2.Fakultet dla osób uczestniczących w wykonywaniu procedur na

PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY I PROGRAM NAUCZANIA
PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA KIERUNKU LEKARSKIM
ROK AKADEMICKI 2016/2017
1. NAZWA PRZEDMIOTU :
Fakultet dla osób uczestniczących w wykonywaniu procedur na zwierzętach
2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej przedmiot:
Laboratorium Badań Środowiskowych, Katedra i Zakład Toksykologii, Wydział Farmaceutyczny
UM
3 . Adres jednostki odpowiedzialnej za dydaktykę:

Adres: ul. Dojazd 30, 60-631 Poznań

Tel. /Fax: 61 847 20 81

Strona WWW: www.toksykologia.ump.edu.pl

E-mail: [email protected]
4. Kierownik jednostki – Laboratorium Badań Środowiskowych:

Prof. dr hab. Ewa Florek
5. Osoba zaliczająca przedmiot w E– indeksie z dostępem do platformy WISUS

Prof. dr hab. Ewa Florek
6. Osoba odpowiedzialna za zajęcia fakultatywne z dostępem do platformy
WISUS
do list studentów

Nazwisko i imię: Prof. dr hab. Ewa Florek

Tel. kontaktowy: 61 847 20 81

E-mail: [email protected]

Osoba zastępująca: -

Tel. kontaktowy: -

E-mail: -
7. Miejsce przedmiotu w programie studiów:
Rok: VI
Semestr: 11 lub 12
8. Liczba godzin ogółem :
30
Jednostki uczestniczące w nauczaniu
przedmiotu
Laboratorium Badań Środowiskowych, Katedra i
Zakład Toksykologii
liczba pkt ECTS: 2
Semestr zimowy/letni/ liczba
godzin
W
Ć
Ćwiczenia
S
kategoria
20
10
Razem: 30
9 . Cel nauczania przedmiotu
Zasadniczy cel kształcenia stanowi promowanie najwyższego poziomu badań naukowych
z wykorzystaniem zwierząt laboratoryjnych, a w szczególności: podnoszenie wiedzy o ich
hodowli, utrzymaniu, dobrostanie i użytkowaniu na cele eksperymentalne i edukacyjne.
W realizacji tego zamierzenia niezbędna jest wiedza na temat przestrzegania zasad
humanitarnego traktowania zwierząt użytkowanych w badaniach naukowych, zaleceń
dotyczących ich eutanazji, respektowania zasad etycznych i odpowiedzialności naukowej.
Szczególnego znaczenia nabiera także znajomość przepisów prawa polskiego dotyczącego
zwierząt doświadczalnych i osób przeprowadzających doświadczenia na zwierzętach, Komisji
Etycznych ds. Doświadczeń na Zwierzętach oraz dokumentacji niezbędnej do wykonywania
doświadczeń.
10. SYLABUS
Symbol
efektów
kształcenia
zgodnie ze
standardami
OPIS KIERUNKOWYCH EFEKTÓW
KSZTAŁCENIA
Metody
weryfikacji
osiągnięcia
zamierzonych
efektów
kształcenia:
WIEDZA (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI
KSZTAŁCENIA)
zna mianownictwo anatomiczne,
A.W1
histologiczne i embriologiczne w języku
polskim i angielskim;
Zaliczenia
zna związek między czynnikami
pisemne (testowe).
zaburzającymi stan równowagi procesów
B.W30.
Współpraca
biologicznych a zmianami fizjologicznymi
prowadzący
i patofizjologicznymi;
wykłady
zna zasady prowadzenia badań naukowych,
i ćwiczenia obserwacyjnych
student.
B.W34.
i doświadczalnych oraz badań in vitro
służących rozwojowi medycyny;
C.W25.
zna nazewnictwo patomorfologiczne;
zna podstawowe mechanizmy uszkodzenia
komórek i tkanek;
zna podstawowe pojęcia z zakresu
C.W42.
toksykologii ogólnej;
zna grupy leków, których nadużywanie może
C.W43.
prowadzić do zatruć;
zna i rozumie główne pojęcia, teorie, zasady i
reguły etyczne służące jako ogólne ramy
D.W13.
właściwego interpretowania i analizowania
zagadnień moralno-medycznych;
zna zasady altruizmu i odpowiedzialności
D.W14.
klinicznej;
zna regulacje dotyczące eksperymentu
G.W9.
medycznego oraz prowadzenia innych badań
medycznych.
UMIEJĘTNOŚCI (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI
KSZTAŁCENIA)
posługuje się w mowie i w piśmie
A.U5.
mianownictwem anatomicznym,
histologicznym oraz embriologicznym;
C.W26.
B.U7.
opisuje zmiany w funkcjonowaniu organizmu
w sytuacji zaburzenia homeostazy;
B.U10.
obsługuje proste przyrządy pomiarowe oraz
ocenia dokładność wykonywanych pomiarów;
B.U12.
dobiera odpowiedni test statystyczny,
przeprowadza podstawowe analizy
statystyczne oraz posługuje się odpowiednimi
metodami przedstawiania wyników;
interpretuje wyniki metaanalizy, a także
przeprowadza analizę prawdopodobieństwa
przeżycia;
C.U13.
wykonuje proste obliczenia
farmakokinetyczne;
C.U19.
interpretuje wyniki badań toksykologicznych;
Zaliczenia
pisemne (testowe).
Współpraca
prowadzący
wykłady
i ćwiczenia student.
posiada zdolność rozpoznawania etycznych
wymiarów decyzji medycznych i odróżniania
aspektów faktualnych od normatywnych.
KOMPETENCJE SPOŁECZNE (ZGODNIE Z OGÓLNYMI EFEKTAMI
KSZTAŁCENIA)
D.U13.
11.Tematyka poszczególnych ćwiczeń i seminariów
Ćwiczenia - Semestr zimowy/letni
Tematyka ćwiczeń
Ćwiczenie 1.
Ćwiczenie 2.
Ćwiczenie 3.
Ćwiczenie 4.
Osoba
odpowiedzialna
Metody i procedury obchodzenia się ze
zwierzętami przeznaczonymi do wykorzystania
w procedurach dostosowane do danego gatunku.
Prof. dr hab.
Ewa Florek
Znieczulenie i metody uśmierzania bólu.
dr hab.
Przemysław
Mikołajczak
prof. UM
Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy ze
zwierzętami przeznaczonymi do wykorzystania
w procedurach.
Normy utrzymywania zwierząt doświadczalnych
(środowisko, klatki, pasze) i wzbogacanie ich
środowiska. Codzienna opieka nad zwierzętami.
Prof. dr hab.
Ewa Florek
Mgr Marta
Napierała
Wykłady- Semestr zimowy/letni
Tematyka ćwiczeń
Wykład 1.
Wykład 2.
Wykład 3.
Wykład 4.
Wykład 5.
Wykład 6.
Wykład 7.
12. Organizacja zajęć:
Podstawy anatomii i fizjologii zwierząt
przeznaczonych
do
wykorzystania
w
procedurach.
Argumenty za i przeciw wykorzystaniu zwierząt
do celów naukowych lub edukacyjnych. Zasady
etyczne postępowania ze zwierzętami.
Przygotowanie
zwierząt
do
procedury.
Podstawowe rodzaje zachowania zwierząt.
Osoba
odpowiedzialna
Prof. dr hab.
Ewa Florek
Prof. dr hab.
Ewa Florek
Prof. dr hab.
Ewa Florek
Rozpoznawanie właściwych dla poszczególnych
gatunków
zwierząt
przeznaczonych
do
wykorzystania w procedurach oznak dystresu,
bólu i cierpienia. Wpływ środków anestetycznych
i przeciwbólowych na wynik doświadczenia.
Metody uśmiercania zwierząt, stosowanie
wczesnego i humanitarnego zakończenia
procedury.
Obowiązujące przepisy krajowe w zakresie
ochrony zwierząt wykorzystywanych do celów
naukowych lub edukacyjnych. Komisje etyczne
do spraw doświadczeń na zwierzętach.
Wniosek do LKE.
Prof. dr hab.
Ewa Florek
Hodowla
zwierząt
przeznaczonych
do
wykorzystania w procedurach z uwzględnieniem
biologii gatunku oraz genetyki.
Prof. dr hab.
Ewa Florek
Mgr Adam
Plewiński
dr hab.
Przemysław
Mikołajczak
prof. UM
Prof. dr hab.
Ewa Florek
Zajęcia fakultatywne odbywają się :
(proszę wpisać dni tygodnia oraz rozpisać dokładnie godziny w każdym dniu zajęć)
Zajęcia fakultatywne odbywają się:
Semestr zimowy: 9.01.2017-9.02.2017; godz. 16.30-20.15
I termin: Poniedziałki – 5 spotkań, środa – 1 spotkanie
9.01., 16.01., 18.01.; 23.01; 30.01., 6.02.
II termin: Czwartki – 5 spotkań, środa – 1 spotkanie
12.01., 19.01., 25.01., 26.01., 2.02., 9.02.
Semestr letni: 2.03.2017-6.04.2017; godz. 16.30-20.15
I termin: Poniedziałki – 5 spotkań, środa – 1 spotkanie
6.03., 13.03., 15.03., 20.03., 27.03., 3.04.
II termin: Czwartki – 6 spotkań
2.03., 9.03., 16.03., 23.03., 30.03., 6.04.
REGULAMIN ZAJĘĆ:
Studenci są zobowiązani do aktywnego udziału we wszystkich zajęciach. Odrabianie zajęć
(w przypadku nieobecności spowodowanej ważną przyczyną) po uzgodnieniu
z Koordynatorem fakultetu. Podstawą zaliczenia przedmiotu jest obecność i aktywny
udział we wszystkich zajęciach oraz zaliczenie egzaminu pisemnego.
PROGRAM ZAJĘĆ:
Zgodnie z podanymi powyżej tematami wykładów oraz ćwiczeń.
PROGRAM NAUCZANIA
Wymagania wstępne: podstawowa znajomość podstaw anatomii i fizjologii zwierząt
laboratoryjnych, świadomość etycznego
wykorzystywanymi jako model badawczy.
postępowania
w
pracy
ze
zwierzętami
Przygotowanie do zajęć: wiedza dotycząca codziennej opieki nad zwierzętami
laboratoryjnymi wraz z normami związanymi z ich przetrzymywaniem, znajomość
przepisów prawnych regulujących ochronę zwierząt wykorzystywanych do celów
naukowych.
Wymagania końcowe: znajomość zagadnień omawianych podczas wykładów i ćwiczeń.
13.Kryteria zaliczenia przedmiotu:
Zaliczenie – kryterium zaliczenia
Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest zdanie pomyślnie (od 51%) pisemnego egzaminu
(testowy).
14. Literatura:
Zalecana literatura:
1. Szarek J., Szweda M., (red): Zwierzęta laboratoryjne. Patologia i użytkowanie.
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, 2013
2. Sadowski B.: Biologiczne mechanizmy zachowania się ludzi i zwierząt. Wydawnictwo
Naukowe PWN, 2016
3. Buer H., Palzer A.: Techniki pracy ze zwierzętami użytkowymi. Wydawnictwo
Lekarskie PZWL, 2016
Literatura uzupełniająca:
1. Dyrektywa parlamentu Europejskiego i Rady 2010/63/UE z dnia 22 września 2010 r.
w sprawie ochrony zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych.
2. Ustawa z dnia 15 stycznia 2015 r. o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów
naukowych lub edukacyjnych.
3. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 4 listopada 2015 r. w
sprawie informacji dotyczących zwierząt wykorzystywanych w procedurach (Dz. U.
poz. 1934).
4. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 29 kwietnia 2015 r.
w sprawie wykazu zwierząt z rzędu naczelnych niestanowiących potomstwa zwierząt
z rzędu naczelnych hodowanych w niewoli (Dz. U. poz. 619).
15. Podpis osoby odpowiedzialnej za nauczanie przedmiotu lub koordynatora
Prof. dr hab. Ewa Florek
UWAGA ; wszystkie tabele i ramki można powiększyć w zależności od potrzeb