D - Sąd Rejonowy dla Wrocławia

sygn. akt I C 767/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 2 września 2015 r.
Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Krzyków Wydział I Cywilny
Przewodniczący: SSR Magdalena Zdrzałka-Szymańska
Protokolant: Magdalena Kaliszewska
po rozpoznaniu w dniu 19 sierpnia 2015 r. we Wrocławiu
na rozprawie
sprawy z powództwa J. S.
przeciwko (...) S.A. w W.
o zapłatę
I. zasądza od strony pozwanej (...) S.A. w W. na rzecz powódki J. S. kwotę 5128,40 zł ( pięć tysięcy sto dwadzieścia
osiem złotych czterdzieści groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 15 lutego 2014r. do dnia zapłaty;
II. orzeka, iż powódka wygrała spór w 100 % i zasądza od strony pozwanej na rzecz powodki koszty postępowania,
pozostawiając ich szczegółowe rozliczenie referendarzowi sądowemu
UZASADNIENIE
Powódka J. S. domagała się od strony pozwanej (...) S.A. w W. zasądzenia kwoty 5.128,40 zł wraz z ustawowymi
odsetkami od dnia 15.02.2014 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.
Uzasadniając swoje stanowisko wskazała, że dnia 12.11.2013 r. w kolizji drogowej uszkodzony został samochód
osobowy marki M. (...) nr rej. (...), będący własnością K. M. oraz M. M., wykorzystywany przez nich w życiu
codziennym. Sprawca kolizji był ubezpieczony w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej
posiadaczy pojazdów mechanicznych u strony pozwanej. W dniu 12.11.2013 r. szkoda została zgłoszona stronie
pozwanej, która poinformowała poszkodowanych, że przywrócenie pojazdu do stanu przed wypadkiem jest
ekonomicznie nieuzasadnione, tzw. szkoda całkowita. Poszkodowani otrzymali odszkodowanie w dniu 12.12.2013 r..
W związku z likwidacją szkody poszkodowany w okresie od 15.11.2013 r. do dnia 19.12.2013 r. wynajął u powódki
samochód zastępczy marki F. (...) nr rej. (...), uzgadniając stawkę dobową w wysokości 220 zł netto oraz wynagrodzenie
za wydanie pojazdu zastępczego poza godzinami pracy. Okres najmu pojazdu zastępczego 35 dni pokrywa się z
okresem likwidacji szkody przez stronę pozwaną z uwzględnieniem okresu czasu niezbędnego dla zagospodarowania
pozostałości powypadkowych – 7 dni. Tytułem wynajmu pojazdu zastępczego powódka wystawiła poszkodowanemu
fakturę VAT na kwotę 7.000 zł netto, 8.708,40 zł brutto. Powódka wskazała, że strona pozwana uznała za zasadny
okres jedynie 20 dni wynajmu. Strona pozwana obniżyła jednocześnie wysokość stawki dziennej do 179 zł netto za
dobę oraz nie uznała w całości kwoty tytułem wydania pojazdu poza godzinami pracy. Strona pozwana wypłaciła kwotę
3.580 zł brutto. W dniu 19.12.2013 r. poszkodowany przelał na powódkę wierzytelność przysługującą mu względem
strony pozwanej.
Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 18.02.2015 r. Sąd uwzględnił zadanie pozwu w całości.
Strona pozwana (...) S.A. z siedzibą w W. złożyła sprzeciw od nakazy zapłaty, wniosła o oddalenie powództwa w całości
i zasądzenie od powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.
Stwierdziła, że po zgłoszeniu szkody przeprowadziła postępowanie likwidacyjne i wypłaciła odszkodowanie z tytułu
najmu pojazdu zastępczego za okres 20 dni przy zastosowaniu stawki dobowej w wysokości 179 zł brutto. Uznała
za zasadne okres najmu pojazdu za okres od dnia 15.11.2013 r. do dnia 25.11.2013 r., ustaliła bowiem zaistnienie
szkody całkowitej, o czym w dniu 25.11.2013 r. zawiadomiła powódkę oraz aż 10 dni na spieniężenie uszkodzonego
pojazdu. Poszkodowana ustalając stawkę dzienną najmu winna dążyć do minimalizacji szkody, a strona pozwana jest
odpowiedzialna jedynie za normalne zdarzenia powodujące szkodę. Kosztów doby najmu pojazdu zastępczego został
rażąco wygórowany, czego nie można uznać za celowe i ekonomicznie uzasadnione.
W dalszym toku postępowania strony pozostały przy swoich stanowiskach.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 12.11.2013 r. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzony został należący do poszkodowanych K.
M., M. M., S. M. samochód osobowy marki M. (...) nr rej. (...). Sprawca kolizji był ubezpieczony u strony pozwanej
(...) S.A. w W..
bezsporne
Poszkodowani zawiadomili stronę pozwaną o szkodzie w dniu 12.11.2013 r..
Strona pozwana w toku likwidacji szkody poinformowała w dniu 25.11.2013 r. poszkodowanych o orzeczeniu szkody
całkowitej. Poszkodowani w dniu 11.12.2013 r. otrzymali pisemne orzeczenie o szkodzie całkowitej, a w dniu 12.12.2013
r. otrzymali odszkodowanie za szkodę całkowitą.
dowód:
tabelka obiegowa, k. 18;
potwierdzenie przelewu z dnia 12.12.2013 r., k. 19;
akta szkody
W związku z koniecznością likwidacji szkody całkowitej pojazdu, poszkodowany K. M. wynajął samochód zastępczy
marki F. (...) o nr rej. (...) u powódki J. S., prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...).com.J. S.”. Ustalono
stawkę dobową w wysokości 220 zł netto plus podatek VAT oraz wynagrodzenie w wysokości 80 zł netto plus podatek
od towarów i usług (...) za wydanie auta. Poszkodowany korzystał z najmowanego samochodu w okresie od dnia
15.11.2013 r. do dnia 19.12.2013 r. (35 dni). Samochód był poszkodowanemu niezbędny. Potrzebował pojazdu na
dojazdy do pracy, na rehabilitację, wizyty lekarskie, do adwokata.
Z tytułu najmu pojazdu zastępczego powódka wystawiła poszkodowanemu fakturę VAT nr (...) na kwotę 8.708,40 zł
brutto, w tym 8.610 zł za wynajem pojazdów zastępczych oraz kwoty 98,40 zł za wydanie auta.
dowód:
oświadczenie z dnia 19.12.2013 r., k. 17;
kontrakt wynajmu auta, k. 20;
faktura (...), k. 21;
zeznania świadka S. M., k. 94-94 verte
zeznania świadka K. M., k.94 verte;
Decyzją z dnia 14.02.2014 r. strona pozwana przyznała odszkodowanie za wynajem samochodu zastępczego za okres
20 dni, czyli od dnia 15.11.2014 r. do dnia 25.11.2013 r. oraz 4 dni robocze na zagospodarowanie pozostałości,
wypłacając kwotę 3.580 zł.
dowód:
pismo z dnia 14.02.2014 r., k. 22;
potwierdzenie przelewu, k. 23;
akta szkody
Poszkodowany scedował na powódkę wierzytelność, czyli wszystkie prawa przysługujące mu, w związku ze szkodą
powstałą w dniu 12.11.2013 r., z tytułu OC sprawcy posiadającego polisę w towarzystwie ubezpieczeniowym strony
pozwanej, która to szkoda została zarejestrowana pod nr (...), celem zaspokojenie wierzytelności Cesjonariusza z
tytułu wynajmu samochodu na czas naprawy samochodu zastępczego.
dowód:
umowa cesji wierzytelności z dnia 19.12.2013 r., k. 24-26;
Cennik wynajmu aut zastępczych oferowany przez powódkę pokrywa się z cennikami wynajmu aut w konkurencyjnych
firmach.
dowód:
kontrakt wynajmu auta, k. 27;
faktura (...), k. 28;
pismo z dnia 03.04.2013 r., k. 29;
cenniki wynajmu aut, k. 60-73; 91-92;
Sąd zważył co następuje:
Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.
Bezsporne w niniejszej sprawie były zarówno okoliczności kolizji z dnia 12.11.2013 r., do której doszło z winy sprawcy
kierującego pojazdem ubezpieczonym z tytułu OC u strony pozwanej, jak i fakt odpowiedzialności strony pozwanej
za szkodę powstałą w pojeździe poszkodowanego. Kwestię sporną stanowiła natomiast długość okresu związanego z
najmem samochodu zastępczego, a także zasadność obciążenia ubezpieczyciela kosztami najmowanego pojazdu.
W pierwszej kolejności wskazać należy, że ustalając stan faktyczny Sąd oparł się przedłożonych przez strony
dokumentach, a zwłaszcza aktach szkody, których wiarygodność nie budziła wątpliwości.
Legitymacja powódki do występowania w niniejszym procesie jest uzasadniona treścią art. 509 § 1 k.c., zgodnie
z którym wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że
sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.
Podstawą prawną roszczenia powódki stanowi przepis art. 34 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach
obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych
(Dz.U.2013.392 j.t.), zgodnie z treścią którego z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje
odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania
za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała,
rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów
mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie
trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu (art. 35 ustawy).
Odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem
mechanicznym (art. 36 ust. 1 ustawy).
Wysokość odszkodowania ubezpieczeniowego świadczonego z tytułu ubezpieczenia OC jest zakreślona
granicami odpowiedzialności cywilnej posiadacza, kierowcy samochodu. Do rozstrzygnięcia o odszkodowaniu
ubezpieczeniowym przy ubezpieczaniu OC koniecznym jest sięgnięcie do ogólnych reguł Kodeksu cywilnego
odnoszących się do zakresu odszkodowania, w szczególności do przepisu art. 361 § 1 i 2 k.c. Reguły te nakazują
przestrzeganie zasady pełnego odszkodowania w granicach adekwatnego związku przyczynowego (por. np. uchwałę
Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2001 r., III CZP 68/01, OSP 2002, z. 7-8, poz. 103, czy uchwałę z dnia 21 marca
2003 r., III CZP 6/03, OSNC 2004, z. 1, poz. 4). Podstawową funkcją odszkodowania jest bowiem kompensacja,
co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszony zdarzeniem
wyrządzającym szkodę, nie może ono jednak przewyższać wysokości faktycznie poniesionej szkody. Oceny, czy
poniesienie określonych kosztów mieści się w ramach szkody i normalnego związku przyczynowego, jak podkreślał
Sąd Najwyższy, należy dokonywać na podstawie indywidualnej sytuacji poszkodowanego i konkretnych okoliczności
sprawy (por. np. uzasadnienia wyroku z dnia 20 lutego 2002 r., V CKN 1273/00 niepubl. czy wyroku z dnia 16 maja
2002 r., V CKN 1273/00 niepubl.).
Utrata możliwości korzystania z rzeczy wskutek jej zniszczenia stanowi szkodę majątkową. W piśmiennictwie
podkreśla się, że normalnym następstwem w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. jest bardzo często niemożność korzystania
z samochodu przez poszkodowanego, nie tylko w sytuacji jego uszkodzenia, ale również zniszczenia. Jeżeli więc
poszkodowany poniósł w związku z tym koszty, które były konieczne, na wynajem pojazdu zastępczego, to mieszczą
się one w granicach skutków szkodowych podlegających wyrównaniu.
Mając na uwadze powyższe rozważania oraz zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd doszedł do przekonania,
że szkoda jaką poniósł poszkodowany w wyniku konieczności najmu samochodu zastępczego w okresie od dnia
15.11.2013 r. do 19.12.2013 r. pozostawała w adekwatnym związku przyczynowym z wypadkiem z dnia 12.11.2013
r. W pierwszej kolejności wskazać bowiem wypada, że najem samochodu zastępczego był konieczny, ponieważ
auto uległo szkodzie całkowitej, a poszkodowany poruszał się nim aż do czasu zakończenia likwidacji szkody.
Poszkodowany ma prawo do prowadzenia dotychczasowego trybu życia, a skoro przed wypadkiem korzystał ze
swojego samochodu, brak jest podstaw do uznania, iż będąc go pozbawionym nie mógł korzystać z samochodu na koszt
ubezpieczyciela, tym bardziej, iż konieczność korzystania z samochodu zastępczego w czasie trwania postępowania
likwidacyjnego uzasadniały potrzeby życiowe poszkodowanego. Stan ten nie doprowadził do bezpodstawnego
wzbogacenia poszkodowanego, ponieważ pozwolił mu jedynie na funkcjonowanie w zakresie, w jakim miało to miejsce
przed wypadkiem.
Zaznaczyć nadto trzeba, że strona pozwana poinformowała poszkodowanego, iż nastąpiła szkoda całkowita w dniu
25.11.2013 r., jednakże pisemne potwierdzenie decyzji poszkodowany otrzymał w dniu 11.12.2013 r., a odszkodowanie
poszkodowany otrzymał dopiero w dniu 12.12.2013 r.. Wydłużenie więc okresu likwidacji szkody, a co za tym idzie
najmu pojazdu zastępczego, było spowodowane działaniem strony pozwanej, a należy podkreślić, że okres najmu
pojazdu pokrywa się z okresem likwidacji szkody całkowitej przez stronę pozwaną.
W ocenie Sądu stawka dzienna przyjęta w umowie z dnia 15.11.2013 r., w odniesieniu do cen stosowanych na rynku,
nie jest rażąco wygórowana. Strona pozwana zakwestionowała rozmiary tych kosztów wnosząc o przeprowadzenie
dowodu z opinii biegłego sądowego, jednakże przedstawiła również oferty wynajmu aut zastępczych konkurencyjnych
firm. Sąd ustalił, ze stawka za wynajem pojazdu zastosowana przez powódkę nie odbiega znacząco od stawek innych
oferentów.
Biorąc pod uwagę powyższe Sąd oddalił wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego uznając,
iż nie był on zasadny. Ceny za wynajem pojazdów są zróżnicowane, jednakże ocena Sądu winna się ograniczać
do sprawdzenia, czy zawarta umowa odbiega w sposób znaczący od ofert innych podmiotów zajmujących się
wynajmowaniem samochodów. W przedmiotowej sprawie stawka 220 zł netto za dzień najmu pojazdu jest zdaniem
Sądu odpowiednia, a przeprowadzenie w tym względzie opinii biegłego prowadziłoby jedynie do nieuzasadnionego
generowania kosztów postępowania i jego przedłużenia. Należy bowiem zwrócić uwagę, że firmy mogą posługiwać się
różnymi cenami w zakresie tych samych lub podobnych usług, co jest cechą gospodarki wolnorynkowej. W związku
z czym, ponieważ poszkodowany zdecydował się na ten właśnie podmiot, w którym dokonał wynajęcia samochodu
zastępczego na czas naprawy, to miarodajne powinny być ceny własne przez ten podmiot stosowane.
Zacytować w tym miejscu należy stanowisko wyrażone w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 29 lutego 2002r., V CKN
903/00 (OSNC 2003, nr l, póz. 15), zgodnie z którym kosztami „ekonomicznie uzasadnionymi" są koszty ustalone wg
cen, którymi posługuje się wybrany przez poszkodowanego warsztat naprawczy. Nie ma przy tym znaczenia fakt, że
ceny te odbiegają (na korzyść lub niekorzyść zobowiązanego) od cen przeciętnych dla określonej kategorii usług na
rynku. Wyrok ten odnosi się co prawda do wyboru miejsca naprawy auta, jednak w ocenie Sądu znajduje analogiczne
zastosowanie do wyboru miejsca najmu samochodu zastępczego. Nie można bowiem wymagać od poszkodowanego
znalezienia najtańszej oferty na rynku, a ocena Sądu winna się ograniczać do sprawdzenia, czy zawarta umowa odbiega
w sposób znaczący od ofert innych podmiotów zajmujących się wynajmowaniem samochodów. W przedmiotowej
sprawie zastosowane przez powódkę stawki nie są zdaniem Sądu wysoce wygórowane.
Mając na uwadze powyższe, w punkcie I wyroku Sąd zasądził od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 5.128,40
zł, stanowiącą różnicę pomiędzy kwotą wypłaconą przez stronę pozwaną a rzeczywistym kosztem najmu samochodu
zastępczego w okresie od dnia 15.11.2013 r. do dnia 19.12.2013 r.
Okres od którego zasądzone zostały odsetki od całości dochodzonego roszczenia wynika z uregulowań art. 481 § 1 k.c.,
zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek
za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za
które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Zgodnie natomiast z przepisem art. 817 § 1 k.c., jeżeli nie umówiono się
inaczej, zakład ubezpieczeń obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie dni trzydziestu, licząc od daty otrzymania
zawiadomienia o wypadku. Zgodnie z § 2 gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych
do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie
powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie
tych okoliczności było możliwe. Sąd uznał, że w momencie przyznania odszkodowania za okres najmu samochodu
zastępczego w dniu 14.02.2014 r. ubezpieczyciel winien był ustalić je w prawidłowej wysokości, dysponował bowiem
wszelkimi niezbędnymi informacjami w tym zakresie. Od dnia następnego pozostawał zatem w opóźnieniu.
Orzeczenie o kosztach procesu zawarte w punkcie II sentencji orzeczenia Sąd wydał na podstawie art. 108 § 1 k.p.c. w
związku z art. 98 kpc, pozostawiając szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu.