Polski Uniwersytet Na Obczyźnie

Polski Uniwersytet Na Obczyźnie
SPRAWOZDANIE Z „KONFERENCJI KWIETNIOWEJ PUNO 2013”
Po 2004 roku z kraju wyjechało wielu młodych ludzi. Z czasem drastycznie zwiększyła się także liczba dzieci
polskich przebywających poza granicami RP. Fakt ten przyczynił się do powstania i rozwoju wielu szkół polskich
nie tylko w Wielkiej Brytanii, ale także i w innych krajach europejskich. W szczególności w: Niemczech, Grecji,
Skandynawii (głównie w Norwegii), Włoszech i innych.
Historia szkolnictwa polskiego, charakter i kierunki kształcenia w „duchu polskim”, a także kwestie
ewentualnej odpowiedzialności rządu RP za koszty i jakość kształcenia najmłodszych Polaków wychowywanych
na obczyźnie, poddane zostały dyskusji przez uczestników konferencji naukowej - zorganizowanej w dniu 13
kwietnia br. - przez Polski Uniwersytet na Obczyźnie (PUNO). Najstarszy i najmniejszy uniwersytet polski
działający poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej. Przedstawiciele Zakładu Badań nad Emigracją i Zakładu
Dydaktyki Polonijnej PUNO, realizując trzyletni projekt badawczy pod nazwą „Szkolnictwo polskie poza
granicami Rzeczypospolitej Polskiej od roku 1918” - zapoczątkowany konferencją kwietniową 2012 roku
(poświęconą sprawom szkolnictwa polskiego w Wielkiej Brytanii) – wraz z zaproszonymi ekspertami z Kraju i z
wybranych państw europejskich, po raz kolejny odnieśli się do problematyki szkolnictwa polskiego poza Krajem.
Dedykując swoje obrady
(jak co roku) pamięci ostatniego Prezydenta RP na Uchodźstwie Ryszarda
Kaczorowskiego.
Konferencja, na którą złożyło się kilkanaście referatów i panel dyskusyjny, zorganizowana została w
współpracy z Uniwersytetem Jagiellońskim w Krakowie. Głównym celem spotkania była analiza i ocena dorobku
edukacyjnego i naukowego szkolnictwa polskiego w Europie Zachodniej i Środkowo-Wschodniej w perspektywie
historycznej i współczesnej. Wśród omawianych zagadnień znalazły się zatem wybrane aspekty: kształcenia
językowego i kulturowego dzieci i młodzieży, polskiego szkolnictwa wyższego, a także problemy i zasady
funkcjonowania Szkolnych Punktów Konsultacyjnych i szkół sobotnich w: Belgii, Francji, Grecji, Niemiec,
krajach nordyckich (Szwecji, Norwegii, Danii), a także na Ukrainie, Litwie i we Włoszech.
Obrady, w których udział wzięło łącznie kilkadziesiąt osób; w tym przedstawiciele Ambasady RP w Londynie konsul Tomasz Stachurski oraz konsul Rafał Siemianowski, otworzyło wystąpienie Rektora PUNO - prof. dr hab.
Haliny Taborskiej.
W pierwszej sesji, moderowanej przez prof. dr hab. Dorotę Praszałowicz z Uniwersytetu Jagiellońskiego
(UJ), wystąpili: prof. dr hab. Władysław Miodunka z UJ, który omówił „Sytuację języka polskiego w Europie
Centralnej i jego znaczenie w edukacji krajów środkowoeuropejskich", dr Joanna Pyłat, prodziekan Wydziału
Humanistycznego PUNO, koordynator konferencji, która poruszyła kwestie „Specifiki i charakteru Polskiej Sekcji
SHAPE International School
w Belgii”, a w szczególności programu nauczania i rzeczywistych potrzeby
kształcenia polskiego dzieci oficerów i żołnierzy służących poza granicami RP”, dr Agnieszka Szajner z Aten,
która zwróciła uwagę na skomplikowaną problematykę „Integracji międzykulturowej uczniów szkoły polskiej w
Atenach” oraz dr Maria Małaśnicka-Miedzianogóra, Przewodnicząca Nordyckiej Unii Oświaty Polonijnej, która
zapoznała uczestników spotkania z zasadami organizacji oświaty polonijnej w nordyckich modelach edukacji
ojczystej.
Po przerwa na kawę, w części koordynowanej przez dr Joannę Pyłat, głos zabrali: prof. dr hab. Jolanta
Chwastyk-Kowalczyk z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach („Wybrane problemy szkolnictwa
polskiego w Europie Zachodniej i Środkowo-Wschodniej z perspektywy prasy emigracyjnej”), dr Łukasz Wolak z
Uniwersytetu Wrocławskiego, z Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. W. Brandta („Szkolnictwo
polskie w RFN pod egidą Zjednoczenia Polskich Uchodźców w latach 1951-1969”), dr Agata Błaszczyk z PUNO
(„Szkoły wyższe we Włoszech w latach 1944-1947”), dr Jerzy Kowalewski z Uniwersytetu Lwowskiego
(„Globalizacja nauczania języka polskiego a perspektywy edukacji polonistycznej na Ukrainie”).
W ostatniej części obrad z przeobrażeniami w systemie oświaty polskojęzycznej na Litwie po 1991 roku”,
zapoznała uczestników spotkania mgr Małgorzata Stefanowicz z UJ. Natomiast dr Joanna Pyłat udowodniła, że
„polskie szkolnictwo średnie we Francji po II wojnie światowej” swój nieskrępowany rozwój zawdzięcza, m. in.
profesorom PUNO. Do ubiegłorocznej konferencji kwietniowej nawiązała w swoim wystąpieniu prof. dr hab.
Dorota Praszałowicz z UJ, która w referacie: „W stronę ofensywy oświatowej – o potrzebie szerszej debaty na
temat szkolnictwa polskiego poza Krajem”, przedstawiła wyniki raportu: „Szkolnictwo polskie w Wielkiej
Brytanii. Tradycja i nowoczesność”. Opracowanego przez badaczy z: Polskiej Akademii Nauk (PAU), UJ,
PUNO, Oxford University i Bengor University: prof. Dorotę Praszałowicz, dr Joannę Pyłat, Paulinę Pustułkę, dr
Agnieszkę Małek,
dr Małgorzatę Irek i dr Paulinę Napierała, w ramach konkursu na realizację zadania:
„Współpraca z Polonią i Polakami za granicą” (2012).
Obrady zakończyła dyskusja panelowa z udziałem wszystkich uczestników konferencji, prowadzona przez
dr Joannę Pyłat. Uczestników spotkania pożegnała prof. dr Halina Taborska, która przy okazji podziękowała
sponsorom konferencji: Polish Deli, pani Krystynie Muraszko, Stowarzyszeniu Polskich Kombatantów, POSK,
Zjednoczeniu Polskiemu w Wielkiej Brytanii, Towarzystwu Przyjaciół Dzieci i Młodzieży oraz patronom
medialnym: czasopismom („Nowy Czas”, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”), portalom internetowym
(Londynek-net, Tutkaj-news), radio PRL oraz TVP Polonia.
Przygotowała: dr Joanna Pyłat
PUNO w Londynie
____________________________________________________________________________________
POLISH UNIVERSITY ABROAD
Registered as a charity in England – No. 298510
Address: 238-246 King Street, London W6 0RF, United Kingdom
tel. +44 (0)20 8846 9305 | e-mail: [email protected] | internet: www.puno.edu.pl