Światowy Dzień Sprzeciwu Wobec Pracy Dzieci

Światowy Dzień Sprzeciwu Wobec Pracy Dzieci
Już po raz piąty, 12 czerwca obchodzony będzie Dzień Sprzeciwu Wobec Pracy Dzieci. Obchodom patronuje
Międzynarodowa Organizacja Pracy.
Obecnie jedno na sześcioro wszystkich dzieci na świecie wykonuje pracę szkodliwą dla jego rozwoju fizycznego,
psychicznego i emocjonalnego. Co roku 22 tys. dzieci ginie w wypadkach związanych z wykonywaną pracą.
Czwartego maja b.r. został opublikowany przez MOP światowy raport "Koniec pracy dzieci: w zasięgu ręki!", który
stanowi okazję do analizy osiągnięć w walce z wykorzystywaniem dzieci przy niebezpiecznych pracach. Dostępny
na stronie MOP www.ilo.org
Znaczny odsetek dzieci, nawet jeśli nie wykonuje żadnych prac i nie pomaga rodzicom (szczególnie małe dzieci,
poniżej 10 lat), przebywa z rodzicami w polu, w pobliżu pracujących maszyn. W 2004 roku inspektorzy pracy
zaobserwowali łącznie 2137 dzieci pomagających rodzicom lub przebywających z nimi, z czego 51% (1087 dzieci)
przebywało w strefie bezpośredniego zagrożenia w pobliżu pracujących ciągników i kombajnów, bądź na
nich.
W Polsce zjawisko niewolniczego wykorzystywania dzieci do pracy najemnej nie występuje. Kodeks pracy zezwala
na zatrudnianie osób, które ukończyły 16 lat, a nie przekroczyły 18 roku życia, ukończyły co najmniej gimnazjum
oraz posiadają świadectwo lekarskie stwierdzające, że praca określonego rodzaju nie zagraża ich zdrowiu. Od l
maja 2004 r. uregulowana została możliwość zatrudniania dzieci do lat 16 przez podmioty prowadzące działalność
kulturalną, artystyczną, sportową i reklamową, pod warunkiem jednak że inspektor pracy udzieli zezwolenia.
Główną przyczyną wypadków jest brak nadzoru nad małymi dziećmi, zabieranymi przez rolników w pole podczas
prac. Inny powód to brak ostrożności i wykonywanie przez dzieci prac, którymi powinni zajmować się dorośli
Natomiast, zgodnie z tradycją pokoleniową, dzieci mieszkające na wsi od najmłodszych lat są przysposabiane
przez rodziców do prac w gospodarstwie i na polu. Niestety, są to często również prace narażające je na utratę
zdrowia i życia. Tylko w roku 2004 dzieci wiejskie (do 15 roku życia) z terenów działania OIP Białystok stały się
ofiarami 85 wypadków. Do większości z nich dochodzi latem, podczas prac żniwnych.
Dane statystyczne sporządzone przez Międzynarodowa Organizację Pracy
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
●
246 milionów dzieci na świecie pracuje
73 mln pracujących dzieci nie ma 10 lat
każdego roku 22 tys. dzieci ginie w wypadkach związanych z wykonywaną pracą
największa liczba dzieci – pracowników (127 mln dzieci) występuje w rejonie Azji południowo – wschodniej i
Pacyfiku
Afrykę Subsaharyjską cechuje najwyższy procent pracujących dzieci: niemal 1/3 dzieci w wieku 14 lat i poniżej (48
mln dzieci)
większość dzieci – pracowników pracuje w sektorze nieformalnym, bez ochrony prawnej i regulacji ochronnych:
70% w rolnictwie, komercyjnym myślistwie, rybołówstwie lub leśnictwie;
8% w produkcji;
8% w handlu hurtowym i detalicznym, restauracjach i hotelach;
7% w służbach miejskich, społecznych, pracach w gospodarstwie domowym, np. jako pomoc domowa
niewolnictwo, handel narkotykami, oddanie w niewolę za długi, prostytucja, pornografia i wiele innych nielegalnych
poczynań – to rzeczywistość dla 8,4 mln dzieci
ok. 1,2 mln z tych dzieci zostało sprzedanych
MOP : WALKA PRZECIWKO PRACY DZIECI
Wyeliminowanie zjawiska pracy dzieci jest kluczowym elementem realizacji postulatu MOP "Godziwa praca dla
wszystkich". MOP nie traktuje pracy dzieci jako odosobnionego problemu, ale jako integralną cześć działań na
rzecz ekonomicznego i społecznego rozwoju.
1919: I Międzynarodowa Konferencja Pracy: Konwencja dotycząca określenia najniższego wieku dopuszczania
dzieci do pracy przemysłowej
1930: Konwencja dotycząca pracy przymusowej lub obowiązkowej.
1973: Konwencja dotycząca najniższego wieku dopuszczenia do zatrudnienia (nr 138)
1992: MOP rozpoczyna Międzynarodowy Program Zwalczania Pracy Dzieci (International Programme on the
Elimination of Child Latour -IPEC). Działania podejmowane w ramach programu to m.in: badania oceniające,
rozwój możliwości życiowych dzieci, reforma prawa, podnoszenie świadomości, mobilizacja społeczna, prewencja,
przerywanie zatrudnienia dzieci i rehabilitacja dzieci, które wykonują prace niebezpieczne, tworzenie rozwiązań
alternatywnych dla rodzin dzieci - pracowników.
1996: Deklaracja Sztokholmska i Agenda Działania: wypracowanie zasady, ze przestępstwo przeciwko dziecku w
danym miejscu pozostaje przestępstwem na całym świecie. MOP wprowadziła tę zasadę do międzynarodowych
standardów prawa w drodze uchwalonej trzy lata później konwencji, która podkreślała rolę egzekwowania prawa i
karania.
1998: Deklaracja Podstawowych Praw i Zasad w Pracy: wolność zrzeszania się, zakaz pracy przymusowej,
koniec dyskryminacji w miejscu pracy, eliminacja zjawiska pracy dzieci. Państwa członkowskie MOP złożyły
przysięgę przestrzegania i promowania tych zasad.
1999: przyjęcie Konwencji dotyczącej natychmiastowego zniesienia najgorszych form pracy dzieci (nr 182).
Konwencja skierowała uwagę całego świata na potrzebę bezzwłocznego podjęcia działań w celu eliminacji takich
form zatrudnienia dzieci, które są niebezpieczne i szkodliwe dla ich fizycznego, psychicznego i moralnego rozwoju.
Konwencja została ratyfikowana przez 3/4 państw członkowskich MOP
2002: MOP uznaje 12 czerwca za Ogólnoświatowy Dzień Sprzeciwu Wobec Pracy Dzieci. Ponad 80 państw
uzyskało wsparcie MOP w tworzeniu ich własnych programów zwalczania pracy dzieci.
2004: Pierwsza globalna analiza ekonomiczna kosztów i korzyści eliminacji pracy dzieci szacuje, że
przewidywane korzyści wynosiłyby 5,1 biliona dolarów amerykańskich.