Uszczelki głowicy cylindrów MLS i analiza
Transkrypt
Uszczelki głowicy cylindrów MLS i analiza
Uszczelki głowicy cylindrów MLS i analiza uszkodzeń Wskazówki i informacje praktyczne nr 5 Kilka warstw stali – dla najlepszych uszczelek głowicy cylindrów Pod najwyższym ciśnieniem Warstwa wierzchnia z obustronną powłoką całopowierzchniową Wielowarstwowe stalowe uszczelki głowicy cylindrów VICTOR REINZ tworzą nowe standardy w nowoczesnych konstrukcjach silników. Dzięki technologii uszczelniania na najwyższym poziomie jakościowym i wydajnościowym gwarantują one doskonałe wyniki nawet w najtrudniejszych warunkach eksploatacyjnych. Stwarza to najlepsze uwarunkowania do zapewnienia oszczędnej mobilności bez szkodliwości dla środowiska. Innowacyjne uszczelki głowicy cylindrów muszą zapewniać najwyższy potencjał uszczelnienia przy zredukowanej sile docisku śrubami oraz cechować się niewielkimi stratami na skutek zgniatania i luzowania śrub przy dużych odstępach pomiędzy śrubami, a także wysoką elastycznością przy niezawodnej trwałości. Spełniając dokładnie takie wymagania, uszczelki głowicy cylindrów VICTOR REINZ MLS są optymalnym rozwiązaniem także dla przyszłych generacji silników: z niewielką masą całkowitą i zredukowaną sztywnością, ciaśniejszymi komorami silnika Nity połączeniowe Wkładka stoperów ze stoperami falistymi Warstwa spodnia z obustronną powłoką całopowierzchniową oraz węższymi mostkami przy równoczesnym wzroście momentu obrotowego i mocy oraz coraz wyższych ciśnieniach spalania. Indywidualna konstrukcja Uszczelki głowicy cylindrów VICTOR REINZ MLS składają się z dwóch do pięciu blach ze stali sprężynowej i węglowej, które tworzą wielowarstwową stalową uszczelkę głowicy cylindrów. Dzięki sprężystości i elastyczności stali zagłębienia i stopery W połączeniu z jakością uszczelki głowicy cylindrów decydujące znaczenie dla wyniku uszczelnienia ma jakość powierzchni głowicy cylindrów i kadłuba silnika oraz śruby głowicy cylindra wraz z montażem. Nierówności i zwichrzenia elementów, wcześniej już używane śruby lub smary i oleje albo płynne masy uszczelniające stosowane przy montażu pogarszają skuteczność uszczelniania przez najlepsze uszczelki głowicy cylindrów MLS. Należy bezwzględnie przestrzegać instrukcji montażowych producenta. zwiększają lokalny docisk liniowy w obszarze komór spalania oraz w tylnej części (uszczelnienie makro). Nanoszone na całej powierzchni oraz częściowe powłoki elastomerowe dodatkowo polepszają skuteczność uszczelnienia (uszczelnienie mikro). W ekstremalnych warunkach nawulkanizowane i natryskiwane elementy gumowe dodatkowo zabezpieczają uszczelkę w jej tylnej części. Typowa 3-warstwowa uszczelka głowicy cylindrów MLS z warstwą wierzchnią z blachy, warstwą aktywną ze stoperami falistymi i warstwą spodnią. Zagłębienia oraz nanoszone na całej powierzchni powłoki elastomerowe polepszają skuteczność uszczelnienia nowoczesnych systemów uszczelnień. Uszczelnienie makro przez zagłębienia i uszczelnienie mikro przez powłoki elastomerowe. ¬ 29 Rozwiązania VICTOR REINZ do nieszczelnych, uszkodzonych lub zniszczonych powłok Uszkodzenia uszczelek głowicy cylindrów mi spalania, do obiegu oleju lub płynu chłodzącego albo na zewnątrz. Nieszczelności gazów spalinowych mogą w bardzo krótkim czasie doprowadzić do całkowitego uszkodzenia silnika, a wydostający się olej stanowi poważne zagrożenie dla środowiska. Uszczelki głowicy cylindrów firmy Dana są poddawane wyczerpującym testom jakościowym już podczas produkcji. Nieszczel ności, uszkodzenia lub całkowita awaria systemu uszczelnienia typowo wskazują na usterki w zespole silnika. Dlatego sama wymiana uszczelki głowicy cylindrów nie musi automatycznie spowodować poprawy. Osady brudu lub obcych cząstek oraz chropowate powierzchnie powodują także uszkodzenie uszczelki głowicy cylindrów. Nierówne powierzchnie elementów powodują przebicia gazów spalinowych pomiędzy komorami spalania, co w konsekwencji prowadzi do uszkodzenia uszczelki. Typowe nieszczelności zespołu głowicy cylindrów i kadłuba silnika to wydostawanie się gazów spalinowych, oleju lub płynu chłodzącego. Te wycieki mediów występują pomiędzy komora- Specjaliści często określają nieszczelności pomiędzy głowicą cylindrów, uszczelką głowicy cylindrów i kadłubem silnika mianem przebicia. Następuje przy tym niekontrolowany przepływ mediów (gazów spalinowych, oleju, płynu chłodzącego) pomiędzy głowicą cylindrów, kadłubem silnika i uszczelką głowicy cylindrów. 3 6 2 ¬ 30 Przegrzanie silnika w połączeniu ze zwichrzeniem elementów lub nieprawidłowe dociśnięcie uszczelki głowicy cylindrów to najczęstsze przyczyny nieszczelności. Przeciążenia termiczne powstają na skutek usterek podzespołów obiegu chłodzenia lub nieprawidłowe wykonanie przeglądów. Innymi przyczynami jest nierównomierne spalanie na skutek osadów sadzy i za wysokie ciśnienie spalin, spowodowane przez awarię katalizatora. Ponadto dodatki chemiczne w płynie chłodzącym i niskiej jakości środki przeciw zamarzaniu mogą niszczyć powłoki. Ze względu na nierówne powierzchnie elementów, ich zwichrzenia, falistość lub rowki i zagłębienia podczas obróbki powierzchniowej głowicy cylindrów lub kadłuba silnika występują zanieczyszczenia i obce cząstki, które mogą powodować uszkodzenie uszczelki głowicy cylindrów. Dlatego bezwzględne konieczne jest staranne oczyszczenie powierzchni przed montażem uszczelki. 1 7 1 Nieszczelność gazów spalinowych pomiędzy komorami spalania 2 Nieszczelność gazów spalinowych pomiędzy komorą spalania a obiegiem cieczy chłodzącej 3 Nieszczelność gazów spalinowych na zewnątrz 4 Wyciek oleju do obiegu chłodzenia 5 Wyciek oleju na zewnątrz 6 Wyciek wody do obiegu oleju 7 Wyciek wody na zewnątrz Badanie przyczyn 5 4 Typowe przebicia mediów w przypadku uszczelek głowicy cylindrów MLS. Pęknięcia żłobków i uszkodzone elastomery Zniszczony mostek na skutek zbyt dużych ruchów względnych elementów Analiza uszkodzeń uszczelek głowicy cylindrów MLS Uszkodzenia wielowarstwowych stalowych uszczelek głowicy cylindrów dotyczą przede wszystkim dwóch elementów: żłobków i elastomerów. Żłobki mogą się łamać na skutek różnych czynników, a elastomery mogą oddzielać się od nośnika lub ulegać spaleniu. Obydwa rodzaje uszkodzeń mają różne przyczyny. Pękanie żłobków na skutek zbyt dużych ruchów względnych elementów konstrukcyjnych Możliwymi przyczynami zbyt dużych Powłoka elastomeru uszkodzona na skutek przegrzania ruchów względnych elementów są wadliwe, używane lub nienasmarowane śruby głowicy cylindrów, nieprawidłowe dokręcenie śrub na skutek zbyt wysokiego tarcia podczas montażu oraz uszkodzenia głowicy cylindrów lub kadłuba silnika. Zwichrzenie elementów może być też następstwem przegrzania silnika. Na skutek zwiększonej temperatury i ciśnienia przy spalaniu stukowym eksploatacja silnika w takich warunkach powoduje również nadmierne ruchy względne elementów, co w konsekwencji doprowadza do pękania żłobków. RADA EKSPERTA Jeżeli po demontażu uszkodzonej uszczelki głowicy cylindrów można łatwo paznokciem oderwać powłokę elastomerową od powierzchni metalu, to najbardziej prawdopodobną przyczyną uszkodzenia jest przegrzanie silnika. Oddzielanie powłoki elastomerowej na skutek przegrzania Klasycznymi przykładami przegrzania są uszkodzenia pompy wody, chłodnicy, termostatu lub węży wodnych, a także zbyt niski poziom płynu chłodzącego albo niewystarczające odpowietrzenie układu chłodzenia, powodujące problemy termiczne. W razie awarii katalizatora wysokie przeciwciśnienie spalin może także doprowadzić do znacznego wzrostu temperatury. Elastomer to specjalny kauczuk, zoptymalizowany pod kątem specjalnych wymagań silników. Najważniejszymi cechami są doskonałe właściwości ślizgowe, wysoka odporność na media oraz pełzanie dopasowane do wymagań funkcyjnych. ¬ 31 Spalony elastomer na skutek przebicia gazów spalinowych W przypadku tzw. przedmuchania gazów spalinowych spaliny przepływają ponad ścianką z jednego cylindra do drugiego lub z komory spalania do obiegu chłodzenia. Przebicie gazów spalinowych powoduje „spalenie” elastomeru lub powłoki elastomerowej w tym obszarze. Brak mikrouszczelnienia powoduje zakłócenia procesu spalania oraz spadek mocy, a w obiegu chłodzenia prowadzi do wzrostu ciśnienia. Przyczynami przedmuchu mogą być zbyt wysokie ciśnienia spalania, chropowate powierzchnie uszczelniające, zwichrzenia elementów oraz niewystarczające dociśnięcie uszczelki głowicy cylindrów. Zniszczenie powłoki elastomerowej przez środek przeciw zamarzaniu Kontakt z niezatwierdzonym środkiem przeciw zamarzaniu Spalona powłoka elastomerowa może spowodować oddzielenie powłoki elastomerowej od powierzchni metalu. Oderwane cząsteczki powłoki mogą następnie zatkać kanały chłodzące, przerywając w ten sposób obieg płynu chłodzącego. Prowadzi to do przegrzania silnika. Innymi typowymi uszkodzeniami uszczelek głowicy cylindrów MLS są zniszczone uszczelnienia komory spalania na skutek nieprawidłowych wymiarów naddatku albo braku nakładek na tulejach cylindrów oraz znaczne uszkodzenia obszaru komory wirowej spowodowane zniszczeniem komory. RADA EKSPERTA Śruby głowicy cylindrów dociągane metodą kąta dokręcania są trwale odkształcone i po demontażu wyraźnie dłuższe od nowych śrub. Przy ich ponownym wykorzystaniu mogą ulec zerwaniu. Dlatego przy wymianie uszczelki głowicy cylindrów należy zawsze używać nowych śrub. Uszkodzona uszczelka w obszarze komory wirowej na skutek rozerwania komory. Blacha dystansowa złamana w dwóch miejscach i wypchnięta. ¬ 32 Szczegółowe informacje na temat montażu i dociskania uszczelek głowicy cylindrów zawiera broszura „Śruby głowicy cylindrów i montaż głowicy cylindrów – rady i informacje praktyczne, nr 2” firmy Dana. Broszurę można zamówić pod adresem: [email protected]. Porady dla perfekcyjnego uszczelniania Jakość powierzchni Powierzchnia głowicy cylindrów i kadłuba silnika ma decydujący wpływ na możliwości uszczelek głowicy cylindrów MLS. Prosta zasada: im lepsza jakość powierzchni, tym lepsza skuteczność uszczelnienia. Chropowatość powierzchni Rz powinna wynosić maksymalnie 15 μm a, Rmax – maksymalnie 20 μm. Porada praktyczna Przed montażem uszczelki głowicy cylindrów sprawdzić jakość powierzchni i usunąć zanieczyszczenia i cząstki obce preparatem do usuwania uszczelnień VICTOR REINZ RE-MOVE. Nierówności i zwichrzenia elementów można stwierdzić za pomocą liniału krawędziowego, a falistość (nierównoległość) i chropowatość – używając macek mierniczych. Ewentualne skręcenie powierzchni elementów na długości 1000 mm nie może przekraczać 0,10 mm, a na powierzchni pomiarowej 100 x 100 mm musi być mniejsze od 0,03 mm. Należy przestrzegać wymaganych wartości oraz przygotować powierzchnie odpowiednio do informacji podanych przez producenta. Śruby głowicy cylindrów Dobór śrub głowicy cylindrów oraz prawidłowy sposób dokręcania mają decydujący wpływ na jakość docisku powierzchni, a tym samym na odpowiednie dociśnięcie uszczelki głowicy cylindrów. Porada praktyczna Należy używać wyłącznie tzw. śrub sprężystych, które pozwalają na rozciągnięcie powyżej zakresu sprężystości w zakresie plastyczności. Metoda kąta obrotu pozwala na dokręcenie śruby po osiągnięciu momentu dokręcania (momentu wstępnego) o określony kąt (kąt dokręcania), co pozwala uniknąć konieczności ponownego dokręcania śrub. Masy uszczelniające Konstrukcja uszczelki głowicy cylindrów MLS jest indywidualnie dopasowana do danego silnika. Żłobki, stopery, powłoki elastomerowe oraz częściowo nawulkanizowane lub natryskiwane elementy są dopasowane z dokładnością do mikrometra. Stosowanie innych uszczelnień jest konieczne tylko wtedy, jeżeli producent wyraźnie na to wskazuje. Porada praktyczna Podczas montażu uszczelek głowicy cylindrów nie należy stosować dodatkowych mas uszczelniających, smarów lub olejów. Masy uszczelniające twardnieją, zmieniając wysokość powłoki i powodując nieszczelności. Ponadto mogą one wpłynąć do kanałów wody i oleju, zatykając je. Masy uszczelniające w komorze spalania ulegają wypaleniu, pogarszając działanie żłobków. RADA EKSPERTA Po zakończeniu procesu produkcji specjaliści ds. jakości kontrolują dokładną grubość warstwy lub wysokość profilu oraz przyleganie powłoki i elementów elastomerowych. Należy bezwzględnie zwracać uwagę na to, aby nie uszkodzić elastomerów podczas m ontażu uszczelki głowicy cylindrów. ¬ 33 Dana Holding Corporation Osie Wały napędowe Skrzynie biegów do zastosowań specjalnych Dana jest jednym z wiodących na świecie dostawców branży moto ryzacyjnej. Firma jest globalnym partnerem wszystkich wielkich producentów samochodów osobowych, użytkowych i specjalnych. Oferujemy produkty do zespołów napędowych, układów chłodzenia i ogrzewania, a także systemy uszczelnień. Przedsiębiorstwo zostało założone w 1904 roku i zatrudnia dzisiaj kilka tysięcy pracowników na pięciu kontynentach. Co Dana może zrobić dla Ciebie? Uszczelki Moduły pokryw zaworów Ekrany termiczno-akustyczne Chłodnice oleju przekładniowego Chłodnice oleju silnikowego Ta technika, oparta na pojedynczym źródle, dla producentów pojazdów oznacza najwyższą elastyczność na całym świecie – zarówno w najważniejszych centrach motoryzacji, jak i na nowych rynkach; gwarantuje ona produkty wyprodukowane zgodnie z najnowszymi technologiami, a jednocześnie dopasowane do wymagań danego rynku. Centra technologiczne na całym świecie zapewniają inżynierom Dana najlepsze zasoby w zakresie rozwoju, konstrukcji i produkcji do realizacji indywidualnych życzeń klientów. Dzięki ścisłej współpracy Dana ma możliwość wyprodukowania zarówno najbardziej wymagających indywidualnych części, jak i całkowicie zintegrowanych systemów modułowych. Power Technologies Group REINZ-Dichtungs-GmbH Reinzstrasse 3-7 89233 Neu-Ulm Niemcy www.victorreinz.com Wydrukowano w Niemczech 02/16 · 39-00072-05 © 2016 Dana Limited