Wymogi stawiane wykonawcy w procedurze zamówienia

Wyłączne prawa wydawnicze P.W.ATENA CiMM s.c. Capik M.M. Przedruk, kopiowanie, 2
powielanie, zwielokrotnianie -zabronione Magazyn Ubezpieczeniowy nr 1(79)
Wymogi stawiane wykonawcy w procedurze zamówienia publicznego.
Autorzy: Małgorzata i Maciej Capik
Kolejna nowelizacja przepisów ustawy prawo zamówień publicznych zaowocowała
kilkunastoma zmianami, ale tylko niewielka część z nich ma odniesienie do praktyki
związanej z zamówieniem usługi ubezpieczenia. Jedną z takich zmian jest kwestia nowo
wprowadzonego przepisu art.22 us.5 pzp o treści :
5. Warunki, o których mowa w ust. 1, oraz opis sposobu dokonania oceny ich spełniania mają na celu
zweryfikowanie zdolności wykonawcy do należytego wykonania udzielanego zamówienia. W
postępowaniu w sprawie udzielenia zamówienia, którego przedmiot stanowią dostawy wymagające
wykonania prac dotyczących rozmieszczenia lub instalacji, usługi lub roboty budowlane, zamawiający
może oceniać zdolność wykonawcy do należytego wykonania zamówienia w szczególności w
odniesieniu do jego rzetelności, kwalifikacji, efektywności i doświadczenia.
Ustawodawca nie zmienił kategorii warunków jakie zamawiający stawia wykonawcy, ale
poprzez dopisanie wyżej wskazanej normy postawił te warunki w innym świetle. Do tej
pory bowiem, co również w licznych wystąpieniach zauważał Urząd Zamówień
Publicznych, warunki stawiane wykonawcom traktowane były w zdecydowanej ilości
przypadków jako wymogi czysto
formalno- prawne. Zamawiający, bez większego
oglądania się na cel postawienia wymogów, formułował względem wykonawcy
oczekiwania, które często ograniczały się tylko do żądania pakietu dokumentów i
oświadczeń, zgodnego z
treścią rozporządzeń wykonawczych do pzp. Stawiając te
wymogi i odwołując się mechanicznie do przepisów rozporządzeń wykonawczych
zamawiający niejednokrotnie uzyskiwał wiedzę o wykonawcy, która nie weryfikowała
tego wykonawcy pod kątem metody i sposobu rzeczywistego wykonania przyszłego
zamówienia. Pojawienie się nowej formuły dotyczącej warunków udziału w procedurze
ma w założeniu spowodować lepsze dopasowanie stawianych wymogów w kontekście
realizacji zamówienia. Z brzmienia nowej normy wynika bowiem wyraźnie cel, jakiemu
służy
postawienie
warunków.
Tym
celem
nie
jest
przedstawienie
formalnie
prawidłowych dokumentów, ale zbadanie przez zamawiającego czy wykonawca
rzeczywiście daje gwarancje wykonania zamówienia. To co jest ważne w tym przepisie
to nastawienie na przyszłość , bo to w tej przyszłości wykonawca ma realizować
zamówienie. Dlatego warunki muszą być tak określone, aby na ich podstawie
zamawiający potrafił sobie odpowiedzieć na pytanie czy dany wykonawca, realizując w
przyszłości zamówienie, będzie dysponował odpowiednim potencjałem do jego właściwego
Capik Maciej, Capik Małgorzata P.W.ATENA CiMM s.c. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie w
jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób treści publikowanych bez zgody wydawców, o których
mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.
Wyłączne prawa wydawnicze P.W.ATENA CiMM s.c. Capik M.M. Przedruk, kopiowanie, 2
powielanie, zwielokrotnianie -zabronione Magazyn Ubezpieczeniowy nr 1(79)
zrealizowania.
Z tego względu warunki te muszą być opisywane w sposób bardziej
elastyczny . To zamawiający decyduje o tym jakie warunki chce postawić wykonawcy i
w jaki sposób wykonawca ma wykazać, że je spełnia. Stąd koniecznym stała się zmiana
rozporządzeń wykonawczych do pzp i pojawiało się nowe Rozporządzenie Prezesa Rady
Ministrów z dnia 19 lutego 2013 nr w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może zadać
zamawiający od wykonawcy oraz
Dz.U.2013 poz.231).
form w jakie te dokumenty mogą być składane (
W rozporządzeniu nie tylko, że zmodyfikowano katalog
dokumentów jakich zamawiający może zadąć od wykonawcy, to dokonano jeszcze innych
zmian o charakterze jakościowym. Po pierwsze poza dokumentami rozporządzenie
dopuszcza możliwość stosowania potwierdzeń i oświadczeń. Po drugie - formułując
katalog dokumentów używa się w rozporządzeniu określenia, iż zmawiający może ich
żądać. Zatem to sam zamawiający decyduje o tym, które ze wskazanych dokumentów są
w jego ocenie niezbędne do zbadania sytuacji wykonawcy pod kątem należytego
wykonania zamówienia. Nie ma tutaj znaczenia wartość zamówienia. Decydującym jest
tylko i wyłącznie cel stawiania warunków czyli należyte wykonanie zamówienia. Dla
praktyki ubezpieczeniowej nowelizacja w tym względzie oznacza, że wreszcie dobiega
końca dyskusja na temat tego czy trzeba zakładowi ubezpieczeń stawiać wymóg
przedstawienia wykazu sprzętu, maszyn, wyposażenia i inne wymogi, które i z zakładem
ubezpieczeń i z usługą ubezpieczeniową nie miały nic wspólnego i w żaden sposób nie
weryfikowały zakładu ubezpieczeń jako wykonawcy zamówienia. Oczywiście nie oznacza
to, iż zamawiający może teraz wykonawcom postawić jakiekolwiek wymogi. Przepis
art.22 pzp obowiązuje i wyznacza kategorie warunków jakie mogą być postawione. To w
czym zamawiający uzyskał swobodę to decyzja - jakie warunki stawia i w jaki sposób ich
spełnienie ma być potwierdzone. Jest to jednak swoboda a nie dowolność , bowiem
ograniczeniem jest tutaj przedmiot i rodzaj zamówienia. Zamawiający, decydując się na
postawienie warunków i uszczegółowiając swoje wymogi, musi bowiem pamięta co tym,
że zamówienie jest tutaj elementem nadrzędnym. Warunki muszą korespondować z
zamówieniem, bo stawiane są one właśnie po to, by wybrać tych wykonawców, którzy
gwarantują wykonanie konkretnego zamówienia. Co istotne, to wskazanie że chodzi o
wykonanie konkretnego zamówienia, a nie o działanie wykonawcy jako takie. Dlatego
zamawiający nie musi kierować się minimalnymi kryteriami oceny. Stawiając jednak
oczekiwania na wyższym poziomie czyli ustalając wyższe standardy dla wykonawcy musi
Capik Maciej, Capik Małgorzata P.W.ATENA CiMM s.c. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie w
jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób treści publikowanych bez zgody wydawców, o których
mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.
Wyłączne prawa wydawnicze P.W.ATENA CiMM s.c. Capik M.M. Przedruk, kopiowanie, 2
powielanie, zwielokrotnianie -zabronione Magazyn Ubezpieczeniowy nr 1(79)
być przygotowany na konieczność uzasadnienia potrzeby postawienia tych wyższych
standardów w kontekście zamówienia. Nie można w tym miejscu zapominać o jeszcze
jednej kwestii tj. o parytecie należytej staranności.
procedury
zamówienia
publicznego
musi
Wykonawca przystępujący do
wykazać,
że
jest
profesjonalistą,
a
profesjonalistów obejmuje standard wynikający z przepisu art. 355 k.c. , który od
podmiotów prowadzących działalność w celach gospodarczych oczekuje nie zwykłej
staranności, tylko należytej staranności.
Zatem od profesjonalisty ma się prawo
oczekiwać czegoś więcej ponad zwykłe działania. Działalność ubezpieczeniowa jest
działalnością zastrzeżoną. Prawo do jej wykonywania uzyskuje się po spełnieniu bardzo
wielu szczegółowych wymagań, co oznacza, że już z założenia ustawodawca przyjął, iż
jest to tak specyficzny typ działalności, że prawo do jej wykonywania musi być ściśle
limitowane i kontrolowane.
Jeśli więc
potencjalnym wykonawcom zamówienia na
usługę ubezpieczenia jest zakład ubezpieczeń czyli profesjonalista, względem którego już
na przysłowiowym starcie wymaga się wiele, to również wiele można od niego wymagać
w procedurze zamówienia publicznego. Oznacza to, że zamawiający nie musi zadawalać
się tylko „koncesją” na prowadzenie działalności ubezpieczeniowej, ale może zakładom
ubezpieczeń postawić inne wymagania i te dotyczące doświadczenia w obsłudze
charakterystycznego ryzyka i te dotyczące sytuacji finansowej po to, by uzyskać wiedzę
nie tylko o tym, że ma do czynienia z profesjonalista,
ale z profesjonalistą, który
rzeczywiście gwarantuje, że w przyszłości będzie zamówioną usługę wykonywał z
należytą starannością. Ze względu na szczególny charakter usługi ubezpieczeniowej
trzeba również pamiętać o tym, że samo postawienie przez zamawiającego warunków
bazujących nawet na bardzo wysokich standardach, nie jest jedynym środkiem do
zapewnienia należytego wykonania zamówienia. Problem usługi ubezpieczeniowej to
bowiem nie kwestia tego, by zakład ubezpieczeń we właściwym czasie wystawił polisy
czy pobrał odpowiednią składkę ubezpieczeniowa, ale to kwestia wypłaty świadczenia lub
odszkodowania, gdy dojdzie do zrealizowania się ryzyka ubezpieczeniowego.
Dlatego
przy zamówieniu usługi ubezpieczeniowej z jednej strony istotne są warunki, o których
mowa w art.22 pzp, ale z drugiej strony bardzo ważnym zagadnieniem jest takie
ukształtowanie innych postanowień specyfikacji, aby udzielana przez zakład ubezpieczeń
ochrona
ubezpieczeniowa
była
realnym
zabezpieczeniem
przyszłych
roszczeń
zamawiającego.
Capik Maciej, Capik Małgorzata P.W.ATENA CiMM s.c. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie w
jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób treści publikowanych bez zgody wydawców, o których
mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.