sprawozdanie z działalności - Instytut Psychiatrii i Neurologii

Transkrypt

sprawozdanie z działalności - Instytut Psychiatrii i Neurologii
Instytut Psychiatrii i Neurologii
SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI
2010 ROK
OPRACOWANIE
Renata Gałązka, Monika Pasiorowska,
Anna Stanibuła, Elżbieta Szyper
DZIAŁ PLANOWANIA I DOKUMENTACJI NAUKOWEJ
WARSZAWA 2011
SPIS TREŚCI
PODSTAWOWE INFORMACJE O DZIAŁALNOŚCI INSTYTUTU W 2010 ROKU . . . . . . . .
Struktura organizacyjna i skład osobowy Instytutu Psychiatrii i Neurologii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dyrekcja, kierownicy komórek organizacyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Struktura kadry . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nominacje i awanse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Odznaczenia, nagrody, wyróżnienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Organy opiniodawczo-doradcze Instytutu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Działalność Rady Naukowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Współpraca ze Światową Organizacją Zdrowia (WHO) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Podsumowanie działalności naukowej, dydaktycznej, organizacyjnej i leczniczej . . . . . . . . . . . . . . .
DZIAŁALNOŚĆ NAUKOWO-BADAWCZA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
I Klinika Psychiatryczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
II Klinika Psychiatryczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
III Klinika Psychiatryczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
IV Klinika Psychiatryczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Klinika Nerwic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Klinika Psychiatrii Dzieci i Młodzieży . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Klinika Psychiatrii Sądowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Klinika Rehabilitacji Psychiatrycznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Centrum Zdrowia Psychicznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zakład Psychologii i Promocji Zdrowia Psychicznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zakład Badań nad Alkoholizmem i Toksykomaniami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zakład Organizacji Ochrony Zdrowia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zespół Profilaktyki i Leczenia Uzależnień . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Samodzielna Pracownia Farmakoterapii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
I Klinika Neurologiczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
II Klinika Neurologiczna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Samodzielna Pracownia Badań i Zabiegów Naczyniowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Klinika Neurochirurgii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zakład Neuroradiologii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zakład Genetyki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zakład Neurofizjologii Klinicznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zakład Neuropatologii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zakład Neurochemii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zakład Farmakologii i Fizjologii Układu Nerwowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tabela punktacji naukowej klinik i zakładów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5
5
5
7
10
13
15
19
24
28
31
33
36
40
48
51
53
55
59
63
66
73
79
81
83
84
89
97
99
100
101
106
111
113
118
121
4
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Wyniki działalności naukowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Publikacje w formie pełnej pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
– w czasopismach wyróżnionych przez „Journal Citation Reports” (JCR) (lista A MNiSW) .
– w recenzowanym czasopiśmie krajowym lub zagranicznym wymienionym w wykazie
MNiSW (lista B) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Monografie, podręczniki o charakterze naukowym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
– autorstwo monografii lub podręcznika autorskiego w języku angielskim . . . . . . . . . . . . . . .
– autorstwo rozdziału w monografii lub podręczniku autorskim w języku angielskim . . . . . .
– autorstwo monografii lub podręcznika autorskiego w języku polskim lub innym . . . . . . . .
– autorstwo rozdziału w monografii lub podręczniku autorskim w języku polskim lub innym . .
Redaktor naczelny wieloautorskich: monografii, podręcznika autorskiego lub serii wydawniczej . .
123
123
123
131
136
136
136
137
137
141
Udział w krajowych i międzynarodowych programach badawczych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142
Ocena parametryczna 2005‒2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150
DZIAŁALNOŚĆ DYDAKTYCZNA I ORGANIZACYJNA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Organizacja sympozjów i konferencji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Członkowie Polskiej Akademii Umiejętności (PAU) oraz Polskiej Akademii Nauk (PAN) . . . . . . .
Udział w Komitetach Polskiej Akademii Nauk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Członkostwo z wyboru w organizacjach naukowych o zasięgu międzynarodowym . . . . . . . . . . . .
Udział pracowników Instytutu w zespołach redakcyjnych czasopism zagranicznych . . . . . . . . . . .
Działalność z wyboru pracowników we władzach krajowych towarzystw naukowych
oraz organizacji krajowych związanych z problemami nauki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Działalność we władzach innych organizacji krajowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Udział w radach naukowych i radach wydziałów (poza Radą Naukową IPiN) . . . . . . . . . . . . . . . .
Członkostwo w radach i komitetach redakcyjnych czasopism krajowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Udział Instytutu w pracach z zakresu polityki zdrowotnej i organizacji ochrony zdrowia . . . . . . . .
Informacja naukowa w Instytucie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Działalność szkoleniowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Współpraca z krajowymi i zagranicznymi placówkami badawczymi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Współpraca z firmami farmaceutycznymi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
167
169
172
172
174
175
176
179
180
181
185
194
202
224
232
DZIAŁALNOŚĆ USŁUGOWA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 233
PODSTAWOWE INFORMACJE O DZIAŁALNOŚCI INSTYTUTU
I NAJWAŻNIEJSZYCH WYDARZENIACH W 2010 ROKU
STRUKTURA ORGANIZACYJNA I SKŁAD OSOBOWY
INSTYTUTU PSYCHIATRII I NEUROLOGII
DYREKCJA
Dyrektor
prof. dr hab. Danuta Ryglewicz
Zastępca Dyrektora ds. Badań Naukowych
dr hab., prof. nadzw. Roman Stefański
Zastępca Dyrektora ds. Lecznictwa
Lek. Ewa Nieścierenko
Główny Księgowy
mgr Mirosław Miszczak
Zastępca Dyrektora ds. Administracyjno-Technicznych
mgr inż. Barbara Wiatrowska
• I Klinika Psychiatryczna
Kierownik: prof. dr hab. Jacek Wciórka
• II Klinika Psychiatryczna
Kierownik: dr hab., prof. nadzw. Tadeusz Parnowski
• III Klinika Psychiatryczna
Kierownik: prof. dr hab. Marek Jarema
• IV Klinika Psychiatryczna
Kierownik: dr hab., prof. nadzw. Maria Załuska
• Klinika Nerwic
Kierownik: prof. dr hab. Maria Siwiak-Kobayashi
• Klinika Psychiatrii Dzieci i Młodzieży
Kierownik: prof. dr hab. Irena Namysłowska
• Klinika Psychiatrii Sądowej
Kierownik: dr hab., prof. nadzw. Janusz Heitzman
6
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
• Klinika Rehabilitacji Psychiatrycznej
dr Maryla Sawicka
• Centrum Zdrowia Psychicznego
Kierownik: dr Katarzyna Prot-Klinger
• Zakład Psychologii i Promocji Zdrowia Psychicznego
Kierownik: prof. dr hab. Czesław Czabała
• Zakład Badań nad Alkoholizmem i Toksykomaniami
Kierownik: dr Jacek Moskalewicz
• Zakład Organizacji Ochrony Zdrowia
Kierownik: dr Jacek Moskalewicz
• Zespół Profilaktyki i Leczenia Uzależnień
Kierownik: dr Bogusław Habrat
• Samodzielna Pracownia Farmakoterapii
Kierownik: prof. dr hab. Małgorzata Rzewuska
Po 31.01.2010 SPF została włączona w strukturę Zespołu Profilaktyki
i Leczenia Uzależnień
• I Klinika Neurologiczna
Kierownik: prof. dr hab. Danuta Ryglewicz
• II Klinika Neurologiczna
Kierownik: prof. dr hab. Anna Członkowska
• Samodzielna Pracownia Badań i Zabiegów Naczyniowych
Kierownik: dr hab., prof. nadzw. Anatol Dowżenko
• Klinika Neurochirurgii
Kierownik: dr Paweł Nauman
• Zakład Neuroradiologii
Kierownik: dr hab., prof. nadzw. Anatol Dowżenko
• Zakład Genetyki
Kierownik: dr hab., prof. nadzw. Małgorzata Bednarska-Makaruk
• Zakład Neurofizjologii Klinicznej
Kierownik: dr Wojciech Jernajczyk
• Zakład Neuropatologii
Kierownik: dr hab., prof. nadzw. Teresa Wierzba-Bobrowicz
• Zakład Neurochemii
Kierownik: prof. dr hab. Adam Płaźnik
• Zakład Farmakologii i Fizjologii Układu Nerwowego
Kierownik: prof. dr hab. Przemysław Bieńkowski
• WHO Collaborating Centre
Kierownik: prof. dr hab. Danuta Ryglewicz
• Apteka
Kierownik: mgr Wiesława Gajewska
• Dział Planowania i Dokumentacji Naukowej
Kierownik: mgr Elżbieta Szyper
• Biblioteka Naukowa
Kierownik: mgr Edyta Mikołajczyk
7
Podstawowe informacje o działalności Instytutu w 2010 roku
STRUKTURA KADRY
W Instytucie Psychiatrii i Neurologii w 2010 r. było zatrudnionych 1017 osób.
Pracownicy zatrudnieni w pełnym wymiarze godzin
w tym:
920 osób
pracownicy zatrudnieni na siatce instytutowej
w tym:
– pracownicy naukowi
– pracownicy inżynieryjno-techniczni
– administracja
– obsługa
134
pracownicy służby zdrowia
w tym:
– lekarze
– psycholodzy
– pielęgniarki
– sanitariusze
– technicy medyczni
– terapeuci zajęciowi
– pracownicy socjalni ze śr.wykszt.
– sekretarki medyczne
– statystycy medyczni
– administracja
– obsługa
– pomoc lab.
– rezydenci
– inni pracownicy z wyższym wykształceniem
786
Pracownicy zatrudnieni w niepełnym wymiarze godzin
w tym:
pracownicy zatrudnieni na siatce instytutowej
– pracownicy naukowi
– pracownicy inżynieryjno-techniczni
pracownicy zatrudnieni na siatce służby zdrowia
w tym:
– lekarze
– psycholodzy
– pielęgniarki
– technicy medyczni
– terapeuci zajęciowi
– terapeuci uzależnień
– magister rehabilitacji
85
35
8
6
84
51
250
141
32
20
3
15
22
27
32
5
62
42
97 osoby
20
14
6
77 osoby
21
18
5
2
13
3
2
8
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
– technik fizjoterapii
– warsztaty terapii zajęciowej
– inni pracownicy z wyższym wykształceniem
– pozostali
1
4
5
3
STRUKTURA KADRY NAUKOWEJ
Tabela 1. Liczba osób zatrudnionych w jednostce naukowej przy prowadzeniu badań naukowych lub prac rozwojowych na podstawie stosunku pracy. Stan w dniu 31.12.2010 r.
Liczba osób, dla których
IPiN jest podstawowym
miejscem pracy
w tym
kobiety
Profesor zwyczajny
8
Profesor nadzwyczajny
13
Adiunkt
Przeliczenie
na pełny wymiar
czasu pracy
Ekwiwalent
pełnego
czasu pracy
4
8
6,40
5
10,5
8
51
36
47,87
37,44
Asystent
23
17
22,5
18,1
Pracownicy inżynieryjno-techniczni
37
30
35,53
17,77
Wyszczególnienie
Inne stanowiska
ŁĄCZNIE
17
14
15,75
4,73
149
106
140,15
92,44
9
Podstawowe informacje o działalności Instytutu w 2010 roku
STRUKTURA KADRY MEDYCZNEJ
Tabela 2. Personel zatrudniony w klinikach i oddziałach. Stan w dniu 31.12.2010 r.
lekarze a)
miejsce zatrudnienia
O G Ó Ł E M c/
I Klinika Psychiatryczna
F-1
F-2
F-10
Oddział Dzienny Psychiatryczny
II Klinika Psychiatryczna
F-4
F-7
Oddział Dzienny Psychiatryczny
III Klinika Psychiatryczna
F-5
F-6
F-9
Oddział Dzienny Psychiatryczny
Zespół Leczenia Domowego
Zespół Profilaktyki i Leczenia Uzależnień
Oddział Leczenia Alkoholowych Zespołów
Abstynencyjnych (OLAZA F3B)
Oddział Detoksykacyjny dla osób
uzależnionych od substancji
psychoaktywnych (DETOX)
Ośrodek Terapii i Uzależnień (OTU)
Ośrodek Terapeutyczny „Goplańska”
Klinika Nerwic
Oddział Całodobowy
Oddział Dzienny
Klinika Psychiatrii Dzieci i Młodzieży
Oddział Farmakoterapii
I Klinika Neurologiczna
II Klinika Neurologiczna
Oddział Neurochirurgii
Oddział Całodobowy Rehabilitacji
Neurologicznej
Oddział Dzienny Kliniki Rehabilitacji
Psychiatrycznej
Oddział Dzienny Rehabilitacji
Neurologicznej
Oddział Strzyżyna
IV Klinika Psychiatryczna (Szpital Bielański)
Oddział Dzienny Psychiatr. Szp. Bielańskiego
Klinika Psychiatrii Sądowej
zatrudnieni
ogółem
razem
służba
zdrowia
rezydenci
naukbad.
610
91
34
31
18
8
73
33
31
9
94
31
33
22
8
15
41
154
25
10
10
3
2
21
7
11
3
27
9
12
4
2
5
5
68
11
3
4
3
1
8
4
3
1
10
4
3
2
1
3
4
55
11
5
5
0
1
10
2
6
2
12
4
7
0
1
0
0
16
4
3
0
0
17
8
21
0
21
37
13
52
61
37
średnia
dzienna liczba
leczonych na:
1
1 pielekarza
lęgn.
pielęgniarki
b)
psycholodzy
31
3
2
1
0
0
3
1
2
0
5
1
2
2
0
2
1
219
33
12
12
8
1
27
13
12
2
34
12
12
8
2
2
15
48
7
2
1
2
2
5
1
2
2
8
1
1
3
3
6
5
3,9
4,5
3,5
3,4
7,9
9,5
4,0
4,3
3,2
5,8
4,2
3,9
2,9
6,1
9,9
0,0
7,3
2,7
3,4
2,9
2,8
3,0
18,9
3,1
2,3
3,0
8,7
3,4
2,9
2,9
3,1
9,9
0,0
2,6
0
1
7
0
4,0
2,3
0
0
0
0
0
0,0
0,0
1
0
8
0
8
14
3
14
21
1
1
0
6
0
6
3
3
6
9
0
0
0
0
0
0
8
0
3
8
0
0
0
2
0
2
3
0
5
4
1
7
1
3
0
3
12
7
21
21
23
2
3
4
0
4
3
0
1
0
0
11,6
0,0
3,1
0,0
3,1
1,7
6,5
2,3
1,5
14,6
1,7
0,0
8,4
0,0
8,4
2,0
2,8
1,6
1,5
0,6
50
7
2
3
2
20
2
5,4
1,9
10
2
2
0
0
1
4
13,9
27,7
15
1
1
0
0
0
3
38,0
0,0
0
0
0
8
0
2
0
3
0
0
0
1
0
0
0
0
0
2
0
2
0
0
0
0
0
0
0
2
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
w tym:
a/ Zatrudnienia lekarzy w przeliczeniu na pełne etaty (bez stażystów)
b/ Pielęgniarki o pełnych kwalifikacjach oraz asystentki pielęgniarskie w przeliczeniu na pełne etaty
c/ Bez zatrudnionych w IV Klinice Psychiatrycznej i Klinice Psychiatrii Sądowej
* Średnie dzienne liczono bez Zespołu Leczenia Domowego i Ośrodka Terapeutycznego „Goplańska”
Uwaga:
Oddział Detoksykacyjny: zawieszona działalność
Klinika Nerwic- Oddział Całodobowy: zawieszona działalność
Ośrodek Strzyżyna: zawieszona działalność
Źródło: Dane przygotowane przez Dział Spraw Pracowniczych i Zakład Organizacji Ochrony Zdrowia
10
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
NOMINACJE I AWANSE
1. Po zaopiniowaniu przez Radę Naukową powołano:
na stanowisko docenta:
dr hab. Małgorzata Bednarska-Makaruk – Zakład Genetyki
dr hab. Paweł Mierzejewski
– Zakład Farmakologii i Fiz. Ukł. Nerw.
na stanowisko adiunkta:
dr n. med. Marcin Leśniak
dr n. med. Katarzyna Polanowska
dr n. med. Marta Skowrońska
dr n. med. Marta Banach
– II Klinika Neurologiczna
– II Klinika Neurologiczna
– II Klinika Neurologiczna
– Zakład Neurofizjologii Klinicznej
przedłużono zatrudnienie na stanowisku adiunkta:
dr n. med. Tomasz Szafrański
– III Klinika Psychiatryczna
dr n. hum. Katarzyna Dąbrowska
– Zakład Badań nad Alkoholizmem
i Toksyk.
dr n. med. Katarzyna Prot-Klinger
– Centrum Zdrowia Psychicznego
dr n. med. Grażyna Gromadzka
– II Klinika Neurologiczna
dr n. med. Sławomir Murawiec
– Centrum Zdrowia Psychicznego
dr hab. Małgorzata Bednarska-Makaruk – Zakład Genetyki
dr n. hum. Irena Jelonkiewicz-Sterianos – Zakład Psych. i Promocji Zdrowia
Psych.
dr hab. Joanna Seniów
– II Klinika Neurologiczna
na stanowisko asystenta naukowego:
dr n. med. Agnieszka Kałwa
– Zakład Prof. i Leczenia Uzależnień
lek. Magdalena Tyszkowska
– III Klinika Psychiatryczna
dr n. hum. Lidia Zabłocka
– Klinika Nerwic
przedłużono zatrudnienie na stanowisku asystenta naukowego:
lek. Jan Brykalski
– IV Klinika Psychiatryczna
mgr Dorota Parnowska
– III Klinika Psychiatryczna
mgr Michał Bujalski
– Zakład Badań nad Alkoholizmem
i Toksyk.
dr n. med. Katarzyna Grabska
– II Klinika Neurologiczna
mgr Krzysztof Bobrowski
– Zakład Psych. i Promocji Zdrowia
Psych.
mgr Małgorzata Chądzyńska
– Klinika Rehabilitacji Psychiatrycznej
2. Stopień naukowy uzyskali:
stopień doktora habilitowanego:
dr hab. Paweł Mierzejewski
dr hab. Agnieszka Ługowska
dr hab. Ewa Taracha
dr hab. Wanda Dyr
dr hab. Joanna Seniów
dr hab. Iwona Kurkowska-Jastrzębska
– Zakład Farmakologii i Fiz. Ukł. Nerw.
– Zakład Genetyki
– Zakład Neurochemii
– Zakład Farmakologii i Fiz. Ukł. Nerw.
– II Klinika Neurologiczna
– II Klinika Neurologiczna
Podstawowe informacje o działalności Instytutu w 2010 roku
doktora nauk:
dr n. med. Katarzyna Grabska
dr n. med. Adam Hamed
dr n. med. Agnieszka Kałwa
dr n. med. Wioletta Krysa
dr n. med. Joanna Waniek
dr n. med. Tomasz Tafliński
dr n. med. Karolina Friemann
dr n. med. Barbara Remberk
– II Klinika Neurologiczna
– Zakład Neurochemii
– Zakład Prof. i Leczenia Uzależnień
– Zakład Genetyki
– Poradnia Psychiatryczna
– III Klinika Psychiatryczna
– I Klinika Psychiatryczna
– Klinika Psychiatrii Dzieci
i Młodzieży
3. Stopień specjalisty z zakresu nauk medycznych uzyskali:
stopień specjalisty z zakresu neurologii:
dr n. med. Grzegorz Witkowski
– I Klinika Neurologiczna
lek. Maroun Chahwan
– I Klinika Neurologiczna
dr n. med. Marta Skowrońska
– II Klinika Neurologiczna
lek. Marta Bilik
– II Klinika Neurologiczna
lek. Anna Piórkowska
– II Klinika Neurologiczna
lek. Aleksandra Wierzbicka-Wichniak – Zakład Neurofizjologii Klinicznej
stopień specjalisty z zakresu psychiatrii:
lek. Iwona Kos-Maszaro
– Zespół Leczenia Środowiskowego
lek. Anna Leszczyńska
– Zespół Prof. i Leczenia Uzależnień
lek. Anna Jabłońska
– Zespół Prof. i Leczenia Uzależnień
lek. Anna Chrostek
– I Klinika Psychiatryczna
dr n. med. Karolina Friemann
– I Klinika Psychiatryczna
lek. Agnieszka Zagórska
– I Klinika Psychiatryczna
dr n. med. Marlena Sokół-Szawłowska – II Klinika Psychiatryczna
stopień specjalisty w dziedzinie neurologopedii:
mgr Marika Litwin
– II Klinika Neurologiczna
stopień specjalisty z zakresu genetyki klinicznej:
lek. Anna Tomankiewicz-Zawadzka
– Zakład Genetyki
stopień specjalisty w dziedzinie psychologii klinicznej:
dr n. med. Katarzyna Polanowska
– II Klinika Neurologiczna
4. Wykształcenie wyższe uzyskali:
tytuł magistra:
mgr Małgorzata Dusza-Rowińska
mgr Małgorzata Kacprzak
mgr Paweł Mioduszewski
mgr Paweł Kiliszek
mgr Tomasz Waraksa
mgr Łukasz Meder
– Zakład Genetyki
– Klinika Neurochirurgii
– ORN II Klinika Neurologiczna
– ORN II Klinika Neurologiczna
– ORN II Klinika Neurologiczna
– I Klinika Neurologiczna
11
12
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
mgr Aleksandra Budzyńska
mgr Michał Czyżewski
– Sekcja Inwestycji i Rozwoju
– Klinika Neurochirurgii
licencjat:
Marzena Agnyziak
Jolanta Mazurek
Ilona Pruśniewska
Magdalena Pilikowska
– Zespół ds. Kontroli i Zakażeń
Szpitalnych
– I Klinika Neurologiczna
– Komórka Rozliczeń Klinicznych
– II Klinika Neurologiczna
tytuł inżyniera:
Marcin Tolak
– Dział Informatyki
Tabela 3. Tytuły naukowe, stopnie uzyskane przez pracowników poszczególnych klinik
i zakładów
Klinika/Zakład
tytuł
prof.
stopień
dr hab.
stopień
dr
stopień
specj.
31
tytuł
mgr
licencjat
-
-
-
-
-
-
I Klinika Psychiatryczna
-
-
1
II Klinika Psychiatryczna
-
-
-
III Klinika Psychiatryczna
-
-
1
11
-
IV Klinika Psychiatryczna
-
-
-
-
-
Klinika Nerwic
-
-
-
-
-
-
Klinika Psychiatrii Dzieci i Młodzieży
-
-
1
-
-
Klinika Psychiatrii Sądowej
-
-
-
-
-
-
Klinika Rehabilitacji Psychiatrycznej
-
-
-
-
-
-
Centrum Zdrowia Psychicznego
Zakład Psychologii i Promocji Zdrowia
Psychicznego
Zakład Badań nad Alkoholizmem
i Toksykomaniami
Zakład Organizacji Ochrony Zdrowia
-
-
-
11
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Zespół Profilaktyki i Leczenia Uzależnień
-
-
1
21
-
-
I Klinika Neurologiczna
-
-
-
22
1
1
II Klinika Neurologiczna
Samodzielna Pracownia Badań
i Zabiegów Naczyniowych
Klinika Neurochirurgii
-
2
1
32,13,15
3
1
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
2
-
Zakład Neuroradiologii
-
-
-
-
-
-
Zakład Genetyki
-
1
1
14
1
-
Zakład Neurofizjologii Klinicznej
-
-
-
12
-
-
Zakład Neuropatologii
-
-
-
-
-
-
Zakład Neurochemii
Zakład Farmakologii i Fizjologii
Układu Nerwowego
-
1
1
-
-
-
-
2
-
-
-
-
1 – stopień specjalisty z zakresu psychiatrii
2 – stopień specjalisty z neurologii
3 – stopień specjalisty w dziedzinie neurologopedii
4 – stopień specjalisty z zakresu genetyki klinicznej
5 – stopień specjalisty w dziedzinie psychologii klinicznej
Podstawowe informacje o działalności Instytutu w 2010 roku
13
ODZNACZENIA, NAGRODY, WYRÓŻNIENIA
W IPiN:
• Dr Bogna Schmidt-Sidor, dr hab., prof. Teresa Wierzba-Bobrowicz, prof. Jacek
Zaremba – wyróżnienie w dziedzinie badań podstawowych im prof. Ignacego
Walda za pracę: Schmidt-Sidor B, Szymańska K, Williamson K, Heyningen
V, Roszkowski T, Wierzba-Borowicz T, Zaremba J. Malformations of the brain in two fetuses with a compound heterozygosity for two PAX6 mutations.
Folia Neuropathologica, 2009, 47/4, 371‒382.
• Dr Adam Kobayashi, Prof. Anna Członkowska – wyróżnienia w dziedzinie
neurologii im. prof. Anatola Dowżenki za 2 prace:
– Kobayashi A, Wardlaw JM, Lindley RI, Lewis S.C., Sandercock PA,
Członkowska A: IST-3 Collaborative Group. Oxfordshire community stroke Project clinical stroke syndrome and appearances of tissue and vascular
lesions on pretreatment ct in hyperacute ischemic stroke among the first 510
patients in the Third International Stroke Trial (IST-3) Stroke. 2009 Mar,
40 (3): 743‒748.
– Sienkiewicz-Jarosz H, Zatorski P, Baranowska A, Ryglewicz D, Bieńkowski P. Predictors of smoking abstinence after first-ever ischemic stroke:
a 3-month follow-up. Stroke. 2009 Jul; 40 (7): 2592‒3. Epub 2009 May 14.
• Mgr Katarzyna Sierosławska-Charzyńska – wyróżnienie w dziedzinie psychiatrii środowiskowej im. prof. Andrzeja Piotrowskiego: za pracę: Baldacchino
A, Groussard-Escaffre n, Clancy C, Lack C, Sierosławska K, Hogdges CL,
Merinder LB, GreacenT, Sorsa M, Laijarvi H, Baeck-Moller K: Epidemiological
issues in comorbidity: lessons learnt from a pan-European ISADORA Project.
Mental Health and Substance Use: dual diagnosis. 2009, 2,2: 88‒100.
• Dr hab., prof. Łukasz Święcicki, lek. Paweł Zatorski, dr Halina SienkiewiczJarosz, dr Janusz Szyndler, lek. Anna Ścinska, Dr Dorota Bzinkowska – wyróżnienie w dziedzinie epidemiologii, psychopatologii, leczenia i rehabilitacji
zaburzeń psychicznych im. prof. Jana Jaroszyńskiego za pracę:
Święcicki Ł, Zatorski P, Sienkiewicz-Jarosz H, Szyndler J, Scinska A,
Bzinkowska D: Gustatory and olfactory function in patients with unipolar and
bipolar depression. Progress in Neuro-Psychopharmacology & Biological
Psychiatry 2009
• Dr Krzysztof Ostaszewski – wyróżnienie w dziedzinie badań psychologicznych i społecznychim prof. Stefana Ledera za pracę: Ostaszewski K: Risk/
protective factors in salient adolescent problem behaviors. The Warsaw
Adolescent Study; w Determinants of health and health behaviors in Polish
adolescents. Review of studies conducted in 2005‒2008: Institute of Mother
and Child, Warsaw, 2009, 33‒59.
Inne poza IPiN:
• Dr hab. med. Iwona Kurkowska-Jastrzębska, prof. dr hab. n. med. Anna
Członkowska – nagroda zespołowa II stopnia Rektora Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego za cykl publikacji dotyczących neurodegenearcji.
14
•
•
•
•
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Prof. dr hab. med. Anna Członkowska – nagroda zespołowa II stopnia Rektora
Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego za badania nad zmianami stężenia
MMP-9 u chorych na stwardnienie rozsiane leczonych methylprednisolonem
w trakcie rzutu.
Prof. dr hab. med. Adam Płaźnik, dr n. med. Janusz Szyndler, dr n. med. Piotr
Maciejak, dr n. med. Aleksandra Wisłowska-Stanek, dr n. med. Małgorzata
Lehner, dr n. med. Anna Skórzewska, dr n. med. Adam Hamed – Zespołowa
nagroda naukowa I stopnia Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
za cykl publikacji dotyczących zmian morfologiczno-czynnościowych w mózgu szczura związanych z procesem rozniecania drgawek oraz reakcjami emocjonalnymi:
– „Mapping of c-Fos expression in the rat brain during the evolution of pentylenetetrazol-kindled seizures” IF-2,30, Epilepsy Behav., 2009;
– “The effects of group III mGluR ligands on pentylenetetrazol-induced
kindling of seizures and hippocampal amino acids concentration” IF-2,49,
Brain Res., 2009;
– “Time course of changes in the concentration of kynurenic acid in the
brain of pentylenetetrazol-kindled rats” IF-2,28, Brain Res. Bull., 2009;
– “The expression of c-Fos and colocalisation of c-Fos and glucocorticoid receptors in brain structures of low and high anxiety rats subjected
to extinction trials and re-learning of a conditioned fear response”, IF3,75, Neurobiology of Learning Memory, 2009;
– “Colocalisation of c-Fos and glucocorticoid receptors as well as of 5HT1A
and glucocorticoid receptor immunoreactivity-expressing cells in the
brain structures of low and high anxiety rats” IF-3,17, Behavioral Brain
Research, 2009;
– “The effect of CRF and alpha-helical CRF (9‒41) on rat fear responses
and amino acids release in the central nucleus of the amygdala” IF-3,38,
Neuropharmacology, 2009;
– “The effects of buspirone and diazepam on aversive context- and social isolation-induced ultrasonic vocalization” IF-2,806, Physiol. Behav., 2009;
- “The role of the dorsomedial part of the prefrontal cortex serotonergic
innervation in rat responses to the aversively conditioned context: behavioral, biochemical and immunocytochemical studies” IF-3,171, Behav.
Brain Res., 2008.
Dr n. chem. Dariusz Błachut, mgr Krystyna Wojtasiewicz, prof. dr hab. chem.
Zbigniew Czarnocki, prof. dr hab. med. Bogdan Szukalski – Wyróżnienie XI
Edycji Konkursu im. Tadeusza Hanuska na Pracę Roku z Dziedziny Kryminalistyki
w kategorii publikacje: „The analytical profile of some 4-methylthioamphetamine
(4-MTA) homologues”.
Mgr Aleksandra Kühn-Dymecka, Mgr Lilianna Engel – I miejsce w sesji plakatowej za pracę „Wpływ psychoterapii na zmiany neuroplastyczności u pacjentów z zaburzeniami nerwicowymi i związanymi ze stresem zaburzeniami osobowości” zaprezentowaną w Sesji Plakatowej podczas XLIII Zjazdu
Psychiatrów Polskich, Poznań, 23‒26.06.2010
Podstawowe informacje o działalności Instytutu w 2010 roku
15
ORGANY OPINIODAWCZO-DORADCZE
INSTYTUTU PSYCHIATRII I NEUROLOGII
PREZYDIUM RADY NAUKOWEJ:
PRZEWODNICZĄCA RADY
NAUKOWEJ:
WICEPRZEWODNICZĄCY:
WICEPRZEWODNICZĄCY:
SEKRETARZ RADY NAUKOWEJ:
Prof. dr hab. Anna Członkowska
Prof. dr hab. Marek Jarema
Dr hab. Tadeusz Parnowski
Dr hab. Iwona Kurkowska-Jastrzębska
KOMISJE RADY NAUKOWEJ:
KOMISJA DO OKRESOWEJ OCENY PRACOWNIKÓW NAUKOWYCH:
(Profesorów i Docentów): powołana uchwałą Rady Naukowej 02.10.2008 r.
Przewodniczący: Dr hab. Tadeusz Parnowski
Członkowie:
1. Prof. Anna Członkowska
2. Dr hab. Łukasz Święcicki
3. Dr hab. Janusz Heitzman
4. Dr hab. Maria Załuska
5. Prof. Maria Kobayashi
KOMISJA PRZEWODÓW DOKTORSKICH: powołana uchwałą Rady Naukowej
02.10.2008 r.; nazwa Komisji zmieniona uchwałą Rady Naukowej z 04.12.2008 r.
Przewodniczący: Prof. dr hab. Jacek Wciórka
Członkowie:
1. Prof. Anna Członkowska
2. Prof. Urszula Fiszer
3. Prof. Adam Płaźnik
4. Prof. Przemysław Bieńkowski
5. Prof. Antonina Ostrowska
6. Prof. Jan Tylka
7. Prof. Irena Namysłowska
8. Dr hab. Tadeusz Parnowski
9. Dr hab. Teresa Wierzba-Bobrowicz
Lista rezerwowych członków KOMISJI PRZEWODÓW DOKTORSKICH
powołanych uchwałą Rady Naukowej 04.12.2008 r.
1. Dr hab. Janusz Heitzman
2. Prof. Maria Kobayashi
3. Prof. Maria Barcikowska
4. Prof. Janina Rafałowska
16
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
5. Dr hab. Maria Załuska
6. Dr hab. Łukasz Święcicki
KOMISJA DO SPRAW STUDIÓW DOKTORANCKICH: powołana uchwałą
Rady Naukowej 02.10.2008 r.
Przewodnicząca: Dr hab. Teresa Wierzba-Bobrowicz
Członkowie:
1. Prof. Przemysław Bieńkowski
2. Prof. Czesław Czabała
3. Prof. Maria Małgorzata Kobayashi
4. Prof. Adam Płaźnik
5. Dr hab. Roman Stefański
6. Prof. Jacek Wciórka
KOMISJA NAUKI: powołana uchwałą Rady Naukowej 02.10.2008 r.
Przewodniczący: Dr hab. Łukasz Święcicki
Członkowie:
1. Prof. Jacek Wciórka
2. Prof. dr hab. Przemysław Bieńkowski
3. Dr Grażyna Świątkiewicz
4. Dr Halina Sienkiewicz-Jarosz
5. Prof. Adam Płaźnik
6. Dr Krzysztof Ostaszewski
7. Dr hab. Iwona Kurkowska-Jastrzębska
8. Prof. Anna Członkowska
9. Dr hab. Joanna Seniów
10. Dr Cezary Żechowski
KOMISJA EKONOMICZNO-BUDŻETOWA: powołana uchwałą Rady
Naukowej 02.10.2008 r.
Przewodnicząca: Dr hab. Małgorzata Bednarska-Makaruk
Członkowie:
1. Dr hab. Iwona Kurkowska-Jastrzębska
2. Dr Grażyna Świątkiewicz
3. Dr Barbara Czartoryska
4. Dr Anna Bochyńska
5. Dr Adam Kobayashi
6. Dr hab. Łukasz Święcicki
7. Dr hab. Janusz Heitzman
KOMISJA DO SPRAW PRACOWNICZYCH ORAZ KWALIFIKACJI I OCENY
PRACOWNIKÓW NAUKOWYCH I BADAWCZO-TECHNICZNYCH:
powołana uchwałą Rady Naukowej 02.10.2008 r.
Przewodnicząca: Prof. dr hab. Irena Namysłowska
Podstawowe informacje o działalności Instytutu w 2010 roku
17
Członkowie:
1. Dr hab. Maria Załuska
2. Dr hab. Małgorzata Bednarska-Makaruk
3. Prof. Jacek Wciórka
4. Prof. P. Bieńkowski
5. Dr Adam Kobayashi
6. Dr hab. Janusz Heitzman
KOMISJA DO SPRAW APARATURY NAUKOWEJ I DIAGNOSTYCZNEJ:
powołana uchwałą Rady Naukowej 02.10.2008 r.
Przewodniczący: Dr Adam Kobayashi
Członkowie:
1. Dr hab. Małgorzata Bednarska-Makaruk
2. Lek. Jan Brykalski
3. Dr hab. Paweł Mierzejewski
4. Mgr Tomasz Stępień
KOMISJA DYSCYPLINARNA DLA SAMODZIELNYCH PRACOWNIKÓW
NAUKOWYCH: powołana uchwałą Rady Naukowej 02.10.2008 r.
Rzecznik Dyscyplinarny: Dr hab. Łukasz Święcicki powołany uchwałą
Rady Naukowej 04.12.2008 r.
Członkowie:
1. Prof. Marek Jarema
2. Prof. Jacek Wciórka
3. Dr hab. Tadeusz Parnowski
4. Prof. Anna Członkowska
5. Prof. Wojciech Kostowski
6. Dr hab. Teresa Wierzba-Bobrowicz
7. Prof. Irena Namysłowska
KOMISJA DO ZMIAN REGULAMINU RADY NAUKOWEJ I STATUTU IPiN
powołana na posiedzeniu Rady Naukowej 7.10.2010 r. w składzie:
4 osoby wchodzące w skład Komisji ds. Zmian w Regulaminie Rady Naukowej
powołanej uchwałą Rady Naukowej z 02.10.2008 r.
1. Dr hab. Maria Załuska
2. Prof. Zbigniew Czernicki
3. Mgr Anna Walczyna
4. Mgr Wanda Langiewicz
6 osób wybranych na posiedzeniu Rady 7.10.2010 r.
1. Dr hab. Roman Stefański
2. Mecenas Magdalena Herzog
3. Ewa Bedyńska
4. Dr hab. Teresa Wierzba-Bobrowicz
5. Dr hab. Iwona Kurkowska-Jastrzębska
6. Dr Tomasz Szafrański
18
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
SKŁAD RADY NAUKOWEJ INSTYTUTU PSYCHIATRII I NEUROLOGII
(kadencja 2008‒2012) wyłoniony zgodnie z ustawą o jednostkach badawczo-rozwojowych (Dz. U. Nr 134 z 2007 r., poz. 934, art. 25 pkt. 2 i 4) oraz Rozporządzeniem
Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 21.09.2007 r. (Dz. U. Nr 182
z 2007 r. poz. 1304) w sprawie szczegółowych zasad i trybu przeprowadzania wyborów do Rady Naukowej jednostki badawczo-rozwojowej oraz uzupełniania składu rady w trakcie kadencji.
1. Prof. dr hab. Maria Barcikowska
2. Dr hab. Małgorzata Bednarska-Makaruk
3. Prof. dr hab. Przemysław Bieńkowski
4. Dr n. med. Anna Bochyńska
5. Lek. med. Jan Brykalski
6. Prof. dr hab. Zbigniew Czernicki
7. Prof. dr hab. Andrzej Czernikiewicz
8. Prof. dr hab. Anna Członkowska
9. Dr hab. Dominika Dudek
10. Prof. dr hab. Anna Fidziańska-Dolot
11. Prof. dr hab. Urszula Fiszer
12. Dr n. med. Katarzyna Grabska
13. Dr hab. Janusz Heitzman
14. Prof. dr hab. Marek Jarema
15. Prof. dr hab. Danuta Kądzielawa
16. Prof. dr hab. Maria Małgorzata Kobayashi
17. Dr n. med. Adam Kobayashi
18. Prof. dr hab. Wojciech Kostowski
19. Dr hab. Iwona Kurkowska-Jastrzębska
20. Dr n. med. Marcin Leśniak
21. Prof. dr hab. Irena Namysłowska
22. Lek. med. Małgorzata Opio
23. Prof. dr hab. Antonina Ostrowska
24. Dr n. med. Dorota Parnowska
25. Dr hab. Tadeusz Parnowski
26. Prof. dr hab. Adam Płaźnik
27. Dr n. med. Katarzyna Polanowska
28. Prof. dr hab. Stanisław Pużyński
29. Prof. dr hab. Janina Rafałowska
30. Prof. dr hab. Andrzej Rajewski
31. Dr hab. Joanna Seniów
32. Mgr Tomasz Stępień
33. Dr n. med. Tomasz Szafrański
34. Dr hab. Łukasz Święcicki
35. Prof. dr hab. Jan Tylka
36. Mgr Anna Walczyna
37. Prof. dr hab. Jacek Wciórka
38. Dr hab. Teresa Wierzba-Bobrowicz
39. Dr hab. Maria Załuska
40. Dr n. med. Cezary Żechowski
Podstawowe informacje o działalności Instytutu w 2010 roku
19
DZIAŁALNOŚĆ RADY NAUKOWEJ
INSTYTUTU PSYCHIATRII I NEUROLOGII W 2010 ROKU
W 2010 roku Rada Naukowa odbyła 6 posiedzeń plenarnych oraz 9 posiedzeń Prezydium. W okresie tym Rada podjęła kilkadziesiąt ważnych decyzji
w ramach zadań przewidzianych w Regulaminie Rady Naukowej IPiN.
1. Opiniowanie kierunkowych planów tematycznych i finansowych Instytutu
oraz rocznych sprawozdań dyrektora z wykonania zadań:
• Rada przyjęła sprawozdanie merytoryczne z działalności IPiN za rok 2009
oraz sprawozdanie finansowe za 2009 rok (10.06.2010 r.).
• Rada zatwierdziła plan rzeczowo-finansowy na 2010 rok (10.06.10 r.), ale
wyraziła zastrzeżenia co do jego realizacji i założeń (narastający poziom
zadłużenia bez wskazania mechanizmów uzdrowienia finansów Instytutu).
• Rada Naukowa Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie pozytywnie zaopiniowała i przyjęła plan naukowy Instytutu Psychiatrii i Neurologii
na 2011 rok. (10.06.10)
2. Zmiany w regulaminie i składzie Rady Naukowej
1. Rada Naukowa Instytutu Psychiatrii i Neurologii na posiedzeniu w dniu 4 lutego 2010 roku zaakceptowała dwie poprawki dotyczące trybu przeprowadzania przewodów habilitacyjnych:
a. autor monografii będącej rozprawą habilitacyjną musi przedłożyć oświadczenie o jego indywidualnym wkładzie w pracę wraz z listą osób biorących
udział w powstaniu tej pracy i ich oświadczeniu o wkładzie każdego z nich
w jej powstanie.
b. habilitant, który ubiega się o wszczęcie przewodu habilitacyjnego po złożeniu
dokumentów habilitacyjnych do Dyrekcji Instytutu, może natychmiast złożyć
podanie o stypendium habilitacyjne do Komisji do spraw Pracowniczych oraz
Kwalifikacji i Oceny Pracowników Naukowych i Badawczo-Technicznych.
2. Rada Naukowa Instytutu Psychiatrii i Neurologii na posiedzeniu w dniu 7 października 2010 roku powołała KOMISJĘ DO ZMIAN REGULAMINU
I STATUTU celem dostosowania statutu Instytutu do wymogów nowej ustawy o instytutach badawczych.
KOMISJA DO ZMIAN REGULAMINU I STATUTU
w składzie:
4 osoby wchodzące w skład Komisji ds. Zmian w Regulaminie Rady Naukowej
Dr hab. Maria Załuska, prof. nadzwyczajny IPiN
Prof. Zbigniew Czernicki
Mgr Anna Walczyna
Mgr Wanda Langiewicz
6 osób wybranych na posiedzeniu Rady 7.10.2010 r.
Dr hab. Roman Stefański, prof. nadzwyczajny IPiN
20
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Mecenas Magdalena Herzog
Ewa Bedyńska
Dr hab. Teresa Wierzba-Bobrowicz, prof. nadzwyczajny IPiN
Dr hab. Iwona Kurkowska-Jastrzębska
Dr Tomasz Szafrański
3. Przeprowadzanie przewodów doktorskich i habilitacyjnych:
Wszczęto 5 przewodów habilitacyjnych:
− dr n. med. Katarzyny Prot-Klinger (01.04.2010)
− dr n.med. Krzysztofa Bankiewicza (10.06.2010)
− dr n med. Rafała Roli (7.10.2010)
− dr n med. Iwony Koszewskiej (7.10.2010)
− dr n med. Małgorzaty Wiszniewskiej (2.12.2010)
Rada Naukowa nadała stopień doktora habilitowanego medycyny 6 doktorom:
dr n. med. Pawłowi Mierzejewskiemu (04.02.2010)
dr n. med. Agnieszce Ługowskiej (01.04.2010)
dr n. med. Ewie Taracha (7.10.2010)
dr n. hum. Joannie Seniów (28.10.2010)
dr n. med. Wandzie Dyr (28.10.2010)
dr n med. Iwonie Kurkowskiej-Jastrzębskiej (02.12.2010)
Zakończono 11 przewodów doktorskich, w wyniku których stopień doktora
nauk medycznych w 2010 roku otrzymali:
– mgr Agnieszka Kałwa za pracę „Dysfunkcje poznawcze, cechy kliniczne i objawy psychopatologiczne w przewlekłej schizofrenii”. Promotor:
prof. dr hab. Małgorzata Rzewuska, recenzenci: prof. dr hab. Jerzy Landowski
i prof. dr hab. Jerzy Samochowiec
– mgr Daniel Mikułowicz za pracę „Analiza zmian w przebiegu psychoterapii
u osób z zaburzeniami psychicznymi. Badania katamnestyczne u pacjentów
Kliniki Nerwic IPiN”. Promotor: prof. dr hab. n. hum. Kazimierz Popielski,
recenzenci: prof. dr hab. Jerzy Aleksandrowicz i prof. dr hab. Czesław Czabała
– mgr Wojciech Skweres pt. „Wybrane aspekty geometryczne i ilościowe
workowatych tetniaków mózgu na przykładzie tętniaków diagnozowanych
i leczonych w Samodzielnej Pracowni Badań i Zabiegów Naczyniowych
IPiN” Promotor: doc. dr hab. Anatol Dowżenko, recenzenci: prof. dr hab.
Andrzej Drop i prof. dr hab. Jerzy Walecki
– lek. Joanna Waniek pt.” Ocena rehabilitacji psychiatrycznej osób z podwójną
diagnozą”. Promotor: prof. dr hab. Marek Jarema, recenzenci: prof. dr hab.
Małgorzata Rzewuska, prof. dr hab. Stanisław Pużyński
– mgr Wioletta Krysa pt. „Badanie haplotypów sprzężonych z genami ATXN1
i ATXN2 w ataksjach rdzeniowo-móżdżkowych typu 1 (SCA1) i typu
2 (SCA2) – próba wykazania efektu założyciela w populacji polskiej”.
Promotor: prof. dr hab. Jacek Zaremba; recenzenci: prof. dr hab. Ryszard
Słomski, prof. dr hab. Jerzy Kulczycki
Podstawowe informacje o działalności Instytutu w 2010 roku
21
– mgr Katarzyna Kocoń pt. „Czynniki sprzyjające odstawianiu konopi
we wczesnej dorosłości”. Promotor: prof. dr hab. Czesław Czabała, recenzenci: prof. dr hab. Lidia Cierpiałkowska, prof. dr hab. Maria Kobayashi
– lek. Katarzyna Grabska pt. „Wpływ nadciśnienia tętniczego występującego przed udarem na rokowanie u pacjentów po udarze mózgu”. Promotor:
prof. dr hab. Anna Członkowska, recenzenci: prof. dr hab. Andrzej Januszewicz, prof. dr hab. Wiesław Drozdowski
– lek. Tomasz Tafliński pt. „Rozpowszechnienie i predyktory natręctw w schizofrenii” Promotor: prof. dr hab. Marek Jarema, recenzenci: prof. dr hab.
Maria Kobayashi, prof. dr hab. Aleksander Araszkiewicz
– lek. Karolina Friemann pt. „Przestrzeganie zaleceń psychofarmakoterapeutycznych przez chorych po przebytym epizodzie psychotycznym”.
Promotor: prof. dr hab. Jacek Wciórka, recenzenci: prof. dr hab. Irena
Krupka-Matuszczyk, prof. dr hab. Marek Jarema
– lek. Barbara Remberk pt.” Wpływ risperidonu na zaburzenia formalne myślenia i zaburzenia procesów poznawczych u młodzieży z rozpoznaniem
schizofrenii”. Promotor: prof. dr hab. Irena Namysłowska, recenzenci:
prof. dr hab. Jolanta Rabe-Jabłońska, prof. dr hab. Jacek Wciórka
– lek. Małgorzata Pudlo pt.” Wpływ krótkowzroczności na występowanie sezonowych zaburzeń afektywnych”. Promotor: prof. dr hab. Łukasz
Święcicki, recenzenci: prof. dr hab. Ewa Mrukwa-Kominek, prof. dr hab.
Tadeusz Parnowski
Otwarto 12 przewodów doktorskich:
– lek. Małgorzaty Pudlo pt. „Wpływ krótkowzroczności na występowanie sezonowych zaburzeń afektywnych”. Promotor: doc. dr hab. Łukasz Święcicki
– lek. Małgorzaty Opio pt.” Przyczyny wielokrotnego opiniowania sądowo-psychiatrycznego w sprawach karnych”. Promotor: doc. dr hab. Janusz
Heitzman
– mgr Aleksandry Kühn-Dymeckiej pt. „Porównanie potencjałów zdrowia
w grupie osób z rozpoznaniem schizofrenii po pierwszym epizodzie choroby i wielokrotnie hospitalizowanych”. Promotor: prof. dr hab. Czesław
Czabała
– mgr Doroty Parnowskiej pt.” Genetyczne i środowiskowe uwarunkowania
struktury schizotypii i u osób zdrowych”. Promotor: prof. dr hab. Bogdan
Zawadzki
– lek. Bertranda Janoty pt.” Oceny poziomu kortyzolu, dehydroepiandrosteronu i lipidogramu w surowicy krwi w przebiegu leczenia depresji u kobiet”. Promotor: doc. dr hab. Maria Załuska
– lek. Marty Bilik pt. „Przezczaszkowa stymulacja magnetyczna w połączeniu
z konwencjonalną fizjoterapią w rehabilitacji chorych z poudarowym niedowładem kończyny górnej” Promotor- prof. dr hab. Anna Członkowska
– lek. Marcina Głuszkiewicza, pt „Analiza czynników wpływających na czas
dotarcia do szpitala u pacjentów z ostrym incydentem naczyniowym mózgu” Promotor: prof. dr hab. Anna Członkowska
22
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
– lek. Michała Karlińskiego” Odstępstwa od protokołu u pacjentów poddawanych dożylnej terapii trombolitycznej w ramach rejestru Safe Implementation of Thrombolysis in Stroke (SITS) w populacji Polskiej i ich
wpływ na wynik leczenia”. Promotor: prof. dr hab. Anna Członkowska
– lek. Tomasza Tykockiego pt.” Ocena skuteczności stymulacji jądra niskowzgórzowego u pacjentów z chorobą Parkinsona”. Promotor: prof. dr hab.
Danuta Ryglewicz
– lek. Katarzyny Jachińskiej pt.” Ocena skuteczności diagnostycznej ultrasonografii transkranialnej w chorobach układu pozapiramidowego”. Promotor:
prof. Danuta Ryglewicz
– mgr Tomasza Stępnia pt.” Analiza morfologiczna komórek móżdżków
pacjentów z rozpoznaniem choroby Alzheimera”. Promotor: prof. Teresa
Wierzba-Bobrowicz
– lek. Edyty Wyszogrodzkiej pt.” Badanie właściwości różnicującowzmacniających leków przeciwdepresyjnych w uzależnieniu od kokainy”
Promotor: prof. Roman Stefański
4. Opiniowanie kandydatów na funkcje dyrektora, zastępców dyrektora
oraz kierowników komórek organizacyjnych Instytutu:
Rada Naukowa Instytutu Psychiatrii i Neurologii na posiedzeniu w dniu 4 lutego 2010 roku pozytywnie zaopiniowała wniosek Komisji Konkursowej o powołanie prof. dr hab. n. med. Przemysława Bieńkowskiego na stanowisko kierownika Zakładu Farmakologii i Fizjologii Układu Nerwowego w Instytucie
Psychiatrii i Neurologii.
Rada Naukowa Instytutu Psychiatrii i Neurologii na posiedzeniu w dniu 28 października 2010 roku pozytywnie zaopiniowała wniosek Komisji Konkursowej
o powołanie dr hab. n. med. Małgorzaty Bednarskiej-Makaruk, profesora
w IPiN na stanowisko kierownika Zakładu Genetyki w Instytucie Psychiatrii
i Neurologii.
5. Opiniowanie kwalifikacji osób na stanowiska pracowników naukowych
i badawczo-technicznych oraz dokonywanie okresowej oceny dorobku
tych pracowników:
Na podstawie opinii Komisji Do Spraw Pracowniczych oraz Kwalifikacji
i Oceny Pracowników Naukowych i Badawczo-Technicznych, Rada zatwierdziła wnioski o:
– zatrudnienie na stanowisku adiunkta
3 osoby,
– zatrudnienie na stanowisku asystenta
2 osoby
– przedłużenie zatrudnienia na etatach naukowych
12 osób
– mianowanie na stanowisko docenta
2 osoby
6. Promocja wybitnych osiągnięć naukowych:
Rada Naukowa przyznała sześć wyróżnień za najlepsze prace opublikowane
w 2009 roku: (07.10.10 r.)
Podstawowe informacje o działalności Instytutu w 2010 roku
23
1. W dziedzinie badań podstawowych im prof. Ignacego Walda za pracę:
Schmidt-Sidor B, Szymańska K, Williamson K, Heyningen V, Roszkowski T,
Wierzba-Borowicz T, Zaremba J. Malformations of the brain in two fetuses with
a compound heterozygosity for two PAX6 mutations. Folia Neuropathologica,
2009, 47/4, 371‒382.
2. W dziedzinie neurologii im. prof. Anatola Dowżenki za 2 prace:
Kobayashi A, Wardlaw JM, Lindley RI, Lewis S.C., Sandercock PA, Członkowska A: IST-3 Collaborative Group. Oxfordshire community stroke Project
clinical stroke syndrome and appearances of tissue and vascular lesions on pretreatment ct in hyperacute ischemic stroke among the first 510 patients in the
Third International Stroke Trial (IST-3) Stroke. 2009 Mar, 40 (3): 743‒748.
Sienkiewicz-Jarosz H, Zatorski P, Baranowska A, Ryglewicz D, Bienkowski
P. Predictors of smoking abstinence after first-ever ischemic stroke: a 3-month
follow-up. Stroke. 2009 Jul; 40 (7): 2592‒3. Epub 2009 May 14.
3. W dziedzinie psychiatrii środowiskowej im. prof. Andrzeja Piotrowskiego: za pracę:
Baldacchino A, Groussard-Escaffre n, Clancy C, Lack C, Sierosławska K,
Hogdges CL, Merinder LB, GreacenT, Sorsa M, Laijarvi H, Baeck-Moller K:
Epidemiological issues in comorbidity: lessons learnt from a pan-European
ISADORA Project. Mental Health and Substance Use: dual diagnosis. 2009,
2,2: 88‒100.
4. Wyróżnienie w dziedzinie epidemiologii, psychopatologii, leczenia
i rehabilitacji zaburzeń psychicznych im. prof. Jana Jaroszyńskiego
za pracę:
Święcicki Ł, Zatorski P, Sienkiewicz-Jarosz H, Szyndler J, Scinska A,
Bzinkowska D: Gustatory and olfactory function in patients with unipolar and
bipolar depression. Progress in Neuro-Psychopharmacology & Biological
Psychiatry 2009
5. Wyróżnienie w dziedzinie badań psychologicznych i społecznych
im. prof. Stefana Ledera za pracę:
Ostaszewski K: Risk/protective factors in salient adolescent problem behaviors. The Warsaw Adolescent Study; w Determinants of health and health
behaviors in Polish adolescents. Review of studies conducted in 2005‒2008:
Institute of Mother and Child, Warsaw, 2009, 33‒59.
7. Inne:
Rada Naukowa poparła i zgłosiła kandydaturę prof. Marka Jaremy i prof. Andrzeja
Kiejny na członków Centralnej Komisji Do Spraw Stopni I Tytułów na czteroletnią kadencję rozpoczynającą się od 1 stycznia 2011 roku.
24
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
WSPÓŁPRACA ZE ŚWIATOWĄ
ORGANIZACJĄ ZDROWIA (WHO)
25 maja 2010 r., po kilku miesięcznej przerwie związanej z problemami proceduralnymi, IPiN został ponownie desygnowany przez WHO jako Ośrodek
Współpracujący – badania i szkolenia w zakresie zdrowia psychicznego (WHO
Collaborating Centre for Research and Training in Mental Health). Od 1992 r.,
kiedy po raz pierwszy Instytut otrzymał status Ośrodka Współpracującego, jest
to piąta z czteroletnich kadencji. Desygnacja nastąpiła po wnikliwym rozpatrzeniu
planów współpracy, konsultacjach z rządem polskim i Departamentem Programu
Zdrowia Psychicznego w Regionalnym Biurze WHO dla Europy (WHO EURO)
w Kopenhadze.
Kierunki współpracy z WHO obejmują:
1. pomoc instytucjom i agendom rządowym w formułowaniu i wdrażaniu polityki i programów ochrony zdrowia psychicznego oraz polityki i programów
wobec substancji psychoaktywnych, zgodnych z polityką WHO;
2. prowadzenie badań naukowych w zakresie zdrowia psychicznego i substancji
psychoaktywnych, ze szczególnym uwzględnieniem tych badań, które przyczyniają się do opracowania, opartych na wiedzy, polityki i programów;
3. szkolenie profesjonalistów – nie-psychiatrów, na temat problemów zdrowia
psychicznego oraz aspektów zdrowia publicznego w zaburzeniach psychicznych i w zaburzeniach związanych z używaniem substancji psychoaktywnych;
szkolenie pracowników zdrowia psychicznego w zakresie promocji zdrowia
psychicznego oraz w zakresie umocnienia pacjentów i ich opiekunów w procesie zdrowienia;
4. konsultacje i wymiana informacji.
–
–
–
–
–
–
W ramach punktu 1 IPiN podejmuje następujące zadania:
opracowanie, wprowadzanie w życie i monitorowanie narodowych programów ochrony zdrowia i prawodawstwa (w tym Narodowego Programu
Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata 2009‒2013, monitorowanie celów
strategicznych i operacyjnych dotyczących zdrowia psychicznego, konsumpcji alkoholu i narkotyków Narodowego Programu Zdrowia na lata 2007‒2015
oraz monitorowanie Ustawy o Ochronie Zdrowia Psychicznego),
pomoc agendom rządowym, zajmujących się polityką wobec alkoholu i narkotyków, w opracowywaniu i wprowadzaniu w życie ich programów i strategii.
W ramach punktu 2 IPiN prowadzi 4 tematy badawcze:
epidemiologia zaburzeń psychicznych i zasoby opieki psychiatrycznej;
zakres i wpływ stygmatyzacji osób z zaburzeniami psychicznymi;
promocja zdrowia wśród pacjentów psychiatrycznej opieki zdrowotnej
i ośrodków opieki społecznej
umocnienie pacjentów psychiatrycznej opieki zdrowotnej w procesie zdrowienia;
Podstawowe informacje o działalności Instytutu w 2010 roku
25
Partnerem Krajowym do Współpracy z WHO w zakresie zdrowia psychicznego jest dr B. Habrat. Dr J. Moskalewicz jest członkiem panelu ekspertów WHO.
Bezpośrednia współpraca między WHO i IPiN obejmowała badania naukowe, uczestnictwo w konferencjach oraz konsultacje i wymianę informacji.
I. Współpraca badawcza
W ramach realizacji projektu „Epidemiologia zaburzeń psychiatrycznych
i dostępność psychiatrycznej opieki zdrowotnej-EZOP”, współpraca z Harvard
Medical School, która z rekomendacji WHO koordynuje sieć „World Mental
Health Survey Initiative” oraz z University Medical Center Groningen, jedynym ośrodkiem w Europie autoryzowanym przez WHO do szkolenia ankieterów
w zakresie stosowania kwestionariusza CIDI (Composite International Diagnostic
Interview), narzędzia używanego w badaniach epidemiologicznym nad rozpowszechnieniem zaburzeń psychicznych.
II. Konferencje
Konferencje: Lepsze zdrowie, lepsze życie: dzieci i młodzież z intelektualną
niepełnosprawnością i ich rodziny (Better health, better lives: children and
young people with intellectual disabilities and their families),
Belgrad, 24‒25 marzec 2010
Bukareszt, 26‒27 listopad 2010
Konferencje zostały zorganizowana przez WHO EURO przy współpracy
z UNICEF, Komisją Europejską, Radą dla Europy oraz z rządami gospodarzy
– serbskim i rumuńskim. Głównym celem obu konferencji było opracowanie,
ostateczna redakcja i podpisanie przez przedstawicieli państw-członków WHO
europejskiej deklaracji dotyczącej dzieci i młodzieży z intelektualną niepełnosprawnością i ich rodzin oraz związanego z deklaracją planu działania. W czasie
kilku sesji w Bukareszcie także omawiano przykłady dobrych praktyk dotyczących pomocy udzielanej dzieciom i młodzieży z intelektualną niepełnosprawnością w różnych krajach Europy, jej wczesnej identyfikacji, wczesnej interwencji
i leczenia. Dyskutowano nad przyszłymi działaniami – rozwojem opieki środowiskowej, podnoszeniem kwalifikacji kadr, standardami jakości opieki.
W konferencjach uczestniczył dr B. Habrat
Spotkanie panelu ekspertów WHO (WHO Expert Advisory Panel Meeting),
Lozanna, 4 czerwca 2010 r.
W czasie spotkania omawiano sposoby wprowadzania w życie ogólnoświatowej strategii WHO zmniejszenia szkodliwych skutków spożywania alkoholu (Global
Alcohol Strategy), która została przyjęta w maju 2010 r. przez Zgromadzenie Ogólne
organizacji. W spotkaniu uczestniczył dr J. Moskalewicz.
Dwunaste Spotkanie Partnerów Krajowych w zakresie polityki wobec alkoholu w Europejskim Regionie WHO (12th Meeting of National Counterparts for
Alcohol Policy in the WHO European Region), Madryt 14-16 czerwiec 2010 r.;
26
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Spotkanie organizowane przez WHO EURO, Ministerstwo Zdrowia i Polityki
Społecznej Hiszpanii oraz projekt AMPHORA. Celem spotkania była wymiana
informacji i doświadczeń pomiędzy naukowcami a politykami. Przedstawiono
najnowsze badania dotyczące problemów związanych z alkoholem oraz ostatnio opublikowane przez WHO książki i dokumenty. Dyskutowano nad ewentualnym opracowaniem nowego europejskiego planu działania wobec alkoholu, w kontekście oceny dwóch poprzednich tego typu planów z lat 1995 i 2000.
Dr J. Moskalewicz na jednej z głównych sesji przedstawił referat na temat standaryzowania metodologii badań ankietowych nad spożyciem alkoholu.
Jedenaste Spotkanie Europejskich Partnerów Krajowych do Współpracy
z WHO w zakresie programu zdrowia psychicznego (11th Meeting of the
European National Counterparts for the WHO Mental Health Programme),
Lucerna, 16‒18 czerwiec 2010
Celem spotkania była ocena działalności WHO EURO w latach 2008‒2009,
ze szczególnym uwzględnieniem działań podejmowanych przez Partnerów
Krajowych i stopnia realizacji Deklaracji Helsińskiej. Zidentyfikowano priorytety
i potwierdzono program działania na lata 2010‒2011. Zapoznano również uczestników spotkania ze strukturą szwajcarskiego systemu opieki psychiatrycznej. Dyskusja
koncentrowała się na zagrożeniach, jakie dotykają psychiatrię w okresie kryzysu
ekonomicznego (zmniejszenie nakładów na lecznictwo, drenaż mózgów, itp).
W spotkaniu uczestniczył dr B. Hab; rat
III. Konsultacje i wymiana informacji
1. Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego, 10 października 2010 r.
Podobnie jak w latach poprzednich obchody Światowego Dnia Zdrowia
Psychicznego w Polsce organizowane pod auspicjami World Federation for
Mental Health i WHO, koordynował Zakład Psychologii i Promocji Zdrowia
Psychicznego. Organizowano je pod hasłem „Przewlekłe choroby somatyczne a zdrowie psychiczne; zapotrzebowanie na zintegrowane leczenie i opiekę (Chronic Physical Illnesses and Mental Health; The Need for Integrated
Care).
Obchody odbyły się głównie w szpitalach psychiatrycznych, np. wojewódzkiej placówce lecznictwa psychiatrycznego w Olsztynie, klinice akademickiej w Łodzi, w szpitalach w Morawicy, Rybniku, Suchowoli, Złotoryi.
Realizowane były różne formy obchodów, przy współudziale pacjentów
i ich rodzin. Do najważniejszych należały konferencje, na które zapraszani
byli specjaliści wojewódzcy d/s psychiatrii, lekarze nie psychiatrzy, przedstawiciele władz samorządowych oraz okręgowych izb NFZ. W porównaniu
do poprzednich lat w obchody nie włączyły się rejonowe przychodnie zdrowia psychicznego. Organizacje studenckie Uniwersytetu Warszawskiego,
Instytut Psychiatrii i Neurologii oraz organizacje samopomocowe zorganizowały na UW konferencję na temat ochrony zdrowia psychicznego studentów
niepełnosprawnych. Debatę relacjonowały prasa i radio studenckie.
Podstawowe informacje o działalności Instytutu w 2010 roku
27
Sprawozdanie z obchodów Światowego Dnia Zdrowia Psychicznego
w Polsce, przygotowane przez mgr J.Raduj i mgr M.Pałyskę, zostało przesłane do World Federation for Mental Health.
2. Wypełnienie kwestionariusza Mental Health Atlas – 2010. Celem Projektu
Atlas, prowadzonego przez Department of Mental Health and Substance
Abuse, Centrali WHO w Genewie, jest gromadzenie danych dotyczących zasobów zdrowia psychicznego na świecie – polityki, programów, kwestii finansowych, zasobów ludzkich i instytucjonalnych, badań itp. Co 5 lat informacje bazy są uaktualniane. Odpowiedzi na punkty ankiety przygotowali dr B.
Habrat i mgr G. Herczyńska.
3. Merytoryczny wkład dr J. Moskalewicza i mgr J. Sierosławskiego do publikacji WHO (nie wspomnianych w 2009):
i. Handbook for action to reduce alcohol-related harm, WHO EURO,
Copenhagen 2009
ii. Evidence for the effectiveness and cost-effectiveness of interventions
to reduce alcohol-related harm, WHO EURO, Copenhagen 2009,
iii. Møller L. Matic S., The European Commission’s Communication on alcohol, and the WHO framework for alcohol policy – analysis to guide development of national alcohol action plans. WHO EURO, Copenhagen 2010.
4. Zaproszenie Dag’a Rekve, przedstawiciela Centrali Genewskiej WHO na konferencję europejskiego projektu SMART – Standardizing measurement of alcohol-related troubles, realizowanego w 10 krajach i koordynowanego przez
IPiN. Dag Rekve wygłosił referat na temat „Alkoholowej Strategii WHO”.
(Barcelona, 18‒19.X.2010)
5. Sekcja Wydawnictw sprzedała 204 egzemplarze przetłumaczonych na język
polski książek WHO, opublikowanych w poprzednich latach przez IPiN:
Leksykon terminów – psychiatria i zdrowie psychiczne,
Leksykon terminów – alkohol i narkotyki,
Leksykon terminów – międzykulturowe pojęcia,
Oczami dziecka. Zbiór rysunków i opowiadań z konkursu Światowej Organizacji Zdrowia „Global School” na temat zdrowia psychicznego.
28
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
PODSUMOWANIE UCZESTNICTWA PRACOWNIKÓW
W DZIAŁALNOŚCI NAUKOWEJ, DYDAKTYCZNEJ,
ORGANIZACYJNEJ I LECZNICZEJ
W 2010 roku w Instytucie realizowano:
– 54 tematy badawcze w ramach działalności statutowej,
– 18 tematów we współpracy międzynarodowej, w tym 4 w ramach programów ramowych Unii Europejskiej oraz 1 projekt w ramach Programu
Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka,
– 21 projektów badawczych, finansowanych przez MNiSW oraz uczestniczono w 5 grantach przyznanych innym jednostkom naukowo-badawczym,
– 2 projekty w ramach umów z innymi podmiotami, w tym 1 projekt badawczy, finansowany przez Krajowy Program Przeciwdziałania Narkomanii,
– 6 międzynarodowych badań klinicznych.
Pracownicy Instytutu aktywnie uczestniczyli w życiu naukowym w kraju i na
świecie:
– opublikowali 209 prac naukowych punktowanych, będących na liście A i B
Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, ogółem wszystkich publikacji 639,
– prace publikowane w czasopismach indeksowanych były cytowane w bazie
Web of Science 837 razy,
– uczestniczyli w międzynarodowych i ogólnopolskich konferencjach naukowych, na których, w postaci referatów, posterów, doniesień, przedstawili
wyniki prac naukowo-badawczych,
– 14 pracowników zasiada we władzach 25 międzynarodowych towarzystw
naukowych, a 46 we władzach 29 towarzystw krajowych,
– 21 pracowników uczestniczy w pracach komitetów i komisji PAN oraz
13 w pracach rad naukowych innych placówek badawczych,
– 3 pracowników jest członkami-korespondentami PAN, 2 pracowników jest
członkami PAU,
– 4 pracowników jest członkami zespołów redakcyjnych 11 czasopism zagranicznych, a 32 zespołów redakcyjnych 54 czasopism krajowych.
Instytut był organizatorem 11 i współorganizatorem 11 konferencji naukowych.
Pracownicy Instytutu uczestniczyli w pracach nadzoru specjalistycznego; 4 osoby
są konsultantami krajowymi, 3 konsultantami wojewódzkimi.
• Współpracowano z placówkami zagranicznymi w zakresie prowadzenia
wspólnych badań i wymiany doświadczeń
• Instytut wydaje trzy czasopisma o zasięgu ogólnokrajowym:
– „Postępy Psychiatrii i Neurologii”
– „Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii”
– „Alkoholizm i Narkomania”
Podstawowe informacje o działalności Instytutu w 2010 roku
29
• Każdego roku publikowany jest Rocznik Statystyczny „Zakłady psychiatrycznej i neurologicznej opieki zdrowotnej”
• Instytut kontynuował wieloletnią współpracę ze Światową Organizacją
Zdrowia
Działalność lecznicza
• W 2010 roku w oddziałach całodobowych Instytutu leczonych było 9208
osób, natomiast do oddziałów dziennych przyjęto 1212 pacjentów (dane:
MZ-30).
• Pracownicy I Zespołu Leczenia Domowego zrealizowali 1007 wizyt w środowisku chorego, w tym lekarze 202 wizyty, pielęgniarki 329 wizyt, psycholodzy 323 wizyt. Ogółem z zaburzeniami psychicznymi leczono 158
osób, w tym 35 po raz pierwszy. Dominującą grupę stanowili pacjenci
między 30 a 64 rokiem życia – 94, poniżej 30 roku życia leczonych było
10 osób. Według rozpoznań, największą grupę stanowią pacjenci z rozpoznaniem schizofrenii – 106 leczonych. W przypadku 134 pacjentów okres
opieki przekroczył 6 miesięcy (dane: MZ-19).
• Pracownicy II Zespołu Leczenia Domowego dokonali łącznie 894 wizyt
w środowisku chorego, w tym lekarze 222 wizyty, pielęgniarki 293 wizyty, psycholodzy 379 wizyt. Ogółem z zaburzeniami psychicznymi leczono 241 osób, w tym 66 po raz pierwszy. Najwięcej pacjentów (177 osób)
przyjęto z grupy wiekowej 30‒64, poniżej 30 roku życia leczone były 36
osoby. Największą grupę stanowili pacjenci z rozpoznaniem schizofrenii
(138 osób) oraz z zaburzeniami nastroju (69 osób). W przypadku 220 pacjentów okres leczenia przekroczył 6 miesięcy (dane: MZ-19).
DZIAŁALNOŚĆ
NAUKOWO-BADAWCZA
33
Działalność naukowo-badawcza
I KLINIKA PSYCHIATRYCZNA
Kierownik: prof. dr. hab. n. med. J. Wciórka
Ilość zatrudnionych pracowników kliniki/zakładu na dzień 31.12.2010
Wg wymiaru etatu
naukowo-badawczych
inżynieryjno-technicznych
3
0
Zatrudnienie w działalności B+R
3
Rodzaj działalności naukowej
Lista A MNiSW/sumaryczny IF = 0,630
Lista B MNiSW
Autorstwo całości, (j.ang.)
Autorstwo rozdziału, (j. ang.)
Autorstwo całości (j.pol.)
Autorstwo rozdziału (j.pol)
zastosowania praktyczne
projekty Programu Ramowego Unii Europejskiej
kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej
kontrakty w ramach programów spoza UE
projekty naukowe MNiSW
inne projekty naukowe
Publikacje w formie
pełnej pracy
Monografie
badania leków
tematy statutowe
cytowania
Liczba
3
2
0
1
1
1
0
2
1
0
0
0
0
1
2
Tematy realizowane w ramach działalności statutowej
Poczucie umocnienia (empowerment) u chorych we wczesnym okresie zaburzeń psychotycznych
(temat nr 1; etap I z 2-letnich badań; kierownik: prof. J. Wciórka)
Analizowano piśmiennictwo w celu pogłębienia konceptualizacji i operacjonalizacji badania – definicji pojęć, wyboru zmiennych i hipotez, redakcji narzędzi
badawczych. Podjęto adaptację dwóch obcojęzycznych narzędzi: Skali zinternalizowanego piętna choroby psychicznej (ISMI, Ritsher i wsp., 2003) oraz Zintegrowanej skali nadziei (IHS, Schrank i wsp. 2010). Zredagowano kwestionariusz dla
badanych w wersji męskiej i żeńskiej. Przygotowano do publikacji opracowanie:
Umacnianie, prężność i nadzieja jako wymiary procesu zdrowienia (M. Anczewska, A. Kühn–Dymecka, P. Świtaj, J. Wciórka).
•
34
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Projekty Programu Ramowego Unii Europejskiej
PARADISE – Psychosocial Factors Relevant to Brain Disorders in Europe
(Wyodrębnienie czynników psychospołecznych istotnych dla przebiegu zaburzeń psychicznych i neurologicznych – badanie europejskie)
(7FP Health 2009‒2.2.1.5; nr umowy: 241572; koordynator: L. Maximilians,
Universitaet Muenchen LM; koordynator w Polsce: dr hab., prof. M. Anczewska; wykonawcy: P. Świtaj, A. Chrostek, J. Waszkiewicz; etap I; czas realizacji:
01.01.2010-31.12.2012)
Kategorie diagnostyczne nie mówią nic o doświadczanych trudnościach psychospołecznych, które zmieniają jakość życia chorych i ich rodzin. Osoby z zaburzeniami psychicznymi lub neurologicznymi spotykają się z przejawami braku
zrozumienia, są dyskryminowane i marginalizowane. W PARADISE trudności
psychospołeczne definiowane są zgodnie z koncepcją zdrowia wg ICF WHO,
która pozwala na wielowymiarową ocenę wpływu choroby na życie jednostki.
Celem PARADISE jest ocena hipotezy o wspólnych dla zaburzeń psychicznych
i neurologicznych (otępienie, depresja, schizofrenia, uzależnienie od alkoholu,
padaczka, migrena, stwardnienie rozsiane, choroba Parkinsona, udar) charakterze trudności psychospołecznych. Wyniki projektu posłużą „epidemiologii horyzontalnej” trudności psychospołecznych: informacji o ich rozpowszechnieniu,
zasięgu i uwarunkowań. Zadaniem zespołu z IPiN jest przegląd literatury z lat
2005 – 2010 na temat trudności doświadczanych przez osoby z rozpoznaniem
schizofrenii (F20.0 wg ICD-10), jak również wyodrębnienie i oszacowanie tych
trudności z perspektywy pacjenta. Analizowano literaturę z lat 2005‒2010 i opracowano bazę trudności psychospołecznych doświadczanych przez osoby z rozpoznaniem schizofrenii (wg ICF). Przeprowadzono focus group z chorymi na schizofrenię paranoidalną i wstępnie opracowano uzyskane wyniki.
•
EMILIA – Empowerment of Mental Illness Service Users: Life Long Learning, Integration and Action (Umocnienie pacjentów psychiatrycznej opieki
zdrowotnej na drodze kształcenia ustawicznego, integracji i współdziałania)
(6FP LifeSciHealth; nr umowy 513435; (CIT 3); koordynator: Middlesex University Higher Education Corporation, Londyn, Wielka Brytania; koordynator
w Polsce: prof. Cz. Czabała; kierownik w IPiN: dr hab., prof. M. Anczewska;
czas realizacji: 01.09.2005-01.03.2010)
Koordynowanie zadań zmierzających do zakończenia projektu i przygotowania raportu końcowego. Przygotowanie raportu końcowego dla koordynatora
projektu i Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Opracowano przegląd
opublikowanej w 2009 roku literatury dotyczącej procesu zdrowienia i samozarządzania chorobą, jako elementów społecznego włączenia osób z zaburzeniami
psychicznymi. Przygotowano założenia i konspekt wystąpienia na 8. Międzynarodową Konferencję Edukacji i Szkolenia Nauczycieli w Plovdiv, w Bułgari
(9‒12czerwca 2010 r.) pt. Recovery in the context of narratives theories and selfmanagement. Przygotowano wstępną wersję artykułu pt.: Process to becoming
Learning Organisation in mental health services across Europe.
Pełny opis grantu w Zakładzie Psychologii i Promocji Zdrowia Psychicznego.
•
Działalność naukowo-badawcza
35
Kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej
EZOP – Epidemiology of Mental Disorders and Access to Care (Epidemiologia zaburzeń psychicznych i dostępność psychiatrycznej opieki
zdrowotnej)
(nr umowy E030/PO1/2008/02/85; projekt finansowany przez Norweski Mechanizm Finansowy oraz Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru
Gospodarczego; koordynator projektu: Instytut Psychiatrii i Neurologii;
koordynator projektu w Polsce: dr J. Moskalewicz; główny wykonawca:
dr G. Świątkiewicz; uczestnictwo: dr hab., prof. M. Anczewska, lek. J. Chrostek, lek. J. Mikulska, dr P. Świtaj, mgr J. Waszkiewicz, prof. J. Wciórka; czas
realizacji: 01.04.2009‒30.03.2011)
Kontynuacja prac nad adaptacją językową Kwestionariusza CIDI (Composite
International Diagnostic Instrument), testowanie wersji wspomaganej komputerowo (CIDI-CAPI) uzyskanie licencji stosowania CIDI i prowadzenie szkolenia
ankieterów do badań terenowych za pomocą CIDI, przygotowanie do prac nad
raportem.
Pełny opis grantu w Zakładzie Badań nad Alkoholizmem i Toksykomanami.
•
Dodatkowe informacje o działalności kliniki
Prof. Jacek Wciórka jest redaktorem dwóch serii wydawniczych:
Monografie Psychiatryczne, Warszawa, IPiN, (bez publikacji w 2010 roku)
Biblioteka Psychiatry; Warszawa, IPiN, (bez publikacji w 2010 roku).
36
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
II KLINIKA PSYCHIATRYCZNA
Kierownik: dr hab. n. med., prof. nadzw. T. Parnowski
Ilość zatrudnionych pracowników kliniki/zakładu na dzień 31.12.2010
Wg wymiaru etatu
naukowo-badawczych
inżynieryjno-technicznych
3
0
Zatrudnienie w działalności B+R
3
Rodzaj działalności naukowej
Lista A MNiSW/sumaryczny IF = 0
Lista B MNiSW
Autorstwo całości (j.ang)
Autorstwo rozdziału (j.ang)
Autorstwo całości (j.pol)
Autorstwo rozdziału (j.pol)
zastosowania praktyczne
projekty Programu Ramowego Unii Europejskiej
kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej
kontrakty w ramach programów spoza UE
projekty naukowe MNiSW
inne projekty naukowe
badania leków
tematy statutowe
cytowania
Publikacje w formie
pełnej pracy
Monografie
Liczba
0
3
0
0
1
1
0
0
0
0
1
0
0
5
8
Tematy realizowane w ramach działalności statutowej
Porównanie skuteczności leczenia światłem w grupie osób z chorobą afektywną jednobiegunową i chorobą afektywną dwubiegunową bez cech sezonowości. Badanie z grupą kontrolną placebo i wykorzystaniem pojedynczej
ślepej próby
(temat nr 2; etap II z 3-letnich badań; kierownik: dr hab., prof. Łukasz
Święcicki)
Zadania wykonane w 2010 roku: zakwalifikowano do badania kolejnych 37
osób. Wysłano do druku publikację: „Ocena skuteczności fototerapii w leczeniu
niesezonowych zaburzeń afektywnych”.
Do udziału w badaniu zakwalifikowano 52 osoby w wieku od 18 do 70 roku
życia, 29 osób z rozpoznaniem depresji w przebiegu choroby afektywnej jednobiegunowej i 23 osoby z rozpoznaniem depresji w przebiegu choroby afektywnej
dwubiegunowej. Przy pomocy Kwestionariusza Thompsona w adaptacji Święcickiego u 50 badanych osób wykluczono sezonowy przebieg zaburzeń. Zakwalifikowane osoby przed włączeniem do badania nie osiągnęły wystarczającej poprawy stanu psychicznego pomimo stosowanej przynajmniej przez 4 tygodnie
•
Działalność naukowo-badawcza
37
farmakoterapii. U 16 osób z depresją w przebiegu ChAJ zastosowano fototerapię,
u 13 osób z depresją w przebiegu ChAJ zastosowano urządzenie określone jako
generator jonów ujemnych (placebo), u 12 osób z depresją w przebiegu ChAD
zastosowano fototerapię, u 11 osób z depresją w przebiegu ChAD zastosowano
generator jonów ujemnych. Fototerapię (placebo) stosowano przez okres 2 tygodni. Dwukrotnie dokonywano oceny stanu psychicznego pacjenta (MADRS,
HAMD 21, CGI, PGI) – przed i po leczeniu. Badania nie ukończyło 8 osób (5
osób wycofało zgodę ze względu na objawy niepożądane, u 3 osób zaistniała
konieczność zmiany farmakoterapii). Na obecnym etapie nie przeprowadzano
opracowania statystycznego uzyskanych danych. Badanie będzie kontynuowane
i ukończone w roku 2011.
Różnice kliniczne i psychofizjologiczne w depresji psychotycznej i melancholii w CHAD
(temat nr 3; etap II z 3-letnich badań; kierownik dr hab., prof. T. Parnowski)
W 2010 roku w sumie przebadano 41 pacjentów. 22 osoby spełniały kryteria
rozpoznania depresji melancholicznej a 19 osób depresji psychotycznej w przebiegu CHAD.
Każdy z pacjentów miał wykonane badanie tomografii komputerowej mózgu
oraz pobraną krew na badania laboratoryjne w okresie największego nasilenia
objawów choroby. Uczestnicy zostali również ocenieni Skalą PANSS i Skalą Oceny Depresji Hamiltona. Aktualnie liczba zbadanych pacjentów wynosi 91 osób,
61 z rozpoznaniem depresji melancholicznej i 30 z rozpoznaniem depresji psychotycznej w przebiegu CHAD. W związku z kosztem odczynników wykorzystywanych do badania poziomu interleukin oraz BDNF pierwsze laboratoryjne
wyniki badań uzyskano dopiero w roku 2010, ale nie są one jeszcze kompletne.
W miarę zakupu kolejnych odczynników dalsze badania będą stopniowo wykonywane w Zakładzie Genetyki IPiN.
•
Wybrane elementy patomechanizmu depresji naczyniowej i depresji
o późnym początku
(temat nr 4; etap IV z 4-letnich badań; kierownik: dr hab., prof. T. Parnowski)
Zadania wykonane w 2010 roku: zbadano 15 chorych: 5 z rozpoznaniem depresji naczyniowej i 10 z rozpoznaniem depresji o późnym początku. Podstawowym badaniem służącym do rozpoznania różnicowego jest szczegółowa analiza
wyniku neuroobrazowania. W związku z niemożnością wykonywania u zgłaszanych chorych badania NMR z oceną wizualną zmian naczyniowych wg adekwatnych skal, niewielkiej liczebności grupy oraz opóźnienia w rozpoczęciu badania.
•
Związek pomiędzy czynnikami stresowymi, objętością hipokampa i obrazem klinicznym depresji w chorobie afektywnej jednobiegunowej i depresji
o późnym początku
(temat nr 5, etap II z 3-letnich badań; kierownik: dr hab., prof. T. Parnowski)
Celem badania było poszukiwanie związków pomiędzy objętością hipokampów, obrazem klinicznym depresji, wydarzeniami życiowymi i sprawnością
•
38
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
procesów poznawczych. W badaniu uwzględniono też wpływ cech temperamentalnych (FCZ-KT-Formalna Charakterystyka Zachowania-Kwestionariusz Temperamentu). W badaniu wzięło udział 12 chorych z depresją o późnym początku
(DOPP) i 32 chorych z chorobą afektywną jednobiegunową (CHAJ). Zbadano
także 20 osób zdrowych, którzy stanowili grupę kontrolną. W trzech badanych
grupach analizowano: dane demograficzne, obecność i nasilenie depresji (GDS,
MADRS), sprawność procesów poznawczych (MMSE, TRZ, TMT-A, TMT-B,
kopiowanie i reprodukcję figury Rey, badanie fluencji słownej), cechy temperamentalne (FCZ-KT). Jednocześnie we wszystkich trzech grupach przeprowadzono badanie objętości hipokampa w NMR oraz oceniono liczbę czynników stresowych z ostatniego roku przed badaniem oraz z całego życia.
Wyniki wskazały na charakterystyki powiązań grup zmiennych w CHAJ
i DOPP:
1. Objętość hipokampów jest związana z czasem trwania depresji i obecnością
leczenia przeciwdepresyjnego (r=0.53‒60;p<0.003)
2. Wydarzenia życiowe w ciągu ostatniego roku wpływają w DOPP na wielkości
hipokampów, długość fazy depresyjnej, zwiększają nasilenie depresji, pogarszają procesy poznawcze
3. Wydarzenia z okresu całego życia w CHAJ związane są z długością nie leczonych okresów depresji, wpływają na pogorszenie procesów poznawczych,
zwiększają nasilenie depresji
4. DOPP i CHAJ różniły się profilem temperamentalnym w wymiarach: reaktywności (p=0.04), wyczerpywalności (p=0.009), i żwawości (p=0.0005).
Ocena przydatności metody QEEG jako predyktora uzyskania reakcji/remisji w trakcie terapii lekami przeciwdepresyjnymi, w grupach pacjentów
hospitalizowanych z powodu zespołu depresyjnego w przebiegu Choroby
Afektywnej Jednobiegunowej i Choroby Afektywnej Dwubiegunowej
(temat nr 54; etap I z 3-letnich badań; kierownik: dr hab., prof. Ł. Święcicki)
Zadania wykonane w 2010 roku: kwalifikacja do badania 20 pacjentów;
kliniczna ocena stanu psychicznego, ocena w skalach MADRS, BDI zgodnie
z protokołem badania; wykonanie 49 badań EEG (qEEG). Do udziału w badaniu
zakwalifikowano 20 pacjentów (8 osób z rozpoznaniem CHAD i 12 osób z rozpoznaniem CHAJ). Udziału w badaniu nie ukończyło 7 osób (1 osoba z powodu
objawów złej tolerancji leku, 1 osoba z powodu nasilenia dolegliwości somatycznych, 3 osoby bez podania przyczyny, 1 osoba z powodu włączenia dodatkowych
leków anksjolitycznych, 1 osoba z powodu zmiany fazy na maniakalną). Wykonano 49 badań qEEG, z czego u 13 pacjentów po 3 badania, u 4 pacjentów
po 2 badania, u 2 pacjentów po 1 badaniu. Jedna osoba wycofała zgodę na udział
w badaniu przed wykonaniem pierwszego badania qEEG. Dotychczas nie przeprowadzono analizy danych EEG z zastosowaniem algorytmu ATR i Cordance.
Dotychczas nie ma opracowania statystycznego uzyskanych danych. Badanie będzie kontynuowane w roku 2011.
•
Działalność naukowo-badawcza
39
Współpraca przy realizacji grantów MNiSW przyznanych innym jednostkom naukowo-badawczym
Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce
(grant nr PBZ-MEiN-9/2/2006; projekt badawczy we współpracy z Międzynarodowym Instytutem Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie,
Uniwersytetem Śląskim i Uniwersytetem Medycznym we Wrocławiu; koordynator projektu zamawianego: dr hab. P. Błędowski, kierownik zadania
badawczego ds. neurologii: prof. D. Ryglewicz, kierownik zadania badawczego ds. psychiatrii: dr hab., prof. T. Parnowski; wykonawcy: dr hab.,
prof. M. Bednarska-Makaruk, dr M. Rodo, prof. H. Wehr; czas realizacji:
08.10.2007‒07.10.2010)
Projekt badawczy łączy w sobie elementy socjologii, ekonomii, demografii oraz szeroko rozumianej geriatrii z elementami gerontologii doświadczalnej
i biologii molekularnej. Wychodzi on z czołowych ośrodków geriatrycznych
i gerontologicznych, które tworzą konsorcjum wykonawców, skupione wokół
Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego i Kolegium Lekarzy Geriatrów. Podstawą do opracowania niniejszego projektu były prowadzone przez uczestników
konsorcjum badania „Polska Starość” (KBN 1H02F00716) oraz badania polskich
stulatków „PolStu2001” (PBZ KBN/22/P05/99). W projekcie dużą wagę przywiązujemy do weryfikacji wyników badania „Stan zdrowia ludności polskiej”
prowadzonych przez GUS w 2004 roku. Postanowiono zwrócić szczególną uwagę na najstarsze grupy osób, których liczebność w najbliższych latach będzie rosła
najszybciej, a w większości badań ich liczebność jest niedostateczna. Przewidziano zbadanie reprezentatywnej grupy 5000 osób powyżej 65 r. ż. (w 6 kohortach
wieku) przy pomocy ogólnie przyjętych skal geriatrycznych (pkt 1 i 3 zamówienia)
oraz kwestionariusza dotyczącego aspektów ekonomicznych, społecznych, demograficznych, psychologicznych. Przewidziano weryfikację czynników ryzyka takich jak np. nadciśnienie, otyłość i niedożywienie (pkt 2 zamówienia). Dokładne
przebadanie przez lekarzy geriatrów po 200 osób w każdej grupie wieku pozwoli
na obiektywną, wielostronną ocenę stanu zdrowia, ocenę skuteczności farmakoterapii i analizę jej ekonomicznej zasadności. Przeprowadzone zostaną dokładne
badania laboratoryjne, a pozostała krew będzie wykorzystana do realizacji projektów badawczych zarówno w ramach tego projektu, jak i w przyszłości.
Pogłębione badania pozwolą na zebranie danych od odpowiednio licznej grupy najstarszych Polaków i porównanie ich z młodszymi grupami osób starszych,
co jest niezbędne do opracowania programów prozdrowotnych sprzyjających
„pomyślnemu starzeniu” i zapobiegających niepełnosprawności, prognozowaniu
zapotrzebowania na usługi medyczne, opiekuńcze oraz oszacowania ich kosztów.W zakresie v dotyczącego psychiatrii, dokonana zostanie analiza częstości
i nasilenia zaburzeń depresyjnych oraz sprawności procesów poznawczych w korelacji z czynnikami społecznymi i psychologicznymi.
W 2010 badania zostały ukończone, w roku 2011 nastąpi wykonanie analiz
statystycznych i przygotowanie publikacji.
•
40
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Dodatkowe informacje o działalności kliniki
Pracownicy naszej kliniki mieli liczne wystąpienia w radiu i telewizji związane z chorobą afektywną sezonową, chorobą afektywną dwubiegunową, depresją
chorobą Alzheimera.
Opracowali kilka poradników dla pacjentów i ich rodzin.
Dr hab., prof. Łukasz Święcicki pełni funkcję stałego konsultanta portalu społecznościowego „tacyjakja” przeznaczonego dla osób z depresją i chorobą afektywną dwubiegunową.
Dr hab., prof. Łukasz Święcicki był promotorem doktoratu obronionego
w 2010: „Związek pomiędzy krótkowzrocznością a sezonowymi wahaniami nastroju” (dr M. Pudlo).
III KLINIKA PSYCHIATRYCZNA
Kierownik: prof. dr hab. n. med. M. Jarema
Ilość zatrudnionych pracowników kliniki/zakładu na dzień 31.12.2010
Wg wymiaru etatu
naukowo-badawczych
inżynieryjno-technicznych
6
0
Zatrudnienie w działalności B+R
6
Rodzaj działalności naukowej
Lista A MNiSW/sumaryczny IF = 0,252
Lista B MNiSW
Autorstwo całości (j.ang)
Autorstwo rozdziału (j.ang)
Autorstwo całości (j.pol)
Autorstwo rozdziału (j.pol)
zastosowania praktyczne
projekty Programu Ramowego Unii Europejskiej
kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej
kontrakty w ramach programów spoza UE
projekty naukowe MNiSW
inne projekty naukowe
badania leków
tematy statutowe
cytowania
Publikacje w formie
pełnej pracy
Monografie
Liczba
1
11
0
0
1
3
0
0
0
0
3
0
3
4
38
Tematy realizowane w ramach działalności statutowej
Funkcjonowanie opieki psychiatrycznej.
(temat nr 6; etap I z 2-letnich badań, kierownik: prof. M. Jarema)
Celem pracy było stworzenie narzędzia dla oceny funkcjonowania stacjonarnych oddziałów psychiatrycznej opieki zdrowotnej, jako podstawy do weryfika•
Działalność naukowo-badawcza
41
cji skuteczności systemu organizacji psychiatrycznej opieki zdrowotnej wobec
wyzwania, jakim jest wprowadzenie Narodowego Programu Ochrony Zdrowia
Psychicznego.
Metoda: dla realizacji zamierzonego celu zespół badawczy IPiN opracował
wstępną wersję kwestionariusza Funkcjonowanie Opieki Psychiatrycznej w Oddziale Stacjonarnym.
Omówienie: z pozytywnych komentarzy respondentów, zawartych w nadesłanych kwestionariuszach wizytacyjnych wynika, że pilotowane narzędzie
uwzględnia istotne obszary funkcjonowania oddziału stacjonarnego: strukturę
organizacyjną, warunki, ocenę dokumentacji lekarskiej, przestrzeganie praw pacjenta oraz przestrzeganie Ustawy o Ochronie Zdrowia Psychicznego. Ponadto
wprowadzenie do kwestionariusza części otwartej uwzględniającej opinie pacjentów na temat funkcjonowania oddziału uważają za przydatne, gdyż wpisuje się
ono w aktualną koncepcję świadczenia usług psychiatrycznych, która wykracza
poza model czysto medyczny. Najczęstsze uwagi krytyczne dotyczą, zdaniem
oceniających, części poświęconej warunkom w oddziale, która wymaga uszczegółowienia i skategoryzowania odpowiedzi.
Wnioski: zastosowana metodologia pozwoliła na dokonanie potrzebnych poprawek i wprowadzenie stosownych uzupełnień do pilotowanego narzędzia.
Poszukiwanie obwodowych markerów biologicznych schizofrenii – analiza występowania narządu lemieszowo-nosowego
(temat nr 7; etap I z 3-letnich badań; kierownik: dr T. Szafrański)
Zadania wykonane w 2010 roku: przygotowano materiały, skale i kwestionariusze do badania. Przeprowadzono szkolenia badaczy biorących udział w projekcie, dotyczące stosowania skal badawczych do oceny nasilenia objawów psychopatologicznych schizofrenii oraz zespołu deficytowego. Rozpoczęto badanie
chorych i grupy kontrolnej i zbadano 20 osób chorych i 5 osób z grupy kontrolnej.
Celem pracy jest poszukiwanie obwodowego, łatwo dostępnego nieinwazyjnemu
badaniu, biologicznego markera objawów negatywnych i deficytów funkcjonowania społecznego w schizofrenii. Docelowo ma zostać zbadanych 120 chorych
i grupa kontrolna 120 osób zdrowych. Na obecnym wstępnym etapie badania nie
jest jeszcze możliwa analiza uzyskanych wyników.
•
Związek inteligencji emocjonalnej z poziomem funkcjonowania poznawczego u chorych na schizofrenię
(temat nr 8; etap II z 2-letnich badań; kierownik mgr D. Parnowska)
Celem pracy była ocena inteligencji emocjonalnej, rozumianej jako zdolność
do spostrzegania i oceny ekspresji emocji i zdolność do regulowania ich u siebie
i u innych osób oraz zdolność do wykorzystywania emocji jako czynnika wspomagającego myślenie i działanie u chorych na schizofrenię i ocena związków
pomiędzy inteligencją emocjonalną a funkcjami poznawczymi. Zbadano grupę
50 chorych leczonych z rozpoznaniem schizofrenii (F20, ICD-10) raz 30 osób
zdrowych stanowiących grupę kontrolną. Badanie było jednorazowe i składało
się z dwóch części: pierwszej zawierającej ocenę stanu psychicznego za pomocą
•
42
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
testów PANSS i Calgary oraz z drugiej, w skład której wchodziła ocena poziomu
funkcjonowania poznawczego (IQ) za pomocą Baterii testów APIS-Z i inteligencji emocjonalnej (EQ) przy użyciu Kwestionariusza INTE. Uzyskane wyniki poddano kilku etapowej analizie statystycznej. Dwustronny test t-Studenta wykazał,
że inteligencja emocjonalna EQ (p<=0.01) i poziom funkcjonowania poznawczego IQ (p<=0.001) różnią się istotnie statystycznie w grupie chorych z wykształceniem średnim i wyższym. W grupie osób chorych na schizofrenię istotna
statystycznie okazała się ujemna korelacja między EQ a objawami negatywnymi
mierzonymi PANSS (r=-0.43 przy p=0.04). Dwustronny test t-Studenta wykazał,
że różnica między wynikami EQ i IQ w grupie kontrolnej i klinicznej są istotne. Biorąc pod uwagę wcześniejsze wyniki analizy, zdecydowano się na analizę
zależności pomiędzy EQ i IQ z uwzględnieniem wpływu wykształcenia. Istotna
statystycznie okazała się różnica EQ0 pomiędzy grupą kontrolną i kliniczną z wykształceniem średnim (2,05+/-0,66; przy p<=0.05).
Wnioski:
1. Stwierdzono istotny statystycznie związek między inteligencją emocjonalną
a wykształceniem w grupie pacjentów.
2. Inteligencja emocjonalna korelowała ujemnie z objawami negatywnymi schizofrenii.
3. Po uwzględnieniu obniżenia sprawności poznawczej spowodowanej wpływem choroby, inteligencja emocjonalna okazała się istotnie statystycznie niższa w grupie chorych z wykształceniem średnim
Częstość występowania okresowych ruchów kończyn dolnych podczas
snu i zespołu niespokojnych nóg wśród chorych na schizofrenię – ich znaczenie dla oceny czynności układu dopaminergicznego
(temat nr 9; etap III z 3-letnich badań; kierownik: dr A. Wichniak)
Zadania wykonane w 2010 roku: rekrutacja i zbadanie kolejnych pacjentów,
ocena wyników badań aktygraficznych, wprowadzenie uzyskanych wyników
do bazy danych, analiza statystyczna wyników, przygotowanie prezentacji kongresowych na Zjazd Psychiatrów Polskich w Poznaniu oraz na Kongres Europejskiego Towarzystwa Badań nad Snem, uzyskanie zgody komisji bioetycznej
na przedłużenie rekrutacji pacjentów do końca roku 2011 w celu zbadania grupy
pacjentów powyżej 50 r. ż.
Omówienie uzyskanych wyników: zbadano 60 pacjentów (35 mężczyzn,
25 kobiet, śr. wiek. 28,8 ± 8,5 lat) z rozpoznaniem zaburzeń z kręgu schizofrenii
(schizofrenia paranoidalna n=55, ostre wielopostaciowe zaburzenia psychotyczne
z obj. schizofrenii n=1, zaburzenie schizoafektywne n=4). 56 pacjentów było leczonych lekami przeciwpsychotycznymi drugiej generacji, trzech pacjentów klasycznymi neuroleptykami, 1 pacjent klozapiną. Do najczęściej przyjmowanych
leków należały: risperidon (n=15, śr. dawka 4,8 ± 1,1 mg/d), olanzapina (n=11, śr.
dawka 16,8 ± 6,4 mg/d), amisulpryd (n=10, śr. dawka 540 ± 164 mg/d), aripiprazol
(n=10, śr. dawka 18,7 ± 6,3 mg/d), kwetiapina (n=8, śr. dawka 750 ± 185 mg/d),
pomiędzy którymi dokonano porównań statystycznych. Zwiększoną liczbę okresowych ruchów kończyn w czasie snu (średni PLMS Indeks ≥ 10/godz. z trzech
•
Działalność naukowo-badawcza
43
nocy) stwierdzono u 4 pacjentów. U kolejnych 4 pacjentów średni PLMS-Indeks
znajdował się na pograniczu normy (5‒10/godz.). U 34 pacjentów nie stwierdzono
obecności PLMS (PLMS-Indeks < 1/godz.) podczas każdej z trzech kolejnych nocy.
W Ateńskiej Skali Bezsenności wyniki wskazujące na bezsenność (AIS ≥ 10 pkt)
uzyskano u 6 pacjentów, kolejnych 15 pacjentów zgłaszało skargi na złą jakość snu
(AIS ≥ 7 i <10 pkt.). U dwóch pacjentów stwierdzono w Skali senności Epworth
patologiczną senność (ESS ≥15), kolejnych 6 pacjentów skarżyło się na nadmierną
senność w ciągu dnia (ESS ≥10 i <15). W Międzynarodowej skali nasilenia objawów Zespołu Niespokojnych Nóg (RLS) czterech pacjentów uzyskało wyniki
odpowiadające umiarkowanemu RLS (IRLS ≥ 20 i <30), 12 kolejnych pacjentów
zgłaszało łagodne objawy RLS (IRLS wynik ≥ 10 and <20). Łagodna akatyzja była
obserwowana u trzech pacjentów. Stosowane leczenie farmakologiczne nie wpływało istotnie na wyniki skal klinicznych, ani na wyniki aktygrafii poza czasem spędzonym w łóżku. Dla leków przeciwpsychotycznych bez działania sedatywnego,
był on istotnie krótszy niż dla leków sedatywnych (amisulpryd 509 ± 53 min. aripiprazol 523 ± 79 min, kwetiapina 543 ± 60 min, olanzapina 569 ± 50 min, risperidon
562 ± 63 min, ANOVA, p<0.040). Otrzymane wyniki wskazują, że występowanie
nieprawidłowej ilości okresowych ruchów kończyn w czasie snu wśród młodych
chorych na schizofrenię jest rzadkie. Leki o silnym działaniu dopaminolitycznym
nie wydają się zwiększać istotnie ilości okresowych ruchów kończyn w czasie snu
w tej grupie pacjentów. Znacznie częściej pacjenci zgłaszali natomiast bezsenność,
nadmierną senność w ciągu dnia oraz łagodne do umiarkowanych objawy zespołu
niespokojnych nóg. W celu oceny wpływu wieku na obserwowane wyniki, w roku
2011 zostanie dodatkowo zbadana grupa pacjentów z rozpoznaniem schizofrenii,
w wieku powyżej 50 r. ż.
Projekty naukowe MNiSW
Kryteria remisji w ocenie poprawy i funkcjonowania chorych na schizofrenię pozostających w psychiatrycznej opiece ambulatoryjnej
(grant nr NN 402 465537; kierownik: prof. M. Jarema; czas realizacji:
20.11.2009-13.02.2012)
Projekt ma na celu zbadanie, czy pacjenci z rozpoznaniem schizofrenii pozostający w ambulatoryjnej opiece psychiatrycznej, spełniają najnowsze kryteria remisji (wg Andreasen). Dodatkowo zbadana będzie zależność między poszczególnymi kryteriami remisji a funkcjonowaniem pacjentów, ich jakością
życia i postawą wobec leczenia. Wyniki pozwolą na przybliżoną opinię na temat
stanu klinicznego pacjentów – stopnia osiągniętej poprawy klinicznej, funkcjonowania społecznego oraz jakości życia i postawy wobec leczenia pacjentów
z rozpoznaną schizofrenią przebywających długoterminowo (powyżej 6 miesięcy) w psychiatrycznej opiece ambulatoryjnej. Rozpowszechnienie wyników
badania może stanowić argument do upowszechnienia stosowania jednolitych
kryteriów remisji w schizofrenii i w rezultacie poprawić precyzyjność komunikacji w opiece nad pacjentami chorymi na schizofrenię oraz planowanie ich
długoterminowego leczenia.
•
44
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
W trakcie realizacji projektu zbadano grupę pacjentów ze schizofrenią uznanych przez swoich lekarzy prowadzących lub terapeutów za będących w remisji
lub stabilnej poprawie i pozostających w psychiatrycznej opiece ambulatoryjnej
dłuższy czas. Do końca 2010 roku zbadano w sumie 98 pacjentów.
Na podstawie wstępnej analizy statystycznej dla grupy 60 pacjentów (docelowa liczebność grupy to około 100) opracowano wyniki i sformułowano kliniczne wnioski. Wykonana praca została zaprezentowana w postaci doniesień
plakatowych na 2 konferencjach psychiatrycznych: międzynarodowej CINP
(6‒10.06.2010) oraz ogólnopolskim XLIII Zjeździe Psychiatrów Polskich w Poznaniu (23‒26.06.2010).
Weryfikacja kryteriów remisji w populacji chorych na schizofrenię pozostających w psychiatrycznej opiece ambulatoryjnej. Ocena zależności między
poszczególnymi kryteriami remisji a funkcjonowaniem chorych na schizofrenię, ich jakością życia i postawą wobec leczenia. Badano kolejnych pacjentów
z rozpoznaniem schizofrenii (N=60) pozostających w opiece ambulatoryjnej
od minimum 6 miesięcy. Podczas rutynowego badania psychiatrycznego dokonano oceny stanu klinicznego z zastosowaniem skal klinicznych: PANSS, skali
Calgary objawów depresji w schizofrenii (CDSS), funkcjonowania społecznego
i zawodowego (SOFAS), skali jakości życia Q, postawy wobec farmakoterapii
(DAI 10). Na tej podstawie dokonano oceny pacjentów pod kątem spełniania
kryteriów remisji.
Analiza statystyczna wyników badania 60 pacjentów wskazuje na to, że ponad połowa (58%) pacjentów spełnia kryteria remisji. Remisję w zakresie samych
objawów pozytywnych osiągnęło 72%, negatywnych – 82% pacjentów. W całej
badanej grupie współwystępowania objawów dużej depresji było rzadkie -15%
z wynikiem >6 punktów w skali CDSS, u 9% pacjentów spełniających kryteria remisji, 24% – którzy nie spełniali kryteriów remisji. Pacjenci charakteryzowali się
dobrą współpracą w leczeniu i oceniali jakość swojego życia jako zadowalającą.
Stopień funkcjonowania społecznego i zawodowego był umiarkowanie upośledzony. Pacjenci spełniający kryteria remisji w porównaniu z tymi, którzy ich nie
spełniali, lepiej funkcjonowali społecznie (SOFAS, p=0,01), raportowali lepszą
jakość życia (Q, p=0,01) i współpracę w leczeniu (DAI 10, p=0,05).
Wnioski: w grupie pacjentów z rozpoznaniem schizofrenii leczonych ambulatoryjnie w stabilnym stanie klinicznym tylko ponad połowa spełniała kryteria remisji. Pacjenci, którzy spełniali kryteria remisji lepiej funkcjonowali społecznie,
lepiej oceniali jakość swojego życia i deklarowali współpracę w leczeniu.
•
Percepcja ekspresji emocjonalnej twarzy a nasilenie lęku i umiejętność
funkcjonowania w sytuacjach społecznych u chorych na schizofrenię paranaoidalną
(grant nr NN 402 408239; kierownik: prof. M. Jarema; główny wykonawca:
lek. A. Leszczyńska; czas realizacji: 23.09.2010-22.09.2011)
W trakcie realizacji tematu uzyskano narzędzia badawcze:
− Skala Inteligencji Emocjonalnej – Twarze (SIE-T) – służy do pomiaru zdolności rozpoznawania ekspresji mimicznej. Materiał testowy stanowi 18 foto-
Działalność naukowo-badawcza
45
grafii twarzy. Poszczególnym fotografiom przypisane są zestawy 6 emocji. Badany ma każdorazowo zdecydować czy widoczna na fotografii twarz wyraża
wymienione emocje,
− Kwestionariusz Kompetencji Społecznych (KKS) – służy do oceny kompetencji społecznych. Oprócz wskaźnika ogólnego, dostarcza trzech wskaźników szczegółowych, określających poziom kompetencji ujawnianych w sytuacjach ekspozycji społecznej, sytuacjach wymagających asertywności oraz
bliskiego kontaktu interpersonalnego. Kwestionariusz składa się z 90 pozycji,
stanowiących bezokolicznikowe określenia różnych czynności. Badany określa na skali czterostopniowej efektywność z jaką je wykonuje.
− Inwentarz Stanu i Cechy Lęku (STAI) – przeznaczony do badania lęku,
składa się z dwu podskal: X1 służy do pomiaru lęku-stanu, X2 służy do pomiaru lęku-cechy.
− Test uwagi i spostrzegawczości (TUS) – służy do oceny uwagi (selektywność,
przeszukiwanie-badanie pola percepcyjnego w celu wykrycia określonych cech
bodźców).
Zbadana grupa chorych na schizofrenię. Włączono do badania 82 pacjentów
z rozpoznaniem schizofrenii paranoidalnej po uzyskaniu świadomej zgody. Pacjenci byli rekrutowani z oddziałów psychiatrycznych całodobowych i dziennych
Instytutu Psychiatrii i Neurologii.
Pacjentów badano za pomocą skal:
− Skala ogólnej oceny klinicznej (CGI),
− Skala zespołu pozytywnego i negatywnego (PANSS) – do oceny objawów
pozytywnych, negatywnych i ogólnych schizofrenii,
− Inwentarz Stanu i Cechy Lęku (STAI)
− Skala Calgary do oceny depresji w schizofrenii (CDSS) – ocenia objawy
depresyjne w schizofrenii,
− Skala objawów ubocznych i powikłań (UKU) – do oceny objawów niepożądanych leczenia neuroleptykami,
− Test łączenia punktów (TMT) – do oceny funkcji wzrokowo-przestrzennych i uwagi
− Test uwagi i spostrzegawczości (TUS),
− Skala Inteligencji Emocjonalnej – Twarze (SIE-T)
− Kwestionariusz Kompetencji Społecznych (KKS)
Dodatkowo zebrano dane socjodemograficzne (wiek, płeć, stan cywilny, aktywność zawodowa/wykształcenie, czas trwania choroby, ilość dotychczasowych
hospitalizacji) i dotyczące stosowanej farmakoterapii. 43 pacjentów zbadano
dwukrotnie (w odstępie 4 tygodni), 10 pacjentów zbadano trzykrotnie (w odstępie
4 tygodni i 6 miesięcy). Uzyskanych wyników nie opracowano statystycznie.
•
Próba potencjalizacji leczenia przeciwpsychotycznego przy pomocy dehydroepiandrosteronu u mężczyzn chorych na schizofrenię
(grant nr: NN 402196335; kierownik: prof. M. Jarema; główny wykonawca
lek. J. Holka-Pokorska; czas realizacji: 09.10.2008-30.04.2011, wnioskowano o przedłużenie realizacji grantu o 12 miesięcy)
46
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Próba modulacji przekaźnictwa glutaminergicznego przy użyciu dehydroepiandrosteronu pozostaje w przedłużeniu hipotezy glutaminergicznej schizofrenii i opiera się na założeniu, że dehydroepiandrosteron poprzez pozytywną
modulację receptorów NMDA oraz nasilanie przekaźnictwa glutaminergicznego działa korzystnie wobec objawów negatywnych, pozytywnych, afektywnych oraz polekowych objawów pozapiramidowych w schizofrenii. Cel badania:
w pierwszym etapie ocena poziomu DHEA, kortyzolu, estradiolu, progesteronu, testosteronu u chorych z rozpoznaniem schizofrenii oraz grupy kontrolnej.
W drugim etapie ocena nasilenia objawów psychopatologicznych oraz poziomu
dehydroepiandrosteronu przed leczeniem oraz po 12 tygodniach stosowania dehydroepiandrosteronu w dawce max 100 mg/dobę u chorych z rozpoznaniem
schizofrenii leczonych olanzapiną. Metoda: zbadanie 60 chorych mężczyzn
w wieku od 18‒55 lat, wymagających leczenia neuroleptykiem z powodu zaostrzenia objawów psychotycznych schizofrenii przed i po podaniu dehydroepiandrosteronu w dawce max 100mg/dobę. Narzędzia: Skala Ogólnej Oceny
Klinicznej CGI-S, Skala Zespołu Pozytywnego i Negatywnego PANSS, Skala
Depresji w Schizofrenii Calgary, Skala RSEB, Skala SANS, Skala Objawów Pozapiramidowych Simpson i Angus oraz Skala Objawów Ubocznych Stosowanego Leku (Skala UKU). Badanie jest randomizowane, podwójnie ślepe, kontrolowane placebo. Po zakwalifikowaniu chorego do badania oraz uzyskaniu stabilnej dawki olanzapiny w podstawowym leczeniu przeciwpsychotycznym chorzy
losowo przydzielani do dwóch grup: otrzymujących dehydroepiandrosteron lub
otrzymujących placebo. Leczenie skojarzone będzie trwało 12 tygodni, a ocena
stanu psychicznego będzie dokonywana w chwili kwalifikacji oraz po 2, 4, 8
i 12-tu tygodniach leczenia. Przewiduje się, że badanie pozwoli na weryfikację
hipotezy, czy DHEA potencjalizuje działanie przeciwpsychotyczne neuroleptyków poprzez dokładną identyfikację, które symptomy ulegają poprawie, a które
ewentualnemu pogorszeniu w trakcie leczenia dehydroepiandrosteronem. Cel ten
zostanie osiągnięty poprzez wyznaczenie profilu objawów psychopatologicznych
chorych przed leczeniem, w trakcie i po zakończeniu leczenia dehydroepiandrosteronem. Stan zaawansowania badań: w obecnej fazie badania trwa rekrutacja
nowych pacjentów. Pełny 3-miesięczny cykl badawczy zakończyło w 2010 roku
30 chorych. W trakcie 12-tygodniowego cyklu badawczego pozostaje kolejnych
10 badanych (wizyty kończące protokół zrekrutowanych dotychczas chorych planowane do 4.02.2011). W roku 2011 planowana jest rekrutacja kolejnych 16 chorych i zakończenie projektu. Plan roczny dla potrzeb rozliczeń z MNiSW zakładał zbadanie 20 chorych w okresie 12 miesięcy (tj. od 01.01.2010‒31.12.2010 r.).
W dalszym ciągu trwa rekrutacja nowych pacjentów. Uzyskane wyniki: wyniki opracowane dla zbadanej dotychczas grupy 30 chorych wskazują dla grupy
DHEA znaczącą poprawę ogólnej psychopatologii (w pomiarach skalą PANSS
wynik całkowity oraz Skalą CGI-S), nasilenia objawów pozytywnych (podskala
objawów pozytywnych skali PANSS), nasilenia objawów negatywnych (skala
SANS, podskala objawów negatywnych skali PANSS). Potencjalizacja terapii
olanzapiną przy pomocy dehydroepiandrosteronu leczenia wskazuje też na znaczącą poprawę w zakresie funkcjonowania poznawczego w grupie przyjmującej
Działalność naukowo-badawcza
47
DHEA, głównie w zakresie szybkości psycho-motorycznej (TMT-A), pamięci
operacyjnej wzrokowo-przestrzennej (TMT-część B), werbalnej pamięci operacyjnej (Test Stroopa część B) oraz szybkości przetwarzania informacji (Test
WAIS- symbole cyfr).
Dodatkowe informacje o działalności kliniki
Główne kierunki badań dotyczą schizofrenii, w tym udziału objawów negatywnych i zaburzeń poznawczych w kształtowaniu obrazu choroby jak i w przewidywaniu jej przebiegu. Ważnym aspektem jest poszukiwanie zależności między zakresem remisji uzyskanej po leczeniu a funkcjonowaniem chorych i realnymi możliwościami osiągnięcia przez nich względnie dobrego poziomu funkcjonowania. Celem niektórych prac badawczych jest poszukiwanie markerów
biologicznych dla niektórych grup objawów choroby, np. objawów negatywnych
czy tzw. zespołu deficytowego. Wiąże się to z próbą oceny skuteczności oddziaływań zarówno farmakoterapeutycznych jak i psychologicznych i edukacyjnych.
Poświęcone są temu badania zarówno nad skutecznością różnych leków przeciwpsychotycznych oraz nad możliwością potencjalizacji działania tych leków,
np. przy pomocy DHEA. Część działalności w zakresie poszukiwania sposobów
optymalizacji uzyskania poprawy stanu psychicznego poprzez oddziaływania
terapeutyczne, wiąże się z prowadzeniem badań lekowych. W tym zakresie zarówno badania nacelowane na poszukiwanie markerów zespołu deficytowego
w schizofrenii jak i badanie nad wpływem agomelatyny na obecność i nasilenie objawów depresji i lęku. Osobną grupę tematyczną badań stanowi ocena
zjawiska stygmatyzacji chorych psychicznie a także stygmatyzacji psychiatrii
i psychiatrów. Badania tego zjawiska, prowadzone wspólnie z ośrodkami zagranicznymi, pozwolą zapewne na wypracowanie metod zapobiegania stygmatyzacji chorych, a także zmniejszania zjawiska wypalenia zawodowego, które
coraz częściej widoczne jest wśród osób profesjonalnie związanych z opieką nad
chorymi z zaburzeniami psychicznymi. Kolejna grupa tematyczna badań naukowych to badania nad zaburzeniami snu, prowadzone od szeregu lat wspólnie
z Zakładem Neurofizjologii i Poradnią Zaburzeń Snu IPiN, w tym ocena częstości występowania okresowych ruchów kończyn dolnych podczas snu i zespołu
niespokojnych nóg wśród chorych na schizofrenię.
48
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
IV KLINIKA PSYCHIATRYCZNA
Kierownik: dr hab. n. med., prof. nadzw. M. Załuska
Ilość zatrudnionych pracowników kliniki/zakładu na dzień 31.12.2010
Wg wymiaru etatu
naukowo-badawczych
inżynieryjno-technicznych
2
0
Zatrudnienie w działalności B+R
2
Rodzaj działalności naukowej
Lista A MNiSW/sumaryczny IF = 0,252
Lista B MNiSW
Autorstwo całości (j.ang)
Autorstwo rozdziału (j.ang)
Autorstwo całości (j.pol)
Autorstwo rozdziału (j.pol)
zastosowania praktyczne
projekty Programu Ramowego Unii Europejskiej
kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej
kontrakty w ramach programów spoza UE
projekty naukowe MNiSW
inne projekty naukowe
Publikacje w formie
pełnej pracy
Monografie
badania leków
tematy statutowe
cytowania
Liczba
1
2
0
0
0
0
0
0
1
0
0
0
0
2
3
Tematy realizowane w ramach działalności statutowej
Opieka środowiskowa zorientowana na potrzeby w ramach Zespołu Leczenia Środowiskowego a hospitalizacje, funkcjonowanie społeczne, satysfakcja i umacnianie zdrowia pacjentów z zaburzeniami psychotycznymi
i afektywnymi w okresie 1 i 2 lat
(temat nr 10; etap I z 3-letnich badań; kierownik: dr hab., prof. M. Załuska)
Celem projektu jest ocena efektywności intensywnej opieki środowiskowej
zorientowanej na zaspokojenie potrzeb klienta, realizowanej przez ZLŚ w okresie
2 lat w odniesieniu do osób z poważnymi zaburzeniami psychotycznymi i afektywnymi. Zakres oceny obejmie stopień zaspokojenia potrzeb, funkcjonowanie
społeczne, rozmiary hospitalizacji, satysfakcje i umocnienie zdrowienia pacjentów oraz globalne koszty opieki. W roku 2010 przygotowano pakiet narzędzi badawczych, wyodrębniono grupę 26 osób znajdujących się w okresie 1 roku pod
opieką ZLŚ, rozpoczęto nabór do badań.
Utworzono pakiet narzędzi badawczych, składający się z następujących kwestionariuszy skal:
•
Działalność naukowo-badawcza
–
–
–
–
–
–
–
49
dane demograficzne oraz dotyczące leczenia, hospitalizacji i funkcjonowania
(własny utworzony do celów badań)
ankieta na temat warunków mieszkaniowych (własna utworzona do celów
badań)
mapa otoczenia społecznego zaczerpnięta z kwestionariusza Z. Bizonia (1)
Skala Jakości życia Q wg Nackera i Intagliaty (2). zmodyfikowana za Cechnickim (3)
Krótka Ocena Potrzeb Camberwell (4)
Przegląd Stanu psychicznego (zmodyfikowany przez prof. J. Wciórkę
wg AMDP) (5)
Inwentarz objawów ubocznych ARI (zmodyfikowany do celów badań)
Tolerancja glukozy i obciążenia rodzinne a ryzyko wystąpienia otyłości
i innych elementów zespołu metabolicznego w okresie 1 roku leczenia
przeciwpsychotycznego
(temat nr 11; etap III z 3-letnich badań; kierownik: dr hab., prof. M. Załuska)
U osób przyjmowanych do oddziału w wieku 18‒65 lat z rozpoznaniami zaburzeń schizofrenicznych, afektywnych i nerwicowych oceniano BMI, RR, i poziom glukozy. Do badań zakwalifikowano 14 chorych obojga płci (wiek 18–35 lat),
nie leczonych z pierwszym epizodem schizofrenii, z których 7, wyraziło zgodę.
Z powodu odmów pobierania krwi skrócono obserwację do 1 i 3 miesięcy farmakoterapii (olanzapiną – 3 osoby, kwetiapiną – 2 osoby, risperidonem – 2 osoby).
U 6 osób stwierdzono obciążenia rodzinne. Przed leczeniem u 5 osób na 7 obserwowano co najmniej jeden z objawów, w tym u 1 pełny zespół metaboliczny.
Po miesiącu farmakoterapii u wszystkich osób nastąpił istotny wzrost BMI i obwodu talii (test Wilcoxona p=0,018). Nie obserwowano wzrostu glikemii, ani nietolerancji glukozy. Natomiast występowały nieprawidłowości lipidogramu (u 4
z 7 osób). U jednej osoby po 3 miesiącach wystąpiło nadciśnienie. Dieta była
u wszystkich oceniona nisko, aktywność fizyczna u większości, a jakość życia
obniżyła się po 3 miesiącach u wszystkich osób z wyjątkiem jednej. Wyciągnięto
wnioski, iż najwcześniejszymi predykatorami zespołu metabolicznego w trakcie
farmakoterapii jest wzrost BMI i obwodu talii, a także odchylenia w lipidogramie.
Test z obciążeniem glukozy jest mniej przydatny z racji uciążliwości dla pacjenta
i nieobecności zaburzeń glikemii we wczesnym okresie. U 249 osób zbadanych
jednorazowo przy przyjęciu stwierdzono że: 1. W chorobach afektywnych częściej problemem jest nadwaga (zwłaszcza przy leczeniu SSRI), w schizofrenii
otyłość (zwłaszcza przy neuroleptykach atypowych), a w zaburzeniach nerwicowych – niedowaga, szczególnie u młodych kobiet. 2. Czynnikami szczególnego
ryzyka otyłości w schizofrenii są ponadto wielokrotne hospitalizacje, pozostawanie bez pracy i związek małżeński.
•
Kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej
•
CHAPAPS – Reducing harm and building capacities for children affected by parental alcohol problems in Europe (Dzieci z rodzin obciążonych
50
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
problemem alkoholowym rodziców w Europie – ograniczanie szkód i budowanie wsparcia)
(nr umowy 2006327; koordynator projektu: European Commission, Directorate-General Health and Consumer Protection; projekt otrzymał dofinansowanie
z MNiSW; koordynator badań w Polsce: dr hab., prof. M. Załuska; czas realizacji: 2007‒2010)
Zebrano dane odnośnie sytuacji dzieci z rodzin alkoholowych w Polsce i Europie ze szczególnym uwzględnieniem zagrożeń zdrowia i rozwoju psychospołecznego, oraz rozwiązań organizacyjno prawnych na rzecz wszechstronnej pomocy
medycznej i psychosocjalnej. W roku 2010 poszerzono rekrutację do badań internmetowych do około 100 szkół warszawskich (gimnazja i licea (technika). U 107
badanych wykazano wysoki stopień korelacji pomiędzy szybkością reakcji na zestawienie alkoholu i działania stymulującego i wyniku testu CAST, wskazujący
na silne podświadome kojarzenia alkoholu z działaniem stymulującym u młodzieży z rodzin z problemem alkoholowym.Całość wyników jest opracowywana. Zorganzowano w Warszawie w dniach 05-06.05.2010 międzynarodową konferencję
naukowo szkoleniową „Dzieci z rodzin obciążonych problemem alkoholowym rodziców” i warsztaty szkoleniowe dla pracowników mających do czynienia z problemami dzieci z rodzin alkoholowych prowadzone przez specjalistów z Austrii.
2 osoby z IPIN wzięły udział w konferencji międzynarodowej w Bad Honeff podsumowującej projekt, wygłoszono 1 referat i przedsatwiono 1 poster.
Projekt otrzymał dofinansowanie z MNiSW
Przetłumaczono na język polski narzędzia badawcze do badania podświadomych skojarzeń dotyczących oczekiwanych efektów spożycia alkoholu przez
młodzież z rodzin alkoholowych w porównaniu z nie obciążoną problemem
alkoholowym rodziców. Przeprowadzono rekrutację do badań w gimnazjach
i liceach. Wstępne wyniki wykazały korelację siły podświadomych skojarzeń
alkoholu i działania pozytywnie stymulującego z występowaniem problemu
alkoholowego rodziców. Pełne wyniki są w opracowaniu Przetłumaczono materiały szkoleniowe zorganizowano międzynarodową konferencję: Dzieci obciążone
problemem alkoholowym rodziców – diagnoza, terapia, wsparcie oraz przetłumaczono materiały szkoleniowe i ankietę ewaluacyjna na język polski. Zorganizowano szkolenie z udziałem zagranicznych trenerów dla pracowników oświaty, służby
zdrowia, pomocy społecznej i kuratorów mających do czynienia z problemami
dzieci z rodzin obciążonych alkoholizmem rodziców. Szkolenie obejmowało tematykę diagnozowania problemu alkoholowego w rodzinie, jego następstw u dziecka i możliwości udzielania pomocy dziecku i rodzinie. Zwłaszcza wzmacnianiu
u dziecka zasobów umiejętności radzenia sobie i sięgania po wsparcie. Udostępniono materiały uczestnikom.
51
Działalność naukowo-badawcza
KLINIKA NERWIC
Kierownik: prof. dr hab. n. med. M. Siwiak-Kobayashi
Ilość zatrudnionych pracowników kliniki/zakładu na dzień 31.12.2010
Wg wymiaru etatu
naukowo-badawczych
inżynieryjno-technicznych
Zatrudnienie w działalności B+R
Rodzaj działalności naukowej
Lista A MNiSW/sumaryczny IF = 0
Lista B MNiSW
Autorstwo całości (j.ang)
Autorstwo rozdziału (j.ang)
Autorstwo całości (j.pol)
Autorstwo rozdziału (j.pol)
zastosowania praktyczne
projekty Programu Ramowego Unii Europejskiej
kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej
kontrakty w ramach programów spoza UE
projekty naukowe MNiSW
inne projekty naukowe
badania leków
tematy statutowe
cytowania
Publikacje w formie
pełnej pracy
Monografie
2,5
0
3
Liczba
0
4
0
1
0
5
0
0
0
0
0
0
0
1
0
Tematy realizowane w ramach działalności statutowej
Przeżywanie doświadczeń grupowych a wyniki psychoterapii u pacjentów
z zaburzeniami nerwicowymi, zaburzeniami osobowości i z zaburzeniami
odżywiania się leczonych w warunkach instytucjonalnych w grupach
otwartych i zamkniętych
(temat nr 12; etap III z 3-letnich badań; kierownik: prof. M. Kobayashi)
Zakończono ostatni etap badań. Przebadano 318 pacjentów za pomocą opracowanej w ramach tego programu badawczego polskiej wersji Kwestionariusza
Doświadczeń Grupowych (KDG) Straussa i Eckerta (1994-R). Badanie przeprowadzono w trzech grupach zamkniętych: homogennej grupie zaburzeń odżywiania
i dwóch heterogennych grupach zaburzeń nerwicowych i zaburzeń osobowości.
Badania przeprowadzano po posiedzeniach grupowych w 2, 5 i 9 tygodniu leczenia. Ponadto przebadano wszystkich pacjentów Inwentarzem. Radzenia sobie
ze stresem (CRI, Moosa), Listą Przymiotników (ACL, Gougha i Hillbruna) oraz
Skalą Poczucia Koherencji (SOC, Antonowsky’ego). Niemożliwe było porównanie
grup otwartych i zamkniętych w związku z – niezależnym od zespołu badającego
– zawieszeniem działalności Oddziału Całodobowego Kliniki Nerwic, w którym
•
52
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
przeprowadzano badania. Niemniej jednak liczba badanych pozwalała na przeprowadzenie opracowania statystycznego i porównania homogennej grupy zaburzeń odżywiania z heterogenną grupą zaburzeń nerwicowych i zaburzeń osobowości leczonych w grupach zamkniętych. W roku 2010 wykonano obliczenia
statystyczne i przygotowano materiały do publikacji. Duże znaczenie miało
wprowadzenie statystycznej metody wielowymiarowej (trójczynnikowej) analizy wariancji MANOVA). Przy przyjęciu następujących kryteriów: typ grupy oraz
długa (badania w 2. 5. i 9. tygodniu leczenia) i/lub krótka (badania w jednym
tygodniu) perspektywa czasowa. Z dotychczasowych wyników można wnioskować, że zastosowanie psychoterapii grupowej zarówno w formie grupy heterogennej (wiek, rozpoznanie różnych zab. nerwicowych i zab. osobowości), jak
i grupy homogennej (wiek i rozpoznanie zaburzeń odżywiania) niesie podobne
zjawiska w zakresie przeżyć pacjentów i efektywności terapii. Różnice polegają
na sekwencji przebiegu dynamiki grupowej i dotyczą głównie przeżyć związanych z relacjami interpersonalnymi w porównaniu z przeżywaniem samej pracy
wglądowej. Przedstawiono część wyników na XLIII Zjeździe Psychiatrów Polskich w Poznaniu w formie abstraktu: J. Wiergiles i B. Janke-Klimaszewska:
„Porównanie sposobu przeżywania procesu grupowego w grupach homo- i heterogennych”.
Na ukończeniu jest praca doktorska mgr Katarzyny Tomczak na temat: „Zmiana
dynamiki grupowej, obrazu siebie i poczucia koherencji u pacjentów z zaburzeniami odżywiania leczonych w Klinice Nerwic IPiN”. W przygotowaniu – prace lek.
med. B. Janke-Klimaszewskiej i mgr J. Wiergiles o tematyce zarysowanej w prezentowanym posterze. Poza tym mgr S. Stankiewicz i mgr K. Tomczak opracowały
i złożyły w Gdańskim Wydawnictwie Psychologicznym książkę opartą na stosowanej w Klinice Nerwic metodzie psychoterapeutycznej stosowanej w kontekście
grupowym: „Psychodrama”.
Dodatkowe informacje o działalności kliniki
Klinika Nerwic od listopada 2009 działa bez Oddziału Całodobowego, który
został udostępniony Klinice Dzieci i Młodzieży. Wobec długiej kolejki oczekujących uruchomiliśmy drugi oddział dzienny. Jednakże ograniczone warunki pracy
mają wpływ ograniczający, nie tylko na naszą działalność leczniczą (zmniejszona
liczba pacjentów z 33 na 14 w tym oddziale oraz na niemożność przyjmowania
pacjentów kierowanych do nas z całego kraju jako do ośrodka wysokospecjalistycznego), ale również na działalność naukowo badawczą. Składa się na to uniemożliwienie zebrania odpowiedniego do zaplanowanego projektu materiału w związku
z niemożnością prowadzenia homogennej grupy pacjentów z zaburzeniami odżywiania. Wpłynęło to na pewną zmianę w realizacji programu badawczego Kliniki. Mniejsza również niż zwykle jest liczba stażystów w związku z ograniczoną
dopuszczalną liczbą obserwatorów w grupie terapeutycznej (o dwie grupy mniej).
Pracownicy kliniki, choć częściowo mieli więcej możliwości pisania (co widać
w podobnej jak w ubiegłych latach liczbie publikacji i w przygotowaniu wydawnictw książkowych), nie mogli skupić się na systematycznym prowadzeniu swoich
prac doktorskich wobec konieczności oddelegowywania ich do zastępstw w innych
53
Działalność naukowo-badawcza
jednostkach instytutu (Przychodnia, Izba Przyjęć). Klinika Nerwic organizuje i prowadzi kształcenie w psychoterapii, a liczni pracownicy biorą udział jako wykładowcy w kursach specjalizacyjnych z psychiatrii i psychologii klinicznej. Jak również
udzielali wywiadów, do gazet, na temat psychoterapii i muzykoterapii.
KLINIKA PSYCHIATRII DZIECI I MŁODZIEŻY
Kierownik: prof. dr hab. n. med. I. Namysłowska
Ilość zatrudnionych pracowników kliniki/zakładu na dzień 31.12.2010
Wg wymiaru etatu
naukowo-badawczych
inżynieryjno-technicznych
3
0
Zatrudnienie w działalności B+R
3
Rodzaj działalności naukowej
Lista A MNiSW/sumaryczny IF = 0,669
Lista B MNiSW
Autorstwo całości (j.ang)
Autorstwo rozdziału (j.ang)
Autorstwo całości (j.pol)
Autorstwo rozdziału (j.pol)
zastosowania praktyczne
projekty Programu Ramowego Unii Europejskiej
kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej
kontrakty w ramach programów spoza UE
projekty naukowe MNiSW
inne projekty naukowe
badania leków
tematy statutowe
cytowania
Publikacje w formie
pełnej pracy
Monografie
Liczba
1
5
0
0
0
1
0
0
0
0
1
0
3
4
3
Tematy realizowane w ramach działalności statutowej
Ocena katamnestyczna przebiegu psychoz okresu dorastania
(temat nr 13; etap I z 3-letnich badań; kierownik: dr B. Remberk)
Celem pracy było uzyskanie informacji na temat dalszego przebiegu choroby
u pacjentów psychotycznych, przebywających w Klinice Psychiatrii Dzieci i Młodzieży w latach 1998‒2008 oraz ocena aktualnego stanu psychicznego i związku
aktualnego stanu z przebiegiem choroby w okresie początkowym. Opracowano
strukturę ankiety telefonicznej. Podjęto próby skontaktowania się z wszystkimi pacjentami hospitalizowanymi z powodu zaburzeń ze spektrum schizofrenii
w Klinice Psychiatrii Dzieci i Młodzieży w okresie od połowy 1998 roku do końca
2001 roku. U osób, z którymi udało się skontaktować przeprowadzano krótki wy•
54
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
wiad telefoniczny a następnie – o ile osoba badana wyraziła zgodę – zapraszano
na osobiste badanie na terenie Kliniki Psychiatrii Dzieci i Młodzieży. W następnych latach zaplanowano objęcie badaniem osób hospitalizowanych w Klinice
Psychiatrii Dzieci i Młodzieży w późniejszym okresie.
Różne podgrupy jadłowstrętu psychicznego i ich korelaty, neurofizjologicznei genetyczne
(temat nr 14; etap II z 3-letnich badań; kierownik: prof. I. Namysłowska)
Celem pracy jest ustalenie czy różnym podgrupom jadłowstrętu psychicznego
odpowiadają różne korelaty neurofizjologiczne i genetyczne. Zbadano pełnym zestawem badań psychologicznych (Kwestionariusz SWAP, test EDI 3), przeprowadzono badanie EEG 10 pacjentek chorych na anoreksję i ich rodziców oraz pobrano
krew na badania genetyczne. Mała liczba zbadanych osób wiąże się ze specyfiką
funkcjonowania Kliniki Psychiatrii Dzieci i Młodzieży w trybie ostrych dyżurów,
w ostatnim roku uniemożliwiającą planowane przyjęcia osób chorych na anoreksję
i ich leczenie w warunkach oddziału ostro przyjęciowego.
•
•
Adaptacja i normalizacja inwentarza zaburzeń odżywiania – 3
(temat nr 15; etap III z 3-letnich badań; kierownik: dr C. Żechowski)
Cel: adaptacja i normalizacja kwestionariusza EDI 3.
Brak raportu z realizacji tematu w roku 2010.
Trauma i lęk w rodzinach pacjentek z jadłowstrętem psychicznym i w rodzinach pacjentek z zaburzeniami psychotycznymi – badania porównawcze
(temat nr 16; etap II z badań 2-letnich; dr C. Żechowski)
Celem była ocena i porównanie częstości występowania przeżyć traumatycznych w rodzinach pacjentek z jadłowstrętem psychicznym z częstością występowania tych przeżyć w rodzinach pacjentek z diagnozą psychozy oraz ocena
i porównanie nasilenia lęku jako cechy w obu grupach badanych rodziców.
Brak raportu z realizacji tematu w roku 2010.
•
Projekty naukowe MNiSW
Wpływ risperidonu na zaburzenia formalne myślenia i zaburzenia procesów poznawczych u młodzieży z rozpoznaniem schizofrenii
(grant nr N407 005 32/008; kierownik prof. I. Namysłowska; główny wykonawca: dr B. Remberk; czas realizacji: 22.05.2007‒21.05.2010)
Etap: III. W 2010 roku kontynuowano analizę statystyczną uzyskanych wyników. Podstawy teoretyczne badania oraz uzyskane rezultaty przedstawiono w formie pracy doktorskiej lek. med. B. Remberk. Praca została złożona do recenzji
20.05.2010 roku, zaś obrona pracy nastąpiła 18.11.2010 roku.
•
Dodatkowe informacje o działalności kliniki
W 2010 roku Klinika Psychiatrii Dzieci i Młodzieży kontynuowała 2 badania
lekowe przy współpracy z RIS-NAP-4022 Janssen-Cilag Polska sp. z o.o. oraz
1 badanie kliniczne: FID-MC_HGMX Eli Lilly Polska sp. z o.o.
55
Działalność naukowo-badawcza
Pracownicy uczestniczyli w 1 konferencji międzynarodowej na zaproszenie,
wygłosili: 1 referat i 1 poster oraz uczestniczyli w 11 konferencjach krajowych,
wygłosili 15 wykładów, 11 wystąpień, 5 sesji plenarnych. Wykładano dla 145
uczestników kursów i szkoleń. Opublikowano 12 artykułów w Psychiatrii Polskiej (bez punktacji ministerialnej). Wydano 1 recenzję doktorską i 1 recenzję
habilitacyjną.
KLINIKA PSYCHIATRII SĄDOWEJ
Kierownik: dr hab. n. med., prof. nadzw. J. Heitzman
Ilość zatrudnionych pracowników kliniki/zakładu na dzień 31.12.2010
Wg wymiaru etatu
naukowo-badawczych
inżynieryjno-technicznych
Zatrudnienie w działalności B+R
Rodzaj działalności naukowej
Publikacje w formie
pełnej pracy
Monografie
4,38
0
5
Liczba
zastosowania praktyczne
projekty Programu Ramowego Unii Europejskiej
kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej
kontrakty w ramach programów spoza UE
projekty naukowe MNiSW
inne projekty naukowe
1
3
0
0
0
3
0
0
0
0
2
0
badania leków
tematy statutowe
cytowania
0
2
0
Lista A MNiSW/sumaryczny IF = 0,252
Lista B MNiSW
Autorstwo całości (j.ang)
Autorstwo rozdziału (j.ang)
Autorstwo całości (j.pol)
Autorstwo rozdziału (j.pol)
Tematy realizowane w ramach działalności statutowej
Metody badania poziomu kryptopyrolu jako markera zmian w OUN w grupach zaburzeń psychicznych w kontekście hipotezy o wpływie podwyższonego poziomu kryptopyrolu na podejmowanie zachowań agresywnych
(temat nr 17; etap II z 3-letnich badań; kierownik: dr hab., prof. J. Heitzman)
W 2010 roku kontynuowano przegląd dotychczasowego i aktualnego piśmiennictwa w zakresie tematu realizowanego projektu. Opracowano procedury pobierania próbek do badań biochemicznych i neuropatologicznych. Przygotowano
•
56
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
szczegółowe protokoły oraz instrukcje dla osób uczestniczących w programie badawczym na każdym jego etapie. Koncepcję badawczą zaprezentowano na 18th
European Congress of Psychiatry European Psychiatry Association w Monachium,
27.02‒02.03.2010 w formie prezentacji posterowej, co spotkało się z dużym zainteresowaniem uczestników Kongresu.
Prace badawcze były w 2010 roku realizowane w 2-ch obszarach: biochemicznym i patomorfologicznym.
Ad. 1. W 2010 roku w Zakładzie Neurochemii IPiN trwają prace laboratoryjne nad opracowaniem metody HPLC oznaczania kryptopyrolu w pobranej próbce moczu. Niestety mimo ponad rocznych badań nie udało się ustawić tej metody. Jest to newralgiczny punkt programu badawczego, bowiem uruchomienie
procedury badawczej będzie możliwe po zakończeniu i wdrożeniu technologii
badania biochemicznego. W tej sytuacji, przy pomocy i wsparciu pracowników
Zakładu Neurochemii IPiN zwróciliśmy się o pomoc i współpracę do Instytutu
Ekspertyz Sądowych w Krakowie, gdzie istnieje możliwość wykorzystania bardziej zaawansowanej technologicznie aparatury – spektroskopii masowej. Do IES
w Krakowie przekazana została substancja wzorcowa (standard) do oznaczania
endogennego kryptopyrolu. Dyrektor IES, prof. M. Kała zgodziła się na wstępne
prace badawcze. Podjecie dalszej współpracy wraz z określeniem jej zasad będzie
uwarunkowane wynikami uzyskanymi we wstępnych badaniach biochemicznych.
Równocześnie dopracowano procedury pobierania próbek moczu do badań i jego
dalszego transportu od pacjentów internowanych w ROPS w Gostyninie. W momencie uzyskania możliwości badań laboratoryjnych natychmiast uruchomiona
zostanie dalsza procedura badawcza.
Ad. 2. W Zakładzie Neuropatologii IPiN aktualnie znajduje się materiał biologiczny pobrany w czasie sekcji od 4 zwłok osób zakwalifikowanych do programu (zabójcy, którzy po dokonaniu zabójstwa popełnili samobójstwo). Wstępne
wyniki badania neuropatologicznego są na razie opisane makroskopowo. Pobrane
zostały próbki do dalszych badań cytochemicznych. Aktualnie kolejny (5) przypadek ma być dostarczony do Zakładu Neuropatologii.
Z uwagi na duże trudności technologiczne w procesie neurochemicznym oraz
sukcesywną acz wolną dostępność do materiału biologicznego post mortem.
Streszczenie Heitzman J., Milczuk A., The influence of Kryptopyrrole (2, 4-dimethyl, 3-ethylpyrrole) on taking aggressive actions. 18 th Europen Congres of Psychiatry, 27.02‒02.03.2010, Munich Germany, Europen Psychiatry, Vol. 25, Suppl. 1,
2010 Abstracts on CD-Rom, P02‒64.
Przestępstwa seksualne i pozaseksualne osób z diagnozą pedofilii – czynniki predysponujące
(temat nr 18; etap II z 3-letnich badań; kierownik: dr hab., prof. J. Heitzman)
W 2010 roku zakończono gromadzenie materiału badawczego. Po dokonaniu
analizy przesiewowej, do dalszych badań zakwalifikowano 257 opinii sądowopsychiatrycznych oraz sądowo-seksuologicznych, wydanych na zlecenie organów
wymiaru sprawiedliwości z terenu całego kraju. Opinie te były wydawane po obserwacjach i badaniach ambulatoryjnych w Klinice Psychiatrii Sądowej Instytutu
•
Działalność naukowo-badawcza
57
Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, Pracowni Seksuologii Klinicznej i Sądowej
Kliniki Ginekologii i Położnictwa CMKP oraz w Zakładzie Patologii Społecznej,
Katedry Psychiatrii Collegium Medium Uniwersytetu Jagiellońskiego. Dokonano
także analizy wyników narzędzi diagnostycznych wykorzystywanych w powyższych opiniach. Psychologiczne narzędzia badawcze zastosowane do oceny profilu osobowości, rozwoju intelektualnego wśród osób o zachowaniach przestępczych o charakterze pedofilii zastosowane w opiniach to przeważnie: Minnesocki
Wielowymiarowy Kwestionariusz Osobowości MMPI-2, Skala DKO Sanockiego,
Test „Zaczarowania”, Test „Rorschacha”, Baterie testów neuropsychologicznych
do oceny dysfunkcji układu nerwowego, Test Inteligencji Wechslera WAIS-R
(do oceny szeroko rozumianego funkcjonowania intelektualnego), Test Raven’a.
Kluczowym celem drugiego etapu badań było przeprowadzenie szczegółowych badań na zgromadzonym materiale. W tym celu dopracowana została finalna wersja „Kwestionariusza sprawcy”. Kwestionariusz ten zawiera w wersji
końcowej 78 pozycji. Pozycje kwestionariusza tworzone były w oparciu o dane
uzyskiwane w trakcie analizy dostępnego materiału, a szczegółowość tychże pozycji pozwoliła na zgromadzenie bogatej i wieloaspektowej wiedzy opartej o dane
dostępne w pozyskanym materiale badawczym. Pozycje kwestionariusza modyfikowano na bieżąco w celu ostatecznego uzyskania skali, dzięki której możliwe
jest uzyskanie jak najpełniejszego obrazu sprawcy czynów pedofilnych, ale także
w celu przystosowania jej do badań tak specyficznego obszaru, jakim są opinie
wydawane na zlecenie organów wymiaru sprawiedliwości. W wyniku przeprowadzonych badań otrzymano bazę 257 przypadków osób, które dopuściły się
czynów o charakterze pedofilii i które zostały skierowane na badania sądowopsychiatrycze, sądowo-seksuologiczne oraz sądowo-psychologiczne przez wyżej wspomniane organy. Pozostający w dyspozycji badaczy materiał badawczy
jest obszerny. W 2010 wykonano zadanie uporządkowania uzyskanych danych
oraz dokonano na zbiorze 84 zmiennych wstępnej analizy częstości występowania określonych cech. Jednocześnie kontynuowana jest realizacja badań w trakcie grantu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego pt. „Sprawcy przestępstw
seksualnych wobec nieletnich. Diagnostyka psychiatryczna i seksuologiczna.”
Wstępne i najistotniejsze wyniki zostały już zaprezentowane na prestiżowych
konferencjach zagranicznych poświęconych tematyce psychiatryczno-psychologiczno-seksuologicznej:
1. Pacholski M.; Heitzman J.; Lew-Starowicz M.; Lew-Starowicz Z. „Sexual
Offenders Against Children – Integrating Common Features With Targets For
Treatment And Prevention.” The 14th World Meeting of the International Society for Sexual Medicine. 26‒30.10. 2010, Seul – Korea Południowa.
2. Pacholski M.; Heitzman J.; Lew-Starowicz M.; Lew-Starowicz Z.; „Characteristics of perpetrators of crimes of pedophilia. a preliminary report.” 13th
Congress of the European Society for Sexual Medicine. 14–17.11.2010, Malaga, Hiszpania
Publikacja: Pacholski M.; Heitzman J.; Lew-Starowicz M.; Lew-Starowicz Z.;
Sexual Offenders Against Children – Integrating Common Features With Targets
For Treatment And Prevention. The Journal of Sexual Medicine; 2010; 7, 4, 217.
58
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Projekty naukowe MNiSW
Przyczyny wielokrotnego opiniowania sądowo-psychiatryczno-psychologicznego w sprawach karnych
(grant nr NN110458437; kierownik: lek. M. Opio; główni wykonawcy:
dr A. Pilszyk, mgr A. Walczyna-Leśko, mgr M. Pacholski, czas realizacji:
31.08.2009‒30.08.2012)
Celem przeprowadzanego badania jest ocena głównych czynników powodujących konieczność zasięgania opinii kolejnych zespołów biegłych w tej samej
sprawie karnej. W roku 2010 kontynuowano rozpoczętą w 2009 pracę. Zbierano
materiał. Zweryfikowano kryteria definiujące obszar badawczy. Zmodyfikowano
procedurę badawczą. Wykonano badanie pilotażowe. Zebrano materiał dotyczący
253 opiniowanych przypadków w latach 2005‒2010. Zebrany materiał wykorzystano przedstawiając trudności opiniowania sądowo-psychiatryczno-psychologicznego oraz wstępne wyniki w Poznaniu, Leiden oraz w Wiśle. Ostatecznie
opracowano kwestionariusz badawczy, ustalono metodykę badania oraz kontynuowano dalsze opracowywanie materiału.
•
Sprawcy przestępstw seksualnych wobec nieletnich. Diagnostyka psychiatryczna i seksuologiczna
(grant nr NN404516838; kierownik: dr hab., prof. J. Heitzman; czas realizacji: 12.03.2010‒11.03.2012)
W roku 2010 zgromadzono całość materiału badawczego. Po dokonaniu analizy przesiewowej, do dalszych badań zakwalifikowano 257 opinii sądowo-psychiatrycznych oraz sądowo-seksuologicznych wydanych na zlecenie organów
wymiaru sprawiedliwości z terenu całego kraju. Opinie te były wydawane po obserwacjach i badaniach ambulatoryjnych w Klinice Psychiatrii Sądowej Instytutu
Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, Pracowni Seksuologii Klinicznej i Sądowej
Kliniki Ginekologii i Położnictwa CMKP oraz w Zakładzie Patologii Społecznej,
Katedry Psychiatrii Collegium Medium Uniwersytetu Jagiellońskiego. Dokonano
także analizy wyników narzędzi diagnostycznych wykorzystywanych w powyższych opiniach. Przeprowadzono wstępną analizę statystyczną zgromadzonego
materiału. Przy pomocy skonstruowanego do tego celu „Kwestionariusza sprawcy”. Osoby badane były w większości dorosłe (256 i 1 kobieta). W przeważającej mierze po 21 roku życia (92,6%) z wykształceniem podstawowym (38,2%) lub
zawodowym (37,8%), pracujący (62,7%), pochodzący z pełnych rodzin (83,7%)
z dobrymi relacjami z rodzicami (74,4%) i rówieśnikami (73%). Większość z nich
była heteroseksualna (91%), bez historii molestowania seksualnego w rodzinie lub
poza nią (98,3%, 90%, odpowiednio), posiadające własne dzieci (56,2%), natomiast
mniej niż połowa z nich jest w formalnych związkach (38,8%). 20,6% sprawców
miało rozpoznanie zaburzeń psychicznych – w większości zaburzenia osobowości
(20,6%). Występowania dysfunkcji seksualnych zgłaszanych było stosunkowo niewiele (8,6% – hiperaktywność, 3,5% – zaburzenia erekcji, 3,1% – hiperlipidemia
i 2,4% – zaburzenia wytrysku). 27% badanych rozpoznano jako pedofili (20,4%,
heteroseksualna pedofilia) i 23,1% jako psychoseksualnie niedojrzałe. 58,75%
•
59
Działalność naukowo-badawcza
zachowań pedofilnych było natury zastępczej, 64,4% było zaplanowane, w 53,8%
odnotowano udział przemocy fizycznej, u 29,5% w wyniku czynu doszło do urazów
fizycznych lub śmierci – 7,3%.
Dodatkowe informacje o działalności kliniki
Dr hab., prof. Janusz Heitzman uczestniczył w 5 audycjach radiowych
i w 5 audycjach telewizyjnych, udzielił także 5 wypowiedzi prasowych.
Dr hab., prof. Janusz Heitzman jest promotorem doktoratu lek. Małgorzaty
Opio (IPiN) i mgr Katarzyny Czyżowicz (Wydział Nauk o Zdrowiu Collegium
Medicum UJ).
Pracownicy Kliniki Psychiatrii Sądowej w roku 2010 napisali 8 publikacji
w czasopismach krajowych (niepunktowanych). Uczestniczyli w 27 konferencjach krajowych i wygłosili 30 referatów na zaproszenie w sesjach plenarnych,
zaprezentowali 8 posterów. W 5 konferencjach zagranicznych przedstawili 5 posterów. Ponadto są autorami 8 abstraktów w książkach streszczeń i 10 streszczeń
w czasopismach i materiałach zjazdowych.
KLINIKA REHABILITACJI PSYCHIATRYCZNEJ
Kierownik: dr n. hum. M. Sawicka
Ilość zatrudnionych pracowników kliniki/zakładu na dzień 31.12.2010
Wg wymiaru etatu
naukowo-badawczych
inżynieryjno-technicznych
1
0
Zatrudnienie w działalności B+R
1
Rodzaj działalności naukowej
Lista A MNiSW/sumaryczny IF = 0,601
Lista B MNiSW
Autorstwo całości (j.ang)
Autorstwo rozdziału (j.ang)
Autorstwo całości (j.pol)
Autorstwo rozdziału (j.pol)
zastosowania praktyczne
projekty Programu Ramowego Unii Europejskiej
kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej
kontrakty w ramach programów spoza UE
projekty naukowe MNiSW
inne projekty naukowe
badania leków
tematy statutowe
cytowania
Publikacje w formie
pełnej pracy
Monografie
Liczba
2
1
0
0
0
3
0
0
0
0
1
0
0
2
2
60
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Tematy realizowane w ramach działalności statutowej
Sposoby radzenia sobie w sytuacji kontaktu z bratem lub siostrą i poczucie koherencji u zdrowego rodzeństwa osób chorych psychicznie
(temat nr 19; etap I z 2-letnich badań; kierownik: mgr A. Osuchowska-Kościjańska)
Została wyselekcjonowana grupa osób badanych. Przygotowano kwestionariusze mierzące badane zmienne. Zebrano literaturę przedmiotu polską i obcojęzyczną. Przebadano 24 osoby. Przygotowano uzyskane dane do analizy statystycznej. W 2010 roku rozpoczęto badania. Opracowano kwestionariusze mierzące dane społeczno-demograficzne osoby badanej tzn. zdrowego rodzeństwa osób
chorujących psychicznie: wiek, płeć, wykształcenie, stan cywilny, wiek w chwili
zachorowania, własne problemy ze zdrowiem psychicznym, opis sytuacji rodzinnej i rodzaju kontaktu z bratem, siostrą oraz oczekiwania związane z kontaktem
z profesjonalistami zajmującymi się leczeniem brata lub siostry. Drugi kwestionariusz mierzy dane społeczno-demograficzne chorującego brata lub siostry: wiek,
płeć, stan cywilny, rozpoznanie, czas trwania choroby, aktualna forma leczenia,
współpraca w leczeniu. Zebrano literaturę dotyczącą relacji między rodzeństwem,
badań na temat zdrowego rodzeństwa osób chorych psychicznie, szczególnie sposobów radzenia sobie ze stresem przez tę grupę osób oraz zaleceń terapeutycznych
odnoszących się do pracy terapeutycznej ze zdrowym rodzeństwem. W 2010 roku
przebadano 24 braci i sióstr osób z rozpoznaniem schizofrenii. Osoby badane wypełniły komplet kwestionariuszy. Wśród badanych było 16 sióstr i 8 braci w wieku
od 20 do 62 lat. Średnia wieku zdrowego rodzeństwa: 36,5 lat, średni wiek sióstr
36 lat, średni wiek braci 38 lat. Stan cywilny zdrowych sióstr w związku formalnym lub nieformalnym pozostaje 9 kobiet, 1 kobieta jest rozwiedziona, 6 kobiet
jest stanu wolnego. 7 sióstr posiada 1 lub więcej dzieci, 9 kobiet nie posiada dzieci.
Wśród zdrowych braci jest 7 mężczyzn w związkach małżeńskich i nieformalnych, 1 kawaler, 5 posiada jedno lub więcej dzieci, 3 mężczyzn nie posiada dzieci.
Wstępna jakościowa analiza odpowiedzi na pytanie o potrzebę kontaktu zdrowego rodzeństwa z profesjonalistami zajmującymi się leczeniem chorego krewnego pokazuje, że zdrowe rodzeństwo jest zainteresowane psychoedukacją na temat
objawów choroby, leczenia, przebiegu choroby, rokowania, postępowania w sytuacjach kryzysowych, rozpoznawania objawów, przyszłości chorego brata lub siostry. Zdrowe rodzeństwo zgłaszało również potrzebę kontaktu, uzyskania wsparcia
i rozmowy z psychologiem, jedna osoba potrzebowała porady dotyczącej radzenia
sobie ze stresem wynikającym z choroby bliskiej osoby, jedna osoba oczekiwała
pomocy w zakresie rozwiązywania konfliktów wewnątrzrodzinnych.
Praca wydana drukiem to streszczenie: Osuchowska-Kościjańska A., Chądzyńska M., Kasperek-Zimowska B., Sawicka M. „Sposoby radzenia sobie w sytuacji kontaktu z bratem lub siostrą i poczucie koherencji u zdrowego rodzeństwa osób chorych psychicznie – prezentacja projektu.” w: Psychiatria Polska
XLIV, 3, 2010, suplement dodatek, (Streszczenia prac XLIII Zjazd Psychiatrów
Polskich – Świat współczesny a psychiatria), s. 9.
•
Działalność naukowo-badawcza
61
Porównanie obrazu siebie przed i po wystąpieniu kryzysu psychotycznego poprzez analizę narracji osób chorych na schizofrenię
(temat nr 20; etap III z 3-letnich badań; kierownik: mgr M. Chądzyńska)
W 2010 r. zakończono realizację projektu badawczego. Zakończono etap
przeprowadzania badania, analizę językoznawczą tekstów i analizę statystyczną
wyników. Celem pracy była analiza narracji osób chorych na schizofrenię. Porównywano obraz własnej osoby i otaczającego świata w okresie przed i po zachorowaniu. W ramach badania przeprowadzono 2 wywiady narracyjne z każdą
z osób badanych („ja jako osoba zdrowa” i „ja jako osoba chora na schizofrenię”),
wypełniono skalę objawów PANSS oraz Kwestionariusz Danych Społeczno-Demograficznych. Zbadano 20 osób chorujących na schizofrenię w stanie remisji
objawów psychotycznych, krytycznych do objawów choroby. Osoby badane były
w wieku 22‒63 lata, średnia wieku 41 lat, głównie z wykształceniem średnim.
Pacjenci średnio chorowali 15 lat i byli 9 razy hospitalizowani. Osoby badane użyły istotnie więcej atrybutów pozytywnych i mniej negatywnych opisując
siebie z okresu przed zachorowaniem w porównaniu do opisu po wystąpieniu
kryzysu psychotycznego. Porównując ogólną ocenę siebie stwierdzono, że osoby
badane istotnie wyżej oceniały siebie jako osobę zdrową (ocena pozytywna) niż
siebie w chorobie (ocena negatywna). W opisie rzeczywistości z okresu przed
zachorowaniem badani przytoczyli istotnie więcej wydarzeń o pozytywnym
przebiegu w porównaniu do czasu po kryzysie psychotycznym – przy porównywalnej liczbie szczególnych wydarzeń w życiu w obu opisach. Otrzymane wyniki potwierdzają hipotezę o spadku samooceny wraz z faktem wystąpienia kryzysu psychotycznego. Spadek samooceny jest tak dramatycznie duży, że można
mówić o kryzysie tożsamości. Ponadto badane osoby bardziej negatywnie postrzegają własną historię po zachorowaniu. Wyniki wskazują na załamanie się
dobrej opowieści jako efektu zachorowania na schizofrenię.
Prace wydane drukiem to streszczenia: 1. Chądzyńska M., Osuchowska-Kościjańska A., Bednarek A., Sawicka M. „Obraz siebie przed i po wystąpieniu kryzysu
psychotycznego – analiza narracji osób chorych na schizofrenię.” w: Psychiatria
Polska XLIV, 3, 2010, suplement, (Streszczenia prac XLIII Zjazd Psychiatrów Polskich – Świat współczesny a psychiatria), s. 120. 2. Chądzyńska M., OsuchowskaKościjańska A., Bednarek A. „Co się ze mną stało? Zmian obrazu siebie po wystąpieniu kryzysu psychotycznego na podstawie analizy narracji – opis przypadku.”
w: Psychiatria Polska XLIV, 3, 2010, suplement, (Streszczenia prac XLIII Zjazd
Psychiatrów Polskich – Świat współczesny a psychiatria), s. 210. Obecnie przygotowywane są publikacje do druku.
•
Projekty naukowe MNiSW
•
Znaczenie stylu terapeutycznego leczeniu osób chorych na schizofrenię
(grant nr N402425733; kierownik badań: dr M. Sawicka; czas realizacji
06.09.2007‒05.09.2010)
62
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Celem przeprowadzonego badania było znalezienie odpowiedzi na pytanie,
dotyczące znaczenia stylu pracy terapeutycznej psychiatrów w leczeniu osób chorych na schizofrenię.
Czynnikami determinującymi styl pracy były wymiary osobowe psychiatrów takie, które bezpośrednio wiązały się z przeciążeniem pracą, jak np. radzenie sobie z gniewem, oraz takie, które związane były z ogólną postawą życiową
psychiatrów i dotyczyły optymizmu życiowego i zadowolenia z własnego życia.
Na podstawie przeprowadzonych analiz uznano, że styl terapeutyczny psychiatrów jest efektem kompromisu pomiędzy potrzebami pacjentów oraz jednocześnie sposobem poradzenia sobie z przeciążeniem emocjonalnym i przeciwdziałaniem zjawisku wypalenia zawodowego. Rezultaty badań wskazują, że w obszarze
osobowym, związanym z poczuciem skuteczności, radzenia sobie z trudnymi
emocjami, optymistycznym nastawieniem do życia i ocenie jego jakości znaczenie mały jedynie wymiary stylu terapeutycznego. Natomiast pozostałe zmienne, związane z funkcjonowaniem społecznym, współpracą w leczeniu i przestrzeganiem zaleceń oraz jakość zbudowanej relacji zależały przede wszystkim
od wymiarów opisujących psychiatrów, jako osoby. Otrzymane wyniki pokazują,
że większość aspektów życia osoby chorej na schizofrenię jest lepiej oceniania
przez nią samą oraz przez osoby najbliższe, pochodzące z rodzin pacjentów,
gdy chorzy mają w swoim doświadczeniu systematyczną współpracę z psychiatrą. Dotyczy to skrupulatności w przestrzegani zaleceń medycznych, mniejszej
tendencji do odstawiania leków o samowolnego modyfikowania ich dawek oraz
funkcjonowania społecznego, w tym także aktywności zawodowej. W wymiarze
osobowym pacjenci współpracujący z psychiatrami charakteryzowali siłę większym poczuciem sprawstwa swoich działań, większym optymizmem życiowym
oraz byli bardziej zadowoleni z poziomu jakości swojego życia. Natomiast samo
budowanie relacji terapeutycznej podlega presji czasu. W miarę jego upływu
wzrasta, w ocenie pacjentów, niepewność psychiatrów, ich dominacja nad pacjentami oraz nasila się zjawisko odrzucenia przez pacjenta. Jednocześnie spada
poczucie, że leczący psychiatra jest profesjonalistą w swoim zawodzie i może
pomóc pacjentowi w jego zmaganiach ze schizofrenią.
63
Działalność naukowo-badawcza
CENTRUM ZDROWIA PSYCHICZNEGO
Kierownik: dr n. med. K. Prot-Klinger
Ilość zatrudnionych pracowników kliniki/zakładu na dzień 31.12.2010
Wg wymiaru etatu
naukowo-badawczych
inżynieryjno-technicznych
2
0
Zatrudnienie w działalności B+R
2
Rodzaj działalności naukowej
Lista A MNiSW/sumaryczny IF = 0,842
Lista B MNiSW
Autorstwo całości (j.ang)
Autorstwo rozdziału (j.ang)
Autorstwo całości (j.pol)
Autorstwo rozdziału (j.pol)
zastosowania praktyczne
projekty Programu Ramowego Unii Europejskiej
kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej
kontrakty w ramach programów spoza UE
projekty naukowe MNiSW
inne projekty naukowe
badania leków
tematy statutowe
cytowania
Publikacje w formie
pełnej pracy
Monografie
Liczba
3
6
0
0
0
3
0
0
1
0
0
0
0
2
0
Tematy realizowane w ramach działalności statutowej
Wpływ korzystania z Internetu i możliwości edukacji przez Internet na zachowania prozdrowotne, podejmowanie leczenia i współpracę w leczeniu
pacjentów psychiatrycznych
(temat nr 21; etap I z 2-letnich badań; kierownik: dr S. Murawiec)
W roku 2010 opracowano merytorycznie i uruchomiono bezpłatny i niesponsorowany komercyjnie portal, adresowany do osób po kryzysie psychotycznym,
mający cele prozdrowotne, edukacyjne oraz wspierające współpracę pacjentów
psychiatrycznych w leczeniu. W ramach pracy portalu przeznaczonej dla profesjonalistów opracowano opis przypadku ilustrującego psychologiczne podłoże braku
współpracy w leczeniu, przeznaczony dla lekarzy oraz pytania do dyskusji. Opracowano i opublikowano do pobrania w Internecie dwie broszury edukacyjne dla
pacjentów poświęcone zagadnieniom współpracy w leczeniu farmakologicznym.
Skale i kwestionariusze wypełniło dotychczas 314 użytkowników portalu. Przedstawiono poster w trakcie Zjazdu Psychiatrów Polskich w Poznaniu – Prot K.,
Murawiec S.: Monitorowanie w Internecie procesu leczenia przez osoby po przebytej psychozie. Portal http://tacyjakja.pl dla osób po kryzysie psychotycznym
•
64
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
(Psychiatria Polska 2010; 44, 3 (suplement): 257). Wystąpienie plenarne dr Murawca: „Depresja – co warto wiedzieć, o czym należy pamiętać lecząc pacjenta
z tym schorzeniem” na Pierwszym Polskim Dniu Edukacyjnym Przestrzegania
Zaleceń Terapeutycznych w Łodzi.
Publikacje w Internecie: Murawiec S.: Farmakoterapia jako efekt relacji lekarz
pacjent. www.psychiatria.pl (14.06.2010). Murawiec S.: Przestrzeganie zaleceń terapeutycznych – studium przypadku. www.klublekarzy.pl (25.10.2010).
Wpływ ciągłości opieki oraz relacji terapeutycznej na satysfakcję z leczenia pacjentów w opiece poza szpitalnej
(temat nr 22; etap II z 3-letnich badań; kierownik: dr K. Prot-Klinger)
Badanie dotyczy pacjentów dwóch ośrodków leczenia środowiskowego oraz
dwóch Poradni Zdrowia Psychicznego. Badane są następujące zmienne: stan
psychiczny (PANSS), funkcjonowanie społeczne (skala Birchwooda), jakość życia (QOL), satysfakcja z leczenia (skala werońska), ciągłość opieki – kanadyjski kwestionariusz (Matryoshka Project), relacja terapeutyczna (kwestionariusz
STAR). W 2010 roku przeprowadzono badanie w ośrodku leczenia środowiskowego oraz poradni. Przeprowadzono analizę statystyczną większości danych uzyskanych w trakcie badania kwestionariuszowego w zespole leczenia domowego.
Wykonano analizy w zakresie relacji terapeutycznej z punktu widzenia pacjenta
i terapeuty. Trwają obliczenia w zakresie ciągłości opieki na wymiarze kontaktu
z ośrodkiem, długotrwałej opieki i przerw w opiece oraz ich powiązania z relacją
terapeutyczną. Rozpoczęto analizy statystyczne danych uzyskanych w trakcie badania kwestionariuszowego w poradniach IPiN.
Praca „Relacja terapeutyczna w perspektywie pacjenta i terapeuty w psychiatrii środowiskowej” została opracowana i wysłana do Psychiatrii Polskiej.
•
Kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej
HELPS – European Network for Promoting the Health of Residents in
Psychiatric and Social Care Institutions
(grant nr 512293‒08002; koordynator projektu: Department of Psychiatry II,
Ulm University, Ludwig-Heilmeyer-Str. 2 89312 Günzburg, Germany; koordynator projektu w Polsce: dr K. Prot-Klinger; główny wykonawca: dr K. Lech;
czas realizacji: 2008‒2010)
Etap III – V. W roku 2010 odbyło się spotkanie grupy badaczy w Danii celem omówienia przebiegu programu. W Polsce przebieg i wyniki badania przedstawiane były na Zjeździe PTP w Poznaniu – „Poprawa świadomości i zdrowia
fizycznego osób chorujących psychicznie – europejski, wieloośrodkowy projekt
HELPS” (Psychiatr. Pol., 2010, supl.3, s.124‒125). Grupa polska przedstawiała
także plakat na konferencji ONZ & EUFAMI w Belgii Community Care Project
„MY HEALTH – I CARE” with the context of Adherence, Empowerment and Balance of Responsibility. Example of the HELPS Project implementation”. W 2010
odbyło się wiele wykładów adresowanych do lekarzy, pacjentów i ich rodzin informujących o możliwościach zastosowania programu. Na portalu przeznaczo•
Działalność naukowo-badawcza
65
nym dla pacjentów i rodzin “Tacy jak ja” umieszczono artykuł “Projekt HELPS
– warto zajrzeć na stronę: www.helps-net.eu/languages/polish.htm. W Polsce
został opracowany jeden z dwóch skryptów lokalnych. Polski program „Dbam
o zdrowie. Ruszam się codziennie i mądrze jem.” po zaakceptowaniu przez badaczy biorących udział w programie został przetłumaczony na angielski i włączony do skryptu stanowiącego ostateczny rezultat badania. Trzy różnego rodzaju
ośrodki w Polsce – szpital, dom pomocy społecznej oraz warsztaty terapii zajęciowej zostały przeszkolone w ramach programu. Na początku roku przeszkoleni
pracownicy udzielą informacji zwrotnych dotyczących użyteczności programu
„Dbam o zdrowie” i technik motywacyjnych wobec osób przewlekle chorujących
psychicznie.
Dodatkowe informacje o działalności kliniki
Zgodnie ze swoim zadaniem Centrum Zdrowia Psychicznego działa na rzecz
edukacji zdrowotnej. Służą temu comiesięczne spotkania dla środowiska lokalnego – prowadzone przez Bogdana Krzystoszka i Martę Scattergood „Seminarium
o psychozie”.
Sławomir Murawiec opublikował szereg artykułów w piśmie Odnaleźć Drogę
(czasopismo Bristol-Myers Squibb dla pacjentów): „Nowoczesne formy współpracy lekarza z pacjentem”; „Jak się leczyć, żeby sobie pomóc”; „Magiczne myślenie o lekach”; „Nie wszystkie informacje, które pojawiają się na forach internetowych są prawdziwe”; „Bilans korzyści przy przyjmowaniu leków”; „Wiele problemów podwójnej diagnozy. wywiad z mgr Magdą Rozenfeldt”; „Wychowanie,
a zachorowania na schizofrenię – fragment wywiadu z prof. Robinem Murray”.
Opracował także wspólnie z Dariuszem Wasilewskim szereg poradników związanych z chorobą psychiczną: poradnik dla pracodawcy – „Schizofrenia. Kiedy
pracownik choruje”; dla pacjentów – „Schizofrenia. Chcę pracować – jak sobie
poradzić? ”; „Schizofrenia a objawy depresyjne” oraz dla rodziny – „Schizofrenia
a objawy depresyjne” oraz broszury dla pacjenta chorującego psychicznie i jego
rodziny. Katarzyna Prot weszła do Rady Programowej redagowanego przez osoby z doświadczeniem psychozy czasopisma „Dla Nas”.
Pracownicy Centrum uczestniczyli w szeregu konferencji upowszechniając
ideę psychiatrii środowiskowej (np. trzy sesje na krajowym Zjeździe PTP były
współorganizowane przez Sławomira Murawca i Katarzynę Prot), wykład Katarzyny Prot na konferencji „Psychiatria po Dyplomie” pt. „Szpital jest przeszkodą”. Promowano idee psychoterapii pacjentów psychotycznych (seminarium stałe
prowadzone w Instytucie Psychoterapii Grupowej „Psychoterapia grupowa pacjentów psychotycznych” prowadzone przez Katarzynę Prot, wystąpienia na konferencjach (panel na konferencji „Superwizja w psychoterapii”).
Kontynuowano współpracę w ramach Polsko – Niemieckiego Towarzystwa
Zdrowia Psychicznego. Katarzyna Prot i Bogdan Krzystoszek uczestniczyli w konferencji Towarzystwa w Padeborn.
66
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
ZAKŁAD PSYCHOLOGII
I PROMOCJI ZDROWIA PSYCHICZNEGO
Kierownik: prof. dr hab. n. hum. Cz. Czabała
Ilość zatrudnionych pracowników kliniki/zakładu na dzień 31.12.2010
Wg wymiaru etatu
naukowo-badawczych
inżynieryjno-technicznych
Zatrudnienie w działalności B+R
Rodzaj działalności naukowej
Lista A MNiSW/sumaryczny IF = 2,272
Lista B MNiSW
Autorstwo całości (j.ang)
Autorstwo rozdziału (j.ang)
Autorstwo całości (j.pol)
Autorstwo rozdziału (j.pol)
zastosowania praktyczne
projekty Programu Ramowego Unii Europejskiej
kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej
kontrakty w ramach programów spoza UE
projekty naukowe MNiSW
inne projekty naukowe
badania leków
tematy statutowe
cytowania
Publikacje w formie
pełnej pracy
Monografie
6,75
5
7
Liczba
2
5
0
2
0
7
0
2
2
2
0
2
0
2
9
Tematy realizowane w ramach działalności statutowej
Kultura szkoły a zachowania ryzykowne i samopoczucie uczniów
(temat nr 23; etap I z 2-letnich badań; kierownik: dr K. Okulicz-Kozaryn)
Celem projektu jest analiza kultury szkoły, ocena jej związków z samopoczuciem i zachowaniami uczniów oraz opracowanie wskazówek dla szkół i nauczycieli dotyczących praktycznego wykorzystania wyników badań w tym zakresie.
Badania mają charakter jakościowo-ilościowy i są prowadzone we współpracy z wytypowanymi szkołami. W 2010 roku nawiązano współpracę badawczą
z czterema gimnazjami warszawskimi zróżnicowanymi pod względem wielkości, lokalizacji i oceny ich kultury przez Kuratorium. Opracowano narzędzia badawcze: arkusz obserwacji szkoły, arkusz zbierania danych z dokumentów szkolnych, ankietę dla uczniów i ankietę dla nauczycieli. Przeprowadzono trzykrotne
obserwacje każdej ze szkół. Zebrano dane ankietowe od 287 uczniów ze wszystkich (16) klas drugich działających w badanych gimnazjach. Przygotowano klucz
kodowy umożliwiający założenie elektronicznej bazy danych.
•
Działalność naukowo-badawcza
67
Proces adaptacji do doświadczeń życiowych a zdrowie dorastających,
młodych dorosłych i osób z problemami zdrowia psychicznego
(temat nr 24; etap III z 3-letnich badań, kierownik: dr I. Jelonkiewicz)
Celem jest określenie uwarunkowań procesu adaptacji do doświadczeń życiowych w grupie osób zdrowych i osób z problemami zdrowia psychicznego oraz
określenie psychospołecznych korelatów zdrowia badanych grup. Opis wykonanych badan i uzyskanych wyników: zgodnie z planem: a) powiększono próbę
pacjentów psychiatrycznych z 79 do 129 osób, b) w bazie danych umieszczono
wszystkie wyniki, skonstruowano nowe wskaźniki m.in. do pomiaru subiektywnego dobrostanu, objawów psychopatologicznych, c) przeprowadzono II część
analizy psychometrycznej nowych narzędzi badawczych na danych pochodzących
z próby maturzystów i studentów, d) opracowano modele zależności przyczynowych dotyczących wpływu zasobów rodzinnych na subiektywne zdrowie w próbie
maturzystów i studentów, e) przygotowano serię opracowań wyników w postaci
wystąpień na konferencjach i publikacji przygotowanych do druku, f) wstępne
wyniki w próbie klinicznej umożliwiły otwarcie w IPiN przewodu doktorskiego
mgr A. Kühn-Dymeckiej. Potwierdzono hipotezy dotyczące pozytywnej zależności między: a) zasobami indywidualnymi i środowiskowymi a zdrowiem, b) pozytywnym afektem i elastycznością.
Analiza jakościowa i ilościowa nowej narracyjnej techniki pomiaru dobrostanu psychicznego wykazała, że „Linia życia” jest trafnym i rzetelnym narzędziem
w próbach nieklinicznych i wśród pacjentów z zaburzeniami psychicznymi.
W analizach ścieżkowych wykazano, że pozytywny afekt pełni funkcję mediatora
wpływu zasobów na zdrowie w grupie studentów, w grupie licealistów podobną
rolę spełnia poczucie koherencji. Analizy wykazały, że: GHQ-12, Skala Nastroju,
Skala SWB, Skal prężności Ego, Mocne Strony Rodziny, Skala Spostrzeganego
Wsparcia Społecznego mają dobre właściwości psychometryczne.
Prace z realizacji tematu badawczego: Jelonkiewicz I. Resources and coping styles utilized by Warsaw adolescents, Polish Psychological Bulletin, 2010;
vol.41, 8‒19; Jelonkiewicz I. (2010). Personal resources and subjective well-being of adolescents, Psychology & Health, vol.25, Issue 6, Suplement, 137‒376
•
Projekty Programu Ramowego Unii Europejskiej
EMILIA – Empowerment of Mental Illness Service Users: Life Long
Learning, Integration and Action (Umocnienie pacjentów psychiatrycznej opieki zdrowotnej na drodze kształcenia ustawicznego, integracji
i współdziałania)
(6FP LifeSciHealth; nr umowy: 513435; (CIT 3); koordynator: Middlesex
University Higher Education Corporation, Londyn, Wielka Brytania; koordynator w Polsce: prof. Cz. Czabała, kierownik w IPiN: dr hab., prof. M. Anczewska; czas realizacji: 01.09.2005‒01.03.2010)
Obecny etap pracy: III. Działania w 2010: Koordynowanie zadań zmierzających do zakończenia projektu i przygotowania raportu końcowego. Przygotowanie
raportu końcowego dla koordynatora projektu i Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa
•
68
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Wyższego. Opracowanie przeglądu opublikowanej w 2009 roku literatury dotyczącej procesu zdrowienia i samozarządzania chorobą, jako elementów społecznego
włączenia osób z zaburzeniami psychicznymi.
Empowerment Research Area – DataPrev – Developing the evidence base
for Mental Health Promotion and Prevention in Europe: a Database of
programmes and the production of guidelines for policy and practice.
(Tworzenie i rozwijanie bazy praktyki w promocji zdrowia psychicznego
i zapobieganiu zaburzeniom psychicznym w Europie: baza danych programów i tworzenie wytycznych dla polityki i praktyki)
(6FP European Research Area; nr umowy: SP5A-CT-2007‒044145; koordynator: Stichting Katholieke Universiteit, Netherlands; koordynator w Polsce i kierownik w IPiN: prof. Cz. Czabała; czas realizacji: 01.09.2007‒31.08.2010)
Obecny etap pracy: II. W 2010 roku w ramach projektu dokonano ekstrakcji
danych ze wszystkich artykułów dotyczących interwencji włączonych do przeglądu. Sporządzono tabele uwzględniające następujące informacje o programie:
cel, opis interwencji, ilość grup eksperymentalnych i kontrolnych, intensywność
i czas trwania, populacja, zakres badań follow up, instrumenty oceny, wyniki,
wnioski. Następnie podzielono interwencje na grupy tematyczne, w obrębie których przeprowadzono analizy mające na celu opis podstawowych charakterystyk
i zastosowanych metod oraz ocenę ich skuteczności. Przygotowano końcowy
raport z programu. Opracowano publikację (autorzy: Czabała C., Charzyńska
K. i Mroziak B.) i wysłano do International Health Promotion Journal. Wyniki
zostały zaprezentowane na ogólnoświatowej konferencji poświęconej promocji zdrowia psychicznego (The Sixth World Conference on the Promotion of
Mental Health and Prevention of Mental and Behavioral Disorders, Washington,
17‒19.11.2010).
•
Kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej
BUILDING CAPACITY – Implementing Coordinated Alcohol Policy in
Europe (Wdrażanie Skoordynowanej Polityki Wobec Alkoholu w Europie
„Wzmacnianie kompetencji”)
(nr umowy 2006326; koordynator projektu: Institut za Varovanje Zdravja Republike Slovenie (Instytut Zdrowia Publicznego w Słowenii); kierownik w IPiN:
dr J. Moskalewicz, główny wykonawca: mgr A. Pisarska; czas realizacji:
07.05.2007‒07.05.2010)
Obecny etap pracy: III. Projekt Komisji Europejskiej, kierowany przez Instytut Zdrowia Publicznego Republiki Słowenii, poświęcony był polityce rozwiązywania problemów związanych z alkoholem w Europie. W projekcie wzięli udział
reprezentanci 31 krajów oraz 10 organizacji międzynarodowych. Celem projektu było wspieranie Komisji Europejskiej oraz państw członkowskich we wdrożeniu dokumentu „Strategia UE w zakresie wspierania państw członkowskich
w ograniczaniu szkodliwych skutków spożywania alkoholu”, opublikowanego
12 października 2006 roku w Brukseli. Cele strategiczne projektu koncentrowały
•
Działalność naukowo-badawcza
69
się na rozwoju potencjału sprzyjającego rozwiązywaniu problemów związanych
z alkoholem. Projekt obejmował 10 Pakietów Roboczych, które dotyczyły głównie
rozwoju i upowszechniania wiedzy na temat skutecznych polityk wobec alkoholu
oraz wspierania regionalnych i lokalnych rozwiązań w tym zakresie. Zadania Instytutu Psychiatrii i Neurologii polegały na współpracy z przedstawicielami instytucji odpowiedzialnych za poszczególne pakiety poprzez dostarczanie odpowiednich informacji oraz uczestniczenie w konferencjach oraz spotkaniach roboczych
realizatorów projektu. W maju 2010 roku projekt został zakończony.
Pełny opis grantu w Zakładzie Badań nad Alkoholizmem i Toksykomanami.
ReDNet – Recreational Drugs’ European Network: an ICT prevention
service addressing the use of novel compounds in vulnerable individuals
(Europejska Sieć ds. Rekreacyjnych Narkotyków: teleinformatyczne centrum prewencji zajmujące się zażywaniem nowych substancji psychoaktywnych przez osoby z grupy ryzyka)
(nr umowy 2009 12 16; koordynator projektu: Uniwersity of Hertordshire
Higher Education Corporation (UH); koordynator projektu w Polsce:
dr J. Moskalewicz; główny wykonawca: mgr A. Pisarska; czas realizacji:
01.04.2010‒31.03.2012)
Obecny etap pracy: I. Celem program ReDNet jest opracowanie programu działań profilaktycznych skoncentrowanych na nowych substancjach psychoaktywnych
pochodzenia syntetycznego lub roślinnego oraz mieszankach tych substancji (tzw.
„dopalacze”). Działania te będą realizowane przy użyciu narzędzi określanych mianem Technologii Informacyjnych i Komunikacyjnych (ICT). Adresatami programu
są osoby, u których doszło już do rozwoju problemów związanych z używaniem
substancji psychoaktywnych, a które nie są skłonne szukać informacji lub pomocy specjalistycznej bądź nie mają do takiej pomocy dostępu. Działania programu
będą polegały również na przekazywaniu i udostępnianiu aktualnych informacji
o nowych nielegalnych/rekreacyjnych substancjach profesjonalistom pracującym
bezpośrednio z młodymi osobami, problemowymi użytkownikami substancji psychoaktywnych. W roku 2010 przedstawiciele Instytutu Psychiatrii i Neurologii
uczestniczyli w dwóch spotkaniach roboczych (w Luksemburgu oraz Londynie),
a także w siedmiu telekonferencjach. Opracowany został ponadto przegląd literatury polskiej dotyczącej problematyki dopalaczy oraz zastosowania narzędzi ICT
w profilaktyce. Przygotowano też dla młodzieży oraz specjalistów z dziedziny uzależnień wstępne wersje kwestionariuszy dotyczących wiedzy o nowych substancjach psychoaktywnych i potrzeb respondentów w tym zakresie.
Pełny opis grantu w Zakładzie Badań nad Alkoholizmem i Toksykomanami.
•
Kontrakty w ramach programów spoza Unii Europejskiej
•
Warsaw Adolescent Study: A Longitudinal Study on Risk and Resilience
(Badania warszawskich gimnazjalistów: Rola czynników ryzyka i czynników chroniących w rozwoju zachowań problemowych u młodzieży
szkolnej)
70
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
(grant nr 5R01TW007647‒02; koordynator: Department of Heath and Human Services, Fogarty International Center; koordynator w IPiN: dr K. Ostaszewski; wykonawcy: mgr A. Borucka, dr K. Kocoń, dr K. Okulicz-Kozaryn,
mgr A. Pisarska, mgr A. Rustecka-Krawczyk, mgr M. Wójcik; czas realizacji:
08.01.2006‒31.05.2011)
Celem 3 letnich badań była ocena uwarunkowań zachowań problemowych
(używanie substancji, wykroczenia, przemoc, wagary) w populacji gimnazjalistów z Warszawy. Wielozmiennowe analizy, w których wykorzystano dane
z trzech pomiarów (pierwszy pomiar N=3103, drugi – N=3083, trzeci N=3114)
wskazują, że subiektywne normy przeciwne piciu alkoholu, pozytywny stosunek
do nauczycieli, udział w praktykach i uroczystościach religijnych, oraz dodatkowe zajęcia konstruktywne zainteresowania są uniwersalnymi czynnikami chroniącymi. Do najsilniejszych czynników ryzyka należy wysoka potrzeba doznań
oraz negatywne wpływy rówieśnicze. Mimo oczekiwanego ochronnego działania,
wsparcie emocjonalne przyjaciół oraz udział w grupowych zajęciach sportowych
wiązał się z większym ryzykiem zachowań problemowych gimnazjalistów. Wyniki dokumentują, że w okresie nauki w gimnazjum zmniejsza się nasilenie czynników ochronnych i jednocześnie zwiększa się ekspozycja na czynniki ryzyka: silniejsza staje się potrzeba doznań, pojawia się więcej problemów emocjonalnych,
spada autorytet szkoły i nauczycieli, a rówieśnicy częściej modelują ryzykowne
zachowania. Sprzyja to zwiększaniu się rozpowszechnienia zachowań ryzykownych w tym okresie rozwojowym.
Collaborative International Substance Abuse Research Training Program
(grant nr TW05818‒06; koordynator: Uniwersytet Michigan, Fogarty International Grant; koordynator projektu w Polsce: prof. Cz. Czabała; czas realizacji: 23.09.2006‒30.04.2011)
Obecny etap pracy: II. Zakład Psychologii i Promocji Zdrowia Psychicznego
i Zespół Profilaktyki i Leczenia Uzależnień w 2010 r. kontynuował współpracę z University of Michigan (USA) w zakresie 5-letniego grantu Fogarty’ego:
COLLABORATIVE INTERNATIONAL SUBSTANCE ABUSE RESEARCH
TRAINING PROGRAM, w który zaangażowane były również Center for Treatment of Drug Dependencies, Bratislava, Slovakia, Department of Psychiatry and
Narcology, Riga Stradins University, Latvia; Institute of Neurology, Psychiatry
& Narcology of the Ukrainian Academy of Medical Sciences, Kharkiv; Ukrainian Research Institute of Social, Forensic Psychiatry and Narcology, Ministry of
Health, Kiev. Priorytetem realizowanym w ramach tego projektu jest kształcenie
kadr młodych naukowców w zakresie problematyki badań naukowych dotyczących substancji uzależniających i uzależnień. Na działania w zakresie realizowanego projektu składały się:
1. Warsztaty: Methods for Biomedical and Psychosocial Addiction Research III,
które odbyły się w Bratysławie (Słowacja) w dniach 24‒27, wrzesień 2010
i w których wzięli udział naukowcy z USA. Polski, Słowacji, Ukrainy i Łotwy.
2. Roczne stypendia naukowe w USA, w których wzięły udział osoby z Polski,
Łotwy, Słowacji i Ukrainy
•
Działalność naukowo-badawcza
71
3. Kontynuowanie wspólnych prac naukowych naukowców z USA i naukowców korzystających z wcześniejszych stypendiów.
Inne projekty naukowe
Ewaluacja Programu Wzmacniania Rodziny etap I (pre-test) w ramach
Krajowego Programu Przeciwdziałania Narkomanii 2010/2011
(grant KBdsPN; nr umowy: 6/GA/10); kierownik projektu: dr Katarzyna Okulicz-Kozaryn; wykonawcy: dr K. Kocoń; etap pracy I; czas realizacji:
04.01.2010‒31.03.2011)
Zadania zrealizowane w ramach projektu w 2010 roku stanowią pierwszy etap
ewaluacji Programu Wzmacniania Rodziny (PWR) przeznaczonego dla dzieci
w wieku 10‒14 lat i ich rodziców. Celem badań jest ocena wpływu programu na:
picie alkoholu i używanie innych substancji psychoaktywnych przez młodzież;
relacje rodzic-dziecko i praktyki wychowawcze rodziców.
1. Opracowano narzędzia badawcze – ankiety dla dzieci, rodziców i realizatorów zajęć.
2. Ośrodki z różnych miejsc w kraju zainteresowane udziałem w projekcie,
podzielono losowo na grupę eksperymentalną (N=13) i kontrolną (N=7).
We wszystkich ośrodkach został przeprowadzony, wg jednolitych zasad, nabór rodzin do projektu badawczego. Wszystkie rodziny otrzymywały takie
same informacje na temat projektu i podpisały formularz zgody na udział
w badaniach.
3. Przeszkolono realizatorów badań.
4. Zebrano wywiady kwestionariuszowe w rodzinach. W badaniach wzięło udział
551 rodzin (rodzic + dziecko), w tym z grupy eksperymentalnej – 317 rodzin,
a kontrolnej – 234. Jakość realizacji badań terenowych została zweryfikowana
poprzez wywiady z ok. 19% próbką rodziców.
5. Założono i zweryfikowano elektroniczną bazę danych.
•
•
Badania ankietowe rozpowszechnienia używania alkoholu i innych substancji psychoaktywnych wśród uczniów iławskich gimnazjów 2010
(projekt finansowany ze środków budżetowych Urzędu Miasta Iława; kierownik: mgr K. Bobrowski; I etap projektu na lata 2010/2011)
Celem badań jest:
1. Ocena rozpowszechnienia używania substancji psychoaktywnych oraz innych zachowań ryzykownych wśród młodzieży iławskich gimnazjów,
2. Ocena trendów, na podstawie trzech kolejnych edycji badań realizowanych
w latach 2001, 2005 i 2010.
W 2010 roku zrealizowano następujące zadania:
– uzgodniono z przedstawicielami Urzędu Miasta Iława zakres planowanych badań;
– przygotowano narzędzia badawcze;
– opracowano pytania ankietowe pozwalające na oszacowanie rozpowszechnienia różnych zachowań ryzykownych: picie alkoholu i używanie innych
72
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
substancji psychoaktywnych, z uwzględnieniem „dopalaczy”, przemoc
wobec innych, w tym cyber-przemoc, zachowania sprzeczne z prawem,
różne formy hazardu, nadmierne korzystanie z gier i komputera;
– przeszkolono zespół ankieterów w celu zapewnienia wysokiej jakości
prowadzonych badań;
– sprawowano nadzór merytoryczny nad przebiegiem badań.
Badania ankietowe, przeprowadzone na przełomie listopada i grudnia 2010
roku, objęły populację uczniów z klas pierwszych i trzecich iławskich gimnazjów
(27 klas). Docelowa populacja liczyła 713 uczniów. Uzyskano dane od 618 badanych, czyli 87% populacji. Z powodu nieobecności w szkole nie uczestniczyło
w badaniach 69 uczniów, w 26 przypadkach rodzice nie wyrazili zgody na udział
ich dzieci w badaniach.
Dodatkowe informacje o działalności kliniki
W ramach 3-letniego programu badań statutowych porównywano adaptację
do niekorzystnych sytuacji życiowych w grupach dorastającej młodzieży, młodych dorosłych i pacjentów z zaburzeniami zdrowia psychicznego. Wykazano
związki między zasobami indywidualnymi (poczucie koherencji, elastyczność,
pozytywny afekt) a zdrowiem badanych uczniów, studentów, pacjentów. Przygotowano użyteczne narzędzia: RSA (do pomiaru elastyczności), Linia życia (ocena
dobrostanu psychicznego), Niekorzystne sytuacje (dostosowanie do niekorzystnych sytuacji życiowych).
Rozpoczęto analizę danych z 3 letnich badań longitudinalnych (pierwszy pomiar N=3103, drugi – N=3083, trzeci N=3114) dotyczących zachowań problemowych (używanie substancji, wykroczenia, przemoc, wagary) w populacji gimnazjalistów z Warszawy. Wyniki dokumentują, że w okresie nauki w gimnazjum
zmniejsza się nasilenie czynników ochronnych i jednocześnie zwiększa się ekspozycja na czynniki ryzyka: silniejsza staje się potrzeba doznań, pojawia się więcej
problemów emocjonalnych, spada autorytet szkoły i nauczycieli, a rówieśnicy częściej modelują ryzykowne zachowania. Sprzyja to zwiększaniu się rozpowszechnienia zachowań ryzykownych w tym okresie rozwojowym.
We współpracy z kilkoma krajowymi ośrodkami badawczymi przygotowano
i wydano drukiem monografię Promocja zdrowia psychicznego. Badania i działania w Polsce, cz. druga, pod red. K. Okulicz-Kozaryn i K. Ostaszewskiego;
prezentującą aktualne dokonania badawcze i aplikacyjne w zakresie promocji
zdrowia psychicznego w Polsce. Nasz program profilaktyczny „Fantastyczne
Możliwości” został umieszczony w europejskej bazie programów profilaktycznych the Exchange on Drug Demand Reduction Action (EDDRA), gdzie otrzymał trzeci, najwyższy poziom jakości.
73
Działalność naukowo-badawcza
ZAKŁAD BADAŃ NAD ALKOHOLIZMEM
I TOKSYKOMANIAMI
Kierownik: dr n. hum. J. Moskalewicz
Ilość zatrudnionych pracowników kliniki/zakładu na dzień 31.12.2010
Wg wymiaru etatu
naukowo-badawczych
inżynieryjno-technicznych
5
2
Zatrudnienie w działalności B+R
6
Rodzaj działalności naukowej
Lista A MNiSW/sumaryczny IF = 6,533
Lista B MNiSW
Autorstwo całości (j.ang)
Autorstwo rozdziału (j.ang)
Autorstwo całości (j.pol)
Autorstwo rozdziału (j.pol)
zastosowania praktyczne
projekty Programu Ramowego Unii Europejskiej
kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej
kontrakty w ramach programów spoza UE
projekty naukowe MNiSW
inne projekty naukowe
badania leków
tematy statutowe
cytowania
Publikacje w formie
pełnej pracy
Monografie
Liczba
3
4
0
6
1
1
0
1
8
0
0
0
0
1
11
Tematy realizowane w ramach działalności statutowej
Ocena wpływu integracji z Unią Europejską na krajową politykę wobec
substancji psychoaktywnych
(temat nr 25; etap II z 3-letnich badań; kierownik: dr G. Świątkiewicz)
W drugim roku realizacji projektu identyfikowano i analizowano treść dokumentów unijnych dotyczących ogólnych zaleceń odnośnie do strategii ograniczania zdrowotnych i społecznych szkód związanych z używaniem alkoholu
i narkotyków. Analizą objęto też proces wypracowywania rekomendacji dotyczących lecznictwa i działań zmniejszających ryzyko wykluczania społecznego osób
nadużywających substancji psychoaktywnych. Powstały cztery wstępne opracowania dotyczące tych zagadnień: dokonano przeglądu i analizy europejskiej literatury tematu. Wyniki badań prowadzonych dzięki grantom UE nie znalazły
do tej pory odzwierciedlenia w Europejskich Planach Działania wobec Alkoholu.
W dokumentach UE silny nacisk kładziony jest na edukację a nie ograniczanie
dostępności alkoholu. Wydaje się, że w wielu krajach europejskich obserwujemy
proces liberalizacji polityki wobec narkotyków Jeszcze do niedawna dominowało
•
74
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
przekonanie, że użytkownicy narkotyków to ludzie szczególnie zagrożeni społeczną degradacją. Część badań wskazuje, że to status społeczny konsumenta narkotyków a nie rodzaj zażywanej substancji ma znaczący wpływ na doświadczane
przez niego szkody zdrowotne i społeczne.
Projekty Programu Ramowego Unii Europejskiej
AMPHORA – Alcohol Measures for Public Health Research Alliance
(Zdrowie Publiczne a Wskaźniki Spożycia Alkoholu)
(7FP HEALTH; nr umowy: F2‒2009‒223059; koordynator projektu: Hospital Clinic i Provincial de Barcelona, Hiszpania; kierownik projektu w Polsce
dla pakietów 4, 5 i 8: dr J. Moskalewicz, kierownik projektu w Polsce dla pakietu 3: dr G. Świątkiewicz.; dla pakietu 4: mgr M. Bujalski; czas realizacji:
01.01.2009-30.12.2012)
Obecny etap pracy II. Jest to czteroletnie przedsięwzięcie, współfinansowane
przez Komisję Europejską, badające wiele aspektów polityki i problematyki alkoholowej w krajach Unii. Uczestniczy w nim 16 krajów UE. W zakres projektu
wchodzą różne obszary tematyczne. W części dotyczącej wpływu marketingu
alkoholowego na młodych ludzi rozpoczęto prace nad analizą materiału jakościowego z badań fokusowych przeprowadzonych w szkołach gimnazjalnych w Warszawie i Zamościu. Badano dwie grupy wiekowe – 11 i 13-latków. W ilościowej
części projektu rozpoczęto badania kwestionariuszowe w klasach pierwszych
szkół gimnazjalnych w Warszawie oraz Zamościu na próbie 2500 uczniów. W ramach pakietu „Kulturowe determinanty polityki alkoholowej” zidentyfikowano
źródła danych na temat społecznych, kulturowych i demograficznych czynników
potencjalnie wpływających na ogólny poziom spożycia alkoholu i rozpowszechnienie społecznych i zdrowotnych konsekwencji jego używania. Wskaźniki ilościowe zostały wprowadzone do bazy danych obejmującej lata 1960‒2005. Zidentyfikowano również źródła danych jakościowych, dotyczących polityki alkoholowej i wybranych społeczno ekonomicznych przemian w latach 1960–2005.
Trwają prace nad stworzeniem takiego modelu opisu zmiennych jakościowych,
który umożliwiałby porównania międzynarodowe.
•
Kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej
SMART – Standardizing measurement of alcohol-related troubles (Standaryzowanie pomiaru zaburzeń związanych z alkoholem)
(nr umowy 200730; koordynator projektu: Instytut Psychiatrii i Neurologii,
Warszawa; koordynator projektu w Polsce: dr J. Moskalewicz, wykonawca:
mgr J. Sierosławski, dr W. Lechowicz; czas realizacji: 01.09.2008-31.08.2010)
Obecny etap pracy: III. Celem projektu SMART było wypracowanie wspólnej wystandaryzowanej metodologii badań ankietowych nad spożyciem alkoholu oraz wystandaryzowanej metodologii analiz kosztów i korzyści (cost-benefit)
polityk alkoholowych. W 2010 r. opracowano wyniki badania pilotażowego zrealizowanego w 9 krajach z 10 uczestniczących w projekcie. Na ich podstawie
•
Działalność naukowo-badawcza
75
zaproponowano standardową metodologię, na którą składa się kwestionariusz
oraz protokół badania. Spośród różnych metod pomiaru spożycia alkoholu testowanych w pilotażu za podstawę do opracowania standardowej metodologii
wybrano metodę częstość – ilość w odniesieniu do każdego z napojów alkoholowych traktowanych osobno. Zaproponowano także zastosowanie pytań o częstotliwość picia co najmniej 6 i co najmniej 12 porcji alkoholu przy jednej okazji
jako wskaźników picia nadmiernego (binge drinking). Zarekomendowano zastosowanie RAPS jako narzędzia screeningowego do oszacowania rozpowszechnienia picia problemowego.Na podstawie publikowanej i niepublikowanej literatury naukowej, została opracowana metodologia analizy kosztów i korzyści
konsumpcji alkoholu, z uwzględnieniem wytycznych WHO.
BUILDING CAPACITY – Implementing Coordinated Alcohol Policy in
Europe (Wdrażanie Skoordynowanej Polityki Wobec Alkoholu w Europie „Wzmacnianie kompetencji”)
(nr umowy 2006326; koordynator projektu: Institut za Varovanje Zdravja Republike Slovenie (Instytut Zdrowia Publicznego w Słowenii); kierownik w IPiN:
dr J. Moskalewicz, główny wykonawca: mgr A. Pisarska; czas realizacji:
07.05.2007-07.05.2010)
Obecny etap pracy: III ostatni. Projekt Komisji Europejskiej, kierowany przez
Instytut Zdrowia Publicznego Republiki Słowenii, poświęcony był polityce rozwiązywania problemów związanych z alkoholem w Europie. W projekcie wzięli udział reprezentanci 31 krajów oraz 10 organizacji międzynarodowych. Celem projektu było wspieranie Komisji Europejskiej oraz państw członkowskich
w wdrożeniu dokumentu „Strategia UE w zakresie wspierania państw członkowskich w ograniczaniu szkodliwych skutków spożywania alkoholu”, opublikowanego 12 października 2006 roku w Brukseli.
Cele strategiczne projektu koncentrowały się na rozwoju potencjału sprzyjającego rozwiązywaniu problemów związanych za alkoholem. Projekt obejmował
10 Pakietów Roboczych, które dotyczyły głównie rozwoju i upowszechniania
wiedzy na temat skutecznych polityk wobec alkoholu oraz wspierania regionalnych i lokalnych rozwiązań w tym zakresie.
•
PROMO – Best Practice In Promoting Mental Heath In Socially Marginalized People In Europe (Dobre praktyki w promowaniu zdrowia psychicznego w odniesieniu do grup zagrożonych społeczną marginalizacją
w Europie)
(nr umowy 2006328; koordynator projektu: Queen Mary and Westfield College, University of London, UK; kierownik w IPiN: dr J. Moskalewicz; główny
wykonawca: mgr M. Welbel; czas realizacji: 01.09.2007-01.09.2010)
Obecny etap pracy: III ostatni. Celem projektu PROMO była identyfikacja
dobrych praktyk w ochronie zdrowia psychicznego dla grup zagrożonych marginalizacją społeczną w Europie. Badania koncentrowały się na kwestii zapewniania opieki zdrowotnej i pomocy społecznej osobom doświadczającym problemów
związanych ze zdrowiem psychicznym oraz należącym do jednej z sześciu grup:
•
76
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
długotrwale bezrobotnych, bezdomnych, zajmujących się prostytucją „uliczną”,
uchodźców, osób starających się o statut uchodźcy lub azyl polityczny, imigrantów o nieuregulowanym statusie, społeczności romskich/wspólnot wędrownych.
Badania były prowadzone w stolicach lub innych dużych miastach 14 państw UE:
Austrii, Belgii, Czech, Francji, Hiszpanii, Holandii, Irlandii, Niemiec, Polski, Portugalii, Szwecji, Węgier, Wielkiej Brytanii i Włoch. Wyniki badań PROMO wykazały, iż mimo różnic w ochronie zdrowia psychicznego w państwach EU, w poszczególnych państwach zidentyfikowano podobne bariery w świadczeniu odpowiedniej
opieki i dostępie do usług dla osób z grup zagrożonych marginalizacją społeczną.
W oparciu o istniejące rozwiązania oraz na podstawie rekomendacji ekspertów
z poszczególnych państw opracowano zbiór elementów dobrych praktyk.
EUGATE – Best Practice In Access, Quality and Appropriateness of Heath
Services for Immigrants In Europe (Europejskie Dobre Praktyki w Dostępie, Jakości i Adekwatności Ochrony Zdrowia dla Imigrantów w Europie)
(nr umowy 2006129; koordynator projektu: Queen Mary and Westfield College,
University of London, Londyn, Wielka Brytania; koordynator projektu w Polsce: dr J. Moskalewicz; główny wykonawca: mgr Marta Welbel; czas realizacji:
01.01.2008‒31.12.2010)
Obecny etap pracy: III ostatni. Głównym celem projektu EUGATE była identyfikacja dobrych praktyk w opiece zdrowotnej dla imigrantów. W ramach projektu
dokonano przeglądu praw i dokumentów strategicznych, zebrano również opinie
ekspertów na temat elementów konstytuujących dobre praktyki oraz opinie i doświadczenia specjalistów zatrudnionych w różnych typach placówek służby zdrowia. Badanie przeprowadzono w 16 krajach Unii Europejskiej: w Austrii, Belgii, Danii, Finlandii, Francji, Grecji, Hiszpanii, Holandii, na Litwie, w Niemczech, Polsce,
Portugalii, Szwecji, na Węgrzech, w Wielkiej Brytanii oraz we Włoszech. Zgodnie
z dyrektywami unijnymi, przeglądu dokonano w odniesieniu do następujących grup
imigrantów: imigrantów o uregulowanym statusie, imigrantów o nieuregulowanym
statusie, osób ubiegających się o status uchodźcy lub azyl polityczny, uchodźców
oraz ofiar handlu ludźmi. W roku 2010 zebrano wyniki badań przeprowadzonych
w państwach biorących udział w projekcie oraz opracowano podsumowanie, zawierające zbiór rekomendacji oraz dobrych praktyk, który rozesłany będzie do instytucji
i organizacji związanych z kształtowaniem strategii wobec imigrantów na poziomie
polityki europejskiej oraz poszczególnych państw członkowskich UE.
•
SDDCare – Senior drug dependents and care structere (Seniorzy uzależnieni od narkotyków i struktury opieki)
(nr umowy 2006346; koordynator projektu: Instytut Nauk Stosowanych (Institute of Applied Sciences), Frankfurt, Niemcy; koordynator projektu
w Polsce: dr J. Moskalewicz; wykonawca: M. Zygadło; czas realizacji:
01.01.2008‒30.06.2010)
Obecny etap pracy: III ostatni. Celem projektu, w którym uczestniczyły ośrodki z Niemiec, Austrii, Szkocji i Polski była ocena potrzeb starszych konsumentów
narkotyków oraz adekwatności istniejącego systemu opieki. Stwierdzono, że mimo
•
Działalność naukowo-badawcza
77
postępującego starzenia się konsumentów narkotyków, dostępna oferta terapeutyczna skierowana jest głównie do ludzi młodych. W całym kraju udało się zidentyfikować zaledwie kilka programów uwzględniających specyficzne potrzeby starszego
pokolenia narkomanów w wieku 40‒50 lat, którzy już teraz stanowią jedną czwartą wszystkich pacjentów. Sformułowano polskie zasady polityki wobec narkotyków, uwzględniające potrzeby narkomanów-seniorów, w tym specyficzne potrzeby
związane z leczeniem somatycznym, leczeniem substytucyjnym, ze świadczeniami
z zakresu ograniczania szkód, partycypacją w ruchach społecznych. Podkreślono
potrzebę stworzenia mechanizmów demokratycznych umożliwiających artykulację
tych potrzeb i udział w debacie publicznej. Dla jej zainicjowania zorganizowano
ogólnokrajową konferencję, w której wśród setki uczestników znalazło się kilkunastu uzależnionych-seniorów.
ReDNet – Recreational Drugs’ European Network: an ICT prevention
service addressing the use of novel compounds in vulnerable individuals
(Europejska Sieć ds. Rekreacyjnych Narkotyków: teleinformatyczne centrum prewencji zajmujące się zażywaniem nowych substancji psychoaktywnych przez osoby z grupy ryzyka)
(nr umowy 2009 12 16; koordynator projektu: Uniwersity of Hertordshire
Higher Education Corporation (UH); koordynator projektu w Polsce:
dr J. Moskalewicz; główny wykonawca: mgr A. Pisarska; czas realizacji:
01.04.2010‒31.03.2012)
Obecny etap pracy: I. Celem programu ReDNet jest opracowanie programu
działań profilaktycznych skoncentrowanych na nowych substancjach psychoaktywnych pochodzenia syntetycznego lub roślinnego oraz mieszankach tych substancji (tzw. „dopalacze”). Działania te będą realizowane przy użyciu narzędzi
określanych mianem Technologii Informacyjnych i Komunikacyjnych (ICT). Adresatami programu są osoby, u których doszło już do rozwoju problemów związanych z używaniem substancji psychoaktywnych a które nie są skłonne szukać
informacji lub pomocy specjalistycznej, bądź nie mają do takiej pomocy dostępu. Działania programu będą polegały również na przekazywaniu aktualnych
informacji o nowych nielegalnych/rekreacyjnych substancjach profesjonalistom
pracujących bezpośrednio z młodymi osobami, problemowymi użytkownikami
substancji psychoaktywnych. W roku 2010 przedstawiciele Instytutu Psychiatrii
i Neurologii uczestniczyli w dwóch spotkaniach roboczych (w Luksemburgu oraz
Londynie) a także w siedmiu telekonferencjach. Dokonano przeglądu literatury polskiej dotyczącej problematyki dopalaczy oraz zastosowana narzędzi ICT
w profilaktyce. Przygotowano też wstępne wersje kwestionariuszy dla młodzieży
oraz specjalistów z dziedziny uzależnień.
•
•
EQUS Study on the Development of an EU Framework for minimum
quality standards and benchmarks in drug demand reduction (Badania
nad opracowaniem ram prawnych dla państw UE w odniesieniu do minimalnych standardów jakości w dziedzinie związanej z ograniczaniem popytu na narkotyki)
78
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
(nr umowy DG JLS 2010/DPiP/PR/1023; koordynator projektu: Institute
for Public Health and Addiction, Zurych, Szwajcaria, koordynator projektu
w Polsce: dr J. Moskalewicz; wykonawca: mgr M. Welbel; czas realizacji:
01.04.2010‒31.03.2012)
Obecny etap pracy: II. Celem projektu jest opracowanie zbioru minimalnych
standardów jakości dotyczących leczenia, redukcji szkód oraz zapobiegania uzależnieniom od narkotyków. Przygotowane zalecenia będą zaprezentowane i omówione na Konferencji Europejskiej w Budapeszcie w maju 2011 r., a następnie zostaną zarekomendowane do wdrożenia przez państwa członkowskie UE. W roku
2010 dokonano przeglądu literatury, legislacji oraz wytycznych co do leczenia
i innych interwencji na temat obecnie obowiązujących lub rekomendowanych
standardów. Analizą udało się objąć niemal wszystkie państwa UE oraz dodatkowo USA, Kanadę oraz Australię. Polska, oprócz zbierania danych krajowych, odpowiedzialna jest również za zbieranie danych w 9 państwach UE z Europy Środkowo-Wschodniej: Bułgarii, Czech, Estonii, Litwy, Łotwy, Słowacji, Słowenii,
Rumunii i Węgier. Do końca 2010 roku wprowadzono do wspólnej bazy wszystkie informacje zebrane przez partnerów z poszczególnych państw, na spotkaniu
w Brukseli w grudniu 2010 roku omówiono kolejne etapy projektu. W kolejnym
kroku przeprowadzony zostanie Proces Delficki, w którym eksperci z krajów
UE będą starali się wyłonić wspólny zbiór minimalnych standardów możliwy
do wprowadzenia we wszystkich krajach UE.
EZOP – Epidemiology of Mental Disorders and Access to Care (Epidemiologia zaburzeń psychicznych i dostępność psychiatrycznej opieki
zdrowotnej)
(nr umowy E030/PO1/2008/02/85; projekt finansowany przez Norweski
Mechanizm Finansowy oraz Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru
Gospodarczego; koordynator projektu: Instytut Psychiatrii i Neurologii; koordynator projektu w Polsce: dr J. Moskalewicz; główny wykonawca:
dr G. Świątkiewicz; uczestnictwo: dr hab., prof. M. Anczewska, lek. J. Chrostek, lek. J. Mikulska, dr P. Świtaj, mgr J. Waszkiewicz, prof. J. Wciórka; czas
realizacji: 01.04.2009‒30.03.2011)
Obecny etap pracy II. Projekt jest finansowany przez Norweskie Mechanizmy Finansowe i realizowany we współpracy z Akademią Medyczną we Wrocławiu i Narodowym Instytutem Zdrowia Publicznego w Warszawie. Odnosi
się do priorytetu 2.5 Zdrowie i opieka nad dzieckiem (Health and Childcare).
EZOP opiera się na założeniu, że wiedza epidemiologiczna ma kluczowe znaczenie dla formułowania racjonalnych strategii ochrony zdrowia psychicznego
zarówno w sferze profilaktyki jak i poprawy dostępności do lecznictwa psychiatrycznego. W ramach projektu, po raz pierwszy w Polsce realizowane jest
na 10 000 próbie populacji generalnej, w wieku 18‒64 lata, badanie epidemiologiczne na temat rozpowszechnienia zaburzeń psychicznych. Instrumentem badawczym jest Composite International Diagnostic Interview (CIDI), rekomendowany przez WHO i do tej pory z powodzeniem używany w wielu badaniach
na całym świecie. W roku 2010 kontynuowano i ukończono adaptację kulturową
•
79
Działalność naukowo-badawcza
kwestionariusza. Podstawą adaptacji było przeprowadzenie i analiza 100 wywiadów kognitywnych, w których uczestniczyły osoby ze zdiagnozowanymi
zaburzeniami psychicznymi i respondenci bez zdiagnozowanych zaburzeń.
Przeprowadzono pilotaż narzędzia i na podstawie wyników pilotażu skorygowano elektroniczną wersję kwestionariusza oraz 59 stronicową „Książeczkę
Respondenta”. Opracowano komplet materiałów do scenariusza trzydniowych
szkoleń dla ankieterów. Przeszkolono 140 ankieterów z wszystkich regionów
Polski, którzy realizują badanie. Do końca roku zrealizowano 3000 wywiadów
(30% wielkości próby badawczej). W ramach promocji projektu sfinalizowano
prace nad kalendarzem zawierającym hasła promujące zdrowie psychiczne. Kalendarze otrzymują respondenci, którzy wyrażają zgodę na udział w badaniu.
Uruchomiono również stronę internetową projektu.
ZAKŁAD ORGANIZACJI OCHRONY ZDROWIA
Kierownik: dr n. hum. J. Moskalewicz
Ilość zatrudnionych pracowników kliniki/zakładu na dzień 31.12.2010
naukowo-badawczych
Wg wymiaru etatu
inżynieryjno-technicznych
Zatrudnienie w działalności B+R
Rodzaj działalności naukowej
Lista A MNiSW/sumaryczny IF = 0,364
Lista B MNiSW
Autorstwo całości (j.ang)
Autorstwo rozdziału (j.ang)
Autorstwo całości (j.pol)
Autorstwo rozdziału (j.pol)
zastosowania praktyczne
projekty Programu Ramowego Unii Europejskiej
kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej
kontrakty w ramach programów spoza UE
projekty naukowe MNiSW
inne projekty naukowe
badania leków
tematy statutowe
cytowania
Publikacje w formie
pełnej pracy
Monografie
3
5,25 +1
WHO
3
Liczba
2
1
0
0
0
2
0
0
0
0
0
0
0
2
3
80
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Tematy realizowane w ramach działalności statutowej
Analiza informacji dotyczących zasobów lecznictwa psychiatrycznego
i neurologicznego oraz rozpowszechnienie zaburzeń psychicznych i neurologicznych w Polsce
(temat nr 26; badanie roczne; kierownik: mgr L. Boguszewska)
W 2009 roku w Polsce funkcjonowały 1862 poradnie zdrowia psychicznego,
w tym poradnie dla dzieci i młodzieży, terapii uzależnienia od alkoholu i poradnie
dla uzależnionych od substancji psychoaktywnych. Udzielono w nich prawie 7 mln.
porad. Z opieki ambulatoryjnej skorzystało 1,451 mln. osób, w tym 28% pacjentów
pierwszorazowych. Wskaźnik rozpowszechnienia zburzeń psychicznych wyniósł
3 638 na 100 tys. ludności, wskaźnik zapadalności wyniósł 1021 na 100 tys. i jest
o 6% wyższy niż w roku poprzednim. Opiekę całodobową (w tym odwykową)
zapewniały 54 szpitale psychiatryczne, 113 szpitali ogólnych ze 191 oddziałami
psychiatrycznymi i odwykowymi, 34 oddziały w ośrodkach leczenia uzależnień
związanych z używaniem alkoholu, 70 oddziałów w ośrodkach rehabilitacyjnych
dla osób uzależnionych od substancji psychoaktywnych oraz 50 zakładów opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych. Ogólna liczba łóżek psychiatrycznych w 2009 roku wynosiła 31 824. Hospitalizacją objęto ponad 315 tys.
pacjentów, o 5% więcej niż w roku poprzednim. Najwięcej hospitalizacji spowodowanych było zaburzeniami, powstałymi w wyniku używania alkoholu (37%),
schizofrenii i zaburzeń schizotypowych (23%) oraz zaburzeń organicznych (14%).
W całej Polsce, w roku 2008 działało 2425 poradni neurologicznych, w których
udzielono ponad 5,5 mln. porad (o 14% więcej niż w roku poprzednim). Funkcjonowały 232 oddziały neurologiczne, w tym 24 dla dzieci, dysponujące łącznie
7915 łóżkami, w których liczba hospitalizacji wyniosła 282 tysiące.
•
Badanie uwarunkowań zachowań samobójczych w wybranej grupie pacjentów z zaburzeniami psychicznymi leczonych w Poradni Przyklinicznej Instytutu Psychiatrii i Neurologii
(temat nr 27; badanie roczne; kierownik: dr A. Młodożeniec)
Celem badania była ocena czynników ryzyka zachowań samobójczych wśród
pacjentów lecznictwa ambulatoryjnego. Przebadano 45 pacjentów według kolejności zgłaszania się do Poradni. Osoby rekrutowano z Przychodni Przyklinicznej
Instytutu Psychiatrii i Neurologii oraz z Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Warszawie. Pacjenci byli oceniani za pomocą, specjalnie na potrzeby
badania zaprojektowanego, kwestionariusza oraz skal:
1. Clinical Global Impression for Severity of Suicidality (CGI-SS).
2. Kwestionariusz pacjenta zawierający dane demograficzne: wiek, płeć, rozpoznanie według ICD-10, wcześniejsze leczenie psychiatryczne, wcześniejsze
zachowania samobójcze w tym myśli samobójcze, próby samobójcze i zamierzone samouszkodzenia), obecność przewlekłych i nagłych sytuacji stresowych, samobójstwo lub próba samobójcza w rodzinie.
3. Skala Depresji Becka.
Na badanie zgodziło się 45 osób z 53, którym zaproponowano udział w badaniu. Przebadano 30 kobiet i 15 mężczyzn. W badanej grupie jedna trzecia miała
•
81
Działalność naukowo-badawcza
za sobą próby samobójcze. U czterech osób oceniono, że co najmniej jedna była
poważna, to znaczy mogła bez interwencji medycznej zakończyć się zgonem. Dwie
osoby ogółem podjęło próbę w przeciągu 3 miesięcy przed badaniem a 11 osób
raportowało występowanie aktywnych myśli samobójczych w przeciągu ostatnich
12 miesięcy. Pacjenci z wcześniejszym wywiadem zamierzonych samouszkodzeń
mieli myśli samobójcze o większym nasileniu i szybciej wymagały one pomocy.
Dodatkowe informacje o działalności kliniki
Najważniejsze dodatkowe osiągnięcia:
BOGUSZEWSKA L., SOWIŃSKA M., WELBEL M., LANGIEWICZ W.,
GŁAZOWSKI C., BARTNIK A., WŁODARCZYK E.; Zakłady Psychiatrycznej
oraz Neurologicznej Opieki Zdrowotnej Rocznik Statystyczny 2008. Część I. Lecznictwo Psychiatryczne. Warszawa
MILEWSKA D.; Zakłady Psychiatrycznej oraz Neurologicznej Opieki Zdrowotnej. Rocznik Statystyczny 2008. Część II. Lecznictwo Neurologiczne. Warszawa.
ZESPÓŁ PROFILAKTYKI I LECZENIA UZALEŻNIEŃ
Kierownik: dr n. med. B. Habrat
Ilość zatrudnionych pracowników kliniki/zakładu na dzień 31.12.2010
Wg wymiaru etatu
naukowo-badawczych
inżynieryjno-technicznych
Zatrudnienie w działalności B+R
Rodzaj działalności naukowej
Lista A MNiSW/sumaryczny IF = 0
Lista B MNiSW
Autorstwo całości (j.ang)
Autorstwo rozdziału (j.ang)
Autorstwo całości (j.pol)
Autorstwo rozdziału (j.pol)
zastosowania praktyczne
projekty Programu Ramowego Unii Europejskiej
kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej
kontrakty w ramach programów spoza UE
projekty naukowe MNiSW
inne projekty naukowe
badania leków
tematy statutowe
cytowania
Publikacje w formie
pełnej pracy
Monografie
3,5
0
4
Liczba
0
1
0
0
0
2
0
0
0
0
0
0
0
2
19
82
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Tematy realizowane w ramach działalności statutowej
Ocena skuteczności programu przedłużonej detoksykacji metadonem
(temat nr 28; etap I z 2-letnich badań; kierownik: dr B. Habrat)
Badaniami objęto 161 osób uzależnionych od opioidów, leczonych roku
w warszawskich programach metadonowych. Narzędziami badawczymi był
standaryzowany arkusz danych demograficznych i klinicznych oraz specjalnie
skonstruowany do niniejszych badań arkusz z pytaniami dotyczącymi m.in.:
używania dopalaczy, częstości ich używania, przyczyn sięgania po nie, skutków
ich przyjmowania, oceny ich działania oraz oceny wpływu polityki przeciw narkotykowej na zachowania związane z używaniem „dopalaczy” oraz inne konsekwencje z tym związane. Pacjenci leczeni substytucyjnie należą do grup o największej skali używania tzw. „dopalaczy”. Ponad jedna trzecia z nich w ostatnim roku, używała „dopalaczy”, niemal połowa użytkowników przyjmowała
je ponad 6 razy w roku, przy czym niemal 1/3 brała je ponad 10-krotnie. Bardzo
niepokojącym zjawiskiem jest fakt częstego (3 razy w tygodniu i częściej) używania „dopalaczy” przez ponad jedną czwartą ich użytkowników i ponad 9%
wszystkich leczonych substytucyjnie. Ponad 57% użytkowników „dopalaczy”
przyjmowało je drogą dożylną. Zjawiskiem powszechnym jest zła opinia o dopalaczach jako powodujących wiele nieprzyjemnych doznań psychicznych, nasilone objawy wegetatywne, szybkie przyzwyczajenie, a także powikłania wymagające interwencji medycznej.
Przygotowano dwie prace do druku: 1. Habrat B., Baran-Furga H., Steinbarth-Chmielewska K.: Używanie tzw. „dopalaczy” przez pacjentów leczonych substytucyjnie (maszynopis); 2. Habrat B., Steinbarth-Chmielewska K., Baran-Furga
H.: Psychiatryczne aspekty używania tzw. „dopalaczy” w praktyce medycyny ratunkowej. Przyjęte do druku w „Na Ratunek”
•
Ocena farmakoterapii u osób leczonych szpitalnie z rozpoznaniem manii
(temat nr 29; etap III z 3-letnich badań; kierownik: dr A. Kałwa; kontynuacja
tematu statutowego prof. M. Rzewuskiej z Samodzielnej Pracowni Farmakoterapii)
Celem badania było poznanie częstości stosowania leków u chorych hospitalizowanych w manii w przebiegu choroby afektywnej typu I oraz skuteczności
leczenia profilaktycznego w okresie roku po hospitalizacji. W badaniach uczestniczyło 22 pacjentów z rozpoznaniem manii w przebiegu choroby afektywnej
dwubiegunowej oraz, porównawczo, 22 osoby z rozpoznaniem depresji w przebiegu CHAD. Pacjenci byli badani pod koniec leczenia szpitalnego, przynajmniej
w częściowej remisji. Wyniki nie wykazały istotnych różnic dotyczących funkcjonowania poznawczego w obydwu grupach. Uzyskano istotne statystycznie korelacje pomiędzy wynikami testów neuropsychologicznych a aktualnym wiekiem
i płcią badanych, wiekiem zachorowania, liczbą lat nauki, ilością przebytych epizodów depresji oraz aktualnym nasileniem objawów psychopatologicznych. Wyniki w pewnym stopniu potwierdzają różnice w funkcjonowaniu poznawczych
ze względu na typ choroby (typ I vs typ II) oraz występowanie objawów psycho•
Działalność naukowo-badawcza
83
tycznych w trakcie całego jej przebiegu. Nasilenie zaburzeń funkcji poznawczych
nie korelowało z regularnością przyjmowania leków. Istotne natomiast okazało
się występowanie objawów niepożądanych w wyniku stosowania leków przeciw
psychotycznych w grupie z rozpoznaniem manii oraz leków normotymicznych
w grupie z rozpoznaniem depresji.
Publikacje: Kałwa A.; Zaburzenia funkcji poznawczych w chorobie afektywnej dwubiegunowej; Psychiatria Polska; (w druku); Kałwa A.; Funkcjonowanie
poznawcze a farmakoterapia u osób z rozpoznaniem manii w przebiegu CHAD;
(maszynopis przygotowywany do druku); Kałwa A. Rzewuska M., Piróg-Balcerzak A., Luks M.; Nauka a poprawa funkcji poznawczych w schizofrenii Psychiatria Polska; 2010; 44, 3, suplement: XLIII Zjazd Psychiatrów Polskich, Poznań 23‒26 czerwca 2010 r. Świat współczesny a psychiatria. Streszczenia prac
plakatowych 13‒14; Piróg-Balcerzak A., Rzewuska M., Luks M., Skalska A.,
Kałwa A., Antosik A.Z.; Ocena farmakoterapii u osób leczonych szpitalnie z rozpoznaniem manii w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej. Psychiatria
Polska; 2010; 44, 3, suplement II, dodatek: XLIII Zjazd Psychiatrów Polskich,
Poznań 23‒26 czerwca 2010 r. Świat współczesny a psychiatria; Streszczenia
prac; 8‒9; Kałwa A., Piróg-Balcerzak A., Luks M., Jabłońska A.; Adverse effects
of antipsychotics and mood stabilizers in bipolar disorders – relation to cognition.
Streszczenie wysłane na 24 Congress of European College of Neuropsychopharmacology, 3‒7.09.2011.
SAMODZIELNA PRACOWNIA FARMAKOTERAPII
Kierownik: prof. dr hab. n. med. M. Rzewuska
Po 31.01.2010 Samodzielna Pracownia Farmakoterapii została
włączona w strukturę Zespołu Profilaktyki i Leczenia Uzależnień
84
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
I KLINIKA NEUROLOGICZNA
Kierownik: prof. dr hab. n. med. D. Ryglewicz
Ilość zatrudnionych pracowników kliniki/zakładu na dzień 31.12.2010
Wg wymiaru etatu
naukowo-badawczych
inżynieryjno-technicznych
Zatrudnienie w działalności B+R
Rodzaj działalności naukowej
Lista A MNiSW/sumaryczny IF = 13,076
Lista B MNiSW
Autorstwo całości (j.ang)
Autorstwo rozdziału (j.ang)
Autorstwo całości (j.pol)
Autorstwo rozdziału (j.pol)
zastosowania praktyczne
projekty Programu Ramowego Unii Europejskiej
kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej
kontrakty w ramach programów spoza UE
projekty naukowe MNiSW
inne projekty naukowe
badania leków
tematy statutowe
cytowania
Publikacje w formie
pełnej pracy
Monografie
5,36
0
6
Liczba
9
2
0
0
1
1
0
0
0
0
2
0
5
5
172
Tematy realizowane w ramach działalności statutowej
Badania zmian objętości móżdżku i ich korelacja z wynikami testów neuropsychologicznych oraz z polimorfizmem genotypu APOE u osób z chorobą Alzheimera i z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi
(temat nr 30; etap I z 3-letnich badań; kierownik: dr W. Lipczyńska-Łojkowska)
Badanie zaplanowano na 3 lata. W pierwszym roku badań klasyfikowano
pacjentów do trzech grup badawczych: chorych z chorobą Alzheimera, pacjentów z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi (MCI) i osób do grupy kontrolnej.
Rozpoczęto badanie w/w osób (według zaplanowanego schematu). Dotychczas
włączono do badania 18 pacjentów z MCI oraz 23 osoby z podejrzeniem choroby Alzheimera. Rozpoczęto również badanie osób zakwalifikowanych do grupy kontrolnej. Są to osoby bez zaburzeń funkcji poznawczych, dobrane odpowiednio, co do wieku i płci, do pacjentów z chorobą Alzheimera oraz z MCI.
Badania są prowadzone w I Klinice Neurologicznej i w Poradni Neurologicznej
IPiN w Warszawie według protokołu: wypełnienie ankiety klinicznej, wykonanie
badania neurologicznego oraz wykonanie baterii testów neuropsychologicznych.
U wszystkich osób pobierana jest krew w celu wykluczenia innych przyczyn ze•
Działalność naukowo-badawcza
85
społów otępiennych oraz w celu oznaczenia polimorfizmu genu APOE i jego poziomu w surowicy. Badania MRI mózgu są wykonywane zarówno w celu wykluczenia ogniskowych zmian patologicznych, jak i w celu pomiarów objętości struktur móżdżku. Pomiary objętości móżdżku są wykonywane przy użyciu programu
obliczeniowego, zainstalowanego na komputerze osobistym, który po wczytaniu
danych w formacie DICOM pozwoli na dokonanie obliczeń. Wszystkie dane dotyczące badanych osób są wprowadzane do utworzonej w tym celu bazy danych.
Zaburzenia oddychania podczas snu u pacjentów w ostrej fazie udaru
mózgu
(temat nr 31; etap I z 3-letnich badań; kierownik: dr R. Rola)
W roku 2010 przebadano 23 pacjentów w ostrej fazie udaru mózgu pod kątem występowania zaburzeń oddychania podczas snu w ostrej fazie udaru niedokrwiennego mózgu (pierwsze 3 noce po wystąpieniu udaru). Zaburzenia oddychania podczas snu definiowano jako istotne >5% spadki saturacji trwające ponad
10 sek w ilości > 5 na godzinę. Badania przeprowadzano aparatem Prince 100F.
Ze względu na awarie aparatów i długotrwały serwis u producenta (6 miesięcy;
Chiny) nie zbadano zaplanowanej ilości osób. Przebadano 10 kobiet i 13 mężczyzn w wieku 70.2±77;14.2 lat. Zbadano 5 pacjentów z udarem krwotocznym
oraz 18 pacjentów z udarem niedokrwiennym mózgu. Zaburzenia oddychania
podczas snu występowały u 19 osób (82%). Ilość zaburzeń oddychania podczas
snu wykazywała tendencję do zmniejszenia się wraz z czasem po udarze (nie
istotne statystycznie). Częstość występowania zaburzeń oddychania podczas snu
nie była związana z rodzajem udaru mózgu ani ciężkością stanu neurologicznego
(nie stwierdzano istotnych korelacji statystycznych). Dotychczasowe wyniki badań nie były przedstawiane ani publikowane.
•
Ocena poziomu homocysteiny, witaminy B12 i kwasu foliowego w surowicy u chorych z padaczką leczonych klasycznymi lekami przeciwpadaczkowymi
(temat nr 32; etap III z 3-letnich badań; kierownik: dr A. Bochyńska)
Celem badania była ocena wpływu leków przeciwpadaczkowych (LPP) i suplementacji witaminami z grupy B na stężenie homocysteiny (Hcy), kwasu foliowego (FA) i witaminy B12 oraz wpływu Hcy na częstość napadów padaczkowych
i zaburzenia nastroju wg. skali Becka. Grupa liczyła 81 chorych w wieku 18‒65
lat: 51 z wieloletnią (wEpi) i 30 z nowo zdiagnozowaną padaczką (nEpi) leczonych CBZ lub VPA oraz 13 osób z grupy kontrolnej. Stężenie Hcy, FA i witaminy
B12 oznaczano na początku badania i po roku. Oceniano także liczbę napadów,
funkcje poznawcze i nastrój. Na początku badania średnie stężenie Hcy było istotnie wyższe w wEpi niż nEpi i grupie kontrolnej (12,6±5,8 vs 8,8±2,8 vs 9,2±3,1).
Stężenie FA i witaminy B12 było podobne we wszystkich grupach. Hiperhomocysteinemię rozpoznano u 20 (39,2%) chorych z grupy wEpi. Po roku stężenie Hcy
istotnie spadło (10,0±3,0) w grupie wEpi i wzrosło (11,0±3,5) w nEpi. Odwrotną
tendencję obserwowano z FA. Stężenie witaminy B12 wzrosło w wEpi i nie zmieniło się w nEpi. Po roku suplementacji istotnie zmniejszyła się liczba napadów
•
86
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
i uległ poprawie nastrój. W nEpi narosły zaburzenia depresyjne po roku leczenia LPP. Nie stwierdzono zależności między Hcy i częstością napadów oraz Hcy
i wynikiem w skali Becka w wEpi. Wzrost stężenia Hcy u chorych z wieloletnią
padaczką leczonych CBZ lub VPA oraz u chorych z nowo rozpoznaną padaczką,
u których włączono leczenie LPP, ma istotne implikacje kliniczne. Niedobór FA
i witamin z grupy B może nasilać hiperhomocysteinemię, dlatego suplementacja
tych witamin wydaje się uzasadniona u chorych z padaczką leczonych LPP.
Utrata węchu w chorobie Parkinsona jako potencjalne źródło plastyczności innych układów sensorycznych w wymiarze hedonistycznym
(temat nr 33; etap III z 3-letnich badań; kierownik: dr H. Sienkiewicz-Jarosz)
Celem badania była walidacja hipotezy, że opisywana w chorobie Parkinsona (PD) anhedonia, jako stan, jest zjawiskiem częściowo wtórnym do utraty
węchu. Badane grupy: kontrolna (n=28) i pacjentów z PD (n=26) nie różniły się
pod względem płci, wykształcenia, innych parametrów socjodemograficznych,
BMI, liczby chorób współistniejących. Osoby z PD miały wyraźnie upośledzony węch, co wyrażało się gorszą identyfikacją próbek zapachowych (13,4±1,7
vs 8,2±3,4; p=0,01). Pacjenci oceniali też więcej próbek jako „obojętne” (6,0±3,5
vs 3,8±2,8; p=0,01), a mniej niż grupa kontrolna, jako przyjemne lub nieprzyjemne. Badane grupy nie różniły się progiem pobudliwości smakowej w elektrogustometrii. Jednak osoby z PD oceniały smak wody i 1% roztworu cukru, jako
intensywniejsze. Ocena hedonistyczna roztworów cukru była podobna w obu grupach. Podobnie, nie obserwowano różnic pod względem liczby tzw. sweet-likers
i sweet-dislikers.
Pacjenci z PD mimo wielu deficytów, w tym deficytów sensorycznych (np. węchowych), zachowują podobny do grupy kontrolnej profil wrażliwości hedonistycznej na proste bodźce chemosensoryczne. W szerszej perspektywie uzyskane
wyniki, wraz z rezultatami wcześniejszych badań zespołu (Sienkiewicz-Jarosz
i wsp., 2005) sugerują, że istotne klinicznie zaburzenia wstępujących szlaków
dopaminowych w PD, mogą nie przekładać się na upośledzenie funkcjonowania
tzw. układu nagrody.
•
Badania epidemiologiczne, kliniczne i neuropatologiczne nad chorobą
Creutzfeldta – Jakoba (CJD) w Polsce
(temat nr 34; etap XV z 16-letnich badań; kierownik: prof. J. Kulczycki)
W 2010 r. prowadzono kliniczną i/lub neuropatologiczną diagnostykę CJD
w przypadkach z podejrzeniem tej choroby, hospitalizowanych w klinikach neurologicznych IPiN i w innych ośrodkach na terenie kraju. Wśród badanych przypadków znalazło się 8 chorych, którzy byli leczeni w I Klinice Neurologicznej
IPiN. Poza tym konsultowano 32 pacjentów leczonych w różnych oddziałach neurologicznych, weryfikując ich badania EEG, MRI głowy i umożliwiając dokonanie oznaczenia białka 14‒3-3 w płynie m.- rdz (w ramach współpracy z Uniwersytetem w Getyndze). W 7 przypadkach wykonano neuropatologiczne badanie
pośmiertne. W 4 badaniach płynu m.- rdz potwierdzono CJD, 3 badania są jeszcze
w toku. W wyniku naszych badań rozpoznaliśmy 4 przypadki pewne CJD oraz
•
Działalność naukowo-badawcza
87
16 przypadków (klinicznie) prawdopodobnych. Przypadki CJD należące do obu
tych grup mają charakter zachorowań sporadycznych. Nadal w naszym materiale
nie ma pacjentów, u których istniałoby podejrzenie wariantu CJD. W 2010 r. prowadziliśmy badania nad występowaniem w Polsce CJD o charakterze dziedziczno-rodzinnym. Wspólnie z Zakładem Genetyki udało się zweryfikować 8 takich
przypadków. Zostały one omówione we wspólnym referacie w czasie Kongresu
Genetyki w Lublinie. Ponadto opublikowaliśmy w Postępach Psychiatrii i Neurologii w 2010 r. doniesienie o wykryciu, po raz pierwszy w Polsce, rodzinnej
choroby CJD u osoby z mutacją OPRI w genie PRNP.
Projekty naukowe MNiSW
Prospektywne badanie osób z grupy ryzyka wystąpienia ataksji rdzeniowo-móżdżkowej typu 1, 2, 3 i 6 (SCA1, SCA2, SCA3 i SCA6) – RISCA
(Prospective study of individuals at risk for spinocerebellar ataxia type 1,
type 2, type 3 and type 6)
(grant nr 674/N-RISCA/2010‒2014; temat realizowany w ramach międzynarodowej współpracy naukowej, dofinansowany grantem MNiSW; koordynator
w Polsce: dr M. Rakowicz; wykonawca z I Kliniki Neurologii dr R. Rola; czas
realizacji: 01.01.2010-31.12.2013)
Celem badania jest określenie pierwszych objawów lub biomarkerów wystąpienia choroby: ataksji rdzeniowo-móżdżkowej. W tym celu badane są osoby będące w prostej linii potomkami osób z rozpoznaną ataksją rdzeniowo-móżdżkową
typu 1, 2 lub 3 u których ryzyko wystąpienia choroby wynosi 50%. Badane są
osoby w fazie przed objawowej lub z minimalnymi objawami klinicznymi. Osoby
badające pacjentów nie znają genotypu osób badanych. Dotychczas przebadano
26 pacjentów z grupy ryzyka wystąpienia ataksji w fazie przed objawowej. Wykonywano u tych osób badanie kliniczne w oparciu o skale ataksji SARA, kwestionariusz objawów neurologicznych INAS oraz wykonywano badanie przezczaszkowej stymulacji magnetycznej oraz badanie rezonansu magnetycznego z oceną
wolumetryczną struktur OUN.
Pełny opis grantu w Zakładzie Neurofizjologii Klinicznej
•
Współpraca przy realizacji grantów MNiSW przyznanych innym jednostkom
naukowo-badawczym
•
Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce
(grant nr PBZ-MEiN-9/2/2006; projekt badawczy we współpracy z Międzynarodowym Instytutem Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie, Uniwersytetem Śląskim i Uniwersytetem Medycznym we Wrocławiu; koordynator
projektu zamawianego: dr hab. P. Błędowski, kierownik zadania badawczego
ds. neurologii: prof. D. Ryglewicz, kierownik zadania badawczego ds. psychiatrii: dr hab., prof. T. Parnowski; wykonawcy: dr hab., prof. M. Bednarska-Makaruk, dr M. Rodo, prof. H. Wehr; czas realizacji: 08.10.2007-07.10.2010)
88
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
W roku 2010 wykonano 2550 oznaczeń aktywności paraoksonazy I (PONI)
oraz oznaczono miano przeciwciał skierowanych przeciw utlenionym lipoproteinom niskiej gęstości (antyoksy LDL) w osoczu. Stwierdzono istotną odwrotną korelację aktywności PONI oraz pozytywną niską korelację (antyoks LDL)
z wiekiem badanych. U niektórych osób odnotowano bardzo wysokie miano
przeciwciał (>średnia + 2SD). Analiza dotycząca częstości występowania powyższych zmian w zależności od stanu klinicznego chorych, w tym wyników badania
MMSE będzie przeprowadzona w 2011 roku.
Kliniczne badania międzynarodowe
Międzynarodowe badania udaru mózgu (Badania Wewnątrzudarowe) –
INTERSTROKE Study. Ocena wpływu konwencjonalnych i potencjalnych czynników ryzyka udaru mózgu w różnych regionach świata i różnych grupach etnicznych. Porównawcze badania chorych oraz dobranej
pod kątem wieku i płci grupy kontrolnej
(koordynator: The Population Health Research Institute, Hamilton, Kanada; koordynatorki w Polsce: prof. D. Ryglewicz, prof. A. Członkowska; główni wykonawcy: dr M. Skowrońska, dr G. Gromadzka; czas realizacji: 03.06.2008‒2011)
Obecne badanie jest przekrojowym badaniem epidemiologicznym, którego
celem jest ocena czynników zwiększających ryzyko wystąpienia udaru mózgu.
Z przeprowadzonych do chwili obecnej badań wynika, że oddziaływanie czynników ryzyka uzależnione jest od wpływu wielu dodatkowych parametrów. Badanie jest prowadzone w 50 krajach na całym świecie. W Polsce badanie rozpoczęto w sierpniu 2008. W 2010 do badania włączono 65 chorych z pierwszym
w życiu udarem mózgu oraz 61 osób z grupy kontrolnej dobranych pod kątem
wieku (+/-5 lat) i płci bez zaburzeń krążenia mózgowego. Zgodnie z protokołem
wypełniono kwestionariusze zawierające dane demograficzne, ocenę stanu klinicznego, opis badań neuroobrazujących, dane dotyczące leczenia i przyjmowanych leków, diety, środowiska oraz statusu socjoekonomicznego. U każdej osoby
z grupy kontrolnej i u każdego pacjenta przy przyjęciu do szpitala, w ramach
standardowo do wykonywanych badań biochemicznych, zostało pobrane 20 ml
krwi i 2 ml moczu. Po odwirowaniu i zamrożeniu do temperatury -70 stopni
Celsjusza materiał obecnie jest przechowywany w zamrażarce, a następnie zostanie przesłany do Centralnego Laboratorium Ośrodka Badań Medycznych
w Hamilton w Kanadzie (ośrodek koordynujący badanie), gdzie zostanie wykonana zbiorcza analiza danych klinicznych i próbek z krwi i moczu. W 2011 roku
badanie będzie kontynuowane.
•
89
Działalność naukowo-badawcza
II KLINIKA NEUROLOGICZNA
Kierownik: prof. dr hab. med. A. Członkowska
Ilość zatrudnionych pracowników kliniki/zakładu na dzień 31.12.2010
Wg wymiaru etatu
naukowo-badawczych
inżynieryjno-technicznych
12
2
Zatrudnienie w działalności B+R
12
Rodzaj działalności naukowej
Lista A MNiSW/sumaryczny IF = 47,945
Lista B MNiSW
Autorstwo całości (j.ang)
Autorstwo rozdziału (j.ang)
Autorstwo całości (j.pol)
Autorstwo rozdziału (j.pol)
zastosowania praktyczne
projekty Programu Ramowego Unii Europejskiej
kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej
kontrakty w ramach programów spoza UE
projekty naukowe MNiSW
inne projekty naukowe
badania leków
tematy statutowe
cytowania
Publikacje w formie
pełnej pracy
Monografie
Liczba
23
3
0
0
0
5
0
0
0
0
13
0
0
1
312
Tematy realizowane w ramach działalności statutowej
Mechanizmy neurodegeneracji i neuroplastyczności w ośrodkowym układzie nerwowym. Etiopatogeneza i leczenie wybranych chorób układu
nerwowego-udar mózgu, choroba Wilsona, stwardnienie rozsiane, choroby zwyrodnieniowe
(temat nr 35; etap II z 3-letnich badań; kierownik: prof. A. Członkowska)
W ramach jednego tematu realizowane są tematy badawcze dotyczące badań etiopatogenezy i leczenia udaru mózgu, choroby Wilsona i chorób zapalnozwyrodnieniowych ośrodkowego układu nerwowego. W skład projektu wchodzą
odrębne zadania badawcze obejmujące badania kliniczne i epidemiologiczne
z dziedziny neurologii i neurorehabilitacji, badania genetyczne oraz badania eksperymentalne. Rozpoczęto analizę zebranego materiału dotyczącą różnic w budowie blaszki miażdżycowej pomiędzy kobietami a mężczyznami, częstości występowania oraz przebieg zespołu hiperperfuzyjnego u pacjentów po zabiegach
angioplastyki i stentowania tętnic szyjnych. Zakończono analizę częstości występowania żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej u chorych z udarem. Analizowano skuteczność wczesnej rehabilitacji poudarowej, zapotrzebowanie w dziedzinie
•
90
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
rehabilitacji pacjentów po nagłym zatrzymaniu krążenia oraz przebieg zabiegu
i odległe skutki implantacji stentów i zabiegów endarterektomii tętnic szyjnych.
We współpracy z Zakładem Neuropatologii prowadzone są badania występowania angiopatii amyloidowej u pacjentów zmarłych w wyniku krwotoków mózgowych. W ramach projektów dotyczących choroby Wilsona przeprowadzono
ocenę korelacji cech fenotypowych oraz parametrów biochemicznych i analizy
genetycznej w rodzinach, w których choruje dwoje lub więcej osób. Wyniki badań przedstawiono podczas 62 konferencji Amerykańskiej Akademii Neurologii
w Toronto (Członkowska A., Chabik G., Wolanin S., Gromadzka G. Concordance
for Wilson’s Disease phenotype among siblings. Neurology 2010;74;9 (Suppl2):
358. Oceniono jakość dwóch metod oznaczania poziomu ceruloplazminy u chorych z chorobą Wilsona. Przeprowadzono charakterystykę kliniczną, genetyczną
dotyczącą obecności mutacji w genie ATP7B i biochemiczną, dotyczącą parametrów metabolizmu miedzi 63 heterozygotycznych nosicieli choroby Wilsona.
Wyniki wykonanych badań i analiz opublikowano w postaci pracy oryginalnej
(Gromadzka G., Chabik G., Mendal T., Rudnicka M., Członkowska A. Middleaged heterozygous carriers of Wilson’s disease do not present with significant
phenotypic deviations related to cooper metabolism.; Journal of Genetics; 2010,
89, 463‒467). Wykonano także charakterystykę kliniczno-genetyczno-biochemiczną dotyczącą rodziny, w której choroba Wilsona wystąpiła w 2 (a może w 3)
kolejnych pokoleniach. Wyniki analizy przedstawiono podczas XIV konferencji
EFNS w Genewie (Dzieżyc K., Gromadzka G., Członkowska A. Wilson’s disease
– presentation in two consecutive generations of one family; Eur J Neurol 2010;
17 (Suppl. 3): 123). Oszacowano także częstość występowania marskości wątroby
wśród chorych z neurologiczną postacią choroby Wilsona. Wyniki badań przedstawiono podczas XIV konferencji EFNS w Genewie. Rozpoczęto badania występowania deficytów uwagi i zaburzeń wykonawczych powodujących dysregulację
zachowania u pacjentów z chorobą Wilsona oraz ocenę występowania zaburzeń
węchu u tych chorych. Prowadzona jest ocena jakości życia i współpracy pacjenta z lekarzem w procesie leczenia. W ramach projektów dotyczących chorób
zapalno-zwyrodnieniowych przeprowadzono badanie ekspresji białka synukleiny w modelu neurodegeneracji wywołanej MPTP u myszy oraz wpływ leczenia
przeciwzapalnego na jego ekspresję. Wyniki w trakcie opracowania. Dodatkowo
badano jak uszkodzenie układu dopaminergicznego wpływa na pojawienie się
reakcji zapalnej w odległych rejonach mózgu. Kontynuowano badanie wpływu
polimorfizmu genów dla czynnika wzrostu pochodzenia mózgowego – BDNF
na rokowanie chorych ze stwardnieniem rozsianym, ocenę dostępności i potrzeb
rehabilitacyjnych u chorych na stwardnienie rozsiane oraz badanie charakterystyki klinicznej i immunologicznej chorych z neurologicznymi zespołami paraneoplastycznymi.
Działalność naukowo-badawcza
91
Projekty naukowe MNiSW
Porównanie skuteczności i bezpieczeństwa angioplastyki i stentowania
z endarterektomią w profilaktyce pierwotnej udaru niedokrwiennego
mózgu
(grant nr NN40246383; kierownik: dr A. Kobayashi; czas realizacji:
30.09.2009‒30.10.2012)
Badanie jest częścią międzynarodowego projektu badawczego ACST-2 (Second Asymptomatic Carotid Surgery Trial). Jego celem jest porównanie skuteczności i bezpieczeństwa angioplastyki i stentowania tętnic szyjnych z endarterektomią
w profilaktyce pierwotnej udaru niedokrwiennego mózgu. Dotychczas w II Klinice
Neurologicznej IPiN włączono 10 pacjentów.
•
Zmiany degeneracyjne w ośrodkowym układzie nerwowym w przebiegu
autoimmunologicznego zapalenia mózgu i rdzenia u szczura
(grant nr N401129333; kierownik: dr I. Kurkowska-Jastrzębska; czas realizacji: 19.11.2007‒30.05.2011)
Projekt ma na celu ocenę uszkodzenia morfologicznego hipokampa w modelu
zwierzęcym stwardnienia rozsianego. W bieżącym roku przeprowadzono badania
ekspresji genów oraz poziomu białka dla wybranych cytokin i czynników troficznych w mózgach zwierząt doświadczalnych. Oceniono stopień degeneracji hipokampa i kory czołowej.
•
Przezczaszkowa elektrostymulacja w rehabilitacji chorych z afazją poudarową
(grant nr NN404100136; kierownik: dr K. Polanowska; główni wykonawcy:
prof. A. Członkowska, dr hab. J. Seniów, dr M. Leśniak; czas realizacji:
16.03.2009‒05.05.2012)
Do programu badań włączono 15 chorych z afazją poudarową. Zakupiono
sprzęt potrzebny do kontynuowania przezczaszkowej stymulacji prądem stałym
(elektrody, podkłady pod elektrody i inne akcesoria). Kupiono książki (Domagała, A. „Zachowanie językowe w demencji”, Olszewski H. „Otępienie czołowo-skroniowe”), testy (Kalifornijski Test Uczenia językowego) i przygotowano pomoce, potrzebne do prowadzenia diagnostykii terapii językowej chorych.
Opublikowano dwa artykuły na temat zastosowania prądu stałego w rehabilitacji
chorych neurologicznych: Neurologia i Neurochirurgia Polska 2010, 43: 172‒180;
Neurologia i Neurochirurgia Polska; 2010, 44: 580–590. Wyniki przedstwiono
na konferencjach międzynarodowych: The 2010 International Neuropsychological Society Mid-Year Meeting “Developing connections between neuropsychology and neuroscience”, Kraków, Polska, 30.06‒3.07.2010: poster i abstract:
Transcranial direct current stimulation combined with cognitive therapy in stroke
patients. Symposium on Neuropsychological Rehabilitation Special Interest Group of the World Federation of NeuroRehabilitation, Kraków, Polska, 5‒6.07.2010;
poster i abstract: Transcranial direct current stimulation: a new strategy to improve effects of neurorehabilitative treatments. Brain Impairment 2010, 13, 248.
•
92
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Czynniki predysponujące do występowania neurologicznych zespołów
paranowotworowych
(grant nr NN402085334; kierownik: dr T. Litwin; główni wykonawcy:
lek. A. Śliwińska, prof. A. Członkowska, dr G. Gromadzka; czas realizacji:
15.05.2008‒14.05.2011)
Dotychczas do badania włączono 35 chorych z rozpoznanym neurologicznym
zespołem paraneoplastycznym, u których stwierdzono obecność przeciwciał onkoneuronalnych dobrze scharakteryzowanych, natomiast w chwili rozpoznania
nie stwierdzono żadnej choroby nowotworowej. Do grupy z rozpoznaniem neurologicznego zespołu paranowotworowego i rozpoznanym nowotworem włączono
31 chorych. Ponadto zdefiniowano 2 grupy chorych z rozpoznaną chorobą nowotworową w okresie do 5 lat przed kwalifikacją do projektu – jedna to pacjenci
z rakiem płuc, druga to chorzy z rakiem sutka. Do obu grup włączono razem 75
chorych. Wyizolowano DNA z krwi i przeprowadzono część z zaplanowanych
w projekcie badań (typowanie HLA). Wyniki badań zaprezentowano w trakcie
dorocznego zjazdu EFNS (Genewa – 24‒28.10.2010r.) – European Journal of
Neurology 2010, 17: 327. Powstał również artykuł na temat profilu klinicznego
i serologicznego pacjentów z pewnym rozpoznaniem paranowotworowego zespołu neurologicznego – oczekuje na publikację.
•
•
CADASIL (mózgowa autosomalna dominująca arteriopatia z zawałami
podkorowymi i leukoencefalopatią) – częstość występowania, obraz kliniczny i charakterystyka genetyczna u osób z uszkodzeniem istoty białej
o nieznanej etiologii
(grant nr NN402375089; kierownik: dr B. Błażejewska-Hyżorek; główny wykonawca: lek. J. Jędrzejewska; czas realizacji 03.11.2010- 02.11.2013)
Rozpoczęto zbieranie materiału do badania – obecnie włączono 20 pacjentów.
•
Czynniki ryzyka, częstość występowania oraz obraz kliniczny zespołu hiperperfuzyjnego po angioplastyce i endarterektomii tętnicy szyjnej wewnętrznej
(grant nr 4639/B/P01/2009/37N; kierownik: prof. A. Członkowska; główny
wykonawca: lek. J. Jędrzejewska; czas realizacji: 24.09.2009‒13.02.2012)
Zakończono zbieranie materiału do badania. Opracowano bazę danych.
Wykorzystanie przezczaszkowej stymulacji prądem stałym w rehabilitacji pacjentów z pourazowymi zaburzeniami pamięci
(grant nr N N404 161137; kierownik: dr M. Leśniak; główni wykonawcy:
dr K. Polanowska, dr hab. J. Seniów, prof. A. Członkowska; czas realizacji
31.08.2009‒30.08.2012)
W roku 2010 zrekrutowano 10 osób, wykonano oceny wstępne, przeprowadzono stymulację, badania MRI, oceny po rehabilitacji oraz badania follow-up;
uzupełniono bazę danych.
•
Działalność naukowo-badawcza
93
Metabolizm homocysteiny a przebieg kliniczny choroby Wilsona
(grant nr N N402 4384 33; kierownik: prof. A. Członkowska; główny wykonawca: dr Grażyna Gromadzka; czas realizacji 22.11.2007‒21.11.2010)
Celem projektu są poszukiwania czynników modyfikujących fenotyp kliniczny choroby Wilsona (chW), w szczególności określenie związku zaburzeń
w metabolizmie homocysteiny (Hcys) z prezentacją kliniczną chW. Zbadano 100
chorych z noworozpoznaną chW (dotychczas nieleczonych) oraz chorych z rozpoznaniem chW, pozostających pod opieką Poradni Neurologicznej IPiN, jak
również 100 osób zakwalifikowanych do grupy kontrolnej. Dokonano szczegółowej charakterystyki klinicznej badanych chorych. U wszystkich osób włączonych
do badania wykonano badania parametrów metabolizmu miedzi (stężenie ceruloplazminy i miedzi w surowicy, stężenie miedzi w moczu), parametrów metabolizmu homocysteiny. Oznaczono genotyp badanych osób w zakresie polimorfizmu
genu reduktazy metylenotetrahydrofolianowej (MTHFR): G1298A i C677T i genu
syntazy beta-cystationiny (CBS). Wykonano analizę zależności wybranych cech
fenotypowych chW w zależności od genotypu MTHFR. Wyniki badań przedstawiono podczas 62 konferencji Amerykańskiej Akademii Neurologii w Toronto
(streszczenie opublikowane: Członkowska A., Gromadzka G., Rudnicka M., Chabik G. Methyltetrahydrofolate reductase gene (MTHFR) polymorphism: a novel
genetic factor modifying phenotypic effects of copper toxicity in Wilson’s disease.
Neurology 2010;74;9 (Suppl2): 359), jak również podsumowano w pracy oryginalnej, która została zaakceptowana do druku w Journal of Hepatology. Pozostałe
wyniki badań są obecnie opracowywane.
•
Stres oksydacyjny i efektywność naturalnych mechanizmów antyoksydacyjnych a obraz kliniczny choroby Wilsona
(grant nr 3762/B/P01/2010/39; kierownik projektu: dr G. Gromadzka; główni wykonawcy: prof. A. Członkowska, dr T. Litwin; czas realizacji
03.11.2010‒02.11.2012)
Dotychczas do projektu włączono 10 chorych z chorobą Wilsona, pozostających pod opieką Poradni Neurologicznej. Wykonano badania biochemiczne
parametrów metabolizmu miedzi, przeprowadzono charakterystykę kliniczną
chorych. Zgromadzono materiał biologiczny potrzebny do wykonania innych zaplanowanych badań.
•
Współpraca przy realizacji grantów MNiSW przyznanych innym jednostkom
naukowo-badawczym
•
Nowoczesna analiza swoistych wariantów genetycznych drobnocząsteczkowych modulatorów neurometabolizmu i neuroprotekcji w chorobach
układu nerwowego: stworzenie Międzyregionalnej Sieci Badawczo-Rozwojowej genetyki kognitywnej
(grant nr NR13003804/2008/06; kierownik: M. Bodzioch Katedra Biochemii
Klinicznej UJ; wykonawcy w IPiN: dr G. Gromadzka, prof. A. Członkowska;
czas realizacji: 04.05.2009‒31.05.2011)
94
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Do badań włączono 300 chorych po udarze niedokrwiennym mózgu oraz 100
osób zakwalifikowanych do grupy kontrolnej. Wykonano izolację DNA z krwi
obwodowej wszystkich osób włączonych do projektu. Przygotowano dane kliniczne badanych chorych po udarze mózgu. Obecnie trwają badania genetyczne
mające na celu analizę wybranych wariantów genetycznych drobnocząsteczkowych neurometabolizmu i neuroprotekcji.
Plastyczność mózgu po udarze – interakcje międzypółkulowe i wpływ
wieku
(projekt badawczy specjalny nr P-N/026/2006 we współpracy z Instytutem
Biologii Doświadczalnej PAN realizowany w ramach współpracy polsko-niemieckiej kierownik: prof. M. Kossuth; wykonawcy w IPiN: prof. A.Członkowska, dr hab. J. Seniów, mgr K. Waldowski, lek. M. Bilik; czas realizacji:
01.05.2007‒30.04.2010)
Temat l. Wpływ przezczaszkowej stymulacji magnetycznej (rTMS) w połączeniu z konwencjonalną terapią językową na zdrowienie z afazji.
Temat 2. Wpływ przezczaszkowej stymulacji magnetycznej w połączeniu
z konwencjonalną fizjoterapią na zdrowienie z poudarowego niedowładu. Projekt
zakończono.
•
Badanie skuteczności nowej metodyki kinezyterapii pacjentów po pierwszym udarze mózgu powodującym deficyt motoryczny, rozpoczynanej
pomiędzy 1 a 3 miesiącem od incydentu, w porównaniu ze standardowym
leczeniem ruchem prowadzonym w grupie kontrolnej
(grant nr N40402732/0521; koordynator projektu habilitacyjnego oraz główny
wykonawca zadania badawczego w ramach zatrudnienia w IPiN dr M. Krawczyk; czas realizacji: 10.05.2007‒09.05.2010)
Wyniki analizy badań klinicznych oraz kinematycznych pomiarów chodu
u 51 chorych na poziomie miednicy i kończyn dolnych wykazały istotną statystycznie poprawę w obydwu punktach czasowych u wszystkich chorych. Dotyczy
to wszystkich badanych zmiennych kinematycznych jak i wskaźnika GGI. Chorzy ulegli średniej poprawie w zakresie wszystkich testów klinicznych. Dynamika poprawy zmniejszyła się nieznacznie w drugich 6 tygodniach terapii. Porównanie wyników uzyskanych po 12 tygodniach ze stanem początkowym wykazało
istotną poprawę wszystkich poddanych analizie zmiennych. Nie stwierdzono różnic w zakresie wyników badań klinicznych jak i kinematycznych pomiarów chodu pomiędzy grupą kontrolną i eksperymentalną. Nie było różnic zarówno po 6
tygodniach jak i 12 tygodniach fizjoterapii. Grupy nie różniły się między sobą
przed leczeniem. Dotychczas zanalizowane wyniki nie dają podstaw do twierdzenia, że jedna z zastosowanych metod kinezyterapeutycznych była skuteczniejsza.
Dynamika poprawy stanu chorych po udarze mózgu powinna być szczegółowo
kontrolowana poprzez wykorzystanie zarówno testów klinicznych jak i obiektywnych pomiarów.
•
Działalność naukowo-badawcza
95
Ekspresja białek transportujących miedź w ścianie jelita u osób zdrowych i chorych na chorobę Wilsona
(grant nr N N402 250534; projekt jest realizowany we współpracy z Katedrą
Farmakologii Doświadczalnej i Klinicznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego; kierownik badań: dr n. med. A. Przybyłowski; główny wykonawca
w IPiN: dr G. Gromadzka; czas realizacji: 2008‒2011)
Dotychczas do badań włączono 100 chorych z chorobą Wilsona oraz 100 osób
zakwalifikowanych do grupy kontrolnej. U wszystkich osób wykonano analizę ekspresji mRNA dla: białek transportujących miedź: ATP-azy 7A, ATP-azy 7B, białek transportujących kationy dwuwartościowe: divalent metal transporter DMT-1
i copper transporter CTR-1 oraz GAPDH i HPRT (house-keeping genes). Wykonano też badania genetyczne dotyczące genotypu badanych osób związanego
z występowaniem polimorfizmu genów ATP7B, ATP7A, DMT1, CTR1. Wykonano
też badania stężenia w/w białek w tkance jelita. Identyczne badania (z pominięciem badań genetycznych dotyczących polimorfizmu badanych genów) wykonano
w tkance jelit myszy z mutacją w genie dla ATPazy (model mysi choroby Wilsona). Oceniono też zmiany degeneracyjne w mózgach myszy z mutacją w genie dla
ATPazy (model mysi choroby Wilsona). Wyniki badań są obecnie opracowywane.
•
Kliniczne badania międzynarodowe
ACST-2 – Asymptomatic Carotid Surgery Trial (Drugie Badanie Kliniczne Chirurgicznego Leczenia Bezobjawowych Zwężeń Tętnic Szyjnych).
Międzynarodowe wieloośrodkowe badanie kliniczne
(koordynator: Institute of Neurology St George’s University of London, Londyn,
Wielka Brytania; koordynator w IPiN: prof. A. Członkowska, dr A. Kobayashi;
czas realizacji: od 2008 r. do włączenia 5000 pacjentów)
Badanie kliniczne ma na celu porównanie skuteczności i bezpieczeństwa angioplastyki i stertowania oraz operacji endarterektomii tętnic szyjnych w profilaktyce pierwotnej udaru niedokrwiennego u chorych ze zwężeniami tętnic szyjnych
wewnętrznych. W II Klinice Neurologicznej IPiN badanie rozpoczęło się w 2008
roku. W II Klinice Neurologicznej IPiN włączono dotychczas 10 pacjentów.
•
ENOS – Efficacy of Nitric Oxide in Stroke (Skuteczność tlenku azotu
w udarze mózgu). Międzynarodowy program badawczy dotyczący leczenia ostrej fazy udaru mózgu)
(koordynator: University of Nottingham, Wielka Brytania; koordynator w IPiN:
prof. A. Członkowska; główni wykonawcy: dr K. Grabska, dr A. Kobayashi;
czas realizacji: 21.10.2002 – planowe zakończenie realizacji projektu – 2012r.)
Badanie kliniczne ma na celu ocenę skuteczności trójazotanu glicerolu podawanego w systemie przezskórnym oraz kontynuacji lub zaprzestania wcześniejszej farmakoterapii nadciśnienia tętniczego w leczeniu ostrej fazy udaru mózgu.
W II Klinice Neurologicznej IPiN włączono dotychczas 97 pacjentów, w tym 6
w roku 2010.
•
96
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Międzynarodowe badania udaru mózgu (Badania Wewnątrzudarowe) –
INTERSTROKE Study. Ocena wpływu konwencjonalnych i potencjalnych czynników ryzyka udaru mózgu w różnych regionach świata i różnych grupach etnicznych. Porównawcze badania chorych oraz dobranej
pod kątem wieku i płci grupy kontrolnej
(koordynator: The Population Health Research Institute, Hamilton, Kanada;
Koordynatorki w Polsce: prof. D. Ryglewicz, prof. A. Członkowska; główni wykonawcy: dr M. Skowrońska, dr G. Gromadzka; czas realizacji: 03.06.2008‒2011)
Badanie dotyczy znaczenia uznanych i nowych czynników ryzyka udaru mózgu w różnych rejonach świata i w różnych grupach etnicznych. Zaplanowano
włączenie 100 pacjentów z udarem mózgu i 100 osób z grupy kontrolnej zgodnej
pod względem wieku z grupą badaną. W chwili obecnej włączono już 100 pacjentów z udarem mózgu. Trwa rekrutacja grupy kontrolnej.
Pełny opis grantu w I Klinice Neurologicznej.
•
IST-3 – International Stroke Trial 3 – Thrombolysis In Acute Stroke
(Tromboliza w ostrym udarze niedokrwiennym). Międzynarodowe wieloośrodkowe badanie kliniczne
(koordynator: University of Edinburgh, Wielka Brytania; koordynator
w IPiN: prof. A. Członkowska, dr Adam Kobayashi; czas realizacji:
05.09.2005-22.01.2011)
Badanie kliniczne ma na celu ocenę skuteczności i bezpieczeństwa rekombinowanego tkankowego aktywatora plazminogenu (rt-PA, alteplaza) w leczeniu ostrego udaru niedokrwiennego u pacjentów, u których występują przeciwwskazania
do leczenia trombolitycznego według obowiązujących wskazań, a jednocześnie nie
ma ewidentnych danych, że rt-PA jest u nich nieskuteczne lub szkodliwe. Przede
wszystkim badanie jest ukierunkowane na włącznie pacjentów >80 r. ż. i u których
rozpoczęcie leczenia jest możliwe między 3 a 6 godziną od wystąpienia objawów.
W II Klinice Neurologicznej IPiN włączono dotychczas 181 pacjentów.
•
PREDICT – Predicting Hematoma Growth and Outcome In Intracerebral
Hemorrhage Using Contrast Bolus CT (Ocena predykcyjnego znaczenia
angiografii tomografii komputerowej w krwiakach śródmózgowych) Międzynarodowy program badawczy
(koordynator: University of Calgary, Kanada; koordynator w IPiN:
prof. A. Członkowska, dr A. Kobayashi)
Badanie ma na celu ocenę, czy wynaczynienie kontrastu widoczne w badaniu angiografii tomografii komputerowej mózgu ma znacznie predykcyjne, jeśli
chodzi o wczesny wzrost objętości krwiaka u pacjentów z krwotokiem śródmózgowym. W II Klinice Neurologicznej IPiN badanie rozpoczęło się w 2008 roku,
dotychczas włączono 11 pacjentów.
•
97
Działalność naukowo-badawcza
SITS-EAST – Safe Implementation of Thrombolysis in Stroke (Bezpieczne stosowanie trombolizy w ostrym udarze niedokrwiennym). Międzynarodowe wieloośrodkowe badanie monitorujące skuteczność i bezpieczeństwo trombolizy w udarze niedokrwiennym). Międzynarodowy
Program Badawczy
(koordynator: Karolinska Institutet, Sztokholm, Szwecja; koordynator w IPiN:
prof. A. Członkowska, dr A. Kobayash; czas realizacji 2007‒2010)
Badanie ma na celu monitorowanie skuteczności i bezpieczeństwa leczenia
trombolitycznego prowadzonego według obowiązujących wskazań w praktyce
klinicznej w Europie Środkowo-Wschodniej. W II Klinice Neurologicznej IPiN
włączono dotychczas 305 pacjentów.
•
SAMODZIELNA PRACOWNIA BADAŃ
I ZABIEGÓW NACZYNIOWYCH
Kierownik: dr hab. n. med., prof. nadzw. A. Dwożenko
Ilość zatrudnionych pracowników kliniki/zakładu na dzień 31.12.2010
Wg wymiaru etatu
naukowo-badawczych
inżynieryjno-technicznych
Zatrudnienie w działalności B+R
Rodzaj działalności naukowej
Lista A MNiSW/sumaryczny IF = 3,845
Lista B MNiSW
Autorstwo całości (j.ang)
Autorstwo rozdziału (j.ang)
Autorstwo całości (j.pol)
Autorstwo rozdziału (j.pol)
zastosowania praktyczne
projekty Programu Ramowego Unii Europejskiej
kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej
kontrakty w ramach programów spoza UE
projekty naukowe MNiSW
inne projekty naukowe
badania leków
tematy statutowe
cytowania
Publikacje w formie
pełnej pracy
Monografie
0,75
0
1
Liczba
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
2
47
98
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Tematy realizowane w ramach działalności statutowej
Ocena bezpieczeństwa i skuteczności wewnątrznaczyniowego leczenia
naczyniaków mózgu
(temat nr 36; etap III z 4-letnich badań; kierownik: dr hab., prof. A. Dowżenko)
Zgodnie z harmonogramem w drugim etapie w 2010 roku zakwalifikowano do zabiegu i zabieg wykonano u 32 pacjentów. Byli to pacjenci I i II Kliniki Neurologicznej wstępnie zakwalifikowani do zabiegu wewnątrznaczyniowej
embolizacji klejem w oparciu o stan kliniczny i rozpoznanym w badaniu CT lub
NMR oraz potwierdzonym w badaniu DSA naczyniakiem mózgu, krwawiącym
lub nie. Oceniano stan pacjenta przed zabiegiem oraz bezpośrednio po zabiegu,
po 24 godzinach i w 7 dobie po zabiegu uwzględniając: wielkości gniazda naczyniaka, ilość naczyń odżywiających – skala Spetzlera-Martina, Hunta Hessa,
skalę Glasgow Coma Score (GCS) oraz zmodyfikowaną skalę Rankin (MRS).
•
Ocena bezpieczeństwa i skuteczności wewnątrznaczyniowego leczenia
sprężynkami odczepialnymi tętniaków mózgu
(temat nr 37; etap III z 4-letnich badań; kierownik: dr hab., prof. A. Dowżenko)
Zgodnie z harmonogramem w drugim etapie w 2010 roku zakwalifikowano
do zabiegu i zabieg wykonano u 63 pacjentów. Byli to pacjenci I i II Kliniki
Neurologicznej wstępnie zakwalifikowani do zabiegu wewnątrznaczyniowej embolizacji z zastosowaniem sprężynek odczepialnych w oparciu o stan kliniczny
i rozpoznanym w badaniu CT lub NMR oraz potwierdzonym w badaniu DSA
tętniakiem mózgu, krwawiącym lub nie. Oceniano stan pacjenta przed zabiegiem
oraz bezpośrednio po zabiegu, po 24 godzinach i w 7 dobie po zabiegu uwzględniając: skalę NIHSS, skalę Botterela, Hunta Hessa, WFNS, skalę Glasgow Coma
Score (GCS) oraz zmodyfikowaną.
•
99
Działalność naukowo-badawcza
KLINIKA NEUROCHIRURGII
Kierownik: dr med. P. Nauman
Ilość zatrudnionych pracowników kliniki/zakładu na dzień 31.12.2010
Wg wymiaru etatu
naukowo-badawczych
inżynieryjno-technicznych
Zatrudnienie w działalności B+R
Rodzaj działalności naukowej
Lista A MNiSW/sumaryczny IF = 4,668
Lista B MNiSW
Autorstwo całości (j.ang)
Autorstwo rozdziału (j.ang)
Autorstwo całości (j.pol)
Autorstwo rozdziału (j.pol)
zastosowania praktyczne
projekty Programu Ramowego Unii Europejskiej
kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej
kontrakty w ramach programów spoza UE
projekty naukowe MNiSW
inne projekty naukowe
badania leków
tematy statutowe
cytowania
Publikacje w formie
pełnej pracy
Monografie
1
0
1
Liczba
5
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
Tematy realizowane w ramach działalności statutowej
Udoskonalenie protokołu akwizycji dla czynnościowego rezonansu magnetycznego. Opracowanie metod neuropsychologicznej oceny różnych
aspektów czynności mowy badanych w czasie neuroobrazowania przy zastosowaniu funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI)
(temat nr 38; etap II z 3-letnich badań; kierownik: dr P. Nauman)
W ramach projektu zbadano pierwszych 10 ochotników, do badania użyto
skaner rezonansu magnetycznego 1.5T, system do prezentacji bodźców oraz odpowiednie oprogramowanie do analizy statystycznej zebranych podczas badań
danych. U każdego ochotnika wykonywano cztery próby do badania funkcji językowych: zdolność do łączenia prostych jednostek językowych w bardziej złożone i zdolność do płynności tego procesu, zdolność do słuchowej identyfikacji
podstawowych jednostek tekstu, zdolność do dynamicznej organizacji czynności
nadawania mowy, zdolność kojarzenia. U ochotników wykonano teraz paradygmat do analizy śladów w zakresie pamięci krótkoterminowej, zastosowano także
próbę ruchu palcami kończyny górnej. W oparciu o pierwsze wyniki nasunęły się
uwagi co do sposobu przeprowadzenia badania oraz trafności prób. Wykonane
badania zwracają uwagę że dotychczas stosowana analiza jedynie okolicy dolne•
100
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
go zawoju czołowego z mową jest niepełna. Stworzenie prób wysyconych interesującym nas czynnikiem lingwistycznym wydaje się jednym z najistotniejszych
warunków postępowania diagnostycznego. W kolejnej fazie projektu zostanie
przeprowadzone badanie na kolejnych 20 ochotnikach.
ZAKŁAD NEURORADIOLOGII
Kierownik: dr hab. n. med., prof. nadzw. A. Dowżenko
Ilość zatrudnionych pracowników kliniki/zakładu na dzień 31.12.2010
naukowo-badawczych
Wg wymiaru etatu
inżynieryjno-technicznych
Zatrudnienie w działalności B+R
Rodzaj działalności naukowej
Lista A MNiSW/sumaryczny IF = 0
Lista B MNiSW
Autorstwo całości (j.ang)
Autorstwo rozdziału (j.ang)
Autorstwo całości (j.pol)
Autorstwo rozdziału (j.pol)
zastosowania praktyczne
projekty Programu Ramowego Unii Europejskiej
kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej
kontrakty w ramach programów spoza UE
projekty naukowe MNiSW
inne projekty naukowe
badania leków
tematy statutowe
cytowania
Publikacje w formie
pełnej pracy
Monografie
0
0
0
Liczba
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
101
Działalność naukowo-badawcza
ZAKŁAD GENETYKI
Kierownik: dr hab. n. med., prof. nadzw. M. Bednarska-Makaruk
Ilość zatrudnionych pracowników kliniki/zakładu na dzień 31.12.2010
naukowo-badawczych
8,36
Wg wymiaru etatu
inżynieryjno-technicznych
1
Zatrudnienie w działalności B+R
Rodzaj działalności naukowej
Lista A MNiSW/sumaryczny IF = 24,093
Lista B MNiSW
Autorstwo całości (j.ang)
Autorstwo rozdziału (j.ang)
Autorstwo całości (j.pol)
Autorstwo rozdziału (j.pol)
zastosowania praktyczne
projekty Programu Ramowego Unii Europejskiej
kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej
kontrakty w ramach programów spoza UE
projekty naukowe MNiSW
inne projekty naukowe
badania leków
tematy statutowe
cytowania
Publikacje w formie
pełnej pracy
Monografie
11
Liczba
14
5
0
0
0
0
0
0
2
0
3
0
0
4
136
Tematy realizowane w ramach działalności statutowej
Polimorfizm apolipoproteiny E u pacjentów z różnymi postaciami klinicznymi leukodystrofii metachromatycznej
(temat nr 39; etap I z 2-letnich badań; kierownik: dr hab. A. Ługowska)
Materiał do badań stanowiły próbki DNA uzyskane od 52 pacjentów z leukodystrofią metachromatyczną różnych typów, w tym od 6 chorego rodzeństwa
probantów. U nowo zdiagnozowanych pacjentów wykonano badania biochemiczne (oznaczenie aktywności ARSA w izolowanych leukocytach krwi). Zbadano polimorfizm apoE metodą PCR-RFLP z użyciem enzymu Hin6I. Genotyp
apolipoproteiny oznaczony jako ε3/3 zidentyfi kowano u 61,5% badanych osób,
genotyp ε4/3 – u 21,2%, genotyp ε2/3 – u 11,5%, genotyp ε2/2 u 3,8% oraz
genotyp ε4/2 – u 1,9% badanych osób. Nie uwzględniając klinicznego typu choroby, wśród badanych pacjentów z leukodystrofią metachromatyczną genotypy
apoE obserwowano z malejącą częstością ε3/3 > ε4/3 > ε2/3 > ε2/2 > ε4/2. U badanych pacjentów nie stwierdzono obecności genotypu ε4/4.
III Polski Kongres Genetyki, Lublin, 12‒15.09.10, – A. Ługowska plakat na
podstawie wyników z tematu statutowego nr 40/2009 „Częstość nosicieli patogennych mutacji genu ARSA w populacji polskiej: czy leukodystrofia metachromatyczna jest zbyt rzadko diagnozowana?”
•
102
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Badanie zmian ekspresji genów związanych z procesem apoptozy u pacjentów z ataksją rdzeniowo-móżdżkową typu 1 lub 2
(temat nr 40; etap I z 2-letnich badań; kierownik dr M. Rajkiewicz)
Analiza ekspresji 84 genów związanych z procesem apoptozy w grupie kontrolnej (20 osób) pozwoliła na ustalenie poziomu ekspresji badanych genów w stosunku do genów referencyjnych (wykres 1). Stwierdzono, że prawie u wszystkich badanych osób poziom ekspresji jest porównywalny dla badanych genów
w stosunku do genów referencyjnych. Zaobserwowano także, że wybrane geny
u wybranych osób, wykazały zwiększoną lub zmniejszoną ekspresję w stosunku
do poziomu ekspresji tych genów u innych osób. Uzyskane dane będą stanowiły
punkt odniesienia i zostaną porównane z wynikami otrzymanymi w grupach pacjentów z SCA1 i SCA2.
Wyniki prezentowano w formie posteru pod tytułem Badanie zmian ekspresji genów związanych z procesem apoptozy u pacjentów z ataksją rdzeniowomóżdżkową typu 1 lub 2 – wstępne wyniki na III Polskim Kongresie Genetyki,
12‒15 IX 2010, Lublin.
Marta Rajkiewicz, Anna Sułek, Wioletta Krysa, Walentyna Szirkowiec „Badanie zmian ekspresji genów związanych z procesem apoptozy u pacjentów z ataksją
rdzeniowo-móżdżkową typu 1 lub 2 – wstępne wyniki.
•
Ocena przydatności metod QF-PCR i MLPA do szybkiej diagnostyki płodu z ultrasonograficznymi markerami aneuploidii
(temat nr 41; etap II z 3-letnich badań; kierownik: dr J. Bogdanowicz)
Do badań techniką MLPA zakwalifikowano 20 próbek DNA wyizolowanego
z amniocytów płynu owodniowego. Łącznie stwierdzono 18 kariotypów prawidłowych oraz 2 przypadki aneuploidii chromosomowych, wszystkie z trisomią
chromosomu 21. Nie stwierdzono żadnej aneuploidii chromosomów płciowych.
Uzyskane wyniki badań zostały potwierdzone klasyczną analizą prążków chromosomowych (GTG). W badanej grupie nie wystąpiły przypadki wyników fałszywie dodatnich ani ujemnych. Nadal pewne ograniczenia stwarza mała ilość
DNA izolowanego z amniocytów, dlatego nie wszystkie próbki nadają się do zastosowania techniki MLPA. Zdarza się także, że uzyskany profil plików nie jest
miarodajny i wymaga powtórzenia badania. Ustawiono metodę fluorescencyjnego QF-PCR do oznaczania produktu pochodzącego z chromosomu 13 w celu ilościowej detekcji kopii genu RB1 (retinoblastoma1). Opracowanie metody odbyło
się przy użyciu DNA pochodzącego z leukocytów krwi obwodowej. Otrzymano
produkty o wielkości 152 bp. Jednak reakcja przy użyciu kontroli pozytywnej
(pacjentów z trisomią chromosomu 13) nie wykazała spodziewanego wzrostu
„pola pod pikiem”, mogącego świadczyć o większej liczbie kopii genu RB1 wynikającej z obecności dodatkowego chromosomu 13. Pomimo użycia do reakcji
PCR takiego samego stężenia matrycy, produkty z DNA wyizolowanego z krwi
pępowinowej są znacznie słabsze. Metoda wymaga dalszego dopracowania
i ustalenie wpływu źródła DNA i metody izolacji na wyniki reakcji QF-PCR.
•
Działalność naukowo-badawcza
103
Czynniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych i cukrzyca insulinoniezależna u chorych z otępieniem
(temat nr 42; etap III z 3-letnich badań; kierownik prof. H. Wehr)
Badania obejmowały 151 pacjentów z I Kliniki Neurologicznej oraz Poradni
Neurologicznej IPiN w tym 71 osób z rozpoznaną prawdopodobną chorobą Alzheimera (AD), 32 z otępieniem pochodzenia naczyniowego (VaD) i 48 otępieniem mieszanym (MD). Występowanie co najmniej 3 cech zespołu metabolicznego pozwalające na rozpoznanie tego zespołu występowało u osób z otępieniem
pochodzenia naczyniowego. W całej grupie pacjentów z otępieniem stwierdzono
statystycznie istotne upośledzenie tolerancji glukozy (IGT). W grupie osób z otępieniem pochodzenia naczyniowego występowała tendencja do wzrostu wskaźnika oporności na insulinę (HOMA IR). W nieplanowanym, ale blisko związanym
z tematem pracy badaniu stwierdzono istotny związek polimorfizmu genu paraoksonazy1 (enzym o właściwościach antyoksydacyjnych, którego aktywność, jak
stwierdzono poprzednio, jest w otępieniu w surowicy krwi obniżona) z opornością na insulinę. Najważniejsze osiągniecie: stwierdzenie zmniejszonej tolerancji
glukozy u osób z otępieniem.
W 2010 roku wyniki prezentowano na 14th Congress of the European Federation of Neurological Societies Genewa 25‒28.09.2010 jedna osoba (1 poster)
Małgorzata Bednarska-Makaruk (finansowanie – puntky naukowe + firma farmaceutyczna).
International Symposium” Molecular Basis of Pathology and Therapy in
Neurological Disorders Warszawa 25‒26.11.2010. dwie osoby (dwa postery):
Małgorzata Bednarska-Makaruk, Hanna Wehr (punkty naukowe). Praca jest
przygotowywana do publikacji.
•
Kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej
Analiza molekularna w chorobach neurodegeneracyjnych spowodowanych mutacjami dynamicznymi
(grant nr E001/P01/2007/01; projekt finansowany ze środków Europejskiego
Obszaru Gospodarczego i/lub – Norweskiego Mechanizmu Finansowego; kierownik: prof. J. Zaremba, wykonawcy: dr A. Sułek-Piątkowska, mgr W. Krysa,
mgr M. Rajkiewicz, dr E. Zdzienicka, mgr W. Szirkowiec; czas realizacji:
18.04.2007‒30.04.2011)
Zakończono wszystkie zadania zaplanowane w realizacji projektu. Zorganizowano w IPiN konferencję naukową, na której przedstawiono wyniki uzyskane przez
badaczy. Program zakończył się również obroną pracy doktorskiej pt.: Badanie haplotypów sprzężonych z genami ATXN1 i ATXN2 w ataksjach rdzeniowo-móżdżkowych typu 1 (SCA1) i typu 2 (SCA2) – próba wykazania efektu założyciela w populacji polskiej. W związku z wykazaniem oszczędności i niezagospodarowaniem
części środków funduszy administracyjnych uzyskano zgodę na realizację dodatkowego działania 7 i przedłużenie projektu do 30.03.2011r. (Działanie nr 7: „Standaryzacja molekularnych metod analizy genu FMR1 w chorobach FXTAS i POI
w przypadkach homozygot i dużych ekspansji”).
•
104
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Badania nad podłożem molekularnym i próba genetycznej klasyfikacji
pacjentów z objawami spastycznej paraplegii paraplegii
(nr umowy POIG 01.01.02‒14‒051/09/01; kierownik: dr A. Sułek-Piątkowska; czas realizacji: 01.01.2010–31.12.2013)
Projekt dotyczy badań molekularnych na materiale genetycznym oraz ocena
kliniczna wybranych pacjentów. Badaniami zostaną objęci pacjenci, u których
na podstawie rozpoznania klinicznego stwierdzono spastyczna paraplegię, kierowani zarówno z Poradni i Klinik IPiN jak i innych polskich ośrodków neurologicznych. Próbki DNA od pacjentów obojga płci, w dowolnym wieku (SPG może
pojawić się zarówno w dzieciństwie jak i wieku dorosłym), będą poddawane badaniom molekularnym a w przypadku wykrycia mutacji – badaniom klinicznym
opisanym poniżej. W przypadkach wykrycia mutacji u pacjenta, członkom jego
rodziny (objawowym i bezobjawowym) zostanie zaproponowane poradnictwo
genetyczne badania genetyczne oraz kliniczne. W 2010 r. przebadano 121 osób
z 52 rodzin i 41 przypadków izolowanych i znaleziono mutacje w genach SPG3A
i SPG4 u 24 osób z 9 rodzin i w 4 przypadkach sporadycznych.
•
Projekty naukowe MNiSW
Analiza sekwencji DNA i struktury RNA regionu powtórzeń mikrosatelitarnych CTA/CTG w genie ATXN8OS i próba wyjaśnienia zjawiska niepełnej penetracji mutacji dynamicznej powodującej ataksję rdzeniowomóżdżkową typu 8 (SCA8)
(grant nr N 401097536; kierownik dr A. Sułek, wykonawcy: dr W. Krysa,
dr M.Rajkiewicz, prof. J. Zaremba; czas realizacji: 29.04.2009‒28.04.2012)
Przebadano 300 osób skierowanych na badania w kierunku SCA, wśród nich
znaleziono dwie osoby z dużymi allelami w genie ATXN8OS. Przebadano też kolejne 50 osób homozygotycznych pod względem alleli SCA8 przy użyciu techniki
RP-PCR (repeat-primed PCR). Badania te wykazały, że u 4 osób występują allele
nieprawidłowe. Rozpoczęto również sekwencjonowanie z zastosowaniem klonowania dużych alleli w celu ustalenia struktury DNA i obecności przerywników.
Ustalono sekwencję alleli u 15 pacjentów.
•
Prospektywne badanie osób z grupy ryzyka wystąpienia ataksji rdzeniowo-móżdżkowej typu 1, 2, 3 i 6 (SCA1, SCA2, SCA3 i SCA6) – RISCA
(Prospective study of individuals at risk for spinocerebellar ataxia type 1,
type 2, type 3 and type 6)
(grant nr 674/N-RISCA/2010‒2014; temat realizowany w ramach międzynarodowej współpracy naukowej, dofinansowany grantem MNiSW; koordynator
w Polsce: dr M. Rakowicz; wykonawcy dr R. Rola, dr A. Sułek, dr E. Zdzienicka, dr G. Makowicz; czas realizacji: 01.01.2010‒31.12.2013)
Projekt RISCA powstał z inicjatywy europejskiej organizacji Ataxia Study
Group, która obejmuje 15 ośrodków europejskich biorących udział w programie
EUROSCA.
•
Działalność naukowo-badawcza
105
RISCA jest wieloośrodkowym i wielonarodowym programem finansowanym
przez organizacje narodowe. Projekt RISCA został złożony jako aplikacja do E-rare (ERA-Net for research programs on rare diseases), który jest wspomagany finansowo przez Komisję Europejską w ramach 6 Programu Ramowego. Projekt
RISCA będzie przeprowadzony przez badaczy, którzy współpracowali ze sobą
w ramach programu EUROSCA i struktura działań będzie podobna. To znacznie
ułatwi włączanie do badań osób przed objawowych, które pochodzą z rodzin zaangażowanych w badania projektu EUROSCA. Do badań zostaną także wykorzystane instrumenty badawcze, które zostały opracowane bądź udoskonalone przez
EUROSCA np. wykorzystanie istniejącego systemu elektronicznego kodowania
i przechowywania danych, skale kliniczne (SARA, SCA-FC) oraz sposoby analizy MRI w odniesieniu do objętości poszczególnych części mózgu. Wykorzystanie
elektronicznego systemu przesyłania danych pozwoli na gromadzenie wyników
badań klinicznych przeprowadzanych w różnych ośrodkach wg jednolitych schematów. W 2010 r. pobrano materiał biologiczny od 35 osób. DNA oraz krew
pobraną na PAXY od 34 osób wysłano do Tybingi. Surowice, osocze i mocz
umieszczone w Matrix tubes wysłano do Aachen.
Pełny opis grantu w Zakładzie Neurofizjologii Klinicznej
Współpraca przy realizacji grantów MNiSW przyznanych innym jednostkom
naukowo-badawczym
Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce
(grant nr PBZ-MEiN-9/2/2006; projekt badawczy we współpracy z Międzynarodowym Instytutem Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie,
Uniwersytetem Śląskim i Uniwersytetem Medycznym we Wrocławiu; koordynator projektu zamawianego: dr hab. P. Błędowski, kierownik zadania
badawczego ds. neurologii: prof. D. Ryglewicz, kierownik zadania badawczego ds. psychiatrii: dr hab., prof. T. Parnowski; wykonawcy: dr hab.,
prof. M. Bednarska-Makaruk, dr M. Rodo, prof. H. Wehr; czas realizacji:
08.10.2007‒07.10.2010)
Kontynuacja wykonywania badań w Zakładzie Genetyki. W 2010 roku wykonano 2050 oznaczeń aktywności paraoksonazy1 (PON1) oraz miana przeciwciał
skierowanych przeciw utlenionym lipoproteinom niskiej gęstości (antyoxLDL)
w osoczu. Stwierdzono odwrotną korelację aktywności PON1 i bardzo niską
pozytywną korelację miana badanych przeciwciał z wiekiem badanych osób.
U części osób występowały bardzo wysokie miana przeciwciał (przewyższające
średnią + 2SD).
Pełny opis grantu w II Klinice Psychiatrycznej i I Klinice Neurologicznej.
•
106
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
ZAKŁAD NEUROFIZJOLOGII KLINICZNEJ
Kierownik: dr n. med. W. Jernajczyk
Ilość zatrudnionych pracowników kliniki/zakładu na dzień 31.12.2010
Wg wymiaru etatu
naukowo-badawczych
inżynieryjno-technicznych
6
1
Zatrudnienie w działalności B+R
6
Rodzaj działalności naukowej
Lista A MNiSW/sumaryczny IF = 11,805
Lista B MNiSW
Autorstwo całości (j.ang)
Autorstwo rozdziału (j.ang)
Autorstwo całości (j.pol)
Autorstwo rozdziału (j.pol)
zastosowania praktyczne
projekty Programu Ramowego Unii Europejskiej
kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej
kontrakty w ramach programów spoza UE
projekty naukowe MNiSW
inne projekty naukowe
badania leków
tematy statutowe
cytowania
Publikacje w formie
pełnej pracy
Monografie
Liczba
8
9
0
0
0
1
0
0
0
0
1
0
1
5
98
Tematy realizowane w ramach działalności statutowej
Neuropatia i miopatia – powikłania leczenia amiodaronem i statynami
(temat nr 43; etap I z 3-letnich badań; kierownik: dr M. Derejko)
Przebadano 20 (1K, 19M) pacjentów (średni wiek: 58,5±11,9 lat) z wszczepionym kardiowerterem – defibrylatorem serca leczonych amiodaronem i/lub statynami. Średnia dobowa dawka amiodaronu wynosiła 186,6mg, SD=35,2; średni
czas trwania leczenia: 42,9 miesięcy, SD=53,7. Średni czas trwania leczenia statynami wynosił 51,8 miesiące SD=60,8. U wszystkich chorych przeprowadzono
badanie podmiotowe w oparciu o kwestionariusz autorski, badanie neurologiczne
oraz badanie elektrofizjologiczne wg. przyjętego schematu z ciągłą rejestracją wewnątrzsercowego elektrokardiogramu celem oceny wpływu stosowanych w czasie badania impulsów elektrycznych na działanie kardiowertera-defibrylatora. Badanie elektrofizjologiczne wykazało u 10 pacjentów uszkodzenie obwodowego
układu nerwowego wskazujące na: przewlekłą polineuropatię czuciowo-ruchową typu aksonalnego (u 1 pacjenta), polineuropatię czuciową typu aksonalnego
(u 4 pacjentów), mononeuropatię mnogą czuciową (u 1 pacjenta), zespół cieśni
•
Działalność naukowo-badawcza
107
nadgarstka (u 3 pacjentów), izolowane uszkodzenie nerwu łokciowego (u 1 pacjenta). Analiza wewnątrzsercowego elektrokardiogramu nie wykazała wpływu
stosowanych w czasie badania elektroneurograficznego impulsów elektrycznych
na działanie ICD, bez względu na stosowaną częstotliwość, czas trwania impulsów oraz miejsce stymulacji.
Prace z realizacji tematu badawczego: 1. Derejko M., Derejko P., Przybylski A., Niewiadomska M., Banach M., Inglot E., Rakowicz M., Walczak F. Bezpieczeństwo badań neurograficznych u pacjentów z implantowanym kardiowerteremdefibrylatorem serca. Przegląd Lekarski 2010, 67, 9: 779. IX Zjazd Towarzystwa
Neurofizjologii Klinicznej „Przydatność kliniczna badań elektrofizjologicznych
we współczesnej medycynie”, Kraków, 14‒16.10.2010 r. 2. Derejko M., Derejko
P., Przybylski A., Niewiadomska M., Banach M., Więcławska M., Walczak F.,
Rakowicz M. Is nerve conduction study safe in patients with implanted cardioverter-deffibrillator? Clinical Neurophysiology 2010, 121, Suppl. 1: S232. 29th International Congress of Clinical Neurophysiology; Kobe, Japan 28.10–01.11.2010.
Nowe metody diagnozowania i klasyfikowania hipersomni z wykorzystaniem markerów neurofizjologicznych, genetycznych i biochemicznych
(temat nr 44; etap I z 3-letnich badań; kierownik: dr A. Wierzbicka-Wichniak)
W 2010 r. przebadano 11 pacjentów (6 mężczyzn, 5 kobiet) z podejrzeniem
narkolepsji. Diagnostyka obejmowała wymagane badania neurofizjologiczne (badanie polisomnograficzne oraz wielokrotny test latencji snu), skale różnicujące hipersomnię, test psychometryczny (Vigilanz Test), badanie neuroobrazowe. Ponadto u pacjentów z potwierdzonym rozpoznaniem narkolepsji pobrano krew w celu
oznaczenia antygenu tkankowego HLADQB1*0602. Na podstawie wyników badań u 5 chorych rozpoznano narkolepsję z katapleksją, u 2 pacjentów nadmierną
senność związaną z przewlekłym niedoborem snu nocnego, u 2 osób hipersomnię
idiopatyczną, u jednej zespół obturacyjnego bezdechu sennego, a u jednej padaczkę z napadami nocnymi z płata czołowego. Badanie specyficznych antygenów
HLA u pacjentów z narkolepsją jest obecnie w opracowaniu. Badanie antygenów HLA wykonano również u 17 chorych z rozpoznaną narkolepsją, będących
pod opieką poradni zaburzeń snu przy IPiN. U 16 chorych stwierdzono obecność
przynajmniej jednego antygenu HLA DQB1*0602, co potwierdziło diagnozę, natomiast u jednego pacjenta w związku z nieobecnością tego antygenu rozpoznanie
narkolepsji wymaga weryfikacji.
Prace z realizacji tematu badawczego: 1. Wierzbicka A., Wichniak A., Waliniowska E., Czasak K., Musińska I., Wołkow L., Jernajczyk W. REM sleep behavior disorder In narcolepsy. Program&Abstracts, 171European Sleep Research
Society- European Union – Marie Curie Sympodium, Kloster-Seeon (Niemcy),
2‒6.07.2010. 2. Wierzbicka A., Wichniak A., Czasak K., Musińska I., Jakubczyk T., Sęk A., Jernajczyk W. Badania neurofizjologiczne w narkolepsji. Przegląd Lekarski 2010 (67), 9; 726‒728. IX Zjazd Towarzystwa Neurofizjologii Klinicznej „Przydatność kliniczna badań elektrofizjologicznych we współczesnej
medycynie”, Kraków, 14‒16.10.2010 r.
•
108
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Kliniczna, neurofizjologiczna i molekularna charakterystyka pacjentów
wykazujących cechy kliniczne dystrofii miotonicznej
(temat nr 45; etap II z 3-letnich badań; kierownik: dr M. Banach)
Przebadano kolejnych 24 pacjentów z dystrofią miotoniczną. U wszystkich
chorych przeprowadzono badanie podmiotowe w oparciu o kwestionariusz autorski oraz badanie neurologiczne. Ponadto wykonano badania laboratoryjne, obrazowe oraz badania neurofizjologiczne wg. przyjętego schematu. U 6 chorych wykonane badanie neurograficzne ujawniło cechy uszkodzenia obwodowego układu
nerwowego, dotyczące przynajmniej jednego nerwu obwodowego. Stwierdzono
uszkodzenie zarówno nerwów ruchowych jak i czuciowych o charakterze aksonalnym, z przewagą zajęcia układu ruchowego. W wykonanym badaniu elektromiograficznym u wszystkich chorych zarejestrowano liczne wyładowania miotoniczne oraz cechy uszkodzenia pierwotnie mięśniowego. Badanie słuchowych
potencjałów wywołanych (BAEP) było prawidłowe u wszystkich chorych. Natomiast u większości chorych stwierdzono nieprawidłowe wzrokowe potencjały
wywołane. Badanie zaburzeń oddychania podczas snu nocnego, przy użyciu rejestratora holterowskiego Embletta wykazało u kilku chorych bezdechy śródsenne
pod postacią apnea i hypopnea, co było przyczyną zmęczenia i nadmiernej senności w ciągu dnia. W badaniu rezonansu magnetycznego u większości pacjentów
z DM1 I DM2 stwierdzono poszerzenie układu komorowego, zanik mózgu oraz
u niektórych chorych hiperintensywne sygnały w czasie T2 w istocie białej płatów
skroniowych i czołowych. Zaburzenia kardiologiczne najczęściej dotyczyły zaburzeń przewodzenia oraz rytmu serca.
Prace z realizacji tematu badawczego: 1. Banach M., Rakowicz M., Rola R.,
Antczak J. Abnormalities of nerve conduction studies and in myotonic dystrophy
type 1 and type 2. Acta Myologica 2010, 29, 1: 124‒125. XII International Congress on Neuromuscular diseases, Naples, Italy 17‒22.06.2010. 2. Banach M.,
Rakowicz M.J., Witkowski G., Derejko M., Niewiadomska M., Waliniowska E.,
Inglot E., Więcławska M., Zalewska U. Multimodal evoked potentials in myotonic dystrophies MD1 and MD2. Clinical Neurophysiology 2010, 121, Suppl. 1,
S298. 29th International Congress of Clinical Neurophysiology; Kobe, Japan,
28.10 – 01.11.2010.
•
Wpływ przezczaszkowej stymulacji magnetycznej serią impulsów na zaburzenia ruchowe, jakość życia i snu pacjentów z chorobą Parkinsona
(temat nr 46; etap III z 4-letnich badań; kierownik: dr J. Antczak)
Przebadano 26 pacjentów (17 stymulowano cewką terapeutyczną a 9 cewką sham). Stwierdzono zmniejszenie udziału snu stadium NREM1 w okresie snu
oraz trend w kierunku zmniejszenia liczby nocnych wybudzeń (odpowiednio
11,2 ±4,8% vs. 7,5 ±3,9% p<0,03; 11,5 ±8,3 vs. 8,7±5,9 wybudzeń na godzinę snu p=0,075). Zmiany powyższych parametrów świadczą o poprawie jakości
snu po rTMS. Wyniki polisomnograficzne są zgodne z danymi z kwestionariusza PDSS, który wykazał istotne zwiększenie się liczby punktów, odpowiadające
poprawie subiektywnej jakości snu, po stymulacji (92,5 ±23,5 vs. 103,6 ±23,6
p<0,01). rTMS zmniejszyła także liczbę punktów w kwestionariuszu UPDRS
•
Działalność naukowo-badawcza
109
(28,1 ±10,3 vs. 19,5 ±7,6 p<0,01). Istotne zmniejszenie liczby punktów obserwowano także w II i w III części UPDRS, co odpowiada poprawie w zakresie
wykonywania codziennych czynności oraz w zakresie objawów ruchowych. Pozytywny wpływ rTMS na jakość życia chorych został wykazany poprzez spadek
liczby punktów w kwestionariuszu PDQ-39 z 46,6±19,9 na 34,5±16,4 (p<0,01).
Nie zaobserwowano natomiast zmian w skali depresji Hamiltona. rTMS wiązało
się także ze wzrostem pobudliwości korowej czemu odpowiadał wzrost amplitudy
ruchowego potencjału wywołanego (z 1,2±0,7 do 2,6±1,4 p<0,02). Nie wykazano
istotnego wpływu rTMS na wewnątrzkorowe hamowanie. Powyższe zmiany nie
były obserwowane u chorych stymulowanych cewką sham.
Prace z realizacji tematu badawczego: 1. Antczak J., Rakowicz M., Jernajczyk
W., Derejko M., Banach M., Zalewska U., Jakubczyk T. Improvement of Subjective Sleep Quality and Decrease of Light Sleep after rTMS in Parkinson’s Disease. Magstim 2010 Summer TMS School w Oxford, w Anglii, 28‒29.06.2010.
2. Antczak J., Rakowicz M., Banach M., Derejko M. The Blink Reflex Hyperexcitability in Parkinson’s Disease is not reversed by Repetitive Transcranial
Magnetic Stimulation – 14th International Congress of Parkinson’s Disease and
Movment Disorders, Buenos Aires 13‒17.06.2010. 3. Antczak J., Rakowicz M.,
Jenajczyk W., Derejko M., Banach M., Zalewska U., Sienkiewicz J., Jakubczyk
T. Jakość snu u pacjentów z chorobą Parkinsona po przezczaszkowej stymulacji
magnetycznej serią bodźców. IX Kongres Polskiego Towarzystwa Neurofizjologii
Klinicznej w Krakowie, 14‒16.10.2010. 4. Rakowicz M., Antczak J., Derejko M.,
Banach M., Sienkiewicz J., Łojkowska W., Zalewska U., Inglot E. 29th International Congress of Clinical Neurophysiology, Kyoto, Japonia, 28.10‒01.11.2010.
5. Ukazała się monografia z Międzynarodowej Konferencjii “Brain Stimulation
Old and New”, z 2009, wydana przez Instytut Biocybernetyki, która zawiera publikację “The Influence of Repetitive Transcranial Magnetic Stimulation on Sleep
In Parkinson’s Disease” (Antczak J., Rakowicz M., Banach M., Derejko M., Sienkiewicz J., Zalewska U., Więcławska M., Jernajczyk W.)
Zastosowanie stymulacji świetlnej o zmiennej mocy i częstotliwości jako
metody aktywacji EEG u osób zdrowych i pacjentów ze zmienioną wrażliwością na fotostymulację
(temat nr 47; etap IV z 4-letnich badań; kierownik: dr W. Jenajczyk)
W Zakładzie Neurofizjologii Klinicznej IPiN wykonano fotostymulatory (FS),
w których poza programowaniem częstotliwości, czasu serii i przerw między nimi
można zaprogramować niedostępne w fabrycznych FS: czas pojedynczego impulsu, intensywność oraz kolor światła.
Porównano wpływ fotostymulacji na 20 zapisów EEG osób zdrowych, 26 zapisów chorych na schizofrenię i 26 chorych na padaczkę z FS Elmiko; na zapisy
20 zdrowych, 26 chorych na schizofrenię i 24 chorych na padaczkę z FS TJ oraz
26 zapisów zdrowych i 24 chorych na schizofrenię z FS Grass. W grupie zdrowych
odpowiedzi na fotostymulację w badanych częstotliwościach były w większości
prób wyraźniejsze przy użyciu FS Grass i FSTJ w porównaniu do FS Elmiko.
Najsilniej różnica ta była wyrażona dla 11 Hz, koloru czerwonego, czasu błysku
•
110
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
10 ms i strumienia światła 160 lm dla FS TJ. W grupie chorych na schizofrenię
i chorych na padaczkę większość odpowiedzi na fotostymulację różnymi FS nie
wykazała różnic istotnych statystycznie. Pojawiły się one przy krótszych czasach
błysku i mniejszym strumieniu światła w FSTJ. Odpowiedzi w tych wypadkach
były mniejsze. Fotostymulacja wywołuje mniejszą odpowiedź u chorych na schizofrenię i chorych na padaczkę niż u zdrowych. Przy użyciu FSTJ zjawisko to jest
najwyraźniejsze, najmniej wyraźne jest przy użyciu FS Elmiko. Badania wskazują na konieczność standaryzacji parametrów technicznych FS.
Prace z realizacji tematu badawczego: 1. Jakubczyk T., Wichniak A., Waliniowska E., Czasak K., Jernajczyk W. Wpływ koloru i intensywności strumienia
światła na aktywację EEG w trakcie fotostymulacji (FS). Przegląd Lekarski 2010,
67, 9, 788. 2. Jakubczyk T., Wichniak A., Waliniowska E., Musińska I., Jernajczyk W. Aktywacja EEG rytmicznymi błyskami światła o różnym kolorze i intensywności strumienia światła w grupie chorych na schizofrenię. Przegląd Lekarski
2010, 67, 9, 789. Maszynopisy prac: 1. Jakubczyk T., Jernajczyk W.: Konstrukcja
prototypów fotostymulatora FSTJ. 2. Jakubczyk T., Wichniak A., Waliniowska E.,
Jernajczyk W. Zastosowanie stymulacji świetlnej o zmiennej mocy i częstotliwości jako metody aktywacji EEG.
Projekty naukowe MNiSW
Prospektywne badanie osób narażonych na wystąpienie ataksji rdzeniowo-móżdżkowych- RISCA, (Prospective study of individuals at risk for
spinocerebellar ataxia type 1, type 2, type 3 and type 6 (SCA1, SCA2,
SCA3, SCA6) – RISCA)
(grant nr 674/N-RISCA/2010/0; temat realizowany w ramach międzynarodowej współpracy naukowej dofinansowany grantem MNiSW; kierownik: M. Rakowicz; wykonawca kierownik projektu w Polsce: dr M. Rakowicz, Zakład
Neurofizjologii, Instytut Psychiatrii i Neurologii; wykonawca dr A. Sułek;
czas realizacji: 01.01.2010‒31.12.2013)
Projekt RISCA jest wieloośrodkowym i międzynarodowym programem
finansowanym przez naukowe instytucje narodowe. Obejmuje przedobjawowych członków rodzin uczestniczących w badaniach EUROSCA, zakończonych
w 2009 r. Celem badań jest ocena, które z objawów klinicznych poprzedzają
wystąpienie ataksji w SCA i jaki jest ich związek z genotypem, płcią, liczbą patologicznych powtórzeń CAGn oraz innymi objawami klinicznymi. Przebadano
genetycznie, klinicznie i neurofizjologicznie 41 osób (30 K i 11 M), w średnim
wieku 25,6 lat, zgłaszających się do Poradni Neurologicznej i Genetycznej Instytutu, z których zakwalifikowano 38 osób ze SCA1 i SCA2 do dalszych badań.
U 26 osób bezobjawowych stwierdzono patologiczną liczbę powtórzeń CAG.
U 30% badanych stwierdzono odchylenia w parametrach stymulacji magnetycznej, wyrażone: wydłużeniem okresu ciszy, obniżeniem amplitudy odpowiedzi
korowej oraz wydłużeniem centralnego ruchowego czasu przewodzenia. W badaniu wolumetrycznym MRI móżdżku u tych chorych wykazano cechy zaniku
w porównaniu z grupą kontrolną.
•
111
Działalność naukowo-badawcza
Wstępne wyniki badań przedstawiono w prezentacjach:
1. Użyteczność posturografii w ocenie zaburzeń równowagi u pacjentów
i przedobjawowych osób obciążonych mutacją SCA. Czerwosz L., Rakowicz M.,
Rola R., Stępniak I., Sułek A. – IX Zjazd Polskiego Towarzystwa Neurofizjologii
Klinicznej Kraków 14 -16.10.2010, Przegląd Lekarski 67, 9, 779.
2. Cortical excitability and functional state of corticospinal pathway among
presymptomatic spinocerebellar ataxia type 1 gene carriers – 29th International
Congress of Clinical Neurophysiology, Kobe, Japonia 88.10.-1.11.2010, Clin
Neurophysiol. Supp 1: 166.
ZAKŁAD NEUROPATOLOGII
Kierownik: dr hab. n. med., prof. nadzw. T. Wierzba – Bobrowicz
Ilość zatrudnionych pracowników kliniki/zakładu na dzień 31.12.2010
Wg wymiaru etatu
naukowo-badawczych
inżynieryjno-technicznych
Zatrudnienie w działalności B+R
Rodzaj działalności naukowej
Publikacje w formie
Lista A MNiSW/sumaryczny IF = 11,525
pełnej pracy
Lista B MNiSW
Monografie
Autorstwo całości (j.ang)
Autorstwo rozdziału (j.ang)
Autorstwo całości (j.pol)
Autorstwo rozdziału (j.pol)
zastosowania praktyczne
projekty Programu Ramowego Unii Europejskiej
kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej
kontrakty w ramach programów spoza UE
projekty naukowe MNiSW
inne projekty naukowe
badania leków
tematy statutowe
cytowania
3,75
0,75
4
Liczba
8
0
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
52
Tematy realizowane w ramach działalności statutowej
Analiza zmian neuropatologicznych w móżdżkach noworodków szczurzych
pochodzących od samic pojonych alkoholem podczas ciąży i/lub karmienia
(temat nr 48; etap I z 3-letnich badań; kierownik: dr hab., prof. T. Wierzba
Bobrowicz)
Oceniano immunohistochemicznie w móżdżkach 10-dniowych noworodków
szczurzych, ekspresję trzech białek wiążących – wapń: calbindyny D28k (CB),
•
112
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
calretininy (CR) oraz parvalbuminy (PV). Noworodki pochodziły od samic pojonych
etanolem podczas ciąży i karmienia (gr. IA), ciąży (gr. IIA) oraz tylko podczas
karmienia (gr. IIIA), grupy badawcze oraz od samic, które nie otrzymywały etanolu (grupy kontrolne). W korze móżdżku pochodzącej od noworodków kontrolnych, komórkami CB pozytywnymi były komórki Purkiniego wraz z wypustkami oraz komórki Golgiego. Komórkami CR pozytywnymi były interneurony (komórki Lugano, Golgi, pędzelkowate/unipolar brush cells) oraz niektóre komórki
Purkinjego. Immunoreaktywność dla parvalbuminy (PV) obserwowano w komórkach Golgiego i koszyczkowatych/basket cells, gwiaździstych/stellate cells
i niektórych komórkach Purkiniego. Zarówno ilość komórek pozytywnych jak
i intensywność immunoreakcji dla CB oraz PV spadała we wszystkich grupach
badawczych. Natomiast immunoreaktywność dla CR w korze móżdżku w grupach badawczych była widoczna jedynie w interneuronach oraz była bardziej
intensywna w porównaniu z grupami kontrolnymi. Immunoreaktywność dla CB
odnotowano w niektórych komórkach Purkiniego orazw komórkach Golgiego.
Najbardziej intensywną reaktywność dla CR zanotowano w komórkach pędzelkowatych/brush cells. Reakcje na PV obserwowano w pojedynczych komórkach
Purkiniego oraz komórkach koszyczkowatych/basket cells. Przeprowadzone obserwacje wykazały, że badane trzy białka wiążące-wapń, występują w korze
móżdżkówu dziesięciodniowych noworodków szczurzych (grupa kontrolna).
W grupach badawczych intensywność i ilość komórek reaktywnych na CB iPV
ulegała zmniejszeniu, podczas gdy intensywność reakcji na CR wzrastała w interneuronach, przede wszystkim w komórkach pędzelkowatych. W grupach badawczych w korze móżdżku obserwowano także zmiany ischemiczne w komórkach Purkiniego oraz ubytki zarówno interneuronów jak i komórek Purkinjego.
Wyniki naszych obserwacji sugerują, że zmiany reaktywności badanych białek
wiążących – wapń, mogą wskazywać na zaburzenia gospodarki wapniowej wewnątrzkomórkowej, co może odgrywać ważną rolę w powstawaniu zaburzeń
morfologicznych i funkcjonalnych u noworodków szczurzych, których matki
były pojone etanolem podczas ciąży i/lub karmienia.
113
Działalność naukowo-badawcza
ZAKŁAD NEUROCHEMII
Kierownik: prof. dr hab. n. med. A. Płaźnik
Ilość zatrudnionych pracowników kliniki/zakładu na dzień 31.12.2010
Wg wymiaru etatu
naukowo-badawczych
inżynieryjno-technicznych
5
4
Zatrudnienie w działalności B+R
5
Rodzaj działalności naukowej
Lista A MNiSW/sumaryczny IF = 23,142
Lista B MNiSW
Autorstwo całości (j.ang)
Autorstwo rozdziału (j.ang)
Autorstwo całości (j.pol)
Autorstwo rozdziału (j.pol)
zastosowania praktyczne
projekty Programu Ramowego Unii Europejskiej
kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej
kontrakty w ramach programów spoza UE
projekty naukowe MNiSW
inne projekty naukowe
badania leków
tematy statutowe
cytowania
Publikacje w formie
pełnej pracy
Monografie
Liczba
10
3
0
0
0
0
0
0
0
0
2
0
0
4
99
Tematy realizowane w ramach działalności statutowej
Porównanie wpływu deksametazonu i kortykosteronu na wygaszanie reakcji lękowej u zwierząt o różnej wrażliwości emocjonalnej
(temat nr 49; badanie roczne; kierownik: dr M. Lehner)
Badania przeprowadzono na modelu zwierząt HR, o wysokim poziomie warunkowej reakcji lękowej i LR, mniejszym poziomie warunkowej reakcji lękowej,
selekcjonowanych na podstawie czasu trwania reakcji ‘freezing’ (zamrożenia),
w czasie testu lęku warunkowanego. Podanie D-cykloseryny (15mg/kg) 30 minut przed ekspozycją na kontekst awersyjny (sesja wygaszania, 7 dni po teście
lęku warunkowanego) spowodowało zmniejszenie reakcji lękowej w czasie sesji
wygaszania w obu grupach zwierząt. Dodatkowo, lek zwiększał poziom GABA
w jądrach migdałowatych i zmniejszał reakcje ‘freezing’ w grupie HR. Podanie
kortykosteronu (20 mg/kg) 90 min przed ekspozycją na kontekst awersyjny (sesja
wygaszania), powodował osłabienie reakcji lękowej jedynie w grupie zwierząt
HR. Otrzymane wyniki sugerują, że zwierzęta HR o wysokim poziomie warunkowej reakcji lękowej, mogą wykazywać deficyty w aktywności systemów neuroprzekaźnikowych, które wpływają na kontrolę aktywności neuronalnej w jądrach
•
114
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
migdałowatych (BLA), dodatkowo mogą wskazywać na zaburzenia funkcji osi
podwzgórze-przysadka – nadnercza w tej samej grupie zwierząt.
Wykaz publikacji: Lehner et al., Neurobiol. Learn. Mem., 2010, 94, 499‒508;
Lehner et al., Acta Neurobiol. Exp. (Wars), 2010, 70, 56‒66; Lehner et al., Neurobiol.
Learn. Mem., 2010, 94, 468‒80; Lehner et al., „Stress and behavior“ ISBS conference, p. 20 (abstrakt); Wisłowska-Stanek et al., „Stress and behavior“ ISBS conference,
p. 21 (abstrakt); Lehner et al., Pharmacological Reports, v. 62, p. 51 (abstrakt); Wisłowska-Stanek et al., Pharmacological Reports, v. 62, p. 68 (abstrakt).
Rola argininy w wywoływanej przez morfinę lub metadon sensytyzacji
na morfinę
(temat nr 50; badanie roczne; kierownik: dr hab. E. Taracha)
Uwagi: Zniszczenie materiału biologicznego (awaria zamrażarki niskotemperaturowej) uniemożliwiło wykonanie części oznaczeń, m.in. znakowania immunohistochemicznego agmatyny.
1. Efekt wielokrotnych podań morfiny (MF) i metadonu (MET) był podobny
a otrzymane wyniki wskazują, że spośród podjednostek Gα (i), Gα (i3) są specyficznie zaangażowane w mechanizm działania obu leków (Zelek-Molik et al.,
Pharmacol. Rep., 2010, 62 (6), 1197‒1202; Zelek-Molik A. et al., 7th FENS Forum of European Neuroscience, Amsterdam, The Netherlands, July 3‒7, 2010.;
Effects of morphine and methadone treatment on mRNA expression of Galpha(i)
subunits in the rat brain.; (abstrakt), vol. 5, 108.76).
2. Wyniki badań behawioralnych wskazują, że szczury WHP (preferujące alkohol) wykazują większą podatność na długotrwałą sensytyzację MF niż szczury
unikające alkoholu (WLP). Również znakowanie białka Fos wykazało znaczące
różnice w odpowiedzi szczurów WLP i WHP na przypominającą dawkę MF. Towarzyszyły temu zmiany poziomów metabolitów monoamin, które mogą wskazywać
na zwiększoną w jądrach podstawy i obniżoną w korze przedczołowej aktywność
dopaminergiczną (praca przyjęta do druku, Taracha E. et al., Prog. Neuropsychopharmacol. Biol. Psychiatry, 2011).
3. Analiza poziomów aminokwasów wskazuje, że już jednokrotna iniekcja
MF zwiększa poziom argininy (ARG) we wszystkich badanych strukturach, ale
tylko u szczurów WLP. Najciekawsze wyniki analizy korelacyjnej dotyczą zależności między poziomami ARG w jądrze półleżącym (Acb) i w innych strukturach u WLP, podczas gdy brak jest takich powiązań u WHP. Może to wskazywać
na istotną rolę Acb w kontrolowaniu opisanych zmian. ARG jest prekursorem
agmatyny, która m. in. przeciwdziała rozwojowi uzależnienia. Ponieważ podanie
myszom argininy i. c. v. wywołuje efekt podobny do tego po podaniu agmatyny,
możliwe jest, że obserwowany wzrost ARG prowadzi do wzrostu syntezy agmatyny. Jej zwiększony, tylko u szczurów WLP, poziom mógłby mieć związek z mniejszą reaktywnością szczurów tej linii na MF.
•
•
Rola receptorów dla kortykoliberyny typu II w ośrodkowych mechanizmach reakcji lękowej szczurów
(temat nr 51; etap II z 2-letnich badań; kierownik: dr A. Skórzewska)
Działalność naukowo-badawcza
115
Badano wpływ dokomorowych podań selektywnych antagonistów receptorów dla kortykoliberyny typu II (antisauvagine-30, astressin-2B) na zachowanie
lękowe zwierząt, stężenie kortykosteronu w osoczu oraz ekspresję białka c-Fos
i CRF w strukturach układu limbicznego. Jednorazowe, dokomorowe podanie
antagonistów receptorów CRF2 nasiliło warunkowanie awersyjne (lęk uwarunkowany) i zwiększyło stężenie kortykosteronu w osoczu. Podanie antisauvagine30 nasilało indukowaną kontekstem awersyjnym, ekspresję białka c-Fos w Cg1,
Cg2 (obszar 1, 2 kory obręczy, CeA (jądro centralne ciała migdałowatego), pPVN
(obszar drobnokomórkowy jądra przykomorowego podwzgórza) oraz zwiększało aktywność neuronalną w M2 (drugorzędowa kora motoryczna) i MeA (jądro
przyśrodkowe ciała migdałowatego). Powyższym zmianom towarzyszyła zwiększona ekspresja kortykoliberyny w Cg1, M2, CeA i pPVN. Dodatkowo, podanie astressin-2B zwiększyło aktywność neuronalną i ekspresję kortykoliberyny
w Cg1, CeA i pPVN. Wiadomo, że receptory CRF1 odgrywają istotną rolę w regulacji reakcji lękowej. Natomiast otrzymane wyniki wskazują, że oba typy receptorów: CRF1 i CRF2 uczestniczą w modulowaniu reakcji na stres i utrzymaniu
homeostazy organizmu. Uzyskane dane potwierdzają hipotezę, że zahamowanie
receptorów CRF2 prawdopodobnie zwiększa sekrecję CRF (agonisty receptorów
CRF1) i nasila aktywność kanału receptorowego CRF1, co wiąże się z nasileniem
reakcji lękowej. Przygotowano maszynopis do publikacji.
Publikacje: Skórzewska et al., Neuropeptides, 2010; doi: 10.1016/j.npep.
2010.11.003.
Rola wybranych endogennych substancji hamujących w procesach epileptogenezy
(temat nr 52; etap III z 3-letnich badań; kierownik: dr P. Maciejak)
Celem omawianego projektu była analiza roli endogennych związków o antagonistycznym działaniu na układy hamujące w procesach związanych z epileptogenezą. Dodatkowymi celami badań było poszukiwanie związku pomiędzy kwasem
kynureninowym (KYNA) a wybranymi neuroprzekaźnikami o działaniu hamującym i pobudzającym.W trakcie realizacji zaplanowanych badań przeprowadzono wszechstronną analizę zmian aktywności struktur mózgu na różnych etapach
rozniecania drgawek (model padaczki), co pozwoliło na stworzenie „strukturalnofunkcjonalnej” mapy procesu rozniecania. Równocześnie wykazano, że KYNA,
naturalnie występujący w organizmie endogenny antagonista receptorów jonotropowych dla kwasu glutaminowego jest w istotny sposób zaangażowany w procesy związane z epileptogenezą. Co więcej, z naszych badań wynika, że jednym
z istotnych elementów mechanizmu działania jednego z najpopularniejszych leków
przeciwpadaczkowych- kwasu walproinowego, jest silne podwyższanie poziomu
KYNA. Z przeprowadzonych przez nas badań wynika, że rearanżacja strukturalnofunkcjonalna ośrodkowego układu nerwowego w przebiegu epileptogenezy opiera
się w znacznym stopniu na zmianach w przekaźnictwie glutaminianergiczym i GABA-ergicznym. Ponadto, dane wskazują na zasadnicze zaangażowanie KYNA w ten
proces. Fakty te pozostają w zgodzie z aktualnymi teoriami padaczki, mówiącymi
o zaburzonej równowadze pomiędzy układami pobudzającymi i hamującymi.
•
116
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Publikacje: Maciejak P. et al., Brain Res.; 2010, 1342, 150‒9; Szyndler J.
et al., J. Neural. Transm.; 2010, 117, 707‒18.
Projekty naukowe MNiSW
Rola receptorów metabotropowych dla kwasu glutaminowego w procesach epileptogenezy
(grant nr 001N 401 026 32/0640; 3 PO5A 068 25; kierownik: prof. A. Płaźnik;
główni wykonawcy: dr J. Szyndler, dr P. Maciejak; czas realizacji: 19.04.2007‒19.04.2010, etap pracy III)
W III etapie realizacji projektu (2010 r.) przeprowadzono analizę zmian aktywności neuroplastycznej struktur mózgu (mierzonych ekspresją białka Arc) oraz
zmian biochemicznych towarzyszących rozniecaniu drgawek przy pomocy pentylenetetrazolu. Zaobserwowano, że proces rozniecania prowadzi do zmniejszenia
ekspresji białka Arc, istotnie zaburza funkcję układu serotoninowego, natomiast
zmiany w poziomach aminokwasów dają przesunięcie równowagi w kierunku
zwiększenia produkcji aminokwasów pobudzających. W związku z uzyskanymi wynikami, przeprowadzono także analizę dotyczą kwasu kynureninowego
(KYNA), w modelu rozniecania drgawek metodą chemiczną i elektryczną. W obu
modelach drgawek stwierdzono zróżnicowany efekt. W modelu chemicznym rozwojowi napadów drgawkowych towarzyszyło stopniowe zmniejszenie stężenia
KYNA w badanych strukturach, podczas gdy w modelu elektrycznym wystąpił
wzrost aktywności KYNA. Zaobserwowano także, że kwas walproinowy prowadził do bardzo silnego wzrostu stężenia kwasu kynureninowego oraz stężenia
GABA, mierzonych w warunkach in vivo. Wydaje się, że wzrost poziomu KYNA
ma charakter neuroprotekcyjnej reakcji adaptacyjnej na wzmożoną aktywność
układów pobudzających.
Publikacje: 1. Maciejak P. et al.; Brain Res.; 2010, 1342, 150‒9. 2. Maciejak P. et al.; Epilepsy Behav.; 2010, 18, 193‒200. 3. Szyndler J. et al.; „The effects
of electrical hippocampal kindling of seizures on amino acids and kynurenic acid
concentrations in brain structures”.
•
Badanie neurobiologicznego podłoża wygaszania reakcji lękowej oraz określenie przesłanek do indywidualnej farmakoterapii zaburzeń lękowych
(grant nr 002N 401 044 036; kierownik: dr M. Lehner; wykonawcy: dr A. Wisłowska-Stanek, dr A. Skórzewska, mgr D. Turzyńska, mgr A. Sobolewska;
czas realizacji 08.05.2009‒08.05.2012; etap pracy II)
Przeprowadzono ocenę zależności między percepcją bólu w testach, a uwarunkowaną reakcją lękową znieruchomienia zwierząt. Nie wykazano korelacji między
czasem trwania reakcji lękowej uwarunkowanej awersyjnie i wrażliwością na bodziec bólowy ustalony indywidualnie na podstawie reakcji w teście ’flinch-jump’.
(Lehner i wsp., Acta Neurobiol. Exp. (Wars), 2010, 70, 56‒66). Oceniono wpływ
podania midazolamu i D-cykloseryny na reakcję wygaszania śladów pamięciowych na awersyjny kontekst warunkowy u zwierząt różniących się siłą reakcji lękowej. Wykazano, że zwierzęta mniej lękliwe (LR), miały wyższe poziomy kwasu
•
Działalność naukowo-badawcza
117
glutaminowego i GABA w jądrach migdałowatych (BLA). Podanie D-cykloseryny i midazolamu przed ekspozycją na kontekst awersyjny, u zwierząt HR (bardziej lękliwych), zwiększało poziom GABA i osłabiało reakcję ‘freezing’. (Lehner
i wsp., Neurobiol. Learn. Mem., 2010, 94, 468‒80). Analizowano poziom ekspresji
podjednostki α2 receptora GABA-A i gefyryny (białko „rusztowania”), po sesjach
wygaszania lęku, ponownym warunkowaniu i ekspozycji na kontekst awersyjny.
W grupie HR zaobserwowano wyższą ekspresję podjednostki α2 w ciałach migdałowatych w warunkach podstawowych. Ekspozycja na kontekst awersyjny spowodowały w grupie HR wzrost gęstości podjednostki α2 receptora GABA w korze
przedczołowej i hipokampie oraz wzrost kolokalizacji podjednostki α 2 receptora
GABA i gefyryny w BLA i DG (zakręt zębaty hipokampa). (Lehner i wsp., Neurobiol. Learn. Mem., 2010, 94, 499‒508).
Dodatkowe informacje o działalności kliniki
Do najistotniejszych dokonań w 2010 roku należy zaliczyć kontynuację badań podłoża neurobiologicznego różnej wrażliwości zwierząt na bodźce lękowe
(zespół pod kierunkiem dr M. Lehner). Wykazano podstawową rolę unerwienia
GABAergicznego i glutaminianergicznego kory przedczołowej i jąder limbicznych mózgu (j. migdałowate, podwzgórze, hipokampy) w kontroli i ekspresji reakcji lękowych. Większa wrażliwość na bodźce lękowe wiązała się ze spadkiem
hamującego wpływu kory przedczołowej, realizowanego przy pomocy unerwienia glutaminianergicznego. Wyniki, otrzymane przy użyciu modelu wygaszania
i reinicjacji reakcji lękowej, mogą stanowić podstawę do szukania nowych metod farmakoterapii zaburzeń lękowych u ludzi, np. zespołu lęku po-urazowego.
Kolejna grupa badań, skoncentrowana na analizie patomechanizmu rozniecania
napadów padaczkowych, pozwoliła na skonstruowanie „mapy” procesu rozniecania napadów w oun (zespół pod kierunkiem dr P. Maciejaka), stosując metodę
obserwacji rozwoju zaburzeń w funkcjonowaniu układów neuroprzekaźnikowych, w poszczególnych strukturach mózgu w czasie. Prace nad neurobiologią
uzależnień, prowadzone przez dr hab. Ewę Taracha były podstawą jej pracy habilitacyjnej obronionej w 2010 r. Badania wykazały różnice i podobieństwa działania morfiny i metadonu na poziomie podjednostek białek G (białka wiążące
nukleotydy gauninowe, przekaźniki sygnału receptorowego). Stwierdzono także
różnice w aktywacji struktur mózgu na morfinę w liniach szczurów preferujących i unikających alkohol (WLP, WHP). Ponadto, wstępne badania wskazują
na istotną rolę argininy i agmatyny w hamowaniu picia alkoholu przez szczury
linii WLP. Z kolei badania prowadzone przez dr A. Skórzewską wykazały podstawową rolę kanału receptorowego CRF-1, w mediowaniu działania pro-lękowego CRF. Badania te mogą stanowić istotny przyczynek do poszukiwania nowych
leków przeciwlękowych (ligandów rec. CRF-1).
Abstrakty z prac wykonanych we współpracy z innymi jednostkami naukowymi (i przez nie finansowane):
1. 40th Annual Meeting NEUROSCIENCE SFN. San Diego. 2010. The first
session of classical conditioning training that induced aversive vocalization of adult
mice: A possible index of successful learning.; Siucińska E., Płaźnik A., Hamed A.
118
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
2. XXI Naukowy Zjazd Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego, Gdańsk,
2010.; „Dopalacze – nowy kierunek ewolucji strukturalnej narkotyków syntetycznych”.; Błachut D., Szukalski B.
ZAKŁAD FARMAKOLOGII
I FIZJOLOGII UKŁADU NERWOWEGO
Kierownik: prof. dr hab. n. med. P. Bieńkowski
Ilość zatrudnionych pracowników kliniki/zakładu na dzień 31.12.2010
Wg wymiaru etatu
naukowo-badawczych
inżynieryjno-technicznych
Zatrudnienie w działalności B+R
Rodzaj działalności naukowej
Lista A MNiSW/sumaryczny IF = 15,674
Lista B MNiSW
Autorstwo całości (j.ang)
Autorstwo rozdziału (j.ang)
Autorstwo całości (j.pol)
Autorstwo rozdziału (j.pol)
zastosowania praktyczne
projekty Programu Ramowego Unii Europejskiej
kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej
kontrakty w ramach programów spoza UE
projekty naukowe MNiSW
inne projekty naukowe
badania leków
tematy statutowe
cytowania
Publikacje w formie
pełnej pracy
Monografie
5,36
5
6
Liczba
10
3
0
0
0
1
1
0
0
0
1
0
2
1
142
Tematy realizowane w ramach działalności statutowej
Poszukiwanie nowego modelu współwystępowania zaburzeń psychotycznych, lękowych i uzależnień od alkoholu oraz innych substancji psychoaktywnych (polysubstance dependence/abuse)
(temat nr 53; etap I z 3-letnich badań; kierownik: dr hab., prof. P. Mierzejewski)
Celem projektu jest poszukiwanie nowego modelu współwystępowania zaburzeń psychotycznych, lękowych i uzależnienia od alkoholu oraz innych substancji psychoaktywnych (polysubstance dependence/abuse). W 2010 roku przeprowadzono szereg testów behawioralnych na szczurach WHP/WLP pochodzących
•
Działalność naukowo-badawcza
119
z własnej hodowli. Wyniki przeprowadzonych testów wskazują, że model zwierzęcy oparty na wyselekcjonowanej hodowli szczurów WHP/WLP może służyć
także jako model współwystępowania uzależnienia od alkoholu i kokainy a także współwystępowania zaburzeń lękowych i uzależnienia od alkoholu. Stawarza
to nowe możliwości poszukiwania terapii współuzależnień i zaburzeń lękowych.
Zwierzęta pochodzące z linii WHP i WLP nie różniły się natomiast istotnie poziomami w testach będących modelami zaburzeń psychotycznych i depresyjnych.
Projekty naukowe MNiSW
Interakcje alkoholu etylowego i nikotyny: poszukiwanie mechanizmów
preferencyjnego zażywania obu substancji
(grant nr NN 401 2273342; kierownik: prof. P. Bieńkowski, główny wykonawca: dr A. Korkosz)
Przeprowadzano eksperyment spo ntanicznego picia nikotyny po ekspozycji na etanol oraz instrumentalnego samopodawania nikotyny u myszy. Przeprowadzano badania kwestionariuszowe w grupie 200 zdrowych dorosłych i 100
alkoholików. Oznaczano kotyninę w próbkach surowicy myszy, przeprowadzono
analizę statystyczną uzyskanych wyników. W chwili obecnej jest przygotowywana publikacja i rozprawa doktorska, (obrona pracy doktorskiej). Uzyskane do tej
pory wyniki wskazują na istnienie pozytywnej korelacji pomiędzy ilością spożytej nikotyny a stężeniem jej metabolitu, kotyniny, w tkankach, przede wszystkim
w wątrobie. Ekspozycja na etanol nie ma istotnego statystycznie wpływu na ilość
spożytej nikotyny.
•
Zastosowania Praktyczne
1. Nowe technologie, materiały, wyroby, systemy, metody i usługi oraz nowe
oprogramowanie.
Praca badawcza pt. „Opracowanie polskiego innowacyjnego leku stosowanego w terapii schorzeń Ośrodkowego Układu Nerwowego: schizofrenii, depresji i lęku – badania przedkliniczne”. Umowa została zawarta w dniu 25.06.2008
na 3 lata z firmą ADAMED sp. z o.o., Pieńków, Czosnów k/Warszawy. W 2010
roku w ramach prac prowadzonych w Zakładzie Farmakologii opracowano 2 kolejne innowacyjne modele zwierzęce służące do prowadzenia badań przesiewowych
w kierunku poszukiwania nowych leków przeciwpsychotycznych. We wszystkich
skriningowych modelach przebadano 4 związki referencyjne 6 nowych syntez firmy ADAMED. Uzyskane wyniki są ważnym przyczynkiem w procesie rozwoju
nowego polskiego leku przeciwpsychotycznego. Odbiorcą naszego produktu jest
polska firma farmaceutyczna ADAMED.
Działalność naukowo-badawcza
123
WYNIKI DZIAŁALNOŚCI NAUKOWEJ
PUBLIKACJE W FORMIE PEŁNEJ PRACY
a) w czasopismach wyróżnionych przez „Journal Citation Reports” (JCR)
(lista A MNiSW)
1. ANCZEWSKA A., RADUJ J., INDULSKA A., PAŁYSKA M., PROT K.; Porównanie opinii pacjentów o jakości opieki na oddziałach psychiatrycznych
i neurologicznych.; Psychiatria Polska; 2010, 44 (2), 255-265.
2. BALDACCHINO A.M., GREACEN T., HODGES C.L., CHARZYŃSKA K.,
SORSA M., SAIAS T., CLANCY C., LACK C., HYLDAGER E., MERINDER L.B., MEDER J., HENDERSON Z., LAIJARVI H., BAECK-MOLLER
K.; Nature, level and type of networking for individuals with dual diagnosis:
A European perspective.; Drugs: education, prevention and policy; 2010, doi:
10.3109/09687637.2010.520171 (October 5, 2010).
3. BIEŃKOWSKI P., ZATORSKI P., BARANOWSKA A., RYGLEWICZ D.,
SIENKIEWICZ-JAROSZ H.; Insular lesions and smoking cessation after
first-ever ischemic stroke: A 3-month follow-up.; Neuroscience Letters; 2010,
478 (3), 161-164.
4. BOGDANOWICZ J., PAWŁOWSKA B., ILNICKA A., GAWLIK-ZAWIŚLAK S., JÓŹWIAK A., SOBICZEWSKA B., ZDZIENICKA E., KORNISZEWSKI. L., ZAREMBA J.; Subtelomeric rearrangements in Polish subjects with intellectual disability and dysmorphic features.; Journal of Applied
Genetics; 2010, 51 (2), 215-217.
5. BORGES G., YE Y., BOND J., CHERPITEL C., CREMONTE M., MOSKALEWICZ J., ŚWIĄTKIEWICZ G., RUBIO-STIPEC M.; The dimensionality
of alcohol use disorders and alcohol consumption in a cross-national perspective.; Addiction; 2010, 105 (2) 240-254.
6. BRIL V., BANACH M., DALAKAS M.C., DENG C., DONOFRIO P., HANNA K., HATRUNG H.P., HUGHES R.A.C., KATZBERG H., LATOV N.,
MERKIES I.S.J. van DORN P.; Electrophysiologic correlations with clinical
outcomes CIDP.; Muscle Nereve; 2010, 42 (4) 492-496.
7. BUJKO M., KOBER P., MATYJA E., NAUMAN P., DYTTUS-CEBULOK K.,
CZEREMSZYŃSKA B., BONICKI W., JANUSZ A., SIEDLECKI J.A.; Prognostic value of IDH1 mutations identified with PCR-RFLP assay in glioblastoma patients.; Molecular diagnosis and therapy; 2010, 14 (3), 277-284.
8. CHĄDZYŃSKA M., MEDER J., CHARZYŃSKA K.; Uczestnictwo w psychoedukacji dla osób chorych na schizofrenię – analiza zajęć z perspektywy
pacjentów.; Psychiatria Polska; 2009, XLIII (6), 693-704, (praca niewykazana w 2009 roku).
9. CHERPITEL C.M., BORGES G., YE Y., BOND J., CREMONTE M., MOSKALEWICZ J., ŚWIĄTKIEWICZ G.; Performance of a craving criterion
124
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
in DSM alcohol use disorders.; Journal of Studies on Alcohol and Drugs;
2010,71 (5), 674-684.
10. CHMARA M., WASĄG B., ŻUK M., KUBALSKA J., WĘGRZYN A., BEDNARSKA-MAKARUK M., PRONICKA E., WEHR H., DEFESCHE JC.,
LIMON J.; Molecular charactezation of Polish patients with familial hypercholesterolemia: novel and recurrent LDLR mutations.; Journal of Applied
Genetics; 2010, 51, 95-106.
11. COMI G., O’CONNOR P., MONTALBAN X., ANTEL E.W. AND
FTY720D2201 STUDY GROUP (m.in. CZŁONKOWSKA A., LITWIN T.,
DARDA-LEDZION L.,); Phase II study of oral fingolimod (FTY720) in multiple sclerosis: 3 year results.; Multiple Sclerosis; 2010, 16, 197-207.
12. CZŁONKOWSKA A., GROMADZKA G., BUTTNER J., CHABIK G.; Clinical features of hemolysis, elevated liver enzymes, and low platelet count
syndrome in undiagnosed Wilson disease: report of two cases.; Archives of
Gynecology and Obstetrics; 2010, 281, 129-134.
13. CZŁONKOWSKA A., NIEWADA M., SARZYŃSKA-DŁUGOSZ I., KOBAYASHI A., SKOWROŃSKA M.; Ten years of stroke programmes in Poland: Where did we start? Where did we get to?; International Journal Stroke;
2010, 5, 414-416.
14. EDERLE J., DOBSON J., FEATHERSTONE R.L., BONATI L.H., BART VAN
DER WORP H., GERT J. DE BORST, LO T. H., GAINES P., DORMAN P.
J., MACDONALD S., LYRER P.A., HENDRIKS J.M., MCCOLLUM CH.,
NEDERKOORN P. J., BROWN M.M.; Carotid artery stenting compared with
endarterectomy in patients with symptomatic carotid stenosis (International Carotid Stenting Study): an interim analysis of a randomised controlled trial. Participating centres – Poland: Czepiel W., Członkowska A. (principal investigator), Dowżenko A., Jedrzejewska, J., Kobayashi A.; Lancet; 2010, 375 (9719),
985-997.
15. GIOVANNONI G., COMI G., COOK S., RAMMOHAN K., RIECKMANN
P., SORENSEN P.S., VERMERSCH P., CHANG P., HAMLETT A., MUSCH
B., GREENBERG S.J. FOR THE CLARITY STUDY GROUP (m.in. CZŁONKOWSKA A.,); A placebo-controlled trial of oral cladribine for relapsing multiple sclerosis.; New England Journal of Medicine; 2010, 1056 (20), 1-11.
16. GOLICKI D., BALA M, M., NIEWADA M., WIERZBICKA A.; Modafinil
for narcolepsy: Systematic review and meta-analysis.; Medical Science Monitor; 2010, 16 (8), 177-186.
17. GROMADZKA G., CHABIK G., MENDEL T., WIERZCHOWSKA A.,
RUDNICKA M., CZŁONKOWSKA A.; Middle-aged heterozygous carriers
of Wilson’s disease do not present with significant phenotypic deviations related to cooper metabolism.; Journal of Genetics; 2010, 89, 463-467.
18. HAJDUKIEWICZ D., HEITZMAN J.; Propozycja formularzy zgody pacjenta
na hospitalizację psychiatryczną i leczenie.; Psychiatria Polska; 2010, XLIV
(4), 475-486.
19. HALASZ P., CRAMER J.A., HODOBA D., CZŁONKOWSKA A., GUEKHT
A., MAIA J., ELGER C., ALMEIDA L., SOARES-DA-SILVA P., ON BEHALF
Działalność naukowo-badawcza
125
OF THE BIA-2093-301 STUDY GROUP; Long-term efficacy and safety of
eslicarbazepine acetate: Results of a 1-year open-label extension study in partial-onset seizures in adults with epilepsy.; Epilepsia; 2010, 51 (10), 1963-1969.
20. IGNACCOLO M., ŁĄTKA M., JERNAJCZYK W., GRINGOLINI P., WEST
B.J.; Dynamics of electroencephalogram entropy and pitfalls of scaling detection.; Physical Review E; 2010, 81 (3), 3, pp 031909.
21. IGNACCOLO M., ŁĄTKA M., JERNAJCZYK W., GRINGOLINI P., WEST
B.J.; The dynamics of EEG entrophy.; Journal of Biological Physics; 2010,
36, 185-196.
22. JEŻEWSKA E., ŚCIŃSKA A., KUKWA W., SOBOLEWSKA A., TURZYŃSKA D., SAMOCHOWIEC J., BIEŃKOWSKI P.; Gamma-aminobutyric acid
concentrations In Benin parotid tumors and unstimulated parotid saliva.; Journal of Laryngology and Otology; 2010, 10.1017/S0022215110002574 (25 November 2010).
23. JĘDRZEJOWSKA M., MILEWSKI M., ZIMOWSKI J., ZAGOZDZON P.,
KOSTERA-PRUSZCZYK A., BORKOWSKA J., SIELSKA D., JUREK M.,
HAUSMANOWA-PETRUSEWICZ I., Incidence of Spinal Muscular Atrophy In Poland – More Frequent than Predicted?; Neuroepidemiology; 2010,
34, 152-157.
24. KIDA E., WIERZBA-BOBROWICZ T., PALMINIELLO S., KAUR K., JARZĄBEK K., WALUS M., ALBERTINI G., GOLABEK A.; Molecular chaperone αB-Crystallin is expressed in the human fetal telencephalon at midgestation
by a subset of progenitor cells.; Journal of Neuropathology and Experimental
Neurology; 2010, 7, 745-759.
25. KLINGEMANN J.I.; Lay and Professional concepts of alcohol dependence in
the process of recovery from addiction among treated and non-treated individuals in Poland: A qualitative study.; Addiction Research and Theory; 2010,
doi: 10.3109/16066359.2010.520771 (14 October 2010).
26. KLOSKA A., JAKÓBKIEWICZ-BANECKA J., TYLKI-SZYMAŃSKA
A., CZARTORYSKA B., WĘGRZYN G.; Female Hunter syndrome caused
by a single mutation and familial XCI skewing: implications for other X-linked
disorders.; Clinical Genetics; 2010, doi: 10,1111/j, 1399-004,2010,01574.
27. KOBAYASHI A., CZŁONKOWSKA A., AHMED N., ROMANOWICZ S.,
GLONEK M., NYKA W.M., OPALA G., WAHLGERN N., for the SITS POLAND COLLABORATIVE GROUP.; Intravenous recombinant tissue plasminogen activator for acute stroke in Poland: an analysis based on the Save
Implementation of Thrombolysis in Stroke (SITS) Registry.; Acta Neurologica Scandinavica; 2010, 122, 229-236.
28. KOZIOROWSKI D., HOFFMAN-ZACHARSKA D., SLAWEK J., SZIRKOWIEC W., JANIK P., BAL J., FRIEDMAN A.; Low frequency of the PARK2
gene mutations in Polish patients with the early-onset form of Parkinson disease.; Parkinsonism and Related Disorders; 2010,16 (2), 136-138.
29. KULCZYCKI J.; Maksymilian Rose – neurologist, psychiatrist and renowned
export in cortical cytoarchitectonics.; Neurologia i Neurochirurgia Polska;
2010, 6, 614-619.
126
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
30. KURKOWSKA-JASTRZEBSKA I., ZAREMBA M., CZŁONKOWSKA A.,
ODERFELD-NOWAK B.; Down-regulation of microglia and NG2-positive
cells reaction in trimethyltin-injured hippocampus of rats treated with myelin
basic protein-reactive T cells: possible contribution to the neuroprotective effect of T cells.; Journal of Neuroscience Research; 2010, 88 (1), 24-32.
31. LEHNER M., WISŁOWSKA-STANEK A., MACIEJAK P., SZYNDLER J.,
SOBOLEWSKA A., KRZĄŚCIK P., PŁAŹNIK A.; The relationship between
pain sensitivity and conditioned fear response in rats.; Acta Neurobiologiae
Experimentals; (Wars); 2010, 70 (1), 56-66.
32. LEHNER M., WISŁOWSKA-STANEK A., SKÓRZEWSKA A., MACIEJAK
P., SZYNDLER J., TURZYŃSKA D., SOBOLEWSKA A., PŁAŹNIK A.; Differences in the density of GABA-A receptor alpha-2 subunits and gephyrin in
brain structures of rats selected for low and high anxiety in basal and fear-stimulated conditions, in a model of contextual fear conditioning.; Neurobiology
of Learning and Memory; 2010, 94, 499-508.
33. LEHNER M., WISŁOWSKA-STANEK A., TARACHA E., MACIEJAK P.,
SZYNDLER J., SKÓRZEWSKA A., TURZYŃSKA D., SOBOLEWSKA A.,
HAMED A., BIDZIŃSKI A., PŁAŹNIK A.; The effects of midazolam and
D-cycloserine on the release of glutamate and GABA in the basolateral amygdala of low and high anxiety rats during extinction trial of a conditioned fear
test.; Neurobiology of Learning and Memory; 2010, 94, 468-480.
34. LEWANDOWSKA E., SZPAK G.M., WIERZBA-BOBROWICZ T., MODZELEWSKA J., SPĘPIEŃ T., PASENNIK E., SCHMIDT-SIDOR B., RAFAŁOWSKA J.; Capillary vessel Wall In CADASIL Angiopathy.; Folia Neuropathologica; 2010, 48 (2), 104-115.
35. LUCHT M., SAMOCHOWIEC A., SAMOCHOWIEC J., JASIEWICZ A.,
GRABE H J., GEISSLER I., RIMMBACH Ch., ROSSKOPF D., GRZYWACZ
A., PEŁKA-WYSIECKA J., TYBURA P., BRZUCHALSKI B., BIEŃKOWSKI P.; Influence of DRD2 and ANKK11 genotypes on apomorphine-induced
growth hormone (GH) response in alkohol-dependent patiens,; Progress in
Neuropsychopharmacology and Biological Psychiatry; 2010, 34 (1), 45-49.
36. LUSAKOWSKA A., SUŁEK-PIĄTKOWSKA A.; Dystrofia miotoniczna – nowe
spojrzenie na znaną chorobę.; Neurologia i Neurochirurgia Polska; 2010, 44 (3),
264-276.
37. ŁOPACIUK S., WINDYGA J., WATALA C.W., BYKOWSKA K., PIETRUCHA T., KWIECIŃSKI H., CZŁONKOWSKA A., KUCZYŃSKA-ZARDZEWIAŁY A., JACKSON A.A., CAREW J.A., BAUER K.A.; Polymorphisms
in the factor VII gene and ischemic stroke in young adults.; Blood Coagulation and Fibrinolysis; 2010, 21 (5), 442-447.
38. ŁUGOWSKA A., PŁOSKI R., WŁODARSKI P., TYLKI-SZYMAŃSKA A.;
Molecular bases of metachromatic leukodystrophy in Polish patients.; Journal
of Human Genetics; 2010, 55, 394-396.
39. MACIEJAK P., SZYNDLER J., LEHNER M., TURZYŃSKA D., SOBOLEWSKA A., BIDZIŃSKI A., PŁAŹNIK A.; The differential effects of protein syn-
Działalność naukowo-badawcza
127
thesis inhibition on the expression and reconsolidation of pentylenetetrazole
kindled seizures.; Epilepsy and Behavior; 2010, 18, 193-200.
40. MACIEJAK P., SZYNDLER J., TURZYŃSKA D., SOBOLEWSKA A., BIDZIŃSKI A., KOŁOSOWSKA K., PŁAŹNIK A.; Time course of changes in
the concentrations of amino acids in the brain structures of pentylenetetrazolekindled rats.; Brain Research; 2010, 1342, 150-9.
41. MAJEWSKA D., URBANOWICZ E., ROK-BUJKO P., NAMYSŁOWSKA
I., MIERZEJEWSKI P.; Age-dependent lower higher levels of hair mercury
in autistic children than in healthy controls.; Acta Neurobiologiae Experimentals; 2010, 70, 196-208.
42. MANDAT T., KOZIARA H., TUTAJ M., ROLA R., BONICKI W., NAUMAN
P.; Thalamic deep brain stimulation for tremor among multiple sclerosis patients.; Neurologia i Neurochirurgia Polska; 2010, 44 (6), 542-545.
43. MASEŁBAS W., CHABIK G., CZŁONKOWSKA A.; Wytrwałość w leczeniu wśród chorych na chorobę Wilsona.; Neurologia i Neurochirurgia Polska;
2010, 44, 260-263.
44. MATYJA E., GRAJKOWSKA W., NAUMAN P., BONICKI W., BOJARSKI
P. MARCHEL A.; Necrotic rhabdoid meningiomas with aggressive clinical
behavior.; Clinical Neuropathology; 2010, 29 (5), 307-316.
45. MENDEL T., BERTRAND E., SZPAK G.M., STĘPIEŃ T., WIERZBA-BOBROWICZ T.; Cerebral amyloid angiopathy as a cause of an extensive brain
hemorrhage in adult patient with Down’s syndrome – a case report.; Folia
Neuropathologica; 2010, 48 (3), 206-211.
46. MENDEL T., BERTRAND E., SZPAK G.M., STĘPIEŃ T., WIERZBA-BOBROWICZ T.; Complications of severe cerebral amyloid angiopathy in the
course of dementia with Lewy bodies, A case report.; Folia Neuropathologica; 2010, 48 (4), 293-299.
47. MENDEL T., GROMADZKA G.; Polimorfizm genu apolipoproteiny E (APOE)
a ryzyko i rokowanie w krwotokach mózgowych spowodowanych przez mózgową angiopatię amyloidową.; Neurologia i Neurochirurgia Polska; 2010, 44
(6), 591-597.
48. MIROWSKA-GUZEL D., GROMADZKA G., KUROWSKA K., CZŁONKOWSKI A., CZŁONKOWSKA A.; Long-term effect of high doses glucocorticosteroids on mRNA expression for IL-6 and IL-8 in relapsed multiple sclerosis
patients.; Immunotoxicology and Immunopharmacology; 2010, 32, 416-421.
49. MŁODOŻENIEC A., BRODNIAK W.A., POLEWKA A., BEMBENEK A.;
Sezonowość samobójstw w Polsce, Analiza danych Głównego Urzędu Statystycznego z lat 1999-2003.; Psychiatria Polska; 2010, 44 (1), 61-69.
50. MURAWIEC S., MOSIOŁEK A.; Neuropsychologiczna poznawcza hipoteza
działania leków przeciwdepresyjnych – przegląd piśmiennictwa.; Psychiatria
Polska; 2010, 44, 871-880.
51. O’DONNELL M., XAVIER D., DIENER C., SACCO R., LISHENG L.,
ZHANG H., PIAS P., TRUELSEN T., CHIN S.L., RANGARAJAN S. DeVILLIERS L. DAMASCENO A., MONDO C., LANAS F., AVEZUM A., DIAZ
R., VARIGOS J. HANKEY G., TEAL P., KAPRAL M., RYGLEWICZ D.,
128
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
CZŁONKOWSKA A., SKOWROŃSKA M., LOPEZ-JARAMILLO P., DANS
T., LANGHORNE P., YUSUF S.; Rationale and design of INTERSTROKE:
a global case-control study of risk factors for stroke; Neuroepidemiology; 2010,
35, 36-44.
52. O’DONNELL M., XAVIER D., LIU L., ZHANG H., CHIN S.L., RAOMELACINI P., ISLAM S., PAIS P., McQUEEN M.J., MONDO C., DAMASCENO A., LOPEZ-JARAMILLO P., HANKEY G., DANS A.L., YUSOFF
K., TRUELSEN T., DIENER H., C., SACCO R., RYGLEWICZ D., CZŁONKOWSKA A., WEIMAR C., WANG X., YUSUF S., INTERSTROKE INVESTIGATORS.; Risk factors for ischaemic and intracerebral haemorrhagic
stroke in 22 countries (the INTERSTROKE study): a case-control study.; Lancet; 2010, 376, 112-123.
53. ODERFELD-NOWAK B., ZAREMBA M., KWIATKOWSKA-PATZER B.,
LIPKOWSKI A.W., KURKOWSKA-JASTRZEBSKA I., TRIACA V., ALOE
L.; NG2 positive cells of rat spinal cord activated during experimental autoimmune encephalomyelitis are spatially associated with radially oriented
astroglia and express p75 receptor: a role for nerve growth factor in oligodendrocyte progenitor migration?; Archives Italiennes de Biologie; 2009, 147,
105-15 (praca niewykazana w 2009 roku).
54. OKULICZ-KOZARYN K., Gender and family differences in adolescents’
heavy alcohol use: the power-control theory perspective.; Health Education
Research; 2010, 25 (5), 780-791.
55. OLCZAK M., DUSZCZYK M., MIERZEJEWSKI P., WIERZBA-BOBROWICZ T., MAJEWSKA D.; Neonatal administration of thimerosal causes
persistent changes in mu opioid receptors in the rat brain.; Neurochemical
Research; 2010, 35 (11), 1840-1847.
56. OLCZAK M., DUSZCZYK M., MIERZEJEWSKI P., WIERZBA-BOBROWICZ T., MAJEWSKA D.; Lasting neuropathological changes i rat brain after
intermittent noenantal administration of thimerosal.; Folia Neuropathologica;
2010, 48 (4), 258-269.
57. POLANOWSKA K., SENIÓW J., CZŁONKOWSKA A.; Zasady stosowania
i mechanizm działania przezczaszkowej stymulacji prądem stałym w neurorehabilitacji: dane z badań kory ruchowej.; Neurologia i Neurochirurgia Polska;
2010, 43, 172-180.
58. POLANOWSKA K., SENIÓW J.; Wpływ przezczaszkowej stymulacji prądem stałym na funkcjonowanie poznawcze chorych po uszkodzeniu mózgu.;
Neurologia i Neurochirurgia Polska; 2010, 44, 580-590.
59. PROT K.; Late Effects of Trauma: PTSD in Holocaust Survivors.; Journal of
Loss and Trauma.; 2010, 15, 28-42.
60. PYRZANOWSKA J., PIECHAL A., BLECHARZ-KLIN K., LEHNER M.,
SKÓRZEWSKA A., TURZYŃSKA D., SOBOLEWSKA A., PŁAŹNIK A.,
WIDY-TYSZKIEWICZ E.; The influence of the long-term administration of
Curcuma longa extract on learning and spatial memory as well as the concentration of brain neurotransmitters and level of plasma corticosterone in aged
rats.; Pharmacology Biochemistry Behavior; 2010, 95, 351-358.
Działalność naukowo-badawcza
129
61. ROGOWSKI A., BIEŃKOWSKI P., SAMOCHOWIEC J., MIERZEJEWSKI
P., JERZAK M., BARANOWSKI W.; Reliability and clinical validity of a polish version of the CONTILIFE: a quality of life questionnaire for urinary
incontinence.; International Urogynecology Journal; 2010, 21 (6), 731-736.
62. SAMOCHOWIEC A., GRZYWACZ A., KACZMAREK L., BIEŃKOWSKI
P., SAMOCHOWIEC J., MIERZEJEWSKI P., ULRICH W., PREUSS., GROCHANS E., CIECHANOWICZ A.; Funtional polymorphism of matrix metalloproteinase- (MMP-9) gene in alcohol dependence: Family and case control
study,; Brain Research; 2010, 1327, 103-106.
63. SCHMITZ-HÜBSCH T., COUDERT M., GIUNTI P., GLOBAS C., BALIKO
L., FANCELLU R., MARIOTTI C., FILLA A., RAKOWICZ M., CHARLES
P., RIBAI P., SZYMANSKI S., INFANTE J., VAN DE WARRENBURG
B.P.C., DÜRR A., TIMMANN D., BOESCH S., ROLA R., DEPONDT C.,
SCHÖLS L., ZDZIENICKA E., KANG J.S., RATZKA S., KREMER B.,
JÖRG B.S., KLOPSTOCK T., MELEGH B., TEZENAS DU MONTCEL S.,
KLOCKGETHER T.; Self-rated health status in spincerebellar ataxia – result from a European Multicenter Study.; Movement Disorders; 2010, 25 (5),
587-595.
64. SCHMITZ-HÜBSCH T., FIMMERS R., RAKOWICZ M., ROLA R., ZDZIENICKA E., FANCELLU R., MARIOTTI C., LINNEMANN C., SCHÖLS L.,
TIMMANN D., FILLA A., SALVATORE E., INFANTE J., GIUNTI P., LABRUM R., KREMER B.. VAN DE WARRENBURG B.P.C., BALIKO L.,
MELEGH B., DEPONDT Ch., SCHULZ J., TENZAS DU MONTCEL S.,
KLOCKGETHER T.; Responsiveness of different rating instruments in spinocerebellar ataxia patients.; Neurology; 2010, 74 (8), 678-684.
65. SCHULZ J.B., BORKERT J., WOLF S., SCHMITZ-HÜBSCH T., RAKOWICZ M., MARIOTTI C., SCHOLES L., TIMMANN D., VAN DE WARRENBURG B., DÜRR A., PANDOLFO M., KANG J.S., MANDLY A.G.,
NÄGELE T., GRISOLI M., BOGUSŁAWSKA R., BAUER P., KLOCKGETHER T., HAUSER T.K.; Visualization, quantification and correlation of brain atrophy with clinical symptoms in spinocerebellar ataxia types 1, 3 and 6.;
NeuroImage; 2010, 49 (1), 158-168.
66. SEQUEIROS J., MARTINDALE J., SENECA S., GIUNTI P., KARAMAINEN
O., VOLPINI V., WEIRICH H., CHRISTODOULOU K., BAZAK N., SINKE
R., SULEK-PIĄTKOWSKA A., GARCIA-PLANELLS J., i in.; EMQN Best
Practice Guidelines for molecular testing of SCAs.; European Journal of Human Genetics; 2010, 18 (11), 1173-1176.
67. SIENKIEWICZ-JAROSZ H., MILEWSKA D., BOCHYŃSKA A., CHEŁMNIAK A., DWOREK N., KASPRZYK K., GAŁECKA K., SZCZEPAŃSKASZAREJ A., CHWOJNICKI K., ZYLUK B., SŁOWIK A., RYGLEWICZ D.;
Predictors of depressive symptoms in patients with stroke – a three-month
follow-up.; Neurologia i Neurochirurgia Polska; 2010, 44 (1), 13-20.
68. SIENKIEWICZ-JAROSZ H., ZATORSKI P., WITKOWSKI G., ROGOWSKI A., SCIŃSKA A., RYGLEWICZ D.; Predictors of smoking cessation
after stroke.; Neurologia i Neurochirurgia Polska; 2010, 44 (2), 181-187.
130
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
69. SKIBICKA I., NIEWADA M., SKOWROŃSKA M., CZŁONKOWSKA A.,
CZŁONKOWSKI A.; Care for patients after stroke, Results of a two-year
prospective observational study from Mazowieckie province in Poland.; Neurologia Neurochirurgia Polska; 2010, 43, 231-237.
70. SKOWERSKA A., WICHNIAK A., SKALSKI M.; Zaburzenia snu i rytmu
okołodobowego w schizofrenii.; Psychiatria Polska; 2010, XLIV, 621-631.
71. SKÓRZEWSKA A., BIDZIŃSKI A., LEHNER M., TURZYŃSKA D., SOBOLEWSKA A., WISŁOWSKA-STANEK A., MACIEJAK P., SZYNDLER
J., PŁAŹNIK A.; The localization of brain sites of anxiogenic-like of urocortin-2.; Neuropeptides; 2010, doi: 10.1016/j.npcp.2010.11.003.
72. SOCHA P., SKORUPA E., PAWŁOWSKA J., WIERZBICKA A., DHAWAN
A., JANKOWSKA I., KARCZMAREWICZ E., KUBALSKA J., ŁUKASZKIEWICZ J., LORENC R.; Beta -carotene deficiency in cholestatic liver disease of childhood is caused by beta-carotene malabsorption.; Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition; 2010, 51 (1), 106-109.
73. SUŁEK-PIĄTKOWSKA A., ZDZIENICKA E., RACZYŃSKA-RAKOWICZ
M., KRYSA W., RAJKIEWICZ M., SZIRKOWIEC W., ZAREMBA J.; The
occurrence of spinocerebellar ataxias caused by dynamic mutations in Polish
patients; Neurologia i Neurochirurgia Polska; 2010, 44 (3), 238-245.
74. SZYNDLER J., MACIEJAK P., TURZYŃSKA D., SOBOLEWSKA A., BIDZIŃSKI A., PŁAŹNIK A.; Time course of changes in the concentrations of
monoamines in the brain structures of pentylenetetrazole-kindled rats.; Journal of Neural Transmission; 2010, 117, 707-718.
75. TARNACKA B., SZESZKOWSKI W., GOŁĘBIOWSKI M., CZŁONKOWSKA A.; Brain proton magnetic spectroscopy In long-term treatment of Wilson’s disease patients.; Metabolic Brain Disease; 2010, 25, 325-329.
76. TYKOCKI T., GUZEK K., NAUMAN P.; Hipotonia ortostatyczna i nadciśnienie tętnicze w pozycji leżącej w pierwotnych zaburzeniach autonomicznych, Patofizjologia, diagnostyka i leczenie.; Kardiologia Polska; 2010, 68
(9), 1057-1063.
77. TYKOCKI T., MANDAT T., NAUMAN P.; Wpływ głębokiej stymulacji mózgowej jądra niskowzgórzowego na objawy autonomiczne obserwowane w chorobie Parkinsona.; Neurologia i Neurochirurgia Polska; 2010, 43 (3), 277-284.
78. TYLKI-SZYMAŃSKA A., MARUCHA J., JURECKA A., SYCZEWSKA
M., CZARTORYSKA B.; Efficacy of recombinant human a-iduronidase (laronidase) on restricted range of motion of upper extremities in mucopolysaccharidosis type I patients.; Journal of Inherited Metabolic Disease; 2010, 33,
151-157.
79. VALSTAR M.J., BERTOLI-AVELA A.M., WESSELS M.W., RUIJTER J.G.,
DE GRAAF B., OLMER R., EFFERICH P., NEIJS S., KARIMENJAD R.,
EZGU F.S., TOKATLI A., CZARTORYSKA B., i in.; Mucopolysaccharidosis
type III: 12 new patients and 15 novel mutations.; Human Mutation; 2010, 31
(5), E1348-E1360.
80. WCIÓRKA J., KRASUSKA K., SCHAEFFER E., WASZKIEWICZ J., ŚWITAJ P., CHROSTEK A., BEMBENEK A.; Ocena przydatności skali GEOPTE
Działalność naukowo-badawcza
131
– skali samooceny poznania społecznego dla chorych na schizofrenię.; Psychiatria Polska; 2010, 44 (5), 633-649.
81. WEGIEL J., KUCHNA I., NOWICKI K., IMAKI H., WEGIEL J., MARCHI
E., YONG MA S., CHAUHAN A., CHAUHAN V., WIERZBA-BOBROWICZ T., DE LEON M., SAINT LOUIS L.A., COHEN I.L., LONDON E.,
BROWN W.T., WISNIEWSKI T.; The neuropathology of autism: defects of
Neurogenesis and neuronal migration, and dysplastic changes.; Acta Neuropathologica; 2010, 119, 755-770.
82. WESOŁOWSKA A., PARTYKA A., JARZĘBSKA-WIĘSEKM., KOLARZ
A., MIERZEJEWSKI P., BIEŃKOWSKI P., KOŁACZKOWSKI M.; Tail suspension test does not detect antidepressant-like properties of atypical antipsychotics.; Behavioural Pharmacology; doi: 1097//FBP.0b013e3283423d6b
(10 october 2010).
83. WIERZBA-BOBROWICZ T., MICHALAK E., MICHALIK R., STĘPIEŃ T.;
Cervical spinal tuberculosis.; Folia Neuropathologica; 2010, 48 (4), 300-304.
84. ZAŁUSKA M., SERAFIN A., WÓJCICKA K., SALWA A., KUROŃ M.,
KOSSOWSKA LUBOWIECKA A., TYMIŃSKA M.; Modelowy Ośrodek
Rehabilitacji Socjopsychiatrycznej dla młodzieży MORS – program i badania
ewaluacyjne.; Psychiatria Polska; 2010, 44 (6), 823-834.
85. ZELEK-MOLIK A., TARACHA E., NAWRAT D., BIELAWSKI A., LEHNER M., PŁAŹNIK A., NALEPA I.; Effects of morphine and methadone treatment on mRNA expression of Ga (i) subunits in rat brain.; Pharmacology
Reports; 2010, 62 (6), 1197-1202.
b) w recenzowanym czasopiśmie krajowym lub zagranicznym wymienionym w wykazie MNiSW (lista B)
1. BANACH M., GRIBBIN D., ZAJĄCZKOWSKA A.; Korelacje klinicznoelektrofizjologiczne u pacjentów z zespołem cieśni nadgarstka.; Przegląd Lekarski; 2010, 67 (9), 692-696.
2. BANACH M., KOPEĆ J., SUŁOWICZ W.; Diagnostyka elektrofizjologiczna
ciężkich postaci zespołu cieśni nadgarstka u chorych przewlekle diagnozowanych z wytworzoną przetoka tętniczo-żylną oraz współistniejącą polineuropatią.; Przegląd Lekarski; 2010, 67 (3), 145-147.
3. BANACH M., RAKOWICZ M.; Diagnostyka elektrofizjologiczna stwardnienia zanikowego bocznego.; Przegląd Lekarski; 2010, 67 (9), 736-740.
4. BIEŃKOWSKI P., MIERZEJEWSKI P.; Lek oryginalny a lek generyczny:
ten sam czy inny lek?; Terapia; 2010, R18 (4), (2), 3-6.
5. BRANIECKA A., BZINKOWSKA D., KOSZEWSKA I.; Zaburzenia psychiczne i zaburzenia funkcjonowania poznawczego, rodzinnego i społecznego
u potomstwa osób z zaburzeniami afektywnymi dwubiegunowymi – przegląd
piśmiennictwa.; Postępy psychiatrii i Neurologii; 2010, 19 (4), 275-281.
6. BRODNIAK W.A., ZWOLIŃSKI M.; Zachowania samobójcze wśród pacjentów lecznictwa odwykowego – wybrane psychospołeczne i medyczne
czynniki ryzyka; Suicydologia; 2009/2010, 5-6, 64-76.
132
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
7. BRYKALSKI J., ZAŁUSKA M., BROWER K.; Zaburzenia hormonalnej osi
podwzgórze-przysadka-nadnercza w uzależnieniu od alkoholu.; Alkoholizm
i Narkomania; 2010, 23 (1), 87-95.
8. CHORĄŻY M., KOSTOWSKI W.; Wybrane zagrożenia zdrowotne.; Nauka;
2010, 2, 47-52.
9. CZABAŁA Cz.; The status of psychotherapy in Poland; International Journal
of Psychotherapy; 2010, 14 (3), 6-68.
10. CZŁONKOWSKA A., LITWIN T., KOBAYASHI A.; Udar niedokrwienny
mózgu – leczenie trombolityczne.; Terapia; 2010, 18, 4-12.
11. DĄBROWSKA K.; Ocena funkcjonowania programów metadonowych.; Alkoholizm i Narkomania; 2010, 23, 2, 109-125; PAC, 6.
12. DĄBROWSKA K.: Paternalizm czy partnerstwo? Relacja terapeutyczna w placówkach leczenia narkomanii.; Alkoholizm i Narkomania; 2010, 23 (1), 9-25.
13. DĄBROWSKA K.; Paternalizm i partnerstwo w relacji terapeutycznej w świetle interakcjonizmu symbolicznego.; w: Profilaktyka Społeczna i Resocjalizacja. Prace IPSiR UW, Warszawa; 2010, 16, 169-207.
14. GAJOWY M., MIKUŁOWICZ D., SALA P. SIMON W.; Przedwczesne przerywanie psychoterapii grupowej – specyfika zjawiska i sugestie jego ograniczania.; Psychoterapia; 2010, 2 (153), 33-48.
15. HABRAT B.; Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania związane
z używaniem substancji psychoaktywnych. Systemy diagnostyczne, klasyfikacje, terminologia; Psychiatria; 2010, 7 (2), 75-81.
16. HAJDUKIEWICZ D.; Kodeksowe unormowania praw i obowiązków osób
odbywających środek zabezpieczający w szpitalu psychiatrycznym; Postępy
Psychiatrii i Neurologii; 2010, 19 (3), 235-241.
17. HEITZMAN J., Zagrożenia stanu zdrowia psychicznego Polaków; Nauka;
2010, 4, 53-59.
18. HEITZMAN J.; Zaburzenia po stresie traumatycznym – praktyka kliniczna
i opiniowanie; Psychiatria po Dyplomie; 2010, 7, 59- 65.
19. JELONKIEWICZ I.; Resources and coping styles utilized by Warsaw adolescents, Polish Psychological Bulletin; 2010, 41 (1), 1-12.
20. JURECKA A., MARUCHA J., RÓŻDŻYŃSKA A., CZARTORYSKA B.,
TYLKI-SZYMAŃSKA A.; Przypadek mukopolisacharydozy typu VI (choroby Maroteaux-Lamy’ego) – charakterystyka kliniczna.; Pediatria Polska;
2010, 81, 399-406.
21. JURECKA A., RÓŻDŻYŃSKA A., MARUCHA J., CZARTORYSKA B.,
TYLKI -SZYMAŃSKA A.; Choroba Maroteaux-Lamy’ego (mukopolisacharydoza typu VI): obraz kliniczny, diagnostyka i leczenie.; Pediatria Polska;
2010, 85, 305-310.
22. JURECKA A., RÓŻDŻYŃSKA A., MARUCHA J., CZARTORYSKA B.,
TYLKI-SZYMAŃSKA A.; Polscy pacjenci z choroba Maroteaux-Lamy’ego
(mukopolisacharydozą typu VI); Pediatria Polska; 2010, 85, 311-319.
23. KLINGEMANN J.I.; “Ja muszę pani powiedzieć szczerze, że o tych problemach to nikt nie wiedział...”. Metody badania populacji ukrytych – przykład
zjawiska samowyleczenia z uzależnienia.; w: Profilaktyka Społeczna i Re-
Działalność naukowo-badawcza
133
socjalizacja. Kwaśniewski J. (red.); Prace IPSiR UW, Warszawa; 2010, 16,
227-247.
24. KOBAYASHI A., CZŁONKOWSKA A.; Migotanie przedsionków – profilaktyka udaru i postępowanie w okresie ostrym.; Terapia; 2010, 18, 15-20.
25. KOROLCZUK A.; Psychoterapia grupowa w młodzieżowym oddziale psychiatrycznym.; Psychoterapia; 2010, 2, 55-68.
26. KOSTOWSKI W.; Podwójne oblicze GABA: hamowanie i pobudzenie.; Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii; 2009, 3-4, 173-178 (praca niewykazana w 2009 roku).
27. KOSZEWSKA I., BOGUSZEWSKA L.; Diagnoza psychiatryczno-socjologiczna powiatu tatrzańskiego. Uwzględnienie specyfiki regionu przed wdrożeniem
programu zapobiegania samobójstwom; Suicydologia; 2009/2010, 6, 53-63.
28. KURAN W., WITKOWSKI G.; Drżenie samoistne u osób starszych.; Postępy. Nauk Medycznych;. 2010, 23 (4), 298-304.
29. ŁĄTKA M., JERNAJCZYK W., WICHNIAK A., WOŁKOW L.; Empiryczna
dekompozycja modalna i metoda złożoności Lempel-Ziv`a.; Przegląd Lekarski; 2010, 67, (9), 674-676.
30. MŁODOŻENIEC A., JAREMA M.; Ryzyko samobójstwa szacowane na podstawie skal oceny stanu psychicznego. Przegląd ważniejszych narzędzi badawczych. Psychiatria po Dyplomie; 2010, 7, (4), 54-59.
31. MŁODOŻENIEC A., JAREMA M., SZAFRAŃSKI T.; Przegląd badań nad
akatyzją i zachowaniami samobójczymi u chorych na schizofrenię.; Suicydologia; 2009/2010, 5-6, 29-34.
32. MŁODOŻENIEC A., JAREMA M., SZAFRAŃSKI T.; Polska wersja skali do oceny obecności i nasilenia myśli i tendencji samobójczych u chorych
na schizofrenię.; Suicydologia; 2009/2010, 5-6, 15-28.
33. MURAWIEC S., KRZYSTOSZEK B.; Interpretation of the resolution of hallucinations in a patent with chronic schizophrenia. Case report.; Archives of
Psychiatry and Psychotherapy; 2010, 1, 47-53.
34. MURAWIEC S.; Psychodynamic psychopharmacology in clinical practice –
interpretations of the adverse impact of pharmacotherapy. Case report.; Archives of Psychiatry and Psychotherapy; 2009, 4, 51-56 (praca niewykazana
w 2009 roku).
35. MURAWIEC S.; Znaczenie wczesnej subiektywnej oceny leczenia przeciwpsychotycznego w grupie pacjentów ze schizofrenią dla przebiegu choroby
w obserwacji wieloletniej; Psychiatria; 2010, 7, 143-150.
36. NAMYSŁOWSKA I., SIEWIERSKA A.; The significance and role of siblings in
family therapy.; Archives of Psychiatry and Psychotherapy; 2010, 12 (1), 5-13.
37. OKULICZ-KOZARYN K.; School as a risk factor for psychoactive substance
use by middle school students.; Procedia – Social and Behavioral Sciences;
2010; 2 (2): 1620–1624.
38. PARNOWSKI T.; Zaburzenia nastroju w chorobach naczyniopochodnych.;
Postępy. Nauk Medycznych; 2010, 4,289-297.
39. PISARSKA A.; Stosowanie leków a samoocena zdrowia warszawskich gimnazjalistów.; Alkoholizm i Narkomania; 2010, 23 (1), 51-71.
134
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
40. PODOGRODZKA M., JAREMA M.; Praktyczne aspekty zastosowania olanzapiny w leczeniu schizofrenii i choroby afektywnej dwubiegunowej.; Psychiatria; 2010, 7 (5), 180-188.
41. POPEK L.; Zaburzenia lękowe u dzieci i młodzieży. Postępowanie diagnostyczne i terapeutyczne.; Standardy. Medyczne: Pediatria; 2010, 7 (4), 616-623.
42. POPEK L.; Contemporary tendencies in infants and toddlers psychotherapy.;
Archives of Psychiatry and Psychotherapy; 2010, 12 (3), 21-26.
43. PROT-KLINGER K.; Research on consequences of the Holocaust. Archives
of Psychiatry and Psychotherapy; 2010, 2, 61-69.
44. PROT-KLINGER K., PAWŁOWSKA M.; The effectiveness of community
care for people with severe mental disorder.; Archives of Psychiatry and Psychotherapy; 2009, 4, 43-50 (praca niewykazana w 2009 roku).
45. PROT-KLINGER K., BIEDKA Ł., SZWAJCA K., BIERZYŃSKI K., DOMAGALSKA E., IZDEBSKI R.; Psychoterapia grupowa ocalałych z Holocaustu – doświadczenia własne.; Psychoterapia; 2010,1, 25 -35.
46. RYBAKOWSKI J., FORMANOWICZ J., OLAJOSSY M., JAREMA M.;
Stężenie prolaktyny u polskich pacjentów z pierwszym epizodem schizofrenii
uczestniczących w badaniach EUFEST.; Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii; 2009, 25, 155-160 (praca niewykazana w 2009 roku).
47. SARZYŃSKA-DŁUGOSZ I.; Rola zespołu metabolicznego w udarze mózgu.; Kardioprofil; 2010, 8, 144-149.
48. SAWICKA M., OSUCHOWSKA A., WANIEK J., KOSZNIK K., MEDER J.;
The phenomenon of dual diagnosis in the light of attachment theory – a case
study. Archives of Psychiatry and Psychotherapy; 2009, 4, 57-64 (praca niewykazana w 2009 roku).
49. SIMON W.; Meta-analiza w badaniach nad skutecznością psychoterapii,
część I: pytania badawcze, przegląd literatury, kodowanie danych.; Psychiatria i Psychoterapia; 2010 2 (6), 3-12.
50. SIMON W.; Meta-analiza w badaniach nad skutecznością psychoterapii, część
II: rodzaje wielkość efektu, testowanie homogeniczności, zmienne mediujące
i moderujące.; Psychiatria i Psychoterapia; 2010, 2 (6), 13-24.
51. SIMON W.; Meta-analiza w badaniach nad skutecznością psychoterapii,
część III: losowy i stały model efektu, ważenie wielkości efektu, binominalna
wielkość efektu, przycinanie danych, replikacje, przykłady meta-analiz.; Psychiatria i Psychoterapia; 2010, 2 (6), 25-32.
52. SIENKIEWICZ-JAROSZ H., RYGLEWICZ D.; Leki stosowane w terapii
otępienia. Terapia; 2010, 5 (1), 23-27.
53. SZAFRAŃSKI T., JAREMA M., OLAJOSSY M., RABE-JABŁÓŃSKA J.,
RYBAKOWSKI J.; Objawy depresyjne w pierwszym epizodzie schizofrenii
– analiza polskich wyników badania EUFEST.; Farmakoterapia w Psychiatrii
i Neurologii; 2009, 25, 147-154 (praca niewykazana w 2009 roku).
54. SZUKALSKI B.; Narkotyki zniewalające (obezwładniacze).; Problemy Kryminalistyki; 2010, 270, 5-12.
55. SZUKALSKI B.; Zmodyfikowane kannabinoidy – nowe groźne narkotyki.;
Problemy Kryminalistyki; 2010, 268, 14-25.
Działalność naukowo-badawcza
135
56. ŚWIĘCICKI Ł.; Problematyka samobójstw u osób z chorobą afektywną dwubiegunową.; Suicydologia; 2009/2010, 5-6, 10-14.
57. ŚWITAJ P., WCIÓRKA J., GRYGIEL P., SMOLARSKA-ŚWITAJ J., ANCZEWSKA M., CHROSTEK A.; Częstość doświadczeń stygmatyzacji u chorych na schizofrenię w porównaniu do pacjentów z innymi problemami zdrowotnymi.; Postępy Psychiatrii i Neurologii; 2010, 19 (4), 269-274.
58. TURZYŃSKA D., SZYNDLER J., MACIEJAK P., SOBOLEWSKA A.,
PŁAŹNIK A.; Kwas kynureninowy – neuroprotekcyjna substancja w chorobach ośrodkowego układu nerwowego.; Postępy Psychiatrii i Neurologii;
2010, 19, 61-72.
59. WEHR H., BEDNARSKA-MAKARUK M.; Czynniki genetyczne w chorobie Alzheimera o późnym początku.; Czynniki Ryzyka, 2010, 3, 3-7.
60. WICHNIAK A., CIOŁKIEWICZ A., WALINIOWSKA E., WOŁKOW L.,
WIERZBICKA A., JAKUBCZYK T., JERNAJCZYK W.; Zastosowanie badań potencjałów wywołanych związanych z wydarzeniami poznawczymi
w psychiatrii.; Przegląd Lekarski; 2010, 67, 732-735.
61. WICHNIAK A., WIERZBICKA A., JAKUBCZYK T., JERNAJCZYK W.;
Ocena zastosowania przenośnych urządzeń badających napięcie obwodowych
naczyń tętniczych w diagnozowaniu bezdechu sennego u chorych na schizofrenię.; Sen; 2009, 9, 24-30 (praca nieuwzględniona w 2009 roku).
62. WIERZBICKA A., WICHNIAK A., CZASAK K., MUSIŃSKA I., JAKUBCZYK T., SĘK A., JERNAJCZYK W.; Badania neurofizjologiczne w narkolepsji.; Przegląd Lekarski; 2010, 67 (9), 726-728.
63. WIERZBICKA A., WICHNIAK A.; Diagnozowanie i leczenie zaburzeń snu.;
Terapia; 2010, 5, 40-45.
64. WOŹNIAK P.A., OLĘDZKA-ORĘZIAK M., WIKTOROWICZ M., BATIJEWSKA A, GAŁECKA-WOLSKA M, LIPSKA B., CZARNOCKI M,
WARDYN K.A.; Polidypsja pierwotna u pacjenta ze schizofrenią paranoidalną: opis przypadku.; Postępy Psychiatrii i Neurologii; 2010, 19 (2), 165-172.
65. ZAŁUSKA M., KOSSOWSKA-LUBOWICKA A., TRACZEWSKA Z.,
KSZCZOTEK M., ZANIEWSKA-CHŁOPIK U., POŚWIATA E.; Współuzależnienie, wydarzenia traumatyczne i objawy zespołu stresu pourazowego
u hospitalizowanych i niehospitalizowanych kobiet z rodzin alkoholowych.;
Postępy Nauk Medycznych; 2010, 23, 8, 670-676.
66. ZAREMBA J.; Wskazania do przerwania ciąży ustalone na podstawie wyników diagnostyki prenatalnej; Przegląd Filozoficzny – Nowa Seria; 2009, R18,
3 (71), 55-62 (praca niewykazana w 2009 roku).
67. ZYSS A., BANACH M.; Historia krakowskiej neurofizjologii.; Przegląd Lekarski; 2010, 67 (9), 657-660.
68. ŻECHOWSKI C., JAKUBCZYK A., NAMYSŁOWSKA I., SIEWIERSKA A., BAŻYŃSKA A.K.; Program leczenia zaburzeń odżywiania w oddziale psychiatrycznym dla młodzieży – refleksje i dylematy po 20 latach doświadczeń.; Psychiatria Psychologii Klinicznej; 2010, 10 (1), 25-30.
136
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
MONOGRAFIE, PODRĘCZNIKI
O CHARAKTERZE NAUKOWYM
a) autorstwo monografii lub podręcznika autorskiego w języku angielskim
nie opublikowano
b) autorstwo rozdziału w monografii lub podręczniku autorskim w języku
angielskim
1. ANCZEWSKA M., CZABAŁA Cz., ROSZCZYŃSKA-MICHTA J., WASZKIEWICZ J., ŚWITAJ P.; Recovery in the context of self-management and
narratives theories.; w: Comparative education, teacher training, education
policy, social inclusion and child psychology. Vol.8, Nikolay Popov i in. (red);
Bureau for Educational Services, Sofia; 2010, 349-356.
2. GIESBRECHT N., MOSKALEWICZ J.; Community context and emergency
room research: two solitudes or opportunities for collaboration?; w: Alcohol
and injuries. emergency department studies in an international perspective.
Cherpitel J. Ch., Borges G., Giesbrecht N., Hungerford D., Peden M., Poznyak V., Room R., Tockwell T. (red.); WHO, Geneva; 2009, 245-252 (praca
niewykazana w 2009 roku).
3. HERRING R., THOM B., BECCARIA F., KOLIND T., MOSKALEWICZ
J.; Alcohol harm reduction in Europe.; w: Harm reduction: evidence, impacts
and challenges. Rhodes T., Hedrich D. (red.); EMCDDA Monographs, 10,
Luxemburg; 2010, 275-301.
4. JABŁOŃSKI P., BUKOWSKA B., SIEROSŁAWSKI J., KOCZUROWSKA
J.; Poland.; w: Treatment systems overview. Muskat R. (red.); Council of Europe Publishing, Strasbourg; 2010, 109-125.; ZRM, 7
5. OKRUHLICA L., MOSKALEWICZ J., LOVE J., i inni.; Recommendations.;
w: Project IATPAD. Improvement of Access to Treatment for People with
Alcohol-and Drug-related problems.; BB print, Bratislava, Slovakia; 2009,
145-162 (praca niewykazana w 2009 roku).
6. OKULICZ-KOZARYN K., BORUCKA A.; The Social Drinking among Warsaw Adolescents; w: Social Drinking. Uses, Abuses and Psychological Factors;
K.T. Everly, E.M. Cossell (ed.;) Nova Science Publishers, Inc., New York, 2010,
261-278.
7. POPLAS-SUSIČ T., LOVE J., MOSKALEWICZ, J., BUJALSKI, M., i inni.;
Barriers and facilitators of access to treatment for people with alcohol and
drug related problems – Qualitative part of the study.; w: Project IATPAD. Improvement of Access to Treatment for People with Alcohol-and Drug-related
problems.; BB print, Bratislava, Slovakia; 2009, 81-144 (praca niewykazana
w 2009 roku).
8. SIMON W., LAMBERT M. J.; Los efectos de las psicoterapias en los pacientes con trastornos de la personalidad. w: A. Belloch-Fuster & H. FernándezÁlvarez (Eds.). Tratado de trastornos de personalidad, Madrid, Spain, Editorial Síntesis; 2010, 389-401.
Działalność naukowo-badawcza
137
9. ŚWIĄTKIEWICZ G.; Prospects for emergency room studies and their impact
on alcohol policy in the Polish context.; w: Alcohol and injuries: Emergency
Department Studies in an international perspective. Cherpitel C., Borges G.,
Giesbrecht N., Hungerford D., Peden M., Poznyak V., Room R., Tockwell T.
(red).; WHO, Geneva; 2009, 225-230 (praca niewykazana w 2009 roku).
10. WEGIEL J., WISNIEWSKI T., CHAUHAN A., KUCHNA I., NOWICKI K.,
IMAKI H., WEGIEL J., S. YONG MA S., WIERZBA-BOBROWICZ T., LONDON E.; Type, topography, and Sequelae of neuropathological changes shaping
clinical phenotype of autism.; w: Autism, oxidative stress, inflammation, and immune abnormalities. Abha Chauhan, Ved Chauhan, W. Ted Brown. (red); CRC
Press, Taylor &Francis Group, Boca Raton, London, New York; 2010, 1-35.
c) autorstwo monografii lub podręcznika autorskiego w języku polskim lub
innym
1. JAKIMA S., LEW-STAROWICZ M.; Dysfunkcje seksualne w depresji.; Wydawnictwo Most, Warszawa; 2010.
2. JAREMA M.; Leksykon schizofrenii.; Termedia, Poznań; 2010.
3. KLINGEMANN J.I.; Horyzonty zmiany zachowania nałogowego w Polsce.;
IPSIR UW, Warszawa; 2010.
4. ROLA R.; Zaburzenia oddychania podczas snu (ZOPS) u pacjentów z udarem
niedokrwiennym mózgu i zaburzeniami krążenia mózgowego.; Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa; 2010.
5. ŚWIĘCICKI Ł.; Depresja-zwykła choroba?; Elsevier, Urban i Partner, Wrocław; 2010.
6. SUŁEK K., SAWICKI W., SUŁEK-PIĄTKOWSKA A., WAJS J., GAWROŃSKI K.; Niezbędnik hematologa.; Via Medica, Gdańsk; 2010.
d) autorstwo rozdziału w monografii lub podręczniku autorskim w języku
polskim lub innym
1. BANACH M.; Polineuropatia motoryczna oraz sensoryczna w szpiczaku
mnogim – powikłania po leczeniu talidomidem bortezomibem. Rola badań
elektrofizjologicznych.; w: Szpiczak mnogi kompleksowa diagnostyka i terapia. JurczyńskaA., Skotnicki A.B., (red).; Górnicki Wydawnictwo Medyczne,
Wrocław; 2010, 305-317.
2. BOBROWSKI K.; Monitorowanie wybranych wskaźników zdrowia psychicznego 15-latków w badaniach mokotowskich. Zmiany pomiędzy 2004 i 2008
rokiem.; w: Promocja zdrowia psychicznego. Badania i działania w Polsce,
część druga; Okulicz-Kozaryn K., Ostaszewski K. (red.); Wydawnictwo Naukowe, Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa; 2010, 145-158.
3. BOGUSZEWSKA L., SOWIŃSKA M.; Rozpowszechnienie zaburzeń psychicznych w populacji Warszawy.; w: Stan zdrowia mieszkańców Warszawy
w latach 1999-2008. Broda G., Olsińska E. (red.); Urząd Miasta Stołecznego
Warszawy, Biuro Polityki Zdrowotnej, Warszawa; 2010, 127-149.
138
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
4. BORUCKA A., OKULICZ-KOZARYN K.; Program wzmacniania Rodziny.
Profilaktyka uniwersalna, selektywna czy wskazująca? w: Profilaktyka w grupach ryzyka. Działania. Cz. 2. Deptuła M., (red.); Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Wyd. Parpamedia, Warszawa; 2010,
7-20.
5. CHĄDZYŃSKA M.; Opisy działań a poczucie wpływu na otaczającą rzeczywistość. Wykorzystanie nominalizacji w autonarracjach rodzinnych. w:
Badania narracyjne w psychologii. Straś-Romanowska M., Bartosz B., Żurko
M. (red.); ENETEIA Wydawnictwo Psychologii i Kultury, Warszawa; 2010,
183-202.
6. CZABAŁA Cz.; Wspólne, uniwersalne czynniki leczące w psychoterapii.;
w: Psychoterapia: podręcznik akademicki. Integracja. Grzesiuk L., Suszek
H. (red. nauk.); ENETEIA Wydawnictwo Psychologii i Kultury, Warszawa;
2010, 249-259.
7. CZŁONKOWSKA A.; Udar mózgu – diagnostyka i leczenie.; w: Podstawy
neurologii z opisami przypadków klinicznych. Fiszer U., Michałowska M.
(red.); Termedia, Poznań; 2010, 55-75.
8. CZŁONKOWSKA A., LITWIN T.; Postępowanie diagnostyczne i leczenie
w udarze mózgu.; w: Vademecum Neurologa i Psychiatry 2010. Lato E., Adamska M., Jagielska J., Kozłowska I. (red.); Lekseek, Warszawa; 2010, 67-79.
9. DULKO S., STANKIEWICZ S.; Zaburzenia seksualne. Klinika transpozycji płci. w: Podstawy seksuologii. Beisert M. [i in.] (aut.), Lew-Starowicz Z.,
Skrzypulec V. (red. nauk.); Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa; 2010,
216-226.
10. GALIŃSKA E.; Zawód psychoterapeuty.; w: Psychoterapia: podręcznik akademicki. Integracja. Grzesiuk L., Suszek H. (red. nauk.); ENETEIA Wydawnictwo Psychologii i Kultury, Warszawa; 2010, 293-316.
11. GALIŃSKA E.; Historia integracji w psychoterapii.; w: Psychoterapia: podręcznik akademicki. Integracja. Grzesiuk L., Suszek H. (red. nauk.); ENETEIA Wydawnictwo Psychologii i Kultury, Warszawa; 2010, 41-60.
12. HABRAT B.; Używanie substancji psychoaktywnych i jego skutki.; w: Lęki
białych kołnierzyków. Interdyscyplinarne podejście do nowego profilu pacjentów. Araszkiewicz A. (red.); ER Investment, Milanówek; 2010, 183-197.
13. HABRAT B.; Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania związane
z używaniem substancji psychoaktywnych. Edukacja pacjentów i ich otoczenia.; w: Psychoedukacja w praktyce lekarza psychiatry. Heitzman J. (red.);
Termedia Wydawnictwa Medyczne, Poznań; 2010, 197-209.
14. HEITZMAN J.; Jeszcze o stresie – hipotezy i dowody. w: Lęki białych kołnierzyków. Interdyscyplinarne podejście do nowego profilu pacjentów. Araszkiewicz A. (red.); ER Investment, Milanówek; 2010, 35-66.
15. HEITZMAN J.; Psychiatria i prawo.; w: Psychiatria T.1. Hales R.E., Yudofsky
S.C., Gabbard G.O. (red.); MediPage, Warszawa; 2010, 335-406.
16. HEITZMAN J.; Psychoedukacja w obszarze problemów prawnych pacjenta.;
w: Psychoedukacja w praktyce lekarza psychiatry. Heitzman J. (red.); TerMedia, Poznań; 2010, 98-135.
Działalność naukowo-badawcza
139
17. KOSTOWSKI W., WITANOWSKA A.; Etiologia i Patomechanizmy wybranych chorób ośrodkowego układu Nerwowego. Charakterystyka najważniejszych stanów patologicznych ośrodkowego układu nerwowego.; w: Patofizjologia: podręcznik dla studentów Medycyny, wyd. IV uaktualnione. Maśliński S., Jeżewski J. (red.); Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa; 2009,
88-122 (praca niewykazana w 2009 roku).
18. KURAN W.; Leczenie zespołów bólowych kręgosłupa w przebiegu zaburzeń
napięcia mięśniowego i chorób układu pozapiramidowego.; w: Bóle kręgosłupa i ich leczenie. Koszewski W. (red.); Termedia, Poznań 2010, 259-266.
19. MISIEC M.; NAMYSŁOWSKA I., SIEWIERSKA A.; ŚLIWCZYŃSKA J.;
Więzi czy wiązania – przebieg procesu separacji międzypokoleniowe w rodzinie dorastającej młodzieży.; w: Bliskość w rodzinie: więzi w dzieciństwie
a zaburzenia w dorosłości. Tryjarska B. (red. nauk.); Wydawnictwo. Naukowe SCHOLAR, Warszawa; 2010, 81-97.
20. MITURSKA E.; Czynniki leczące w terapii kobiet współuzależnionych doznających przemocy.; w: Leczenie alkoholików i członków ich rodzin. Perspektywa
badawcza i praktyczna. Gąsior K., Chodkiewicz J. (red.); Wydawnictwo Jedność, Kielce; 2010, 348 -363.
21. MURASZKIEWICZ L., JAREMA M.; Fazy zaburzeń schizofrenicznych a możliwości skutecznego działania i reagowania rodziny.; w: Psychoedukacja w praktyce lekarza psychiatry. Heitzman J. (red.); Termedia, Poznań; 2010, 79-97.
22. MURASZKIEWICZ L., JAREMA M.; Wpływ rodziny na przebieg zaburzeń
schizofrenicznych i zmniejszenie ryzyka nawrotów choroby.; w: Psychoedukacja w praktyce lekarza psychiatry. Heitzman J. (red.); Termedia, Poznań; 2010,
69-78.
23. MURAWIEC S.; Leczenie farmakologiczne – dylematy, lęki i nadzieje „białych kołnierzyków”. w: Lęki białych kołnierzyków. Interdyscyplinarne podejście do nowego profilu pacjentów. Araszkiewicz A. (red.); ER Investment, Milanówek; 2010, 199- 213.
24. MURAWIEC S.; Neuropsychoanaliza.; w: Psychoterapia: podręcznik akademicki. Integracja. Grzesiuk L., Suszek H. (red. nauk.); ENETEIA Wydawnictwo Psychologii i Kultury, Warszawa; 2010, 217-230.
25. MURAWIEC S.; Wprowadzenie do psychoedukacji rodziny. Psychoedukacja
czy psychoterapia? Rola rodziny w podjęciu decyzji o leczeniu.; w: Psychoedukacja w praktyce lekarza psychiatry. Heitzman J. (red); Termedia, Poznań;
2010, 9-16.
26. NIEWADA M., CZŁONKOWSKA A.; Leki hamujące aktywność układu renina-angiotensyna-aldosteron a udar mózgu.; w: Leki hamujące aktywność
układu renina-angiotensyna-aldosteron w chorobach serca, naczyń i nerek.
Ritz E., Więcek A., Januszewicz A. (red.); Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków; 2010, 627-644.
27. NIEWADA M., CZŁONKOWSKA A.; Udar mózgu – aspekty kliniczne.; w:
Leki hamujące aktywność układu renina-angiotensyna-aldosteron w chorobach
serca, naczyń i nerek, Ritz E., Więcek A., Januszewicz A. (red.); Wydawnictwo
Medycyna Praktyczna, Kraków; 2010, 603-625.
140
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
28. OKULICZ-KOZARYN K., BORUCKA A., PISARSKA A.; Stan promocji
zdrowia psychicznego w Polsce na przykładzie województwa mazowieckiego.; w: Promocja zdrowia psychicznego. Badania i działania w Polsce, część
druga; Okulicz-Kozaryn K., Ostaszewski K. (red.); Wydawnictwo Naukowe,
Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa; 2010, 23-41.
29. OSTASZEWSKI K.; Kompendium wiedzy o profilaktyce.; w: Przewodnik
metodyczny po programach promocji zdrowia psychicznego i profilaktyki.;
Fundacja ETOH, Warszawa; 2010, 73-95.
30. OSTASZEWSKI K.; Badania zachowań ryzykownych warszawskich gimnazjalistów. Koncepcja i metoda.; w: Promocja zdrowia psychicznego. Badania
i działania w Polsce, część druga; Okulicz-Kozaryn K., Ostaszewski K. (red.);
Wydawnictwo Naukowe, Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa; 2010,
123-143.
31. PARNOWSKI T.; Depresja w stwardnieniu rozsianym – punkt widzenia psychiatry.; w: Psychologiczne aspekty stwardnienia rozsianego. Potemkowski A.
(red.); Termedia, 2010, 65-81.
32. RYGLEWICZ D., MILEWSKA D.; Hospitalizacja mieszkańców Warszawy
z chorobami układu nerwowego.; w: Stan zdrowia mieszkańców Warszawy
w latach 1999-2008. Broda G., Olsińska E. (red.); Urząd Miasta Stołecznego
Warszawy, Biuro Polityki Zdrowotnej; Warszawa, 2010, 149-194.
33. SARZYŃSKA-DŁUGOSZ I.; Zespół metaboliczny u chorych z udarem mózgu.; w: Podręcznik Polskiego Forum Profilaktyki tom. 2. Podolec P. (red.);
Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków; 2010, 579-584.
34. SAWICKA M.; Aktywność zawodowa i zatrudnienie osoby niepełnosprawnej
psychicznie. w: Psychoedukacja w praktyce lekarza psychiatry. Heitzman J.
(red); Termedia, Poznań; 2010, 184-192.
35. SIWIAK-KOBAYASHI M.; Integracja psychoterapii i farmakoterapii.; w:
Psychoterapia: podręcznik akademicki. Integracja. Grzesiuk L., Suszek H.
(red. nauk.); ENETEIA Wydawnictwo Psychologii i Kultury, Warszawa;
2010, 121-130.
36. SPIRIDONOW K., PANASIUK K.; Postawy wobec własnej choroby osób
cierpiących z powodu schizofrenii – przegląd literatury i pilotażowe badania
własne.; w: Choroba, niepełnosprawność, cierpienie. Zasępa E. (red.); Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa; 2010, 151-167.
37. STYŁA R., JEDRASIK-STYŁA M.; Terapia multimodalna Arnolda Lazarusa.
w: Psychoterapia: podręcznik akademicki. Integracja. Grzesiuk L., Suszek H.
(red. nauk.); ENETEIA Wydawnictwo Psychologii i Kultury, Warszawa; 2010.
38. SZYMAŃSKA J., OKULICZ-KOZARYN K.; Założenia teoretyczne i aksjologiczne programów oraz aspekty etyczne profilaktyki i promocji zdrowia
psychicznego.; w: Przewodnik metodyczny po programach promocji zdrowia
psychicznego i profilaktyki.; Fundacja ETOH, Warszawa; 2010, 29-44.
39. ŚWITAJ P.; Piętno społeczne związane z chorobą i niepełnosprawnością –
typy, wymiary, geneza, funkcje.; w: Choroba, niepełnosprawność, cierpienie
oraz postawy wobec nich – w teorii i w badaniach. Zasępa E. (red.); Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa; 2010, 313-342.
Działalność naukowo-badawcza
141
40. ZABŁOCKA-ŻYTKA L., SZULAWSKI M., WOJDA J., CZABAŁA Cz.; Zapobieganie zachowaniom destrukcyjnym i autodestrukcyjnym wśród dzieci
i młodzieży szkolnej.; w: Promocja zdrowia psychicznego. Badania i działania
w Polsce, część druga; Okulicz-Kozaryn K., Ostaszewski K. (red.); Wydawnictwo Naukowe, Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa; 2010, 13-21.
REDAKTOR NACZELNY WIELOAUTORSKICH:
MONOGRAFII, PODRĘCZNIKA AUTORSKIEGO
LUB SERII WYDAWNICZEJ
1. HEITZMAN J., MORYŚ J., NAMYSŁOWSKA I., ONISZCZENKO W.,
PARNOWSKI T., RABE-JABŁOŃSKA J., SĄSIADEK S., VETULANI J.,
WCIÓRKA J., (red. nauk. wyd. pol.): Hales R.H., Yudofsky S.C., Gabbard
G.O. (red.); Psychiatria. Tom 1; MediPage, Warszawa; 2010.
2. HEITZMAN J. (red.); Psychoedukacja w praktyce lekarza psychiatry.; TerMedia, Poznań; 2010.
3. OKULICZ-KOZARYN K., OSTASZEWSKI K. (red.); Promocja zdrowia
psychicznego. Badania i działania w Polsce, cz. druga.; Wydawnictwo Naukowe, Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa; 2010.
4. HABRAT B., (red. nauk. tłum.): Miller W.R., Rollnick S; Wywiad motywujący. Jak przygotować ludzi do zmiany;, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków; 2010.
5. KULCZYCKI J., (red. meryt. Serii wyd.): Monografie Neurologiczne; Instytut
Psychiatrii i Neurologii, Warszawa; 2010.
142
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
UDZIAŁ W KRAJOWYCH I MIĘDZYNARODOWYCH
PROGRAMACH BADAWCZYCH
W Instytucie realizowane były następujące granty przyznane przez MNiSW:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Analiza sekwencji DNA i struktury RNA regionu powtórzeń mikrosatelitarnych
CTA/CTG w genie/ATXN0S/i próba wyjaśnienia zjawiska niepełnej penetracji mutacji dynamicznej powodującej ataksję rdzeniowo-móżdżkową typu 8
(SCA8) (własny)
Grant nr N 401 097 536, kierownik projektu: dr Anna Sułek-Piątkowska, czas
realizacji: 29.04.2009-28.04.2012
Badanie neurobiologicznego podłoża wygaszania reakcji lękowej oraz
określenie przesłanek do indywidualnej farmakoterapii zaburzeń lękowych
(własny)
Grant nr 002N 401 044 036, kierownik projektu: dr Małgorzata Lehner, czas
realizacji: 08.05.2009-07.05.2010
CADASIL (mózgowa autosomalna dominująca arteriopatia z zawałami podkorowymi i leukoencefalopatią) – częstość występowania, obraz kliniczny
i charakterystyka genetyczna u osób z uszkodzeniem istoty białej o nieznanej
etiologii (własny)
Grant nr NN 402 375039, kierownik projektu: dr Beata Błażejewska-Hyżorek, czas realizacji: 02.11.2010-02.11.2013
Czynniki predysponujące do występowania neurologicznych zespołów paranowotworowych (własny)
Grant nr NN 402 085334, kierownik projektu: dr Tomasz Litwin, czas realizacji: 15.05.2008-14.05.2011
Czynniki ryzyka, częstość występowania oraz obraz kliniczny zespołu hiperperfuzyjnego po angioplastyce i po endarterektomii tętnicy szyjnej wewnętrznej (promotorski)
Grant nr 4639/B/P01/2009/37N, kierownik projektu: prof. Anna Członkowska, czas realizacji: 24.09.2009-13.02.2012
Interakcje alkoholu etylowego i nikotyny: poszukiwanie mechanizmów preferencyjnego zażywania obu substancji (promotorski)
Grant nr NN 401 2273342, kierownik projektu: prof. Przemysław Bieńkowski, czas realizacji: 14.05.2008-06.04.2010
Kryteria remisji w ocenie poprawy i funkcjonowania chorych na schizofrenię
pozostających w psychiatrycznej opiece ambulatoryjnej (promotorski)
Grant nr NN 402 465537, kierownik projektu: prof. Marek Jarema, czas realizacji: 20.11.2009 -13.02.2012
Metabolizm homocysteiny a przebieg kliniczny choroby Wilsona (własny)
Grant nr NN 402 4384 33, kierownik projektu: prof. Anna Członkowska, czas
realizacji: 22.11.207-21.11.2010
Percepcja ekspresji emocjonalnej twarzy a nasilenie lęku i umiejętność funkcjonowania w sytuacjach społecznych u chorych na schizofrenię paranaoidalną (promotorski)
Działalność naukowo-badawcza
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
143
Grant nr N N402 408239, kierownik projektu: prof. Marek Jarema, czas realizacji: 23.09.2010-22.09.2012
Porównanie skuteczności i bezpieczeństwa angioplastyki i stentowania z endarterektomią w leczeniu zwężeń tętnic szyjnych w profilaktyce pierwotnej
udaru niedokrwiennego mózgu (własny)
Grant nr NN 402 463837, kierownik projektu: dr Adam Kobayashi, czas realizacji: 30.10.2009-29.10.2012
Prospektywne badanie osób z grupy ryzyka wystąpienia ataksji rdzeniowomóżdżkowej typu 1,2,3 i 6 (SCA1, SCA2, SCA3 i SCA6) – RISCA
Grant nr 674/N-RISCA/2010/0, temat realizowany w ramach współpracy naukowej z zagranicą, dofinansowany Grantem MNiSW, kierownik projektu:
dr Maria Rakowicz, czas realizacji: 11.02.2010-31.12.2013
Próba potencjalizacji leczenia przeciwpsychotycznego przy pomocy dehydroepiandrosteronu u mężczyzn chorych na schizofrenię (promotorski)
Grant nr N N402 196335, kierownik projektu: prof. Marek Jarema, czas realizacji: 09.10.2008-31.12.2010
Przezczaszkowa elektrostymulacja w rehabilitacji chorych z afazją poudarową (własny)
Grant nr NN 404 100136, kierownik projektu: dr Katarzyna Polanowska, czas
realizacji: 06.05.2009-05.05.2012
Przyczyny wielokrotnego opiniowania sądowo-psychologiczno-psychiatrycznego w sprawach karnych (własny)
Grant nr N N110 458437, kierownik projektu: lek. Małgorzata Opio, czas
realizacji: 31.08.2009-30.08.2012
Rola receptorów metabotropowych dla kwasu glutaminowego w procesach
epileptogenezy (własny)
Grant nr N401 026 32/0640, kierownik projektu: prof. Adam Płaźnik, czas
realizacji: 19.04.2007-18.04.2010
Sprawcy przestępstw seksualnych wobec nieletnich. Diagnostyka psychiatryczna i seksuologiczna (własny)
Grant nr N N404 516838, kierownik projektu: dr hab., prof. Janusz Heitzman,
czas realizacji: 12.03.2010-11.03.2012
Stres oksydacyjny i efektywność naturalnych mechanizmów antyoksydacyjnych a obraz kliniczny choroby Wilsona (własny)
Grant nr NN 402 375239, kierownik projektu: dr Grażyna Gromadzka, czas
realizacji: 02.11.2010-02.11.2012
Wpływ risperidonu na zaburzenia formalne myślenia i zaburzenia procesów
poznawczych u młodzieży z rozpoznaniem schizofrenii (promotorski)
Grant nr N 407 005 32/0085, kierownik projektu: prof. Irena Namysłowska,
czas realizacji: 22.05.2007-21.05.2010
Wykorzystanie przezczaszkowej stymulacji prądem stałym w rehabilitacji pacjentów z pourazowymi zaburzeniami pamięci (własny)
Grant nr NN 404 161137, kierownik projektu: dr Marcin Leśniak, czas realizacji: 31.08.2009-30.08.2012
Zmiany degeneracyjne w ośrodkowym układzie nerwowym w przebiegu autoimmunologicznego zapalenia mózgu i rdzenia (EAE) u szczura (własny)
144
•
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Grant nr N 401 1293 33, kierownik projektu: dr hab. Iwona Kurkowska-Jastrzębska, czas realizacji: 19.11.2007-18.11.2010
Znaczenie stylu terapeutycznego w leczeniu osób chorych na schizofrenię (habilitacyjny)
Grant nr N 402425733, kierownik projektu: dr Maryla Sawicka, czas realizacji: 06.09.2007-05.09.2010
Pracownicy uczestniczyli w realizacji grantów MNiSW przyznanych innym
jednostkom naukowo-badawczym (współpraca):
•
•
•
•
•
Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się
ludzi w Polsce
Grant nr PBZ-MEiN-9/2/2006, koordynator projektu zamawianego: dr hab.
P. Błędowski, kierownik zadania badawczego ds. neurologii: prof. D. Ryglewicz, kierownik zadania badawczego ds. psychiatrii: dr hab., prof. T. Parnowski; czas realizacji: 08.10.2007-07.10.2010.
Badanie skuteczności nowej metodyki kinezyterapii pacjentów po pierwszym
udarze mózgu powodującym deficyt motoryczny, rozpoczynanej pomiędzy
1 a 3 miesiącem od incydentu, w porównaniu ze standardowym leczeniem
ruchem prowadzonym w grupie kontrolnej
Grant numer N404 027 32/0521; koordynator projektu habilitacyjnego oraz
główny wykonawca zadania badawczego w ramach zatrudnienia w IPiN:
dr M. Krawczyk, projekt jest realizowany we współpracy z Akademią Wychowania Fizycznego; czas realizacji: 10.05.2007-09.05.2010.
Ekspresja białek transportujących miedź w ścianie jelita u osób zdrowych
i chorych na chorobę Wilsona
Grant nr NN 402 250534, kierownik projektu: dr A. Przybyłkowski, główny
wykonawca w IPiN: dr G. Gromadzka, projekt jest realizowany we współpracy z Katedrą Farmakologii Doświadczalnej i Klinicznej Warszawskiego
Uniwersytetu Medycznego, czas realizacji: 2008-2011.
Nowoczesna analiza swoistych wariantów genetycznych drobnocząsteczkowych modulatorów neurometabolizmu i neuroprotekcji w chorobach układu
nerwowego: stworzenie Międzyregionalnej Sieci Badawczo-Rozwojowej genetyki kognitywnej
Grant nr NR13003804/2008/06, kierownik projektu: M. Bodzioch, Katedra
Biochemii Klinicznej UJ, wykonawcy w IPiN: dr G. Gromadzka, prof.
A. Członkowska, czas realizacji: 04.05.2009-31.05.2011.
Plastyczność mózgu po udarze – interakcje międzyprzypółkulowe i wpływ
wieku
Grant nr P-N/026/2006, koordynator projektu badawczego specjalnego:
prof. M. Kossuth, wykonawcy w IPiN: prof. A. Członkowska, dr hab. J. Seniów,
mgr K. Waldowski, lek. M. Bilik, czas realizacji: 01.05.2007-30.04.2010.
Działalność naukowo-badawcza
145
PROGRAMY MIĘDZYNARODOWE REALIZOWANE W 2010 R.:
Projekty Programu Ramowego Unii Europejskiej:
7FP Health-2009-2.2.1.5; nr umowy: 241572; koordynator: Ludwig Maximilians
Universitaet Muenchen (LMU); koordynator projektu w Polsce i kierownik
w IPiN: dr hab., prof M. Anczewska; PARADISE – Psychosocial Factors
Relevant to Brain Disorders in Europe (Wyodrębnienie czynników psychospołecznych istotnych dla przebiegu zaburzeń psychicznych i neurologicznych –
badanie europejskie); czas realizacji: 01.01.2010-31.12.2012.
7FP Health-F2-2009; nr umowy: 223059; koordynator: Hospital Clinic i Provincial
de Barcelona, Hiszpania; kierownik projektu w Polsce dla pakietów 4, 5 i 8:
dr J. Moskalewicz, kierownik projektu w Polsce dla pakietu 3: dr G. Świątkiewicz; AMPHORA – Alcohol Measures for Public Health Research
Alliance (Zdrowie publiczne a wskaźniki spożycia alkoholu); czas realizacji:
01.01.2009-31.12.2012.
6FP European Research Area-SP5A-CT-2007; numer umowy: 044145; koordynator: Stichting Katholieke Universiteit, Netherlands; koordynator projektu
w Polsce i kierownik w IPiN: prof. Cz. Czabała; DataPrev – Developing the
evidence base for Mental Health Promotion and Prevention in Europe: Database of programmes and production of guidelines for policy and practice
(Tworzenie i rozwijanie bazy praktyki w promocji zdrowia psychicznego i zapobieganiu zaburzeniom psychicznym w Europie: baza danych programów
i tworzenie wytycznych dla polityki i praktyki); czas realizacji: 01.09.2007-31.08.2010.
6FP LifeSciHealth-CIT 3; numer umowy 513435; koordynator: Middlesex University Higher Education Corporation, Londyn, Wielka Brytania; koordynator projektu w Polsce: prof. Cz. Czabała, kierownik w IPiN: dr hab., prof
M. Anczewska; EMILIA – Empowerment of Mental Illness Service Users:
Life Long Learning, Integration and Action (Umocnienie pacjentów psychiatrycznej opieki zdrowotnej poprzez kształcenie ustawiczne, integrację i współdziałanie); czas realizacji: 01.09.2005-01.03.2010.
Kontrakty w ramach innych programów Unii Europejskiej:
BUILDING CAPACITY – projekt finansowany przez Komisję Europejską,
nr umowy 2006326, tytuł projektu: Implementing Coordinated Alcohol Policy in Europe (Wdrażanie skoordynowanej polityki wobec alkoholu w Europie
„Wzmacnianie kompetencji”); koordynator projektu: Instytut Zdrowia Publicznego w Słowenii; kierownik w IPiN: dr J. Moskalewicz, główny wykonawca: mgr A. Pisarska; czas realizacji: 07.05.2007-07.05.2010.
146
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
CHAPAPS – nr umowy 2006327, tytuł projektu: Reducing harm and building
capacities for children affected by parental alcohol problems in Europe
(Dzieci z rodzin obciążonych problemem alkoholowym rodziców w Europie
– ograniczanie szkód i budowanie wsparcia); koordynator projektu: European Commission, Directorate-General Health and Consumer Protection, ETAP
II; koordynator projektu w Polsce: dr hab., prof. M. Załuska, czas realizacji:
2007-2010.
EQUS – nr umowy DG JLS 2010/DPIP/PR/1023, tytuł projektu: Study on the
Development of an EU Framework for minimum quality standards and benchmarks in drug demand reduction (Badania nad opracowaniem ram prawnych
dla państw UE w odniesieniu do minimalnych standardów jakości w dziedzinie związanej z ograniczaniem popytu na narkotyki); koordynator projektu:
Institute for Public Health and Addiction, Zurych, Szwajcaria; koordynator
projektu w Polsce: dr J. Moskalewicz, główny wykonawca: mgr M. Welbel;
czas realizacji: 01.05.2010-31.12.2011.
EUGATE – nr umowy 2006129, tytuł projektu: Best Practice In Access, Quality
and Appropriateness of Heath Services for Immigrants In Europe (Europejskie dobre praktyki w dostępie, jakości i adekwatności ochrony zdrowia dla
imigrantów w Europie); koordynator projektu: Queen Mary and Westfield
College, University of London, Londyn, Wielka Brytania; koordynator projektu w Polsce: dr J. Moskalewicz, główny wykonawca: mgr M. Welbel; czas
realizacji: 01.01.2008-31.12.2010.
EZOP – projekt finansowany przez Norweski Mechanizm Finansowy oraz Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego, nr umowy
E030/PO1/2008/02/85, tytuł projektu: Epidemiology of mental Disorders
and Access to Care (Epidemiologia zdrowia psychicznego i dostępność psychiatrycznej opieki zdrowotnej); koordynator projektu: Instytut Psychiatrii
i Neurologii, Warszawa; koordynator projektu w Polsce dr J. Moskalewicz,
główny wykonawca: dr G. Świątkiewicz, uczestnictwo: dr hab., prof. M. Anczewska, lek. J. Chrostek, lek. J. Mikulska, dr P. Świtaj, mgr J. Waszkiewicz,
prof. J. Wciórka; czas realizacji: 01.04.2009-30.03.2011.
HELPS – tytuł projektu: European Network for Promoting the Health of Residents in Psychiatric and Social Care Institutions „HELPS”, koordynator projektu: Department of Psychiatry II, Ulm University, Germany; koordynator
projektu w Polsce: dr K. Prot-Klinger, główny wykonawca: dr. K. Lech; czas
realizacji: 2008-2010.
PROMO – projekt finansowany przez Komisję Europejską, nr umowy 2006328,
tytuł projektu: Best Practice In Promoting Mental Heath In Socially Marginalized People In Europe (Dobre praktyki w promowaniu zdrowia psychicznego
społecznie marginalizowanych grupach w Europie); koordynator projektu:
Działalność naukowo-badawcza
147
Queen Mary and Westfield College, University of London, UK; kierownik
projektu w IPiN: dr J. Moskalewicz, główny wykonawca: mgr M. Welbel;
czas realizacji: 01.09.2007-01.09.2010.
ReDNet – nr umowy 2009 12 16, tytuł projektu: Recreational Drugs European
Network: an ICT prevention service addressing the use of novel compounds
in vulnerable individuals (Europejska Sieć ds. Rekreacyjnych Narkotyków:
teleinformatyczne centrum prewencji zajmujące się zażywaniem nowych substancji psychoaktywnych przez osoby z grupy ryzyka); koordynator projektu:
University of Hertfordshire Higher Education Corporation (UH), kierownik
projektu w Polsce: dr J. Moskalewicz, główny wykonawca: mgr A. Pisarska;
czas realizacji: 01.04.2010-31.03.2012.
SDDCare – nr umowy 2006346, tytuł projektu: Senior drug dependents and care
structeres (Seniorzy uzależnieni od narkotyków i struktury opieki); koordynator projektu: Instytut Nauk Stosowanych (Institute of Applied Sciences),
Frankfurt, Niemcy; koordynator projektu w Polsce: dr J. Moskalewicz; czas
realizacji: 01.01.2008-30.06.2010.
SMART – nr umowy 200730, tytuł projektu: Standardizing Measurement of Alcohol Related Troubles (Standaryzowanie pomiaru zaburzeń związanych z alkoholem); koordynator projektu: Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa;
koordynator projektu w Polsce: dr J. Moskalewicz, wykonawcy: mgr J. Sierosławski, dr W. Lechowicz; czas realizacji: 01.09.2008-31.08.2010.
Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (2007-2013), nr umowy: POIG
01.01.02-14-051/09-01, tytuł projektu: Badania nad podłożem molekularnym
i próba genetycznej klasyfikacji pacjentów z objawami spastycznej paraplegii; kierownik projektu: dr A. Sułek-Piątkowska; czas realizacji: 1.01.2010-31.12.2013.
Projekt badawczy ze środków Mechanizmu Finansowego EOG i/lub Norweskiego Mechanizmu Finansowego; umowa nr E001/P01/2007/01; tytuł projektu:
Analiza molekularna w chorobach neurodegeneracyjnych spowodowanych
mutacjami dynamicznymi, kierownik projektu w IPiN: prof. J. Zaremba, wykonawcy: dr A. Sułek-Piątkowska, dr W. Krysa, dr M. Rajkiewicz, dr E. Zdzienicka, mgr W. Szirkowiec; czas realizacji: 18.04.2007-30.04.2011.
Kontrakty w ramach programów spoza Unii Europejskiej:
Grant amerykański Fogarty; grant nr TW005818; Subcontract no 3000742109,
tytuł projektu: Collaborative International Substance Abuse Research Training Program; koordynator: Uniwersytet Michigan, Fogarty International
Center Grant; koordynator projektu w IPiN: prof. Cz. Czabała; czas realizacji:
23.09.2006-30.04.2011.
148
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Grant amerykański Fogarty; grant nr 5R01TW007647-02, tytuł projektu: Warsaw
Adolescent Study: A Longitudinal Study on Risk and Resilience (Badania warszawskich gimnazjalistów: Rola czynników ryzyka i czynników chroniących
w rozwoju zachowań problemowych u młodzieży szkolnej); koordynator: Department of Health and Human Services, Fogarty International Center; koordynator
projektu w IPiN: dr K. Ostaszewski; czas realizacji: 08.01.2006-31.05.2010.
Kliniczne badania międzynarodowe:
ACST-2 – Międzynarodowe wieloośrodkowe badanie kliniczne: Asymptomatic
Carotid Surgery Trial (Drugie Badanie Kliniczne Chirurgicznego Leczenia
Bezobjawowych Zwężeń Tętnic Szyjnych); koordynator: Institute of Neurology St George’s University of London, Londyn, Wielka Brytania; koordynator badań w IPiN: prof. A. Członkowska, dr A. Kobayashi; czas realizacji:
od 2008 r. do włączenia 5000 pacjentów.
ENOS – Międzynarodowy Program Badawczy: Efficacy of Nitric Oxide in Stroke
– Skuteczność (Tlenku Azotu w Udarze Mózgu); koordynator: University of
Nottingham, Wielka Brytania; koordynator badań w IPiN: prof. A. Członkowska; czas realizacji: 21.10.2002-14.05.2011.
INTERSTROKE Study – Międzynarodowe badania udaru mózgu – Badania Wewnątrzudarowe: Ocena wpływu konwencjonalnych i potencjalnych czynników
ryzyka udaru mózgu w różnych regionach świata i różnych grupach etnicznych. Porównawcze badania chorych oraz dobranej pod kątem wieku i płci
grupy kontrolnej; koordynator projektu: Hamilton Heath Science, Ontario,
Kanada; krajowe koordynatorki badania: prof. A. Członkowska, prof. D. Ryglewicz; czas realizacji: 3.06.2008-2011.
IST-3 – Międzynarodowy Program Badawczy: International Stroke Trial – 3:
International Extension (Tromboliza w Ostrym Udarze Niedokrwiennym);
koordynator: University of Edinbourgh, Wielka Brytania; koordynator
badań w IPiN: prof. A. Członkowska, dr A. Kobayashi; czas realizacji:
05.09.2005-22.01.2011.
PREDICT – Międzynarodowy program badawczy: Predicting Hematoma Growth
and Outcome In Intracerebral Hemorrhage Using Contrast Bolus CT (Ocena
predykcyjnego znaczenia angiografii tomografii komputerowej w krwiakach
śródmózgowych); koordynator: University of Calgary, Kanada; koordynator
badań w IPiN: prof. A. Członkowska, dr A. Kobayashi.
SITS-EAST – Międzynarodowy Program Badawczy: Safe Implementation of
Thrombolysis in Stroke (Bezpieczne Stosowanie Trombolizy w Ostrym Udarze
Niedokrwiennym); koordynator: Karolinska Institutet, Sztokholm, Szwecja; koordynator badań w IPiN: prof. A. Członkowska; czas realizacji: 2007-2010.
Działalność naukowo-badawcza
149
Umowy z innymi podmiotami:
•
•
Krajowy Program Przeciwdziałania Narkomanii (2010/2011), nr umowy:
6/GA/10, tytuł projektu: Ewaluacja Programu Wzmacniania Rodziny –
etap I (pres-test); kierownik projektu: dr K. Okulicz-Kozaryn; czas realizacji:
03.02.2010-30.11.2010.
Grant zamawiany przez Miasto Iława, nr umowy: OPPUiPR 8170-380/2010;
tytuł projektu: Badania ankietowe rozpowszechnienia używania alkoholu i innych substancji psychoaktywnych wśród uczniów iławskich gimnazjów 2010; kierownik projektu: mgr K. Bobrowski; czas realizacji:
20.11.2010-01.12.2010.
150
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
OCENA PARAMETRYCZNA 2005–2009
áączna iloĞü punktów
Ğrednia liczba N
Zakáad Farmakologii i Fizj.Uká.Nerw.
Klinika/Zakáad
1363,00
6,40
212,97
Zakáad Neurochemii
1058,00
6,80
155,59
137,31
efektywnoĞü
Zakáad BadaĔ nad Alkoh. I Toksyk.
714,00
5,20
II Klinika Neurologiczna
1652,00
13,00
127,08
Klinika Neurochirurgii
49,00
0,40
122,50
I Klinika Neurologiczna
706,00
7,40
95,41
Zakáad Neuropatologii
536,00
6,20
86,45
II Klinika Psychiatryczna
268,75
3,80
70,72
Zespóá Profilaktyki i Lecz.Uzal.
191,00
3,00
63,67
Zakáad Genetyki
934,75
15,60
59,92
I Klinika Psychiatryczna
286,00
5,00
57,20
III Klinika Psychiatryczna
267,00
4,80
55,63
Zakáad Neurofiz. Klinicznej
373,00
6,80
54,85
51,79
Centrum Zdrowia Psychicznego
134,65
2,60
Zakáad Psychologii i Prom.Zdr.Psych.
340,00
9,00
37,78
Sam.Prac.BadaĔ i Zab.Nacz.
36,00
1,00
36,00
Klinika Nerwic
121,25
3,60
33,68
Klinika Rehabilitacji Psych.
99,00
3,00
33,00
IV Klinika Psychiatryczna
131,00
4,00
32,75
Sam. Pracownia Farmakoterapii
27,00
1,80
15,00
Klinika Psychiatrii Sądowej
96,00
6,40
15,00
Klinika Psychiatrii Dzieci i Máodz.
48,00
4,00
12,00
Zakáad Org. Ochrony Zdrowia
64,00
5,40
11,85
Zakáad Neuroradiologii
RAZEM
9,00
1,40
6,43
9504,40
126,60
75,07
Działalność naukowo-badawcza
151
Efektywność klinik/zakładów wg średniej liczby N za lata 2005-2009
250
200
150
100
50
0
Neur
Prac.
ZFiF
ZBAi
Neur
Neur
ZPiL Gene
Neur
ZPiP SPBi Nerwi
KPD ZOO Neur
oche
II KN
I KN
II KP
I KP III KP
CZP
KRP IV KP Farm KPS
UN
T
ochir.
opat.
U
tyka
ofiz.
ZP
ZN
ce
M
Z orad.
m.
.
efektywnoĞü 212,9 155,5 137,3 127,0 122,5 95,41 86,45 70,72 63,67 59,92 57,20 55,63 54,85 51,79 37,78 36,00 33,68 33,00 32,75 15,00 15,00 12,00 11,85 6,43
152
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Ranking klinik / zakładów wg punktów – lista A MNiSW – w latach 2005-2009
Klinika / Zakáad
IloĞü punktów lista A MNiSW
Udziaá % lista A MNiSW
II Klinika Neurologiczna
1387,00
20,34
Zakáad Farmakologii i Fizjologii Ukáadu Nerwowego
1304,00
19,13
Zakáad Neurochemii
1010,00
14,82
Zakáad Genetyki
764,75
11,22
I Klinika Neurologiczna
548,00
8,04
Zakáad Neuropatologii
518,00
7,60
Zakáad BadaĔ nad Alkoholizmem i Toksykomaniami
309,00
4,53
Zakáad Neurofizjologii Klinicznej
221,00
3,24
Zespóá Profilaktyki i Leczenia UzaleĪnieĔ
150,00
2,20
II Klinika Psychiatryczna
132,75
1,95
I Klinika Psychiatryczna
118,00
1,73
Zakáad Psychologii i Promocji Zdrowia Psychicznego
109,00
1,60
III Klinika Psychiatryczna
104,00
1,53
Klinika Nerwic
48,25
0,71
Klinika Neurochirurgii
40,00
0,59
IV Klinika Psychiatryczna
27,00
0,40
Centrum Zdrowia Psychicznego
26,65
0,39
0,00
0,00
6817,40
100%
Pozostaáe Kliniki / Zakáady
RAZEM
153
Działalność naukowo-badawcza
Punktacja publikacji z listy A MNiSW wg klinik / zakładów
1400
1300
1200
1100
1000
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
II KN
ZFiFUN
Neuroch
Genet.
em
IloĞü punktów lista A MNiSW 1387,00 1304,00 1010,00 764,75
I KN
Neuropa
ZBAiT Neurofiz
t.
548,00
518,00
309,00
221,00
ZPiLU
II KP
I KP
ZPiPZP
III KP
Nerw ice
Neuroch
ir
IV KP
CZP
Pozostaá
e
Kl/Zaká.
150,00
132,75
118,00
109,00
104,00
48,25
40,00
27,00
26,65
0,00
Udział procentowy klinik/zakładów w łącznej wartości punktów – lista A MNiSW
– w latach 2005-2009
Nerwice; 0,71%
III KP; 1,53%
ZPiPZP; 1,60%
I KP; 1,73%
II KP; 1,95%
ZPiLU; 2,20%
Neurochir; 0,59
IV KP; 0,40
CZP; 0,39
Pozostaáe Kl/Zaká.; 0,00
Neurofiz; 3,24%
II KN; 20,34%
ZBAiT; 4,53%
Neuropat.; 7,60%
ZFiFUN; 19,13%
I KN; 8,04%
Genet.; 11,22%
Neurochem; 14,82%
154
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Ranking klinik/zakładów wg punktów – lista B MNiSW – w latach 2005-2009
IloĞü punktów lista B MNiSW
Udziaá % lista B MNiSW
II Klinika Neurologiczna
Klinika / Zakáad
243,00
16,56
III Klinika Psychiatryczna
135,00
9,20
Zakáad Genetyki
108,00
7,36
99,00
6,75
I Klinika Neurologiczna
Zakáad Neurofizjologii Klinicznej
99,00
6,75
Klinika Psychiatrii Sądowej
90,00
6,13
Klinika Rehabilitacji Psychiatrycznej
90,00
6,13
Zakáad Psychologii i Promocji Zdrowia Psychicznego
81,00
5,52
I Klinika Psychiatryczna
63,00
4,29
Klinika Nerwic
63,00
4,29
IV Klinika Psychiatryczna
54,00
3,68
Zakáad Organizacji Ochrony Zdrowia
54,00
3,68
II Klinika Psychiatryczna
45,00
3,07
Klinika Psychiatrii Dzieci i MáodzieĪy
45,00
3,07
Centrum Zdrowia Psychicznego
36,00
2,45
Sam.Pracownia BadaĔ i Zabiegów Naczyniowych
36,00
2,45
Zakáad Neurochemii
36,00
2,45
Zespóá Profilaktyki i Leczenia UzaleĪnieĔ
27,00
1,84
Zakáad Neuropatologii
18,00
1,23
Zaká. BadaĔ nad Alkoholizmem i Toksykomaniami
9,00
0,61
Samodzielna Pracownia Farmakoterapii
9,00
0,61
Klinika Neurochirurgii
9,00
0,61
Zakáad Neuroradiologii
9,00
0,61
Zakáad Farmakologii i Fizjologii Ukáadu Nerwowego
9,00
0,61
1467,00
100%
RAZEM
155
Działalność naukowo-badawcza
Punktacja publikacji z listy B MNiSW wg klinik/zakładów
250
225
200
175
150
125
100
75
50
25
0
II KN III KP
Prac.
Neur
Neur Neur ZFiF
ZPiL Neur ZBAi
KPD
SPBi
Ner
ZOO
ZPiP
Neur
Gene
Farm
oche
II KP
CZP
I KP
IV KP
KPS KRP
I KN
ochir orad UN
U opat
T
M
ZN
ZP
w ice
Z
ofiz
t
.
m
IloĞü punktów lista B MNiSW 243,0 135,0 108,0 99,00 99,00 90,00 90,00 81,00 63,00 63,00 54,00 54,00 45,00 45,00 36,00 36,00 36,00 27,00 18,00 9,00 9,00 9,00 9,00 9,00
Udział procentowy klinik / zakładów w łącznej wartości punktów – lista B MNiSW
– w latach 2005-2009
ZBAiT; 0,61%
Prac.Farm.; 0,61%
Neuropat; 1,23%
Neurochir; 0,61%
ZPiLU; 1,84%
Neurorad; 0,61%
Neurochem; 2,45%
ZFiFUN; 0,61%
SPBiZN; 2,45%
KPDM; 3,07%
CZP; 2,45%
II KN ; 16,56%
II KP; 3,07%
III KP; 9,20%
ZOOZ; 3,68%
IV KP; 3,68%
Genet; 7,36%
Nerwice; 4,29%
I KP; 4,29%
I KN; 6,75%
ZPiPZP; 5,52%
KRP; 6,13%
KPS; 6,13%
Neurofiz; 6,75%
156
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Ranking klinik/zakładów wg łącznych punktów za monografie
w jęz. angielskim i jęz. polskim w latach 2005-2009
Klinika / Zakáad
IloĞü punktów monografie
Udziaá % monografie
II Klinika Psychiatryczna
84,00
36,84
Zakáad Psychologii i Promocji Zdrowia
Psychicznego
48,00
21,05
I Klinika Psychiatryczna
36,00
15,79
Zakáad BadaĔ nad Alkoholizmem
i Toksykomaniami
36,00
15,79
Centrum Zdrowia Psychicznego
12,00
5,26
II Klinika Neurologiczna
12,00
5,26
Zakáad Genetyki
12,00
5,26
Zakáad Neurochemii
12,00
5,26
0,00
0,00
252,00
100%
Pozostaáe Kliniki / Zakáady
RAZEM
157
Działalność naukowo-badawcza
Punktacja monografii (w jęz. angielskim i jęz. polskim) wg klinik/zakładów
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
IloĞü punktów monografie
II KP
ZPiPZP
I KP
ZBAiT
CZP
II KN
Genetyka
Neurochem.
Pozostaáe
Kl/Zaká.
84,00
48,00
36,00
36,00
12,00
12,00
12,00
12,00
0,00
Udział procentowy klinik / zakładów w łącznej wartości punktów za monografie
w jęz. angielskim i jęz. polskim w latach 2005-2009
Genetyka; 5,26%
Neurochem.; 5,26%
II KN; 5,26%
Pozostaáe Kl/Zaká.; 0,00
CZP; 5,26%
II KP; 36,84%
ZBAiT; 15,79%
I KP; 15,79%
ZPiPZP; 21,05%
158
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Ranking klinik/zakładów wg punktów za rozdziały w monografiach
(w jęz. angielskim) w latach 2005-2009
Klinika / Zakáad
IloĞü punktów rozdziaáy
Udziaá % rozdziaáy
Zakáad BadaĔ nad Alkoholizmem i Toksykomaniami
84,00
38,71
Zakáad Psychologii i Promocji Zdrowia Psychicznego
49,00
22,58
I Klinika Psychiatryczna
21,00
9,68
III Klinika Psychiatryczna
14,00
6,45
Zespóá Profilaktyki i Leczenia UzaleĪnieĔ
14,00
6,45
II Klinika Psychiatryczna
7,00
3,23
Klinika Nerwic
7,00
3,23
Centrum Zdrowia Psychicznego
7,00
3,23
Zakáad Organizacji Ochrony Zdrowia
7,00
3,23
II Klinika Neurologiczna
7,00
3,23
Pozostaáe Kliniki / Zakáady
RAZEM
0,00
0,00
217,00
100%
159
Działalność naukowo-badawcza
Punktacja za rozdziały w monografiach (w jęz. angielskim) wg kliniki/zakładów
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
ZBAiT
ZPiPZP
I KP
III KP
ZPiLU
II KP
Nerwice
CZP
ZOOZ
II KN
84,00
49,00
21,00
14,00
14,00
7,00
7,00
7,00
7,00
7,00
IloĞü punktów rozdziaáy
Pozostaáe
Kl/Zaká.
0,00
Udział procentowy klinik/zakładów w łącznej wartości punktów za rozdziały
w monografiach (w jęz. angielskim) w latach 2005-2009
CZP; 3,23%
ZOOZ; 3,23%
II KN; 3,23%
Pozostaáe Kl/Zak á.; 0,00%
Nerwic e; 3,23%
II KP; 3,23%
ZBAiT; 38,71
ZPiLU; 6,45%
III KP; 6,45
I KP; 9,68
ZPiPZP; 22,58
160
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Ranking klinik/zakładów wg punktów za redakcję monografii
IloĞü punktów redakcja
monografii
Udziaá % redakcja
monografii
I Klinika Psychiatryczna
36
31,30
III Klinika Psychiatryczna
14
12,17
Zakáad BadaĔ nad Alkoholizmem i Toksykomaniami
14
12,17
Klinika Rehabilitacji Psychiatrycznej
9
7,83
I Klinika Neurologiczna
9
7,83
Klinika Psychiatrii Sądowej
6
5,22
Samodzielna Pracownia Farmakoterapii
6
5,22
Klinika Nerwic
3
2,61
Klinika Psychiatrii Dzieci i MáodzieĪy
3
2,61
Centrum Zdrowia Psychicznego
3
2,61
Zakáad Psychologii i Promocji Zdrowia Psychicznego
3
2,61
Zakáad Organizacji Ochrony Zdrowia
3
2,61
II Klinika Neurologiczna
3
2,61
Zakáad Neurofizjologii
3
2,61
Pozostaáe Kliniki / Zakáady
0
0,00
115,00
100%
Klinika / Zakáad
RAZEM
161
Działalność naukowo-badawcza
Punktacja za redakcję monografii wg klinik/zakładów
40
35
30
25
20
15
10
5
0
I KP
IloĞü punktów redakcja monografii
III KP
36
14
ZBAiT
14
KRP
9
I KN
KPS
9
6
Prac.Far Kl.Nerw
m.
ic
6
3
KPDM
3
CZP
3
ZPiPZP
ZOOZ
3
3
II KN
3
Neurofiz
.
Pozosta
áe
kl/zaká
3
Udział procentowy klinik/zakładów w łącznej wartości punktów
za redakcję monografii w latach 2005-2009
ZPiPZP; 2,61%
II KN; 2,61%
ZOOZ; 2,61%
Neurofiz.; 2,61%
Centr.Zdr.Psych.; 2,61%
Pozostaáe kl/zaká; 0,00
Kl.Psych.Dzieci; 2,61%
Kl.Nerwic; 2,61%
I KP; 31,30%
Prac.Farm.; 5,22%
Kl.Psych.Sąd.; 5,22%
I KN; 7,83%
III KP; 12,17%
Kl.Reh.Psych.; 7,83%
ZBAiT; 12,17%
0
162
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
REDAKTORZY NACZELNI CZASOPISM
W ocenie parametrycznej uwzględniono następujące pozycje, przyznając
redaktorom po 12 punktów:
• Moskalewicz Jacek „Alkoholizm i Narkomania”
• Rzewuska Małgorzata „Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii”
• Wciórka Jacek „Postępy Psychiatrii i Neurologii”
Ranking klinik/zakładów wg punktacji za udział instytucjonalny w grantach
Klinika / Zakáad
IloĞü punktów
uczestnictwo w
grantach
Udziaá % uczestnictwo w
grantach
250
41,67
IV Klinika Psychiatryczna
50
8,33
Centrum Zdrowia Psychicznego
50
8,33
Zakáad Psychologii i Promocji Zdrowia Psychicznego
50
8,33
I Klinika Neurologiczna
50
8,33
Zakáad Genetyki
50
8,33
Zakáad Neurofizjologii
50
8,33
Zakáad Farmakologii i Fizjologii Ukáadu Nerwowego
50
8,33
Zakáad BadaĔ nad Alkoholizmem i Toksykomaniami
Pozostaáe Kliniki / Zakáady
RAZEM
0
0,00
600,00
100%
163
Działalność naukowo-badawcza
Punktacja za udział instytucjonalny w programach międzynarodowych
250
200
150
100
50
0
ZBAiT
IV KP
CZP
ZPiPZP
I KN
Genety k a
Neurofiz .
ZFiFUN
250
50
50
50
50
50
50
50
IloĞ ü punk tów uc z es tnic two w grantac h
Poz os taáe
Kl/Zak á.
0
Udział procentowy klinik/zakładów w łącznej wartości punktów
za udział instytucjonalny w programach międzynarodowych
ZFiFUN; 8,33%
Pozostaáe Kl/Zaká.; 0,00
Neurofiz.; 8,33%
Genetyka; 8,33%
ZBAiT ; 41,67%
I KN; 8,33%
ZPiPZP; 8,33%
CZP; 8,33%
IV KP; 8,33%
164
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
áąF]QDLORĞüSXQNWyZ
XG]LDá.O=DNáZRFHQLH
parametrycznej
II Klinika Neurologiczna
1652,00
17,38
=DNáDG)DUPDNRORJLLL)L]MRORJLL8NáDGX1HUZRZHJR
1363,00
14,34
=DNáDG1HXURFKHPLL
1058,00
11,13
=DNáDG*HQHW\NL
934,75
9,83
=DNáDG%DGDĔQDG$ONRKROL]PHPLToksykomaniami
714,00
7,51
I Klinika Neurologiczna
706,00
7,43
=DNáDG1HXURSDWRORJLL
536,00
5,64
=DNáDG1HXURIL]MRORJLL
373,00
3,92
=DNáDG3V\FKRORJLLL3URPRFML=GURZLD3V\FKLF]QHJR
340,00
3,58
I Klinika Psychiatryczna
286,00
3,01
.OLQLND=DNáDG
II Klinika Psychiatryczna
268,75
2,83
III Klinika Psychiatryczna
267,00
2,81
=HVSyá3URILODNW\NLL/HF]HQLD8]DOHĪQLHĔ
191,00
2,01
Centrum Zdrowia Psychicznego
134,65
1,42
IV Klinika Psychiatryczna
131,00
1,38
Klinika Nerwic
121,25
1,28
Klinika Rehabilitacji Psychiatrycznej
99,00
1,04
.OLQLND3V\FKLDWULL6ąGRZHM
96,00
1,01
=DNáDG2UJDQL]DFML2FKURQ\=GURZLD
64,00
0,67
Klinika Neurochirurgii
49,00
0,52
.OLQLND3V\FKLDWULL']LHFLL0áRG]LHĪ\
48,00
0,51
6DP3UDFRZDQLD%DGDĔL=DELHJyZ1DF]\QLRZ\FK
36,00
0,38
Sam. Pracownia Farmakoterapii
27,00
0,28
=DNáDG1HXURUDGLRORJLL
RAZEM
9,00
0,09
9504,40
100,00
165
Działalność naukowo-badawcza
Ranking klinik/zakładów wg łącznej ilości punktów w ocenie parametrycznej za lata 2005-2009
1700
1600
1500
1400
1300
1200
1100
1000
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
II KN
ZFiFU Neuro Genet
ZBAiT
N
chem. yka
I KN
Neuro Neurof ZPiPZ
pat.
iz.
P
I KP
II KP
III KP ZPiLU CZP
IV KP
Nerwic
KRP
e
KPS
ZOOZ
Neuro
SPBiZ Prac.F Neuror
KPDM
chir.
N
arm.
ad.
áąF]QDLORĞüSXQNWyZ 1652,0 1363,0 1058,0 934,75 714,00 706,00 536,00 373,00 340,00 286,00 268,75 267,00 191,00 134,65 131,00 121,25 99,00 96,00 64,00 49,00 48,00 36,00 27,00
S
\
Udział procentowy klinik/zakładów w łącznej ilości punktów
w ocenie
za lata 2005-2009
ą parametrycznej
M
S
S
\
9,00
M
ZOOZ; 0,67%
KPS; 1,01%
Nerwice; 1,28%
IV KP; 1,38%
ZPiLU; 2,01%
KRP; 1,04%
Neurochir.; 0,52%
KPDM; 0,51%
SPBiZN; 0,38%
III KP; 2,81%
CZP; 1,42%
Prac.Farm.; 0,28%
Neurorad.; 0,09%
II KP; 2,83%
II KN; 17,38%
I KP; 3,01%
ZPiPZP; 3,58%
ZFiFUN; 14,34%
Neurofiz.; 3,92%
Neuropat.; 5,64%
I KN; 7,43%
Neurochem.; 11,13%
ZBAiT; 7,51%
Genetyka; 9,83%
DZIAŁALNOŚĆ
DYDAKTYCZNA I ORGANIZACYJNA
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
169
ORGANIZACJA SYMPOZJÓW I KONFERENCJI
Instytut był w 2010 roku organizatorem międzynarodowych i krajowych
konferencji naukowych oraz sympozjów:
1. I Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Szkoleniowa: Terapia motywująca
w uzależnieniach: Nowoczesna odpowiedź na wyzwanie późnej nowoczesności; Warszawa, Instytut Psychiatrii i Neurologii, 18-19.06.2010; organizator:
Zakład Badań nad Alkoholizmem i Toksykomaniami IPiN, Polskie Towarzystwo Terapii Motywujące im. Victora Meyera.
2. Międzynarodowe warsztaty dla młodych naukowców: 14th ESO Stroke
Summer School; Warszawa, 28.06-3.07.2010; organizator: European Stroke
Organization, II Klinika Neurologiczn IPiN.
3. Konferencja: Schizofrenia-Forum; Warszawa, 14-15.01.2010; organizator:
III Klinika Psychiatryczna IPiN.
4. Konferencja Naukowo-Szkoleniowa: Farmakoterapia, psychoterapia i rehabilitacja zaburzeń afektywnych; Zakopane, 19-20.02.2010, organizator: Klinika
Psychiatrii Dorosłych UJ CM w Krakowie, III Klinika Psychiatryczna IPiN.
5. Konferencja: Analiza molekularna w chorobach neurodegeneracyjnych spowodowanych mutacjami dynamicznymi; Warszawa, Instytut Psychiatrii
i Neurologii, 19.03.2010; konferencja Zakładu Genetyki IPiN, zorganizowana
na zakończenie projektu naukowego współfinansowanego ze środków EEA
Norwegian Grants.
6. II Konferencja naukowo-szkoleniowa: Kontrowersje w psychiatrii – zaburzenia lękowe i lęk jako objaw; Kraków, 23.04.2010; organizator: III Klinika
Psychiatryczna IPiN, Klinika Psychiatrii Dorosłych CM UJ, redakcja Medycyny Praktycznej-Psychiatrii.
7. Konferencja Naukowo-Szkoleniowa: Dzieci z rodzin obciążonych problemem alkoholowym – diagnoza, terapia, pomoc; Warszawa, 05-06.05.2010;
organizator: Urząd m.st. Warszawy, Urząd Dzielnicy Bielany, IV Klinika Psychiatryczna IPiN.
8. Konferencja: Rehabilitacja po udarze mózgu – najnowsze osiągnięcia; Warszawa, Instytut Psychiatrii i Neurologii, 5.11.2010; organizator: II Klinika
Neurologiczna IPiN, Sekcja Chorób Naczyniowych Polskiego Towarzystwa
Neurologicznego, Sekcja Neurorehabilitacji Polskiego Towarzystwa Neurologicznego, Komisja Chorób Naczyniowych Komitetu Nauk Neurologicznych
Polskiej Akademii Nauk, Oddział Warszawskiego Polskiego Towarzystwa
Neurologicznego.
9. Narada konsultantów wojewódzkich w dziedzinie psychiatrii: Najważniejsze
problemy psychiatrycznej opieki zdrowotnej; Warszawa, Instytut Psychiatrii
i Neurologii, 30.11.2010; organizator: III Klinika Psychiatryczna IPiN.
10. III Seminarium: Realizacja środków zabezpieczających w psychiatrii – Rola
personelu pozalekarskiego w terapii, resocjalizacji i zabezpieczaniu niepoczytalnych sprawców przestępstw; Warszawa, Instytut Psychiatrii i Neurologii,
03.12.2010; organizator: Klinika Psychiatrii Sądowej IPiN.
170
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
11. Konferencja: Mieszkanie w środowisku; Warszawa, Instytut Psychiatrii i Neurologii, 20.12.2010; organizator: Sekcja Psychiatrii Środowiskowej i Rehabilitacji PTP, Centrum Zdrowia Psychicznego IPiN, Stowarzyszenie wspierające osoby z zaburzeniami psychicznymi „Dom”.
Instytut był w 2010 roku współorganizatorem międzynarodowych i krajowych
konferencji naukowych oraz sympozjów:
1. Międzynarodowa Konferencja: Rehabilitacja środowiskowa w neurologii;
Warszawa, 11.06.2010; organizator: Eu sp. z o.o. (koordynator), Walkergate
Park Neuro-Rehabilitation & Neuro-Psychiatry Center, Newcastle, Wielka
Brytania, Buckinghamshire Primary Care Trust, High Wycombe, Buckin,
Wielka Brytania, Stichting Academie Instituut, Faculteit Gezondheidszorg,
Hogeschool, Utrecht, Holandia, przy współpracy z II Kliniką Neurologiczną Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, Sekcją Chorób Naczyniowych i Sekcją Neurorehabilitacji Polskiego Towarzystwa Neurologicznego oraz Fundacją Rehabilitacji Dostępnej TRANGO. Konferencja uzyskała
akredytację Światowego Towarzystwa Neurorehabilitacji (WFNR).
2. Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Szkoleniowa: 4th Annual Workshop
on Methods for Biomedical and Psychosocial Addiction Research; Bratysława, Słowacja, 24-27.09.2010; organizator: University of Michigan USA, przy
współpracy z Zespołem Profilaktyki i Leczenia Uzależnień oraz Zakładem
Promocji i Psychologii Zdrowia Psychicznego IPiN.
3. Ogólnopolskie Posiedzenie Naukowo-Szkoleniowe, Warszawa, 15.03.2010;
organizator: Sekcja Elektromiografii Polskiego Towarzystwa Neurofizjologii
Klinicznej przy współpracy z Zakładem Neurofizjologii Klinicznej IPiN.
4. Konferencja Naukowo-Szkoleniowa: Picie alkoholu a problemy zdrowotne
u osób w wieku podeszłym; Warszawa, 09-10.06.2010; organizator: Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych przy współpracy
z Zespołem Profilaktyki i Leczenia Uzależnień IPiN.
5. Ogólnopolskie Posiedzenie Naukowo-Szkoleniowe; Warszawa, 16.06.2010,
organizator: Sekcja Elektromiografii Polskiego Towarzystwa Neurofizjologii
Klinicznej przy współpracy z Zakładem Neurofizjologii Klinicznej IPiN.
6. V Seminarium Psychiatryczne Komisji Zdrowia Psychicznego KNN PAN
(w trakcie 43. Zjazdu Psychiatrów Polskich): Kluczowe pytanie współczesnej
psychiatrii; Poznań 23.06.2010; organizator: Komitet Nauk Neurologicznych
PAN, Komisja Zdrowia Psychicznego przy współpracy z I Kliniką Psychiatryczną IPiN.
7. Sesja tematyczna podczas XLIII Zjazdu Psychiatrów Polskich: Opieka nad
przewlekle chorym z rozpoznaniem schizofrenii; Poznań, 23-26.06.2010; organizator sesji: Klinika Rehabilitacji Psychiatrycznej IPiN.
8. Sesja tematyczna podczas III Polskiego Kongresu Genetyki: Postępy w genetyce klinicznej i molekularnej; Lublin, 14.09.10; organizator: Komisja Neurogenetyki Komitetu Nauk Neurologicznych PAN, Komitet Organizacyjny III
Polskiego Kongresu Genetyki przy współpracy z Zakładem Genetyki IPiN.
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
171
9. Konferencja Komisji Neuropatologii i Neuroonkologii: Diagnostyka różnicowa przerzutowych guzów OUN; Warszawa, Instytut Psychiatrii i Neurologii,
08.10.2010; organizator: Komitet Nauk Neurologicznych PAN przy współpracy z I Kliniką Neurologiczną IPiN
10. IX Zjazd Polskiego Towarzystwa Neurofizjologii Klinicznej: Przydatność kliniczna badań elektrofizjologicznych we współczesnej medycynie; Kraków,
14-16.10.2010; organizator: Polskie Towarzystwo Neurofizjologii Klinicznej
przy współpracy z Zakładem Neurofizjologii Klinicznej IPiN.
11. VII Seminarium Psychiatryczne Komisji Zdrowia Psychicznego KNN PAN:
Świadomość historyczna psychiatrii – skarbnica czy lamus; Warszawa,
01.12.2010, organizator: Komitet Nauk Neurologicznych PAN, Komisja Zdrowia Psychicznego przy współpracy z I Kliniką Psychiatryczną IPiN.
172
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
CZŁONKOWIE POLSKIEJ AKADEMI UMIEJĘTNOŚCI (PAU)
ORAZ POLSKIEJ AKADEMII NAUK (PAN)
Imię i nazwisko
Nazwa komitetu
Anna Członkowska Polska Akademia Umiejętności
Wojciech
Kostowski
Jacek Zaremba
Rok
wyboru
2009
Funkcja
Członek czynny
Polska Akademia Nauk
Polska Akademia Umiejętności
2010
1993
Członek korespondent
Członek czynny
Polska Akademia Nauk
Polska Akademia Nauk
2004
2004
Członek korespondent PAN
Członek Korespondent
UDZIAŁ W KOMITETACH POLSKIEJ AKADEMII NAUK
Imię i nazwisko
Czesław Czabała
Nazwa komitetu
Komitet Nauk Neurologicznych
Komisja Zdrowia Psychicznego
Komitet Nauk Psychologicznych
Anna Członkowska Komitet Badań Neurologicznych
PAN
Komitet Neurobiologii PAN
Komitet Terapii i Nauk o Leku PAN
Elżbieta Fidziańska Komisja Neurogenetyki
Komitet Nauk Neurologicznych
Janusz Heitzman
Komitet ds. Zagrożeń przy
Prezydium PAN
Wojciech
Komitet Nauk Neurologicznych
Jernajczyk
Aneta Kolanecka
Komitet Nauk Neurologicznych
Wojciech
Kostowski
Komitet Badań nad Zagrożeniami
Rok
wyboru
2007
Funkcja
Członek
2008
2007
Członek
Przewodnicząca Komisji
Chorób Naczyniowych
Układu Nerwowego
2007
Członek
2007
2007
Członek
Członek
2007
Członek
1998
Członek Komisji
Neurofizjologii Klinicznej
2007
Członek Komisji
Neuropsychologicznej
2007-2010 Członek
Kapituła Medalu im. Jędrzeja
Śniadeckiego
2007-2010 Członek
Wydział VI Nauk Medycznych
2007-2010 Przewodniczący
Komitet Narodowy do współpracy
z PUGWASH
2007-2010 Członek
Komitet Neurobiologii
2007-2010 Członek
Komitet Nauk Fizjologicznych
2007-2010 Członek
Komitet Narodowy do współpracy
z IAMP
2007-2010 Członek
Komitet Nauk Fizjologicznych
2007-2010 Członek
173
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
Imię i nazwisko
Jerzy Kulczycki
Marcin Leśniak
Komitet Badań Neurologicznych
Rok
wyboru
2008
Komitet Badań Neurologicznych
2003
Komitet Badań Neurologicznych
PAN
Komitet Nauk Neurologicznych PAN
2007
Nazwa komitetu
Agnieszka
Ługowska
Irena Namysłowska Wydział Nauk Medycznych PAN
Komitet Rozwoju Człowieka
Krystyna
Niedzielska
Maria
Niewiadomska
2007
2007
Komitet Nauk Neurologicznych
Komitet Nauk Neurologicznych PAN
2007
2007
Komitet Nauk Neurologicznych PAN
1999
Komitet Nauk Neurologicznych
2001
Funkcja
Przewodniczący
Komisji Neuropatologii
i Neuroonkologii
Członek Prezydium
Członek Komisji
Neuropsychologii
Sekretarz Komisji
Neurogenetyki
Członek
Członek
Członek Komisji
Neurofizjologii Klinicznej
Członek Komisji Patologii
Nerwowo-Mięśniowej
Członek Komisji
Neurofizjologii Klinicznej
Członek Komisji Geriatrii
i Gerontologii
Wiceprezes Komisji Chorób
Naczyniowych
Członek Komisji
Neurochemii
Członek
Członek Komisji
Neuropatologii
i Neuroonkologii
Członek
Tadeusz Parnowski Komitet Patofizjologii Klinicznej
1996
Danuta Ryglewicz
Komitet Nauk Neurologicznych
2007
Adam Płaźnik
Komitet Nauk Neurologicznych
2007
Łukasz Święcicki
Teresa WierzbaBobrowicz
Komisja Chronobiologii
Komitet Nauk Neurologicznych PAN
2000
2007
Jacek Wciórka
Komitet Nauk Neurologicznych PAN
2008
Komitet Nauk Neurologicznych PAN
2008
Komitet Nauk Neurologicznych
2007
Przewodniczący Komisji
Zdrowia Psychicznego
Członek
Komitet Genetyki Człowieka
i Patologii Molekularnej
2007
Członek
Komisja Genetyki Człowieka
Komitetu Genetyki Człowieka
i Patologii Molekularnej
2007
Członek
Komisja Neurogenetyki
Komitetu Nauk Neurologicznych
2007
Przewodniczący
Komisja Patologii
Nerwowo-Mięśniowej
Komitetu Nauk Neurologicznych
2007
Członek
Wydział Nauk Medycznych PAN
Komitet Rozwoju Człowieka
Komisja Mierników Rozwoju
Zdrowia i Jakości Życia Dzieci
i Młodzieży
2010
2007
Wiceprzewodniczący
Członek
Jacek Zaremba
Marek Zwoliński
174
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
CZŁONKOSTWO Z WYBORU W ORGANIZACJACH
NAUKOWYCH O ZASIĘGU MIĘDZYNARODOWYM
Imię i nazwisko
Rok
wyboru
2001
Członek
2008
Członek
2008
Członek Zarządu
2008
Członek Zarządu
2008
Członek Zarządu
European Stroke Conference
Scientific Committee
1992
Członek Rady Programowej
Deutsche Neurologische Gesselschaft
1995
Członek korespondent
World Stroke Organization
2008
Członek Zarządu
Central and East European Stroke
Society
2008
Członek Zarządu
European Medical Research Council
2007
Royal College of Physician Edynburg
2009
Delegat polski z ramienia
PAN
Członek korespondent
American Neurology Association
American Academy of Neurology
2005
1999
Nazwa towarzystwa
Marta Banach
Amerykańska Akademia Neurologii
Czesław Czabała
Amerykańskie Towarzystwo
Schorzeń Pozapiramidowych
European Society on Treatment of
Alcohol Dependence and Related
Disorders (ESTAD)
ENTER Mental Health
EAP (Europejskie Towarzystwo
Psychoterapii)
Anna Członkowska European Stroke Organization
Jerzy Kulczycki
Jacek Moskalewicz Science Group at the Alcohol &
Health Forum/Komisja Europejska
Barbara Mroziak
Central and Eastern European
Society of Behavioural MedicineNetwork (CEESBM-NET)
Katarzyna Okulicz- EUSPR (European Society for
Kozaryn
Prevention Research)
Dorota Parnowska NLS – Nouvelle Ecole Lacanienne
(New Lacanian School) w Bruxelles
(Belgique)
Tadeusz Parnowski Alzheimer Disease International
Katarzyna ProtKlinger
Danuta Ryglewicz
Maria SiwiakKobayashi
International Psychogeriatric
Association
Polsko – Izraelskie Towarzystwo
Zdrowia Psychicznego
European Federation of Neurological
Societies (EFNS)
International Federation of
Psychotherapy
Funkcja
2009
Członek korespondent
Członek Komisji
Epidemiologii
Wiceprzewodniczący
2006
Członek Zarządu
2010
Członek Zarządu
2008
Członek
1995
Członek
1998
Członek
2007
Członek Zarządu
1998
Członek Panelu
Epidemiologii
Członek Zarządu
1994
175
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
Imię i nazwisko
Maria Załuska
Jacek Zaremba
Nazwa towarzystwa
Polsko Niemieckie Towarzystwo
Zdrowia Psychicznego
Fellow of the International
Association for the Scientific Study
of the Intellectual Disability
Steering Committee EuroSCA
Cezary Żechowski. Instytut Psychoanalizy
i Psychoterapii
Rok
wyboru
2008
Członek Zarządu
2001
(tytuł honorowy)
2007
2007
Członek
Członek Zarządu
Funkcja
UDZIAŁ PRACOWNIKÓW INSTYTUTU W ZESPOŁACH
REDAKCYJNYCH CZASOPISM ZAGRANICZNYCH
Imię i nazwisko
Wojciech
Kostowski
Nazwa czasopisma
Alkohol and Alcoholism UK
Alkohol, (Elselvier) USA
Rok
wyboru
1992
1993
Funkcja
Członek Komitetu
Redakcyjnego
1994
Członek Komitetu
Redakcyjnego
Editorial Board
Addiction
1997
Editorial Advisory Board
Journal of Substance Use
1997
International Advisory Board
Open Addiction Journal
2008
Editorial Board
Drugs, Education, Prevention Policy
2009
Editorial Board Member
Adam Płaźnik
Nordic Studies on Alcohol and Drugs
Frontiers in Psychopharmacology
2010
2010
Scientific Advisory Board
Członek
Katarzyna
Prot-Klinger
Pharmacological Reports
The Journal of Mental Health Policy
and Economics
1998
1996
Członek
Członek Komitetu
Redakcyjnego
Jacek Moskalewicz European Addiction Research
176
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
DZIAŁALNOŚĆ Z WYBORU PRACOWNIKÓW
WE WŁADZACH KRAJOWYCH TOWARZYSTW NAUKOWYCH
ORAZ ORGANIZACJI KRAJOWYCH ZWIĄZANYCH
Z PROBLEMAMI NAUKI.
Imię i nazwisko
Marta Banach
Małgorzata
BednarskaMakaruk
Celina
Brykczyńska
Włodzimierz
Brodniak
Czesław Czabała
Nazwa towarzystwa
Polskie Towarzystwo
Neurofizjologii Klinicznej
Funkcja
Przewodnicząca Oddziału
Krakowskiego
Przewodnicząca Sekcji
Elektromiografii
Członek Komisji Rewizyjnej
2006
Polskie Towarzystwo Psychiatryczne Sekretarz Komisji
ds. Psychiatrii w Medycynie
Polskie Towarzystwo
Sekretarz
Suicydologiczne
Polskie Towarzystwo Psychiatryczne Członek Zarządu Sekcji
Naukowej Psychoterapii
1996
Polskie Towarzystwo Badań nad
Miażdżycą
Polskie Towarzystwo Psychiatryczne Członek Komisji
do opracowania zaleceń
stosowania psychoterapii
u osób z zaburzeniami relacji
Przewodniczący Komisji ds.
Psychologii Klinicznej
Polskie Towarzystwo Badań nad
Uzależnieniami
Członek Zarządu
Członek Zarządu
Polskie Towarzystwo Integracji
Psychoterapii
Anna Członkowska Polskie Towarzystwo Neurologiczne Przewodnicząca Oddziału
Warszawskiego
Lilianna Engel
Rok
wyboru
2001
2007
2009
2010
2010
2010
2010
2010
2008
Polskie Towarzystwo Neurologiczne Przewodnicząca Sekcji Chorób
Naczyniowych Mózgu
2002
Polskie Towarzystwo Neurologiczne Członek Zarządu Głównego
2002
Polskie Towarzystwo Badań nad
Miażdżycą
Członek Zarządu Głównego
2007
Polskie Towarzystwo Rehabilitacji
Neurologicznej
Polskie Towarzystwo
Psychologiczne
Wiceprzewodnicząca Zarządu
2003
Członek
2006
Polskie Towarzystwo Psychiatryczne Członek
Przewodnicząca Filii
Warszawskiej SNP PTP
1987
2005
Polskie Towarzystwo Balintowskie
2003
Członek
177
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
Imię i nazwisko
Elżbieta Galińska
Bogusław Habrat
Danuta
Hajdukiewicz
Janusz Heitzman
Nazwa towarzystwa
Polskie Towarzystwo Psychiatryczne Przewodnicząca Grupy
Sekcja Naukowa Psychoterapii
Roboczej „Muzykoterapia”
Polskie Towarzystwo Badań nad
Przewodniczący – elekt
Uzależnieniami
Polskie Towarzystwo Psychiatryczne Przewodniczący
Komisji ds.Substancji
Psychoaktywnych
Polskie Towarzystwo Psychiatrii
Członek Rady Naukowej
Sądowej
Polskie Towarzystwo Psychiatryczne Członek Prezydium
Prezes Zarządu Głównego
Beata KasperekZimowska
Kamila
Katarasińska-Pierzgalska
Adam Kłodecki
Wojciech
Kostowski
Maciej Krawczyk
Jerzy Kulczycki
Włodzimiez Kuran
Tadeusz Mendel
Paweł
Mierzejewski
Rok
wyboru
1985
2010
2010
2007
2007
Członek Rady Naukowej
2004
Komisja programowa do opracowania Przewodniczący
programu kształcenia umiejętności
„Psychiatria Sądowa” CMKP
Polskie Towarzystwo Badań
Członek Rady Naukowej
nad Snem
Przewodniczący Komisji
Rewizyjnej
Sekretarz
Warszawska Filia Naukowej
Sekcji Psychoterapii Polskiego
Towarzystwa Psychiatrycznego
Polskie Towarzystwo Psychiatryczne Członek
2008
Polskie Towarzystwo Psychiatrii
Sądowej
Wojciech
Jernajczyk
Funkcja
Polskie Towarzystwo Pomocy
Wiceprezes Zarządu
Telefonicznej
Głównego
Towarzystwo Naukowe Warszawskie Członek zwyczajny
Polskie Towarzystwo
Farmakologiczne
Polskie Towarzystwo Fizjoterapii
2004
2007
2009
2006
1985
Członek
1965
Prezes Oddziału
Warszawskiego
2000
Skarbnik Zarządu
Polskie Towarzystwo Rehabilitacji
Neurologicznej
Polskie Towarzystwo
Członek honorowy
Neurochirurgów
Polskie Towarzystwo Neurologiczne Członek Zarządu Sekcji
Schorzeń Pozapiramidowych
Polskie Stowarzyszenie Udaru
członek Rady Naukowej
Mózgu
Polskie Towarzystwo Psychiatryczne Członek
Polskie Towarzystwo Badań nad
Uzależnieniami
Danuta Milewska
Polskie Towarzystwo Udaru Mózgu
Anita Młodożeniec Polskie Towarzystwo
Suicydologiczne
2001
2003
2003
2006
1998
2010
Członek
2010
Członek zarządu
Skarbnik
2007
2009
178
Imię i nazwisko
Barbara Mroziak
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Nazwa towarzystwa
Polskie Towarzystwo
Psychologiczne
Funkcja
Członek
Rok
wyboru
2002
Polskie Towarzystwo Psychiatryczne
Irena Namysłowska Sekcja Naukowa Terapii Rodzin PTP
Krystyna
Polskie Towarzystwo Neurologiczne
Niedzielska
Polskie Towarzystwo Neurofizjologii
Klinicznej
Członek
Wiceprzewodnicząca
Członek Zarządu Sekcji ds.
Padaczki
2006
2007
2006
Skarbnik Zarządu
2006
Polskie Towarzystwo Neurofizjologii
Klinicznej
Maria
Polskie Towarzystwo Neurofizjologii
Niewiadomska
Klinicznej
Tadeusz Parnowski Polskie Towarzystwo Psychiatryczne
Członek Zarządu Oddziału
Warszawskiego
Członek Zarządu Głównego
2006
2006
Skarbnik
2007
Członek Zarządu
2009
Polskie Towarzystwo
Alzheimerowskie
Adam Płaźnik
Katarzyna ProtKlinger
Maria Rakowicz
Danuta Ryglewicz
Paweł Sala
Iwona SarzyńskaDługosz
Członek Zarządu
Polskie Towarzystwo
Psychogeriatryczne
Polskie Towarzystwo Badań Układu Członek Zarządu Głównego
Nerwowego
Polskie Towarzystwo Psychiatryczne Przewodnicząca Sekcji
Psychiatrii Środowiskowej
i Rehabilitacji
Polskie Towarzystwo Neurofizjologii Członek Komisji Rewizyjnej
Klinicznej
Polskie Towarzystwo Udarów Mózgu Członek Zarządu Głównego
Polskie Towarzystwo Neurologiczne Członek Zarządu Głównego
Polskie Towarzystwo Psychiatryczne Przewodniczący Zarządu
Filii Warszawskiej Sekcji
Naukowej Psychoterapii
Polskie Towarzystwo Neurologiczne Przewodnicząca Sekcji
Neurorehabilitacji
Świetlana Sikorska Polskie Towarzystwo Neurologiczne Skarbnik Oddziału
Warszawskiego
Maria
Polskie Towarzystwo Psychiatryczne Członek zarządu Sekcji
Siwiak-Kobayashi
Naukowej Psychoterapii
Marta Skowrońska Polskie Towarzystwo Neurologiczne Sekretarz Sekcji
Neurorehabilitacji
Jadwiga
Sekcja Naukowa Terapii Rodzin PTP Członek
Śliwczyńska
Jacek Wciórka
Polskie Towarzystwo Psychiatryczne Wiceprzewodniczący Sekcji
Psychiatrii Środowiskowej
i Rehabilitacji
Hanna Wehr
Polskie Towarzystwo Badań nad
Miażdżycą
Przewodniczący Komisji Reformy Opieki Psychiatrycznej
Członek honorowy
2010
2007-2010
2010
2006
2007
2008
2010
2008
2008
2004
2008
2007
2007
2008
2007
179
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
Imię i nazwisko
Adam Wichniak
Teresa Wierzba-Bobrowicz
Bohdan
Woronowicz
Maria Załuska
Jacek Zaremba
Nazwa towarzystwa
Funkcja
Polskie Towarzystwo Badań
nad Snem
Stowarzyszenie Neuropatologów
Polskich
Polskie Towarzystwo Badań nad
Uzależnieniami
Polskie Towarzystwo Psychiatryczne
Członek Komisji Rewizyjnej
Polskie Towarzystwo Genetyki
Człowieka
Rok
wyboru
2006
Członek
2005
Członek
2008
Przewodnicząca Komisji
Rewizyjnej
Członek Zarządu
2007
2006-2010
2001
Polskie Towarzystwo Genetyczne
Członek honorowy
Polskie Towarzystwo Zwalczania
Chorób Nerwowo-Mięśniowych
Członek
2007-2010
Instytut Centrum Medycyny
Doświadczalnej i Klinicznej PAN
Członek
2007-2010
Instytut Matki i Dziecka
Członek
2007-2011
DZIAŁALNOŚĆ WE WŁADZACH INNYCH
ORGANIZACJI KRAJOWYCH
Imię i nazwisko
Nazwa organizacji
Funkcja
Rok
wyboru
2006
Rada d/s Promocji Zdrowia
Psychicznego
Członek
Rada ds. Certyfikacji Programów
Szkoleniowych
Przewodniczący
2002
Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania
Narkomanii
Członek Zespołu Ekspertów
2004
Państwowa Agencja Rozwiązywania
Problemów Alkoholowych
Anna Członkowska Polskie Towarzystwo Osób
ze Stwardnieniem Rozsianym
Janusz Heitzman
Komisja Psychiatryczna ds.
Środków Zabezpieczających
przy Ministrze Zdrowia
Maciej
Koalicja ds. Zdrowia Psychicznego
Karaszewski
Przewodniczący Rady
ds. Akredytacji
Członek Rady Medycznej
2006
Członek
20052010
Wiceprezes Zarządu
2008
Bogdan
Krzystoszek
Tomasz Litwin
Koalicja ds. Zdrowia Psychicznego
Prezes Zarządu
2004
Polskie Stowarzyszenie Pacjentów
z Chorobą Wilsona
Stowarzyszenie Psychologów
Chrześcijańskich
Wiceprezes Zarządu
2007
Członek Komisji Etycznej
2010
Czesław Czabała
Ewa Maciocha
1991
180
Sprawozdanie z działalności 2009 r.
Imię i nazwisko
Nazwa organizacji
Funkcja
Inga Markiewicz
Komisja Psychiatryczna ds.
Członek
Środków Zabezpieczających
przy Ministrze Zdrowia
Katarzyna Okulicz- Państwowa Agencja Rozwiązywania Członek Zespołu Ekspertów
Kozaryn
Problemów Alkoholowych
ds. Lokalnych i Regionalnych
Programów Profilaktyki
i Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych
Tadeusz Parnowski Polskie Towarzystwo
Członek Prezydium
Alzheimerowskie
Katarzyna ProtKoalicja ds. Zdrowia Psychicznego
Wiceprezes Zarządu
Klinger
Stowarzyszenie wspierające osoby
Prezes Zarządu
z zaburzeniami psychicznymi „DOM”
Marta Scattegood
Koalicja ds. Zdrowia Psychicznego
Sekretarz Zarządu
Bogdan Szukalski Polska Liga Trzeźwości
Członek Rady Głównej
Rok
wyboru
2010
2009
2009
2004
2008
2008
1990
UDZIAŁ W RADACH NAUKOWYCH I RADACH WYDZIAŁÓW
(POZA RADĄ NAUKOWĄ IPIN)
Imię i nazwisko
Czesław Czabała
Senat Akademii Pedagogiki
Specjalnej
Rada Wydziału Stosowanych Nauk
Społecznych Akademii Pedagogiki
Specjalnej
Anna Członkowska Instytut Biologii Doświadczalnej
im. M. Nenckiego PAN
Anatol Dowżenko Rada Wydziału Lekarskiego WUM
Janusz Heitzman
Komisja Programowa
do opracowania programu
kształcenia umiejętności –
„Psychiatria sądowa” (CMKP)
Wojciech
Kostowski
Członek
Rok
wyboru
2005
Członek
2008-2012
Członek
2006
Członek
Członek Komisji
Egzaminacyjnej
1998
2007
Członek Rady
2003
Nazwa rady
Rada Wydziału Lekarskiego
Uniwersytetu Jagiellońskiego
Collegium Medicum
Instytut Farmakologii PAN
Instytut Medycyny Doświadczalnej
PAN
Irena Namysłowska Krajowe Towarzystwo Autyzmu
Funkcja
Członek
2007-2010
Członek
2007-2010
Członek Rady Naukowej
1997
Fundacja Synapsis
Członek Rady Naukowej
2003
Institut für Kinder-und
Jugendpsychiatie Psychoterapie und
Soziale Pediatrie
Członek Rady Naukowej
2008
181
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
Imię i nazwisko
Adam Płaźnik
Bogdan Szukalski
Maria Załuska
Jacek Zaremba
Nazwa rady
Rok
wyboru
1997
Funkcja
Instytut Farmakologii PAN
w Krakowie
Członek Rady Naukowej
Rada I Wydziału Lekarskiego
Warszawskiego Uniwersytetu
Medycznego
Rada II Wydziału Lekarskiego WUM
w Warszawie
Rada Instytutu Studiów nad Rodziną
UKSW
Instytut Genetyki Człowieka PAN
Członek
1996
Członek
1978
Członek Rady
2009
Członek Rady Naukowej
2007 –
2010
Polskie Towarzystwo Zwalczania
Chorób Nerwowo-Mięśniowych
Członek
2007 –
2010
Instytut Centrum Medycyny
Doświadczalnej i Klinicznej PAN
Członek Rady Naukowej
2007-2010
Instytut Matki i Dziecka
Członek Rady Naukowej
2007-2011
CZŁONKOSTWO W RADACH I KOMITETACH
REDAKCYJNYCH CZASOPISM KRAJOWYCH
Imię i nazwisko
Marta Banach
Agnieszka
Chojnowska
Czesław Czabała
Nazwa czasopisma
Rehabilitacja Polska
Rok
wyboru
2009
Funkcja
Recenzent
Neurologia i Neurochirurgia Polska
Psychoanaliza
2008
2008
Recenzent
Członek Komitetu
Redakcyjnego
Członek Zespołu
Redakcyjnego
Postępy Psychiatrii i Neurologii
1992
Psychoterapia
1975
Członek Rady Programowej
Lęk i Depresja
1995
Członek Rady Programowej
Alkoholizm i Narkomania
1993
Przewodniczący Rady
Programowej
Neurologica et Neurogeriatria
1998
Członek Rady Naukowej
Neurologica – Magazyn Neurologów
2005
Członek Rady Programowej
Suicydologia
2004
Członek Rady Programowej
Zdrowie Publiczne
2007
Członek Rady Naukowej
Medycyna Praktyczna – Psychiatria
2008
Członek Rady Naukowej
Psychoonkologia
2006
Członek Rady Naukowej
182
Imię i nazwisko
Sprawozdanie z działalności 2009 r.
Nazwa czasopisma
Anna Członkowska Neurologia i Neurochirurgia Polska
Bogusław Habrat
Janusz Heitzman
Grażyna
Herczyńska
Marek Jarema
Rok
wyboru
1981
Funkcja
Członek Komitetu
Redakcyjnego
Postępy w Psychiatrii i Neurologii
1997
Członek Kolegium
Redakcyjnego
Farmakoterapia w Psychiatrii
i Neurologii
1991
Członek Kolegium
Redakcyjnego
Medycyna Praktyczna
1995
Członek Rady Naukowej
Medycyna Praktyczna -Neurologia
2010
Współredaktor
Neurology – wydanie polskie
2004
Redaktor
Neurologia Praktyczna
2002
Członek Rady Programowej
Neurologica
2003
Członek Rady Naukowej
Farmakoterapia Nadciśnienia Tętniczego i Chorób Współistniejących
2003
Członek Rady Naukowej
Polskie Archiwum Medycyny
Wewnętrznej
2005
Członek Rady Naukowej
Polski Przegląd Neurologiczny
2003
Medycyna Praktyczna – Psychiatria
2009
Członek Komitetu
Redakcyjnego
Członek Rady Programowej
Alkoholizm i Narkomania
2003
Członek Rady Programowej
Postępy Psychiatrii i Neurologii
Acta Sexologica
2005
1995
Członek Rady Programowej
Członek Komitetu
Redakcyjnego
Alkoholizm i Narkomania
1992
Członek Komitetu
Redakcyjnego
Medycyna Praktyczna – Psychiatria
2008
Członek Komitetu
Redakcyjnego
Wiadomości Psychiatryczne
2008
Członek Komitetu
Redakcyjnego
Psychiatria Polska
Alkoholizm i Narkomania
2010
2005
Członek Rady Programowej
Sekretarz Redakcji
Current Opinion in Psychiatry
2005
Redaktor Naczelny
Journal Watch of Psychiatry
2006
Redaktor polskiej edycji
Medycyna Praktyczna – Psychiatria
2007
Redaktor edycji polskiej
Psychiatria Polska
1994
Członek Rady Naukowej
Postępy Psychiatrii i Neurologii
1995
Członek Rady Naukowej
183
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
Rok
wyboru
2004
Członek Rady Naukowej
Psychogeriatria Polska
2006
Członek Rady Naukowej
Członek Rady Naukowej
Członek Zespołu
Redakcyjnego
Członek Redakcji
Imię i nazwisko
Marek Jarema
Nazwa czasopisma
Psychiatria w Praktyce Ogólnolekarskiej
Funkcja
Wojciech
Jernajczyk
Kama
Katarasińska-Pierzgalska
Adam Kłodecki
Suicydologia
Farmakoterapia w Psychiatrii
i Neurologii
Nastroje
2007
1996
Świat Problemów
2000
Wojciech
Kostowski
Farmakoterapia w Psychiatrii
i Neurologii
1999
Członek Kolegium
Redakcyjnego
Członek Rady Programowej
Terapia I Leki
1999
Członek Rady Programowej
Alkoholizm i Narkomania
1999
Członek Kolegium
Redakcyjnego
Sen
1999
Neurologia i Neurochirurgia Polska
1976
Członek Kolegium
Redakcyjnego
Członek redakcji
Postępy Psychiatrii i Neurologii
1991
Z-ca Redaktora Naczelnego
Polski Przegląd Neurologiczny
2003
Członek Komitetu
Redakcyjnego
Neurologia Praktyczna
2007
Jerzy Kulczycki
2009
Jacek Moskalewicz Alkoholizm i Narkomania
Barbara Mroziak
Postępy Psychiatrii i Neurologii
2005
1992
Sławomir Murawiec Seksuologia Polska
2010
Irena Namysłowska Psychiatria Polska
1997
Członek Komitetu
Redakcyjnego
Redaktor Naczelny
Członek Zespołu
Redakcyjnego -tłumaczenia
Członek Komitetu
Redakcyjnego
Członek Rady Redakcyjnej
Psychoterapia
1997
Członek Rady Programowej
Archives of Psychiatry and
Psychotherapy
1997
Członek Rady Programowej
Lęk i Depresja
1997
Członek Rady Programowej
Zeszyty Psychologii
2006
Członek Rady Programowej
Psychiatria w praktyce ogólnolekarskiej
2005
Członek Rady Programowej
Psychiatria w Praktyce Klinicznej
2006
Członek Rady Programowej
Dialogi. Zeszyty Instytut
Psychoanalizy i Psychoterapii
2000
Członek Rady Redakcyjnej
Psychiatria i Psychologia Kliniczna
2000
Członek Rady Redakcyjnej
184
Imię i nazwisko
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Nazwa czasopisma
Krzysztof
Remedium
Ostaszewski
Dorota Parnowska Psychoanaliza
Tadeusz Parnowski Psychogeriatria Polska
Adam Płaźnik
Danuta Ryglewicz
Tomasz Szafrański
Bogdan Szukalski
Jacek Wciórka
Funkcja
Redaktor Naukowy
2005
2003
Redaktor Naczelny
Członek Rady Programowej
Current Medical Literature Geriatria
1998
Redaktor wydania polskiego
Postępy Psychiatrii i Neurologii
2004
Członek Rady Programowej
Geriatria Polska
2005
Członek Rady Programowej
Medycyna Praktyczna – Psychiatria
Farmakoterapia w Psychiatrii
i Neurologii
2007
1996
Członek Rady Naukowej
Członek Rady Redakcyjnej
Alkoholizm i Narkomania
Udary
2002
2003
Członek Rady Redakcyjnej
Członek Komitetu
Redakcyjnego
Polski Przegląd Neurologiczny
2006
Członek Komitetu
Redakcyjnego
Członek Rady Programowej
Członek Komitetu
Redakcyjnego
Janusz Sierosławski Alkoholizm i Narkomania
Maria SiwiakPsychoterapia
-Kobayashi
Roman Stefański
Rok
wyboru
2006
1988
1990
Lęk i Depresja
1996
Członek Rady Programowej
Medycyna po Dyplomie
Farmakoterapia w Psychiatrii
i Neurologii
Czasopismo NLS
Nastroje
Problemy Alkoholizmu i Narkomanii
2006
2005
Członek Rady Programowej
Członek Zespołu
Redakcyjnego
Redaktor Naczelny
2006
2009
1990
Członek Rady Redakcyjnej
Postępy Psychiatrii i NeurologiiAdvances in Psychiatry and
Neurology – kwartalnik
1991
Redaktor naczelny
Psychiatria po Dyplomie –
dwumiesięcznik
2005
Redaktor naczelny
Archives of Psychiatry and
Psychotherapy
1999
Członek redakcji
Psychiatria Polska
1990
Członek Rady Programowej
Badania nad Schizofrenią
1998
Członek Rady Programowej
Lęk i Depresja
2000
Członek Rady Programowej
Psychiatria w Medycynie Ogólnej
2003
Członek Rady Programowej
Suicydologia
2005
Członek Rady Programowej
185
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
Imię i nazwisko
Nazwa czasopisma
Funkcja
Ewa Woydyłło-Osiatyńska
Maria Załuska
Alkoholizm i Narkomania
2006
Członek Rady Naukowej
Jacek Zaremba
Medycyna Praktyczna – Psychiatria
„ACADEMIA”
2007
2007
Członek Rady Naukowej
Członek Komitetu
Redakcyjnego
Rada Naukowa czasopisma
Polish Journal of Gynecological
Investigations
Dialogi. Zeszyty
Instytut Psychoanalizy
i Psychoterapii
2003
Członek Komitetu
Redakcyjnego
Członek Rady Redakcyjnej
Cezary Żechowski
Arka
Rok
wyboru
2003
2000
Redaktor Naczelny
UDZIAŁ INSTYTUTU
W PRACACH Z ZAKRESU POLITYKI ZDROWOTNEJ
I ORGANIZACJI OCHRONY ZDROWIA
Udział pracowników Instytutu w strukturach nadzoru specjalistycznego oraz
innych zespołach ekspertów
W Instytucie Psychiatrii i Neurologii realizowano zadania nadzoru specjalistycznego przewidziane dla konsultanta krajowego i wojewódzkiego w dziedzinie
psychiatrii, psychiatrii dzieci i młodzieży, neurologii, neuropatologii, psychologii
klinicznej i genetyki klinicznej.
Funkcja konsultanta krajowego
• Prof. dr hab. Danuta Ryglewicz pełniła funkcję konsultanta krajowego w dziedzinie neurologii.
• Prof. dr hab. Marek Jarema pełnił funkcję konsultanta krajowego w dziedzinie
psychiatrii.
• Prof. dr hab. Irena Namysłowska pełniła funkcję konsultanta krajowego
w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży.
Funkcja konsultanta wojewódzkiego dla woj. mazowieckiego
• Prof. dr hab. Jacek Wciórka pełnił funkcję konsultanta wojewódzkiego w dziedzinie psychiatrii.
• Prof. dr hab. Jacek Zaremba pełnił funkcję konsultanta wojewódzkiego w dziedzinie genetyki klinicznej.
• Mgr Aleksandra Kühn-Dymecka pełniła funkcję konsultanta wojewódzkiego
w zakresie psychologii klinicznej.
• Dr hab., prof. nadzw. Teresa Wierzba-Bobrowicz pełniła funkcję konsultanta
wojewódzkiego w dziedzinie neuropatologii (powołanie 1.05.2010).
186
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Działalność Konsultanta Krajowego w dziedzinie neurologii
W ramach działalności Konsultanta Krajowego zostały wykonane opinie
dla MZ, AOTM, NFZ. Dla MZ opiniowano rozporządzenia dotyczące koszyka
świadczeń gwarantowanych, stosowanych standardów w rehabilitacji medycznej. Została przeprowadzona aktualizacja zadań Programu POLKARD, modyfikacja Programu Terapeutycznego leczenia chorych z stwardnieniem rozsianym.
We współpracy MZ z konsultantem krajowym został przygotowany: Program
leczenia preparatem Tysabri chorych ze stwardnieniem rozsianym oraz program
leczenia toksyną otulinową spastyczności kończyny górnej. Dla AOTM przygotowano 4 opinie dotyczące celowości refundacji nowych leków stosowanych
w leczeniu stwardnienia rozsianego oraz parkinsonizmu. Tysabri, Tamar, Stalevo,
Replagal. Przeprowadzono spotkania z Konsultantami Wojewódzkimi i Ordynatorami Oddziałów Neurologicznych w 16 województwach. Ponadto zostały przeprowadzone 2 sesje egzaminów specjalizacyjnych na wiosnę i jesień.
Działalność Konsultanta Krajowego w dziedzinie psychiatrii
30.11.2010, w Instytucie Psychiatrii i Neurologii zorganizowana została Narada konsultantów wojewódzkich w dziedzinie psychiatrii, której przewodniczył
konsultant krajowy – prof. Marek Jarema.
Podczas spotkania omówione zostały zagadnienia, dotyczące funkcjonowania
psychiatrycznej opieki zdrowotnej:
• Najważniejsze problemy psychiatrycznej opieki zdrowotnej (prof. M. Jarema)
• Wyzwania współczesnej psychiatrii (dr hab., prof. J. Heitzman)
• Realizacja Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego (prof.
J. Wciórka)
• Zmiany w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego (mgr K. Sękowski)
• Dostępność świadczeń opieki psychiatrycznej (mgr W. Langiewicz)
• Finansowanie świadczeń „opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień”
(dr E.Czarnecka)
Uczestnicy Narady konsultantów wojewódzkich w dziedzinie psychiatrii
wyrazili głębokie zaniepokojenie brakiem postępów w realizacji celów Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego, w tym brakiem odpowiednich
przepisów wykonawczych. Domagają się uznania psychiatrii za priorytetową
dziedzinę medycyny i realizacji postulatu o zwiększeniu środków przeznaczanych na świadczenia zdrowotne w zakresie opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień, stopniowo w ciągu najbliższych lat (2011-2014) do wysokości 5% ogółu
środków przeznaczanych na opiekę zdrowotną w Polsce. Niezbędne jest również
podjęcie działań zmierzających do zahamowania tendencji spadkowej dotyczącej
kształcenia kadr profesjonalistów związanych z opieką psychiatryczną (psychiatrów, psychologów, psychoterapeutów, terapeutów zajęciowych, pracowników
socjalnych).
Działalność Konsultanta Krajowego w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży
− Opiniowanie dla Ministerstwa Zdrowia zmian w rozporządzeniu o świadczeniach gwarantowanych oraz o zasadności wprowadzenia nowych świadczeń
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
−
−
−
−
−
−
−
−
−
187
gwarantowanych (EW oraz oddział dzienny dla osób z autyzmem) w zakresie
leczenia psychiatrycznego dzieci i młodzieży w 2010 r.
Czynna współpraca z Rzecznikiem Praw Dziecka (współpraca i zaangażowanie Pana Ministra ocenione bardzo dobrze). Pod patronatem Rzecznika Praw
Dziecka, powstała Grupa Robocza ds. zapobiegania zachowaniom samobójczym dzieci i młodzieży.
Wydawanie opinii dotyczących tworzenia nowych ośrodków psychiatrii dzieci i młodzieży i ich obsady kadrowej.
Wielokrotne interwencje w NFZ, kiedy instytucjom opieki psychiatrycznej
nad dziećmi i młodzieżą groziło zamknięcie z powodu nie spełniania zasad
kontraktu, związanego z trudnościami kadrowymi.
Wystąpienie, jako ekspert w AOTM w sprawie oceny projektu pt.” Zapobieganie zaburzeniom depresyjnym u uczniów klas VI”.
Interwencje w kwestii zażegnania bardzo trudnej sytuacji przyjmowania
w trybie „ostrym” do oddziałów psychiatrii dzieci i młodzieży w woj. mazowieckim. Odbyło się szereg spotkań z przedstawicielami Urzędu Marszałkowskiego, Dyrekcji IPiN, Dyrekcji SWZZNOZ.
Opiniowanie kwestii przestrzegania praw młodocianych pacjentów z zaburzeniami psychicznymi dla Rzecznika Praw Pacjenta.
Sporządzenie, wraz z prof. dr hab. Tomaszem Wolańczykiem (konsultantem
wojewódzkim ds psychiatrii dzieci i młodzieży dla woj. mazowieckiego), dokumentu dotyczącego zasad leczenia zespołów hiperkinetycznych, który został wysłany także do NFZ, celem ujednolicenia zasad wystawiania recept
na metylofenidat.
Patronowanie wspólnej akcji Ministerstwa Zdrowia Departamentu Matki
i Dziecka i Ministerstwa Edukacji oraz Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
Sekretarza Stanu do Pełnomocnika Rządu ds. Równego Traktowania stworzenia publikacji edukacyjnych dla szkół „One są wśród nas”, dotyczących dzieci
i młodzieży z przewlekłymi zaburzeniami psychicznymi.
Udział w programie edukacji ADHD „Dziecko i świat za pan brat”, objętym
honorowym patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej.
Działalność Konsultanta Wojewódzkiego w dziedzinie psychologii klinicznej
− Zakończenie 5-letniego szkolenia specjalizacyjnego w dziedzinie psychologii
klinicznej dla 35 osób.
− Uczestniczenie w posiedzeniach zespołu ekspertów w sprawie uzyskiwania
tytułu specjalisty w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia
(Dz. U. Nr 173, poz. 1419). Dokonanie kwalifikacji i rozpatrzenie odwołań 80
wniosków, które wpłynęły do CMKP.
− Współpraca z CMKP i wprowadzenie nowego programu specjalizacji z psychologii klinicznej.
− Rozpoczęcie zajęć specjalizacyjnych dla osób, które podjęły specjalizację
w IPiN.
− Nawiązanie współpracy z Uczelnią – Akademia Pedagogiki Specjalnej i pozyskanie środków z funduszy unijnych w ramach „Kapitał Ludzki” na dofinan-
188
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
sowanie szkolenia specjalizacyjnego z psychologii klinicznej dla 120 psychologów, którzy mają rozpoczętą specjalizację.
− Wysłanie przygotowanych przez zespół ekspertów wspólnie z konsultantem
krajowym poprawek do Międzynarodowej Klasyfikacji Procedur Medycznych
ICD-9 i zakresu usług psychologicznych dla Narodowego Funduszu Zdrowia
i przekazanie do Ministerstwa Zdrowia.
− Zorganizowanie grupy Interwentów Kryzysowych, na prośbę Wojewody Mazowieckiego; wysłanie grupy na tereny objęte powodzią w maju i czerwcu
oraz podczas wypadku drogowego pod Grójcem, w którym zginęło 18 osób.
Współpraca z Komisjami i Zespołami powołanymi przez Ministra Zdrowia,
Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz inne urzędy administracji państwowej
− Prof. Cz. Czabała został powołany przez Ministerstwo Zdrowia w skład Zespołu Ekspertów ds. Narodowego Programu Zdrowia.
− Prof. A. Członkowska została powołana przez Ministra Zdrowia, jako ekspert
z dziedziny epidemiologii udarów i brała udział w pracach MZ w ramach projektu: „Narodowy Program Zdrowia”.
− Prof. A. Członkowska: członek Panelu Ekspertów ds. oceny grantów MNiSW.
− Dr hab., prof. nadzw. Paweł Mierzejewski: członek Komitetu Pediatrycznego,
powołanego przez Prezesa Urzędu Rejestracji Leków i Produktów Biobójczych.
− Dr B. Habrat: członek Rady PARPA do spraw akredytacji programów szkoleniowych.
− Dr K. Okulicz-Kozaryn brała udział w pracach Zespołu Ekspertów ds. Lokalnych i Regionalnych Programów Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych, PARPA.
− Dr K. Okulicz-Kozaryn brała udział w pracach Zespołu Międzyinstytucjonalnego ds. Wdrażania i Upowszechniania Systemu Rekomendacji Programów
Profilaktyki i Promocji Zdrowia Psychicznego, KBPN.
− Dr K. Prot-Klinger: członek Zespołu Ministerstwa Zdrowia ds. opracowania
ramowego programu szkoleniowego dla terapeuty środowiskowego (przygotowanie programu szkoleniowego).
− Mgr J. Sierosławski, jest stałym korespondentem, Pompidou Group (Council
of Europe).
− Mgr J. Sierosławski jest stałym członkiem Research Platform, Pompidou Group (Council of Europe)
− Mgr J. Sierosławski jest polskim ekspertem NDPHS (North Dimension Partnership in Health Safety) Expert Group on “Non-communicable diseases and
promotion of healthy and socially rewarding lifestyles”.
− Mgr J. Sierosławski: członek grupy ekspertów przy Zespole Koordynacyjnym
Narodowego Programu Zdrowia 2007-2015.
− Prof. J. Wciórka był przewodniczącym Zespołu ekspertów do spraw wpisu na listę Ministra Zdrowia placówek uprawnionych do prowadzenia specjalizacji.
− Prof. J. Wciórka był przewodniczącym w Zespole do spraw przygotowania
programu szkolenia terapeuty środowiskowego.
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
189
− Prof. J. Wciórka: członek Rady Naukowej ICF, Międzynarodowej Klasyfikacji Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia.
− Dr B. Woronowicz: członek Zespołu doradców Dyrektora PARPA ds. lecznictwa odwykowego.
− Dr B. Woronowicz: członek Rady PARPA do spraw akredytacji programów
szkoleniowych.
− Dr hab., prof. nadzw. M. Załuska: członek Zespołu ekspertów CMKP ds.
skrócenia lekarzom szkolenia specjalizacyjnego.
− Prof. J. Zaremba: członek Zespołu Ekspertów powołany przez Ministra Zdrowia w dniu 13.07.2010 do opracowania nowelizacji programu specjalizacji
w dziedzinie” laboratoryjna genetyka medyczna”.
− Pracownicy Instytutu byli powoływani, przez Centrum Egzaminów Medycznych w Łodzi, w skład Komisji Egzaminacyjnych do przeprowadzenia Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego w dziedzinie neurologii, psychiatrii,
psychologii klinicznej, psychiatrii dzieci i młodzieży, genetyki klinicznej.
Opinie, ekspertyzy, projekty aktów prawnych i zarządzeń dla instytucji
centralnych
OCHRONA ZDROWIA PSYCHICZNEGO
− Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie standardu opieki okołoporodowej. (prof. M. Jarema)
− Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie
w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (zmiana części A załącznika nr 6 „Wykaz substancji czynnych
stosowanych w chemioterapii z rozpoznaniem ICD-10). (prof. M. Jarema)
− Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie Narodowego Programu Ochrony
Zdrowia Psychicznego. (prof. J. Wciórka)
− Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie standardów postępowania oraz procedur medycznych przy udzielaniu świadczeń opieki zdrowotnej
z zakresu geriatrii. (prof. M. Jarema)
− Projekt rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie środowiskowych domów samopomocy. (prof. M. Jarema)
− Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie wykazu zakładów ambulatoryjnych przeznaczonych do wykonywania środków zabezpieczających
orzeczonych wobec skazanych za przestępstwa skierowane przeciwko wolności seksualnej. (prof. M. Jarema)
− Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie wykazu zakładów zamkniętych przeznaczonych do wykonywania środków zabezpieczających orzeczonych
wobec skazanych za przestępstwa skierowane przeciwko wolności seksualnej,
a także ich pojemności i warunków zabezpieczenia. (prof. M. Jarema)
− Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie
w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów. (prof. M. Jarema)
− Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie
w sprawie kierowania na leczenie uzdrowiskowe. (prof. M. Jarema)
190
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
− Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej
opieki zdrowotnej. (prof. M. Jarema)
− Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie
w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki paliatywnej i hospicyjnej. (prof. M. Jarema)
− Projekt ustawy o działalności leczniczej. (prof. M. Jarema)
− Zasadność wprowadzenia nowego świadczenia do załącznika nr 6 do rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu
opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień. (prof. M. Jarema)
− Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie standardów postępowania i procedur medycznych wykonywanych w zakładach opieki zdrowotnej
z zakresu pielęgnowania w opiece długoterminowej. (prof. M. Jarema)
− Przygotowanie rekomendacji dla świadczenia leczenie elektrowstrząsami
chorych z zaburzeniami psychicznymi (EW) ze wskazań życiowych w warunkach stacjonarnych psychiatrycznych. (prof. M. Jarema)
− Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie
w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu lecznictwa uzdrowiskowego. (prof. M. Jarema)
− Opracowanie dla MZ opinii nt. rozbieżności między zarządzeniem Prezesa
NFZ w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień a rozporządzeniem Ministra
Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień. (ZOOZ)
− Przygotowanie dla MZ kompleksowych propozycji zmian w rozporządzeniu
Ministra Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki
psychiatrycznej i leczenia uzależnień, z uwzględnieniem uwag konsultantów wojewódzkich, materiału zebranego przez Komisję Szpitalnictwa Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, a także propozycji
niektórych dyrektorów zainteresowanych placówek opieki psychiatrycznej.
Opracowanie, poza propozycją wprowadzenia nowych świadczeń, obejmowało szereg istotnych zmian w warunkach realizacji świadczeń, dotyczących
wymiaru zatrudnienia oraz kwalifikacji personelu. Porządkowało także definicje świadczeń oraz przyporządkowane im kategorie rozpoznań według
klasyfikacji ICD-10. Opracowanie składa się z czterech części zawierających
propozycje zmian w:
• tekście Rozporządzenia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu
opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień z dnia 30 sierpnia 2009 r.,
• Załączniku nr 1 – Wykaz świadczeń gwarantowanych realizowanych
w warunkach stacjonarnych psychiatrycznych,
• Załączniku nr 4 – Wykaz świadczeń gwarantowanych realizowanych
w warunkach dziennych psychiatrycznych,
• Załączniku nr 6 – Wykaz świadczeń gwarantowanych realizowanych
w warunkach ambulatoryjnych psychiatrycznych i leczenia środowiskowego (domowego) oraz warunki realizacji tych świadczeń. (ZOOZ)
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
191
− Opracowanie dla MZ opinii w sprawie definicji psychoterapeuty, do zastosowania w rozporządzeniu w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu
opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień. (ZOOZ)
− Opracowanie dla MZ stanowiska w zawiązku z uwagami zgłoszonymi przez
Departament Nauki i Szkolnictwa Wyższego m.in. do rozporządzenia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia
uzależnień, dotyczącymi zasadności zatrudniania lekarzy w trakcie specjalizacji do realizacji specjalistycznych świadczeń medycznych. (ZOOZ)
− Udział w naradzie Departamentu Zdrowia Publicznego MZ (15 września 2010 r.)
na temat ostatecznych zmian w projekcie nowelizacji rozporządzenia Ministra
Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień i w 6 załącznikach do tego rozporządzenia. (ZOOZ)
− Opinia dla DZP MZ na temat zapisów dotyczących ochrony zdrowia w ramach wstępnego projektu Średniookresowej Strategii Rozwoju Kraju. Zgłoszono propozycję odrębnego celu: „Upowszechniania zdrowego stylu życia”
oraz uwzględnienie zaburzeń psychicznych i neurologicznych w ramach celu
„Rozwój kapitału ludzkiego: Dostosowanie opieki zdrowotnej do wyzwań cywilizacyjnych”. (ZOOZ)
− Wykonanie ekspertyzy na zmówienie Departamentu Zdrowia Publicznego
Ministerstwa Zdrowia – Priorytety Narodowego Programu Ochrony Zdrowia
Psychicznego. (ZOOZ)
− Opiniowanie sprawozdania rocznego za 2009 rok, z realizacji ustawy o przeciwdziałaniu AIDS. (ZPiLU)
PRAWA CZŁOWIEKA
− Opinie dla Rzecznika Praw Pacjenta (prof. J. Wciórka)
ALKOHOLIZM I NARKOMANIA
− Projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. (prof. M. Jarema)
− Opinia, na zlecenie Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, nt. pakietu edukacyjnego „Alkoholizm jest chorobą”. (mgr A. Borucka)
− Opinia, na zlecenie Departamentu Nauki i Szkolnictwa Wyższego Ministerstwa Zdrowia, nt. projektu Ramowego programu szkolenia z zakresu terapii
środowiskowej dla kandydatów na stanowisko terapeuty środowiskowego.
(prof. Cz. Czabała)
− Opracowanie, na zlecenie Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii, Systemu Rekomendacji Programów Profilaktycznych i Promocji Zdrowia
Psychicznego. (dr K. Okulicz-Kozaryn i in.)
− Opinia, na zlecenie Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych nt. kampanii profilaktycznej „Zachowaj trzeźwy umysł” prowadzonej
przez Stowarzyszenie Producentów i Dziennikarzy Radiowych i Fundację
„Trzeźwy umysł”. (dr K. Ostaszewski)
− Opinia, na zlecenie Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii, nt.
programu profilaktycznego „Unplugged”, opracowanego w ramach programu
192
−
−
−
−
−
−
−
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
UE-Drug Abuse Prevention przez międzynarodową grupę ekspertów. (dr K.
Ostaszewski)
Uwagi (dla MZ) do projektu „Informacje o realizacji działań wynikających
z Krajowego Programu Przeciwdziałania Narkomanii w 2009 roku”. (ZBAiT)
Uwagi (dla MZ) do nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.
(ZBAiT)
Uwagi (dla MZ) do średniookresowej strategii rozwoju kraju. (ZBAIT)
Opiniowanie 2 ustaw o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.
(ZPiLU)
Opiniowanie ustawy o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu. (ZPiLU)
Opiniowanie sprawozdania rocznego za 2009 rok z realizacji Narodowego
Programu Przeciwdziałania Narkomanii. (ZPiLU)
Opiniowanie sprawozdania rocznego za 2009 rok z realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. (ZPiLU)
Inne ekspertyzy, opinie, projekty aktów prawnych i zarządzeń, sprawozdania
− Opinia dla Ministerstwa Zdrowi nt. propozycji zawartej w projekcie Protokołu
o współpracy między MZ Mongolii a MZ RP w latach 2010-2015. (ZBAiT)
− Przygotowanie informacji o zagrożeniu zmniejszeniem nakładów finansowych na 2011 r. w dziale: opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień
(na podstawie analizy zmian w planach finansowych NFZ) – do wystąpienia
Konsultanta Krajowego do Prezesa NFZ w tej sprawie. (ZOOZ)
− Opiniowanie implementacji Ustawy Pediatrycznej (dr hab., prof. nadzw.
P. Mierzejewski)
− Opina dla Rządu RP w sprawie zmian proponowanych przez Komisję Europejską dotyczących badań przyżyciowych, również przesiewowych, wariantu
choroby Creutzfeldta-Jakoba. (prof. J. Kulczycki)
− Recenzja kwartalnika Alkoholizm i Narkomania. (prof. W. Kostowski)
− Na zlecenie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego i Agencji Ochrony
Technologii Medycznych, pracownicy Instytutu, byli recenzentami naukowych projektów badawczych m.in.:
• „Program przesiewowego badania bezdechów sennych woj. lubelskiego”.
(dr R. Rola)
• „Cechy temperamentu w ujęciu Regulacyjnej Teorii Temperamentu:
związek z zaburzeniami psychicznymi i ich genetycznym podłożem”.
(prof. Cz. Czabała)
• „Ocena wpływu wybranych czynników środowiskowych i genetycznych
na występowanie zaburzeń lękowych i jakość życia kobiet po menopauzie”. (II KP)
• „Rozpowszechnienie zaburzeń psychicznych w populacji studentów państwowych uczelni wyższych we Wrocławiu”. (II KP)
• Prof. J. Kulczycki: 6 recenzji badań naukowych.
− Opinie sądowe z zakresu neurologii: Beata Błażejewska-Hyżorek (10), Grzegorz Chabik (1) Marcin Głuszkiewicz (2), Katarzyna Grabska (2), Tadeusz
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
193
Mendel (2); (opinie uzupełniające): Katarzyna Kurowska (1); Iwona SarzyńskaDługosz (2); Marta Skowrońska (1); Wojciech Wicha (1), Tomasz Litwin (1).
Prace statystyczne i analizy
− Opracowanie danych dla Urzędu Statystycznego w Warszawie do publikacji
„Zdrowie dzieci i młodzieży w Polce w roku 2009”. (ZOOZ)
− Przygotowanie danych dla Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii do raportu European Monitoring Centre for Drug and Drug Addiction.
(ZOOZ)
− Przygotowanie danych dla Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych. (ZOOZ)
− Przygotowanie danych dla Urzędu Statystycznego w Łodzi do publikacji
„Statystyka Łodzi”. (ZOOZ)
− Przygotowanie danych dla Akademii Pedagogiki Specjalnej w celu ich umieszczenia w Human European Consultancy and Mental Disability Advocacy Center. (ZOOZ)
− Przygotowanie danych dla Wydziału Spraw Społecznych Urzędu Wojewódzkiego w Lublinie dotyczących działalności placówek psychiatrycznych w Chełmie. (ZOOZ)
− Wyodrębnienie i zintegrowanie danych z Rejestru Zakładów Opieki Psychiatrycznej Centrum udostępnionego przez Centrum Systemów Informacyjnych
Ochrony Zdrowia, dotyczących placówek psychiatrycznej i odwykowej opieki zdrowotnej. (ZOOZ)
− Analiza i szczegółowe opracowanie bazy danych uzyskanych z Narodowego Funduszu Zdrowia na temat ilości i wartości zakontraktowanych świadczeń z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień w według miejsca
udzielania świadczeń, podmiotu tworzącego. (ZOOZ)
− Gromadzenie i opracowanie danych dotyczących przyjęć bez zgody oraz stosowania przymusu bezpośredniego w oddziałach psychiatrycznej opieki zdrowotnej. (ZOOZ)
194
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
INFORMACJA NAUKOWA W INSTYTUCIE
Działalność w zakresie informacji naukowej prowadzona jest przez poszczególne kliniki i zakłady Instytutu w ramach systematycznie organizowanych seminariów, zebrań referatowych, zebrań klinicznych, kursów doskonalących oraz
publikacji. Raz w miesiącu odbywają się ogólnoinstytutowe zebrania naukowe,
na których w 2010 roku wygłoszono następujące wykłady:
Data
Tytuł
Wykładowcy
i nazwa kliniki/zakładu
Styczeń
20.01.2010
Świadectwo o stanie zdrowia psychicznego –
trudne oceny, poważne konsekwencje.
Dr Danuta Hajdukiewicz
Klinika Psychiatrii Sądowej
Luty
17.02.2010
Stosowanie przez uczniów szkół warszawskich
leków dostępnych bez recepty
Mgr Agnieszka Pisarska
Dr Krzysztof Ostaszewski
Zakład Psychologii i Promocji
Zdrowia Psychicznego
Marzec
17.03.2010
Zastosowania muzykoterapii w psychiatrii
i w neurologii
Dr Elżbieta Galińska
Klinika Nerwic
Mgr Anna Bukowska
Akademia Wychowania
Fizycznego, Kraków
Kwiecień
21.04.2010
Morfina i metadon, podobieństwa i różnice
Dr hab. Ewa Taracha
Zakład Neurochemii
Maj
19.05.2010
Zasady powoływania biegłych lekarzy z IPiN
celem wydania opinii sądowych – podstawy
prawne, zasady wynagradzania
Dr hab., Prof. Janusz Heitzman
Mgr Anna Walczyna-Leśko
Klinika Psychiatrii Sądowej
Czerwiec
16.06.2010
Badanie właściwości różnicującowzmacniających wybranych leków
w uzależnieniu od kokainy
Mgr Edyta Wyszogrodzka
Zakład Farmakologii i Fizjologii
Układu Nerwowego
Wrzesień
15.09.2010
Ocena ryzyka samobójstwa na podstawie skal
psychometrycznych.
Dr Anita Młodożeniec
Zakład Organizacji Ochrony
Zdrowia
Październik
20.10.2010
Monitorowanie zachowań samobójczych wśród
pacjentów Instytutu Psychiatrii i Neurologii
oraz analiza klinicznych i psychospołecznych
czynników ryzyka suicydalnego
Dr Włodzimierz Brodniak
Zakład Organizacji Ochrony
Zdrowia
Listopad
17.11.2010
Neurobiologiczne znaczenie układu
kanabinoidowego w działaniu alkoholu
Dr hab. Wanda Dyr
Zakład Farmakologii i Fizjologii
Układu Nerwowego
Grudzień
15.12.2010
Tolerancja alkoholu przez szczury WHP
i WLP jako czynnik biologiczny determinujący
picie alkoholu.
Dr hab. Wanda Dyr
Zakład Farmakologii i Fizjologii
Układu Nerwowego
Świadectwa o stanie zdrowia psychicznego – trudne oceny, poważne konsekwencje
(Dr Danuta Hajdukiewicz, Klinika Psychiatrii Sądowej)
Celem opracowania jest zwrócenie uwagi psychiatrów i psychologów, jak
trudnym i odpowiedzialnym zadaniem jest prawidłowa diagnoza stwierdzonych
•
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
195
zaburzeń psychicznych, a zwłaszcza potwierdzenie zdrowia psychicznego badanej osoby oraz jak poważne mogą być konsekwencje pomyłek diagnostycznych.
Poglądy i unormowania: W związku z częstszymi niż dawniej żądaniami wydania zaświadczenia o stanie zdrowia psychicznego – zgodnego w swej treści
z oczekiwaniami osoby badanej – spotykamy w praktyce sądowo-psychiatrycznej
przykłady sporządzania ich niezgodnie z obowiązującymi zasadami.
Już same współczesne definicje zdrowia i choroby psychicznej powodują
pewne zamieszanie zwłaszcza, że aktualna rewizja Klasyfikacji zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10 zamieniła termin „choroba psychiczna” na termin „zaburzenia psychiczne”, choć w ustawodawstwie prawnym,
w tym w Ustawie o ochronie zdrowia psychicznego w pojęciu „osoba z zaburzeniami psychicznymi” mieszczą się trzy rodzaje osób, podzielonych w zależności
od rodzaju przejawianych zaburzeń: 1) osoba chora psychicznie z objawami psychotycznymi; 2) osoba upośledzona umysłowo; 3) osoba z innymi zakłóceniami czynności psychicznych. Utrzymanie tych terminów powoduje ich zgodność
z terminami używanymi w kodeksach karnych (art. 31 § 1 k.k.). Pużyński uważa,
że zacytowane terminy powinny zniknąć z polskiego ustawodawstwa, a zastąpić je powinny terminy, zgodne z obowiązującymi we współczesnej klasyfikacji,
a jednocześnie adekwatne do regulacji prawnych.
Przepisy dotyczące wydawania zaświadczeń, opinii i orzeczeń o stanie zdrowia psychicznego nakazują wydawanie ich na podstawie osobistego badania osoby, której dotyczą, a jedynie wyjątkowo na podstawie dokumentacji medycznej
w ściśle określonych wypadkach (art. 40 kel; art. 42 § 1 u.z.l.l.d.; art. 11 u.o.z.p.
i inne). Podzielając opinię Łuniewskiego, że „Świadectwo zdrowia psychicznego jest bez porównania trudniejsze do uzasadnienia niż świadectwo choroby
psychicznej”, badanie powinno być pełne, dokładne, zawierające opis objawów
i zachowania danej osoby, która niekiedy może wymagać obserwacji szpitalnej.
Wielu psychiatrów przestrzega przed wydawaniem takich zaświadczeń. Przedstawiono przykłady zaświadczeń, wydanych nieprawidłowo, po pobieżnych i niepełnych badaniach.
Wnioski: Oceny dotyczące stanu psychicznego danej osoby mogą być dokonywane jedynie po osobistym, pełnym badaniu lekarskim, z udokumentowaniem
niezbędnych danych.
Podsumowanie badania w zaświadczeniu powinno zawierać jedynie niezbędne oceny dla jego celu, takie, które leżą w kompetencji psychiatry, wynikające
z pełnionych przez niego funkcji.
Stosowanie przez uczniów szkół warszawskich leków dostępnych bez recepty.
(Mgr Agnieszka Pisarska, Dr Krzysztof Ostaszewski, Zakład Psychologii i Promocji Zdrowia Psychicznego, Pracownia Profilaktyki Młodzieżowej „Pro-M”)
Przedmiotem wystąpienia będą wyniki badań dotyczących rozpowszechnienia oraz czynników związanych z przyjmowaniem przez młodzież bez zalecenia
lekarza leków przeciwbólowych, uspokajających, nasennych, poprawiających nastrój oraz funkcjonowanie fizyczne.
•
196
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Badania zrealizowano w 2007 roku w losowo dobranej grupie młodzieży szkolnej z I, II i III klas gimnazjów oraz I, II i III klas szkół ponadgimnazjalnych z terenu
Warszawy. Do zbierania danych wykorzystano metody ilościowe (anonimowa ankieta, N=1387) i jakościowe (wywiady indywidualne (N=39) i grupowe, (N= 4).
Otrzymane wyniki pokazały, że stosowanie leków przeciwbólowych bez
zalecenia lekarza jest znacząco rozpowszechnione wśród badanej młodzieży.
W ostatnim roku, przynajmniej 1-2 razy po leki z powodu bólu głowy sięgało 80%, a po leki z powodu bólu brzucha 67% badanych uczniów. Często, tj.
przynajmniej 1-2 razy w ostatnim miesiącu, leki te stosowało odpowiednio 54%
i 41% warszawskich nastolatków. Sięganie po leki z powodu problemów natury
psychicznej było mniej powszechne. Przynajmniej 1-2 razy w ostatnim miesiącu
leki nasenne oraz poprawiające nastrój stosowało 6% respondentów natomiast
leki uspokajające – 10% nastolatków. Ziołowe preparaty dostępne bez recepty
okazały się być środkami najpowszechniej stosownymi przez młodzież w celu
radzenia sobie z problemami natury psychicznej. Farmaceutyki „na brak energii”, głównie witaminy lub zestawy witamin i minerałów, stosowało w ostatnim
miesiącu 11% badanych nastolatków. Leki przeciwbólowe, uspokajające, nasenne
i poprawiające nastrój stosowało znacznie więcej dziewcząt niż chłopców. Analizy regresji logistycznej wskazały na związki pomiędzy stosowaniem leków bez
zalecenia lekarza i podwyższonym poziomem dystresu psychologicznego. Dane
zebrane podczas wywiadów wskazują, że uczniowie sięgają po leki wtedy, gdy
rzeczywiście coś im dolegało. Zdarzało się jednak, że młodzi ludzie używali leków przeciwbólowych i wykrztuśnych z innych powodów – do odurzania oraz
w celu odchudzania się. Niepokojące jest również zjawisko odurzania się przez
nastolatków lekami stosowanymi razem z alkoholem.
Uzyskane dane wskazują, więc że tematyka dotycząca leków powinna być
przedmiotem działań edukacyjnych i profilaktycznych.
Zastosowanie muzykoterapii w psychiatrii i w neurologii
(Dr Elżbieta Galińska, Klinika Nerwic, Mgr Anna Bukowska, Fizjoterapeuta,
muzykoterapeuta; Akademia Wychowania Fizycznego, Kraków)
Neuromuzykoterapia (NMT) – zastosowanie działań muzycznych w terapii
pacjentów z problemami neurologicznymi. Neuromuzykoterapia jest w Polsce
nową formą wykorzystania działań muzycznych specyficznie w pracy z pacjentami neurologicznymi. Metoda Neuromuzykoterapii (Neurologic Music Therapy
– NMT) stworzona została w latach 90tych ubiegłego stulecia i jest owocem pracy
profesora Michaela H. Thauta i jego współpracowników, działających przy Uniwersytecie Stanowym w Kolorado w Centrum Biomedycznych Badań w Muzyce
(Center for Biomedical Research in Music) w Stanach Zjednoczonych Ameryki.
Poparta jest licznymi badaniami klinicznymi, które wciąż prowadzone są, nie tylko w USA, ale także coraz liczniej w innych częściach świata, w tym w Europie.
Piśmiennictwo w tej tematyce jest w już bardzo bogate (pozycje książkowe, publikacje naukowe).
Neuromuzykoterapia definiowana jest zatem jako terapeutyczna aplikacja muzyki w poznawczych, czuciowych i ruchowych dysfunkcjach wywołanych uszko•
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
197
dzeniami bądź chorobami układu nerwowego. Oparta jest ona na neurologicznym
modelu odbioru, tworzenia i wpływu muzyki na funkcjonalne zmiany niemuzykalnego mózgu. Wszystkie techniki terapeutyczne używane w NMT powstały w oparciu o badania naukowe i są bezpośrednio skierowane na osiąganie terapeutycznych
celów. Oprócz studiów muzykoterapeutyczych, NMT wymaga również edukacji
i wiedzy z innych dziedzin, to jest z neuroanatomii, neurofizjologii, uszkodzeń
mózgu, terminologii medycznej, fizjoterapii oraz neuropsychologii.
Terapia w NMT oparta jest na wielu klinicznych technikach zebranych w trzy
podstawowe grupy terapeutyczne:
• Terapia czuciowo-ruchowa (sensomotoryczna)
• Terapia mowy
• Terapia poznawcza
Podstawę do skonstruowania grup terapeutycznych, a w nich technik NMT,
stanowiły cztery paradygmaty:
• Nauki neurologiczne ukierunkowane na rehabilitację
• Modele uczenia się i treningu
• Model plastyczności mózgu
• Modele neurologicznego torowania
Neuromuzykoterapia stosowana jest między innymi w fizjoterapii neurologicznej, neuropediatrii, neurogeriatrii i w terapii neurologicznych zaburzeń rozwojowych. Skoncentrowana jest na celach rehabilitacyjnych, rozwojowych oraz
adaptacyjnych.
Morfina i metadon, podobieństwa i różnice
(Dr hab. Ewa Taracha, Zakład Neurochemii)
Substytucja metadonowa jest obecnie najpowszechniejszym sposobem leczenia uzależnienia od opiatów. Idea leczenia substytucyjnego polega na zastąpieniu
uzależniającego opiatu lekiem o zbliżonym działaniu na receptor opioidowy μ
(MOR, ang. μ-opioid receptor), ale mającym korzystniejszy profil farmakologiczny, takim jak np. metadon. Ponieważ zidentyfikowanie podobieństw i różnic między wywołującą uzależnienie morfiną i stosowanym w leczeniu tego uzależnienia
metadonem może przyczynić się do zrozumienia procesów leżących u podstaw
korzyści i ograniczeń leczenia substytucyjnego oraz ułatwić poszukiwanie nowych rozwiązań w terapii, podjęto badania nad porównaniem tych dwóch agonistów MOR. Efekty badanych opioidów porównywano na podstawie zachowania
szczurów oraz ocenianej przy użyciu immunohistochemicznego znakowania białka Fos aktywacji wybranych struktur OUN.
Porównywano działanie jednorazowej dawki morfiny i metadonu oraz interakcje tych opioidów ze stresem, który jak się przypuszcza odgrywa ważną rolę
w powstawaniu uzależnień. Ponieważ uzależnienie wiąże się z długotrwałym
kontaktem z substancją psychoaktywną i wywołanymi tym trwałymi zmianami,
badano reakcję na przypominającą dawkę morfiny lub metadonu podaną w dwa
tygodnie po zakończeniu prestymulacji wielokrotnymi podaniami tych opioidów.
Stwierdzono, że niektóre z obszarów OUN aktywowanych działaniem opioidów lub stresu są wspólne, co może mieć związek z rolą stresu w rozwoju uza•
198
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
leżnienia i/lub wywoływaniu nawrotów. Otrzymane wyniki wskazują, że efekty
doraźne jednorazowego podania morfiny i metadonu są podobne. Jednak badanie
wpływu wielokrotnych podań morfiny i metadonu, oceniane po upływie dłuższego czasu od ich zakończenia wykazało, że morfina ma znacznie większy potencjał do wywoływania trwałych zmian neuroadaptacyjnych, niż metadon. Zdolność morfiny do wywoływania sensytyzacji krzyżowej na metadon u szczurów
sugeruje, że uzależnienie od opiatów może skutkować istotnym nasileniem psychoaktywnego działania metadonu. Zatem, mimo że profil farmakologiczny metadonu jest korzystniejszy niż morfiny, to różnice między tymi opioidami u osób
uzależnionych mogą być mniejsze niż u osób, które nie miały wcześniej kontaktu
z opiatami.
Zasady powoływania biegłych lekarzy z IPiN celem wydania opinii sądowych – podstawy prawne, zasady wynagrodzenia
(Dr hab., Prof. Janusz Heitzman, Mgr Anna Walczyna-Leśko, Klinika Psychiatrii Sądowej)
Instytut, jako jednostka naukowa zgodnie z brzmieniem art.193 § 2 kodeksu
postępowania karnego może zostać powołany przez organ wymiaru sprawiedliwości – Sąd lub Prokuraturę do wydania opinii specjalistycznej („W celu wydania opinii można też zwrócić się do instytucji naukowej lub specjalistycznej”).
Ponadto organ wymiaru sprawiedliwości może powołać do pełnienia funkcji biegłego każdą osobę, o której wiadomo że posiada „wiadomości specjalne” niezależnie od faktu czy jest ona wpisana na listę biegłych Sądu Okręgowego (art. 195
kodeksu postępowania karnego stanowi: „Do pełnienia czynności biegłego jest
zobowiązany nie tylko biegły sądowy, lecz także każda osoba, o której wiadomo,
że ma odpowiednią wiedzę w danej dziedzinie”).
W związku z wątpliwościami i pytaniami spływającymi do Kliniki Psychiatrii Sądowej IPiN dot. sporządzania opinii sądowych na zlecenie wymiaru sprawiedliwości, autorzy wystąpienia pragną przedstawić obowiązujące w tej materii
uregulowania prawne oraz wysokość stawek i zasady wynagrodzenia biegłych
– pracowników Instytutu za sporządzane opinie.
•
Badanie właściwości różnicująco-wzmacniających wybranych leków w uzależnieniu od kokainy
(Mgr Edyta Wyszogrodzka, Zakład Farmakologii i Fizjologii Układu Nerwowego)
Uzależnienia lekowe są stałym i nawrotowym zaburzeniem procesów zachowania, charakteryzujących się kompulsywnym poszukiwaniem i konsumacją substancji uzależniającej. Zachowanie to dominuje nad innymi popędami, prowadząc
do niekorzystnych konsekwencji zdrowotnych oraz zaburzeń funkcjonowania
społecznego osoby uzależnionej. Kokaina, ze względu na swoje wielokierunkowe
działania ośrodkowe, stanowi trudny problem terapeutyczny. Dlatego tak istotne
jest dokładne poznanie neurobiologicznych mechanizmów tych zaburzeń.
Kokaina ma wysoki potencjał uzależniający. Niejednokrotnie wykazano,
że zwierzę, by otrzymać porcję tego związku, jest w stanie wykonać dużą ilość
•
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
199
pracy (np. naciskanie na dźwignię, zaglądanie do określonego otworu). Kokaina
jest więc związkiem o silnym działaniu wzmacniającym (test samopodawania dożylnego) i nagradzającym (test warunkowej preferencji miejsca).
Kokaina wywołuje w organizmie pewien charakterystyczny i na tyle silny
stan, że zwierzę, podobnie jak człowiek, jest ją w stanie bezbłędnie zidentyfikować, czyli odróżnić od substancji obojętnej (np. sól fizjologiczna) lub innego leku.
Mówimy wtedy o bodźcu różnicującym kokainy. Niektóre leki w klasycznym teście substytucji (podstawiania) po dootrzewnowym, czyli biernym, podaniu leku
całkowicie lub częściowo naśladują bodziec różnicujący kokainy. Mogą to być
inne psychostymulanty, np. amfetamina, ale także związki z innych grup, np. agoniści receptorów dopaminergicznych, inhibitory wychwytu zwrotnego dopaminy, nikotyna, kofeina. Uważa się, że układem odpowiedzialnym za powstawanie
i modulowanie bodźca różnicującego jest szlak mezokortykolimbiczny, w szczególności jądro półleżące, czyli układ odpowiedzialny za procesy motywacyjne,
emocje i procesy poznawcze.
Kokaina zaliczana jest do tzw. „brudnych” związków. Oznacza to, że wywiera swoje działanie poprzez różnego typu receptory oraz transportery monoamin:
dopaminy, serotoniny, norepinefryny.
Możemy stan wewnętrzny wywoływany przez kokainę modyfikować, stosując
różne substancje, działające przez te same, co na receptory i transportery. Podając
selektywne i mieszane blokery wychwytu zwrotnego monoamin, chcemy sprawdzić, które transportery są istotne we właściwościach różnicująco-wzmacniających
kokainy, ocenianych łącznie.
Ocena ryzyka samobójstwa na podstawie skal psychometrycznych
(Dr Anita Młodożeniec, Zakład Organizacji Ochrony Zdrowia)
Zaburzenia psychiczne stanowią jeden z najpoważniejszych czynników ryzyka samobójstwa. Szczególnie wysoki odsetek zachowań autoagresywnych wiąże
się z populacją pacjentów hospitalizowanych. Ryzyko samobójstwa często musi
być oszacowane na podstawie małej ilości danych i podczas krótkiego badania
psychiatrycznego. Dlatego też istnieje zapotrzebowanie na ustrukturalizowane
narzędzia badawcze, które pomogą w podjęciu decyzji o sposobie interwencji,
czy też wykażą skuteczność oddziaływań terapeutycznych. Podczas wykładu
zaprezentowany będzie przegląd ważniejszych skal stosowanych do oceny ryzyka samobójstwa. Ze względu na rozpowszechnienie zachowań samobójczych
wśród chorych na schizofrenię i szczególne trudności badawcze w tej grupie,
w poniższym przeglądzie zwrócono szczególną uwagę na skale stosowane wśród
tych chorych. Pomimo różnych ograniczeń dostępnych narzędzi psychometrycznych zastosowanie ich może pomóc w szybkim oszacowaniu zagrożenia samobójstwem, zwiększa porównywalność wyników badań dokonywanych w różnym
czasie, daje możliwość oceny wpływu na myśli samobójcze zastosowanych interwencji i leczenia, może stanowić pomocne narzędzie u osób bez odpowiedniego
doświadczenia.
•
200
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Monitorowanie zachowań samobójczych wśród pacjentów Instytutu Psychiatrii i Neurologii oraz analiza klinicznych i psychospołecznych czynników ryzyka suicydalnego
(Dr Włodzimierz Brodniak, Zakład Organizacji Ochrony Zdrowia)
Według danych statystycznych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS)
w ostatnich latach notuje się rocznie od 5,5 do 6 tysięcy zgonów w wyniku samobójstwa. Szczególnie niepokojący jest fakt wzrostu współczynników samobójstw
wśród młodych osób. Nie ma rutynowo zbieranych informacji o próbach samobójczych i samouszkodzeniach, ale szacuje się że jest ich od 10 do 15 razy więcej niż samobójstw zakończonych zgonem. Dokładne oszacowanie tych danych
jest jednym z priorytetów działań prewencyjnych i interwencyjnych. Pozwala nie
tylko na analizę uwarunkowań, ale również na planowanie kosztów leczenia, pomocy psychiatrycznej i psychologicznej, rehabilitacji. Podczas wykładu przedstawione będą wnioski z przeprowadzonego projektu monitorowania zachowań
samobójczych wśród pacjentów oddziałów psychiatrycznych Instytutu Psychiatrii i Neurologii. Dane do analizy otrzymano z 3500 specjalnie przygotowanych
ankiet monitorujących, zawierających nie tylko wywiad w kierunku prób samobójczych i stopnia ich ciężkości, ale również obecność i nasilenie myśli samobójczych. Wnioski obejmują ocenę rozpowszechnienia zachowań samobójczych
wśród pacjentów hospitalizowanych, charakterystykę demograficzną tej grupy
oraz najważniejsze kliniczne czynniki ryzyka.
•
Neurobiologiczne znaczenie układu kanabinoidowego w działaniu
alkoholu
(Dr hab. Wanda Dyr, Zakład Farmakologii i Fizjologii Układu Nerwowego)
Układ kanabinoidowy stanowi ważny składnik złożonego wewnętrznego systemu kontroli picia. Szczególną rolę w tym systemie stanowi Δ9-tetrahydrokanabinol (Δ9THC), który jest głównym składnikiem marihuany i hashishu
pozyskiwanych z konopi indyjskich. Δ9THC jest odpowiedzialny za psychoaktywne działanie obydwu preparatów.
Kanabinoidy działają na dwa typy receptorów: CB-1 i CB-2. Receptory CB-1
występują w największej ilości w mózgu i są głównie odpowiedzialne za psychotropowe działanie (Δ9THC).
Działanie THC nasunęło przypuszczenie, że istnieją endogenne ligandy receptorów kanabinoidowych jak np. kwasu arachidonowego-anandamid i 2-arachidonylglicerol, które występują w dużej ilości w mózgu. Anandamid może naśladować funkcję Δ9THC, ale jest bardzo podatny na hydrolizę enzymatyczną.
Wiele faktów wskazuje na podobieństwa w działaniu alkoholu etylowego
i kanabinoidów. Obie substancje mają działanie sedatywne w większych dawkach, a pobudzające w mniejszych. Alkohol i kanabinoidy działają w podobny
sposób na układ nagrody, zwiększając uwalnianie dopaminy (DA) w układzie
limbicznym. Wzrost stężenia DA w jądrze półleżącym wywołany przez alkohol
jest hamowany przez SR 141716 (rimonabant), antagonistę receptora CB1.
Z badań własnych wynika, że WIN 55-212,2, agonista receptorów CB1 w zależności od dawki w sposób statystycznie znamienny zwiększał picie alkoholu
•
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
201
u szczurów preferujących alkohol (WHP – Warsaw High Preferring), natomiast antagonista receptorów CB1, rimonabant (SR- 141716) zmniejszał picie alkoholu.
Wyniki badań wskazują, że receptory kanabinoidowe typu CB1 mogą odgrywać ważną rolę w mechanizmie picia i preferencji alkoholu.
Tolerancja alkoholu przez szczury WHP i WLP, jako czynnik biologiczny
determinujący picie alkoholu
(Dr hab. Wanda Dyr, Zakład Farmakologii i Fizjologii Układu Nerwowego)
Tolerancja na etanol może wyraźnie promować jego picie i generalnie jest
uważana jako proces neuroadaptacyjny na intoksykacyjne działanie etanolu. Działanie alkoholu etylowego może spowodować tolerancję ostrą, rapid i chroniczną.
Ostra tolerancja może wystąpić w ciągu jednorazowego działania alkoholu, rapid
jest obserwowana przy drugiej ekspozycji na alkohol (8-36h) i chroniczna tolerancja rozwija się na skutek przewlekłego działania alkoholu. Ostra tolerancja jest
uważana za wrodzoną reakcję adaptacyjną w przeciwieństwie do tolerancji rapid
i chronicznej, które są konsekwencją nadmiernej ekspozycji na alkohol. Ostra
tolerancja jest generalnie opisywana jako zmniejszona wrażliwość podczas ekspozycji na jednorazowe podanie leku. Uważa się, że nabywanie ostrej tolerancji
na etanol może promować zwiększoną konsumpcję alkoholu. Taką zależność obserwowano u myszy i genetycznie wyselekcjonowanych szczurów.
Osłabienie koordynacji ruchowej jest głównym efektem spożywania alkoholu
u człowieka. Jednym ze sposobów pomiaru tego zjawiska u zwierząt jest stosowanie walca obrotowego (rotarod).
U szczurów WHP i WLP badano wrażliwość na działanie pojedynczej dawki
alkoholu (2,3 g/kg IP) poprzez ocenę osłabienia motoryczności (test rotarod) i hypotermii. Badano również poziomy alkoholu we krwi. Rezultaty badań wykazały,
że powrót do równowagi motorycznej był podobny u szczurów linii WHP i WLP,
ale przy różnych poziomach alkoholu we krwi. Dla szczurów WHP powrót ten
był przy najwyższym poziomie, co wskazuje na rozwój ostrej tolerancji alkoholu, czego nie można powiedzieć o szczurach WLP, których poprawa aktywności
motorycznej jest konsekwencją zmniejszonego poziomu alkoholu we krwi. Ostra
tolerancja na alkohol u szczurów WHP może być czynnikiem wrodzonym, który
determinuje te szczury, jako linię szczurów preferującą alkohol.
Chroniczne picie alkoholu, w wolnym wyborze, przez szczury WHP w sposób
statystycznie znamienny zmniejsza poziom alkoholu we krwi po podaniu jednorazowej nasennej dawki alkoholu (5 g/kg) w porównaniu do tych samych szczurów
naiwnych.
•
202
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
DZIAŁALNOŚĆ SZKOLENIOWA
WYSTĄPIENIA KONFERENCYJNE, WYKŁADY, WARSZTATY;
PUBLIKACJE EDUKACYJNE; KURSY I SZKOLENIA;
DYDAKTYKA W RAMACH PRAKTYK, STAŻY, SPECJALIZACJI;
UCZESTNICTWO W KOMISJACH I EGZAMINACH; INNE
I KLINIKA PSYCHIATRYCZNA
Wystąpienia konferencyjne, wykłady, warsztaty
– Woźniak P. A. Konferencja „Schizofrenia Forum”, Wystąpienie „Zaburzenia gospodarki sodowej u pacjentów chorych na schizofrenię”, Warszawa,
15.01.2010
– 43 Zjazd Psychiatrów Polskich, Poznań, 23-26.06.2010:
Chrzczonowicz A. Poster „Dialog wewnętrzny a zaburzenia psychotyczne –
doniesienie wstępne”
Chaber E., Ustjan D. „Doświadczenia psychoterapii grupowej w oddziale zapobiegania nawrotom zaburzeń psychotycznych”
Woźniak P. A., Olędzka-Oręziak M. i wsp. Poster „Hiponatremia przy przyjęciu do szpitala psychiatrycznego-obserwacja 3-letnia”
Gawęda Ł., Szymański J. Poster „Nowe metody psychoterapii psychoz – trening metapoznawczy dla osób z rozpoznaniem schizofrenii”
Woźniak P. A., Olędzka-Oręziak M. i wsp. Poster „Odmienności kliniczne
hiponatremii u pacjentów ze schizofrenią – opis trzech przypadków”
Anczewska M., Świtaj P., Waszkiewicz J., Prot K., Indulska A., Raduj J., Pałyska M. Poster „Pacjent, klient, czy... – określenia preferowane w psychiatrycznej opiece zdrowotnej”
Wciórka J. Referat „Paradygmat współczesnej psychiatrii? ”
Kowalczyk R., Dudek D., Siwek M., Grabski B., Merk W., Krupka-Matuszczyk I., Borowiecka-Kluza J., Lew-Starowicz M. Poster „Seksualność pacjentów z chorobami afektywnymi”
Wciórka J. Referat „Środowiskowe formy leczenia psychiatrycznego – wzory,
oczekiwania, realia”
Wciórka J. Referat „Urok pogranicza – kontekst diagnostyki psychiatrycznej”
Waszkiewicz J., Roszczyńska-Michta J., Anczewska M. Referat „Zdrowienie
– budowanie własnej narracji”
Waszkiewicz J., Chrostek A., Świtaj P., Wciórka J., Anczewska M., Schaeffer E., Poster „Związek dysfunkcji poznawczych z zaburzeniami językowymi
u chorych na schizofrenię”
– Wciórka J. Wykład plenarny „Szczególne problemy terapii psychiatrycznej,
Schizofrenia z perspektywy metodologii – paradygmat i znaki zapytania”, III
Kongres Akademii po Dyplomie – Psychiatria, Warszawa, 12.03.2010
– Empowerment Leadership Meeting, WHO Regional Office for Europe,
European Commission Directorate for Health and Consumers, EUFAMI,
27.10.2010 – 28.10.2010, Leuven, Belgia:
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
–
–
–
–
203
Anczewska M., Roszczyńska-Michta J., Waszkiewicz J., Czabała C., Świtaj P.
Poster „Empowering People in Recovery”
Anczewska M., Raduj J., Indulska A., Pałyska M., Prot K. Poster „Patients’
opinions on services provided in psychiatric and neurological wards”
Wciórka J. „Wykład Osoba, cierpienie, nadzieja – między chorowaniem
a zdrowieniem”, Dzień Zdrowia Psychicznego, Opole, 15.09.2010
Wciórka J. Wykład plenarny „W stronę kolejnych klasyfikacji zaburzeń psychicznych – stare pytania, nowe propozycje”, Warmińsko-Mazurskie Spotkania Psychiatryczne, Karnity, 17.09.2010
Wciórka J. Wykład „ICF: możliwości wykorzystania w psychiatrycznej opiece zdrowotnej w Polsce”, Seminarium CISOZ, Warszawa, 23.09.2010
Jeziorska I. Referat „Zasady prowadzenia terapii z koniem dla osób chorych
na schizofrenię”, Międzynarodowa Konferencja Hipoterapeutyczna „Koń
uczy, leczy, motywuje”, Kraków, 13-14.11.2010.
Wykłady promujące Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego
– Wciórka J. Wykład „Społeczność lokalna jako podstawa reformy opieki psychiatrycznej”, Konferencja samorządowa, Wołomin, 24.03.2010
– Wciórka J. Wykład „Psychiatria we współczesnym świecie”, Konferencja
10-lecia Szpitala, Ciechanów, 09.04.2010
– Wciórka J. Wykład „Wspólnota lokalna i Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego”, Mazowieckie Forum ŚDS, Warszawa, 29.04.2010
– Wciórka J. „Wykład Perspektywa zdrowienia po kryzysach psychotycznych
– dlaczego, jak i z kim? ”, Konferencja Stowarzyszenia ŚDS, Olsztyn k. Częstochowy, 06.10.2010
– Wciórka J. Wykład publiczny „Pomiędzy chorowaniem a zdrowieniem”, Piknik Zdrowia Psychicznego, Warszawa, 09.10, 2010
– Wciórka J. Wykład „Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego: zadania samorządów powiatów i gmin, centrum zdrowia psychicznego”, II Forum Psychiatrii Środowiskowej, Lublin 12.10.2010
– Wciórka J. Wykład „Miejsce zespołów leczenia środowiskowego w opiece
psychiatrycznej”, Konferencja Zespoły Środowiskowe, Kraków, 22.10.2010
– Wciórka J. Wykład „Profesjonalizm w opiece psychiatrycznej – potrzeby, złudzenia, wyzwania”, Konferencja Wydziału Polityki Społecznej, Warszawa,
27.10.2010
– Wciórka J. Wykład „Zdrowie psychiczne dla Polaka: Narodowy Program
Ochrony Zdrowia Psychicznego”, Konferencja 80-lecia Szpitala „Psychiatria
XXI wieku”, Choroszcz, 05.11.2010.
Publikacje edukacyjne
– Anczewska M. „Wypalenie zawodowe-implikacje teoretyczne i praktyczne”,
„Medycyna i Pasje”, 2010, 2, 3 (8), 6-11
– Wciórka J. „Zamiast posłowia”; [w]: „Psychoedukacja w praktyce lekarza
psychiatry”, Heitzman J (red.); Termedia Wydawnictwo Medyczne, Poznań,
2010, 232-233;
204
–
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Wciórka J. „Psychiatrzy: liczba i kondycja”, „Psychiatria po Dyplomie”, 2010,
7, 29-32.
Dydaktyka w ramach praktyk, staży, specjalizacji
– lekarze, specjalizacja z psychiatrii: rezydenci 8, stażyści 6
– psychologia: 8
– inne specjalności lekarskie: 4
– staże podyplomowe lekarzy: 2
– wolontariusze: 3 (psycholodzy, studenci psychologii).
II KLINIKA PSYCHIATRYCZNA
Wystąpienia konferencyjne, wykłady, warsztaty
– Parnowski T. „Porozumienie lekarza z człowiekiem chorym psychicznie”,
UM, Rada Języka Polskiego PAN, Centrum Onkologii: „Komunikacja między lekarzem a pacjentem”, Warszawa, 14.01.2010
– Borzym A. Warsztat „Farmakoterapia u osób w podeszłym wieku a ryzyko
upadków”, Konferencja III Kliniki Psychiatrycznej IPiN, 14-15.01.2010
– Parnowski T. „Interwencje terapeutyczne we wczesnej fazie choroby Alzheimera: inhibitory cholinesterazy czy terapia kombinowana?”
– Parnowski T. Warsztat „Problemy psychiatryczne w praktyce lekarza neurologa”, I Ogólnopolska Konferencja Naukowo-Szkoleniowa „Nowoczesna diagnostyka w eurologii”, Wisła, 14-16.01.2010
– Parnowski T. „Nieprawidłowe traktowanie ludzi starych”, Fundacja ETOH
Niebieska Linia, Warszawa, 05.02.2010
– Parnowski T. „Leki normotymiczne w zaburzeniach afektywnych wieku podeszłego”,
– V Konferencja Szkoleniowo-Naukowa z cyklu Farmakoterapia, Psychoterapia i Rehabilitacja zaburzeń Afektywnych „Wychodząc z mroku. Rola rehabilitacji w Psychiatrii”, Zakopane, 19-21.02.2010
– Parnowski T. „Aspekty terapeutyczne zaburzeń psychicznych w padaczce
(wybory leków & leczenie objawowe)”, IX Łódzkie Warsztaty Psychogeriatryczne, Łódź. 05-06.03.2010
– Parnowski T. „Postępowanie terapeutyczne w stosunku do pacjenta z zaburzeniami psychicznymi w domu”, Toruń TZMO, 08.03.2010
– Parnowski T. Prowadzenie sesji „Zaburzenia psychiczne w padaczce”, Psychiatria 2010-III Kongres Akademii po Dyplomie, Sesja „Zespoły organiczne”, Warszawa, 12-13.03.2010
– Parnowski T. „Depresja i inne zaburzenia nastroju u osób starszych-wskazania
do rozpoczęcia leczenia POZ”, IX Krajowa Konferencja Szkoleniowa Towarzystwa Internistów Polskich „Postępy w chorobach wewnętrznych – INTERNA 2010”, Warszawa, 25-26.03.2010
– Parnowski T. „Zespoły otępienie – problem osobisty i społeczny Spotkanie
z dziennikarzami”, Psychiatria 2010
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
205
Parnowski T. „Zaburzenia afektywne w wieku podeszłym-diagnoza i farmakoterapia”, XVI Wiosenne spotkania z depresją, Krynica 14-16.05.2010
Parnowski T. „Alkohol i wiek podeszły: punkt widzenia psychogeriatry”,
Konferencja Szkoleniowo-Naukowa „Picie alkoholu a problemy zdrowotne
osób w wieku podeszłym”, Warszawa, 09.06.2010
Parnowski T. „Patomechanizmy depresji wieku w podeszłym”, XLIII Zjazd
Psychiatrów Polskich”, Poznań, 23-26.06.2010
Parnowski T. „Wyzwania kliniczne-depresje”, XLIII Zjazd Psychiatrów Polskich, Poznań, 23-26.06.2010
Borzym A. Wykład „Bezpieczeństwo leczenia zaburzeń afektywnych w wieku podeszłym”, LIII Zjazd Psychiatrów Polskich, Poznań, 23-26.06.2010
Parnowski T. „Zastosowanie leków przeciwdepresyjnych w leczeniu BPSD”,
XLIII Zjazd Psychiatrów Polskich, Poznań, 23-26.06.2010
Parnowski T. „Komentarze psychiatry”, Konferencja Naukowo-Szkoleniowa:
Interna a Psychiatria, Działdowo, 23-24.07.2010
Parnowski T. „Trudności terapeutyczne w otępieniach”, „Pacjent trudny do terapii”, Bieszczadzkie Dni Psychiatryczne, Polańczyk, 15-17.10.2010
Parnowski T. „Subiektywne zaburzenia poznawcze SCI-etap do choroby Alzheimera?”, IV Szczecińska Konferencja Alzheimerowska, Szczecin, 23.10.2010
Parnowski T. „Wybrane choroby psychiczne a genetyka”, Konferencja „Genetyka w życiu publicznym”, Konferencja NIZP-PZH, Warszawa, 26.10.2010
Parnowski T. „Impulsywność i irytacja jako fenomeny w chorobach zwyrodnieniowych mózgu”, Konferencja Kliniki Neurologii CMUJ + CMKP + PTA:
Neuropsychiatryczne aspekty chorób zwyrodnieniowych mózgu, Kraków,
05-06.11.2010
Parnowski T. „Współczesne koncepcje terapeutyczne w otępieniu”, Oddział
Lubelski PTP, Lublin, 20.11.2010
Parnowski T. „Depresje w wieku podeszłym” Klinika Psychiatrii WUM, Warszawa, 23.11.2010
Święcicki Ł. „Czy polifarmakoterapia ChAD jest konieczna?”, XIV Konferencja Naukowo-Dydaktyczna, Zakopane, 19-21.02.2010
Dąbrowski M. Wykład „Teoria i praktyka stosowania elektrowstrząsów”, XIV
Konferencja Naukowo-dydaktyczna, Zakopane, 19-21.02.2010
Dąbrowski M. Wykład dla lekarzy rodzinnych na Wiosennej Szkole Interny
„Depresja – choroba naszych czasów”, 13 Szkoła Interny, Centrum Konferencyjne Falenty, Raszyn, 15.05.2010
Święcicki Ł. „Depresja dziś-aspekt diagnostyczny i terapeutyczny”, „Czy
wszystkie leki przeciwdepresyjne są takie same?”, III Kongres Akademii
po Dyplomie, Warszawa, 12-13.03.2010
Święcicki Ł., Bednarska-Makaruk M., Bzinkowska D., Torbiński J. „Badania
genetyczne w chorobie afektywnej sezonowej”, XLIII Zjazd PTP, Poznań,
24-26.06.2010
Święcicki Ł., Bieńkowski P., Sienkiewicz-Jarosz H., Szyndler J., Ścińska A.,
Bzinkowska, D., Zatorski P. „Funkcjonowanie zmysłu smaku i węchu u pacjentów z ChAD i ChAJ”, XLIII Zjazd PTP, Poznań, 24-26.06.2010
206
–
–
–
–
–
–
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Torbiński J., Dąbrowski M., Parnowski T., Święcicki Ł., Rakowicz M., Antczak J. „Skuteczność i bezpieczeństwo rTMS w terapii skojarzonej z lekami przeciwdepresyjnymi w depresji lekoopornej”, XLIII Zjazd PTP, Poznań,
24-26.06.2010
Choma M., Torbiński J., Pierzgalska K., Szaniawska-Bartnicka A., Szafrański
T. „Skojarzone leczenie klozapiną i elektrowstrząsami w schizofrenii lekoopornej”, XLIII Zjazd PTP, Poznań, 24-26.06.2010
Święcicki Ł. „Kontrowersje związane ze stosowaniem leków przeciwdepresyjnych w terapii choroby afektywnej dwubiegunowej”, I Warmińsko-Mazurska Konferencja Psychiatryczna, 18-19.09.2010
Dąbrowski M. „Skuteczność i bezpieczeństwo rTMS w terapii skojarzonej
z lekami przeciwdepresyjnymi w depresji lekoopornej”, Zjazd PTNK, Kraków, 16.10.2010
Borzym A. Wykład „Otępienia − postępowanie niefarmakologiczne”, Kurs
dla Psychologów, IPiN, Warszawa, 25.11.2010
Święcicki Ł. „Stany mieszane-aktualne poglądy na diagnostykę i leczenie”,
III Międzynarodowa Konferencja Psychiatryczna, Wisła, 07-09.12.2010.
Dydaktyka w ramach praktyk, staży, specjalizacji
W II Klinice Psychiatrycznej staż odbyło 21 lekarzy i psychologów oraz
2 studentów.
III KLINIKA PSYCHIATRYCZNA
Wystąpienia konferencyjne, wykłady, warsztaty
– Szafrański T. „Wybrane zagadnienia z psychosomatyki”, Kurs z psychoonkologii, Instytut Onkologii, Warszawa, 19.04.2010, 22.11.2010
– Szafrański T. „Prawa człowieka w medycynie. Międzynarodowa Letnia Szkoła Praw Człowieka”, Warszawa, 19-26.06.2010
– Szafrański T. „Od praw człowieka do praw pacjenta.”, 21.06.2010
– Szafrański T. „Prawa człowieka w opiece psychiatrycznej, ochrona osób ubezwłasnowolnionych”, 21.06.2010
– Pierzgalska K. „Prawa osób niepełnosprawnych.”, 21.06.2010.
Publikacje edukacyjne
– Holka-Pokorska J. „Potencjalizacja leczenia przeciwpsychotycznego w schizofrenii. Strategie łączenia dwóch neuroleptykow”, Publikacja internetowa
www.schizofrenia.pl/articles stan na dzień 12.01.2010 r.
– Holka Pokorska J. „Kilka słów o możliwościach wzmacniania działania leków
przeciwpsychotycznych. Odnaleźć drogę-dla lekarza, pacjenta, rodziny”, nr
05/11/2010. Publikacja medforum. Edukacja i Media Medyczne/Psychiatria.pl.
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
207
IV KLINIKA PSYCHIATRYCZNA
Wystąpienia konferencyjne, wykłady, warsztaty
Załuska M. Wykłady na konferencjach szkoleniowych w Warszawie:
Wsparcie dla osób chorych psychicznie w środowisku, 24.03.2010
Rola organów samorządowych we wsparciu środowiskowym dla chorych
psychicznie, 14.03.2010
Uniwersyteckie obchody dnia zdrowia psychicznego, 08.10.2010
Mieszkanie w Środowisku, 20.12 2010.
Kursy i szkolenia
Załuska M. – organizacja i koordynacja szkoleń do specjalizacji z psychologii
klinicznej.
Dydaktyka w ramach praktyk, staży, specjalizacji
Razem wszystkich stażystów w roku 2010 – 103 osoby
Staże lekarzy razem 66 osób, w tym:
Staże cząstkowe z psychiatrii do innych specjalizacji, razem 20 osób:
medycyna rodzinna
– 5 osób
interna
– 14 osób
neurologia
– 1 osoba
Staże cząstkowe do specjalizacji z psychiatrii, razem 22 osoby:
Zespół: psychiatria konsultacyjna
– 9 osób
Poradnia Zdrowia Psychicznego
– 4 osoby
Psychiatryczny oddział dzienny
– 2 osoby
Kliniczny oddział całodobowy
– 7 osób
Staże podyplomowe z psychiatrii, razem 24 osoby
Staże i praktyki dla psychologów razem 35 osób, w tym:
praktyki studentów psychologii – 8 osób
staże magistrów psychologii – 27 osób (do specjalizacji 10 osób, psychoterapii
10 osób, inne 7)
inne staże: pedagodzy, psychoterapeuci – 2 osoby
– Załuska M. Kierowanie specjalizacją 3 lekarzy
– Brykalski J. Kierowanie specjalizacją 1 lekarza.
Uczestnictwo w komisjach i egzaminach
Załuska M. Udział w ogólnopolskich sesjach egzaminacyjnych do specjalizacji z psychiatrii wiosna i jesień.
Inne
– Załuska M. Udział w komitecie naukowym konferencji „Ochrona dzieci
przed przemocą w kontekście nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie”, Warszawa 04.12.2010.
208
–
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
W roku 2010 specjalizację z psychiatrii uzyskali lekarze:
Zaniewska-Chłopik Urszula
Kszczotek Maja
Kowalska Irena
Wójcicka Katarzyna
Sadowska Irmina.
KLINIKA NERWIC
Wystąpienia konferencyjne, wykłady, warsztaty
– Sala P. Wykład „Psychoterapia zaburzeń odżywiania się”, Kurs Podstawy
Psychoterapii, 01.2010
– Sala P. Wykład „Zaburzenia odżywiania”, Kurs Psychoterapii organizowany
przez Stowarzyszenie Psychologów Chrześcijańskich, 05.2010
– Sala P. Wykład „Podstawy leczenia nerwic”, Kurs Podstawy leczenia w psychiatrii, 11.2010
– Sala P. Wykład „Psychoterapia indywidualna i grupowa”, Kurs Podstawy leczenia w psychiatrii, 11.2010
– Sala P. Wykład i warsztaty „Dostosowanie psychoterapii do pacjenta”, kurs
podyplomowy Psychoterapia indywidualna, 12.2010
– Krężel A. Wykład „Różnicowanie w zaburzeniach nerwicowych”, kurs dla
psychologów do specjalizacji z psychologii klinicznej
– Kamińska K. Wykład „Różnicowanie w zaburzeniach nerwicowych”, kurs dla
psychologów do specjalizacji z psychologii klinicznej
– Galińska E. Wykład ogólnowydziałowy, przedmiot „Muzykoterapia kliniczna” i „Psychoterapia Muzyczna”
– Galińska E. Przedmiot „Muzykoterapia” – Akademia Muzyczna Kraków –
Studium Podyplomowe Muzykoterapii – 20 godz.
– Galińska E. Seminarium Licencjacie dla III r. Muzykoterapii w Akademii Muzycznej w Łodzi – 120 godz.
– Sala P. Ćwiczenia „Psychologia rozwojowa i osobowości” w Wyższej Szkole
Towarzystwa Wiedzy Powszechnej Wszechnica w Warszawie dla studentów
pedagogiki – 250 studentów
– Kobayashi M. Wykład dla uczestników kursu psychoterapii, 11.2010
– Tomczak K. Prowadzenie ćwiczeń „Psychologia rozwojowa” i „Psychologia
osobowości” w Wyższej Szkole Towarzystwa Wiedzy Powszechnej Wszechnica w Warszawie – 250 studentów pedagogiki.
Kursy i szkolenia
– Galińska E. Kierownictwo Kursu Psychodrama na certyfikat psychoterapeuty
organizowanego przez Klinikę Nerwic IPiN, 06.2010 – 25 godz.
– Galińska E. Trening własny metodą psychodramy dla lekarzy i psychologów
z Kursu Psychoterapii, 150 godz. dydaktycznych
– Kobayashi M. kierownictwo naukowe kursów psychoterapii:
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
–
209
Wprowadzenie do psychoterapii, organizator IPiN, Gdańsk – 25 osób, 50 godz.
Psychoterapia indywidualna krótkoterminowa, organizator IPiN, Gdańsk –
25 osób, 50 godz.
Psychoterapia indywidualna Krótkoterminowa miejsce, IPiN – 50 godz.
Tomczak K. Prowadzenie kursu e`-learningowego w Wyższej Szkole Towarzystwa Wiedzy Powszechne Wszechnica w Warszawie – 300 studentów.
Dydaktyka w ramach praktyk, staży, specjalizacji
– Duński W. Opieka nad 12 stażystami odbywającymi staż podyplomowy, specjalizacyjny, praktyki studenckie
– Duński W. Prowadzenie specjalizacji z psychiatrii 2 lekarzy psychiatrów,
w 1 przypadku zakończona zdanym egzaminem na stopień specjalisty
– Galińska, E. Prowadzenie praktyk studenckich dla Akademii Muzycznej
w Łodzi. Zostały rozpoczęte w grudniu i będą kontynuowane w 2011 dla
3 studentek
– Galińska E. Prowadzenie wielomiesięcznych staży specjalistycznych z muzykoterapii i psychodramy
– Sala P. Kierownik specjalizacji dla lek. med. Agnieszka Szlachcińska – po zdaniu egzaminu z wynikiem bardzo dobrym w listopadzie 2010, uzyskała stopień specjalisty psychiatry
– Kobayashi M. Kierowanie specjalizacją lekarza szkolącego się z psychiatrii
– 2 osoby
– Kobayashi M. Udział w dydaktyce w ramach staży cząstkowych – 16 osób
– Tomczak K. Opieka nad osobami, odbywającymi praktyki studenckie, staże
podyplomowe i specjalizacyjne, 15 stażystów przeszkolonych na stanowiskach roboczych
– Simon W. Prowadzenie dydaktyki w ramach staży magisterskich i doktoranckich w Brigham Young University, USA
doktoranci psychologii – 9 osób
magistranci psychologii – 45 osób.
Uczestnictwo w komisjach i egzaminach
– Kobayashi M. Egzamin specjalizacyjny z psychiatrii (egzamin ustny)
– Janke-Klimaszewska B., Sala P., Majewska-Stefaniak A. (egzamin praktyczny)
– Kobayashi M. Egzamin na certyfikat psychoterapeuty (dwie sesje)
– Kobayashi M. Przeprowadzenie egzaminów praktycznych z psychiatrii –
2 osoby
– Kobayashi M. Udział w szkoleniu w zakresie psychodramy organizowanym
przez Śląską Szkołę Psychoterapii
– Simon W. Egzamin z psychologii klinicznej Brigham Young University,
USA-2 osoby
210
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
KLINIKA PSYCHIATRII DZIECI I MŁODZIEŻY
Wystąpienia konferencyjne, wykłady, warsztaty
– Namysłowska I. „Terapia systemowa cz. I” wykłady na kursie psychoterapii
organizowanym przez IPiN, 30 osób, 25 godz.
– Namysłowska I. „Terapia systemowa cz. II” wykłady na kursie psychoterapii
organizowanym przez IPiN, 30 osób, 25 godz.
– Urbanowicz E. Wykład „Diagnoza Całościowych Zaburzeń Rozwojowych”,
Klinika Gastroenterologii i Żywienia Dzieci, Warszawski Uniwersytet Medyczny – 30 osób, 8 godz.
– Żechowski C. „Psychoterapia psychodynamiczna” wykłady na kursie psychoterapii organizowanym przez IPiN, 25 osób, 3 godz.
Kursy i szkolenia
Łucjanek A., Urbanowicz E. „Całościowe zaburzenia rozwojowe-diagnoza
i terapia”, Szkolenie dla nauczycieli przedszkoli i szkół, Fundacja Pomocy Osobom Niepełnosprawnym „Scolar”, 100 osób, 32 godz.
Uczestnictwo w komisjach i egzaminach
Przeprowadzono 2 sesje egzaminacyjne na zlecenie Centrum Egzaminów Medycznych, 9 osób.
KLINIKA PSYCHIATRII SĄDOWEJ
Wystąpienia konferencyjne, wykłady, warsztaty
– Heitzman J. Wykładowca kursu Psychiatria sądowa i orzecznictwo sądowo-psychiatryczne, IPiN, Warszawa
– Hajdukiewicz D. Zajęcia w ramach kursu Psychiatria sądowa i orzecznictwo
sądowo-psychiatryczne, Warszawa
– Opio M. Zajęcia w ramach kursu Psychiatria sądowa i orzecznictwo sądowo-psychiatryczne, Warszawa
– Pilszyk A. Zajęcia w ramach kursu Psychiatria sądowa i orzecznictwo sądowo-psychiatryczne, Warszawa.
Dydaktyka w ramach praktyk, staży specjalizacji
– Heitzman J. – dydaktyka w ramach staży cząstkowych z psychiatrii, 24 osoby
– Pilszyk A. – dydaktyka w ramach staży cząstkowych z psychologii klinicznej,
1 osoba.
Uczestnictwo w komisjach i egzaminach
Heitzman J. – Egzamin specjalizacyjny z Psychiatrii 2010 (sesja wiosenna
i jesienna).
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
211
KLINIKA REHABILITACJI PSYCHIATRYCZNEJ
Wystąpienia konferencyjne, wykłady, warsztaty
Sawicka M. Wykład w ramach kursu „Podstawy psychiatrii – cz. II terapia
psychiatryczna”, IPiN, Warszawa, 18-22.10.2010.
Kursy i szkolenia
Kurs specjalizacyjny z psychologii klinicznej, Moduł I „Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania”, 22-26.11.2010.
Dydaktyka w ramach praktyk, staży, specjalizacji
– W Oddziale Dziennym Rehabilitacji Psychiatrycznej odbyło staż 27 osób
(pielęgniarki, psycholodzy, terapeuci zajęciowi)
– Kierowanie specjalizacją lekarzy lub przedstawicieli innych zawodów uzyskujących specjalizacje w IPiN
– Kasperek-Zimowska B. Kierownik specjalizacji z psychologii klinicznej
4 osób,
– Osuchowska -Kościjańska A. Kierownik specjalizacji z psychologii klinicznej 4 osób.
Uczestnictwo w komisjach i egzaminach
W ramach Kliniki Rehabilitacji Psychiatrycznej przeprowadzono egzamin
praktyczny do specjalizacji z psychiatrii w sesji wiosennej 2010 (w dn. 11.03. –
2 lekarzy, w dn. 12.03 – 2 lekarzy).
Inne
Morzyńska E. Rozpoznanie i różnicowanie zaburzeń psychotycznych – kazuistyka.
CENTRUM ZDROWIA PSYCHICZNEGO
Wystąpienia konferencyjne, wykłady, warsztaty
– Murawiec S. Wykład „Oddziaływania indywidualne i rodzinne w psychiatrii
środowiskowej”
– Prot-Klinger K. Wykład „Psychiatria środowiskowa-wprowadzenie”
– Paczkowska M. Wykład „Formy organizacyjne psychiatrii środowiskowej”
– Prot-Klinger K. Seminarium „Rozwój psychiatrii środowiskowej w społecznościach lokalnych”
– Gradowska B., Czerwińska M. Wykład „Oddziaływania grupowe w psychiatrii środowiskowej”
– Krzystoszek B., Scattergood M. Warsztat: „Seminarium o psychozie”.
Dydaktyka w ramach praktyk, staży, specjalizacji
Staże cząstkowe – 13 lekarzy i 9 psychologów.
212
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
ZAKŁAD PSYCHOLOGII I PROMOCJI ZDROWIA PSYCHICZNEGO
Wystąpienia konferencyjne, wykłady, warsztaty
– Borucka A. Wykłady i ćwiczenia „Zachowania problemowe dzieci i młodzieży
dla studentów ze specjalizacji Profilaktyka i Terapia Uzależnień Wszechnicy
Polskiej Szkoły Wyższej Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Warszawie”,
22 osoby, 40 godz.
– Jelonkiewicz I. Wykłady i ćwiczenia „Wprowadzenie do Psychologii”, „Psychologia społeczna”, Wydział Pedagogiki, Uniwersytet Warszawski, 130 osób,
210 godz.
– Ostaszewski K. Ćwiczenia „Programy profilaktyki uzależnień dla specjalizacji Projektowanie Edukacyjne, Wydział Pedagogiki, Uniwersytet Warszawski”, 11 osób, 30 godz.
– Pisarska A. Wykład „Szkolna interwencja profilaktyczna” dla studentów Wydziału Pedagogiki, Uniwersytet Warszawski, 20 osób, 2 godz.
– Bobrowski K. Wykład „Skuteczność profilaktyki używania substancji psychoaktywnych”, Konferencja „Profilaktyka zachowań ryzykownych” zorganizowana w związku z realizacją Mikroprojektu w ramach Funduszu Małych
Grantów Transgranicznych i Międzyregionalnych (środki Mechanizmu Finansowego EOG i Norweskiego Mechanizmu Finansowego), Iława, 28.09.2010
– Borucka A. Seminarium „Sposoby pomocy młodzieży z grup ryzyka” w ramach Studium Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Uzależnień w Społecznościach Lokalnych – STRATEGIA” zorganizowane przez Fundację
ETOH, sesja II, 13-16.10.2010
– Borucka A., Pisarska A. Wykłady „Profilaktyka uzależnień” oraz „Ewaluacja
programu terapeutycznego” dla pracowników ośrodków pomocy osobom
uzależnionym od narkotyków: w ramach specjalistycznego szkolenia w zakresie terapii uzależnień od narkotyków Instytutu Zdrowia i Fundacji ETOH,
Warszawa, 13.05.2010 – 30 osób, 2 razy po 1.5 godz.
– Ostaszewski K., Okulicz-Kozaryn K. Bobrowski B., Borucka A, Pisarska A.
Prezentacja raportu z realizacji projektu badawczego Monitorowanie zachowań ryzykownych młodzieży. Badania Mokotowskie. Konferencja „Nasze
dzieci, nasze sprawy-Profilaktyka uzależnień i przeciwdziałanie przemocy
w Dzielnicy Mokotów” organizowana przez Wydział Spraw Społecznych
i Zdrowia Dzielnicy Mokotów, Warszawa, 14.05.2010
– Borucka A., Kocoń K., Okulicz-Kozaryn K., Pisarska A. Warsztaty „Poziomy profilaktyki w praktyce społeczności lokalnych”. Konferencja Sieci Gmin
Wiodących i Dużych Miast „Zawartość profilaktyki w profilaktyce” zorganizowana przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Sopot, 20-22.10.2010, ok. 100 osób, 3 godz.
– Borucka A., Kocoń K., Okulicz-Kozaryn K., Pisarska A. Warsztaty „Konstrukcja gminnego programu – obszar profilaktyki”. Konferencja Sieci Gmin
Wiodących i Dużych Miast „Zawartość profilaktyki w profilaktyce” zorganizowana przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Sopot, 20-22.10.2010, 100 osób, 4 godz.
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
213
Warsztat „Umiejętności nawiązywania kontaktu i porozumiewania się” w ramach Studium Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Uzależnień w Społecznościach Lokalnych – STRATEGIA zorganizowany przez Fundację ETOH,
sesja I, 15-18.09.2010
Kocoń K., Borucka A. Wykład „Zjawisko procesu grupowego i jego wykorzystanie w pracy nauczyciela”. Konferencja szkoleniowa „Nauczyciel wychowania fizycznego dobrym wychowawcą” zorganizowana przez Fundację
ETOH, 28-30.11.2010
Łukowska K., Okulicz-Kozaryn K., Wojciechowski A. Warsztat „Sesja Rady
gminy” w ramach Studium Profi laktyki i Rozwiązywania Problemów Uzależnień w Społecznościach Lokalnych – STRATEGIA zorganizowana przez
Fundację ETOH, sesja III, 3-6.11.2010
Okulicz-Kozaryn K. Seminarium „Skuteczne i nieskuteczne strategie profilaktyczne” w ramach Studium Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Uzależnień w Społecznościach Lokalnych – STRATEGIA zorganizowane przez
Fundację ETOH, sesja II, 13-16.10.2010
Okulicz-Kozaryn K. Warsztat „Kryteria wyboru ofert profilaktycznych.
Prezentacja systemu rekomendacji programów profilaktycznych” w ramach
Studium Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Uzależnień w Społecznościach Lokalnych – STRATEGIA zorganizowane przez Fundację ETOH,
sesja II, 13-16.10.2010
Okulicz-Kozaryn K. Wykład „Zasady budowania gminnych programów
z wykorzystaniem drzewa problemów i drzewa celów” w ramach Studium
Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Uzależnień w Społecznościach
Lokalnych – STRATEGIA zorganizowany przez Fundację ETOH, sesja III,
3-6.11.2010
Okulicz-Kozaryn K., Borucka A. Warsztat „Budowanie projektów z wykorzystaniem drzewa problemów i drzewa celów oraz ich ewaluacja” w ramach
Studium Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Uzależnień w Społecznościach Lokalnych – STRATEGIA zorganizowany przez Fundację ETOH, sesja III, 3-6.11.2010
Okulicz-Kozaryn K. Wykład „Wprowadzenie do profilaktyki”. Konferencja
w Sieci Gmin Wiodących i Dużych Miast „Zawartość profilaktyki w profilaktyce” zorganizowanej przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych, Sopot, 20-22.10.2010
Okulicz-Kozaryn K. Wykład „Program Wzmacniania Rodziny: Cele, założenia, skuteczność” w ramach szkolenia realizatorów Programu Wzmacniania
Rodziny zorganizowanego przez Fundację na Rzecz Zapobiegania Narkomanii MARATON, Rogoźno Wielkopolskie, 18-21.03.2010
Okulicz-Kozaryn K. Warsztaty „Program Wzmacniania Rodziny dla dzieci
w wieku 10-14 lat i ich rodziców” w ramach szkolenia realizatorów Programu
Wzmacniania Rodziny zorganizowanego przez Fundację na Rzecz Zapobiegania Narkomanii MARATON, Rogoźno Wielkopolskie, 18-21.03.2010
Ostaszewski K., Rustecka-Krawczyk A., Wójcik M. Wykład „Co chroni młodzież
przed ryzykownymi zachowaniami? Badania warszawskich gimnazjalistów”,
214
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Konferencja Biura Edukacji m.st. Warszawa „Czynniki chroniące i czynniki
ryzyka związane z zachowaniami problemowymi warszawskich gimnazjalistów”, Warszawa, 12.03.2010
Ostaszewski K. Wykład „Jak pomóc nastolatkom – pozytywna profilaktyka.
Z badań nad potrzebami gimnazjalistów”, IV Letnia Szkoła „Spójrz Inaczej”
Kompetencje i umiejętności nauczyciela – profilaktyka, 18-21.08.2010
Ostaszewski K. Wykład „Aktualne trendy i wzory używania substancji psychoaktywnych przez młodzież” w ramach Studium Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Uzależnień w Społecznościach Lokalnych – STRATEGIA
zorganizowany przez Fundację ETOH, sesja II, 13-16.10.2010
Ostaszewski K. Wykład „Poziomy profilaktyki i czynniki ryzyka” w ramach
Studium Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Uzależnień w Społecznościach Lokalnych – STRATEGIA zorganizowany przez Fundację ETOH, sesja II, 13-16.10.2010
Ostaszewski K. „Zachowania ryzykowne gimnazjalistów: wyniki i wnioski
dla praktyki”, Konferencja „Skuteczna profilaktyka wśród młodzieży”, Projekt „Start w dorosłość” Grodzisk Mazowiecki, 20.10.2010
Ostaszewski K. Wykład „Stan profilaktyki po 20 latach – nowe perspektywy,
stare wyzwania” na XIV Ogólnopolskiej Konferencji Szkoleniowej „Spójrz
inaczej na szkołę – w poszukiwaniu skutecznej zmiany”, Państwowa Agencja
Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Bochnia 27-29.10 2010
Ostaszewski K. Wykład „Pozytywna profilaktyka czyli jak nauczyciel może
pomóc nastolatkom”, Konferencja „Giełda profilaktyki” zorganizowana przez
Gdańskie Centrum Profilaktyki Uzależnień, Gdańsk, 25-26.11.2010
Ostaszewski K. Wykład „Pozytywna profilaktyka czyli jak pomóc nastolatkom. Wnioski z badań nad zachowaniami ryzykownymi gimnazjalistów”,
Konferencja „Pozytywna profilaktyka, czyli jak wspierać dzieci i młodzież
w ich drodze do doskonałości” zorganizowana przez Samorząd Gminy Kwidzyń i Stowarzyszenie „Spójrz inaczej”, Kwidzyn, 29.11.2010
Ostaszewski K. Wykład „Wyniki badań przeprowadzonych wśród młodzieży
dotyczących używania środków psychoaktywnych i innych zachowań ryzykownych”, Konferencja szkoleniowa Mazowieckiego Centrum Polityki Społecznej i Mazowieckiego Kuratorium Oświaty „Współczesna szkoła, a problem narkotyków i dopalaczy”, Ostrołęka, 13.12.2010
Pisarska A., Ostaszewski K. Wykład Stosowanie przez uczniów szkół warszawskich leków dostępnych bez recepty”, Zebranie naukowe Instytutu Psychiatrii i Neurologii, Warszawa, 17.02.2010
Pisarska A. Wykład „Szkolna interwencja profilaktyczna” dla przedstawicieli
placówek oświatowych w Zielonce, Zielonka, 15.02.2010, 30 osób, 1 godz.
Czabała Cz. Wykłady w ramach kursu Kliniczne zastosowanie psychoterapii,
IPiN, Warszawa, 11-15.01.2010
„Istota psychoterapii – wskazania, przeciwwskazania”
„Poradnictwo psychologiczne”
„Interwencja kryzysowa”
„Seminarium podsumowujące, sprawdzian wiedzy”
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
–
–
–
215
Brykczyńska C. Wykład „Diagnostyka zaburzeń nerwicowych”, Kurs Podstawy psychiatrii – diagnostyka psychiatryczna, IPiN, Warszawa, 08.03.2010
Kuhn-Dymecka A. Wykład „Współpraca z rodzinami chorych ze schizofrenią”, Kurs Podstawy Psychiatrii – cz. II terapia psychiatryczna, IPiN, Warszawa, 18-22.10.2010
Ostaszewski K. Wykład „Promocja zdrowia psychicznego”, Kurs Podstawy
Psychiatrii – cz. II terapia psychiatryczna, IPiN, Warszawa, 18-22.10.2010.
Kursy i szkolenia
– Borucka A. Szkolenie instruktorów programu „Szkolna interwencja profilaktyczna”, 27-29.10.2010, Sulejówek – 20 osób, 24 godz.
– Borucka A. Szkolenie dla grupy wychowawców przygotowujące do realizacji
programu profilaktyki alkoholowej, dla klas czwartych i piątych szkoły podstawowej „Programu Domowych Detektywów”, 25-26.11.2010 – 12 osób,
6 godz.
– Borucka A., Okulicz-Kozaryn K. Kontynuacja cyklu Warsztatów Doskonalenia Umiejętności Zawodowych dla pedagogów szkolnych z dzielnicy Warszawa-Mokotów – liczba osób, średnio 10, pięć spotkań po 4 godz.
– Borucka A. Pisarska A. Szkolenie Rady Pedagogicznej Zespołu Szkół w Zielonce w ramach programu „Szkolna interwencja Profilaktyczna”, Zielonka,
09.12.2010 – ok. 20 osób, 4 godz.
– Borucka A. Pisarska A. Szkolenie Rady Pedagogicznej Miejskiego Gimnazjum w Zielonce w ramach programu „Szkolna interwencja Profilaktyczna”,
Zielonka 18.12.2010 – ok. 40 osób, 4 godz.
– Pisarska A. Szkolenie „Fantastyczne Możliwości” dla 1 grupy wychowawców
przygotowujące do realizacji programu profilaktyki alkoholowej, dla klas piątych szkoły podstawowej, Iława, 15.01.2010 – 10 osób, 7 godz.
– Pisarska A. Szkolenia „Fantastyczne Możliwości” dla 2 grup wychowawców
przygotowujące do realizacji programu profilaktyki alkoholowej, dla klas piątych szkoły podstawowej, Iława, 28-29.10.2010 – 20 osób, 7 godz.
– Pisarska A. Szkolenie Rady Pedagogicznej Szkoły Podstawowej nr 1 w Zielonce w ramach programu „Szkolna interwencja Profilaktyczna”, Zielonka,
09.11.2010 – ok. 20 osób, 4 godz.
– Pisarska A. Szkolenie Rady Pedagogicznej Szkoły Podstawowej nr 3 w Zielonce w ramach programu „Szkolna interwencja Profilaktyczna”, Zielonka,
17.11.2010 – ok. 25 osób, 4 godz.
– Pisarska A. Szkolenie Rady Pedagogicznej Szkoły Podstawowej nr 2 w Zielonce w ramach programu „Szkolna interwencja Profilaktyczna”, Zielonka,
23.11.2010 – ok. 30 osób, 4 godz.
– Mroziak B. Kurs nt. uzależnień, IPIN, Warszawa, 17-18.06.2010 – 18 uczestników
– Mroziak B. Kurs: Neuroanatomia i metody neuroobrazowania. Superwizja
pracy własnej – studia przypadków, Warszawa, 22-24.03.2010 – 100 osób
– Brykczyńska C., Czabała Cz., 4 kursy psychoterapii grupowej, IPiN, Warszawa – 100 godz.:
216
–
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
25 – 27.02.2010 – 31 osób
11 – 13.03 2010 – 31 osób
8 – 10.04.2010 – 31 osób
27 – 29.05.2010 – 31 osób
Brykczyńska C. 4 kursy Grupa Balinta, IPiN, Warszawa – 100 godz.:
2 – 4.09.2010 – 10 osób
7 – 9.10.2010 – 9 osób
4 – 6.11.2010 – 12 osób
9 -11.12.2010 – 13 osób.
Inne
– Czabała Cz. Superwizja dla osób przygotowujących się do certyfikatu psychoterapeuty, systematyczne całoroczne szkolenie
– Jelonkiewicz I. Superwizja dla osób przygotowujących się do certyfikatu psychoterapeuty, systematyczne całoroczne szkolenie – dla 4 osób (pracowników
IPiN).
ZAKŁAD BADAŃ NAD ALKOHOLIZMEM I TOKSYKOMANIAMI
Wystąpienia konferencyjne, wykłady, warsztaty
– Sierosławski J. Udział jako ST (Short term expert) w dwóch seminariach
na temat badań ankietowych populacji generalnej zorganizowanych w Turcji
w ramach umowy bliźniaczej między Niemcami i Turcją
– Sierosławski J. Współprowadzenie seminarium na temat monitoringu problemu narkotyków i narkomanii na poziomie lokalnym zorganizowanym przez
KBPN
– Sierosławski J. Wykłady na temat problemu narkotyków i narkomanii dla sędziów sądów rodzinnych na szkoleniu organizowanym przez Instytut Nauk
Prawnych PAN
– Sierosławski J. Wykład „Problem narkotyków i narkomanii w Województwie
Dolnośląskim” Narada Pełnomocników Prezydentów/Burmistrzów/Wójtów
ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Uzależnień z terenu Województwa Dolnośląskiego
– Sierosławski J. Wykłady „Epidemiologia uzależnień” oraz „Polityka państwa
w świetle ustaw” na specjalistycznym szkoleniu w dziedzinie uzależnienia
od narkotyków certyfikowanym przez Ministra Zdrowia, organizowanym,
przez Polskie Towarzystwo Psychologiczne
– Sierosławski J. Wykład „Problem dopalaczy” na Konferencji Ministra Sprawiedliwości „Polityka karna w świetle problematyki narkomanii”
– Sierosławski J. Wykład „Szacowanie rozmiarów populacji ukrytych z wykorzystaniem modeli log-liniowych”, Konferencja SPSS Polska, Kraków,
22-24.09.2010.
– Sierosławski J. Zajęcia „Praca socjalna z osobami niepełnosprawnymi” ze studentami Akademii Pedagogiki Specjalnej – 3 grupy po 20 godzin
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
–
–
217
Miturska E. Wykłady „Terapia uzależnień” w Niepublicznym Kolegium Nauczycielskie TPD „Helenów” – semestr zimowy i semestr letni roku akademickiego 2010/2011
Miturska E. Wykłady „Psychologia niedostosowania społecznego” w Niepublicznym Kolegium Nauczycielskim TPD „Helenów – semestr zimowy i semestr letni roku akademickiego 2010/2011.
Kursy i szkolenia
Miturska E. Szkolenie „Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie –
nowelizacja. WOTUW” dla służby zdrowia (kierowników placówek lecznictwa
odwykowego), 06.12.2010.
ZAKŁAD ORGANIZACJI OCHRONY ZDROWIA
Boguszewska L., Sowińska M. Wykład „Leczeni z powodu zaburzeń afektywnych w lecznictwie całodobowym w Polsce w latach 1997, 2001, 2004 i 2007”,
Wyższa Szkoła Psychologii Społecznej, Warszawa, 23.02.2010.
ZESPÓŁ PROFILAKTYKI I LECZENIA UZALEŻNIEŃ
Wystąpienia konferencyjne, wykłady, warsztaty
– Kałwa A. Warsztat „Racjonalna Terapia Zachowania w pracy z pacjentem
psychotyczym.”, IV Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Szkoleniowa
Optymalizacja leczenia w psychiatrii, Wisła, 09-11.12.2010
– Basińska A., Habrat B. Warsztat Fakty i mity związane z leczeniem uzależnienia
od benzodiazepin, IV Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Szkoleniowa
Optymalizacja leczenia w psychiatrii, Wisła, 09-11.12.2010 (OLAZA)
– Habrat B. Wykład na temat leczenia zespołów abstynencyjnych – dla lekarzy
Szpitala Zakaźnego w Warszawie, 03.03.2010, (OLAZA).
Ośrodek Terapii Uzależnień
Wystąpienia konferencyjne, wykłady, warsztaty
– Woronowicz B. Wykłady na kursie „Kliniczne zastosowanie psychoterapii”,
Warszawa, 11.01.2010
– Woronowicz B. Wykłady na temat metod leczenia uzależnień na konferencji
szkoleniowej dla terapeutów uzależnień, Tallin (Estonia), 18-20.02.2010
– Woydyłło E. Wykład inauguracyjny i warsztat nt. terapii motywującej, Szkoła
Konsultantów, (w j. ros.), 24-27.03.2010
– Woronowicz B. Wykłady i warsztaty dla osób uzależnionych i współuzależnionych. Londyn, 18-20.03.2010
– Woydyłło E. Szkolenia i warsztaty dla psychologów z nowo utworzonego Polonijnego Centrum Terapii, Dublin 29.04-03.05
218
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Woydyłło E. Wykład nt. specyfiki terapii kobiet uzależnionych, Sympozjum
z okazji 15-lecia oddziału Terapeutycznego dla alkoholiczek „Atlantis”, Zakład Karny dla Kobiet w Grudziądzu, 17-18.05.2010
Woydyłło E. Wykład nt. pomocy rodzinie współuzależnionej, Ogólnopolska
Konferencja Telefonów Zaufania, Gdańsk, 21.05.2010
Woydyłło E. Warsztat dot. radzenia sobie z lękiem, Kongres Kobiet, Warszawa, 18.06.2010
Woydyłło E. Wykład nt. duchowości w zdrowieniu całej rodziny, Ogólnopolski Dzień Trzeźwości, Licheń, 31.05.2010
Woydyłło E. Wykład i warsztat nt. pomocy współuzależnionej rodzinie, Ogólnopolska Konferencja Al-Anon, Sielpia, 04.09.2010
Woronowicz B. Wykłady na temat nowoczesnych metod leczenia uzależnień.
Konferencja szkoleniowa dla terapeutów uzależnień, Ryga, 12-14.08.2010
Woronowicz B. Wykład „Współuzależnienie”. Dni Trzeźwości, Osuchowa,
21.08.2010
Woronowicz B. Wykłady na kursie dla alumnów seminariów duchownych,
Zakroczym 31.08.2010 – 4 godz.
Woronowicz B. Warsztat „Zapobieganie nawrotom picia”, Konferencji z okazji 20-lecia Wspólnoty AA, Słowacja, 16-18.09.2010
Woronowicz B. Wykład „Identyfikacja pacjentów z problemem alkoholowym
i metody postępowania” dla lekarzy medycyny pracy, Warszawa, 23.09.2010
Woronowicz B. Wykład „Trudni pacjenci”, Konferencja szkoleniowa dla rosyjskojęzycznych terapeutów, Warszawa, 13.10.2010
Woydyłło E. Wykład inauguracyjny nt. współczesnych patologii życia społecznego. Seminarium dla dziennikarzy z regionu, Warszawa, 21-24.10.2010
Woronowicz B., Bogulas M., Podleśna E. Wykłady na kursie „Jak pomóc uzależnionemu koledze”, Ośrodek Doskonalenia Zawodowego Lekarzy i Lekarzy Dentystów Naczelnej Izby Lekarskiej, 25.10.2010 i 22.11.2010 – 2 edycje
po 6 godz.
Woydyłło. E. Wykład nt. uwarunkowań psychologicznych prowincjonalizmu
Polaków z cyklu „Polska czyli prowincja? ”, Instytut im. Bronisława Geremka, Warszawa, 03.11.2010
Woronowicz B. Wykłady i warsztaty dla osób uzależnionych i współuzależnionych. Dublin, 5-11.11.2010
Woydyłło E. Wykład nt. Wybaczenie i zadośćuczynienie. Duszpasterstwo
Trzeźwości, Zakroczym, 05.11.2010
Woydyłło E. Wykład „Dobra pamięć, zła pamięć”, Uniwersytet III Wieku
„Shalom”, Warszawa, 12.11.2010
Woronowicz B. Wykład „Uzależnienia behawioralne-nowe uzależnienia”.
XVIII Sympozjum Duszpasterzy Katolickich Ośrodków i Wspólnot pomagających Ludziom Uzależnionym „Uzależnienie od hazardu, gier komputerowych i internetu”, Częstochowa, 19.11.2010
Sympozjum nt. programów terapii uzależnień w zakładach karnych z udziałem specjalistów więziennictwa z Łotwy i Estonii, Warszawa – Olsztyn,
03-05.12.2010
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
–
–
–
–
219
Woronowicz B. Wykład „Praktyczna pomoc gminom w leczeniu uzależnień”.
Konferencja Mazowieckiego Centrum Polityki Społecznej „Budowanie partnerstwa na rzecz trzeźwości”, Warszawa, 8.12.2010
Program Metadonowy:
Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Warszawie, Wydział Psychologii
1. Steinbarth-Chmielewska K. Wykłady „Psychopatologia”, 45 godz.
2. Steinbarth-Chmielewska K. Wykłady „Psychozy”, 10 godz.
Woronowicz B., Bogulas M., Podleśna E. Wykłady dla uczestników Studium
Terapii Uzależnień organizowanego przez Polsko-Niemiecki Instytut Terapii
Uzależnień „Błękitny Krzyż w Polsce” (Brok)
Wykład „Historia hazardu”, Konferencja szkoleniowa „Diagnostyka i terapia patologicznego hazardu” dla specjalistów terapii uzależnień, Warszawa,
27-29.10.2010.
Kursy i szkolenia
– Baran-Furga H. Kurs „Wybrane problemy związane z przyjmowaniem substancji psychoaktywnych w zakresie narkomanii” dla kuratorów sądowych,
Warszawa., 10 godz.
– Steinbarth-Chmielewska K. Szkolenia dla osób zainteresowanych uzyskaniem stopnia specjalisty terapii uzależnień
– Steinbarth-Chmielewska K. „Psychopatologia i wybrane zagadnienia z narkomanii”, Katolicki Uniwersytet Lubelski, Lublin, 40 godz.
– Steinbarth-Chmielewska K. „Psychopatologia i wybrane zagadnienia z narkomanii”, Ośrodek Zdrowia Psychicznego, Toruń, 40 godz.
– Baran-Furga H. „Szkody somatyczne działania substancji psychoaktywnych”
Polska Federacja Społeczności Terapeutycznych oddział w Gdańsku, 12 godz.
– Woronowicz B. Organizacja i prowadzenie konferencji szkoleniowej „Diagnostyka i terapia patologicznego hazardu” dla specjalistów terapii uzależnień.
Dydaktyka w ramach praktyk, staży, specjalizacji
Lekarze psychiatrzy
– 11 osób
Psychologowie
– 11 osób.
Uczestnictwo w komisjach, egzaminach
Woronowicz B. Komisja egzaminacyjna (specjalizacja z seksuologii) –
28.04.2010.
Inne
– Woydyłło E. Udział w dyskusji oraz nagranie TVN nt. Autorytetu. Gdańsk –
Areopag. 13-14.11.2010
– Woydyłło W. Nagranie filmowe 5 etiud psychologicznych do celów szkolenia
pracowników Ergo Hestia, Sopot, 29-30.12.2010.
220
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Ośrodek Terapeutyczny Goplańska
Wystąpienia konferencyjne naukowe/szkoleniowe
Kłodecki A. Seminarium i wykłady w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej.
Dydaktyka w ramach praktyk, staży, specjalizacji
Kłodecki A. Kierowanie specjalizacji z psychologii klinicznej – 2 osoby.
Inne
Kłodecki A. Prowadzenie superwizji dwóch 6-osobowych grup po 70 godz.,
w ramach procesu certyfikowania PARPA.
I KLINIKA NEUROLOGICZNA
Wystąpienia konferencyjne, wykłady, warsztaty
– Kulczycki J. Warsztaty „Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego”, III Ogólnopolska Konferencja Naukowo-Szkoleniowa w Szczecinie
– Kulczycki J. Wykłady na kursach neuropatologicznych w IPiN i CMDiK,
4 godz.
– Jakubowska T. Wykłady z diagnozy neuropsychologicznej na kursach PTP,
2 razy po 2 godz.
Dydaktyka w ramach praktyk, staży, specjalizacji
– Jakubowska T. – staże (cząstkowe) do specjalizacji z psychologii klinicznej,
11 osób, każda z nich 1 miesiąc
– Jakubowska T. Kierownik specjalizacji dla 5 osób
– Kierowanie specjalizacją z zakresu neurologii – 4 kierowników specjalizacji;
5 lekarzy specjalizujących się z neurologii.
Uczestnictwo w komisjach, egzaminach
– Ryglewicz D. Przewodnicząca Komisji Egzaminacyjnej z neurologii
– Kuran W. Członek Komisji Egzaminacyjnej
– 2 sesje egzaminacyjne ogólnopolskie – egzamin specjalizacyjny z neurologii
(egzaminy testowe, egzaminy ustne).
Inne
Jakubowska T. 3 opinie sądowe neuropsychologiczne.
II KLINIKA NEUROLOGICZNA
Wystąpienia konferencyjne, wykłady, warsztaty
– Kobayashi A. Wykład „Leczenie udaru mózgu”. Kurs specjalizacyjny dla fizjoterapeutów, Warszawa, 22.03.2010
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
–
–
–
–
–
–
–
–
–
221
Polanowska K. Wykład „Otępienie semantyczne”, Zebranie Rady Naukowej
Polskiego Towarzystwa Alzheimerowskiego, Warszawa, 10.09.2010
Kurkowska-Jastrzębska I. Wykład „Leczenie padaczki – proste pułapki, których można uniknąć”, Kongres Akademii po Dyplomie „Postępy Farmakoterapii”, Warszawa, 05-06.11.2010
Członkowska A. Wykład „Prewencja udaru mózgu”, I Kongres Akademii
po Dyplomie „Postępy Farmakoterapii”, Warszawa, 05-06.11.2010
Wykłady na posiedzeniach Oddziału Warszawskiego Polskiego Towarzystwa
Neurologicznego:
Śliwińska A., Łysiak Z., Żach M., Bednarczuk T. „Adrenomieloneuropatia
– późna postać adrenoleukodystrofii sprzężonej z chromosomem X opis przypadków”, Warszawa, 15.04.2010
Wierzchowska A., Błażejewska-Hyżorek B. „Zespół żyły głównej górnej”,
Warszawa, 21.10.2010
Bembenek J., Baranowska A. „Udar niedokrwienny mózgu w przebiegu rozwarstwienia tętnicy szyjnej wewnętrznej”, Warszawa, 16.12.2010
Skowrońska M., Łysiak Z., Śliwińska A., Wierzba-Bobrowicz T. „Sarkoidoza.
Trudności diagnostyczne”, Warszawa, 16.12.2010
Wykłady na kursach CMKP organizowanych poza IPiN:
Mirowska-Guzel. D. Wykład „Nowe możliwości leczenia stwardnienia rozsianego”, kurs dla osób specjalizujących się w neurologii „Choroby zapalnodemielinizacyjne”, Warszawa, 04.11.2010
Mirowska-Guzel. D. Wykład „Leczenie immunomodulujące stwardnienia
rozsianego”, dla specjalizujących się w neurologii, Warszawa, 17.11.2010.
Dydaktyka w ramach praktyk, staży, specjalizacji
Kierowanie specjalizacjami lekarzy w dziedzinie neurologii:
– Baranowska A. – kierownik specjalizacji w dziedzinie neurologii 2 osób,
1 osoba zdała egzamin specjalizacyjny w 2010 r.
– Błażejewska-Hyżorek B. – 1 osoba zdała egzamin specjalizacyjny w 2010 r.
– Członkowska A.– kierownik specjalizacji 3 osób, 1 osoba zdała egzamin specjalizacyjny w 2010 r.
– Kurkowska-Jastrzębska I. – kierownik specjalizacji 1 osoby
– Kurowska K.– kierownik specjalizacji 1 osoby
– Litwin T.– kierownik specjalizacji 3 osób
– Łysiak Z.– kierownik specjalizacji 1 osoby.
Kierowanie specjalizacją lekarzy w dziedzinie rehabilitacji medycznej:
– Czernuszenko A.– kierownik specjalizacji w dziedzinie 2 osób
– Wicha W. – kierownik specjalizacji 3 osób.
Kierowanie stażami cząstkowymi z zakresu rehabilitacji:
– Czernuszenko A.- 2 osoby w ramach szkolenia do specjalizacji z neurologii,
1 osoba w ramach szkolenia do specjalizacji z neurochirurgii.
222
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
ZAKŁAD GENETYKI
Wystąpienia konferencyjne, wykłady, warsztaty
– Czartoryska B. Wykład „Laboratoryjne rozpoznawanie mukopolisacharydoz”, Warsztaty dla lekarzy prowadzących enzymatyczne terapie zastępcze
dot. leczenia Mukopolisacharydozy typu II, Hunter organizowanych przez
Stowarzyszenie Przyjaciół i Rodzin Dzieci Chorych na Mukopolisacharydozę
i choroby pokrewne, Warszawa, 10.02.2010
– Czartoryska B. Wykład „Rola badań laboratoryjnych w diagnostyce chorób
lizosomalnych”. Konferencja Wyzwania i problemy z dostępem do specjalistycznej opieki medycznej i terapii chorób rzadkich w Europie Centralnej i Wschodniej organizowana przez Stowarzyszenia Przyjaciół i Rodzin
Dzieci Chorych na Mukopolisacharydozę i Choroby Pokrewne, Cedzyna,
23-25.07.2010
– Zaremba J. Przygotowanie i przewodniczenie Sesji Neurogenetyka oraz przyjęcie
roli wykładowcy, III Ogólnopolska Konferencja PTN, Szczecin, 13-15.05.2010
– Sułek A. Wykład „Dystrofie miotoniczne”, Kurs specjalizacyjny dla lekarzy
neurologów organizowany przez CMKP
– Ilnicka A. Wykład „Genetyczna diagnostyka prenatalna”, Kurs specjalizacyjny dla lekarzy ginekologów organizowany przez CMKP.
Dydaktyka w ramach praktyk, staży, specjalizacji
Ługowska A. – opieka nad 2 osobami na stażu cząstkowym ze specjalizacji
laboratoryjna genetyka medyczna.
ZAKŁAD NEUROFIZJOLOGII KLINICZNEJ
Dydaktyka w ramach staży, praktyk, specjalizacji
Lekarze – 11 osób
Technicy – 12 osób.
223
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
Zestawienie kursów zrealizowanych 2010 roku w Instytucie Psychiatrii
i Neurologii na zlecenie Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego
Termin
Nazwa kursu
Kierownik naukowy
Liczba
uczestników
Styczeń
11-15.01 Kliniczne zastosowanie psychoterapii Prof. Cz. Czabała
67
13-15.01 Choroby demielinizacyjne
Prof. A. Członkowska
26
Dr hab., prof. T. Wierzba-Bobrowicz
64
25-29.01 Neuropatologia
Luty
8-11.02
Podstawy terapii rodzin
15-16.02 Psychiatria sądowa- cz. warsztatowa
Prof. I. Namysłowska
80
Dr hab., prof. J.Heitzman
88
Marzec
8-11.03
Podstawy psychiatrii- cz. I
22-26.03 Podstawy fizjoterapii – kurs IPiN
Prof. M. Jarema
68
Dr. M. Krawczyk
50
Kwiecień
12-13.04 Psychiatria sądowa – cz.warsztatowa
Dr hab., prof. J. Heitzman
88
21-23.04 Ultrasonografia Dopplera
Dr M. Skowrońska
54
Maj
5-7.05
Choroby naczyniowe ukł.nerwowego
24-28.05 Neuropatologia
Dr M. Barańska
23
Dr G. Szpak
66
Czerwiec
14-18.06
Psychiatria środowiskowa
Dr K. Prot-Klinger
3
Wrzesień
22-24.09 Choroby naczyniowe ukł.nerwowego Dr M. Barańska
23
Październik
11-15.10 Wprowadzenie do psychiatrii dz.i mł. Prof. I. Namysłowska
100
18-22.10 Podstawy psychiatrii- cz.II
Dr hab., prof. T. Parnowski
80
27-29.10 Ultrasonografia Dopplera
Dr M. Skowrońska
50
Listopad
15-19.11 Psychiatria sądowa- cz. wykładowa
Dr hab., prof. J. Heitzman
48
Grudzień
13-14.12 Psychiatria sądowa- cz.warsztatowa
Dr hab., prof. J. Heitzman
46
224
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
WSPÓŁPRACA Z KRAJOWYMI I ZAGRANICZNYMI
PLACÓWKAMI BADAWCZYMI
I Klinika Psychiatryczna
ENTER Mental Health – promowanie i obrona najwyższych standardów prewencji opieki w dziedzinie zdrowia psychicznego w Europie:
– Psychiatry in Aarhus County, Dania
– Psychiatric Research Unit, Region Sealand, Dania
– University of Tampere, Department of Nursing Sciences, Finlandia
– Hospital Maison Blanche, Paris, Francja
– Scientific Association for Regional Development and Mental Health (EPAPSY), Athens, Grecja
– The Mental Health Department of the Local Health Care Authority N°18, Rovigo, Włochy
– Vilnius University, Public Mental Health, Vilnius, Litwa
– Nordland Hospital, Bodø, Norwegia
– Faculty of Social Work, Ljubljana, Słowenia
– Fundació IMIM, Barcelona, Hiszpania
– The School of Health and Social Sciences, Middlesex University, London, UK
– The Drug and Alcohol Treatment Services, Cambridge University, UK
– Clinical Addiction Research Group, Dundee University, UK
Epidemiology of Mental Disorders and Access to Care (EZOP) – Epidemiologia zaburzeń psychicznych i dostępność psychiatrycznej opieki zdrowotnej – badanie
epidemiologii zaburzeń psychicznych i dostępności opieki psychiatrycznej w Polsce:
– Państwowy Zakład Higieny
– Katedra Psychiatrii Akademii Medycznej we Wrocławiu
– konsorcjum współpracuje z siecią WMH (World Mental Health Survey Initiative) koordynowaną przez prof. R. Kesslera z Harvard University (USA)
Ocena częstości występowania, przyczyn i wpływu hiponatremii na obraz
psychopatologiczny, funkcje poznawcze i rokowanie u pacjentów z zaburzeniami psychicznymi zakwalifikowanych do hospitalizacji w szpitalu psychiatrycznym
– współpraca z Katedrą i Zakładem Medycyny Rodzinnej Akademii Medycznej
w Warszawie oraz z Oddziałem Klinicznym w Szpitalu Czerniakowskim w Warszawie, w ramach grantu MNiSW (umowa nr P01-1991-2007/32), którego głównym wykonawcą jest Prof. J. Wciórka.
W związku z niewielką liczba chorych z hiponatremią w badanej populacji
szpitalnej, kontynuowano rekrutację pacjentów. Opublikowano: Woźniak P.A.,
Olędzka-Oręziak M. i wsp. Polidypsja pierwotna u pacjenta ze schizofrenią paranoidalną: opis przypadku. Post. Psychiatr. Neurol.; 2010, 19 (2), 165-172; Woźniak P. A., Olędzka-Oręziak M.; komentarz do artykułu: Hiponatremia i nieprawidłowe spożycie wody w katatonii. Psychiatr. Dypl. 2010, 7 (4), 18-20. Przygotowano: warsztat na Forum Schizofrenii w Warszawie i 2 postery na 43
Zjeździe Psychiatrów w Poznaniu.
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
225
II Klinika Psychiatryczna
Współpraca z jednostkami badawczymi w ramach programu – Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce:
– Akademia Medyczna w Białymstoku: Klinika Geriatrii, Kinika Endokrynologii, Diabetologii i Chorób Wewnętrznych
– Akademia Medyczna w Gdańsku: Katedra Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii
– Akademia Medyczna w Poznaniu: Zakład Geriatrii i Gerontologii Katedry
Patofizjologii
– Akademia Medyczna w Warszawie: Zakład Geriatrii Klinicznej, Katedra
i Klinika Chorób Wewnętrznych i Endokrynologii
– Akademia Medyczna we Wrocławiu: Katedra i Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Leczenia Izotopami, Katedra i Zakład Medycyny Społecznej
– Akademia Wychowania Fizycznego w Warszawie: Instytut Turystyki i Rekreacji
– Akademia Wychowania Fizycznego w Katowicach: Katedra Nauk Fizjologiczno-Medycznych
– Centralny Szpital Kliniczny Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w Warszawie
– Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie
– Instytut Genetyki Człowieka Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu: Zakład
Genetyki Molekularnej i Klinicznej
– Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN w Warszawie: Zakład
Badawczo-Leczniczy Chorób Zwyrodnieniowych CUN, Zakład BadawczoLeczniczy Endokrynologii
– Instytut Kardiologii w Warszawie: Zakład Epidemiologii, Prewencji Chorób
Układu Krążenia i Promocji Zdrowia
– Instytut Reumatologii w Warszawie: Zakład Epidemiologii Chorób Reumatycznych
– Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie
– Kolegium Lekarzy Specjalistów Geriatrii w Polsce w Poznaniu
– Międzynarodowy Instytut Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie
– Politechnika Śląska w Gliwicach: Wydział Architektury
– Polskie Towarzystwo Gerontologiczne w Warszawie
– Pomorska Akademia Medyczna w Szczecinie: Klinika Endokrynologii, Tętniczego i Chorób Przemiany Materii – Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych
– Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr l we Wrocławiu
– Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie: Katedra Żywienia
Człowieka
– Szkoła Główna Handlowa w Warszawie: Instytut Gospodarstwa Społecznego
– Szpital Geriatryczny im. Jana Pawła II w Katowicach
– Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach: Katedra i Klinika Nefrologii,
Endokrynologii i Chorób Przemiany Materii, Katedra Zdrowia Publicznego,
III Katedra Kardiologii, Katedra i Zakład Fizjologii, Katedra Patofizjologii
226
–
–
–
–
–
–
–
–
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
i Zakład Promocji Zdrowia i Leczenia Otyłości, Katedra i Zakład Biologii
Ogólnej, Molekularnej i Genetyki, Katedra i Klinika Neurologii Wieku Podeszłego, Katedra i Klinika Neurologii, Katedra i Oddział Kliniczny Ortopedii,
Katedra i Zakład Epidemiologii
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Collegium Medium: Katedra Chorób
Wewnętrznych i Gerontologii, Katedra Epidemiologii i Medycyny Zapobiegawczej, Klinika Neurologii, Klinika Chorób Metabolicznych
Uniwersytet Łódzki: Zakład Demografii
Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w Toruniu, Collegium Medicum w Bydgoszczy: Klinika i Katedra Geriatrii, Klinika i Katedra Biochemii
Uniwersytet Medyczny w Łodzi: Klinika Geriatrii, Zakład Mikroskopii Elektronowej, Zakład Neuroendokrynologii
Uniwersytet Opolski w Opolu: Wydział Biologii
Uniwersytet Śląski w Katowicach: Instytut Socjologii, Wydział Nauk Społecznych
Uniwersytet Warszawski: Instytut Polityki Społecznej, Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych
Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Łodzi
III Klinika Psychiatryczna
Współpraca międzynarodowa w ramach projektu – Stygmatyzacja psychiatrii
i psychiatrów: badanie międzynarodowe z grupą kontrolną; koordynator projektu
w Polsce: lek. M. Tyszkowska, kierownik projektu: prof. M. Jarema. Implementacja i koordynacja projektu w Polsce pod auspicjami WPA (Światowe Towarzystwo Psychiatryczne). Projekt ma na celu ocenę zjawiska stygmatyzacji wśród
psychiatrów (200) w różnych krajach na świecie za pomocą ustrukturyzowanego
kwestionariusza elektronicznego oraz w wersji papierowej. Lekarze wypełniają
odpowiedni kwestionariusz zawierający pytania, dotyczące tego, jak postrzegają
swoją profesję oraz jak jest ona postrzegana przez lekarzy innych specjalności.
Istotne jest też, na ile te opinie utrudniają psychiatrom wykonywanie ich zadań.
Data zakończenia badania: 28.02.2011.
IV Klinika Psychiatryczna
ENCARE – Mental Health protection for children living in risky environment:
– Catholic University of Applied Sciences North Rhine – Westphalia, Germany
– Centre of Excellence on Applied Addictions Research (KFH NW), Koln, Germany
– Ludwig Boltzmann Institut (LBG), Wien, Austria
– Instytut Suchtprevention Oberosterreich (ISP OÓ), Linz, Austria
– University of Ljubljana, Medical Faculty, Department of Family Medicine
(ULMF), Ljubljana, Slovenia
– University of Cologne, Institute for Health Economics and Clinical Epidemiology (UGKE), Koln, Germany
– Brunel University (UBRUN), Middlesex, United Kingdom
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
–
–
227
Tromso University College, Tromso, Norway
Vytautas Magnus University, Kaunas, Lithuania
Klinika Nerwic
The Outcome Questionnaire (OQ-45.2) in a Polish population: A crosscultural validation. – współpraca z prof. M. Lambert (Brigham Young University, USA), w ramach grantu, David M. Kennedy Center. W Polsce koordynatorem
projektu jest dr med.Witold Simon; wykonawcy: J. A. Sobański, W. Żak, P. Sala,
P. Śliwka
Wyniki badań opisano w trzech artykułach.
Zakład Badań nad Alkoholizmem i Toksykomaniami
– The Swedish Council for Information on Alcohol and Other Drugs, Szwecja –
współpraca badawcza
– European Monitoring Center on Drugs and Drug Addiction, Portugalia –
współpraca badawcza
– Alcohol Research Group, School of Public Health, USA – współpraca badawcza,
– Co-operation Group to Combat Drug Abuse and Illicit Trafficking in Drugs
(Pompidou Group), Council of Europe, Francja – współpraca badawcza
– European Centre for Social Welfare Policy and Research, Austria – współpraca badawcza, wspólna publikacja
– Institute of Social and Health Research, Middlesex University, Wlk. Brytania
– współpraca badawcza, wspólna publikacja
– Prague Psychiatric Centre, Czechy – współpraca badawcza w projekcie
SMART, wspólna publikacja
– University of Torino, Włochy – współpraca badawcza
– United Nations Office on Drugs and Crime (UNODC), Austria – współpraca
badawcza
– Fundacio Clinic per a la Recerca Biomedica (FCRB), Hiszpania – współpraca
badawcza w prjekcie SMART
– University of Applied Sciences, Frankfurt am Main, Niemcy – współpraca
w projekcie SDDCARE
– Queen Mary and Westfield College, University of London, Wlk.Brytania –
współpraca w projektach EUGATE oraz PROMO.
– National Institute of Public Health (NIPH), Czechy – współpraca w projekcie
SMART
– Tallinn University (TU), Estonia – współpraca w projekcie SMART
– National Institute for Health and Welfare (THL), Finlandia – współpraca
w projekcie SMART i AMPHORA
– Institut für Therapieforschung Gemeinnützige GmbH (IFT), Niemcy – współpraca w projekcie SMART
– Budapesti Corvinus Egyetem (BCE), Węgry – współpraca w projekcie
SMART i AMPHORA
– Health Service Executive (HSE), Irlandia – współpraca w projekcie SMART
228
–
–
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Azienda Sanitaria di Firenze (ASF), Włochy – współpraca w projekcie
SMART
Generalitat de Catalunya (GENCAT), Hiszpania – współpraca w projekcie
SMART
Współpraca w projekcie AMPHORA:
– Hospital Clínico y Provincial de Barcelona (HCPB), Hiszpania
– Centre for Applied Psychology, Social and Environmental Research (ZEUS),
Niemcy
– European Centre for Social Welfare Policy and Research (ECV), Austria
– Central Institute of Mental Health (CIMH), Niemcy
- Technische Universität Dresden (TUD), Niemcy
– Chemisches und Veterinäruntersuchungsamt Karlsruhe (CVUAKA), Niemcy
– Stockholms Universitet (SU), Szwecja
– Swiss Institute for the Prevention of Alcoholism and other Drugs (SIPA),
Szwajcaria
– The University of York (Soy), Wlk. Brytania
– University Maastricht (UniMass), Holandia
– Liverpool John Moores University (LJMU), Wlk. Brytania
– Stichting Alcoholpreventie (National Foundation for Alcohol Prevention)
(STAP), Holandia
– King’s College London (KCL), Wlk. Brytania
– Istituto Superiore di Sanità, Rome (ISS), Włochy
– Agenzia Regionale di Sanità della Toscana (ARS), Włochy
– Anton Proksch Institut (API), Austria
– Anderson, Consultant in Public Health (PANCPH), Hiszpania
– Azienda Sanitaria Locale della Citta Milano (ASL MILANO), Włochy
– Eclectica snc di Amici Silvia Ines, Beccaria Franca & C. (ECLECTICA),
Włochy
– Asociación, Instituto y Red Europea para el Estudio de Factores de Riesgo en
la Infancia y dolescencia (IREFREA), Hiszpania
– Inštitut za raziskave in razvoj UTRIP (Institute for Research and Development
UTRIP) (Institute UTRIP), Słovenia
– University of Bergen (UiB), Norwegia
– Trimbos-instituut (TRIMBOS), Holandia
– Universiteit Twente (UT), Holandia
– Institut National de la Santé et de la Recherche Médicale (INSERM), Francja
– Norwegian Institute for Alcohol and Drug Research (SIRUS), Norwegia
– Alcohol & Health Research Unit, University of the West of England (UWE),
Wlk. Brytania
– Nordiskt Vaelfaerdscenter Finland (NVC), Finlandia
I Klinika Neurologiczna
European Huntington Disease Net (EHDN) – Europejska Sieć Badania Choroby Huntingtona
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
229
EURO-HD zajmuje się chorobą Huntingtona (Huntington`s Disease). EuroHD jest organizacją skupiającą badaczy i osoby chore z całej Europy. Europejska
Sieć Choroby Huntingtona zajmuje się m.in. badaniami nad naturalnym przebiegiem HD oraz prowadzeniem prób klinicznych spełniających wysokie standardy
Dobrej Praktyki Klinicznej i w ten sposób przyspieszyć wykrycie leku na HD.
W ramach EuroHD prowadzony jest rejestr osób chorych na chorobę Huntingtona.
Zadaniem EHDN jest badanie i monitorowanie przebiegu choroby Huntingtona,
prowadzenie prób klinicznych spełniających wysokie standardy Dobrej Praktyki
Klinicznej. Zadaniem projektu Registry w ramach EHDN jest stała ocena zaburzeń
ruchowych, poznawczych i psychicznych u osób z chorobą Huntingtona. Ocena
dokonywana jest corocznie przy zastosowaniu baterii wystandaryzowanych skal
(UHDRS, SF-36, skala Becka, Hamiltona). Pobierane są próbki krwi i moczu,
które następnie wysyłane są do Instytutu BioRep w Mediolanie. Dane dotyczące
przebiegu klinicznego HD gromadzone są w ogólnoeuropejskiej komputerowej
bazie danych. Wraz z materiałem biologicznym mogą być one udostępniane badaczom prowadzącym projekty dotyczące choroby Huntingtona. Do 2010 roku
badaniem kontrolnym objętych było 36 pacjentów z chorobą Huntingtona wraz
z ich rodzinami, czterech kolejnych pacjentów włączono do rejestru.
Eksploracyjne badanie kliniczne u pacjentów z wczesną fazą choroby Huntingtona – celem badania jest ocena farmakokinetyki, potencjalnych pomiarów
farmakodynamicznych w miejscu docelowego działania leku badanego oraz wpływu na przebieg choroby, jak również ciężkich działań fenotypowych po wielokrotnych doustnych dawkach preparatu SENOO14196. Koordynator badania w IPiN:
prof. dr hab. D. Ryglewicz, uczestnictwo: dr n. med. Rafał Rola, dr n. med. Grzegorz Witkowski, lek. med. Katarzyna Jachińska.
Badanie Paddington jest próbą kliniczną fazy 1b prowadzoną u pacjentów
z chorobą Huntingtona. Badany lek (SEN 0020) jest inhibitorem enzymów, które
nazywają się sirtuinami i kontrolują procesy transkrypcji w jądrze komórkowym.
Dotychczasowe badania tej substancji wskazują, że może w sposób selektywny
hamować powstawanie nieprawidłowego białka huntingtyny, którego gromadzenie się w komórce jest przyczyną zmian neurodegeneracyjnych w chorobie Huntingtona. Jest to pierwsza próba zastosowania tego związku u osób chorych. Badanie ma charakter naukowy, finansowane jest ze środków 7 Ramowego Programu
Unii Europejskiej. Udział bierze 6 ośrodków – 2 w Polsce, dwa w Niemczech
i dwa w Wielkiej Brytanii. Głównym celem badania jest ocena bezpieczeństwa
stosowania i farmakokinetyki leku u osób chorych a także jego wpływu na poziom zmutowanej huntingtyny.
Ataxia Study Group – międzynarodowe konsorcjum badaczy z ośrodków
akademickich i naukowych zajmujących się badaniami zarówno klinicznymi jak
i przedklinicznymi ataksji móżdżkowych. ASG współpracuje z organizacjami zrzeszającymi pacjentów i rodziny osób dotkniętych ataksją móżdżkową. ASG również
zajmuje się prowadzeniem rejestrów pacjentów chorujących na ataksję oraz kontynuacją badań prowadzonych w ramach badania EUROSCA. Konsorcjum ASG
230
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
koordynuje również program badań osób przedobjawowych z grupy ryzyka wystąpienia ataksji – RISCA.
Badanie nad przyżyciowymi markerami choroby Creutzfeldta-Jakoba:
– Klinik fur Neurologie der Universitat Gottingen, Niemcy
II Klinika Neurologiczna
Safe Implementation of Thrombolysis In Stroke EAST (SITS-EAST) – Wdrażanie
leczenia trombolitycznego w Udarze Niedokrwiennym Mózgu w krajach Europy
Środkowo-Wschodniej. Konsorcjum jest koordynowane przez Instytut Karolinska
w Sztokholmie (Szwecja) i obejmuje kraje Europy Środkowo-Wschodniej – w IPiN
koordynatorem jest prof. Anna Członkowska i dr Adam Kobayashi.
Współpraca z innymi placówkami badawczymi:
– Universite de Montreal, Szpital Notre – Dame, Montreal, Kanada
– University of Calgary, Calgary, Kanada
– The Population Health Research Institute, Hamilton, Kanada
– Uniwersitat Rostock, Rostock, Niemcy
– Institute of Neurology, Szpital Queen’s Square, Londyn, Wielka Brytania
– Institute of Neurology St George’s University of London, Londyn, Wielka
Brytania
– University of Sheffield, Sheffield, Wielka Brytania
– University of Nottingham, Nottingham, Wielka Brytania
– University of Edinburgh, Edinburgh, Wielka Brytania
– St Georges Hospital, Londyn, Wielka Brytania
– Karolinska Institutet, Sztokholm, Szwecja
Zakład Genetyki
Kliniczno-genetyczna charakterystyka chorób nerwowo-mięśniowych w celu
przyszłego zastosowania leczenia przy pomocy terapii genowej – TREAT-NMD
– współpraca z Warszawskim Uniwersytetem Medycznym w ramach międzynarodowej sieci badawczej.
Z Zakładu Genetyki, w projekcie biorą udział: dr A. Sułek., dr M. Rajkiewicz,
dr W. Krysa, mgr J. Zimowski; czas trwania projektu: 01.01.2010 – 31.12.2011.
W 2007 roku powstał międzynarodowy projekt TREAT-NMD (Translational
Reserach in Europe – Assessment and Treatment of Neuromuscular Diseases; Europejska Sieć Badawcza – Diagnostyka i Leczenie Chorób Nerwowo-Mięśniowych),
utworzony przez przedstawicieli 11 państw europejskich, którego celem jest przyspieszenie i koordynacja badań prowadzących do wprowadzenia skutecznego leczenia chorób nerwowo-mięśniowych. Projekt zakłada realizację tego celu poprzez
stworzenie sieci doskonałości skupiającej ośrodki naukowo-badawcze i terapeutyczne specjalizujące się w chorobach nerwowo-mięśniowych, a także współdziałanie
z firmami biofarmaceutycznymi. Jednym z podstawowych zadań TREAT-NMD jest
utworzenie globalnej bazy danych pacjentów z chorobami nerwowo-mięśniowymi,
która umożliwi dotarcie do jak największej liczby chorych, u których będzie można
Działalność dydaktyczna i organizacyjna
231
zastosować nowe terapie. Struktura działania globalnej bazy danych TREAT-NMD
zakłada, że źródłem informacji o pacjentach będą narodowe bazy danych tworzone w poszczególnych krajach. Formalne uczestnictwo Katedry i Kliniki Neurologii
WUM w projekcie TREAT-NMD zostało urzeczywistnione poprzez nadanie członkostwa TREAT-NMD, a przedstawiciel Katedry i Kliniki Neurologii WUM został
członkiem Komitetu Nadzorczego Globalnej Bazy Danych TREAT-NMD.
W pierwszej kolejności działania dotyczyć będą dystrofii mięśniowej Duchenne’a i Beckera (DMD i BMD), rdzeniowego zaniku mięśni (SMA) oraz dystrofii
miotonicznych (DM). Charakterystyka kliniczna będzie obejmować aktualny stan
neurologiczny pacjentów, ze szczególnym uwzględnieniem stanu ruchowego, zaburzeń kardiologicznych i oddechowych. Charakterystyka genetyczna zawierać
będzie rodowód oraz wynik badania molekularnego.
W 2010 r. zbadano 71 pacjentów pod kątem DM1 i DM2 i wystawiono 102
wyniki badań molekularnych.
Zakład Neurofizjologii Klinicznej
European Huntington Disease Net (EHDN) – Europejska Sieć Badania Choroby Huntingtona
W ramach programu REGISTRY, w 2010 roku przeprowadzono kontrolne badania 6 pacjentów, których wyniki zostały wykorzystane w pracy: Orth M; European Huntington’s Disease Network, Handley OJ, Schwenke C, Dunnett SB, Craufurd
D, Ho A, Wild EJ, Tabrizi SJ. Observing Huntington’s Disease: the European Huntington’s Disease Network’s REGISTRY. PLoS Curr. 2010; 2. pii: RRN1184
Uczestnictwo w 6th EHDN Plenary Meeting w Pradze 5 – 6.09.2010, w spotkaniu grupy roboczej JHD, gdzie omówiono nowy schemat REGISTRY młodocianych pacjentów z chorobą Huntingtona. Udział dr J. Antczak, dr M. Rakowicz
w próbie lekowej HORIZON jako niezależni badacze.
ORTH M.; Observing Huntington’s disease: the European Huntington’s Disease Network’s Registry.; PloS Curr.; 2010, doi: 10.1371/currents. RRN1184
(29 September 2010); on behalf on The European Huntington’s Disease Network
– contrib. m.in.: Jakub Antczak, Grzegorz Witkowski, Maryla Rakowicz, Przemysław Richter, Danuta Ryglewicz, Jacek Zaremba, Elżbieta Zdzienicka.
Współpraca z innymi placówkami badawczymi:
– Politechnika Warszawska, Wydział Mechatroniki, ul. Św. A. Boboli – dr W. Jernajczyk
– Politechnika Wrocławska, Wydział Fizyki, ul. Wybrzeże Wyspiańskiego –
dr W. Jernajczyk
Zakład Farmakologii i Fizjologii Układu Nerwowego
Opracowanie polskiego innowacyjnego leku stosowanego w terapii schorzeń Ośrodkowego Układu Nerwowego: schizofrenii, depresji i lęku – badania
przedkliniczne. Projekt otrzymał dofinansowanie z Narodowego Centrum Badań
i Rozwoju. W 2010 roku w ramach prac prowadzonych w Zakładzie Farmakologii
opracowano 2 kolejne modele zwierzęce służące do prowadzenia badań przesie-
232
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
wowych w kierunku poszukiwania nowych leków przeciwpsychotycznych. Przebadano 4 związki referencyjne 6 nowych syntez firmy
ADAMED.
Współpraca w ramach konsorcjum naukowo badawczego:
– Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum,
– ADAMED sp. z.o.o Pieńków, Czosnów k. Warszawy.
Genetyczne uwarunkowania zespołu zależności alkoholowej: poszukiwanie
endofenotypu związanego z wrażliwością na smak słodki (sweet liking w populacji
rodzin obciążonych uzależnieniem od alkoholu – współpraca z Pomorską Akademią w Szczecinie w ramach grantu MNiSW (umowa nr 1893/B/PO1/2008/35),
którego głównym wykonawcą jest Prof. Przemysław Bieńkowski. W ramach projektu dokonano przetłumaczenia i przygotowania narzędzi do oceny stanu psychicznego badanych pacjentów. Zespół Zakładu Farmakologii IPiN przeprowadził i zakończył szkolenie z prowadzenia badań węchu i smaku. W 2011 roku
planowana jest rekrutacja pacjentów do badania chorych na schizofrenię.
Genetyczne, neurokognitywne i fizjologiczne markery objawów negatywnych
schizofrenii: poszukiwanie uwarunkowanego biologicznie deficytowego endofenotypu choroby – współpraca z Pomorską Akademią w Szczecinie w ramach
grantu MNiSW (umowa nr 4567/B/P01/2010/38), którego głównym wykonawcą
jest Prof. Przemysław Bieńkowski
W 2010 roku zakończono rekrutację i badanie pacjentów. Prowadzona jest
analiza danych.
W 2011 r planowana jest publikacja wyników.
WSPÓŁPRACA Z FIRMAMI FARMACEUTYCZNYMI
II Klinika Neurologiczna
– Bayer – Schering–Pharma AG
– Janssen – Cilag
– Merck Serono
– Novartis Poland
– Sanofi – Aventis
– Schwarz – Pharma
– Schering – Plough
– Servier
Zakład Genetyki
Genzyme Polska: Raport z 9th International EWGGD Meeting, Kolonia, Niemcy – Dr Agnieszka Ługowska
Zakład Farmakologii i Fizjologii Układu Nerwowego
– ADAMED sp. z.o.o Pieńków, Czosnów k Warszawy
– Abbot Gmbh &Co.KG, Germany
DZIAŁALNOŚĆ
USŁUGOWA
Działalność usługowa
235
I Klinika Psychiatryczna
Do oddziałów stacjonarnych Kliniki:
przyjęto
leczono osób
Oddział Diagnostyczno-Terapeutyczny (ODT1)
403
430
Oddział Diagnostyczny-Terapeutyczny (ODT2)
444
473
Oddział Zapobiegania Nawrotom (OZN)
179
203
Ośrodek Terapii w Środowisku (OTŚ)
92
108
Pracownicy wszystkich oddziałów Kliniki udzielali porad w Poradni Zdrowia
Psychicznego IPiN – liczba tych świadczeń ani ich wartość (poza OTŚ – 1168) nie
została dotąd wyliczona. W OTŚ wykonano ponadto: 135 konsultacji lekarskopsychologicznych, 48 spotkań psychoedukacyjnych dla rodzin.
II Klinika Psychiatryczna
Oddziały II Kliniki Psychiatrycznej wyspecjalizowane są w zakresie rozpoznawania i leczenia zaburzeń afektywnych o ciężkim przebiegu, depresji lekoopornych i depresji w wieku podeszłym. Oddział Psychogeriatryczny specjalizuje
się w zakresie rozpoznawania i leczenia zespołów otępiennych o różnej etiologii.
W Klinice prowadzone są lecznicze metody farmakologiczne, niefarmakologiczne
i psychoterapeutyczne. Diagnostyka, terapia i opieka nad chorymi z zaburzeniami
afektywnymi jest więc prowadzona w sposób całościowy (oddziały pełnodobowe
i dzienny, leczenie ambulatoryjne). Charakterystyczne jest kompleksowe opracowywanie problemów zdrowotnych chorych w wieku podeszłym (zaburzenia
psychiczne, problemy socjalne, stan somatyczny). W 2010 roku w Klinice było
65 łóżek, w tym w Oddziale Chorób Afektywnych 35 łóżek, Oddziale Geriatrycznym 30 łóżek z pododdziałem zaburzeń pamięci typu alzheimerowskiego, w Oddziale Dziennym dla chorych z zaburzeniami afektywnymi 18 miejsc. W 2010
roku leczono w Klinice 613 pacjentów w oddziałach stacjonarnych oraz 98 chorych w oddziale dziennym. Z Kliniką powiązane merytorycznie są dwie poradnie:
dla osób cierpiących na zaburzenia afektywne i Poradnia Zaburzeń Pamięci, dla
chorych z zaburzeniami psychicznymi wieku podeszłego. W poradni zorganizowano 53 sesje wsparcia psychospołecznego, w których uczestniczyło 205 osób.
Udzielono ok. 81 konsultacji psychiatrycznych pacjentom Oddziału Rehabilitacji
Neurologicznej i II Kliniki Neurologicznej.
III Klinika Psychiatryczna
Liczba chorych leczonych w Klinice:
Oddział F5: 433, 2 obserwacje sądowo-psychiatryczne
Oddział F6: 390 chorych
Oddział F9: 241 chorych
Oddział Dzienny: 100 chorych
Razem: 1166 chorych
IV Klinika Psychiatryczna
W Oddziale Psychiatrycznym Całodobowym leczono chorych: 371, wykonano 11 910 osobodni
W Oddziale Psychiatrycznym Dziennym leczono 51 chorych, wykonano
4 875 osobodni.
236
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
W Poradni Zdrowia Psychicznego leczono 1 070 osób, wykonano 4 531 porad, 1 280 sesji terapeutycznych indywidualnych, 334 sesji grupowych, 383 sesji
wsparcia.
W Zespole Leczenia Środowiskowego leczono 124 osób, wykonano 2349
porady.
W Zespole Konsultacyjnym wykonano 3194 konsultacji psychiatrycznych
(w oddziałach szpitalnych: 993, w SOR: 393, w izbie przyjęć: 1808).
Klinika Nerwic
Klinika Nerwic prowadziła leczenie psychoterapeutyczne i farmakoterapeutyczne pacjentów z zaburzeniami nerwicowymi, zaburzeniami osobowości, zaburzeniami odżywiania się dla pacjentów z Warszawy i okolic.
Klinika działała w systemie 2-ch oddziałów dziennych: Oddział I przy ul.
Goplańskiej oraz Oddział II przy ul. Sobieskiego.
Ogółem w obu oddziałach leczono 154 pacjentów.
Oddział Całodobowy był zamknięty z powodu prac budowlanych w IPiN.
W Klubie Byłego pacjenta brało udział 240 byłych pacjentów obu oddziałów.
W ramach działalności ambulatoryjnej pracownicy Kliniki Nerwic udzielili
599 porad i konsultacji.
Staż w Klinice Nerwic odbyło 36 stażystów.
Działalność usługowa w ramach Oddziału Dziennego Kliniki Nerwic:
– leczenie pacjentów psychoterapią indywidualną oraz prowadzenie dokumentacji,
– prowadzenie zajęć psychorysunku i psychodramy, zajęć edukacyjnych,
– diagnozowanie pacjentów testami psychologicznymi- testy inteligencji, testy
zaburzeń organicznych, testy osobowości.
Działalność usługowa w ramach Poradni Leczenie Nerwic:
– prowadzenie terapii indywidualnej,
– diagnozowanie pacjentów.
Klinika Psychiatrii Dzieci i Młodzieży
W 2010 roku w Poradni Młodzieżowej przy Klinice Psychiatrii Dzieci i Młodzieży było przyjętych 84 pacjentów, 16 korzystało z leczenia medycznego. Odbyło się 112 wizyt terapeutycznych, 6 porad kontrolnych, 4 wizyty diagnostyczne.
Ogółem odbyły się 122 konsultacje lekarskie.
Wśród 84 pacjentów – 11 pacjentów oraz 123-ech członków ich rodzin uczestniczyło w sesjach terapii rodzin. W 2010 roku odbyło się 126 sesji rodzinnych.
1 pacjentka odbyła 2 konsultacje psychologiczne.
Klinika dysponuje 28 łóżkami.
Poradnia Dzieci Autystycznych przyjęła 111 pacjentów pierwszorazowych
(diagnoza), udzieliła 771 porad diagnostycznych – konsultacyjnych.
Działalność usługowa
–
–
237
Plan roczny: 14 784 punkty
Realizacja w 2010: 15 964 punkty.
Klinika Psychiatrii Sądowej
W roku 2010 w Klinice Psychiatrii Sądowej przeprowadzono 8 obserwacji sądowo-psychiatrycznych płatnych przez organy wymiaru sprawiedliwości na konto IPiN. Obserwacje były przeprowadzane na bazie łóżkowej innych klinik IPiN
a w skład zespołu biegłych wchodził również lekarz prowadzący z tych klinik.
Każdorazowe wydanie opinii sądowo-psychiatrycznej po obserwacji, było poprzedzone badaniem konferencyjnym i dyskusją nad stadium przypadku.
W Klinice Psychiatrii Sądowej w 2010 roku wydano również 49 opinii kompleksowych kilkudniowych połączonych z diagnostyką obrazową po badaniu ambulatoryjnym 46 opinii sądowo-psychiatrycznych wydanych na podstawie akt.
Każdorazowo po badaniu ambulatoryjnym, IPiN wystawiał organowi zlecającemu fakturę za koszty pośrednie badania z wezwaniem do zapłaty na konto
IPiN.
Klinika Rehabilitacji Psychiatrycznej
a/ ddział Dzienny Rehabilitacji (k: 112) (tel. wew. 762)
Ze stanu w 2009 r. przepisano 27 pacjentów.
Przyjęto w 2010 r.
116 pacjentów.
Wypisano w 2010 r.
115 pacjentów.
Stan na 31.12.2010 r.
28 pacjentów.
b/ Punkt konsultacyjny dla osób poszukujących pracy (tel. wew. 873)
Punkt konsultacyjny jest otwarty dzień w tygodniu – we wtorki przez 2 godziny na terenie Poradni Zdrowia Psychicznego w IPiN. Celem punktu jest aktywizacja chorych w życiu społecznym poprzez pomoc w znalezieniu pracy oraz
porady, wsparcia dla chorych i ich bliskich. Osoby zgłaszające się pytały głównie
o: pomoc w znalezieniu pracy/dodatkowego zarobku, porady dot. dalszego postępowania w trudnych sytuacjach związanych np. z nasileniem się objawów choroby, miejsc do których należy się zgłosić w celu leczenia (Szpitale, PZP, Domy
Środowiskowe, Pomoc Społeczna itp.), pomoc w uzyskaniu orzeczenia o niepełnosprawności. Zgłaszali się również opiekunowie, przyjaciele osób chorych.
c/ Klubokawiarnia „Warsztat” dla Pacjentów IPiN (od września 2007 r.)
(tel. wew. 763)
Prowadzone były następujące grupy zajęciowe:
– terapia i teatr (3 godz./tydz. oddział F10),
– psychorysunek (2 godz./tydz. oddział F2, oddział Olaza),
– drama (2 godz./tydz. oddział F10),
– grupa terapeutyczna (1godz/tyg. – wtorki – pacjenci z farmakoterapii).
W ramach Klubokawiarni „Warsztat” prowadzona była następująca działalność:
– spotkania z poezją, wystawy prac (olejnych, grafik, fotografii, rękodzieła),
– codziennie pomoc psychologiczna (indywidualna, grupowa),
238
–
–
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
próby aktywizowania pacjentów z oddziałów,
porady psychologiczne dla pacjentów PZP, udzielanie wsparcia rodzinom pacjentów IPiN.
d/ Warsztat Terapii Zajęciowej (k: 113) (tel. wew. 521)
Funkcjonowanie Warsztatu Terapii Zajęciowej finansowane jest przez Urząd
Miasta Warszawy: w 90% ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych i w 10% ze środków Urzędu Miasta.
Ze stanu w 2009 r. przepisano 39 uczestników Warsztatu Terapii Zajęciowej.
W 2010 r. wypisano 31 uczestników, w tym:
– 4 osoby podjęły pracę,
– 2 osoby skierowano do Środowiskowego Domu Samopomocy,
– 21 osób z powodu pogorszenia stanu zdrowia trafiło do psychiatrycznych oddziałów,
– 4 osoby wypisano, bo orzeczenie utraciło ważność.
Przyjęto do WTZ 31 uczestników. Stan na 31.12.2010 r.: 39 uczestników.
Centrum Zdrowia Psychicznego
Pacjenci leczeni ogółem w PZP dla dorosłych: 5695, w Poradni dla Dzieci
i Młodzieży: 221
Liczba porad ogółem w PZP dla dorosłych: 29 753, w tym konsultacji 165
oraz liczba porad psychologicznych i psychoterapii w PZP dla dorosłych: 5 507.
Liczba porad ogółem w Poradni dla Dzieci i Młodzieży: 643.
W Poradni dla Dzieci z Autyzmem wykonano 771 porad.
W PZP dla dorosłych prowadzono dwie grupy psychoterapii grupowej.
W ramach działalności Zespołu Podwójnej Diagnozy były prowadzone:
– zajęcia grupowe z psychoedukacji,
– zajęcia grupowe z umiejętności społecznych,
– zajęcia grupowe dotyczące choroby alkoholowej,
– grupa wsparcia psychospołecznego.
Wykonano 3759 pobrań ogółem, w tym 2608 poradnianych i 1151 płatnych.
Wykonano 652 iniekcji.
Zespół Leczenia Domowego I obejmuje rejon Mokotowa.
Liczba pacjentów ogółem – 156. Udzielono 5111 porad, w tym 1006 porady
domowe, 1649 porad lekarskich w tym 202 domowych. Porad psychologicznych
udzielono 1834,w tym 323 domowych. Wizyt pielęgniarskich wykonano 912,
w tym domowych oraz wizyt innych terapeutów 716.
Wykonano 767 iniekcji i 15 pobrania krwi.
Klub byłego pacjenta jest dostępny dla wszystkich byłych pacjentów z całego
rejonu IPiN codziennie – w środy odbywają się spotkania zorganizowane przez
członków klubu „Kontakt”.
Działalność usługowa
239
Grupa wsparcia dla osób do 35 r.ż., które doświadczyły choroby psychicznej
odbywa się w każdy wtorek, prowadzona jest przez dwóch psychologów.
Grupa wsparcia dla rodzin pacjentów prowadzona jest przez psychologów
z obu Zespołów 2 razy w miesiącu.
Seminarium o Psychozie odbywa się raz w miesiącu, biorą w nim udział pacjenci, rodziny oraz profesjonaliści.
Staż odbyło 3 psychologów oraz 1 lekarz.
Zespół Leczenia Domowego II obejmuje rejon Ursynowa i Wilanowa.
Liczba pacjentów ogółem – 241.
Udzielono ogółem 4241 porady, w tym 894 porad domowych, 1820 porad lekarskich, w tym 222 porad domowych. Psychologicznych porad udzielono 1488, w tym
379 domowych. Wykonano 933 wizyt pielęgniarskich, w tym 293 domowych.
Wykonano 489 iniekcji i 69 pobrań krwi.
Jest prowadzona grupa psychoterapeutyczna rodzin pacjentów dwa razy
w miesiącu oraz psychoedukacyjna grupa dla osób z otyłością polekową w każdy
poniedziałek. Raz w miesiącu odbywa się Seminarium o Psychozie, w którym
biorą udział pacjenci, rodziny oraz profesjonaliści.
Staż odbyło 6 lekarzy oraz 5 psychologów.
Zakład Psychologii i Promocji Zdrowia Psychicznego
W Przychodni Przyklinicznej IPiN, dr Irena Jelonkiewicz przeprowadziła
81 sesji psychoterapii indywidualnej, terapii rodzinnej, małżeńskiej w których
uczestniczyło łącznie 158 osób.
Zespół Profilaktyki i Leczenia Uzależnień
F3A: 176 przyjęć, 193 leczonych
OLAZA: 176 przyjęć, 511 leczonych
OTU: –
Oddział całodobowy: 259 przyjęć, 270 leczonych
Oddział dzienny: 138 przyjęć, 149 leczonych
Porady lekarskie ambulatoryjne: 527
Grupa wstępna (ambulatoryjna): 50 spotkań (822 uczestników)
Program Metadonowy: liczba leczonych 100, liczba przyjęć 31
Ośrodek Terapeutyczny „Goplańska”: –
Stan chorych: 727 (537 uzależnionych od alkoholu, w tym przyjętych po raz
pierwszy 261; 190 współuzależnionych, w tym przyjętych po raz pierwszy)
Udzielono: 556 porad terapeutycznych, 469 porad diagnostycznych, 2559
psychoterapii indywidualnych
Przeprowadzono 665 grupowych sesji terapeutycznych dla osób uzależnionych i współuzależnionych.
I Klinika Neurologiczna
Klinika posiada 43 łóżka, w tym 3 łóżka w sali intensywnego nadzoru (OIOM),
6 łóżek
240
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
w pododdziale udarowym i 10 łóżek w pododdziale poudarowym. Chorzy przyjmowani są głównie z rejonu województwa mazowieckiego, a poza tym z całego
kraju (szczególnie trudne przypadki do diagnostyki). Hospitalizowani są również
pacjenci z chorobami objętymi programami naukowymi Kliniki takimi jak:
1. otępienie
2. padaczka
3. choroby naczyniowe mózgu
4. choroby zwyrodnieniowe w tym choroby genetycznie uwarunkowane
5. choroba Creutzfeldta-Jakoba
6. choroba Parkinsona
W 2010 r. przyjęto 1825 chorych tj. 18,6% wszystkich hospitalizacji. Udzielono 4626 konsultacji z tego:
w Izbie Przyjęć IPiN
– 1380
w Poradni Neurologicznej
– 3246
Fizjoterapeuci wykonali 4200 indywidualnych zabiegów kinezyterapeutycznych
II Klinika Neurologiczna
II Klinika Neurologiczna dysponuje 83 łóżkami, w tym 40 na Oddziale Rehabilitacji Neurologicznej.
W 2010 r. w Klinice łącznie hospitalizowano 2074 chorych, z czego w Oddziale Ogólnym i Leczenia Udarów – 1677 oraz 397 w Oddziale Rehabilitacji
Neurologicznej. W Oddziale Dziennym Rehabilitacji hospitalizowano 400 pacjentów. Udzielono 3022 konsultacji specjalistycznych w Poradni Neurologicznej, 309 konsultacji neurologicznych na oddziałach psychiatrycznych oraz 1485
konsultacji w Izbie Przyjęć.
W Pracowni USG Serca i Naczyń wykonano 1204 badań tętnic szyjnych zewnątrzczaszkowych metodą Dopplera, 1732 badania tętnic wewnątrzczaszkowych metodą Dopplera, 2182 badania tętnic domózgowych metodą Duplex, 300 badań tętnic
kończyn dolnych metodą Dopplera, 40 badań żył kończyn dolnych metodą Duplex.
Ponadto wykonano 435 badań echokardiografii serca, w tym 14 metodą przezprzełykową. W pracowni wykonano 730 badań 24-godzinnego monitorowania EKG metodą Holtera oraz 328 badań 24-godzinnego monitorowania ciśnienia tętniczego.
W Pracowni Immunologii wykonano:
– 628 oznaczeń w kierunku obecności prążków oligoklonalnych
– 55 oznaczeń w kierunku obecności przeciwciał IgG przeciw gangliozydom
(wąski profil)
– 20 oznaczeń w kierunku obecności przeciwciał IgM przeciw gangliozydom
(szeroki profil)
– 21 oznaczeń w kierunku obecności przeciwciał IgG przeciw gangliozydom
(szeroki profil)
– 251 oznaczeń w kierunku obecności przeciwciał IgG przeciwneuronalnych
metodą immunofluorescencji
– 190 oznaczeń w kierunku obecności przeciwciał IgG przeciwneuronalnych
(metodą western blot)
Działalność usługowa
–
–
–
–
–
–
241
159 oznaczeń w kieruku obecnosci p.H1069Q w genie ATP7B
105 oznaczeń w kieruku obecnosci c.3402delC w genie ATP7B
105 oznaczeń w kieruku obecnosci p.Q1351X w genie ATP7B
105 oznaczeń w kieruku obecnosci p.T977M w genie ATP7B
105 oznaczeń w kieruku obecnosci p.P1273L w genie ATP7B
105 oznaczeń w kieruku obecnosci p.R778Gw genie ATP7B
Samodzielna Pracownia Badań i Zabiegów Naczyniowych
W pracowni w 2010 roku wykonano 236 badań angiograficznych i zabiegów wewnątrznaczyniowych w obrębie naczyń ośrodkowego układu nerwowego
w tym:
– 63 zabiegi embolizacji wewnątrznaczyniowej tętników mózgu
– 32 zabiegi embolizacji wewnątrznaczyniowej naczyniaków mózgu i rdzenia
kręgowego
– 10 zabiegów trombolizy dotętniczej, trombektomii oraz angioplastyki naczyń
mózgowych ostrym okresie udaru mózgu
– 4 zabiegi stentowania tetnic szyjnych, pozostałe
– 127 procedur to angiografia tętnic mózgu lub rdzenia kręgowego
Klinika Neurochirurgii
Klinika Neurochirurgii dysponuje 19 łóżkami, w tym 3 na sali pooperacyjnej. W 2010 roku do Kliniki przyjęto 1080 pacjentów wykonując 1001 zabiegów
neurochirurgicznych. W ramach tych procedur wykonano 104 implantacje stymulatorów głębokich struktur mózgu tworząc czołowy ośrodek neurochirurgii czynnościowej w Polsce. Profil działalności kliniki poza neurochirurgią czynnościową
stanowi neuroonkologia oraz chirurgia kręgosłupa.
Zakład Neuroradiologii
8400 badań tomografii komputerowej – Tomograf Komputerowy 32 warstwowy:
– badania TK mózgu jednofazowe i z podaniem kontrastu
– badania angio TK tętnic szyjnych i kręgowych
– badania angio TK tętnic wewnątrzczaszkowych
– badanie angio TK żył i zatok żylnych mózgu
– badania angio TK: aorty części piersiowej, części brzusznej, tętnic odchodzących od łuku aorty
– badanie perfuzji mózgu
– badanie twarzoczaszki, oczodołów, piramid kości skroniowej, zatok obocznych
nosa, nosogardła badanie szyi – krtani, węzłów chłonnych, ślinianki, tarczycy,
tkanek miękkich szyi
– badanie klatki piersiowej – ściany klatki piersiowej, miąższu płucnego, HRCT,
śródpiersia,
– badanie jamy brzusznej – wątroby-dynamiczne, trzustki, śledziony, układu moczowego
– badanie miednicy mniejszej – narządu rodnego, gruczołu krokowego, pęcherza
moczowego
242
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
4380 badań rezonansu magnetycznego – nowy (2009) aparat wysokopolowy 1,5T
– badanie mózgu w tym dyfuzja i perfuzja MR
– badanie spektroskopii MR mózgu
– badanie kręgosłupa – odcinka szyjnego, piersiowego oraz lędźwiowego
– badanie angio MR tętnic zewnątrz i wewnątrzczaszkowych
– badanie angio MR żył i zatok żylnych mózgu
– badanie stawu kolanowego
4622 badań rentgenowskich
– badanie RTG kręgosłupa odcinka szyjnego, piersiowego, lędźwiowego oraz
badania czynnościowe
– badanie RTG klatki piersiowej
– badanie RTG przeglądowe jamy brzusznej
– badanie RTG czaszki
– wszystkie rodzaje zdjęć kostnych oraz zatok przynosowych
600 badań USG
– USG narządów jamy brzusznej
– USG tarczycy, węzłów chłonnych i innych narządów szyi
Zakład Genetyki
W 2010 roku wykonano następująca liczbę badań: 3285 badań
Poradnia Genetyczna przyjęła 2470 pacjentów
w tym:
konsultacje + badania: 868
pacjentki prenatalne: 1437 (amniopunkcje: 935, kordocentezy: 258, biopsja
trofoblastu: 244)
pacjenci sama konsultacja: 165
Pracownia Metaboliczna wykonała:
– poziom ceruloplazminy
391
– oznaczanie Cu w surowicy
520
– oznaczanie Zn w surowicy
132
– oznaczanie Cu w moczu
520
– oznaczanie Zn w moczu
95
– próby czynnościowe z 64Cu
10
– poziom alfa fetoproteiny w płynie owodniowym (diagn. prenat.)
32
– izoenzymy acetylocholin esterazy
52
– oznaczanie mukopolisacharydów w moczu
124 pacjentów, 312 oznaczeń
– chromatografia oligosacharydów w moczu
83 pacjentów, 95 oznaczeń
– ilościowe oznaczanie poziomu kwasu sjalowego 4 pacjentów, 4 oznaczenia
– oznaczanie aktywności enzymów lizosomalnych
w płynach ustrojowych i komórkach
580 pacjentów, 1780 oznaczeń
– oznaczanie aktywności enzymów lizosomalnych
w amniocytach (badanie prenatalne)
9 pacjentów, 18 badań
243
Działalność usługowa
–
–
–
–
–
oznaczanie spichrzania wolnego cholesterolu
19 oznaczeń
oznaczanie wydalania sulfatydów
1 oznaczenie
wykrywanie psudodeficytu arylosulfatazy A metodą PCR
3 pacjentów
diagnostyka molekularna FDB
33 pacjentów, 66 badań
identyfikacja genotypu apolipoproteiny E
3 pacjentów
Pracownia Analizy DNA
– izolacja DNA met automatyczną
– zolacja DNA met. fenolową
– izolacja DNA dla Pracowni Metabolicznej
– izolacja RNA met automatyczną
– badania prenatalne w kierunku DMD/BMD
– badania prenatalne w kierunku SMA
– oznaczenie płci płodu element diagnostyki prenatalnej
– weryfikacja diagnozy klinicznej w DMD/BMD
– badanie nosicielstwa mutacji w DMD/BMD
– weryfikacja diagnozy klinicznej w SMA
– badanie nosicielstwa mutacji w SMA
– badanie molekularne w kierunku HD
– badanie molekularne w kierunku SCA
– badanie molekularne w kierunku SCA/HD/INNE
– badanie molekularne w kierunku SBMA
– badanie molekularne w kierunku DM
– badanie molekularne w kierunku FXTAS
– badanie molekularne w kierunku EPM1
– badanie molekularne w kierunku POF
– badanie molekularne w kierunku SPG
– badanie molekularne w kierunku FRAX
Pracownia Cytogenetyki
– oznaczanie kariotypu w amniocytach
– oznaczanie kariotypu w trofoblastach
– oznaczanie kariotypu w limfocytach krwi pępowinowej
– oznaczanie kariotypu w limfocytach krwi obwodowej
– oznaczanie kariotypu w fibroblastach
– badania biochemiczne w fibroblastach
– oznaczanie ciałek Barra
Zakład Neurofizjologii Klinicznej
a) badania diagnostyczne
RODZAJE BADAŃ
Pracownie EEG
– badania EEG rutynowe
– badania EEG snu
– badania EEG 24 godzinne metodą Holtera
1056 próbek
471 próbek
262 próbki
323 próbki
18 badań
9 badań
6 badań
99 badań
124 badań
69 badań
39 badań
315 badań
271 badań
8 badań
22 badania
110 badań
7 badań
21 badań
7 badań
134 badania
15 badań
868 badań
274 badań
291 badań
423 badań
4 badań
26 badań
6 badań
LICZBA BADAŃ
2038
87
16
244
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
– badania EEG przyłóżkowe
– Video EEG
Razem:
15
320
2476
Pracownia EMG
– badania EMG ilościowe 1 mięśnia
– badanie EMG jakościowe 1 mięśnia
– badania przewodnictwa we włóknach ruchowych
– badania przewodnictwa we włóknach czuciowych
– inne procedury EMG
– badania somatosensorycznych potencjałów wywołanych
– badania dermatomalnych potencjałów wywołanych
– badania ruchowych potencjałów wywołanych
– badania progu ruchowej pobudliwości korowej
Razem:
665
1033
2197
2004
665
372
46
116
114
7212
Pracownia Potencjałów Wywołanych:
– badania słuchowych potencjałów wywołanych z pnia mózgu
– badania wzrokowych potencjałów wywołanych
Razem:
Ogółem badań w Zakładzie Neurofizjologii Klinicznej:
b) usługi techniczno-inżynieryjne
Zakres pracy obejmował:
– utrzymanie aparatury w gotowości do badań
– obsługa informatyczna Zakładu
– naprawy aparatury
– przygotowanie elektrod do badań (czyszczenie chlorkowanie,
testowanie)
– naprawy elektrod i przewodów elektrodowych
– adaptacje osprzętu aparaturowego do potrzeb badań
– lokalizacja i usuwanie artefaktów występujących podczas badań
– wykonywanie slajdów i rysunków do prezentacji i publikacji
– adaptacje i modernizacje systemów komputerowych
44
197
241
9929
11
8
4
210
105
5
35
410
2
Zakład Neuropatologii
Wykonano ogółem 55 sekcji mózgów po utrwaleniu w formalinie w tym 6
sekcji z podejrzeniem choroby Creutzfeldta-Jakoba, (CJD). Wykonano w tym
celu 229 bloczków parafinowych, skrojono i zabarwiono metodami histologicznymi 1202 preparaty oraz 66 preparatów immunohistochemicznych.
Wykonano 47 analiz morfologicznych biopsji w tym: biopsji skórno-mięśniowych – 43, biopsji dwunastnicy – 3, nerwu – 1 w diagnostyce neurologicznej.
Wykonano 75 bloczków parafinowych, skrojono i zabarwiono metodami histologicznymi 148 skrawków i 97 metodami immunohostochemicznymi.
245
Działalność usługowa
Zdiagnozowano 146 przypadków neurochirurgicznych, wykonano 265 bloczków parafinowych, skrojono i zabarwiono metodami histologicznymi 380 preparatów oraz 546 metodami immunohistochemicznymi.
Pracownia przygotowała 4 demonstracje makroskopowe oraz 4 mikroskopowe. Prezentowano na nich 15 przypadków. W tym celu wykonano 133 bloczki
parafinowe oraz wykonano 158 barwień histologicznych oraz 61 immunohistochemicznych.
Dodatkowo Pracownia Histologiczna wykonała 135 barwień do diagnostyki cytologicznej. Przeprowadziła materiał pobrany w pracowni Patomorfologii
do 133 bloczków parafinowych oraz skroiła i zabarwiła metodami histologicznymi 310 preparatów. W ramach współpracy (dr T. Mendel) wykonano 6 bloczków
parafinowych i zabarwiono metodami histologicznymi 6 preparatów.
Pracownia Immunohistochemiczna w ramach badań statutowych wykonała
149 preparaty immunohistochemiczne (10 dniowe noworodki szczurze).
Doktoranci wykonali w ramach tematów doktoranckich i zabarwili 102 preparaty metodami immunohistochemicznymi.
Pracownia Mikroskopii Elektronowej dla celów diagnostycznych wykonała 42 biopsje mięśni i 40 skóry, 2 biopsje nerwu, 2 biopsje dwunastnicy oraz
1 przypadek biopsji mózgu, a także 1 przypadek sekcyjny mózgu.
W pracowni wykonano 878 bloczków eponowych, 1318 preparatów półcienkich oraz 1087 ultracienkich. Zeskanowano oraz opracowanie w programie photo-shop 1150 zdjęć ultrastrukturalnych.
Pracownia Morfometrii wykonała dokumentację 750 zdjęć fotograficznych
materiału sekcyjnego.
Opracowano w programie photo-shop 1100 zdjęć do publikacji oraz demonstracji kliniczno-patologicznych i konferencji naukowych.
Wykonano 3 postery na zjazdy naukowe.
Pracownia Patomorfologii wykonała 30 sekcji ogólnych. Pobrano 310 preparatów narządowych.
Zakład Neurochemii
Badanie kliniczne substancji psychoaktywnych u pacjentów klinik Instytutu
Psychiatrii i Neurologii. Wykonano 4629 oznaczeń substancji psychoaktywnych
dla potrzeb Instytutu oraz osób prywatnych spoza Instytutu, w tym:
Opiaty
Amfetaminy
Barbiturany
Benzodiazepiny
Kanabinole
Kokaina
2031
1642
170
200
336
250
246
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Dział Planowania i Dokumentacji Naukowej
W 2010 roku na dzień 31.12.2010 zatrudnionych było 6 osób, w tym w Sekcji
Wydawnictw 1 osoba na pełnym etacie, 1 na 0,5 etatu.
W dziale prowadzono prace:
– zebranie i opracowanie danych do wydania sprawozdania rocznego z działalności IPiN za 2009 r.,
– rozliczenie tematów statutowych z planu naukowego 2009 r.
– przygotowanie oceny punktowej dorobku naukowego pracowników naukowych, Klinik i Zakładów, w tym rozliczenie nagród indywidualnych za publikacje z Impact Factor oraz nagród zakładowych,
– przygotowanie prezentacji sprawozdawczej z działalności naukowej za rok
2009,
– zebranie i opracowanie danych do ankiety jednostki naukowej za miniony rok
dla MNiSW,
– przygotowanie, na podstawie wniosków badawczych, planu naukowego
na rok 2011,
– zebranie, weryfikacja, opracowanie danych, w tym kadrowych i finansowych
do wniosku o przyznanie dotacji na podstawową działalność statutową,
– opracowanie danych do oceny parametrycznej 2005-2009:
a) weryfikacja ankiet jednostki z 5 lat według Rozporządzenia Ministra
Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 25 maja 2010 r. (Dz. U. Nr 93,
poz. 599) we współpracy z Biblioteką Naukową (publikacje), księgowością (umowy krajowe i międzynarodowe),
b) analiza wyników oceny parametrycznej 2005-2009 oraz przygotowanie
prezentacji
c) odwołanie od oceny parametrycznej do MNiSW,
d) przygotowanie prezentacji oceny parametrycznej 2005-2009 po uwzględnieniu zasadnego odwołania,
– przygotowanie danych uzupełniających do wniosku statutowego zmienionego
nowym rozporządzeniem z dnia 5 listopada 2010 r. (Dz. U. Nr 218, poz. 1438);
dotacja bazowa na utrzymanie potencjału badawczego, dotacja na finansowanie działalności polegającej na prowadzeniu badań naukowych lub prac
rozwojowych oraz zadań z nim związanych, służących rozwojowi młodych
naukowców oraz uczestników studiów doktoranckich, dotacja na działalność
związaną z utrzymaniem i poszerzaniem naukowych baz danych,
– opracowanie oferty przetargowej do CMKP na specjalizacyjne kursy neurologiczne,
– opracowywanie ankiet i badań statystyczno-sprawozdawczych, naukowych
na potrzeby jednostek zewnętrznych, jak: OEDC, MNiSW, OPI, Centralna
Komisja ds. Stopni i Tytułów Naukowych,
– przygotowanie dokumentacji do konkursu zamkniętego Kapitał Ludzki Priorytet VIII „Regionalne kadry gospodarki”, Działanie 8.2 „Transfer wiedzy”, Poddziałanie 8.2.1 „Wsparcie dla sfery nauki i przedsiębiorstw- projekty konkursowe”; wniosek „Stypendia naukowe i wspieranie badań doktorantów Instytutu
Psychiatrii i Neurologii’,
Działalność usługowa
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
247
obsługa sekretariatu, organizacja posiedzeń Rady Naukowej,
organizacja posiedzeń Komisji Przewodów Doktorskich,
przeprowadzanie postępowań związanych z uzyskiwaniem stopni i tytułów
naukowych,
przygotowywanie umów stażowych, rejestracja stażystów,
przygotowanie i przeprowadzanie sesji Państwowych Egzaminów Specjalizacyjnych (PES) w zakresie psychiatrii, psychiatrii dzieci i młodzieży oraz psychologii klinicznej, we współpracy z CEM i CMKP (sesja wiosenna i jesienna),
organizacja szkoleń do specjalizacji z psychiatrii i neurologii, we współpracy
z CMKP,
opracowanie zmian i aktualizacja informacji na nowej stronie internetowej
IPiN,
aktualizacja informacji do BIP – u,
monitoring informacji dotyczących konkursów na krajowe i międzynarodowe
projekty badawcze,
przygotowywanie i udostępnianie cotygodniowych informacji komórkom organizacyjnym IPiN (wersja drukowana i internetowa) w zakresie: bieżącej działalności Instytutu, bieżących informacji na temat wydarzeń naukowych z zakresu
medycyny, psychiatrii, neurologii, psychologii i obszarów pokrewnych,
redagowanie informacji z kolegiów,
organizacja i obsługa zebrań naukowych,
opracowanie wydawnicze publikacji książkowych własnych i zleconych,
rozpowszechnianie i promocja wydawnictw w IPiN,
sprzedaż książek i periodyków wydawanych przez IPiN
Sekcja Wydawnictw
Wykaz pozycji wydanych w 2010 roku:
Książki:
1. Beata Tarnacka: Choroba Wilsona w Spektroskopii Rezonansu Magnetycznego
2. Rafał Rola: Zaburzenia oddychania podczas snu (ZOPS) u pacjentów z udarem niedokrwiennym mózgu i zaburzeniami krążenia mózgowego
3. Małgorzata Wiszniewska: Czy istnieją różnice w udarach mózgu pomiędzy
kobietami i mężczyznami?
4. Beata Chintz: Choroba jak inne – o Osobach i do Osób chorujących na schizofrenię. Poradnik dla Osób chorych na schizofrenię i ich rodzin
5. Graham Thornicroft, Michele Tansella: W stronę lepszej psychiatrycznej opieki zdrowotnej
6. Katarzyna Okulicz-Kozaryn, Krzysztof Ostaszewski (red.): Promocja Zdrowia
psychicznego – część II
Kwartalniki:
Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii – 4 zeszyty, 2 reprinty
Postępy Psychiatrii i Neurologii – 4 zeszyty
248
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Dodruki:
Program Profilaktyczny dla dzieci i młodzieży: Program Domowych Detektywów
Książki: Irena Namysłowska: Terapia rodzin
Sprzedaż za rok 2010
Liczba
egzemplarzy
Kwota
27
297
150
3 120
140
3 850
K. Nurowska: Psychiatria – pytania testowe
40
387
A. Podhorecka (red.): Rozwód
22
112
Tytuł/autor książki
F. Stark: Przecież ja nie zwariowałem
D. Hajdukiewicz: Opiniowanie sądowo-psychiatryczne w sprawach
cywilnych
D. Hajdukiewicz: Podstawy prawne w opiniowaniu sądowo-psych.
postępowaniu karnym
M. Załuska: Psychiatria środowiskowa
262
4 216
A. Czernikiewicz: Przewodnik po zaburzeniach językowych
80
1 117
E. Habrat, I. Koszewska: Żyć zaburzeniami nastroju
97
485
A. Indulska (red.): Ocena Jakości
15
228
E. Woydyłło: Wyzdrowieć z uzależnienia
174
2 162
S. Murawiec, C. Żechowski: Od neurobiologii do psychoterapii
299
9 872
E. Woydyłło: Zgoda na siebie
116
606
S. Dąbrowski: Ustawa o ochronie zdrowia psych
52
424
B. Szukalski: Metody analizy środków uzależniających
19
134
P. Świtaj: Doświadczenie piętna
5
1 365
K. Kucharska: Zaburzenie procesów społecznego poznania
17
389
A. Alenem: Schizofrenia. Jej przyczyny i leczenie
76
2 471
WHO: Oczami dzieci
8
176
Leksykon terminów: alkohol i narkotyki
80
613
Leksykon terminów: psych.
71
1 491
Leksykon terminów: międzykulturowe pojęcia
45
565
Z. Majchrzak: Nieletni, młodociani, dorośli zabójcy
35
770
Quarrell: Choroba Huntingtona
30
700
B. Szukalski: Narkotyki
170
4 420
St. Pużyński: Leki przeciwdepresyjne
39
837
R. Stefański: Neurobiologia motywacji
19
289
M. Anczewska: Jak uniknąć objawów wypalenia
102
842
M. Anczewska: Umocnienie nadzieja czy uprzedzenie
25
470
M. Anczewska: Zdrowienie-budowanie własnej narracji
56
708
Ł. Święcicki: Choroba afektywna sezonowa
31
628
A. Antonovsky: Rozwikłanie tajemnicy zdrowia
160
2 880
249
Działalność usługowa
Mogens Schyl: Lit w leczeniu chorób afektywnych
41
348
B. Hintze: Choroba jak inne
190
2 736
Program Zapobiegania Narkomanii: zeszyt nr.7
41
239
R. Rola: Zaburzenia oddychania podczas snu (ZOPS)
10
154
J. Seniów: Proces zdrowienia chorych z afazją poudarową
69
1 541
B. Tarnacka: Choroba Wilsona w Spektroskopii
20
402
M. Wiszniewska: Czy istnieją różnice w udarach niedokrwiennych mózgu
263
10 260
K. Prot: Życie po zagładzie
27
586
I. Namysłowska: Terapia rodzin
201
5 347
I. Kuipers (red.): Praca z rodzinami chorych na schizofrenie
17
153
Okulicz i Ostaszewski (red.); Promocja zdrowia psychicznego
20
475
Program Domowych Detektywów
201
44 322
Program Fantastyczne Możliwości
91
17 725
Ogółem
X
130 912
Sprzedaż periodyków
Postępy Psychiatrii i Neurologii:
Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii:
66 213
39 527
Ogółem sprzedaż:
Książki:
130 912
Periodyki
105 740
=====================
Razem
236 652
Biblioteka Naukowa
W ramach działalności podstawowej Biblioteka gromadziła, opracowywała,
udostępniała oraz przechowywała zbiory. Prowadziła również działalność informacyjną.
Stan zbiorów Biblioteki Naukowej i Biblioteczek Zakładowych w dniu
31 grudnia 2010 wynosił:
wydawnictw zwartych:
28.532 vol.
czasopism:
548 tytułów (305 – zagr.)
zbiorów specjalnych:
312 jedn.
w tym:
227 prac doktorskich
40 CD-ROM
35 kaset video
10 taśm magnetofonowych
W 2010 roku do Biblioteki Naukowej z zakupu i darów wpłynęło:
wydawnictw zwartych:
201 vol.
w tym:
146 książek (zakup – 79 vol.)
55 broszur (dary)
250
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
zbiorów specjalnych:
w tym:
10 jedn.
9 prac doktorskich
Ogółem zakupiono:
79 vol. wydawnictw zwartych:
– 51 vol. wydawnictw pol.
– 28 vol. wydawnictw zagr.
W roku sprawozdawczym z ksiąg inwentarzowych Biblioteki jako pozycje
zdezaktualizowane wykreślono 4 książki i 34 pozycje z rejestru przechodniego.
Z zakupu, prenumeraty, darów i przydziału wpłynęło 89 tytułów czasopism:
prenumerata:
62, w tym pol.-27
dary:
21
przydział:
6
W komputerowym inwentarzu czasopism zarejestrowano 96 vol. (prenumerata: 86 vol.).
W systemie bibliograficzno-bibliometrycznym Expertus, dokumentującym
opublikowany dorobek naukowy pracowników Instytutu, zarejestrowano 949 publikacji z lat 1953-1993 oraz 556 publikacji zgłaszanych na bieżąco (przy tych
pozycjach wprowadzono również wartości współczynnika IF i punktację Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego)
W roku sprawozdawczym czytelnię odwiedziło 975 czytelników. W czytelni
udostępniono:
wydawnictw zwartych:
932 vol.
czasopism:
1176 jedn.
zbiorów specjalnych:
32 jedn.
Liczba zarejestrowanych w komputerowym module wypożyczalni (program
SOWA) czytelników indywidualnych wyniosła: 300
Czytelnikom indywidualnym wypożyczono:
wydawnictw zwartych:
1043 vol.
czasopism:
401 vol.
Pracownikom naukowym IPiN sprowadzono 60 kopii artykułów z bibliotek
krajowych oraz 31 kopii z zagranicznych (przez Bibliotekę Narodową).
Bibliotekom i instytutom naukowym wypożyczono 8 vol. wydawnictw zwartych, wykonano 45 kopii artykułów i wysłano 165 skanów artykułów.
Pracownicy Instytutu mieli możliwość korzystania z 5 pełnotekstowych baz
biomedycznych i 1 z zakresu psychologii: EIFL Project EBSCO, Science Direct,
Proquest Medical Library+Medline with Full Text, PsycArticles i LWW, Springer
oraz z 6 baz bibliograficzno-abstraktowych: Scopus, PsycInfo, „Polskiej Bibliografii Lekarskiej 1979 – 2010”, Embase (do VI’10), ISI Web Knowledge, JCR,
Działalność usługowa
251
a także z serwisu „A to Z” (komputerowego katalogu czasopism elektronicznych,
dostępnych w sieci Instytutu) oraz RefWorks – programu do tworzenia bibliografii załącznikowej oraz przypisów (do VI’10).
W 2010 roku testowano 8 baz pełnotekstowych: Cambridge University Press,
Informa Healthcare, Nature, Oxford University Press, NetLibrary, PsycArticles,
Thieme Medical Publishing, Willey-Blackwell oraz 2 bazy bibliograficzne: PsycInfo, Publishing Opportunities Database oraz bazę DynaMed – narzędzie z zakresu
medycyny opartej na dowodach.
Z baz w Bibliotece skorzystało 290 użytkowników.
Ogółem w Instytucie pobrano pełnych tekstów artykułów: 12510
w tym z bazy Science Direct: 5569, EBSCO: 2385, ProQuest: 1791, LWW:
2004, Springer: 761, z prenumerowanych czasopism zagranicznych w wersji online: 2167, z baz testowanych: 1227
Ponadto w serwisie „A to Z” było 2609 sesji, w bazie SCOPUS: 3317 poszukiwań, w bazie PsycInfo: 1234 (01.09.10) a w Embase: 1691.
Sprawdzono cytowania publikacji pracowników Instytutu w bazie Web of
Science za rok 2010. Liczba cytowań (bez autocytowań) wyniosła 837.
Inne prace jakie wykonano w Bibliotece:
– opracowywano kwartalnie „Informator o Nabytkach Biblioteki Naukowej IPiN”
– wprowadzono do centralnego katalogu GBL dane o czasopismach zagranicznych
– aktualizowano informacje dot. Biblioteki w Internecie i gablocie ogłoszeniowej (hol I p.)
– prowadzono prace porządkowe w magazynie głównym i magazynach archiwalnych
– zorganizowano pokaz szkoleniowy bazy Web of Science
Pracownia Poligrafii
1. Pracownia zrealizowała 1513 zleceń na prace poligraficzne, w tym:
– 305 zleceń na druki wielkonakładowe
– 1208 zleceń na druki niskonakładowe
2. Wykonano 742 297 stron druków:
– 524 480 formatu A4
– 216 817 formatu A3
3. Opraw wykonano:
– z kartonów książkowych – 727
– z kartonów zeszytowych – 244
– bindowanie – 111
– zszyto 5 507 broszur bez opraw
252
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
4. W ciągu roku zużyto:
– 256 ryz papieru A3 III kl. 80g/m2
– 575 ryz papieru A4 III kl. 80g/m2
– 7 ryz papieru kolorowego A4 80g/m2
– 630 arkuszy kartonu A2 160g/m2
– 132 arkuszy A2 200g/m2
Apteka
Finanse: Plan na leki w 2010 roku wynosi – 13 769 023 złotych
Dary: W 2010 roku dary lekowe otrzymano na sumę 1 044 095 złotych
Leki – dary otrzymano z firm:
• Lekam
• Krka
• Adamed
• Celon-Pharma
• Sanofi-Aventis
• Lundbeck
• Pfizer
• Astra Zeneca
• Caritas
Leki z darów wydano dla pacjentów leczonych na oddziałach w Instytucie.
Obsada kadrowa: W aptece zatrudnionych jest 7 osób: 2 farmaceutów, 2
techników farmacji, 1 technik do spraw ekonomicznych, 2 pomoce techniczne.
Działalność: Wydano z apteki leków na ogólną sumę: 13.669.425 złotych,
co obejmuje zarówno leki planowane z budżetu, jak również preparaty pochodzące z darów.
Apteka prowadzi następujące formy działalności:
– Usługową: wykonywanie leków dla potrzeb wszystkich komórek organizacyjnych Instytutu
– Współpraca z Klinikami: badanie nowych leków (II Klinika Neurologiczna, Oddział Rehabilitacji Neurologicznej, Oddział Młodzieżowy)
Działalność społeczna: Technik Jolanta Gańska – kasjer Kasy Pożyczkowej
Instytutu (do czerwca 2010)
Zespół Kontroli Zakażeń Szpitalnych
W roku 2010 Zespół Kontroli Zakażeń Szpitalnych wykonywał następujące
prace wynikające z przydzielonych mu zadań statutowych:
1. Stały nadzór epidemiologiczny w oddziałach Instytutu, a zwłaszcza w:
– Oddz. Neurologii I
– Oddz. Neurologii II
– Oddz. Rehabilitacji Neurologicznej
– Oddział Neurochirurgii
Działalność usługowa
253
Obejmuje:
a. Rutynowe (1x w kwartale) badania czystości środowiskowej w Oddziale Neurochirurgii,
b. Stała wewnętrzna kontrola czystości we wszystkich oddziałach.
W ramach nadzoru epidemiologicznego, w Oddziałach Neurologicznych i Rehabilitacji Neurologicznej, stwierdza się występowanie zakażeń, głównie dróg
moczowych oraz dróg oddechowych. Dotyczy to najczęściej pacjentów cewnikowanych oraz przyjmowanych z innych placówek służby zdrowia.
Najczęściej występujące szczepy alarmowe w zakażeniach dróg moczowych
i oddechowych to: Klebsiella pneumonie w tym 2 przypadki KPC (+), Staphylococcus aureus MRSA, Acinetobacter baumanii, Escherichia coli (ESBL+).
Leczenie pacjentów z zakażeniem szczepami alarmowymi z reguły jest konsultowane z członkiem zespołu ds. kontroli zakażeń szpitalnych – lekarzem oraz
mikrobiologiem.
W ostatnim kwartale 2010 roku zaobserwowano wzrost zakażeń układu pokarmowego w Oddziale Rehabilitacji Neurologicznej i Oddziale Psychogeriatrii.
Pobrano od pacjentów 6 próbek materiału do badania w kierunku Norowirusa –
wynik dodatni, badanie wykonano w laboratorium WSSE W-wa, ul. Żelazna.
W oddziale w czasie trwania epidemii zastosowano:
– wstrzymanie przyjęć nowych pacjentów,
– zakaz odwiedzin,
– kohortowanie chorych,
– reżim sanitarny.
2. Czynna kontrola zakażeń szpitalnych:
Zespół KZS opiera proces czynnej rejestracji zakażeń szpitalnych na współpracy z mikrobiologiem i pielęgniarkami łącznikowymi. Codziennie wyniki badań mikrobiologicznych omawiane są w zespole kontroli zakażeń szpitalnych
i przekazywane pielęgniarkom oddziałowym i łącznikowym. Obecność szczepów
alarmowych jest zgłaszana lekarzom prowadzącym. W roku 2010 ilość zakażeń
szpitalnych obliczona na podstawie kontroli czynnej wynosi w Klinikach Neurologicznych (NI, NII, ORN, NCH) i F4-146 przypadków.
3. Szkolenia związane z zakażeniami szpitalnymi:
– szkolenia stanowiskowe przeprowadzane przez pielęgniarki łącznikowe oraz
nadzór szkoleń stanowiskowych przez członków ZKZS.
– szkolenia związane z wprowadzaniem zweryfikowanych oraz nowych standardów przeprowadzane przez członków ZKZS.
– szkolenie dla pielęgniarek i sanitariuszy I i II Kliniki Neurologicznej, F1: „Zakażenia szpitalne – podstawowe wiadomości”, przeprowadzone przez Marzenę Agnyziak.
– szkolenie dla sanitariuszy/-ek I i II Kliniki Neurologicznej, Oddziału Rehabilitacji Neurologicznej: „Zasady utrzymania czystości w zakładach opieki
medycznej”, przeprowadzone przez Marzenę Agnyziak.
– szkolenie dla personelu I i II Kliniki Neurologicznej, Oddziału Rehabilitacji Neurologicznej: „Środki dezynfekcyjne”, przeprowadzone przez Marzenę Agnyziak.
254
–
–
–
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Opracowanie procedury dotyczącej pielęgnowania wkłucia centralnego.
Opracowanie zaleceń postępowania w przypadku podejrzenia sepsy.
Zgodnie z planem przeprowadzano comiesięczne szkoleniowe spotkania
z pielęgniarkami łącznikowymi.
Tematy spotkań oraz osoby prowadzące wykłady;
• Staphylococcus aureus MRSA – epidemiologia, czynniki ryzyka i eradykacja
nosicielstwa. Prowadzący: Dr A. Zambrowska, Marzena Agnyziak
• Dezynfekcja i sterylizacja. Prowadząca: Elżbieta Kotlarska
• Omówienie środków dezynfekcyjnych oraz preparatów do leczenia ran. Firma Schulke
• Centralne cewniki żylne. Wprowadzenie kart obserwacji wkłucia centralnego.
Prowadzący: Anna Indulska, Marzena Agnyziak
• Pasożyty zewnętrzne. Prowadzący: Dr A. Zambrowska, Marzena Agnyziak
• Leczenie bólu. Prowadzący: Barbara Pałyska
• Zapobieganie zakażeniom związanym z kaniulacją żył obwodowych. Firma
Skamex
• Zwłoki ludzkie, jako zagrożenie epidemiologiczne. Prowadząca: Bożena Borsut
• Sepsa. Prowadzący: Dr A. Zambrowska, Marzena Agnyziak
• Octenilin – preparat do leczenia ran. Firma Schulke
4. Profilaktyka przeciwodleżynowa.
Zgodnie z zaleceniem Krajowego Konsultanta w Dziedzinie Pielęgniarstwa
w sprawie profilaktyki przeciwodleżynowej w Instytucie prowadzona jest ocena
wg skali Nortona (zagrożenie odleżynami) każdego pacjenta leżącego i dokumentowanie leczenia odleżyn.
5. Monitorowanie wkłuć centralnych i obwodowych.
Monitorowaniem objęto wszystkie oddziały kliniczne.
6. Konsultacje mikrobiologiczne i terapeutyczne pacjentów z infekcjami.
Konsultacje powyższe są przeprowadzane na prośbę lekarzy prowadzących
pacjentów, u których stwierdzono zakażenie wieloopornymi szczepami bakterii.
Uczestniczą w nich ze strony zespołu zakażeń szpitalnych lekarz i pielęgniarka
oraz mikrobiolog. Konsultacje dotyczą głównie pacjentów zakażonych szczepami
bakterii, których terapia pociąga za sobą wysokie skutki finansowe lub przypadków nie poddających się leczeniu. Często jest też wspólnie rozstrzygany problem
czy pacjent jest zakażony czy skolonizowany patogenami. Jest to bardzo istotny
problem, bowiem kolonizacji nie leczy się.
7. Monitorowanie antybiotykowrażliwości patogenów w wybranych klinikach Instytutu i jej analiza
Do monitoringu w 2010 r. wybrano 3 oddziały IPIN: I i II Klinikę Neurologiczną oraz Oddział Rehabilitacji Neurologicznej. Dr A. Zambrowska, Marzena
Agnyziak sporządziły analizy, które zostały przekazane kierownikom oddziałów:
Działalność usługowa
255
–
Analiza wrażliwości na wybrane antybiotyki najczęściej izolowanych patogenów w pierwszym półroczu 2010 roku w I Klinice Neurologii IPiN.
– Analiza wrażliwości na wybrane antybiotyki najczęściej izolowanych patogenów w pierwszym półroczu 2010 roku II Klinice Neurologii IPiN.
– Analiza wrażliwości na wybrane antybiotyki najczęściej izolowanych patogenów w pierwszym półroczu 2010 roku w Oddziale Rehabilitacji Neurologicznej IPiN.
Na wniosek Dyrekcji IPiN sporządzono „Analizę porównawczą częstości
występowania drobnoustrojów alarmowych w pierwszych półroczach roku 2009
i 2010 w poszczególnych oddziałach Instytutu Psychiatrii i Neurologii’
Sporządziła: Marzena Agnyziak; weryfikacja: dr A. Zambrowska, mgr A. Indulska
8. Bieżący nadzór nad profilaktyką WZW B i C pacjentów i pracowników.
Każdy przyjmowany pacjent jest badany na obecność antygenu HBs i przeciwciał przeciwko WZW typ C, co zabezpiecza Instytut przed ewentualnymi roszczeniami sądowymi z tytułu zakażenia szpitalnego WZW typu B i C.
Stwierdzono obecność antygenu HBs u 29 pacjentów, co stanowi około 0,29%
ogółu pacjentów.
Przeciwciała przeciw wirusowi HCV stwierdzono u 24 pacjentów, co stanowi
około 0,24% ogółu pacjentów.
Wśród pracowników antygenu HBs oraz przeciwciał anty HCV nie stwierdzono.
9. Bieżący nadzór i konsultacje pracowników, którzy ulegli wypadkowi
w czasie pracy mogącemu skutkować przeniesieniem zakażenia z pacjenta na pracownika.
W okresie sprawozdawczym zgłoszono do ZKZS 11 przypadków ekspozycji
zawodowej w trakcie wykonywania zabiegów medycznych i prac porządkowych.
Najczęstszą przyczyną były zakłucia igłą – 8 przypadków, rzadziej skaleczenie w czasie sprzątania: 1 przypadek, skaleczenie skalpelem: 1 przypadek, przesypywanie odpadów zakaźnych: 1 przypadek. Ekspozycje dotyczyły pielęgniarek:
4 przypadki, sanitariuszy: 4 przypadki, lekarzy: 2 przypadki, technika analityka
medycznego: 1 przypadek.
W związku z ustawą z dnia 5.XII. 2008r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu
zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi: Dz. U. Nr 234, art. 41obowiązek leczenia
poekspozycyjnego lekiem antywirusowym spoczywa na pracodawcy.
Instytut podpisał umowę ze szpitalem zakaźnym na świadczenie konsultacji
lekarskiej pracownikom, u których doszło do ekspozycji zawodowej.
Lek antywirusowy (Combivir) znajduje się w Izbie Przyjęć.
10. Kontrola procesów sterylizacji w Instytucie:
– nadzór nad sterylizacją,
– nadzór nad sterylizacją przy Bloku Operacyjnym,
– nadzór nad prawidłowym przygotowaniem sprzętu medycznego i jego walidacją w:
256
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
• Pracowni Naczyniowej
• Gabinecie; ginekologicznym, okulistycznym
• oddziałach Instytutu.
11. Monitorowanie stanu badań mikrobiologicznych w Instytucie w 2010 r.
Średnia ilość badań mikrobiologicznych przypadających na 1 łóżko w 2010
roku wynosi:
– I Klinika Neurologiczna:
9,3
– II Klinika Neurologiczna:
8,8
– Oddział Rehabilitacji Neurologicznej: 7,2
– Neurochirurgia:
23,7
12. Kontrole wewnętrzne
W ramach obowiązkowej kontroli wg Rozporządzenia Ministra Zdrowia
z dnia 27 maja 2010 w sprawie zakresu, sposobu i częstotliwosci prowadzenia
kontroli wewnętrznej w obszarze realizacji działań zapobiegających szerzeniu
się zakażeń i chorób zakażnych ZKZS w dniach 13.10.2010 – 01.12.2010 przeprowadził kontrolę we wszystkich oddziałach IPiN. Wnioski pokontrolne zostały
przekazane Dyrekcji.
13. Szkolenia i konferencje
Członkowie Zespołu brali udział w następujących sympozjach:
– Warsztaty Naukowo-Szkoleniowe, Warszawa 17 marca 2010r. Organizator;
Stowarzyszenie Higieny Lecznictwa,
– XIII Zjazd Polskiego Stowarzyszenia Pielęgniarek Epidemiologicznych, Wisła
11-13 kwietnia 2010r.,
– VI Forum Rynku Zdrowia, 27-28 października 2010r.,
– Konferencja Szkoleniowa „Akademia Praw Pacjenta”, Warszawa 3-4 grudnia
2010r.,
– II Zimowa Konferencja Naukowo-Szkoleniowa; Stowarzyszenie Higieny Lecznictwa, Warszawa 9 grudnia 2010r.
Szkolenia podyplomowe pielęgniarek (szkolenia zewnętrzne)
– Kurs specjalistyczny z resuscytacji krążeniowo-oddechowej ukończyło 7 pielęgniarek
– Kurs specjalistyczny z interpretacji EKG ukończyło 7 pielęgniarek
– Kurs kwalifikacyjny z pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej terapii ukończyły 2 pielęgniarki
– Kurs kwalifikacyjny z opieki paliatywnej ukończyła 1 pielęgniarka
– Kurs kwalifikacyjny z opieki długoterminowej ukończyła 1 pielęgniarka
– Kurs kwalifikacyjny z pielęgniarstwa operacyjnego ukończyła 1 pielęgniarka
257
Działalność usługowa
Tabela 4. Łóżka i miejsca w klinikach i oddziałach. Stan w dniu 31.12.2010 r.
Klinika, oddział
ODDZIAŁY CAŁODOBOWE a/c/
I Klinika Psychiatryczna
etatowe
rzeczywiste
średni stan
dzienny
chorych
404
478
440,3
łóżka
wykorzystanie
łóżek/miejsc
w%
92,1%
78
95
93,1
98,0%
F-1
25
35
35,1
100,4%
F-2
28
35
34,1
97,5%
F-10
25
25
23,8
95,3%
100,8%
II Klinika Psychiatryczna
55
65
65,5
F-4
25
30
29,9
99,6%
F-7
30
35
35,6
101,8%
75
95
94,2
99,2%
F-5
25
35
34,7
99,2%
F-6
25
35
35,0
99,9%
F-9
25
25
24,5
98,2%
28
31
27,4
88,3%
15
16
15,8
98,8%
III Klinika Psychiatryczna
Zespół Profilaktyki i Leczenia Uzależnień
OLAZA F3B
DETOX
0
0
0,0
0,0%
OTU
13
15
11,6
77,0%
Klinika Nerwic
0
0
0,0
0,0%
Klinika Psychiatrii Sądowej
0
0
0,0
0,0%
Klinika Psychiatrii Dzieci i Młodzieży
22
28
24,1
86,1%
Oddział Farmakoterapii
10
19
19,4
102,0%
I Klinika Neurologiczna
39
43
32,6
75,9%
II Klinika Neurologiczna
38
43
31,5
73,3%
Neurochirurgia
19
19
14,6
77,0%
Oddział Rehabilitacji Neurologicznej
40
40
37,9
94,7%
Oddział Strzyżyna
0
0
0,0
0,0%
ODDZIAŁY DZIENNE b/
-
127
156,5
123,2%
Psychiatryczny I Kl. Psych.
-
18
18,9
105,3%
Psychiatryczny II Kl. Psych.
-
18
17,5
97,1%
Psychiatryczny III Kl. Psych.
-
18
19,9
110,4%
OTU
-
12
9,3
77,3%
Kliniki Rehabilitacji Psychiatrycznej
-
30
27,7
92,4%
Oddział dzienny rehabilitacji neurologicznej
-
17
38,0
223,5%
Oddział Nerwic
IV Klinika Psychiatryczna (Szpital Bielański)
Oddział Dzienny Psychiatryczny Szp.
Bielańskiego
-
14
25,2
180,0%
27
32
32,6
102,0%
-
24
20,5
85,3%
a/ Łóżka
b/ Miejsca
c/ Bez IV Kliniki Psychiatrycznej i Oddziału w Strzyżynie
Oddział Detoksykacyjny: zawieszona działalność
Oddział całodobowy Kliniki Nerwic: zawieszona działalność
Ośrodek Strzyżyna: zawieszona działalność
258
Sprawozdanie z działalności 2010 r.
Tabela 5. Ruch chorych (łącznie z ruchem międzyoddziałowym) według klinik i oddziałów w 2010 r.
Klinika, Oddział
2009
2010
ODDZIAŁY CAŁODOBOWE a/
I Klinika Psychiatryczna
F-1
F-2
F-10
II Klinika Psychiatryczna
F-4
F-7
III Klinika Psychiatryczna
F-5
F-6
F-9
Zespół Profilaktyki i Leczenia
Uzależnień
OLAZA F3B
DETOX
OTU
Klinika Psych. Sądowej
Klinika Nerwic
Klinika Psychiatrii Dzieci i Młodzieży
Oddział Farmakoterapii
I Klinika Neurologiczna
II Klinika Neurologiczna
Neurochirurgia
Oddział Rehabilitacji Neurologicznej
Oddział Strzyżyna
ODDZIAŁY DZIENNE
Psychiatryczny I Kl. Psych.
Psychiatryczny II Kl. Psych.
Psychiatryczny III Kl. Psych.
OTU
Kl. Rehabilitacji Psychiatr.
Oddział Nerwic
ORN Dz.
IV Klinika Psychiatryczna (Szpit.Biel)
Oddz. Dzienny Psychiatryczny
(Szpit.Biel)
Wypisani
Przyjęci na oddział
i przeniesieni
Stan
Zmar- Leczeni wStan
dniu Osobodni
w dniu
z
z
inprzeli
31.12. Leczenia
1.01. ogó- zew- nego ogó- wypi- niełem nątrz oddz. łem sani sieni
540 9854 9739 115 9712 9597 115 155 10394
527
212065
527 9893 9793 100 9793 9693 100 150 10420
477
200318
383 8825 8725 100 8720 8620 100 150
9208
338
160725
80
1026 987
39
1026 991
35
1
1106
79
33974
27
403
394
9
403
393
10
1
430
26
12829
29
444
438
6
442
430
12
0
473
31
12452
24
179
155
24
181
168
13
0
203
22
8693
63
550
544
6
546
542
4
4
613
63
23915
30
280
279
1
276
272
4
4
310
30
10905
33
270
265
5
270
270
0
0
303
33
13010
95
969
920
49
987
931
56
0
1064
77
34397
36
397
389
8
409
375
34
0
433
24
12678
37
353
348
5
359
346
13
0
390
31
12762
22
219
183
36
219
210
9
0
241
22
8957
27
675
674
1
674
674
0
0
702
28
9990
16
495
494
1
495
495
0
0
511
16
5772
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
11
180
180
0
179
179
0
0
191
12
4218
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
18
306
305
1
306
305
1
0
324
18
8804
15
178
176
2
174
172
2
0
193
19
7073
27
1824 1822
2
1774 1774
0
59
1851
18
11905
22
1773 1773
0
1689 1687
2
78
1795
28
11510
0
1173 1173
0
1161 1161
0
7
1173
5
5338
36
351
351
0
383
383
0
1
387
3
13819
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1212
139
39593
94
0
0
108
14
4794
85
0
0
98
13
4420
94
94
0
0
113
19
5029
140
140
0
0
149
9
2347
144 1068 1068
0
1073 1073
16
92
92
0
94
17
81
81
0
85
19
94
94
0
11
138
138
0
27
116
116
0
115
115
0
0
143
28
7016
14
156
156
0
143
143
0
0
170
27
6374
40
391
391
0
402
402
0
0
431
29
9613
32
369
359
10
371
358
13
0
401
30
11910
19
41
41
0
44
44
0
0
60
16
5177
a/ Bez IV Kliniki Psychiatrycznej i oddziału w Strzyżynie
Oddziały dzienne były czynne w 2010r. 233 dni/253 dni
Oddział Detoksykacyjny: zawieszona działalność
Oddział całodobowy Kliniki Nerwic: zawieszona działalność
Ośrodek Strzyżyna: zawieszona działalność

Podobne dokumenty