia 20 listopada
1989 r. (Dz. U. z 1991 r. nr 120, poz.526 ze zm.);
Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. 2014 r.,
poz. 382);
Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2011 r.
nr 231, poz. 1375 ze zm.);
Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi (Dz. U. 2012 nr 0, poz. 1356);
Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U 2012 r. , poz. 124 ze
zm.);
Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie przed następstwami używania tytoniu
i wyrobów tytoniowych (Dz. U. 1996 r. nr 10, poz. 55 ze zm.);
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy
programowej
wychowania
przedszkolnego
oraz
kształcenia
ogólnego
w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2012 r. poz. 977);
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów
publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. z 2001 r. nr 61, poz. 624 ze zm.);
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r.
w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci
i młodzieży zagrożonej uzależnieniem (Dz. U. z 2003 r. nr 26, poz. 226).
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 18 sierpnia 2015 roku w sprawie zakresu
i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej,
edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii.
2. Wprowadzenie
Szkolny Program Profilaktyki „Jestem bezpieczny” został zmodyfikowany w wyniku ukazania się Rozporządzenia MEN z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia
szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej
i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii, które nakłada na szkołę obowiązek stworzenia programu profilaktyki uwzględniającego trzy rodzaje profilaktyki: uniwersalnej, selektywnej
i wskazującej.
Źródłem i oparciem Szkolnego Programu Profilaktyki są realne problemy i zagrożenia pojawiające się w Szkole i jej najbliższym środowisku, które zostały ujawnione w wyniku badania
diagnozującego środowisko szkolne.
Diagnoza środowiska szkolnego wskazuje, że zagrożenia najczęściej występujące w naszej
szkole to:
1) agresja werbalna(wulgaryzmy, wyśmiewanie),
2) agresja fizyczna (popychanie, drobne bójki,
3) nieprzestrzeganie zasad etykiety,
4) problemy emocjonalne związane z niską samooceną.
Podstawą do opracowania programu profilaktyki są wnioski płynące z analizy sytuacji wychowawczej w szkole dokonanej w oparciu o:
1) badanie ankietowe dotyczące problematyki używek,
2) analizę dokumentacji szkolnej,
Wersja
Strona
1.0
3/45
3) obserwację zachowań uczniów w sytuacjach typowo szkolnych i pozalekcyjnych.
Dokumentacją realizacji zadań zawartych w programie są:
 ankiety uczniów, nauczycieli, rodziców: wstępna i ewaluacyjna,
 wytwory uczniów (prace pisemne, plakaty),
 wpisy w dziennikach szkolnych; zeszyty spotkań, listy obecności,
 plan zajęć,
 ewaluacje i monitoring.
ROZDZIAŁ II
1. Cele programu
Cel ogólny programu:
Zmniejszenie ilości zachowań naruszających poczucie bezpieczeństwa uczniów w szkole i poza nią.
Cele szczegółowe programu:
1. Kształtowanie umiejętności porozumiewania się i utrzymywania poprawnych kontaktów z innymi dziećmi, dorosłymi.
2. Wykształcenie umiejętności działania w różnych sytuacjach szkolnych i pozaszkolnych.
3. Uczenie zwyczajów, obyczajów właściwych zachowań w środowisku rodzinnym, w szkole
i wobec obcych.
4. Budowanie pozytywnego obrazu samego siebie.
5. Zwiększenie zaangażowania rodziny.
6. Wdrażanie uczniów do samodzielności w dążeniu do dobra indywidualnego i społecznego.
7. Przygotowanie do rozpoznawania wartości moralnych, dokonywania wyborów i hierarchizacji
wartości.
8. Stwarzanie możliwości do doskonalenia się.
9. Zwiększenie umiejętności przewidywania zagrożeń, unikania ich, radzenia sobie z trudną sytuacją.
2. Organizacja i zakres Szkolnego Programu Profilaktyki
Program przeznaczony jest do realizacji w Szkole Podstawowej nr 21 w Lublinie. Stanowi
element uzupełniający do wybranego programu realizowanego w danym oddziale. Realizacja zagadnień programowych nie wymaga od nauczyciela zachowania proponowanego porządku obszarowego i ścisłego trzymania się go, lecz pozwala elastycznie dostosowywać treści do wieku
uczniów, ich potrzeb i możliwości oraz sytuacji wynikających z życia.
Wszystkie z proponowanych zagadnień są podparte propozycjami konkretnych sposobów realizacji bardzo prostych w wykonaniu, angażujących każdą ze sfer aktywności dzieci wzmacniających
osobowość dziecka, rozwijających ich kreatywność i asertywne zachowania. Nauczyciele, którzy
zechcą go wdrażać i realizować spełnią rolę inspiratorów i organizatorów tych zajęć stosując własne rozwiązania. Celem pracy nauczycieli jest wykształcenie u dzieci umiejętności unikania sytuacji
stania się ofiarą przestępstwa, czy żywiołu lub sprawcą nieszczęścia, nabycie umiejętności proszenia o pomoc w chwili zagrożenia oraz wyuczenie przewidywania niebezpieczeństwa.
Organizatorzy i realizatorzy działań to: pracownicy szkoły, rodzice, uczniowie, przedstawiciele
instytucji prewencyjnych.
Terenem działania jest głównie szkoła, podczas zajęć lekcyjnych, zajęć z wychowawcą, zajęć
pozalekcyjnych (np. świetlicowych), innej działalności wychowawczej oraz dom rodzinny i najbliższe otoczenie szkoły.
Wersja
Strona
1.0
4/45
Działania profilaktyczne Szkoły opierają się o profilaktykę uniwersalną, w której największy nacisk kładzie się na czynniki chroniące i promowanie zdrowego stylu życia.
3. Zadania i sposoby realizacji
Podstawowym zadaniem Programu jest kształtowanie osobowości uczniów przez proponowane:
1. Treści:
- dom rodzinny - dziecko jako członek rodziny,
- szkoła - dziecko jako uczeń , kolega , przyjaciel,
- zabawy, zajęcia, przygody dzieci,
- poznanie własnego ciała,
- dbałość o zdrowie,
- higiena własna i otoczenia,
- zrozumienie a tolerancja,
- podobieństwa i różnice między ludźmi,
- bezpieczeństwo, w tym poruszanie się po drogach publicznych, rozpoznawanie sygnałów
alarmowych o niebezpieczeństwie,
- urządzenia techniczne powszechnego użytku i ich bezpieczne użytkowanie.
2. Bezpośredni kontakt z osobami dorosłymi (rodzicami, nauczycielami, przedstawicielami instytucji prewencyjnych).
4. Metody i formy realizacji












zajęcia w ramach godzin wychowawczych,
zajęcia w trakcie realizacji poszczególnych przedmiotów,
prelekcje,
warsztaty,
pogadanki,
projekcje filmów,
gazetki ścienne
rozmowy indywidualne,
zajęcia pozalekcyjne (wycieczki, ogniska, kola zainteresowań),
uroczystości szkolne (festyn zdrowia, wigilie klasowe),
apele okolicznościowe i porządkowe,
badania ankietowe.
5. Strategie oddziaływań na uczniów
Działania informacyjno – edukacyjne skierowane na:

kształtowanie postaw, wartości i umiejętności prozdrowotnych
Działania alternatywne polegające na:

organizowaniu zajęć: specjalistycznych, sportowych, pozalekcyjnych wdrażających uczniów
do aktywnego i twórczego trybu życia
Działania interwencyjne:





Wersja
Strona
praca indywidualna z dzieckiem i rodziną
organizowanie zajęć wspierających rozwój
wsparcie pedagogiczno-psychologiczne
interwencje wychowawcze
korzystanie z pomocy specjalistów
6. Osoby odpowiedzialne za realizację










Dyrektor szkoły
wicedyrektorzy
kierownik świetlicy;
wychowawcy klas,
nauczyciele pozostałych przedmiotów,
pedagog szkolny,
psycholog szkolny,
rodzice,
pielęgniarka szkolna,
intendent.
ROZDZIAŁ III
1. Spis obszarów w zakresie profilaktyki uniwersalnej
I. Ja, rodzina i dom.
a. Nie jestem sam.
b. Co może się zdarzyć?
a. Decyzje zdrowotne – chcę być sobą.
II. W szkole.
a. Tworzymy społeczność.
b. Moi przyjaciele.
c. Dorośli i MY w szkole.
III. W drodze do szkoły i po lekcjach.
a. Co może się zdarzyć?
b. Bawię się bezpiecznie.
c. Jestem odpowiedzialny.
IV. Wśród innych ludzi i na łonie przyrody.
a. Obserwuję otoczenie i jestem spostrzegawczy.
b. Na wakacjach.
c. Żywioły.
d. Nie ucz mnie przemocy.
e. Dobre i złe tajemnice.
f. To miło pomagać innym ludziom.
V. Postrzeganie siebie i rozumienie uczuć.
a. Wszyscy jesteśmy niepowtarzalni.
a. Różnimy się między sobą.
b. Jesteśmy podobni do siebie.
VI. Moi rodzice, moi nauczyciele.
a. Nauczyciele – rodzicom.
VII. Promocja zdrowia.
a. Zdrowe odżywianie.
b. Zdrowie, higiena nauki i wypoczynku.
1.0
5/45
Wersja
Strona
1.0
6/45
c. Higiena osobista i higiena okresu dorastania.
d. Działania zmierzające do przeciwdziałania narkomanii.
2. Spis obszarów w zakresie profilaktyki selektywnej
I. Przeciwdziałanie niepowodzeniom szkolnym:
a. Udzielanie uczniom pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
b. Diagnoza uczniów pod kątem specjalnych potrzeb edukacyjnych.
c. Wyrównywanie braków w wiadomościach szkolnych.
d. Pomoc uczniom z fragmentarycznymi deficytami rozwojowymi.
e. Objęcie opieką dzieci z rodzin dysfunkcyjnych.
f. Pomoc rodzicom i nauczycielom w diagnozowaniu i rozwijaniu potencjalnych możliwości uczniów.
g. Nawiązanie ścisłej współpracy z rodzicami uczniów przejawiających zachowania
agresywne.
h. Profilaktyka agresji i przemocy w szkole.
3. Spis obszarów w zakresie profilaktyki wskazującej.
I.
II.
III.
IV.
V.
Szkolna interwencja profilaktyczna –natychmiastowe powiadomienie rodziców.
a. Diagnoza.
b. Porada.
c. Kontrakt.
d. Monitorowanie kontraktu.
Organizowanie zajęć wspierających rozwój.
a. Zajęcia i dyskusje w klasach na temat szkodliwości narkotyków, papierosów
i alkoholu.
b. Zajęcia rozwijające uzdolnienia i zainteresowania uczniów.
Interwencje wychowawcze.
a. Szkolne procedury bezpiecznego pobytu uczniów w szkole.
b. Uczenie konstruktywnego odmawiania.
c. Dyżury nauczycieli.
Wsparcie pedagogiczno-psychologiczne.
a. Współpraca z rodzicami.
b. Organizowanie akcji profilaktycznych.
c. Poradnictwo indywidualne.
Korzystanie z pomocy specjalistów.
a. Współpraca z instytucjami.
b. Rozwijanie kompetencji wychowawczych nauczycieli i wychowawców.
c. Pomoc uczniom z rodzin alkoholików i narkomanów.
Wersja
Strona
1.0
7/45
ROZDZIAŁ IV
1.
Treści programu – profilaktyka uniwersalna
Poziom I-III
Obszar
Ja, rodzina i
dom
Zagadnienie
Nie jestem sam.
Co może się zdarzyć?
Decyzje zdrowotne – chcę być sobą.
Temat
1. Mam swoją rodzinę.
2. Każdy w rodzinie spełnia określone obowiązki.
3. Prawa dziecka.
4. Pomagam rodzinie – rodzina pomaga mnie.
1. Żywioły w domu – ogień i woda.
2. Środki chemiczne w domu - trucizny
i lekarstwa.
3. Korzystanie z urządzeń technicznych – prąd,
gaz.
4. Trujące rośliny w domu.
5. Nie chcę być samotny z mediami – telewizor, wideo, komputer, Internet.
6. Obcy i JA - nieobecność rodziców.
7. Niewłaściwe zabawy w domu.
1. Zdrowo się odżywiam.
2. Dbam o zdrowe ciało.
3. Promowanie aktywności ruchowej.
4. Szkodliwe używki.
Poziom IV-VI
Temat
5. Jaka jest moja rola w rodzinie?
6. Rodziny są różne.
8. Uzależnienie od alkoholu wpływa na całą
rodzinę.
9. Moi rodzice palą.
5. Jak zmieniać swoje przyzwyczajenia.
6. Zdrowe życie.
7. Budowa mojego ciała.
8. Substancje szkodliwe dla naszego organizmu.
9. Co wiemy o paleniu papierosów?
10.Działanie nikotyny na nasze ciało.
11.Dlaczego młodzi ludzie palą papierosy?
12.Co wiemy o alkoholu.
13.Dlaczego ludzie piją alkohol?
14.Jak można uzależnić się od alkoholu?
15.Co wiemy o narkotykach?
16.Dlaczego ludzie biorą narkotyki?
17.Podejmuje odpowiedzialne decyzje doty-
Wersja
Strona
1.0
8/45
czące zdrowia.
W szkole
Tworzymy społeczność.
1. Razem uczymy się i razem bawimy się.
2. Klasa – to MY. Identyfikacja i wsparcie.
3. Czy klasa ma wpływ na mnie? Czy ja mam
wpływ na klasę?
4. Wspólnie rozwiązujemy problemy.
Moi przyjaciele.
1. Co nas złączyło – spotykamy się po lekcjach.
2. Czy chcę iść na wagary?
3. Kiedy nudzimy się, to …
4. Trudne sytuacje – trudne decyzje (czy dam
się namówić).
1. Dążymy do jednego celu – różnice i podobieństwa.
2. Prawa i obowiązki ucznia.
3. Czy mam wpływ na to, co dzieje się
w Szkole?
1. W ruchu drogowym.
2. Obcy i JA - na ulicy.
3. Uwaga! Pies.
1. Miejsca nie do zabawy (na budowie,
w ruinach, piwnice, strychy, ulica).
2. Na placu zabaw.
3. Witamy Nowy Rok - fajerwerki.
4. Potrafię powiedzieć innym, że bawią się
niewłaściwie.
1. Moi rodzice wiedzą, gdzie jestem.
2. Przestrzegam ustalonych zasad.
Dorośli i MY w Szkole.
W drodze do
szkoły i po
lekcjach
Co może się zdarzyć?
Bawię się bezpiecznie.
Jestem odpowiedzialny i wiem,
co robię.
5. Jak pomóc tym, którzy czyją się odrzuceni?
6. Grupy, do których należymy.
7. Jak lepiej rozumieć innych ludzi?
8. Uczymy się współdziałania.
9. Jak inni wpływają na nas?
10.Pomagamy sobie nawzajem.
11.Rozwiązujemy problemy.
12.Jak podobieństwa i różnice wpływają na
nasze wzajemne kontakty?
13 Sposoby rozwiązywania konfliktów.
5. Moje przyjaźnie.
4. Konflikty są częścią naszego życia.
4. Czasem podejmujemy ryzykowne decyzje.
5. Czasem zmieniamy swoje decyzje.
Wersja
Strona
1.0
9/45
3. Wierzę w siebie.
Wśród innych Obserwuję otoczenie i jestem spoludzi
strzegawczy.
i na łonie
Obcy wkoło mnie.
przyrody
Na wakacjach.
Żywioły.
Nie ucz mnie przemocy.
Dobre i złe tajemnice.
To miło pomagać innym ludziom.
Postrzeganie
siebie
i rozumienie
uczuć
Wszyscy jesteśmy niepowtarzalni.
Różnimy się między sobą.
1. Moi sprzymierzeńcy.
2. Jaki był przebieg zdarzenia i co to jest „rysopis”.
1. Osoby przyjazne i nieprzyjazne.
1. W lesie, w górach i nad wodą.
2. Na lodzie i śniegu.
3. Na rowerze.
4. W terenie – niewypały, rowy.
1. W czasie burzy.
2. Podczas powodzi.
3. Pożar.
1. Słowa, które ranią.
2. Przepraszam – nie biję.
3. Broń palna – jest nabita.
4. Wandale.
1. Wiem, co to jest tajemnica.
2. Rozumiem i rozpoznaję sytuację niebezpieczną – umiem o niej opowiedzieć. (wyłudzanie, molestowanie i in.)
1. Doceniam znaczenie wzajemnej pomocy.
2. Dzielimy się różnymi dobrami.
1. W wielu rzeczach jestem bardzo dobry.
2. Dlaczego w niektórych sytuacjach czuję się
źle, co mnie złości?
3. Możemy wpływać na swoje uczucia.
1. Intymność budowy i higieny mojego ciała.
2. Nie jesteśmy tacy sami.
3. Szanuję uczucia swoje i innych.
2. Namawianie.
3. Uczymy się odmawiać.
5. Jak sobie radzić z agresją i przemocą?
3. Jaki jestem?
4. Moje sukcesy.
5. Dlaczego ważne jest zwracanie uwagi na
swoje emocje?
6. Dobre myślenie o sobie.
7. Moje lęki i niepokoje.
8. Jakim człowiekiem chcę być?
6. Uczucia i reakcje organizmu.
7. Jak radzić sobie ze wstydem?
8. Co robisz ze swoją złością?
Jesteśmy podobni do siebie.
Moi rodzice, Nauczyciele – rodzicom.
moi nauczyciele
4. Umniejszanie wartości.
5. Trudne uczucia i ich wyrażanie.
1. Mamy takie same potrzeby życiowe.
2. Odczuwamy - cieszymy się i smucimy.
Wersja
Strona
1.0
10/45
9. Ludzie różnią się między sobą.
10.Nasze potrzeby.
3. Doceniam innych a inni doceniają mnie.
4. Możemy wpływać na swój nastrój.
5. Kiedy czuję się samotny.
1. Nasze dziecko rozpoczyna naukę w szkole – 7. Skuteczna komunikacja w rodzinie, czyli
skuteczne sposoby wdrażania do systemawzajemnie się rozumiemy.
tycznej pracy i obowiązków ucznia.
8. Wychowanie bez przemocy – wychowaniem
2. Jak nauczyć dziecko uczyć się, czyli nowoze zrozumieniem.
czesne techniki szybkiego zapamiętywania? 9. Zaspakajanie potrzeb emocjonalnych a bu3. Komputer w życiu naszego dziecka.
dowanie poczucia własnej wartości u dziec4. Tworzenie tradycji rodzinnych i klasowych
ka.
najskuteczniejszą formą socjalizacji.
10.Rady i porady wychowawcy i pedagoga dla
5. W jaki sposób nasze dziecko jest oceniane
rodziców czwartoklasisty – trudny próg.
w szkole? Ocena opisowa a ocena w skali
11.Uczyć się, ale jak? Nowoczesne techniki
1 - 6.
szyb-kiego zapamiętywania ponownie.
6. Bawimy się i cieszymy, czyli zabawy dla
12.Wpływ mediów na dziecko.
dzieci
13.Wartościowe lektury naszych dzieci.
i rodziców.
14.Jak łagodnie przejść z dzieckiem przez
okres dojrzewania?
15.Aktywność nastolatka drogą do życia bez
nałogów.
16.Sposoby obrony przed stresem, czyli dziwne zachowania dzieci.
Wersja
Strona
1.0
11/45
2. Przykładowe sposoby realizacji profilaktyki uniwersalnej
Cele - osiągnięcia ucznia
Ja, Rodzina i dom
Nie jestem sam.
Mam swoją rodzinę.
- Odnajduje związki pokrewieństwa między
człon-kami rodziny.
- Rozumie pojęcie: rodzina, rodzice, dziecko,
rodzeństwo, dziadkowie, wnuki.
- Wymienia członków swojej rodziny.
- Wie, czym interesują się członkowie najbliższej rodziny.
Każdy w rodzinie spełnia
określone obowiązki.
-
Prawa dziecka.
-
Sposoby realizacji
Sojusznicy
- Samorzutne wypowiedzi w oparciu rodzice
o własne doświadczenia, zdjęcia rodzinne.
- Rysowanie drzewa genealogicznego.
- Wykonywanie kartek okolicznościowych
i redagowanie życzeń.
- Przygotowanie części artystycznej, np.
z okazji Święta Matki.
Wymienia swoje obowiązki oraz sumiennie - Odgrywanie scen z życia rodziny.
rodzice
je wypełnia.
- Samorzutne wypowiedzi w oparciu
Wie, że konieczny jest podział pracy o własne doświadczenia.
w związku z różnorodnością obowiązków
związaną z prowadzeniem domu.
Szanuje pracę swoją i innych.
Ma poczucie własnej wartości i świadomość - Rozmowy w kręgu ("Kto to samotny mat. poliposiadania praw.
człowiek", "Dlaczego ludzie sobie ufa- cyjne
Jest przeświadczony, że w każdej sytuacji ją", "Co to znaczy, że ktoś ma kłopoty"). pedagog,
można znaleźć wyjście.
- Projektowanie graficzne: "Kto mi ufa", psycholog,
Próbuje szukać pomocy.
"Komu ja ufam", "Kto może mi pomóc", Konwencja
"Komu ja mogę pomóc", "Nie jesteś Praw Dziecka, filmy
sam".
- Drama - sytuacje dotyczące podanych
numerów telefonów oraz konkretnych
wydarzeń: "Pali się", "Jestem bardzo bity", "Ktoś namawia mnie do włamania".
- Czytanie i nauka tekstu: "Prawa dzieci".
- Słuchanie cicho czytanych tekstów
o problemach dziecięcych.
- Swobodne wypowiedzi dotyczące wy-
Pomagam rodzinie – rodzina pomaga mnie.
Jaka jest moja rola
w rodzi-nie?
Co może się
zdarzyć?
-
-
Rodziny są różne.
-
Żywioły w domu – ogień
i woda.
-
Wersja
Strona
1.0
12/45
branej problematyki, o której trudno
mówić wprost: wymuszanie, kradzieże,
próby zażywania narkotyków, molestowanie.
Umie porozumieć się z członkami rodziny - Odgrywanie scen z życia rodziny.
rodzice
w różnych sytuacjach życiowych.
- Samorzutne wypowiedzi w oparciu dziadkowie
Jest odpowiedzialny za podejmowane działa- o własne doświadczenia.
nia
- Wykonanie „pomocnych dłoni”.
i ma właściwy stosunek do pozytywnych zachowań własnych.
Wykonuje w domu różne czynności.
Uświadamia sobie, jaka jest jego rola - Indywidualne przemyślenia uczniów rodzice
w rodzinie i jakie ma znaczenie.
z wykorzystaniem ujęcia plastycznego.
- Dyskusja w grupach rówieśniczych.
- Uogólnienie obrazu rodziny.
Rozumie różne sytuacje rodzinne.
- Prowadzenie dyskusji nt. „Po co po- pedagog
trzebna jest rodzina?”
- Formułowanie definicji rodziny.
- Proca w grupach.
Rozpoznaje się te zagrożenia.
- Uściślanie słownictwa (lekkomyślność, przedst.
Przewiduje sytuacje grożące żywiołami.
pewność siebie, brawura, przezorność,
Straży Porozwaga).
żarnej
Zna zasady właściwego zachowania w kontakcie z wodą, ogniem.
- Wypowiedzi na podstawie własnych
Zna numery telefonów służb bezpieczeństwa
doświadczeń.
- Wypowiedzi na podstawie czytanych
i pogotowia ratunkowego.
Posiada umiejętność proszenia o pomoc tekstów.
- Pisanie listów do rodziców z prośbą
(służb pogotowia).
o pomoc w unikaniu zagrożeń.
- Układanie niedokończonych zdań.
- Budowanie listy zasad sztuki unikania
zagrożeń z ogniem, wodą.
- Plastyczne przedstawianie zasad bezpiecznych zachowań w formie plakatów
np. najpierw zapal zapałkę, potem włącz
Środki chemiczne w domu - - Wymienia podstawowe lekarstwa z podręcznej apteczki.
trucizny i lekarstwa.
- Rozumie konieczność ograniczonego zaufania
w ich przyjmowaniu.
- Nazywa środki będące trucizną (rozpuszczalniki, kleje, proszki - środki odurzające).
- Zna zasady właściwego leczenia: przyjmowania lekarstw.
- Wie, jak należy usunąć rtęć z mieszkania.
Korzystanie z urządzeń
technicznych – prąd, gaz.
- Rozumie, że technika zmienia życie ludzi.
- Zna i respektuje zasady bezpieczeństwa podczas korzystania z urządzeń elektrycznych.
- Wie, dlaczego należy oszczędzać elektryczność, gaz i wodę.
Wersja
Strona
1.0
13/45
gaz.
- Scenki dramowe.
- Przeprowadzanie rozmów telefonicznych
(pogotowie, policja).
- Układanie zdań: pytających, oznajmujących, wykrzyknikowych.
- Pisanie zdań.
- Uściślanie słownictwa (lekarstwo, recep- pielęgniarka
ta, narkotyk).
- Rozmowa - kontrolowane i niekontrolowane zażywanie leków.
- Praca w grupach - ustalanie korzyści
i niebezpieczeństw zażywania leków.
- Pisanie listy niebezpiecznych leków.
- Wypowiedzi na podstawie obserwacji
i doświadczeń (co to narkotyki).
- Układanie zdań - haseł np. "Nie daj się
skusić".
- Plastyczne przedstawianie tabletek –
narkotyków.
- Słuchanie opowiadania nauczyciela na
temat szkodliwości rtęci (rozbity termometr).
- Wypowiedzi - Jak poradzić sobie w sytuacji kontaktu z rtęcią?
- Rozmowa na temat znaczenia urządzeń elektryk
technicznych w życiu człowieka.
- Samodzielne opisywanie urządzenia
elektrycznego.
- Ustalanie i przedstawianie zasad bezpiecznego korzystania z tych urządzeń.
- Czytanie opowiadania pt. "Duży rachunek".
- Układanie zdań - haseł dotyczących bezpieczeństwa oraz koniecznej oszczędno-
Trujące rośliny w domu.
Wersja
Strona
1.0
14/45
ści gazu, wody i elektryczności.
- Rozpoznaje rośliny w swoim otoczeniu.
- Pielęgnacja roślin w sali lekcyjnej.
nauczyciel
- Potrafi wskazać rośliny niebezpieczne dla - Wykonanie tabliczek informacyjnych do przyrody
zdrowia.
roślin doniczkowych.
- Wie, czego potrzebują rośliny do życia.
Nie chcę być samotny
z mediami – telewizor, wideo, komputer, Internet.
- Zna zasady korzystania z telewizora video i
komputera.
- Potrafi krytycznie spojrzeć na szkodliwość
niektórych programów TV i gier komputerowych.
- Dokonuje dobrego wyboru.
- Planuje rozsądnie swój wolny czas.
Obcy i JA - nieobecność
rodziców.
- Potrafi pod nieobecność rodziców rozmawiać
z osobami obcymi przez telefon, domofon.
- Umie zgodnie z prawem stosować słowa nieprawdy, gdy czuje się zagrożony.
Niewłaściwe zabawy
w domu.
- Rozpoznaje zagrożenia w czasie zabaw domowych: zapałki, wrzątek, ostre przedmioty,
wywrotne meble, wanny i in.
- Czuje się odpowiedzialnym doradcą i opiekunem młodszego rodzeństwa i kolegów.
- Rozmowa na temat tv oraz komputera
w oparciu historyjkę obrazkową.
- Opracowanie zasad korzystania z tv,
video, komputera (praca w grupach).
- Zdawanie sprawy z czytanego tekstu.
- Wykonanie telewizora np. z pudełka.
- Wykonanie filmów - kreskówek oraz ich
prezentacja.
- Gromadzenie wyrazów bliskoznacznych
(obcych).
- Uściślanie słownictwa.
- Wypowiedzi (czasopisma, zdjęcia).
- Ustalanie listy pytań, na które odpowiedź zna tylko mama i tata.
- Praca z tekstem.
- Rozmowa w oparciu o hasło "Nie udzielaj obcym informacji o sobie".
- Scenki dramowe dotyczące haseł – zasad.
- Oglądanie filmów.
- Wypowiedzi w formie zdań rozwiniętych na pod-stawie ilustracji, doświadczeń, oglądanego filmu.
- Drama.
- Rysowanie plakatów według haseł
ostrze-gających przed niebezpieczeństwem.
- Pisanie listów do rodziców "Pomórz mi
lekarz
rodzice,
policjant
strażak,
policjant
Uzależnienie od alkoholu
I narkotyków wpływa na
całą rodzinę.
Moi rodzice palą.
Realizacja
programu
„Szkoła promująca zdrowie”.
Zdrowo się odżywiam.
Program edukacyjny
„Śniadanie daje moc’
„Szklanka mleka”
„Warzywa i owoce w szkole”
Dbam o zdrowe ciało.
Wersja
Strona
ustrzec się przed...".
- Rozpoznaje mechanizmy współuzależnienia - Praca w grupach nad tekstem „Historia
w rodzinie z problemem alkoholowym.
rodziny Kowalskich”.
- Rozmowa i refleksje nt. w/w tekstu.
- Wspólne tworzenie listy sposobów pomocy kolegom, których rodzice nadużywają alkoholu.
- Warsztaty profilaktyczne dla uczniów
i rodziców
- Broszury informacyjne dla rodziców
- Koncerty i spektakle profilaktyczne, spotkania z ciekawymi ludźmi
- Projekty profilaktyczne i konkursy
- Zna powody, dla, których powinno się unikać - Tworzenie listy powodów, dla których
przebywania wśród osób palących.
powinno się unikać przebywania w oto- Dostrzega argumenty dla przeciwstawiania czeniu osób palących.
- Odgrywanie scenek tematycznych.
się paleniu w ich obecności.
- Wyciąganie wniosków z nich płynących.
- Dostrzega zależności między odżywianiem - Samorzutne wypowiedzi w oparciu o
się a zdrowiem.
własne doświadczenia.
- Zna wartości odżywcze owoców i warzyw.
- Pogadanki z przedstawicielami służby
- Rozumie konieczność spożywania drugiego zdrowia.
- Konkursy.
śniadania w szkole.
Wie, co powinien jeść, aby być zdrowym. --- Działalność artystyczna.
Przerwy śniadaniowe w szkole pod opieka nauczyciela
Rozgrywki i zawody sportowe
- Zajęcia sportowe SKS (siatkówka, koszykówka
- -Wycieczki, biwaki, rajdy rowerowe, zielone
szkoły
- -Egzamin na Kartę Rowerową
- Rozumie, dlaczego należy dbać o higienę - Samorzutne wypowiedzi w oparciu
osobistą.
o własne doświadczenia.
1.0
15/45
psycholog
lekarz,
pielęgniarka,
stomatolog
Lekarz
Komisja
prozdrowotna,
n
auczyciele
wf-u
pielęgniarka, stomato-
Promowanie aktywności
ruchowej.
Program edukacyjny
‘Trzymaj formę’
Szkodliwe używki.
Wersja
Strona
- Zna sposoby dbania o czystość ciała.
- Zna i wie, do czego służą przybory do utrzymywania higieny.
- Wie, na czym polega wypoczynek czynny i bierny.
- Rozumie potrzebę aktywnego wypoczynku.
- Aktywnie uczestniczy w zabawach na świe- żym powietrzu.
- Chętnie uprawia ćwiczenia fizyczne.
- Rozpoznaje motywy uzależnienia się od pa- pierosów, alkoholu, lekarstw.
- Wie i określa skutki uzależnień.
- Rozumie potrzebę szukania alternatywnych sposobów rozładowania napięć oraz swoich potrzeb niż używki.
- Kształtuje umiejętność mówienia NIE - asertywnej postawy wobec presji społecznej.
-
Pogadanki z przedstawicielami służby
zdrowia.
Konkursy.
Działalność artystyczna.
Zabawy ruchowe, ćwiczenia ogólnorozwojowe.
Scenki dramowe.
Samorzutne wypowiedzi w oparciu
1.0
16/45
log
n-l wf
znani sportowcy,
trenerzy
Plastyczne przedstawianie koszy ze
policja
zdrowymi
i szkodliwymi produktami spożywczymi.
Czytanie tekstów „Nie pal".
Wypowiedzi dotyczące tekstów.
Plastyczno-satyryczna praca twórcza
„Uroda
i papierosy".
Scenki dramowe „Dorośli, nie trujcie
mnie!”.
Precyzowanie słownictwa: alkoholizm,
nikotyna, narkotyk, dealer.
Rozmowy kierowanie.
Krąg, „Dlaczego ludzie piją alkohol?".
„Dlaczego niektórzy ludzie piją sami?".
„Dlaczego czasami trudno przestać
pić?".
Praca w grupach - ustalanie listy przyczyn.
Plastyczne przedstawianie uczuć i nastrojów
do haseł: „Tata wraca pijany do domu".
„Dziękuję nie piję".
Zabawa „Świetnie się czuję, gdy ..."
w poszukiwaniu alternatywnych sposo-
Jak zmieniać swoje przy- - Zastanowi się nad tym, które ze swoich nawyków chcą zmienić.
zwyczajenia?
Zdrowe życie.
- Uświadomi sobie walory zdrowego trybu
życia.
Układy mojego ciała.
- Zapozna się z sześcioma układami organizmu
i pozna ich funkcjonowanie.
Substancje szkodliwe dla - Zwiększy swoją wiedzę na temat substancji
szkodliwych oraz skutków ich używania.
naszego organizmu.
Co wiemy o paleniu papierosów?
- Sprawdzi swoją wiedzę o wpływie nikotyny
na organizm oraz uzyska nowe informacje na
ten temat.
Działanie nikotyny na
nasze ciało.
- Dowie się jak nikotyna wpływa na organizm i
jakie powoduje skutki.
Wersja
Strona
bów poprawienia sobie nastroju.
- Wypowiedzi określające „Choroba alkoholowa”.
- Tworzenie i omówienie „list przyzwyczajeń”.
- Refleksje nt. przyzwyczajeń, które zmieniliśmy i które chcielibyśmy zmienić.
- Dyskusja nt. hasła „Zdrowe życie”.
- Wypisanie skojarzeń.
- Wykonanie w grupach i prezentacja plakatów,
pt. „Zdrowe życie - przyjemne życie”
- Zapoznanie uczniów z sześcioma układami ciała.
- Praca w grupach nad stworzeniem mapy
ludzkie-go ciała.
- Nasłuchiwanie „odgłosów” własnego
ciała.
- Praca w grupach nt. szkodliwych substancji dla zdrowia.
- Tworzenie własnej „Książki o szkodliwych substancjach”.
- Dyskusja nt. przyczyn palenia papierosów.
- Przeprowadzenie ankiety dotyczącej
palenia papierosów.
- Odczytywanie wyników ankiety
i wspólna analiza wniosków.
- Doświadczenie z filtrem papierosa.
- Wykonanie rysunku „To jest twoje ciało” z zaznaczeniem drogi nikotyny przez
organizm.
- Dyskusja nt. „Jaki jest wpływ nikotyny
na nasze zdrowie”.
1.0
17/45
lekarz,
pielęgniarka
lekarz,
pielęgniarka
lekarz,
pielęgniarka
lekarz,
pielęgniarka
lekarz,
pielęgniarka
Dlaczego młodzi ludzie
palą papierosy?
Co wiemy o alkoholu?
Dlaczego ludzie piją alkohol?
Jak można uzależnić się
od alkoholu?
- Pozna przyczyny sięgania po nikotynę.
Wersja
Strona
- Omówienie (wcześniej zadanych przez
nauczyciela) wywiadów z osobą palącą,
lub byłym palaczem.
- Tworzenie plakatów pt. „Dlaczego ludzie palą papierosy” i „ Dlaczego niektórzy młodzi ludzie nie palą papierosów”.
- Porównanie obu prac.
- Pozna wiedzę o alkoholu i jego działaniu.
- Praca w grupach, nt. „Co wiemy, a czego
nie wie-my nt. alkoholu”.
- Udział uczniów w quizie nt. alkoholu.
- Podsumowanie zajęć pytaniem otwartym:
„Dzisiaj dowiedziałem się, że …?”
- Zna powody picia alkoholu i sposoby radze- - Tworzenie w grupach plakatów, nt. „Dlania sobie z nimi.
czego młodzi ludzie piją alkohol?” i
„Dlaczego młodzi ludzie nie piją alkoholu?”
- Szczegółowe omówienie wyników plakatów i rozwijanie pytań otwartych „Wyobraź sobie, że twoja koleżanka chce napić się alkoholu, ponieważ…”
- Pozna mechanizmy uzależnienia od alkoholu. - Praca nad tekstem „Historia pana Jana
Kowalskiego”.
- Odpowiedzi na pytania.
- Przeprowadzenie dyskusji, używając
techniki akwarium, nt. „Czy osoba uzależniona od alkoholu jest sama sobie
winna, czy nie?”
1.0
18/45
lekarz,
pielęgniarka
lekarz,
pielęgniarka
lekarz,
pielęgniarka
lekarz,
pielęgniarka
Co wiemy o narkotykach?
Dlaczego ludzie biorą
narkotyki?
Wersja
Strona
- Zbadanie przez nauczyciela zakresu wiedzy - Przeprowadzenie anonimowej ankiety
i doświadczeń uczniów z narkotykami.
sprawdzającej wiedzę o narkotykach i in- Poszerzy swoją wiedzę na temat narkotyków i
nych środkach zmieniających świadoprzyczyn ich używania.
mość oraz doświadczenia
z nimi.
- Dyskusja na tematy:
 Co czyni wiarygodnym źródło informacji?
 Które źródła są tylko częściowo wiarygodne?
Czy uważasz, że dostępne źródła są wiarygodne?
 Przypuśćmy, że kolega powie ci, że dany środek będzie oddziaływał na ciebie
w określony sposób? Czy mu uwierzysz?
- Wspólna analiza wyników ankiety.
- Zadanie uczniom rozwinięcie zdania: „Do
tej pory nie wiedziałem tego, że…”
-Przeprowadzenie lekcji wychowawczych
nt. substancji psychoaktywnych
-Zamieszczenie materiałów informacyjnych
w gablotach ściennych
Działania edukacyjne przeprowadzone we
współpracy z sanepidem
-Wystawienie spektaklu teatralnego nt.
uzależnień
-Organizacja szkolnego konkursu nt. uzależnień
-Zaproszenie osób, które zwyciężyły walkę
z uzależnieniem
Zapoznanie rodziców uczniów ze skutkami za-Zorganizowanie prelekcji z udziałem poliżywania środków odurzających
- Przeprowadzenie wewnętrznego monitoringu cji, straży miejskiej poświęconej narkotykom, dopalaczom problemu zagrożenia;
1.0
19/45
pracownik
MONAR-u,
policjant
Stacja SanitarnoEpidemiologiczna
policja ,
straż miejska
dyrektor
Podejmuję odpowiedzial- - Uświadomienie sobie, iż jestem
dzialny za własne zdrowie.
ne decyzje dotyczące
zdrowia.
W szkole
Tworzymy społeczność.
Pomoc w samopoznaniu
i samoocenie
Razem uczymy się i razem
bawimy się.
Wersja
Strona
1.0
20/45
odpowie- Przypomnienie procedur postępowania w
sytuacji zagrożenia psychotropowych;
-Przeprowadzenie badan ankietowych
wśród nauczycieli, uczniów, rodziców
- -Organizacja szkoleń dla nauczycieli na
temat zażywania substancji
- Rozmowa nt. podejmowania codziennych
decyzji dotyczących zdrowia.
- Dyskusja nt. „Kto jest odpowiedzialny za
zdrowie dzieci – rodzice, czy dzieci?”
- Wypełnienie arkusza „Cele dotyczące
mojego zdrowia”.
- Tworzenie komiksu przedstawiającego to,
co robią, aby dbać o swoje zdrowie.
Samorząd
szkolny
lekarz,
pielęgniarka
- Integruje się z grupą – nawiązuje kontakty
w zespole przez wspólną naukę i zabawę.
- Zgodnie uczestniczy w pracy zespołowej i
w zabawie.
- Docenia i dostrzega potrzebę wzajemnej pomocy koleżeńskiej.
Sposoby realizacji
Sojusznicy
- Zabawy integracyjne: „Zajączki”, „Mam rodzice,
na imię”, pląsy, zabawy w kole: „Biorę dziadkowie
kufer”, „Płynie statek”, „Rolnik”, „Kolory”, „Labado”, śpiew piosenek.
- Zabawy i gry stolikowe.
- Gry na boisku szkolnym lub w sali gimnastycznej: „Dwa ognie usportowione”,
„Raz dwa trzy”, „Piłka nożna”.
- Wspólne rozwiązywanie krzyżówek,
rebusów, zadań.
- Pomoc koleżeńska podczas odrabiania
lekcji.
Klasa – to MY.
Identyfikacja i wsparcie.
- Integruje się z grupą – nawiązuje kontakty
w zespole przez wspólną naukę i zabawę.
- Zgodnie uczestniczy w pracy zespołowej
i w zabawie.
- Docenia i dostrzega potrzebę wzajemnej pomocy koleżeńskiej.
Czy klasa ma wpływ na
mnie?
-
Czy ja mam wpływ na klasę?
Wspólnie rozwiązujemy
problemy.
-
Wersja
Strona
- Ustalenie zasad i norm obowiązujących
w klasie – plakat.
- Rozmowa kierowana: wyjaśnienie pojęcia przy-jaźń, przyjaźń bezinteresowna
i interesowna.
- Opis przyjaciela – swobodne wypowiedzi dzieci.
- Prace plastyczne: „portret przyjaciela”,
„moja klasa”.
- „List do przyjaciela” – praca pisemna,
pisanie listu do przyjaciela.
- Czytanie opowiadań tematycznych.
Zna zasady postępowania, które umożliwiają - Plebiscyt życzliwości i niechęci
dobry kontakt z innymi.
(np. „Z kim chciałbym...”, „Kogo nie
Identyfikuje się z własną klasą – ma poczucie zaprosiłbym…”.
przynależności.
Umie wyjaśnić pojęcie „problem”.
- Rozmowy w kręgu: „wyjaśnianie pojęcia
„problem”, wypowiedzi na temat swoich
Rozumie potrzebę stosowania zwrotów
problemów, „na kogo mogę liczyć, gdy
grzecznościowych jako metody rozwiązywamam problem”
nia konfliktów.
Pomaga kolegom w sytuacjach trudnych.
- Komu ja mogę pomóc w rozwiązywaniu
Uświadamia sobie, że w różnych sytuacjach problemów? – zabawy pantomimiczne
- Czytanie opowiadania pt.: „Kwiatek dla
ludzie przeżywają różne uczucia
Ewy”, i innych tematycznych
- Wypowiedzi dzieci na temat przeżyć
bohaterów opowiadań
- Wypowiedz dzieci na podstawie własnych doświadczeń
1.0
21/45
Jak pomóc tym, którzy czują się odrzuceni?
Grupy, do których należymy.
Jak lepiej rozumieć innych
ludzi?
Uczymy się współdziałania.
Jak inni wpływają na nas?
Wersja
Strona
- Zastanowi się nad tym, jak się czuje osoba - Praca w grupach na temat odrzucenia
odrzucona przez innych oraz nad tym, co mo- przez rówieśników.
że zrobić, by jej pomóc.
- Uzupełnianie dymków komiksowych.
- Opowiadanie będące dokończeniem
zdarzenia przedstawionego na rysunku,
który sami uzupełnili.
- Dyskusja.
- Odgrywanie scenek związanych z wcześniej omawianymi sytuacjami omawianymi sytuacjami.
- Uświadomi sobie roli, jaką pełni grupa - Dyskusja na temat rodzaju, członkostwa
i wpływu, jaki różne grupy wywierają na
i roli grup rówieśniczych.
niego samego.
- Wykonanie schematu „Grupy, do których należę”.
- Podsumowanie lekcji poprzez dokończenie zdania „Podczas tych zajęć dowiedziałem się, że…”.
- Nauczy się lepiej rozumieć innych ludzi tak, - Rozmowa na temat powstawania opinii
aby uniknąć pochopnych opinii i decyzji.
o innych ludziach.
- Praca w grupach w oparciu o arkusz
sytuacji.
- Nauczy się współpracy, będzie umiał określić - Praca w grupach nad budowaniem wież
role grupowe i reguły pracy w grupie.
z kart.
- Omówienie przebiegu współpracy.
- Opracowanie reguł sprzyjających współpracy.
- Uświadomi sobie jak grupa, do której należy - Wypełnienie arkusza „Kto na mnie
ma wpływ na jego postawy i zachowania.
wpływa?”.
- Omówienie i podsumowanie pracy poprzez rundkę kończącą zdanie: „Podczas
tej lekcji dowiedziałem się, że...”.
1.0
22/45
Pomagamy sobie nawzajem. - Pozna sposoby pomagania
w trudnych sytuacjach.
Wersja
Strona
rówieśnikom - Wspólne tworzenie listy wskazówek dla
osoby, która chce komuś pomóc.
- Przedstawienie trudnych sytuacji i rozmowa o zachowaniach, które mogą
w nich pomóc.
- Odgrywanie scenek tychże sytuacji
i dyskusja o sposobach pomagania.
- Zaplanowanie akcji „Pomaganie w naszej klasie”.
- Nauczy się różnych strategii rozwiązywania - Zapoznanie uczniów z kolejnymi etapaRozwiązujemy problemy.
problemów.
mi postępowania przy rozwiązywaniu
problemów.
- Praca w grupach nad rysunkiem
„Rozwiązywanie problemów”.
- Prezentacja i omówienie problemów
i sposobów ich rozwiązywania.
- Refleksje na temat: Dlaczego ludzie
unikają problemów, zamiast je rozwiązywać? i Co się dzieje z takimi nierozwiązanymi problemami?
Jak podobieństwa i różnice - Uświadomi sobie, co go łączy z innymi, a co - Wypełnienie kart podobieństw i różnic.
go dzieli i jaki ma to wpływ na wzajemne - Próba odpowiedzi na pytanie: Co decywpływają na nasze wzajemkontakty.
duje o tym, że jednych ludzi lubią, a inne kontakty?
nych nie?
- Podzielenie się wnioskami i dyskusja.
- Odczytanie listy podobieństw i ustalenie
sposobów wykorzystania ich we wzajemnych kontaktach.
1.0
23/45
Sposoby rozwiązywania
konfliktów.
Co nas złączyło – spotyka-
Moi przyjacie- my się po lekcjach?
le.
Czy chcę iść na wagary?
Wersja
Strona
1.0
24/45
- Pozna różne strategie zachowań w sytuacjach - Przedstawienie uczniom konfliktowej psycholog
konfliktowych.
sytuacji.
- Zebranie możliwych rozwiązań tej sytuacji.
- Omówienie strategii rozwiązywania
konfliktów.
- Rozmowa na temat najczęściej przyjmowanych strategii w konfliktach.
- Podsumowanie rundką kończącą zdanie:
„Gdy dochodzi do konfliktu, najlepiej
jest…”
- Podtrzymuje kontakty koleżeńskie po lek- - Gry zespołowe: „piłka nożna”, „siatcjach.
kówka”, „koszykówka”, itp.
- „Nasze wspólne zainteresowania” – wypowiedzi dzieci.
- Nasze hobby- prezentacja grup o
wspólnych zainteresowaniach np. pokaz
zbiorów, zdjęcia, pamiątki.
- Organizacja zabaw szkolnych, dyskotek,
dni sportu.
- Organizacja wycieczek do, wspólne
wyjścia do kin.
- Praca plastyczna: „Wspólna zabawa po
lekcjach”.
- Dostrzega korzyści z systematycznego
- Pogadanka na temat: „Dlaczego warto
uczęszczania na zajęcia szkolne.
chodzić do szkoły?”.
- Zna i rozumie konsekwencje nie uczęszczania - A jakiego powodu nie poszedłbym do
szkoły?- burza mózgów, słoneczka.
do szkoły.
- Ustalenie konsekwencji wagarów- praca
- Nie ulega negatywnym wpływom grupy rów grupie.
wieśniczej – jest asertywny.
- Scenki dramowe: „czy potrafię odmówić
kolegom?
Kiedy nudzimy się, to ...
Trudne sytuacje – trudne
decyzje.
Dorośli i MY
w Szkole.
Dążymy do jednego celu –
różnice i podobieństwa.
Prawa i obowiązki ucznia.
Czy mam wpływ na to, co
dzieje się w Szkole?
- Zna różne sposoby spędzania czasu wolnego.
- Potrafi bezpiecznie spędzać czas wolny.
- Potrafi zorganizować sobie czas wolny w
sposób wartościowy.
Wersja
Strona
- Pogadanka na temat aktywnych form
spędzania czasu wolnego.
- Ukazanie negatywnego wpływu zbyt
długiego spędzania czasu przed TV?
- Krzyżówka: różne dyscypliny sportowe.
- Prezentacja spisu (wykazu) domów kultury, bibliotek.
- Wycieczki: np. zamiast do Tele Pizzy do
Domu Kultury, Biblioteki, Muzeum…
- Zna i rozumie pojęcia: dokonywanie wyboru, - Zabawy: "Skrzynia skarbów".
podejmowanie decyzji.
- Wypowiedzi na temat czytanych historii,
które mogłyby przydarzyć się każdemu.
- Drama - "Moim zdaniem".
- Uznaje autorytety.
- Wyjaśnienie pojęcia „autorytet”, „war- Zna wartości ponadczasowe.
tości ponadczasowe”.
- Wspólnie z dorosłymi uczestniczy w życiu - Pogadanka: „Kto jest moim autorytetem
i dla-czego?”
kulturalnym.
- Przedstawienie osób znanych publicznie, które mogłyby wzorem dla dzieci.
- Zna prawa i obowiązki ucznia.
- Wykonanie plakatów przedstawiających
- Wypełnia obowiązki ucznia w szkole.
w sposób obrazowy prawa i obowiązki
ucznia.
- Potrafi wykorzystać swoje prawa w konkretnej sytuacji.
- Odgrywanie scenek dramowych przedstawiających
wykorzystanie
praw
i obowiązków ucznia w konkretnych sytuacjach.
- Jest świadomy, iż należy do społeczności
- „Jakie funkcje pełnię w klasie, szkole?”
szkolnej.
– rozmowa kierowana.
- Ma poczucie więzi ze swoją szkołą i pogłębia - Wykonanie grafiku dyżurów w klasie.
wiedzę o niej.
- Organizacja konkursów wiedzy o szko- Wypełnia wyznaczone obowiązki w szkole.
le.
1.0
25/45
Konflikty są częścią naszego życia.
W drodze do szkoły i po lekcjach
Co może się
zdarzyć?
W ruchu drogowym.
Wersja
Strona
1.0
26/45
- Uświadamia sobie, że istnienie konfliktów - Wykonanie przez uczniów schematu psycholog
jest czymś naturalnym.
przedstawiającego siebie i inne osoby ze
swojego życia.
- Omówienie przyczyn konfliktów z najbliższym otoczeniem.
- Jest uwrażliwiony na skutki różnych niebezpiecznych sytuacji; uczy się rozwagi i ostrożności
na drogach.
- Prezentuje pozytywną postawę wobec własnego bezpieczeństwa jako alternatywną, wobec niepotrzebnej brawury.
- Rozumie podstawowe zasady bezpieczeństwa.
- Utrwala umiejętność bezpiecznego zachowania się.
- Wdraża się do szybkiego i efektywnego działania w sytuacjach zagrożenia.
Sposoby realizacji
Sojusznicy
- Wycieczka na skrzyżowanie blisko policja
szkoły.
- Plastyczne przedstawianie drogi do
szkoły (bezpieczne przejście).
- Ustalanie pięciu zasad poruszania się po
przejściach, torach kolejowych, rowerem.
- Wypowiedzi dotyczące innych sytuacji
niebezpiecznych na drodze.
- Zabawy zespołowe np. "Mówiące sylwetki" (do-rysuj sylwetce twarz, ubranie
i wpisz hasło – „Ja wiem, więc powiem
innym: NIE WBIEGAJ Z PIŁKĄ NA
JEZDNIĘ”.
- Rysowanie na chodniku poznanych
znaków drogowych.
- Quiz „Czy jesteś mistrzem poruszania
się po drogach?".
- Nauka i śpiewanie piosenek np. „Zielone światło", „Na chodniku", „Jadą rowery".
- Quiz „Co byś zrobił ?".
- Wypowiedzi dotyczące quizu.
- Praktyczne działanie (zabawa eksperymentalna. – „Mamo chcę jeździć bez-
Bawię się bezpiecznie.
Obcy i JA - na ulicy.
- Rozpoznaje niebezpieczne zaczepki obcego.
- Wie, że klucz może być prowokacją dla włamywacza.
- Unika prezentów oraz propozycji od osób
obcych i znajomych.
Uwaga! Pies.
- Rozumie, że zwietrzę to indywidualna istota,
czująca, wrażliwa, czasem agresywna, czasem opiekuńcza.
- Zna zasady opieki nad psem itp.
- Uczy się mądrego zachowania w kontakcie
z obcym psem.
Miejsca nie do zabawy (na - Potrafi wskazać miejsca zagrażające bezpiecznej zabawie.
budowie, w ruinach, piwni- Zbiera informacje dotyczące skutków zabaw
ce, strychy, ulica).
dzieci w miejscach nieprzeznaczonych do tego celu.
- Unika niebezpiecznych miejsc w wyborze
placu
do zabawy.
Wersja
Strona
1.0
27/45
piecznie").
- Rozwiązywanie zadań, krzyżówek,
rebusów itd.
- Rozmowy, pogadanki przed feriami,
wycieczkami, wakacjami
- Uściśla i wzbogaca słownictwo (włapolicja
straż miejmywacz, przestępstwo, stręczyciel, dealer).
ska
- Inscenizacje sytuacji.
- Rozmowy.
- Ćwiczenia praktyczne asertywnego mówienia NIE w sytuacjach.
- Konkurs „Zgadnij, co ci grozi?".
- Zna budowę psa.
- Rozmawia na podstawie czytanych tekstów np. Świerszczyk.
- Ćwiczenia w grupach zadaniowych.
- Wypowiedzi na podstawie oglądanego
filmu, plansz.
- Ocenianie własnych zachowań i obcych
wobec psów.
- Drama (właściwe zachowania wobec
obcych psów).
- Bank pomysłów - opracowanie zasad
obowiązujących w czasie zabaw.
- Korzystanie z różnych źródeł wiedzy,
np. czasopisma dziecięce).
- Zabawy tematyczne.
- Zabawy integracyjne.
- Wypowiedzi na podstawie ilustracji np.
„Wykopy
i ruiny".
- Rozwiązywanie krzyżówek.
- Opowiadanie twórcze.
- Gra „W drodze do szkoły".
- Scenki dramowe np. „Unikaj ...".
- „Jakie zasady obowiązują podczas zabawy
na placu?” – rozmowa kierowana.
- „Bezpieczna zabawa” – plakat (praca
zaspołowa).
- Omówienie zasad popularnych zabaw
ruchowych.
- Przestrzeganie zachowania bezpieczeństwa podczas zabaw zespołowych.
- „Jak powinniśmy się zachować na placu
za-baw?” – burza mózgów.
- Układanie haseł na temat: „Na czym
polega zgodna i bezpieczna zabawa?”.
Na placu zabaw.
- Rozumie potrzebę ochrony mienia społecznego.
- Stosuje zasady bezpiecznej zabawy.
- Prawidłowo reaguje na sygnały, polecenia
opiekunów.
- Nie nawiązuje kontaktów z osobami, których
nie zna.
- Nie oddala się z miejsca wyznaczonego do
zabawy.
- Korzysta z wyposażenia placu zabaw zgodnie
z przeznaczeniem.
Witamy Nowy Rok - fajerwerki.
- Zna skutki nieumiejętnego podpalania fajer-werków i ognisk.
- Nie godzi się na niepotrzebną brawurę.
- Rozumie konieczność opieki starszych w
czasie stosowania w praktyce fajerwerków
- Zna zasady zachowania w różnych miejscach - Pogadanki i rozmowy kierowane na tei sytuacjach.
mat bezpieczeństwa zabaw w różnych
- Potrafi wyrazić swoje zdanie.
miejscach, wskazanie miejsc szczególnie
- Nie stwarza sytuacji nie bezpiecznych dla
niebezpiecznych do zabawy.
- Wykonanie plakatu eksponującego miejsiebie
i innych.
sca bezpieczne do zabawy.
- Czytanie opowiadań tematycznych.
- „Skutki niebezpiecznej zabawy” – scenki
dramo-we
- Rozumie potrzebę informowania rodziców o - Rozmowa kierowana – wyjaśnienie, jak
miejscu swojego pobytu.
istotne jest, aby rodzice znali miejsce
- Zna swój adres.
pobytu dziecka.
- Potrafi podać numer telefonu kontaktowego - Scenki dramowe.
do rodziców czy opiekunów.
- Wykonanie „tabliczki” z własnym adre- Rozumie konieczność pobytu w ustalonym z sem i telefonem do rodziców.
Potrafię powiedzieć innym,
że bawią się niewłaściwie.
Jestem odpowiedzialny
i wiem, co robię
Wersja
Strona
Moi rodzice wiedzą, gdzie
jestem.
1.0
28/45
rodzicami miejscu.
Przestrzegam ustalonych
zasad.
Wierzę w siebie.
Czasem podejmujemy ryzykowne decyzje.
Czasem zmieniamy swoje
decyzje.
Wersja
Strona
- Stała kontrola stopnia zapamiętania adresu przez dziecko np. przy okazji nauki
adresowania kopert.
- Dostrzega potrzebę ustalenia i przestrzegania za-sad w grupie.
- Aktywnie uczestniczy we współtworzeniu
zasad
(w klasie, w grupie rówieśniczej, w domu).
- Zna konsekwencje wynikające z nie przestrzegania zasad.
- Jest świadomy skutków łamania zasad.
- Postrzega i akceptuje cechy szczególne - Zabawa „Lustra" i „Krąg uczuć".
w swoim wyglądzie.
- Zaproszenie do „Krainy Fantazji" – mu- Czuje się potrzebny i wartościowy.
zyka relaksacyjna.
- Gry interakcyjne.
- rozmowa o portretach
- Uświadamia sobie potrzebę rozważania kon- - Rozmowa nt. decyzji podejmowanych
sekwencji przy podejmowaniu ryzykownych
przez uczniów.
decyzji.
- Odgrywanie ról, w których podejmowane są trudne, bądź ryzykowne decyzje.
- Gra w karty – Wybory i Konsekwencje.
- Uświadamia sobie konieczność sprawdzania
- Zapoznanie uczniów z różnymi sytukonsekwencji swoich wyborów i możliwości
acjami.
późniejszej zmiany decyzji.
- Zebranie od uczniów sposobów ich rozwiązania.
- Dyskusja o sytuacjach, w których należy
zmienić swoje plany i ich odczucia.
1.0
29/45
Wśród innych ludzi i na łonie przyrody
Obserwuję
otoczenie
i jestem spostrzegawczy
Moi sprzymierzeńcy.
Jaki był przebieg zdarzenia - Wykazuje postawę zaufania do funkcjonariusza i strażnika.
i co to jest „rysopis”.
- Zna pracę policjanta i strażnika miejskiego.
- Wie, na czym polega praca podstawowych
wy-działów Policji i Straży Miejskiej.
- Umie zwrócić się o pomoc do wyspecjalizowanych służb.
- Ma świadomość odczuwania współodpowiedzialności za spokój i porządek społeczny.
- Potrafi określić podobieństwa i różnice wyglądu zewnętrznego ludzi itp.
Osoby przyjazne
Sposoby realizacji
1.0
30/45
Sojusznicy
- Ustalanie właściwych prób rozwiązywa- rodzice,
- Wie, do jakich osób i instytucji może
nia problemów dzieci (drama).
pedagog
zwracać się o pomoc.
Praca
w
grupach
zadaniowych
w
oparciu
- Zna numery telefonów, adresy.
- Umie przeprowadzić rozmowę telefo- o książkę telefoniczną, tygodniki, dzienniki.
niczną w poszukiwaniu pomocy.
- Wie, kto to przyjaciel. Wymienia grono osób
przyjaznych (rodzina, lekarz, pedagog, nauczyciel)
Obcy wkoło
Wersja
Strona
- Potrafi wskazać w swoim otoczeniu osoby
- Ustalanie dialogów - rozmów telefonicznych.
- Swobodne wypowiedzi na podstawie
własnych doświadczeń (krąg uczuć).
- Spotkanie uczniów z policjantem, strażnikiem (rozmowa o ich pracy w ramach
programu „Współpracujemy").
- Obserwacja przedmiotów celem określenia ich cech charakteru.
- Opisywanie cech zewnętrznych rzeczy
i ludzi.
- Zabawy: „Test pamięci", „Popatrz uważnie".
- Uściślanie słownictwa: rysopis, linie
papilarne.
- Działania praktyczne w grach zadaniowych.
- Plastyczne przedstawianie portretu w/g
rysopisu.
- Opis postaci w/g planu zewnętrznemu.
- Quiz „Czy znasz prace Policji i Straży
Miejskiej?".
- Zabawa edukacyjna „Dowód przestępstwa".
- Plastyczno-literackie tworzenie albumów, ilustrujących pracę Policji.
- Pogadanka lub wywiad z policjantem.
policja,
straż miejska,
policjant
mnie.
i nieprzyjazne.
przyjazne i nieprzyjazne.
- Potrafi rozpoznawać różne sposoby namawiania.
Uczymy się odmawiać.
- Potrafi powiedzieć „nie” w sytuacjach zagrażających jego zdrowiu i bezpieczeństwu.
wodą.
Na lodzie i śniegu.
1.0
31/45
- Rozmowa kierowana.
- Umie zachować się, gdy spotka osobę - Zabawy integracyjne.
nieprzyjazną.
Namawianie.
Na wakacjach. W lesie, w górach i nad
Wersja
Strona
- Rozumie zasady bezpieczeństwa.
- Utrwala umiejętność bezpiecznego zachowania się.
- Rozwija postawę pozytywną wobec własnego
bezpieczeństwa jako alternatywna wobec niepotrzebnej brawury.
- Wie jak należy postępować w razie tych zagrożeń.
Na rowerze.
- Zna zasady uczestnictwa rowerzysty w ruchu
drogowym.
W terenie – niewypały, rowy.
- Wie, że należy unikać kontaktu z napotkanym
nabojem, bronią itp.
- Rozmowa nt. sytuacji, gdy jesteśmy
namawiani.
- Przedstawianie scenek prezentujących
sytuacje namawiania przez innych.
- Omówienie i praca w grupach.
- Rozmowa z uczniami o namawianiu do
sytuacji niebezpiecznych.
- Przygotowanie scenek z arkusza „Scenki
odma-wiania”.
- Rozmowy w kręgu.
- Swobodne wypowiedzi na podstawie doświadczeń.
- Wypowiedzi w oparciu o obrazy sytuacyjne i fil-my.
- Czytanie opowiadań.
- Plastyczne przedstawianie haseł - zasad
bezpiecznego zachowania w konkretnych
sytuacjach.
- Quiz „Czy jesteś ostrożny i rozważny?"
- Praktyczne ćwiczenia dotyczące budowy
roweru.
- Zabawy i gry ruchowe.
- Opowiadanie pt. " Bezpieczeństwo jazdy
na rowerze".
- Wypowiedzi na podstawie ilustracji oraz
czytanego tekstu.
- Ustalanie zasad bezpiecznego zachowania w sytuacji bezpośredniego kontaktu
z niewypałem.
- Drama (ćwiczenia bezpośrednich zachowań w czasie zagrożenia wybuchem).
psycholog,
pedagog
psycholog,
pedagog
przewodnik
turystyczny
policjant
Jak sobie radzić z agresją
i przemocą?
Żywioły.
W czasie burzy.
Podczas powodzi.
Pożar.
Nie ucz mnie
przemocy.
Słowa, które ranią.
Wersja
Strona
1.0
32/45
- Potrafi rozpoznać sytuacje, w których stoso- - Głośne odczytanie opowiadania i wycią- policjant
wana jest przemoc. Zna najlepsze sposoby gniecie stosownych wniosków.
zachowań.
- Rozmowa o sytuacjach, w których dzieci
były świadkami lub ofiarami przemocy.
- Przedstawianie scenek będących dokończeniem w/w opowiadania.
- Dyskusja nt. pomocy ofiarom przemocy.
- Jest rozważny i ostrożny wobec żywiołów
- Poznanie przyczyn występowania zjaStrażak
- Wie jak należy postępować w razie tych za- wisk żywiołowych.
- Wspólne układanie haseł ostrzegawgrożeń.
- Potrafi wezwać pomoc.
czych i wy-konanie plakatów.
- Sam niweluje skutki np. wie jak postępować - Praca z tekstem "Jak Wojtek został strażakiem".
w razie poparzenia.
- Stosuje się do poleceń nauczycieli i personelu - Praca z tekstem dotyczącym omawianego żywiołu.
szkoły.
- Drama (ćwiczenia bezpośrednich zachowań np. w czasie burzy, pożaru, powodzi).
- Przeprowadzenie
próby
ewakuacji
z budynku szkoły.
- Przegląd budynku pod względem BHP
- Rozumie własne emocje i uczucia (strach, lęk, - Gromadzenie słownictwa - słowa ranią- policjant
radość, smutek, ból, cierpienie, złość).
ce, agresywne oraz słowa przyjazne.
- Umie nawiązywać konstruktywną więź - Zabawy integracyjne.
z innymi.
- Pisanie zdań.
- Korzystanie z różnych źródeł wiedzy –
oglądanie filmów.
- Czytanie tekstów i analizowanie ich treści.
- Drama - przedstawianie emocji w konkretnych sytuacjach.
- Ustalanie listy zachowań bez okazywania złości.
1.0
33/45
- Wzbogacanie i aktywizowanie słownic- policjant
twa: emocje, agresja.
- Burza mózgów -m szukanie rozwiązań:
- „Jak przeciwstawić się agresji w szatni,
na stołówce, w drodze do domu, w czasie
przerwy itp.".
- Twórcza aktywność muzyczna, teatralna,
plastyczna pt. „Pomóż innym".
Przepraszam – nie biję.
- Wie o wszechobecności jawnych i ukrytych wzorów przemocy wobec dzieci (bicie, zastraszanie).
- Nabywa umiejętności rezygnacji z obcowania z przemocą w zachowaniu wobec
innych.
- Zna alternatywne zachowania w sytuacjach wyzwalających agresję ( zmiana
swoich uczuć i nastrojów).
- Rozumie niektóre źródła zachowań agresywnych i ich skutków.
Broń palna – jest nabita.
- Wie, po co ludzie trzymają w domu lub w - Dyskusja.
policjant,
samo-chodzie broń.
- Pisanie zdań - zasad postępowania z bro- Zna podstawowe zasady postępowania w nią palną.
razie znalezienia broni.
- Plastyczne przedstawianie haseł ostrzegawczych – plakat.
- Rozumie, co to własność prywatna, społecz- - Słuchanie opowiadania nauczyciela.
na.
- Czytanie zdań informujących o złości dla
- Szanuje mienie społeczne.
przetrwania i o złości dla niszczenia.
- Wie, co to tajemnica.
- Uściślanie słownictwa (wyłudzanie,
- Umie odróżnić tajemnicę dobrą od złej.
wymusza-nie).
- Rozumie potrzebę dochowania jej względem - Rozmowa kierowana.
- Wypowiedzi swobodne na podstawie
rodziców, nauczycieli.
- Rozpoznaje sytuację niebezpiecznej tajemniczytanego tekstu.
cy: molestowanie, wyłudzanie.
- Konkursy.
- Scenki dramowe przedstawiające dobre
i złe tajemnice.
- Układanie dialogów do sytuacji („Nie
pozwól wyłudzać", „Nie pozwól na molestowanie").
Wandale.
Dobre i złe
tajemnice.
Wersja
Strona
Wiem, co to jest tajemnica.
To miło pomagać innym
ludziom.
Rozumiem i rozpoznaję
sytuację niebezpieczną –
umiem o niej opowiedzieć
(wyłudza-nie, molestowanie
i in.).
Doceniam znaczenie wzajemnej pomocy.
Dzielimy się różnymi dobrami.
- Potrafi rozpoznać sytuację niebezpieczną.
- Wie, czym grozi nieprzestrzeganie ustalonych
zasad postępowania.
- Wie, co należy zrobić, gdy spotka się z nieznajomą osobą.
- Potrafi zaproponować pomoc osobie potrzebującej.
- Potrafi zwrócić się o pomoc dla siebie.
- Integruje się z klasą.
Wersja
Strona
1.0
34/45
- Scenki dramowe.
- Wypowiedzi swobodne na podstawie
czytanego tekstu.
- Swobodne wypowiedzi na podstawie
sytuacji
z życia.
- Układanie zdań lub haseł do plakatu pt.
„Pomagając innym – pomagam sobie”.
- Pomaga w nauce, w odrabianiu lekcji, poży- - Swobodne wypowiedzi na podstawie
cza przybory szkolne.
sytuacji
- Opowiada się po stronie słabszych z życia, tekstu literackiego.
i pokrzywdzonych.
- Zabawa integracyjna „pomocne dłonie”.
Postrzeganie siebie i rozumienie uczuć
Sposoby realizacji
- Ma poczucie własnej wartości i niepowta- - Samorzutne wypowiedzi w oparciu
rzalności.
- Rozmowy na podstawie obserwacji,
ilustracji.
- Zabawy ruchowe, integracyjne, np.
przy muzyce.
- Zajęcia artystyczne.
- Przedstawienie sytuacji z życia
(drama).
Dlaczego w niektórych sytuacjach - Wie jak radzić sobie w trudnych sytuacjach. - Samorzutne wypowiedzi w oparciu
- Przedstawia za pomocą mimiki i ruchu o własne doświadczenia.
czuję się źle, co mnie złości?
uczucia.
ilustracji.
przy muzyce.
Wszyscy jeste- W wielu rzeczach jestem bardzo
śmy niepowta- dobry.
rzalni.
Sojusznicy
Możemy wpływać na swoje uczucia.
- Reaguje adekwatnie do sytuacji Wie jak
radzić sobie w trudnych sytuacjach.
- Przedstawia za pomocą mimiki i ruchu
uczucia.
Jaki jestem?
- Uświadamia sobie swoje mocne strony.
Moje sukcesy.
- Dostrzega i akceptuje swoje osiągnięcia.
Dlaczego ważne jest zwracanie
uwagi na swoje emocje?
- Pozna rolę emocji i uczuć w życiu.
Dobre myślenie o sobie.
- Pozna swoje mocne strony i korzyści, jakie
płyną z dobrej samooceny.
Moje lęki i niepokoje.
- Poznanie sposobów radzenia sobie ze swoimi lękami i niepokojem.
Wersja
Strona
1.0
35/45
(drama).
ilustracji.
przy muzyce.
(drama).
- Rozmowa nt. Co o sobie myślę i jak
siebie widzę?
- Wykonanie kompozycji plastycznej
- collage.
- Wypełnienie karty „To właśnie ja”.
- Wykonanie przez uczniów rysunku
sukcesu.
- Rozmowa o swoich i wspólnych
sukcesach.
- Rozmowa nt. znanych uczuć i emo- psycholog
cji.
- Praca nad kartą „Robot Cybener”.
- Praca z „Kartą uczuć”.
- Podsumowanie zdaniami niedokończonymi.
- Praca z arkuszem „Dobre myślenie
o sobie”.
- Podsumowanie zdaniami niedokończonymi.
- Skojarzenia ze słowem „problem”. psycholog
- Wypełnianie arkusza „Worek człowiekiem problemami”.
Różnimy się
między sobą.
Jakim człowiekiem chcę być?
- Wzbudzenie refleksji nad swoją przyszłością i możliwością realizacji swoich marzeń.
Intymność budowy i higieny mojego ciała.
- Zna budowę ciała rozumie różnicę budowy
według płci, nazywa poszczególne intymne
części ciała.
- Potrafi dbać o higienę własnego ciała.
- Rozumie konieczność zachowań intymnych
(np. konieczność ubierania się, nie podglądania, nie dotykania)
Nie jesteśmy tacy sami.
- Jest wyrozumiały i tolerancyjny dla osób
różniących się, np. wyglądem, zachowaniem.
- Wie, że jest wyjątkowy i różny od innych.
Wersja
Strona
1.0
36/45
- Praca w grupach nad wybranym
problemem.
- Zakończenie zajęć rundką: „Podczas tych zajęć najważniejsze dla
mnie było to, że …”.
- Rozmowa nt. ideału osoby dorosłej.
- Wizerunek samego siebie za dwadzieścia lat.
- Praca plastyczna – wykonywanie
collage’u.
- Rozmowa nt. czy łatwo zostać idealnym dorosłym.
- Samorzutne wypowiedzi w oparciu pielęgniarka
ilustracji.
- Wzbogacania i uściślanie słownictwa związanego z budową ciała.
- Przedstawianie sytuacji z życia
(drama)
- Nauka wierszy i piosenek.
- Rozwiązywanie krzyżówek.
- Organizowanie zabaw i gier integrujących.
- Układanie zdań – haseł.
- Korzystanie z innych źródeł informacji (atlasy np. anatomiczne).
ilustracji.
przy muzyce.
Szanuję uczucia swoje i innych.
Umniejszanie wartości.
Trudne uczucia i ich wyrażanie.
Uczucia i reakcje organizmu.
Jak radzić sobie ze wstydem?
Co robisz ze swoją złością?
Wersja
Strona
(drama).
- Rozpoznaje i nazywa przeżywane uczucia - Samorzutne wypowiedzi w oparciu
przez innych wyrażane zachowaniem zeo własne doświadczenia.
wnętrznym.
- Ma właściwy stosunek do pozytywnych
ilustracji.
i negatywnych zachowań własnych i innych - Zabawy ruchowe, integracyjne, np.
ludzi.
przy muzyce.
(drama).
- Poznaje skutki, jakie niesie ze sobą obniża- - Głośne czytanie opowiadania i dysnie czyjejś wartości.
kusja na jego temat.
- Wykonanie rysunku plakatu nt.
umniejszania – prezentacja.
- Rozpoznaje trudne uczucia i sposoby ich
- Głośne czytanie opowiadania.
ekspresji.
- Prezentacja scenek sytuacyjnych.
- Rozmowa o trudnych uczuciach
i sposobach ich ekspresji.
- Poznaje, jakie reakcje organizmu towarzy- - Rozmowa nt. „Po czym poznajecie,
szą uczuciom i jaki jest ich związek z zaże przeżywacie jakieś uczucia?”.
chowaniem.
- Praca w grupach w oparciu o arkusze „Reakcje organizmu” i „Zachowania”.
- Prezentacja scenariuszy wylosowanych sytuacji z uwzględnieniem
uczuć, reakcji organizmu i możliwych zachowań.
- Poznaje sposoby radzenia sobie ze wsty- Rozmowa nt. sytuacji, w których
dem.
wstyd gra główną rolę.
- Ćwiczenia – nauka walki ze wstydem.
- Określa swój sposób wyrażania złości, po- - Tworzenie listy zdrowych i nierównuje go z innymi, uczy się zdrowych
zdrowych ekspresji emocji.
sposobów wyrażania złości.
- Praca z kartą „Sposoby wyrażania
1.0
37/45
psycholog
lekarz
psycholog
psycholog
Jesteśmy podobni do siebie.
- Uświadamia sobie istnienie różnic i podo
bieństw między ludźmi.
Nasze potrzeby.
-
Mamy takie same potrzeby życiowe.
-
Odczuwamy - cieszymy się i smucimy.
-
Doceniam innych a inni docenia-
-
1.0
38/45
złości”.
- Dyskusja nt. różnic i podobieństw psycholog
między ludźmi.
- Opowiadanie przez uczniów zdarzeń znanych im z autopsji.
- Praca w parach mająca na celu wyłonienie podobieństw i różnic miedzy ludźmi.
Rozpoznaje swoje potrzeby i ich znaczenie. - Stworzenie definicji i listy potrzeb.
- Segregacja ilustracji i fotografii
osób zaspokajających różne potrzeby.
- Praca z kartą „Nieznana planeta”.
- Runda kończąca „Podczas tych
zajęć na-uczyłem się, że…”.
Dostrzega różnice i podobieństwa w wyglą- - Samorzutne wypowiedzi w oparciu
dzie różnych przedmiotów i ludzi (cechy
zewnętrzne) oraz zwraca uwagę na podo- Rozmowy na podstawie obserwacji,
bieństwa w doznaniach.
ilustracji.
przy muzyce.
(drama)
Rozpoznaje i nazywa przeżywane uczucia - Samorzutne wypowiedzi w oparciu
przez innych wyrażane zachowaniem zeo własne doświadczenia.
wnętrznym.
Ma właściwy stosunek do pozytywnych i
ilustracji.
negatywnych zachowań własnych i innych - Zabawy ruchowe, integracyjne, np.
ludzi.
przy muzyce.
(drama).
Zauważa sytuacje, w których jest doceniany. - Rozmowa nt. sytuacji, w których
Ludzie różnią się między sobą.
-
Wersja
Strona
Wersja
Strona
1.0
39/45
- Potrafi docenić innych.
jesteśmy doceniani.
- Wykonanie przez uczniów komiksu
lub scenki na bazie własnych doświadczeń.
- Rundka kończąca „Co lubię u kolegi…”.
Możemy wpływać na swój nastrój. - Poznanie zdrowych sposobów wpływania na - Omówienie wcześniej zadanej pracy
nas-trój w trudnych sytuacjach.
domowej „Wewnętrzne Ja”.
- Praca nad kartą „Sytuacje, w których najczęściej”.
- Odgrywanie scenek przedstawiających różne trudne sytuacje.
- Zauważa osoby samotne, potrafi udzielić im - Głośne czytanie opowiadania.
Kiedy czuję się samotny?
pomocy.
- Dyskusja na temat samotności.
- Odgrywanie scenek z samotnością
w roli głównej.
- Tworzenie list za pomocą burzy
pomysłów „Jak walczyć z samotnością?”.
- Rundka kończąca zajęcia: „Podczas
tej lekcji najważniejsze dla mnie było…”.
ją mnie.
Moi rodzice, moi nauczyciele
Tematy spotkań:
1. Nasze dziecko rozpoczyna naukę w szkole – skuteczne sposoby wdrażania do systematycznej pracy i obowiązków ucznia.
2. Jak nauczyć dziecko uczyć się, czyli nowoczesne techniki szybkiego zapamiętywania?
3. Komputer w życiu naszego dziecka.
4. Tworzenie tradycji rodzinnych i klasowych najskuteczniejszą formą socjalizacji.
5. W jaki sposób nasze dziecko jest oceniane w szkole? Ocena opisowa a ocena w skali 1 - 6.
6. Bawimy się i cieszymy, czyli zabawy dla dzieci i rodziców.
7. Skuteczna komunikacja w rodzinie, czyli wzajemnie się rozumiemy.
Wersja
Strona
8.
Wychowanie bez przemocy – wychowaniem ze zrozumieniem.
9.
Zaspakajanie potrzeb emocjonalnych a budowanie poczucia własnej wartości u dziecka.
10. Rady i porady wychowawcy i pedagoga dla rodziców czwartoklasisty – trudny próg.
11. Uczyć się, ale jak? Nowoczesne techniki szybkiego zapamiętywania ponownie.
12. Wpływ mediów na dziecko.
13. Wartościowe lektury naszych dzieci.
14. Jak łagodnie przejść z dzieckiem przez okres dojrzewania?
15. Aktywność nastolatka drogą do życia bez nałogów.
16. Sposoby obrony przed stresem, czyli dziwne zachowania dzieci.
3. Przykładowe sposoby realizacji profilaktyki selektywnej
Zadania
Cele
Sposoby realizacji
Przeciwdziałanie niepowodzeniom szkolnym
Udzielenie uczniom
pomocy psychologiczno-pedagogicznej
Organizowanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej
zgodnie z rozporządzeniem MEN w sprawie zasad udzielania
i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
Kwalifikowanie uczniów do różnego rodzaju form pomocy
psychologiczno-pedagogicznej
Organizowanie różnych form pomocy psychologicznopedagogicznej (zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze, korekcyjno-kompensacyjne, rozwijające uzdolnienia, logopedyczne, porady, konsultacje)
W przypadku uczniów z orzeczeniem o potrzebie kształcenia
specjalnego opracowanie Indywidualnych Programów Edukacyjno-Terapeutycznych (IPET)
Informowanie rodziców o każdym spotkaniu zespołu opracowującego IPET
Co najmniej dwa razy w roku szkolnym dokonywanie wielospecjalistycznej oceny funkcjonowania uczniów posiadających orzeczenia do kształcenia specjalnego
Obserwacje i pomiary pedagogiczne mające na celu rozpoznawanie u uczniów ryzyka wystąpienia specyficznych trud-
Diagnoza uczniów
Sojusznicy
Dyrektor
Wychowawcy
Pedagog, Psycholog
Nauczyciele specjaliści
Zespoły
Przewodniczący zespołu
Zespoły
Wychowawcy
1.0
40/45
pod kątem specjalnych potrzeb edukacyjnych
Wyrównywanie braków w wiadomościach szkolnych
Pomoc uczniom
z fragmentarycznymi
deficytami rozwojowymi
Objęcie opieką dzieci
z rodzin dysfunkcyjnych
Pomoc rodzicom
i nauczycielom w
diagnozowaniu i rozwijaniu potencjalnych
możliwości uczniów.
Nawiązanie ścisłej
współpracy
z rodzicami uczniów
przejawiających zachowania agresywne.
Profilaktyka agresji
ności uczniów w nauce.
Diagnoza przedszkolna
Kierowanie uczniów do Poradni PsychologicznoPedagogicznej
Zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze
Zajęcia świetlicowe: pomoc w odrabianiu zadań domowych,
indywidualna praca z uczniem, głośne czytanie tekstów
-Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne
- Zajęcia socjoterapeutyczne
- Zajęcia rewalidacyjne
- Zajęcia logopedyczne
- Nauczanie indywidualne
- Szkolenia kardy pedagogicznej
Kontynuowanie współpracy
z kuratorami sądowymi, asystentami rodzin, dzielnicowymi,
poradnią psychologiczno-pedagogiczną i innymi specjalistycznymi
Organizowanie pomocy materialnej dla uczniów (bezpłatne
podręczniki, wyprawka szkolna, stypendia szkolne, akcja
charytatywna „Szlachetna Paczka’, pomoc rzeczowa na święta, dożywianie, zwolnienie z opłat ubezpieczenia i Rady
Rodziców.
Dostosowanie form i metod pracy do indywidualnych potrzeb
psychofizycznych i edukacyjnych uczniów (realizacja wskazań i zaleceń Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej)
Rozmowy indywidualne z rodzicami uczniów przejawiającymi zachowania agresywne
Porady i konsultacje ze specjalistami
Zawieranie umów, kontraktów dotyczących zachowania
Wersja
Strona
1.0
41/45
Wychowawcy
Pedagog
Psycholog
Nauczyciele
Wychowawcy świetlicy
Pedagog
Nauczyciele specjaliści Nauczyciele
wychowawcy Dyrektor szkoły
Pedagog
Wicedyrektor
Pedagog
Kierownik świetlicy
Pedagog, terapeuci
Dyrektor
Pedagog
Psycholog
Wychowawcy klas
i przemocy
w szkole
Wersja
Strona
dziecka w szkole.
Pedagog
Psycholog
Nauczyciele świetlicy
M. Nowosad, L. Kuryło-Słaby
Realizacja programu zapobiegającego stosowaniu agresji
i przemocy w szkole
-Gry i zabawy przeciwko agresji
-Realizacja Programu Profilaktycznego „Spójrz inaczej”
4. Przykładowe sposoby realizacji profilaktyki wskazującej
Zadania
Szkolna interwencja
profilaktycznaPraca indywidualna
z dzieckiem i rodziną
Cele
Diagnoza
Porada
Kontrakt
Monitorowanie kontraktu
Sposoby realizacji
-Rozmowy z rodzicami, nauczycielami, uczniami, specjalistami szkoły, pracownikami instytucji wspierających
-Warsztaty dla rodziców ( w zespołach klasowych, indywidualnie)
- Rozmowy wspierające
-Broszury informacyjne
-Wypracowanie zasad współpracy
-Prelekcje i szkolenia dla rodziców
-Nawiązanie kontaktu z rodzicami
-Przedstawienie problemu
- Ustalenie przyczyn problemów dziecka
-Ustalenie co może zrobić uczeń, co może zrobić nauczyciel, co może zrobić rodzic, żeby osiągnąć cel
-Zawarcie kontraktu
-Określenie realnego terminu
-Dostrzeganie osiągnięć i starań dziecka
-Wzmocnienia pozytywne
-Rozliczenie kontraktu (nagroda za wywiązanie się lub
konsekwencja za niewywiązanie się z zapisów kontraktu)
1.0
42/45
Sojusznicy
Pedagog szkolny, psycholog
Pracownik sanepidu
Psycholog, Pedagog szkolny,
Psycholog
Wychowawca klasy
Organizowanie zajęć
Zajęcia i dyskusje w
wspierających rozwój. klasach na temat
środków odurzających
Interwencje wychowawcze
Zajęcia rozwijające
uzdolnienia
i zainteresowania
uczniów
Szkolne procedury
reagowania
w sytuacjach kryzysowych
Uczenie konstruktywnego odmawiania
Wsparcie pedagogiczno-psychologiczne
Dyżury nauczycieli –
Współpraca z rodzicami
Wersja
Strona
1.0
43/45
-Zajęcia nt.
- szkodliwości palenia papierosów
- wpływu alkoholu i środków odurzających na organizm
człowieka i funkcjonowanie społeczne
- negatywnego wpływu alkoholizmu na relacje
w rodzinie
i wśród najbliższych
- form pomocy osobom uzależnionym
- AIDS i HIV – wiedza o chorobie, zagrożeniu oraz sposobach ochrony przed nią
Stworzenie oferty zajęć pozalekcyjnych jako alternatywa
spędzania czasu wolnego: zajęcia plastyczne, muzyczne,
sportowe, teatralne, kółko matematyczne, języka angielskiego, przyrody.
Pedagog szkolny, psycholog Policja,
Straż Miejska, Pracownik sanepidu
- Zapoznanie z procedurami bezpieczeństwa
- Przestrzeganie procedur bezpieczeństwa w szkole
i poza nią
- Poznanie zasad udzielanie pierwszej pomocy w ramach
projektu ‘Ratujemy i uczymy ratować”- przeprowadzenie
zajęć, warsztatów
- Opracowywanie na bieżąco procedur
- W sytuacjach przemocy domowej wdrażanie procedury
Niebieskiej Karty
- Dyskusje na godz. wychowawczych;
- Pedagogizacja rodziców;
- Spotkania z pedagogiem szkolnym.
Kontrola toalet, okolic szkoły, boiska.
-Zapoznanie rodziców z programem wychowawczym i
profilaktycznym szkoły, z kalendarzem imprez i uroczystości , planem wychowawcy z uwzględnieniem sugestii i
propozycji rodziców
- Spotkanie dla rodziców uczniów klas IV-VI dotyczące
zapoznania z procedurami postępowania, obowiązującymi
w szkole odnośnie uczniów mających kontakt z używkami
Cały personel
Nauczyciele wychowawcy
Wychowawcy klas
Pedagog
Wychowawcy klas, nauczyciele, pedagog i psycholog.
Cały personel, nauczyciele dyżurujący
Wychowawca, pedagog
Organizowanie akcji
profilaktycznych
Współpraca z instytucjami
Rozwijanie kompetencji wychowawczych nauczycieli
i wychowawców
Pomoc uczniom
z rodzin alkoholików
i narkomanów
- Zapoznanie z wynikami diagnozy i planowanymi działaniami szkoły w zakresie profilaktyki uzależnień
- Spotkania profilaktyczno – informacyjne dla rodziców
-Spotkania stałe, okresowe, indywidualne i grupowe.
- w dniu bez papierosa, z okazji Światowego Dnia AIDS
np. apele, Bezpiecznego Internetu
Kierowanie uczniów i rodziców do instytucji pomocowych
-Rozpowszechnianie informacji o instytucjach pomocowych
-Konferencje, warsztaty, szkolenia podnoszące kompetencje wychowawcze
-Indywidualne konsultacje z pedagogiem, psychologiem
szkolnym, wypracowanie metod postępowania w sytuacjach kryzysowych
-Wymiana doświadczeń podczas zespołów przedmiotowych, zespołów wychowawczych
-Zgromadzenie informacji o rodzinach dysfunkcyjnych
-Stały kontakt z PPP
-Pomoc w rozwoju pozytywnego, realistycznego obrazu
siebie, swoich możliwości i zdolności u młodego człowieka
-Umacnianie rodziny w jej prawidłowym funkcjonowaniu
poprzez ochronę więzi emocjonalnych
-Praca indywidualna z uczniem
-Ukazanie potrzeby kontaktu z zaufanym dorosłym w sytuacjach zagrożenia własnego lub innych uzależnieniem
Wersja
Strona
1.0
44/45
Komisja ds. profilaktyki, pedagog
szkolny, psycholog.
Policja,
pedagog, wychowawca
Ośrodek Profilaktyki i Terapii Uzależnień
Dyrektor szkoły
Wersja
Strona
1.0
45/45
ROZDZIAŁ V
1. Ewaluacja programu
Dokonywanie ewaluacji jest niezbędnym elementem każdego nowoczesnego programu. Ewaluacja jest sposobem rozpoznawania i rozwiązywania różnych niejasnych zagadnień,
by działania profilaktyczne były skuteczne i efektywniejsze. W tym celu wykorzystywane są
następujące metody; obserwacja, ankieta, rozmowy indywidualne i wywiady oraz analiza
dokumentów.
Ewaluacja programu prowadzona będzie po trzecim roku funkcjonowania programu. Wyniki
badań ankietowych staną się podstawą do sformułowania wniosków, które następnie będą
uwzględniane przy opracowaniu kolejnego programu profilaktycznego.
2. Załączniki
1. Diagnoza wstępna.
2. Harmonogram działań na rok 2015/16
3. Bibliografia
1. A. Kołodziejczyk, E. Czemierowska „Spójrz inaczej".
2. Michelle Elliott „Jak dbać o bezpieczeństwo dziecka"(praktyczne porady dla rodziców).
3. Luizą Mizell „Jak ustrzec swoje dziecko".
4. Małgorzata Jachimska „Grupa bawi się i pracuje".
5. Materiały własne.

Program profilaktyki - Szkoła Podstawowa nr 21 w Lublinie

Transkrypt

Podobne dokumenty

Z naszymi dziećmi … o miłości

Oświadczenie woli uczęszczania dziecka do szkoły

Laureatka PEREŁKI-STATUETKI konkursu QJF z Australii.

Kierunek: Dietetyka studia I stopnia DZIENNIK PRAKTYK

Historia widziana piórem dziennikarza ZWIERCIADŁO CZASÓW czyli

Królowa Jadwiga - jej życie lub legendy o niej

regulamin konkursu historycznego – „drzewo genealogiczne

Rzeszów, dnia 29.01. 2014 r. Ogłoszenie Komisja Konkursowa