Untitled
Transkrypt
Untitled
2 PROGRAM2013 Spis Treści | Zwierzęta Gospodarskie Preanalityka4 Czynniki fałszujące wynik badania laboratoryjnego 7 Materiał do badań biochemicznych 8 Sposób przeliczania jednostek 9 Możliwości dostarczania próbek do laboratorium 10 Kontrola jakości 10 Rozliczenia10 PROFILE12 HEMATOLOGIA14 BIOCHEMIA14 ELEKTROLITY I PIERWIASTKI 16 IMMUNOLOGIA17 MIKROBIOLOGIA17 MIKROBIOLOGIA OGÓLNA 17 MIKROBIOLOGIA KIERUNKOWA 18 MOCZ19 ELEKTROLITY I PIERWIASTKI W MOCZU 19 PARAZYTOLOGIA20 HISTOPATOLOGIA20 SEROLOGIA21 BYDŁO21 OWCE / KOZY 23 TRZODA CHLEWNA 24 DIAGNOSTYKA MOLEKULARNA (PCR) 27 PRZEŻUWACZE27 OWCE28 TRZODA CHLEWNA 28 METALE CIĘŻKIE 30 WITAMINY30 INDEKS53 CENNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH WAŻNY OD 01.06.2013 CENNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH Spis Treści | Konie Preanalityka4 Czynniki fałszujące wynik badania laboratoryjnego 7 Materiał do badań biochemicznych 8 Sposób przeliczania jednostek 9 Możliwości dostarczania próbek do laboratorium 10 Kontrola jakości 10 Rozliczenia10 PROFILE32 HEMATOLOGIA33 KOAGULOLOGIA33 BIOCHEMIA 33 ELEKTROLITY I PIERWIASTKI 35 HORMONY36 IMMUNOLOGIA38 MIKROBIOLOGIA38 MIKROBIOLOGIA OGÓLNA 39 MIKROBIOLOGIA KIERUNKOWA 40 MOCZ40 PARAZYTOLOGIA41 PŁYNY USTROJOWE 42 HISTOPATOLOGIA42 SEROLOGIA43 DIAGNOSTYKA MOLEKULARNA CZYNNIKÓW ZAKAŹNYCH (PCR) 44 DIAGNOSTYKA CHORÓB GENETYCZNYCH (PCR) 45 INNE OZNACZENIA Z UŻYCIEM PCR 46 UMASZCZENIE46 INNE BADANIA 47 WITAMINY48 METALE CIĘŻKIE, TOKSYKOLOGIA 49 POZOSTAŁOŚCI LEKÓW 49 DIAGNOSTYKA ALERGII 51 ODCZULANIE52 INDEKS53 CENNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH WAŻNY OD 01.06.2013 3 4 PROGRAM2013 Preanalityka Podstawą miarodajnego i wiarygodnego wyniku badania laboratoryjnego jest prawidłowa preanalityka, na którą składa się odpowiednie przygotowanie pacjenta, pobranie materiału i jego dostarczenie do laboratorium. Ilość materiału Należy mieć na uwadze, że zazwyczaj istnieje minimalna ilość materiału, która ze względów technicznych jest niezbędna do wykonania badania. Pobieranie materiału Aby uzyskać miarodajne wyniki badań, krew do oznaczeń biochemiczno-hematologicznych należy pobierać od pacjenta na czczo. W innym wypadku wyniki takich parametrów jak leukocyty, cholesterol, glukoza, amylaza, AST, ALT, białko całkowite, bilirubina czy trójglicerydy mogą zostać zafałszowane. Podobnie jak spożycie pokarmu, tak intensywny wysiłek może wpłynąć na wynik następujących oznaczeń: CK, LDH, AST, glukoza. Najważniejsze elementy, na które należy zwrócić uwagę podczas pobierania krwi: 1. Stosowanie stazy - zaciśnięcie naczynia powinno trwać krótko i być w miarę możliwości delikatne. Niewłaściwe stosowanie stazy może doprowadzić do hemolizy oraz wpłynąć na parametry dotyczące układu krzepnięcia. 2. Miejsce wkłucia – należy je oczyścić i odkazić, mając jednocześnie na uwadze, że użycie zbyt dużej ilości środka odkażającego może doprowadzić do zanieczyszczenia próbki i np. hemolizy. 3. Objętość krwi pobranej do probówek z antykoagulantem - przekroczenie górnej wskazanej na probówkach granicy może doprowadzić do powstania skrzepów. Z kolei pobór zbyt małej objętości prowadzi do niewystarczającego wymieszania próbki z antykoagulantem i powstawania skrzepów lub do zbytniego rozcieńczenia próbki. 4. Strumień krwi należy kierować do probówki tak, aby krew się nie pieniła, czyli po ściance. Spienienie może powodować hemolizę. 5. Po pobraniu materiału, trzeba: • natychmiast delikatnie wymieszać krew z antykoagulantem przez obracanie probówki, dla uniknięcia powstania skrzepów i mikroskrzepów oraz spienienia • pozostawić krew pobraną na surowicę na 30 – 60 minut w temperaturze pokojowej aż do powstania skrzepu i po tym czasie, jeśli to możliwe próbkę odwirować, a surowicę przenieść do nowej probówki. Do próbki należy dołączyć wypełnione pismo przewodnie, które można znaleźć na naszej stronie internetowej. CENNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH Rodzaje materiału do badania Surowica Jest to najbardziej uniwersalny materiał do większości badań biochemicznych, elektrolitów, serologicznych oraz hormonów. Najczęściej stosuje się probówki z „perełkami” lub z aktywatorami krzepnięcia. Osocze W nielicznych wypadkach, do oznaczeń wymagane jest osocze. W przypadku ACTH jest to osocze krwi pobranej na EDTA. Do oznaczenia kwasu mlekowego używa się osocza krwi pobranej na NaF lub KF. Do parametrów krzepliwości niezbędne jest osocze krwi pobranej na cytrynian (w stosunku 10:1). Krew pobrana na EDTA Jest to materiał szczególnie korzystny do badania hematologicznego. Równie dobrze nadaje się do badań genetycznych. Do innych oznaczeń może być wykorzystywana jedynie w nielicznych przypadkach ze względu na wpływ EDTA na poszczególne parametry, a zwłaszcza elektrolity. Krew pełna Jako materiał również może być wysyłana do laboratorium. Należy jednak mieć na uwadze, że w trakcie jej transportu może dojść do hemolizy, która może spowodować zafałszowanie niektórych parametrów. Mocz Najkorzystniejszy do badania jest mocz pozyskany na drodze cystocentezy. Jest to szczególnie ważne w przypadku badania bakteriologicznego, gdyż w moczu pobieranym ze strumienia może dojść do kontaminacji. Jeśli jednak istnieje tylko taka możliwość pobrania materiału, mocz należy pobrać ze środkowego strumienia po uprzednim umyciu okolicy moczo-płciowej. Kał Jeśli to możliwe należy nadesłać kał niezanieczyszczony, a więc najlepiej pobrany z prostnicy (zwłaszcza badania mikrobiologiczne). Do badań parazytologicznych zaleca się pobranie kału z kilku miejsc lub zbieranie kału z 3 dni. Materiał do badań mikrobiologicznych Materiał do badania mikrobiologicznego należy pobrać we wczesnym etapie choroby, najlepiej przed rozpoczęciem antybiotykoterapii. Pobrany materiał powinien być jak najszybciej przetransportowany do laboratorium, możliwie skrócony czas od pobrania do posiewu, zwiększa szansę wyhodowania szczepów o wysokich wymaganiach (Streptococcus spp., Haemophilus spp., bakterie beztlenowe). Pobieranie materiału na podłoże transportowe pozwala wydłużyć czas dostarczenia do około 2 dni (nie dotyczy to bakterii beztlenowych). Mocz Mocz do badania bakteriologicznego, może zostać pobrany na kilka sposobów: • wolno oddany, ze środkowego strumienia, po dokładnym oczyszczeniu okolicy zewnętrznego ujścia cewki moczowej (pierwsza partia moczu zawiera drobnoustroje kolonizujące końcowy odcinek dróg moczowych); • pobrany przez cewnikowanie, odrzucając pierwszą porcję moczu; • przez cystocentezę (punkcja pęcherza moczowego). Materiał w temperaturze 4°C może być przechowywany przez 2-4 godziny, ponieważ w takich warunkach bakterie zachowują żywotność nie namnażając się. Czas ten można wydłużyć pobierając materiał do specjalnych probówek ze stabilizatorem (kwas borny). Kał Badanie kału należy wykonać przed wprowadzeniem antybiotykoterapii, najlepiej w wczesnym etapie biegunki, kiedy liczba patogenów jest najwyższa. Do analizy należy pobrać wyłącznie świeży kał z domieszką śluzu lub krwi, jeśli są obecne (zaznaczyć na zleceniu obecność nietypowych elementów w kale). Próbkę należy pobrać rano i dostarczyć ją w jałowym pojemniku tego samego dnia. Jeżeli transport materiału do laboratorium jest zbyt długi, grudkę kału należy umieścić w podłożu transportowym. Wymazy Skórę przed pobraniem wymazu należy ogolić i oczyścić jałową solą fizjologiczną, przy suchych zmianach oraz w przypadku zmian na błonach śluzowych, wymazówkę należy zwilżyć jałowym roztworem fizjologicznym. Częstym błędem przedlaboratoryjnym jest pobieranie wymazu ze skóry i umieszczanie w podłożu transportowym sierści okrywającej zmianę skórną. 5 6 PROGRAM2013 Wydzielinę z worka spojówkowego należy pobrać na wymazówkę z podłożem transportowym najszybciej w ciągu 4 godzin po płukaniu lub podaniu środków przeciwbakteryjnych. Materiał należy przechowywać w temperaturze pokojowej (nie wolno przechowywać w lodówce). W przypadku wydzielin ropnych sposób pobrania uzależniony jest od lokalizacji oraz ilości wydzieliny. W zmianach powierzchownych gdy ropy jest dużo, należy po uprzednim przemyciu jałową solą fizjologiczną, strzykawką pobrać wydzielinę do jałowego pojemnika. W obecności skąpej wydzieliny, zaleca się pobranie dwóch wymazów, do posiewu na podłoża hodowlane oraz na suchą wymazówkę do wykonania preparatu bezpośredniego. W przypadku zmian głębokich należy wykonać badanie w kierunku zarówno bakterii tlenowych jak i beztlenowych. Materiał do badania w kierunku bakterii beztlenowych należy pobrać na wymazówkę z podłożem z węglem i jak najszybciej dostarczyć do laboratorium, nie wolno umieszczać go w lodówce ponieważ niska temperatura sprzyja absorpcji tlenu, który jest toksyczny w stosunku do beztlenowców. Badania w kierunku bakterii beztlenowych (z wyjątkiem ważnych wskazań) nie powinny być rutynowo wykonywane w przypadku próbek kału, moczu, wydzielin z narządów płciowych. Materiał do badań mykologicznych Materiał do badań mykologicznych powinien zostać pobrany przed zastosowaniem terapii przeciwgrzybiczej, bądź po upływie co najmniej 4 tygodni od momentu podania leków. Wymazówki Pobieranie wymazów wskazane jest wyłącznie w przypadku badania w kierunku grzybów drożdżopodobnych z materiałów pochodzących z kanału słuchowego, gardzieli, pochwy oraz szyjki macicy. Wymazówki w podłożu transportowym, ze względu na ryzyko iż próbka nie zostanie odzyskana z podłoża, nie nadają się do badania w kierunku dermatofitów. Włosy Jeśli są materiałem do badania w kierunku dermatofitów należy je pobrać z obrzeża chorobowo zmienionych miejsc. Materiał przenosi się do plastikowych pojemników, woreczków lub folii (np. spożywczej). Zeskrobiny skóry Aby zbadać je na obecność dermatofitów wystarczy pobrać je powierzchniowo po wcześniejszym odkażeniu miejsca. Materiał do badań histopatologicznych Zlecając wykonanie badania histopatologicznego należy podać dokładne dane z wywiadu, dotyczące rodzaju zmiany, lokalizacji oraz czasu trwania procesu. Wycinki narządów Materiał po pobraniu należy umieścić w roztworze 4 – 10 % formaliny. W razie potrzeby należy kilkukrotnie wymienić formalinę (zwłaszcza gdy wycinek jest silne ukrwiony). Optymalna proporcja objętości formaliny wynosi 10-cio krotność wielkości wycinka. 4% roztwór formaliny można przygotować przez zmieszanie 1 części objętościowych formaldehydu (36%) z 9 częściami wody (może być woda bieżąca). Alternatywnie w razie braku formaliny wycinki można utrwalić w 70% roztworze etanolu (poza wycinkami skóry); należy jednak mieć na uwadze, że taki wycinek będzie bardziej kruchy. Podczas mrozów należy dodać 10% alkoholu w celu ograniczenia artefaktów mrożeniowych. UWAGA: LABORATORIUM NIE PRZYJMUJE CAŁYCH ZWŁOK DO BADANIA SEKCYJNEGO. Wycinki skóry Utrwalanie: jak wyżej. Należy pobrać 3-5 wycinków o średnicy min. 5 mm (najlepiej do tego nadają się jednorazowe sztance biopsyjne). Skóra nie może być myta ani dezynfekowana. W zmianach wieloogniskowych lub o dużej powierzchni materiał zaleca się pobrać z kilku miejsc. Należy również podać informacje o lokalizacji, czasie trwania procesu oraz leczeniu. Materiał do badań cytologicznych Bioptaty Do biopsji najlepiej nadają się igły o grubości 21-25 G. Materiał należy pobrać z różnych lokalizacji omijając zmiany torbielowate oraz nekrotyczne. Pobrany materiał przenieść na szkiełko podstawowe, a następnie przyłożyć drugie szkiełko podstawowe i pozwolić na rozprowadzenie się materiały pomiędzy szkiełkami. W kolejnym kroku wykonujemy rozmaz przesuwając szkiełka względem siebie. Utrwalanie następuje przez suszenie na powietrzu. Należy przygotować kilka (3-6) preparatów. CENNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH Preparat odciskowy Szkiełko podstawowe przykłada się bezpośrednio do zmiany. Jeśli występują strupy, należy je oderwać przed wykonaniem odcisku. Po pobraniu preparat wysuszyć na powietrzu. Wymazy Wymazy do badań cytologicznych stosuje się w badaniu materiału z przetok czy też z pochwy. W sytuacji, kiedy miejsce pobrania jest suche należy zwilżyć wacik wymazówki roztworem soli fizjologicznej. Po pobraniu wymazówkę rolujemy na szkiełku podstawowym i suszymy na powietrzu. Czynniki fałszujące wynik badania laboratoryjnego Różne czynniki, najczęściej spowodowane błędami preanalityczymi, wpływają na wynik badania laboratoryjnego. Dlatego w sytuacji, kiedy nie da się ich uniknąć należy je mieć na uwadze interpretując wynik badania. Hemoliza Przejawia się podbarwioną na czerwono surowicą (wzgl. osoczem), a spowodowana jest uwolnieniem hemoglobiny z erytrocytów. Przyczyny: • • • hemoliza intra vitam (anemia hemolityczna), niewłaściwa technika pobierania krwi: zbyt silne zakładanie stazy, aspirowanie, mieszanie powodujące spienianie się, postępowanie po pobraniu krwi: zbyt późne odwirowanie krwi, zamrożenie, przegrzanie, za duża prędkość wirówki, wstrząsy podczas transportu. Hemoliza wpływa na szereg parametrów, w tym na: K, Mg, PO4, Fe, CK, LDH, AST (GOT), ALT (GPT), AP, bilirubina, fruktozamina. Lipemia Jest to mętne do mlecznego podbarwienie surowicy spowodowane nagromadzeniem mikroskopijnych kropli tłuszczu. Przyczyny: zaburzenia metabolizmu tłuszczów, cukrzyca, ostre zapalenie trzustki, Cushing, bogato tłuszczowa dieta Aby odróżnić fizjologiczną lipemię po karmieniu od lipemii patologicznej, należy przestrzegać pobierania krwi na czczo. Bilirubinemia/żółtaczka Żółtawe podbarwienie próbki spowodowane wzrostem zawartości barwników żółciowych w surowicy. Przyczyny: • schorzenia wątroby • fizjologiczne u koni Nie jest powodowana przez błędy w pobieraniu materiału. Glikoliza Rozkład glukozy i związany z tym wzrost poziomu kwasu mlekowego w próbce zawierającej erytrocyty. Można tego uniknąć przez pobranie materiału do odpowiedniej probówki (z NaF) lub przez szybkie odwirowanie i odciągnięcie surowicy. 7 8 PROGRAM2013 Materiał do badań biochemicznych Oznaczenie Osocze Surowica heparynowe EDTA cytrynianowe NaF, KF Enzymy ALT (GPT) + + + - - α-amylaza + + + - - Amylaza trzustkowa + + + - - AP + + - - - AST (GOT) + + + - - Cholinoesteraza + + + - - CK + + + - - GLDH + + + - - γ-GT + + + - - α-HBDH + + +/- - - LDH + + + - - Lipaza + - - - - Substraty Białko całkowite + + + - - Albuminy + + - - - Bilirubina + + + - - Cholesterol + + + - - Trójglicerydy + + + - - Glukoza - + + - + + Mocznik + + + + Kreatynina + + - - - Kwas mlekowy - - - - + Fruktozamina + + + - - β-hydroksyma + + + - - Kwas moczowy + + - - - Wolne kwasy tłuszczowe + - + + - Amoniak - - + - - Elektrolity Wapń + + - - - Żelazo + + - - - Magnez + + - - - Sód + + -/+ - - Fosfor nieorganiczny + + - - - Miedź + - - - - Cynk + - - - - Chlorki + + - - - CENNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH Sposób przeliczania jednostek Jednostka Konwencjonalna Przelicznik Jednostka układu SI Chlorki mg/dl 0,2821 mmol/l Cynk mg/l 15,3 μmol/l Fosfor nieorganiczny mg/dl 0,3229 mmol/l Magnez mg/dl 0,4113 mmol/l Miedź μg/dl 0,1574 μmol/l Potas mg/dl 0,2557 mmol/l Selen μg/l 0,0127 μmol/l Sód mg/dl 0,435 mmol/l Wapń mg/dl 0,2495 mmol/l Żelazo μg/dl 0,1791 μmol/l μmol/l Parametr Elektrolity i pierwiastki śladowe Substraty Amoniak μg/dl 0,554 Białko całkowite g/dl 10 g/l Bilirubina mg/dl 17,104 μmol/l BUN mg/dl 0,357 mmol/l Cholesterol mg/dl 0,0259 mmol/l Glukoza mg/dl 0,0555 mmol/l Karoten μg/l 0,00186 μmol/l Kreatynina mg/dl 88,402 μmol/l mmol/l Kwas mlekowy mg/dl 0,111 Kwas moczowy mg/dl 59,485 μmol/l Mocznik mg/dl 0,1665 mmol/l Trójglicerydy mg/dl 0,0114 mmol/l nmol/l Hormony Całkowita T3 ng/ml 1,54 Całkowita T4 μg/dl 12,87 nmol/l Estradiol pg/ml 3,671 pmol/l Kortyzol μg/dl 0,0276 μmol/l Progesteron ng/ml 3,18 nmol/l Testosteron ng/ml 3,467 nmol/l Wolna T4 ng/dl 12,87 pmol/l Wartość w jednostkach konwencjonalnych x przelicznik = wartość w jednostkach układu SI Mocznik (mg/dl) 0,46 BUN (mg/dl) Mocznik (mmol/l) 2,8 BUN (mg/dl) 9 10 PROGRAM2013 Możliwości dostarczania próbek do laboratorium Wysyłając materiał do badań należy zadbać o właściwe jego zabezpieczenie, tak aby nie uległ zniszczeniu w trakcie transportu. Próbki muszą być owinięte w materiał chłonny (np. gaza), a następnie umieszczone w opakowaniu zbiorczym (np. kartonik). Kurier TNT – teren całego kraju Wystarczy do nas zadzwonić i zlecić odbiór próbek – zajmiemy się zamówieniem kuriera. Koszt przesyłki to 10 zł (za paczkę do 0,5 kg). Poza mówieniu kuriera otrzymają Państwo od nas meilem list przewozowy, który należy wydrukować, podpisać i dołączyć do przesyłki. Prosimy wziąć pod uwagę, że przesyłki są zbierane o różnej porze w zależności od lokalizacji, zatem sugerujemy zamówienie kuriera z jednodniowym wyprzedzeniem. Poczta – teren całego kraju Próbki można wysłać listem priorytetowym. Przesyłki nadane do godziny 15 w zdecydowanej większości docierają do nas już następnego dnia. Kurier lokalny – z rejonu miast, w których znajdują się laboratoria W sprawie szczegółów skontaktuj się z wybranym laboratorium. Dla Klientów firm Bayleg i Kolme Odbiór próbek do badania przez kierowców wybranych hurtowni i ich dostarczenie tego samego lub następnego dnia do laboratorium. Kontrola jakości W celu zapewnienia najwyższej jakości usług laboratoryjnych, na każdym analizatorze przeprowadzana jest codzienna kontrola dokładności i odtwarzalności wykonywanych badań. Oprócz tego prowadzona jest kontrola zewnątrzlaboratoryjna w ramach Krajowego Programu Kontroli Jakości prowadzonego przez Centralny Ośrodek Badań Jakości w Diagnostyce Laboratoryjnej z siedzibą w Łodzi. Rozliczenia Ceny podane w ofercie dotyczą tylko lekarzy weterynarii. Wszystkie podane ceny są cenami brutto (8% VAT.) Rozliczenie (w postaci faktury VAT) następuje w ostatnim dniu miesiąca i obejmuje wszystkie badania wykonane w danym miesiącu. CENNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH 11 12 PROGRAM2013 Profile PROFILE Monitoring metaboliczny w stadzie krów mlecznych 7 - 10 DNI Materiał: surowica 2 ml, krew EDTA 1-2 ml 14 x albuminy, ALT, AST, białko całkowite, fosfor nieorganiczny, γ-GT, magnez, mocznik, wapń + wolne kwasy tłuszczowe (NEFA), kw. β-hydroksymasłowy (BHB) (tylko u krów po porodzie) + fibrynogen, haptoglobina Wskazania do wykonania badań laboratoryjnych: • okresowe badanie (np. kwartalnie) zdrowych zwierząt w celu monitorowania prawidłowego przebiegu procesów metabolicznych wraz z możliwością wczesnego wykrycia ewentualnych subklinicznych zaburzeń, • kontrola w sytuacjach zagrożenia homeostazy – np. przy zmianie paszy, sposobu utrzymania, • badanie przy pojawieniu się problemów zdrowotnych, czy spadku wydajności. Monitoring metaboliczny w stadzie krów mlecznych pozwala ocenić jak duże jest zagrożenie stada w aspekcie stanów zapalnych, negatywnego bilansu energii po porodzie, które jak już wielokrotnie udowodniono zwiększa ryzyko pojawienia się po porodzie zatrzymania łożyska, ketozy, przemieszczenia trawieńca, zapalenia macicy. Monitoring metaboliczny w stadzie krów mlecznych pozwala ocenić czy stado faktycznie prowadzone jest w sposób prawidłowy. Należy mieć na uwadze, że ocena dotyczy okresu przejściowego. Monitoring metaboliczny w stadzie krów mlecznych wykonywany przez Vetlab obejmuje: • oznaczenie najważniejszych parametrów biochemicznych oraz białek ostrej fazy u krów w okresie przejściowym (co najmniej 7 krów przed porodem + 7 krów po porodzie; w większych stadach sugerujemy zwiększenie grup do 10 sztuk), • komentarz specjalistów do każdego parametru. Termin pobrania krwi: • od 7 krów przed porodem między 14 a 2 dniem przed planowanym terminem, • od 7 krów po porodzie między 3 a 14 dniem laktacji. Badanie przesiewowe przeżuwacze 1 - 2 DNI Materiał: surowica 3 ml białko całkowite, chlorki, CK, fosfor nieorganiczny, GLDH, glukoza, γ-GT, kw. β-hydroksymasłowy (BHB), magnez, mocznik, potas, sód, wapń, wolne kwasy tłuszczowe (NEFA) Badanie przesiewowe duże przeżuwacze 3 - 7 dni Materiał: surowica 5 ml białko całkowite, chlorki, CK, fosfor nieorganiczny, GLDH, glukoza, γ-GT, kreatynina, kw. β-hydroksymasłowy (BHB), magnez, mocznik, potas, sód, wapń, wolne kwasy tłuszczowe (NEFA) + mangan, miedź, selen Badanie przesiewowe świnie dziennie Materiał: surowica 3 ml albuminy, ALT, α-amylaza, AP, AST, białko całkowite, bilirubina całkowita, chlorki, CK, fosfor nieorganiczny, GLDH, glukoza, γ-GT, kreatynina, magnez, mocznik, potas, sód, wapń, żelazo Badanie przesiewowe duże świnie Materiał: surowica 5 ml albuminy, ALT, α-amylaza, AP, AST, białko całkowite, bilirubina całkowita, chlorki, CK, fosfor nieorganiczny, GLDH, glukoza, γ-GT, kreatynina, magnez, mocznik, potas, sód, wapń, żelazo + biotyna, cynk, miedź, selen 3 - 7 dni CENNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH 3 - 7 dni Materiał: surowica 5 ml chlorki, fosfor nieorganiczny, magnez, potas, sód, wapń + mangan, miedź, selen Jonogram DZIENNIE Materiał: surowica 0,5 ml chlorki, potas, sód Jonogram poszerzony DZIENNIE Materiał: surowica 0,5 ml chlorki, fosfor organiczny, magnez, potas, sód, wapń Profil nerkowy DZIENNIE Materiał: surowica 1 ml białko całkowite, fosfor nieorganiczny, glukoza, kreatynina, mocznik, potas, sód, wapń Profil wątrobowy DZIENNIE Materiał: surowica 1 ml albuminy, AP, AST, białko całkowite, bilirubina bezpośrednia, bilirubina całkowita, GLDH, γ-GT, mocznik Profil metaboliczny 1 - 2 dni Materiał: surowica 1 ml bilirubina bezpośrednia, bilirubina całkowita, kw. β-hydroksymasłowy (BHB), wolne kwasy tłuszczowe (NEFA) Profil metaboliczny duży 1 - 2 dni Materiał: surowica 3 ml AST, białko całkowite, bilirubina bezpośrednia, bilirubina całkowita, cholesterol, CK, fosfor nieorganiczny, GLDH, glukoza, γ-GT, kw. β-hydroksymasłowy (BHB), magnez, mocznik, wapń, wolne kwasy tłuszczowe (NEFA) Profil rozrodczy 3 - 7 dni Materiał: surowica 3 ml AST, białko całkowite, CK, fosfor nieorganiczny, GLDH, glukoza, γ-GT, kw. β-hydroksymasłowy (BHB), magnez, mocznik, potas, sód, wapń + β-karoten + mangan, miedź, selen Zaleganie krów Materiał: surowica 3 ml AST, białko całkowite, CK, fosfor nieorganiczny, glukoza, γ-GT, magnez, mocznik, wapń DZIENNIE Profile Elektrolity / pierwiastki śladowe 13 14 PROGRAM2013 HEMATOLOGIA HEMATOLOGIA Hematokryt DZIENNIE Materiał: krew EDTA 1 ml BIOCHEMIA Morfologia (oznaczenie maszynowe) dziennie Materiał: krew EDTA 1 ml liczba leukocytów, leukogram, liczba erytrocytów, hemoglobina, hematokryt, MCV, MCH, MCHC, płytki krwi Rozmaz (leukogram manualny) 1 - 2 dni Materiał: krew EDTA 1 ml pałeczkowate i segmentowane postacie neutrofili + ocena stanu morfologicznego komórek krwi BIOCHEMIA Albuminy DZIENNIE Materiał: surowica 0,5 ml α-Amylaza DZIENNIE Materiał: surowica 0,5 ml ALT (GPT) DZIENNIE Materiał: surowica 0,5 ml AP – fosfataza alkaliczna DZIENNIE Materiał: surowica 0,5 ml AST (GOT) DZIENNIE Materiał: surowica 0,5 ml Białko całkowite DZIENNIE Materiał: surowica 0,5 ml Bilirubina bezpośrednia DZIENNIE Materiał: surowica 0,5 ml, wrażliwa na światło Bilirubina całkowita Materiał: surowica 0,5 ml, wrażliwa na światło DZIENNIE CENNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH DZIENNIE Materiał: surowica 0,5 ml CK – kinaza kreatynowa DZIENNIE Materiał: surowica 0,5 ml GLDH DZIENNIE Materiał: surowica 0,5 ml Glukoza DZIENNIE Materiał: osocze NaF 0,5 ml γ-GT DZIENNIE Materiał: surowica 0,5 ml Kreatynina DZIENNIE Materiał: surowica 0,5 ml Kwas β-hydroksymasłowy (BHB) 1 - 2 dni Materiał: surowica 0,5 ml Kwas moczowy DZIENNIE Materiał: surowica 0,5 ml Kwasy żółciowe DZIENNIE Materiał: surowica 0,5 ml LDH DZIENNIE Materiał: surowica 0,5 ml Mocznik DZIENNIE Materiał: surowica 0,5 ml Trójglicerydy DZIENNIE Materiał: surowica 0,5 ml Wolne kwasy tłuszczowe (WKT, NEFA) Materiał: surowica 0,5 ml 1 - 2 dni BIOCHEMIA Cholesterol 15 16 PROGRAM2013 ELEKTROLITY I PIERWIASTKI ELEKTROLITY I PIERWIASTKI DZIENNIE Chlorki Materiał: surowica 0,5 ml 1 - 2 DNI Cynk Materiał: surowica 0,5 ml DZIENNIE Fosfor nieorganiczny Materiał: surowica 0,5 ml DZIENNIE Magnez Materiał: surowica 0,5 ml 3 - 7 dni Mangan Materiał: surowica 0,5 ml 1 - 2 DNI Miedź Materiał: surowica 0,5 ml DZIENNIE Potas Materiał: surowica 0,5 ml 3 - 7 dni Selen Materiał: surowica 0,5 ml DZIENNIE Sód Materiał: surowica 0,5 ml DZIENNIE Wapń Materiał: surowica 0,5 ml DZIENNIE Żelazo Materiał: surowica 0,5 ml oraz Elektrolity i pierwiastki w moczu patrz strona 19 CENNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH CRP (białko C reaktywne) 3 - 7 dni Materiał: surowica 0,5 ml 3 - 7 dni Materiał: surowica 0,5 ml Fibrynogen dziennie Materiał: krew EDTA 1 ml lub osocze cytrynianowe (1:9) 1 ml Haptoglobina 3 - 7 dni Materiał: surowica 0,5 ml Poziom odporności posiarowej u cieląt dziennie Materiał: surowica 0,5 ml Materiał należy pobrać 24-48 h po urodzeniu. MIKROBIOLOGIA MIKROBIOLOGIA OGÓLNA Autoszczepionka bakteryjna 7 - 10 dni Materiał: wymaz Badanie wymazu (bakterie tlenowe) + antybiogram + przygotowanie autoszczepionki. Wycena na podstawie ilości dawek oraz rodzaju szczepu. Autoszczepionka wirusowa sztuka - 3 dawki Materiał: brodawki umieszczone w roztworze soli fizjologicznej. Do przygotowania autoszczepionki potrzeba 2-3 g tkanki na 1 zwierzę. W przypadku kiedy problem dotyczy większej liczby sztuk w stadzie materiał do przygotowania autoszczepionki można pobrać od kilku sztuk (nie trzeba pobierać od wszystkich chorych osobników). Przed zleceniem wykonania autoszczepionki prosimy o kontakt telefoniczny w celu ustalenia szczegółów oraz dokładnej wyceny. Bakterie beztlenowe 3 - 7 dni Materiał: wymaz Badanie mikrobiologiczne mleka + antybiogram Materiał: mleko 5 ml bakterie tlenowe + grzyby drożdżopodobne 3 - 7 dni MIKROBIOLOGIA Elektroforeza białek IMMUNOLOGIA IMMUNOLOGIA 17 18 PROGRAM2013 MIKROBIOLOGIA Badanie mikrobiologiczne narządów + antybiogram 3 - 7 dni Materiał: wymazy z narządów bakterie tlenowe i beztlenowe, grzyby drożdżopodobne; wykrycie i izolacja szczepów oraz antybiogram Ze względu na ryzyko powstania zanieczyszczenia zaleca się pobranie wymazów (podłoże z dodatkiem węgla) zamiast wysyłania narządów. Cena dotyczy badania narządów od 1 zwierzęcia. Badanie mikrobiologiczne kału + antybiogram 3 - 7 dni Materiał: kał bakteriologia i mykologia, wykrycie i izolacja szczepów patogennych: Salmonella spp., Campylobacter spp., E. coli EPEC, grzyby drożdżopodobne W przypadku wyniku dodatniego w kierunku Salmonella spp. czas badania może się wydłużyć ze względu na dodatkowe oznaczenie serotypu Badanie w kierunku dermatofitów 21 dni Materiał: włosy, naskórek W przypadku grzybic materiał do badań stanowią: • zeskrobiny z brzegów ran, • fragment rogu racicowego, • zeskrobiny skóry z okolicy zmienionych włosów, • włosy wraz z cebulkami. Wstępny wynik wydawany jest po 10 dniach. Całkowity czas trwania hodowli, po którym wydawany jest wynik ostateczny, wynosi 21 dni. Badanie wymazu (bakterie tlenowe) + antybiogram 3 - 7 dni Materiał: wymaz (w przypadku braku wzrostu drobnoustrojów lub wzrostu flory saprofitycznej cena badania obniżana jest o 10 zł) Badanie wymazu 3 - 7 dni (bakterie tlenowe + grzyby drożdżopodobne) + antybiogram Materiał: wymaz (grzyby drożdżopodobne identyfikowane w badaniu hodowlanym oraz w bezpośrednim preparacie mikroskopowym) (w przypadku braku wzrostu drobnoustrojów lub wzrostu flory saprofitycznej cena badania obniżana jest o 10 zł) Grzyby drożdżopodobne 3 - 7 dni Materiał: wymaz, mleko MIKROBIOLOGIA KIERUNKOWA Actinomyces spp. 3 - 4 tygodnie Materiał: wymaz, wydzielina, ropa, treść z przetoki Campylobacter spp. 3 - 7 dni Materiał: kał Clostridium difficile toksyna A + B (ELISA) Materiał: kał 3 - 7 dni CENNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH 3 - 7 dni Materiał: kał Nokardia spp. 14 -21 dni MIKROBIOLOGIA Clostridium perfringens – enterotoksyna (ELISA) 19 Materiał: wymaz, wydzielina, punktat, mleko 3 - 7 dni Materiał: kał Escherichia coli – oznaczanie czynników wirulencji (PCR) 7 - 10 dni Materiał: wyizolowany szczep bakteryjny Salmonella spp. 3 - 7 dni Materiał: kał W przypadku wyniku dodatniego czas badania może się wydłużyć ze względu na dodatkowe oznaczenie serotypu. Yersinia spp. 3 - 7 dni Materiał: kał MOCZ Badanie podstawowe DZIENNIE Materiał: mocz 5 ml pH, białko, glukoza, erytrocyty, leukocyty, ketony, bilirubina, urobilinogen, ciężar właściwy ELEKTROLITY I PIERWIASTKI W MOCZU Chlorki 3 - 7 dni Materiał: mocz 1 ml Fosfor nieorganiczny DZIENNIE Materiał: mocz 1 ml Magnez 3 - 7 dni Materiał: mocz 1 ml Potas Materiał: mocz 1 ml DZIENNIE MOCZ Escherichia coli – szczepy enetropatogene /EPEC/ 20 PROGRAM2013 PARAZYTOLOGIA Sód DZIENNIE Materiał: mocz 1 ml Wapń DZIENNIE Materiał: mocz 1 ml HISTOPATOLOGIA PARAZYTOLOGIA Cryptosporidium spp. – antygen (IC) DZIENNIE Materiał: kał Ektopasożyty DZIENNIE Materiał: zeskrobiny Flotacja DZIENNIE Materiał: kał Flotacja + sedymentacja DZIENNIE Materiał: kał Izolacja larw (test Baermana) 1 - 2 dni Materiał: kał Wykrywanie larw nicieni w kale. Pasożyty krwi 1 - 2 dni Materiał: krew EDTA 1 ml Wykrywanie pasożytów krwi w rozmazie: Babesia spp. i inne. Sedymentacja DZIENNIE Materiał: kał HISTOPATOLOGIA Badanie cytologiczne Materiał: natywny lub utrwalony na szkiełku Badanie wykonywane w Katedrze Anatomii Patologicznej UP we Wrocławiu. 3 - 7 dni CENNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH 3 - 7 dni Materiał: utrwalony na szkiełku Badanie wykonywane przez Pracownię Patologii Weterynaryjnej w Monachium. Badanie histologiczne 7 - 10 dni Materiał: wycinek utrwalony w 4% formalinie SEROLOGIA BYDŁO Babesia bovis – przeciwciała (ELISA) 3 - 7 dni Materiał: surowica 1 ml Babesia divergens – przeciwciała (ELISA) 3 - 7 dni Materiał: surowica 1 ml BTV (wirus choroby niebieskiego języka) 7 - 10 dni – przeciwciała (ELISA) Materiał: surowica 1 ml BRSV (wirus syncytialny układu oddechowego) 3 - 7 dni – przeciwciała (ELISA) Materiał: surowica 1 ml BRSV (wirus syncytialny układu oddechowego) 3 - 7 dni – antygen (IFT) Materiał: wymaz bogatokomórkowy, BALF BVDV (BVD/MD) – antygen (ELISA) 1 - 3 dni Materiał: surowica 1 ml, wycinek ucha BVDV (BVD/MD) – przeciwciała (ELISA) 1 - 3 dni Materiał: surowica 1 ml BHV-1 gB (IBR/IPV, otręt) – przeciwciała (ELISA) 1 - 3 dni Materiał: surowica 1 ml W przypadku większej liczby próbek ceny badań serologicznych ustalane indywidualnie. SEROLOGIA Badanie cytologiczne 21 22 PROGRAM2013 SEROLOGIA BHV-1 gE (IBR/IPV, otręt) – przeciwciała (ELISA) 1 - 3 dni Materiał: surowica 1 ml Test różnicuje przeciwciała poszczepienne i po kontakcie z wirusem terenowym. BHV-1 (IBR/IPV, otręt) – przeciwciała w mleku (ELISA) 1 - 7 dni Materiał: mleko 10 ml Możliwość wykonywania badania na próbkach mleka zbiorczego. Czułość testu pozwala na pulowanie próbek do 50 sztuk. Chlamydophila – przeciwciała (ELISA) 3 - 7 dni Materiał: surowica 1 ml Coxiella burnetti (gorączka Q) – przeciwciała (ELISA) 1 - 7 dni Materiał: surowica 1 ml Fasciola hepatica – przeciwciała (ELISA) 7 - 10 dni Materiał: surowica 1 ml, mleko 5 ml Leptospira spp. (określenie serowarów) 3 - 7 dni – przeciwciała (mikroaglutynacja) Materiał: surowica 1 ml Mycobacterium avium ssp. paratuberculosis (ch. Johnego) 1 - 7 dni - przeciwciała (ELISA) Materiał: surowica 1 ml Mycoplasma bovis – przeciwciała (ELISA) 3 - 7 dni Materiał: surowica 1 ml Neospora caninum – przeciwciała (ELISA) 1 - 7 dni Materiał: surowica 1 ml PI-3 (wirus parainfluenzy typu 3) – przeciwciała (ELISA) 3 - 7 dni Materiał: surowica 1 ml PI-3 (wirus parainfluenzy typu 3) – antygen (IFT) 3 - 7 dni Materiał: wymaz bogatokomórkowy, BALF W przypadku większej liczby próbek ceny badań serologicznych ustalane indywidualnie. CENNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH 1 - 2 dni (E. coli K99, koronawirus, rotawirus. C. parvum) – antygen (IC) Materiał: kał Profil oddechowy 3 - 7 dni (BHV-1, BRSV, BVDV, Mycoplasma, PI-3) – przeciwciała (ELISA) Materiał: surowica 1 ml OWCE / KOZY BDV (wirus choroby granicznej) – przeciwciała (ELISA) 3 - 7 dni Materiał: surowica 1 ml BTV (wirus choroby niebieskiego języka) 7 - 10 dni – przeciwciała (ELISA) Materiał: surowica 1 ml CAE (CAEV, wirusowe zapalenie stawów i mózgu kóz) 3 - 7 dni (kozy) – przeciwciała (ELISA) Materiał: surowica 1 ml Coxiella burnetti (gorączka Q) – przeciwciała (ELISA) 3 - 7 dni Materiał: surowica 1 ml Fasciola hepatica – przeciwciała (ELISA) 7 - 10 dni Materiał: surowica 1 ml, mleko 5 ml Mycobacterium avium ssp. paratuberculosis (ch. Johnego) 3 - 7 dni - przeciwciała (ELISA) Materiał: surowica 1 ml Wirus Maedi-Visna (owce) – przeciwciała (ELISA) 3 - 7 dni Materiał: surowica 1 ml W przypadku większej liczby próbek ceny badań serologicznych ustalane indywidualnie. SEROLOGIA Profil biegunkowy 23 24 PROGRAM2013 SEROLOGIA TRZODA CHLEWNA Actinobacillus pleuropneumoniae (APP) 3 - 7 dni – przeciwciała, screening (ELISA) Materiał: surowica 1 ml A. pleuropneumoniae ApxIV (APP) – przeciwciała (ELISA) 3 - 7 dni Materiał: surowica 1 ml A. pleuropneumoniae (APP), serotypizacja pełna 3 - 7 dni – przeciwciała (ELISA) Materiał: surowica 1 ml A. pleuropneumoniae (APP), serotyp 1, 9, 11 3 - 7 dni – przeciwciała (ELISA) Materiał: surowica 1 ml A. pleuropneumoniae (APP), serotyp 5a, 5b 3 - 7 dni – przeciwciała (ELISA) Materiał: surowica 1 ml A. pleuropneumoniae (APP), serotyp 2 3 - 7 dni – przeciwciała (ELISA) Materiał: surowica 1 ml A. pleuropneumoniae (APP), serotyp 3, 6, 8 3 - 7 dni – przeciwciała (ELISA) Materiał: surowica 1 ml A. pleuropneumoniae (APP), serotyp 4, 7 3 - 7 dni – przeciwciała (ELISA) Materiał: surowica 1 ml A. pleuropneumoniae (APP), serotyp 10 3 - 7 dni – przeciwciała (ELISA) Materiał: surowica 1 ml A. pleuropneumoniae (APP), serotyp 12 3 - 7 dni – przeciwciała (ELISA) Materiał: surowica 1 ml W przypadku większej liczby próbek ceny badań serologicznych ustalane indywidualnie. CENNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH 3 - 7 dni – przeciwciała (ELISA) Materiał: surowica 1 ml Wirus choroby Aujeszky’ego – gE 3 - 7 dni – przeciwciała (ELISA) Materiał: surowica 1 ml Test różnicuje przeciwciała poszczepienne i po kontakcie z wirusem terenowym. Brucella spp. – przeciwciała (ELISA) 3 - 7 dni Materiał: surowica 1 ml Brucella spp. – przeciwciała (Rose Bengal Test) 3 - 7 dni Materiał: surowica 1 ml Cirkowirus świń typu 2 (PCV-2) BacuCheckTM 3 - 7 dni – przeciwciała (ELISA) Materiał: surowica 1 ml Do potwierdzenia szczepienia. Cirkowirus świń typu 2 (PCV-2) IgG 3 - 7 dni – przeciwciała (ELISA) Materiał: surowica 1 ml Badanie ilościowe. Cirkowirus świń typu 2 (PCV-2) IgG i IgM 3 - 7 dni – przeciwciała (ELISA) Materiał: surowica 1 ml Do wykrywania wczesnych infekcji. Erysipelothrix rhusiopathiae 3 - 7 dni - przeciwciała jakościowo (ELISA) Materiał: surowica 1 ml Erysipelothrix rhusiopathiae – miano przeciwciał (ELISA) 3 - 7 dni Materiał: surowica 1 ml Haemophilus parasuis – przeciwciała (ELISA) 3 - 7 dni Materiał: surowica 1 ml W przypadku większej liczby próbek ceny badań serologicznych ustalane indywidualnie. SEROLOGIA Wirus choroby Aujeszky’ego – gB 25 26 PROGRAM2013 SEROLOGIA Lawsonia intracellularis – przeciwciała (ELISA) 7 - 10 dni Materiał: surowica 1 ml Leptospira spp. (antygen gatunkowy) 3 - 7 dni – przeciwciała (ELISA) Materiał: surowica 1 ml Leptospira spp. (wykrywanie serowarów) 3 - 7 dni – przeciwciała (mikroaglutynacja) Materiał: surowica 1 ml Mycoplasma hyopneumoniae – przeciwciała (ELISA) 3 - 7 dni Materiał: surowica 1 ml Parvovirus (PPV, SMEDI) – przeciwciała (ELISA) 3 - 7 dni Materiał: surowica 1 ml Pasteurella multocida (toxA) – przeciwciała (ELISA) 3 - 7 dni Materiał: surowica 1 ml PRRSV (Wirus zespołu rozrodczo-oddechowego świń) 3 - 7 dni – przeciwciała (ELISA) Materiał: surowica 1 ml Salmonella – LPS – przeciwciała (ELISA) 3 - 7 dni Materiał: surowica 1 ml, sok mięsny Sarcoptes spp. (Sarcoptes scabiei var. suis) 3 - 7 dni – przeciwciała (ELISA) Materiał: surowica 1 ml Wirus grypy świń (SIV) – przeciwciała, screening (ELISA) 3 - 7 dni Materiał: surowica 1 ml Wirus grypy świń (SIV/ H1N1, H1N2, H3N2) 3 - 7 dni – przeciwciała (ELISA) Materiał: surowica 1 ml W przypadku większej liczby próbek ceny badań serologicznych ustalane indywidualnie. CENNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH 3 - 7 dni – przeciwciała (ELISA) Materiał: surowica 1 ml Wirus TGE i PRCV – przeciwciała (ELISA) 3 - 7 dni Materiał: surowica 1 ml DIAGNOSTYKA MOLEKULARNA (PCR) PRZEŻUWACZE BTV (wirus choroby niebieskiego języka ) 10 - 14 dni Materiał: krew EDTA 1 ml BVDV / MD 10 - 14 dni Materiał: krew EDTA 1 ml, wycinek ucha Mycobacterium avium ssp. paratuberculosis 3 - 7 dni (Choroba Johnego) Materiał: kał 5 ml Mycoplasma bovis 3 - 7 dni Materiał: mleko 3 ml, BALF Pasteurella multocida (typizacja) 3 - 7 dni Materiał: wyizolowany szczep bakteryjny Wirus Schmallenberga 3 - 7 dni Materiał: wymaz z narządów (wymazówka bez podłoża transportowego), krew EDTA 1 ml (jedynie w okresie wiremii) Defekt adhezji leukocytów u bydła (BLAD) 10 - 14 dni Materiał: krew EDTA 1 ml Frymartynizm Materiał: krew EDTA 1 ml 10 - 14 dni DIAGNOSTYKA MOLEKULARNA (PCR) Wirus choroby pęcherzykowej świń (SVDV) 27 28 PROGRAM2013 DIAGNOSTYKA MOLEKULARNA (PCR) OWCE BTV (wirus choroby niebieskiego języka) 10 - 14 dni Materiał: krew EDTA 1 ml Chlamydia / Chlamydophila spp. 3 - 7 dni Materiał: wymaz, narządy Mycobacterium avium ssp. paratuberculosis 3 - 7 dni (Choroba Johnego) Materiał: kał 5 ml TRZODA CHLEWNA Profil oddechowy 3 - 7 dni (APP, Mycoplasma spp. PCV-2, PRRSV, SIV) Materiał: BALF, TBS, wycinki płuc Profil reprodukcyjny / ronienia 3 - 7 dni (Chlamydia spp., Leptospira spp., PCV-2, PPV, PRRSV) Materiał: wymaz (bez podłoża transportowego), fragment łożyska Actinobacillus pleuropneumoniae (APP) 3 - 7 dni Materiał: BALF, wymaz (bez podłoża transportowego), wycinki (płuc, migdałów) Brachyspira spp. (hyodysenteriae, pilosicoli, intermedia) 3 - 7 dni Materiał: kał, narządy (jelito) Chlamydia / Chlamydophila spp. 3 - 7 dni Materiał: wymaz (bez podłoża transportowego) Clostridium perfringens (oznaczenie typu toksyny) 3 - 7 dni Materiał: kał Lawsonia intracellularis 3 - 7 dni Materiał: wymaz (bez podłoża transportowego), narządy (jelito) Leptospira spp. Materiał: wymaz z poronionych płodów (bez podłoża transportowego) 3 - 7 dni CENNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH 3 - 7 dni Materiał: narządy (płuca), BALF Mycoplasma hyosynoviae 3 - 7 dni Materiał: narządy (płuca), BALF Mycoplasma hyorhinis 3 - 7 dni Materiał: narządy (płuca), BALF Mycoplasma haemosuis (Eperythrozoon) 3 - 7 dni Materiał: krew EDTA 1 ml Parvovirus (PPV, SMEDI) 3 - 7 dni Materiał: kał, narządy, części poronionych płodów Pasteurella multocida (toxA) 3 - 7 dni Materiał: wymaz (bez podłoża transportowego), narządy PCV-2 (cirkovirus świń typu 2) 3 - 7 dni Materiał: węzły chłonne, surowica 1 ml Porcine Teschovirus / Enterovirus 10 - 14 dni Materiał: węzły chłonne, surowica 1 ml PRRSV (Wirus zespołu rozrodczo-oddechowego świń) 3 - 7 dni – różnicowanie szczepów EU/US Materiał: narządy, surowica 1 ml PRRSV (Wirus zespołu rozrodczo-oddechowego świń) 3 - 7 dni – wykrywanie (szczep szczepionkowy EU) Materiał: narządy, surowica 1 ml PRRSV (Wirus zespołu rozrodczo-oddechowego świń) 3 - 7 dni – sekwencjonowanie Materiał: narządy, surowica 1 ml SIV (wirus grypy świń) Materiał: wymaz, narządy 10 - 14 dni DIAGNOSTYKA MOLEKULARNA (PCR) Mycoplasma hyopneumoniae 29 30 PROGRAM2013 METALE CIĘŻKIE Hipertermia złośliwa 10 - 14 dni Materiał: krew EDTA 1 ml METALE CIĘŻKIE WITAMINY Arsen 3 - 7 dni Materiał: krew EDTA 2 ml, mocz 5 ml Kadm 3 - 7 dni Materiał: krew EDTA 2 ml, mocz 5 ml Ołów 3 - 7 dni Materiał: krew EDTA 2 ml, mocz 5 ml Rtęć 3 - 7 dni Materiał: krew EDTA 2 ml, mocz 5 ml WITAMINY β-karoten 3 - 7 dni Materiał: surowica 1 ml, wrażliwa na światło Witamina A 3 - 7 dni Materiał: surowica 1 ml, wrażliwa na światło Witamina B1 (tiamina) 3 - 7 dni Materiał: krew EDTA 3 ml Witamina D3 (1,25-OH-D3) 3 - 7 dni Materiał: surowica 3 ml, zamrożona Witamina E 3 - 7 dni Materiał: surowica 2 ml, wrażliwa na światło Witamina H (biotyna) Materiał: surowica 1 ml 3 - 7 dni CENNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH PROFILE 31 32 PROGRAM2013 PROFILE Badanie przesiewowe dziennie Materiał: krew EDTA 1ml, surowica 1,5 ml albuminy, AP, AST, białko całkowite, bilirubina całkowita, chlorki, cholesterol, CK, fosfor nieorganiczny, GLDH, glukoza, γ-GT, kreatynina, LDH, magnez, mocznik, potas, sód, trójglicerydy, wapń + morfologia Badanie przesiewowe duże 3 - 7 dni Materiał: krew EDTA 1ml, surowica 1,5 ml albuminy, AP, AST, białko całkowite, bilirubina całkowita, chlorki, cholesterol, CK, fosfor nieorganiczny, GLDH, glukoza, γ-GT, kreatynina, LDH, magnez, mocznik, potas, sód, trójglicerydy, wapń + morfologia + cynk, miedź, selen Kondycja fizyczna konia dziennie Materiał: 4 x osocze NaF 1 ml, 4 x surowica 1 ml 4 x AST, CK, kwas mlekowy, LDH 1 próbka – przed wysiłkiem 2 próbka – tuż po wysiłku 3 próbka – 4 godziny po wysiłku 4 próbka – 24 godziny po wysiłku Mięśnie – profil dziennie Materiał: krew EDTA 1 ml, osocze NaF 1 ml, surowica 1 ml AST, CK, kwas mlekowy, LDH + morfologia Mięśnie – profil duży 3 - 7 DNI Materiał: krew EDTA 1 ml, osocze NaF 1 ml, surowica 1 ml AST, CK, kwas mlekowy, LDH, selen, witamina E + morfologia Profil Cushing / Syndrom metaboliczny koni (ECS / EMS) 3 - 7 DNI Materiał: surowica 1 ml, osocze NaF 1 ml, osocze EDTA 1 ml zamrożone ACTH, γ-GT, glukoza, insulina, trójglicerydy, T4 Profil biochemiczny dziennie Materiał: surowica 1 ml albuminy, ALT, AP, AST, białko całkowite, bilirubina bezpośrednia, bilirubina całkowita, cholesterol, CK, fosfor nieorganiczny, GLDH, glukoza, γ-GT, kreatynina, LDH, magnez, mocznik, potas, sód, trójglicerydy, wapń Profil geriatryczny Materiał: krew EDTA 1 ml, surowica 5 ml AP, AST, białko całkowite, bilirubina bezpośrednia, bilirubina całkowita, cholesterol, CK, GLDH, glukoza, γ-GT, α-HBDH, kreatynina, LDH, magnez, mocznik, potas, trójglicerydy, wapń + morfologia + elektroforeza białek + cynk, miedź, selen + witamina A, E 3 - 7 dni CENNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH Materiał: surowica 1 ml profile dziennie Profil nerkowy 33 białko całkowite, fosfor nieorganiczny, glukoza, kreatynina, mocznik, potas, sód, wapń dziennie hematologia Profil wątrobowy Materiał: surowica 1 ml albuminy, ALT, AP, AST, białko całkowite, bilirubina bezpośrednia, bilirubina całkowita, GLDH, γ-GT, kwasy żółciowe HEMATOLOGIA dziennie Materiał: krew EDTA 1 ml liczba leukocytów, leukogram, liczba erytrocytów, hemoglobina, hematokryt, MCV, MCH, MCHC, płytki krwi Rozmaz (ocena mikroskopowa) 1 - 2 dni biochemia Materiał: krew EDTA 1ml pałeczkowate i segmentowane postacie neutrofili, ocena stanu morfologicznego komórek krwi oraz Pasożyty krwii patrz strona 42 KOAGULOLOGIA Czas kaolinowo – kefalinowy (APTT) dziennie Materiał: osocze cytrynianowe (1:9) 1 ml, schłodzone Czas protrombinowy (PT), INR dziennie Materiał: osocze cytrynianowe (1:9) 1 ml, schłodzone Czas trombinowy (TT) dziennie Materiał: osocze cytrynianowe (1:9) 1 ml, schłodzone Fibrynogen dziennie Materiał: krew EDTA 1 ml lub osocze cytrynianowe (1:9) 1 ml BIOCHEMIA Albuminy Materiał: surowica 0,5 ml koaguloLOgia Morfologia (oznaczenie maszynowe) dziennie 34 PROGRAM2013 biochemia ALT (GPT) dziennie Materiał: surowica 0,5 ml AP – fosfataza alkaliczna dziennie Materiał: surowica 0,5 ml AST (GOT) dziennie Materiał: surowica 0,5 ml Białko całkowite dziennie Materiał: surowica 0,5 ml Bilirubina bezpośrednia dziennie Materiał: surowica 0,5 ml, wrażliwa na światło Bilirubina całkowita dziennie Materiał: surowica 0,5 ml, wrażliwa na światło Cholesterol dziennie Materiał: surowica 0,5 ml Cholinoesteraza 2 - 3 dni Materiał: surowica 0,5 ml CK – kinaza kreatynowa dziennie Materiał: surowica 0,5 ml GLDH dziennie Materiał: surowica 0,5 ml Glukoza dziennie Materiał: osocze NaF 0,5 ml γ-GT dziennie Materiał: surowica 0,5 ml α-HBDH Materiał: surowica 0,5 ml 2 - 3 dni CENNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH dziennie Materiał: surowica 0,5 ml Kwas mlekowy dziennie Kwas moczowy dziennie Materiał: surowica 0,5 ml Kwasy żółciowe dziennie Materiał: surowica 0,5 ml LDH dziennie Materiał: surowica 0,5 ml Mocznik dziennie Materiał: surowica 0,5 ml Trójglicerydy dziennie Materiał: surowica 0,5 ml ELEKTROLITY I PIERWIASTKI Chlorki dziennie Materiał: surowica 0,5 ml Cynk 1 - 2 dni Materiał: surowica 0,5 ml Fosfor nieorganiczny dziennie Materiał: surowica 0,5 ml Magnez dziennie Materiał: surowica 0,5 ml Mangan Materiał: surowica 0,5 ml 7 - 10 dni elektrolity i pierwiastki Materiał: osocze NaF 0,5 ml biochemia Kreatynina 35 36 PROGRAM2013 elektrolity i pierwiastki Miedź 1 - 2 dni Materiał: surowica 0,5 ml Potas dziennie Materiał: surowica 0,5 ml Selen 7 - 10 dni Materiał: surowica 0,5 ml hormony Sód dziennie Materiał: surowica 0,5 ml Wapń dziennie Materiał: surowica 0,5 ml Żelazo dziennie Materiał: surowica 0,5 ml HORMONY Profil tarczycowy 1 -3 dni Materiał: surowica 1 ml T4 całkowita + T3 całkowita ACTH 3 - 7 dni Materiał: osocze EDTA 0,5 ml, zamrożone Estradiol 1 - 3 dni Materiał: surowica 0,5 ml Insulina 1 - 3 dni Materiał: surowica 0,5 ml, schłodzona Kortyzol Materiał: surowica 0,5 ml Pojedyncze oznaczenie kortyzolu w podejrzeniu ch. Cushinga ma małą wartość diagnostyczną, gdyż w większości przypadków wynik znajduje się w normie. dziennie CENNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH 3 - 7 dni Materiał: surowica 0,5 ml, schłodzona Diagnostyka ciąży między 40 a 120 dniem. Progesteron dziennie Materiał: surowica 0,5 ml Siarczan estronu 3 - 7 dni Materiał: surowica 0,5 ml Diagnostyka ciąży od 80-90 dnia. Diagnostyka wnętrostwa u ogierów w wieku powyżej 5 lat. T3 całkowita dziennie Materiał: surowica 0,5 ml T4 całkowita dziennie Materiał: surowica 0,5 ml T4 wolna dziennie Materiał: surowica 0,5 ml Test hamowania deksametazonem (2 x kortyzol) DZIENNIE Materiał: 2 x surowica 0,5 ml Test do diagnostyki ch. Cushinga u koni, która prawie wyłącznie jest konsekwencją zwiększonego wydzielania hormonów przez część pośrednią przysadki (gruczolak przysadki). Przeprowadzenie testu: 1. Pierwsze pobranie krwi (wartość bazalna) Iniekcja i.m. 40 μg/kg m.c. deksametazonu Odpowiada 2 mg/50 kg m.c. 2. Drugie pobranie krwi po 20 godzinach od podania deksametazonu. Dodatkowo polecamy oznaczenie ACTH w osoczu. Test stymulacji TRH (3 x kortyzol) Materiał: 3 x surowica 0,5 ml Do diagnostyki gruczolaka przysadki jako alternatywa do testu hamowania deksametazonem (kiedy istnieje ryzyko powstania ochwatu po podaniu sterydów). Przeprowadzenie testu: 1. Pierwsze pobranie krwi (wartość bazalna) Iniekcja 0,2 mg TRH/100 kg m.c., powoli i.v. 2. Drugie pobranie krwi 15 minut po podaniu TRH. 3. Trzecie pobranie krwi 60 minut po podaniu TRH. Dodatkowo polecamy oznaczenie ACTH w osoczu. DZIENNIE hormony PMSG 37 38 PROGRAM2013 hormony Test stymulacji hCG (2 x testosteron) 3 - 7 dni Materiał: 2 x surowica 0,5 ml Do diagnostyki wnętrostwa. immunologia Przeprowadzenie testu: 1. Pierwsze pobranie krwi (wartość bazalna) Iniekcja i.m. 5000 – 10.000 I.E. hCG/konia lub GnRH 2. Drugie pobranie krwi po 1 godzinie od iniekcji. Test stymulacji hCG (3 x testosteron) 3 - 7 dni Materiał: 3 x surowica 0,5 ml mikrobiologia Przeprowadzenie testu: 1. Pierwsze pobranie krwi (wartość bazalna) Iniekcja i.m. 5000 – 10.000 I.E. hCG/konia lub GnRH 2. Drugie pobranie krwi po 1 godzinie od iniekcji. 3. Trzecie pobranie krwi 3 godziny po iniekcji. IMMUNOLOGIA Elektroforeza białek 3 - 7 dni Materiał: surowica 0,5 ml Test Coombsa, bezpośredni 3 - 7 dni Materiał: krew EDTA 1ml Status immunologiczny źrebięcia 3 - 7 dni Materiał: krew EDTA 1 ml, surowica 0,5 ml Materiał należy pobrać w ciągu pierwszych 12-24 godzin życia. MIKROBIOLOGIA Profil biegunkowy koń 3 - 10 dni Materiał: kał Badanie mikrobiologiczne (Campylobacter, Salmonella, Yersinia) + grzyby drożdżopodobne + antybiogram Clostridium difficile toskyna A+B Clostridium perfringens – enterotoksyna Flotacja + sedymentacja Profil biegunkowy źrebię Materiał: kał Badanie mikrobiologiczne (Campylobacter, Salmonella, Yersinia) + grzyby drożdżopodobne + antybiogram Clostridium difficile toskyna A+B Lawsonia intracellularis (PCR) Flotacja 3 - 10 dni CENNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH Autoszczepionka bakteryjna 7 - 10 dni Materiał: wymaz Badanie wymazu (bakterie tlenowe) + antybiogram + przygotowanie autoszczepionki. Cena zawiera koszt wysyłki autoszczepionki. Autoszczepionka wirusowa (sarkoid) 3 - 4 tygodnie Materiał: brodawki umieszczone w roztworze soli fizjologicznej Przed wykonaniem autoszczepionki wirusowej należy wykonać badanie histologiczne (patrz dział: Histopatologia) celem upewnienia się, że przyczyną jest wirus. Cena zawiera koszt wysyłki autoszczepionki. Badanie bakteriologiczne moczu + antybiogram 3 - 7 dni Materiał: mocz Posiew oraz badanie ilościowe. Bakterie beztlenowe 3 - 7 dni Materiał: wymaz Materiał pobrany na podłoże transportowe z węglem. W przypadku braku wzrostu bakterii beztlenowych cena obniżona o 20 zł Badanie mikrobiologiczne kału + antybiogram 3 - 7 dni Materiał: kał (bakteriologia i mykologia, wykrycie i izolacja szczepów patogennych: Salmonella spp., Campylobacter spp. Yersinia spp., grzyby drożdżopodobne) Badanie w kierunku dermatofitów 21 dni Materiał: włosy, naskórek W przypadku grzybic materiał do badań stanowią: • zeskrobiny z brzegów ran, • fragment rogu kopytowego, • zeskrobiny skóry z okolicy zmienionych włosów, • włosy wraz z cebulkami. Wstępny wynik wydawany jest po 10 dniach. W przypadku wyniku dodatniego w kierunku Salmonella spp. czas badania może się wydłużyć ze względu na dodatkowe oznaczenie serotypu. Całkowity czas trwania hodowli, po którym wydawany jest wynik ostateczny, wynosi 21 dni. Badanie wymazu (bakterie tlenowe) + antybiogram 3 - 7 dni Materiał: wymaz (w przypadku braku wzrostu flory saprofitycznej cena badania obniżana jest o 10 zł) Badanie wymazu 3 - 7 dni (bakterie tlenowe + grzyby drożdżopodobne) + antybiogram Materiał: wymaz (grzyby drożdżopodobne identyfikowane w badaniu hodowlanym oraz w bezpośrednim preparacie mikroskopowym) (w przypadku braku wzrostu flory saprofitycznej cena badania obniżana jest o 10 zł) Grzyby drożdżopodobne Materiał: wymaz 3 - 7 dni mikrobiologia MIKROBIOLOGIA OGÓLNA 39 40 PROGRAM2013 mikrobiologia MIKROBIOLOGIA KIERUNKOWA Actinomyces spp. 3 - 4 tygodnie Materiał: wymaz, wydzielina, ropa, wydzielina z przetoki. Campylobacter spp. 7 - 10 dni mocz Materiał: kał Clostridium difficile toksyna A + B (ELISA) 3 - 7 dni Materiał: kał Clostridium perfringens – enterotoksyna (ELISA) 3 - 7 dni Materiał: kał Dermatophilus congolensis 3 - 7 dni Materiał: krosty, zeskrobiny Nokardia spp. 14 - 21 dni Materiał: wymaz, wydzielina, punktat Rhodococcus equi 7 - 10 dni Materiał: kał, BAL Salmonella spp. 3 - 7 dni Materiał: kał W przypadku wyniku dodatniego czas badania może się wydłużyć ze względu na dodatkowe oznaczenie serotypu. Yersinia spp. 3 - 7 dni Materiał: kał MOCZ Analiza kamieni 3 - 7 dni Materiał: kamienie moczowe, min. 0,1 g Badanie ogólne moczu Materiał: mocz 5 ml Badanie podstawowe + badanie osadu dziennie CENNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH dziennie mocz Badanie osadu 41 Materiał: mocz 5 ml Erytrocyty, leukocyty, nabłonki, bakterie, kryształy, wałeczki dziennie Materiał: mocz 5 ml Badanie ogólne moczu + stosunek białko / kreatynina Badanie podstawowe dziennie Materiał: mocz 5 ml pH, białko, glukoza, erytrocyty, leukocyty, ketony, bilirubina, urobilinogen, ciężar właściwy, azotany, kwas askorbinowy Elektroforeza moczu w SDS – Page 3 - 7 dni Materiał: mocz 5 ml Poszerzona diagnostyka przy podejrzeniu glomerulo-/nefropatii. Stosunek białko / kreatynina dziennie Materiał: mocz 5 ml Do diagnostyki ilościowej proteinurii. PARAZYTOLOGIA Badanie ilościowe (McMaster) 1 - 2 dni Materiał: kał Badanie pozwala określić liczbę jaj wydalanych w 1 g kału. W celu określenia skuteczności odrobaczania zaleca się wykonanie dwóch badań: przed odrobaczaniem, a następnie po 1-2 tygodniach. Ektopasożyty dziennie Materiał: zeskrobiny Flotacja dziennie Materiał: kał Flotacja + sedymentacja dziennie Materiał: kał Izolacja larw (test Baermana) Materiał: kał Wykrywanie larw nicieni w kale. 1 - 2 dni parazytologia Badanie pełne moczu 42 PROGRAM2013 parazytologia 1 - 2 dni Pasożyty krwi Materiał: krew EDTA 1 ml Wykrywanie pasożytów krwi w rozmazie: Babesia spp, Theileria spp. i inne. dziennie Sedymentacja płyny ustrojowe Materiał: kał oraz Profile biegunkowe patrz dział mikrobiologii strona 38 PŁYNY USTROJOWE Badanie płynu z jam ciała 1 - 2 dni histopatologia Materiał: płyn 2-3 ml Białko całkowite, liczba komórek, rozmaz. Badanie popłuczyn z drzewa oskrzelowo-pęcherzykowego (BAL) 1 - 2 dni Materiał: płyn 2-3 ml Badanie przesiewowe służące do rozpoznania ewentualnego stanu zapalnego w obrębie dolnych dróg oddechowych, stanowiące jeden z elementów diagnostycznych w rozpoznawaniu najczęściej występujących chorób układu oddechowego koni (IAD, RAO, SPARAO, EIPH) Ocena składu komórkowego osadu płynu - leukocyty (w tym leukogram na podstawie 300 komórek), erytrocyty, komórki nabłonkowe, obecność śluzu, komórek bakteryjnych Badanie wymazu lub popłuczyn z tchawicy (TTW) 1 - 2 dni Materiał: płyn 2-3 ml Badanie wstępne służące do rozpoznania ewentualnego podrażnienia/stanu zapalnego w obrębie tchawicy. Ocena składu komórkowego wymazu lub osadu płynu - leukocyty (w tym leukogram na podstawie 300 komórek), erytrocyty, komórki nabłonkowe, obecność śluzu, komórek bakteryjnych Punktat mazi stawowej 1 - 2 dni Materiał: punktat 2 ml Liczba komórek, rozmaz. HISTOPATOLOGIA Badanie cytologiczne 3 - 7 dni Materiał: utrwalony na szkiełku Badanie wykonywane w Katedrze Anatomii Patologicznej UP we Wrocławiu. Badanie cytologiczne 3 - 7 dni Materiał: utrwalony na szkiełku Badanie wykonywane przez Pracownię Patologii Weterynaryjnej w Monachium. Badanie histologiczne Materiał: wycinek utrwalony w 4% formalinie 3 - 7 dni CENNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH 1 - 2 dni Materiał: włosy wraz z cebulkami oraz zeskrobinami z powierzchni skóry Ocenia stanu włosów - rdzenia, końcówek i cebulek, obecność i rodzaj łojotoku, stopnia pigmentacji i rozmieszczenia pigmentu we włosach oraz obecność zmian i ich pochodzenie (mechaniczne lub troficzne). Badanie pozwala również na stwierdzenie obecności ektopasożytów oraz wstępną ocenę dotyczącą obecności dermatofitów. SEROLOGIA Anaplasma phagocytophilum – przeciwciała (IFT) 3 - 7 dni Materiał: surowica 1 ml Arteritisvirus (EAV) - przeciwciała (SN) 7 - 10 dni Materiał: surowica 1 ml Babesia caballi + Theileria equi – przeciwciała (ELISA) 3 - 7 dni Materiał: surowica 1 ml Borrelia burgdorferi – IgG – przeciwciała (ELISA) 3 - 7 dni Materiał: surowica 1 ml Borrelia burgdorferi – IgG – przeciwciała (immunoblotting) 1 - 3 dni Materiał: surowica 1 ml Herpesvirus (EHV1/4) – przeciwciała (SN) 7 - 10 dni Materiał: surowica 1 ml Influenza A1 i A2 – przeciwciała 7 - 10 dni (test hamowania hemaglutynacji) Materiał: surowica 1 ml Leptospira spp. – przeciwciała (aglutynacja) 7 - 10 dni Materiał: surowica 1 ml Listeria spp. – przeciwciała (aglutynacja) 2 - 3 tygodnie Materiał: surowica 1 ml Niedokrwistość zakaźna (test Cogginsa) Materiał: surowica 1 ml 7 - 10 dni serologia Ocena mikroskopowa struktury włosa 43 44 PROGRAM2013 serologia Nosacizna – przeciwciała (Burkholderia mallei) (ELISA) 7 - 10 dni Materiał: surowica 1 ml Rhinovirus – przeciwciała (ELISA) 7 - 10 dni diagnostyka molekularna czynników zakaźnych (pcr) Materiał: surowica 1 ml Salmonella abortus equi – przeciwciała (ELISA) 7 - 10 dni Materiał: surowica 1 ml Wirus ch. Borna – przeciwciała (IFT) 7 - 10 dni Materiał: surowica 1 ml Wirus zachodniego Nilu 7 - 10 dni – przeciwciała IgG/IgM (ELISA), screening Materiał: surowica 1 ml Wirus zachodniego Nilu – przeciwciała IgM (ELISA) 7 - 10 dni Materiał: surowica 1 ml W przypadku dodatniego wyniku badania przesiewowego IgG/IgM Zaraza stadnicza – przeciwciała 7 - 10 dni (Trypanosoma equiperdum) (OWD) Materiał: surowica 1 ml DIAGNOSTYKA MOLEKULARNA CZYNNIKÓW ZAKAŹNYCH (PCR) Profil - choroby dróg oddechowych 10 - 14 dni (EHV1, EHV4, influenza A, badanie mikrobiologiczne + antybiogram) Materiał: wymaz bogatokomórkowy suchy i z podłożem transportowym z gardła, nosa lub TBS Profil reprodukcyjny / ronienia 10 - 14 dni (Arteritisvirus, EHV1, EHV4, Leptospira spp., badanie mikrobiologiczne (paciorkowce beta hemolizujące, Salmonella abortus equi)) + antybiogram Materiał: wymaz bogatokomórkowy suchy i z podłożem transportowym CEM (Taylorella equigenitalis) Materiał: 3 x wymaz Badanie nie dopuszczone do celów eksportowych. 10 - 14 dni CENNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH 7 - 10 dni Materiał: krew EDTA 1 ml Babesia spp. 7 - 10 dni Materiał: krew EDTA 1 ml Borrelia spp. 7 - 10 dni Materiał: maź stawowa, wycinek skóry, kleszcz Chlamydia / Chlamydophila spp. 7 - 10 dni Materiał: wymaz bogatokomórkowy Herpesvirus 1/4 10 - 14 dni Materiał: wymaz bogatokomórkowy (płyn mózgowo rdzeniowy, wymaz z gardła, płód) Herpesvirus 2/5 10 - 14 dni diagnostyka molekularna czynników zakaźnych (pcr) Anaplasma phagocytophilum 45 Materiał: wymaz bogatokomórkowy ze spojówki 7 - 10 dni Materiał: wymaz bogatokomórkowy Leptospira spp. 7 - 10 dni Materiał: mocz 5 ml Wirus ch. Borna 10 - 14 dni Materiał: płyn mózgowo-rdzeniowy, materiał z OUN lub oka DIAGNOSTYKA CHORÓB GENETYCZNYCH (PCR) Materiał: krew EDTA 1ml, wymaz bogatokomórkowy Abiotrofia móżdżku 10 - 14 dni Koń arabski Dziedziczna miejscowa astenia skóry koni (HERDA, Hereditary equine regional dermal asthenia) Quarter Horse 10 - 14 dni diagnostyka chorób genetycznych (pcr) Influenza A 46 PROGRAM2013 diagnostyka chorób genetycznych (pcr) Choroba spichrzeniowa glikogenu 10 - 14 dni (GBED, Glycogen branching enzyme deficiency) Quarter Horse Hipertermia złośliwa koni 10 - 14 dni wszystkie rasy Pęcherzowe oddzielanie się naskórka typu Herlitza 10 - 14 dni (H-JEB, Herlitz junctional epidermolysis bullosa) Belgijski koń zimnokrwisty Przewlekły mięśniochwat porażenny 10 - 14 dni (PSSM, Polysaccharide storage myopathy) wszystkie rasy inne oznaczenia z użyciem pcr Okresowy paraliż hyperkaliemiczny 10 - 14 dni (HYPP, Hyperkaliemic periodic paralysis) Quarter Horse Zespół lawendowego źrebięcia 10 - 14 dni (LFS, Lavender foal syndrome) Egipski koń arabski Zespół białego źrebięcia 10 - 14 dni (LWO, Lethal white foal syndrome) American Paint Horse Ciężki złożony niedobór odporności 10 - 14 dni (SCID, Severe combined immunodeficiency) Koń arabski INNE OZNACZENIA Z UŻYCIEM PCR UMASZCZENIE Materiał: krew EDTA 1ml, wymaz bogatokomórkowy GQ Santana White W10 10 - 14 dni wszystkie rasy Siwienie wszystkie rasy 10 - 14 dni CENNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH 10 - 14 dni wszystkie rasy Test na zygotyczność genu D (dun, bułany) 10 - 14 dni (Dun zygosity test) rasy na zapytanie Test na zygotyczność genu Rn (roan, dereszowaty) 10 - 14 dni (Roan zygosity test) rasy na zapytanie Umaszczenie kare / brązowe 10 - 14 dni – mutacja w obrębie genu agouti wszystkie rasy Umaszczenie kasztanowate 10 - 14 dni wszystkie rasy Umaszczenie kremowe 10 - 14 dni wszystkie rasy Umaszczenie perłowe 10 - 14 dni rasy na zapytanie Umaszczenie sabino 10 - 14 dni wszystkie rasy Umaszczenie srebrne 10 - 14 dni wszystkie rasy Umaszczenie szampańskie 10 - 14 dni wszystkie rasy Umaszczenie tobiano 10 - 14 dni wszystkie rasy INNE BADANIA Badanie pochodzenia Materiał: krew EDTA 1 ml Weryfikacja pokrewieństwa między rodzicami a potomstwem. Konieczne jest wysłanie materiału od matki, potencjalnych ojców oraz potomstwa. 2 tygodnie inne oznaczenia z użyciem pcr Splashed White 47 48 PROGRAM2013 inne oznaczenia z użyciem pcr Identyfikacja osobnicza 2 tygodnie Materiał: krew EDTA 1 ml Identyfikacja zwierzęcia na podstawie jego profilu DNA. Cena za każdą sztukę. Speed Gen 10 - 14 dni wszystkie rasy WITAMINY Kwas foliowy 1 - 2 dni witaminy Materiał: surowica 1 ml Witamina A 3 - 7 dni Materiał: surowica 1 ml, wrażliwa na światło Witamina B1 (tiamina) 3 - 7 dni Materiał: krew EDTA 3 ml Witamina B2 3 - 7 dni Materiał: krew EDTA 3 ml Witamina B6 3 - 7 dni Materiał: krew EDTA 3 ml Witamina B12 1 - 2 dni Materiał: surowica 1 ml Witamina D3 (1,25-OH-D3) 3 - 7 dni Materiał: surowica 4 ml, zamrożona Witamina E 3 - 7 dni Materiał: surowica 2 ml, wrażliwa na światło Witamina H (biotyna) Materiał: surowica 1 ml 3 - 7 dni CENNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH Aflatoksyna 10 - 14 DNI Materiał: pasza Arsen 3 - 7 dni Materiał: krew EDTA 2 ml, mocz 5 ml Deoksyniwalenol (DON) 10 - 14 DNI metale ciężkie, toksykologia METALE CIĘŻKIE, TOKSYKOLOGIA 49 Materiał: pasza 3 - 7 dni Materiał: krew EDTA 2 ml, mocz 5 ml Ochratoksyna 10 - 14 DNI Materiał: pasza Ołów 3 - 7 dni Materiał: krew EDTA 2 ml, mocz 5 ml Rtęć 3 - 7 dni Materiał: krew EDTA 2 ml, mocz 5 ml Wykrywanie trucizn 10 - 14 DNI Materiał: krew, mocz, treść żołądka Zearalenon 10 - 14 DNI Materiał: pasza POZOSTAŁOŚCI LEKÓW Badanie przesiewowe – narkotyki 10 - 14 DNI Materiał: surowica 20 ml lub mocz 30 ml amfetamina, barbiturany, benzodiazepiny, kokaina, marihuana, metadon, opiaty, środki psychoaktywne, inne Badanie przesiewowe – środki dopingujące Materiał: surowica 20 ml lub mocz 30 ml Badanie obejmuje wykrywanie ok. 1000 substancji z grup: glukokortykoidy, narkotyki, niesterydowe środki przeciwzapalne, stymulanty, środki miejscowo znieczulające, środki uspokajające oraz furosemid, isoxsuprine, klenbuterol + kortyzol ilościowo 10 - 14 DNI pozostałości leków Kadm 50 PROGRAM2013 pozostałości leków Badanie przesiewowe – środki dopingujące – poszerzone 10 - 14 DNI Materiał: surowica 20 ml lub mocz 30 ml Badanie przesiewowe – środki dopingujące + sterydy anaboliczne. Badanie przy zakupie 10 - 14 DNI Materiał: surowica 20 ml lub mocz 30 ml Badanie obejmuje wykrywanie substancji z grup: glukokortykoidy, narkotyki, niesterydowe środki przeciwzapalne, stymulanty, środki uspokajające, środki miejscowo znieczulające, inne + kortyzol ilościowo Glukokortykoidy 10 - 14 DNI Materiał: surowica 20 ml lub mocz 30 ml betametazon, deksametazon, flumetazon, kortyzon, prednizolon, triamcinolon + kortyzol ilościowo Leki niesterydowe przeciwzapalne 10 - 14 DNI Materiał: surowica 20 ml lub mocz 30 ml diklofenak, fenylobutazon, fluniksyna, ibuprofen, indometacin, ketoprofen, kwas flufenamowy, kwas meklofenamowy, kwas tolfenamowy, meloksikam, naproksen, paracetamol, piroksikam, salicylany, wedaprofen Sterydy anaboliczne 10 - 14 DNI Materiał: surowica 20 ml lub mocz 30 ml stosunek testosteron/epitestosteron, nandrolon, boldenon, inne Stymulanty 10 - 14 DNI Materiał: surowica 20 ml lub mocz 30 ml amfetamina, kofeina, teobromina, teofilina, inne Środki miejscowo znieczulające 10 - 14 DNI Materiał: surowica 20 ml lub mocz 30 ml bupiwakaina, lidokaina, mepiwakaina, prokaina, inne Środki uspokajające 10 - 14 DNI Materiał: surowica 20 ml lub mocz 30 ml benzodiazepiny, detomidyna, fenotiazyna, medetomidyna, romifidyna, inne Pojedynczy parametr ilościowo 10 - 14 DNI Materiał: surowica 20 ml lub mocz 30 ml Pojedynczy parametr jakościowo Materiał: surowica 20 ml lub mocz 30 ml 10 - 14 DNI CENNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH 51 W diagnostyce alergii wprowadziliśmy nowy system diagnostyki przy współpracy z hiszpańską firmą Alergovet, która specjalizuje się w opracowywaniu nowoczesnych metod do wykrywania alergii u zwierząt. diagnostyka alergii DIAGNOSTYKA ALERGII Czas oczekiwania na wynik: 7- 10 dni Materiał do badania: surowica 1 ml Schemat diagnostyki alergii nr I: Kiedy wybrać Głównie do wykluczenia alergii lub kiedy preferujemy diagnostykę stopniową. Wybierając badanie przesiewowe otrzymujemy wynik dotyczący zarówno alergenów środowiskowych jak i pokarmowych (wynik w systemie +/-). Następnie dla wyników dodatnich można wybrać badania szczegółowe. Badanie przesiewowe może być poszerzone o owady. KROK 1 LUB KROK 2 LUB Schemat diagnostyki alergii nr II: Kiedy wybrać Kiedy klinicznie zdiagnozowana została alergia i zlecając wykonanie jednego badania chcemy otrzymać szczegółowy wynik z wyszczególnieniem reakcji dla poszczególnych alergenów. 52 PROGRAM2013 diagnostyka alergii WYSZCZEGÓLNIENIE BADAŃ: Badanie przesiewowe - alergeny środowiskowe + pokarmowe + owady Trawy i zioła, Drzewa, Grzyby i roztocza, Alergeny pokarmowe (IgE + IgG), Owady Badanie przesiewowe - alergeny środowiskowe + pokarmowe Trawy i zioła, Drzewa, Grzyby i roztocza, Alergeny pokarmowe (IgE + IgG) Alergeny środowiskowe Trawy Cynodon , owies, tymotka, życica, żyto. Zioła Ambrozja, bylica, komosa, pomurnik, pokrzywa, rzepak. Drzewa Brzozowate: brzoza + leszczyna + olcha, cyprys, dąb, ligustr, platan, sosna, topola, wierzba. Grzyby Alternaria, Aspergillus, Cladosporium, Penicillium. Roztocza Acarus siro, Dermatophagoides farinae, Dermatophagoides pteronyssinus, Tyrophagus putrescentiae, Lepidoglyphus destructor. Owady Bąk, bolimuszka, komar, kuczmany, meszki. Alergeny pokarmowe Burak cukrowy, jęczmień, kukurydza, lucerna, marchew, melasa, owies, pszenica, soja, szarańczyn strąkowy (karob), żyto. ODCZULANIE Odczulanie (alergeny wziewne) – pierwszy zestaw Odczulanie (alergeny wziewne) – kolejny zestaw Odczulanie (alergeny owadów) – pierwszy zestaw Odczulanie (alergeny owadów) – kolejny zestaw 4 - 5 tygodni 4 - 5 tygodni 4 - 5 tygodni 4 - 5 tygodni CENNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH BHV-1 gE (IBR/IPV, otręt) – przeciwciała (ELISA) ACTH 36 A. pleuropneumoniae (APP), serotyp 1, 9, 11 24 A. pleuropneumoniae (APP), serotyp 10 24 A. pleuropneumoniae (APP), serotyp 12 24 A. pleuropneumoniae (APP), serotyp 2 24 A. pleuropneumoniae (APP), serotyp 3, 6, 8 24 A. pleuropneumoniae (APP), serotyp 4, 7 24 A. pleuropneumoniae (APP), serotyp 5a, 5b 24 A. pleuropneumoniae (APP), serotypizacja pełna 24 A. pleuropneumoniae ApxIV (APP) – przeciwciała (ELISA) 24 Actinobacillus pleuropneumoniae (APP) 24, 28 Actinomyces spp. 18, 40 Aflatoksyna 49 Albuminy 14, 33 ALT (GPT) 14, 34 Analiza kamieni Anaplasma phagocytophilum 40 45 AP – fosfataza alkaliczna 14, 34 Arsen 30, 49 Arteritisvirus (EAV) - przeciwciała (SN) 43 AST (GOT) 14, 34 Autoszczepionka bakteryjna 17, 39 Autoszczepionka wirusowa 17 Babesia bovis – przeciwciała (ELISA) 21 Babesia caballi + Theileria equi – przeciwciała (ELISA) 43 Babesia divergens – przeciwciała (ELISA) 21 Badanie bakteriologiczne moczu + antybiogram 39 Badanie cytologiczne 20, 21 Badanie histologiczne 21, 42 Badanie ilościowe (McMaster) 41 Badanie mikrobiologiczne kału + antybiogram 39 Badanie mikrobiologiczne kału + antybiogram 18 Badanie mikrobiologiczne mleka + antybiogram 17 Badanie mikrobiologiczne narządów + antybiogram 18 Badanie ogólne moczu 40 Badanie osadu 41 Badanie pełne moczu 41 Badanie pochodzenia 48 Badanie podstawowe 19, 41 Badanie popłuczyn z drzewa oskrzelowo-pęcherzykowego (BAL) 42 Badanie przesiewowe 32 Badanie przesiewowe – narkotyki 49 Badanie przesiewowe – środki dopingujące 50 Badanie przesiewowe – środki dopingujące – poszerzone 50 Badanie przesiewowe duże 32 Badanie przesiewowe duże przeżuwacze 12 Badanie przesiewowe duże świnie 12 Badanie przesiewowe przeżuwacze 12 Badanie przy zakupie 50 Badanie w kierunku dermatofitów 39 Badanie w kierunku dermatofitów 18 Badanie wymazu 18, 39 Badanie wymazu (bakterie tlenowe) + antybiogram 18, 39 Badanie wymazu lub popłuczyn z tchawicy (TTW) Bakterie beztlenowe 42 17, 39 BDV (wirus choroby granicznej) – przeciwciała (ELISA) 23 BHV-1 (IBR/IPV, otręt) – przeciwciała w mleku (ELISA) 22 BHV-1 gB (IBR/IPV, otręt) – przeciwciała (ELISA) 21 22 Białko całkowite 14, 34 Bilirubina bezpośrednia 14, 34 Bilirubina całkowita 14, 34 Borrelia burgdorferi – IgG – przeciwciała (ELISA) 43 Borrelia burgdorferi – IgG – przeciwciała (immunoblotting) 43 Brachyspira spp. (hyodysenteriae, pilosicoli, intermedia) 28 BRSV (wirus syncytialny układu oddechowego) 21 Brucella spp. – przeciwciała (ELISA) 25 Brucella spp. – przeciwciała (Rose Bengal Test) BTV (wirus choroby niebieskiego języka ) 25 21, 23, 27 BVDV (BVD/MD) – antygen (ELISA) 21 BVDV (BVD/MD) – przeciwciała (ELISA) 21 BVDV / MD 27 CAE (CAEV, wirusowe zapalenie stawów i mózgu kóz) 23 Campylobacter spp. 18 CEM (Taylorella equigenitalis) Chlamydia / Chlamydophila spp. Chlamydophila – przeciwciała (ELISA) Chlorki Cholesterol 44 27, 28, 45 22 16, 19, 35 15, 34 Cholinoesteraza 34 Cirkowirus świń typu 2 (PCV-2) BacuCheckTM 25 Cirkowirus świń typu 2 (PCV-2) IgG 25 Cirkowirus świń typu 2 (PCV-2) IgG i IgM CK – kinaza kreatynowa 25 15, 34 Clostridium difficile toksyna A + B (ELISA) 18 Clostridium perfringens – enterotoksyna (ELISA) 19 Clostridium perfringens (oznaczenie typu toksyny) 28 Coxiella burnetti (gorączka Q) – przeciwciała (ELISA) 22 Coxiella burnetti (gorączka Q) – przeciwciała (ELISA) 23 CRP (białko C reaktywne) 17 Cryptosporidium spp. – antygen (IC) Cynk 20 16, 35 Czas kaolinowo – kefalinowy (APTT) 33 Czas protrombinowy (PT), INR 33 Czas trombinowy (TT) 33 Defekt adhezji leukocytów u bydła (BLAD) 27 Dermatophilus congolensis 40 Ektopasożyty 20, 41 Elektroforeza białek 17, 38 Elektroforeza moczu w SDS – Page 41 Elektrolity / pierwiastki śladowe 13 Erysipelothrix rhusiopathiae 25 Erysipelothrix rhusiopathiae – miano przeciwciał (ELISA) 25 Escherichia coli – oznaczanie czynników wirulencji (PCR) 19 Escherichia coli – szczepy enetropatogene /EPEC/ 19 Estradiol Fasciola hepatica – przeciwciała (ELISA) Fibrynogen Flotacja Flotacja + sedymentacja Fosfor nieorganiczny Frymartynizm GLDH Glukokortykoidy 36 22, 23 17 20, 41 20, 41 16, 19, 35 27 15, 35 50 Glukoza 15,34 Grzyby drożdżopodobne 18, 39 Haemophilus parasuis – przeciwciała (ELISA) 25 Haptoglobina 17 INDEKS INDEKS 53 54 PROGRAM2013 INDEKS Hematokryt 14 Pasożyty krwi Herpesvirus (EHV1/4) – przeciwciała (SN) 43 Pasteurella multocida (toxA) 29 Herpesvirus 1/4 45 Pasteurella multocida (toxA) – przeciwciała (ELISA) 26 Herpesvirus 2/5 45 Pasteurella multocida (typizacja) 27 Hipertermia złośliwa 30 PCV-2 (cirkovirus świń typu 2) 29 Identyfikacja osobnicza 48 PI-3 (wirus parainfluenzy typu 3) – antygen (IFT) 23 Influenza A 45 PI-3 (wirus parainfluenzy typu 3) – przeciwciała (ELISA) 22 Influenza A1 i A2 – przeciwciała 43 PMSG 37 Izolacja larw (test Baermana) 41 Pojedynczy parametr ilościowo 50 Izolacja larw (test Baermana) 20 Pojedynczy parametr jakościowo 50 Jonogram 13 Porcine Teschovirus / Enterovirus Jonogram poszerzony 13 Potas Kadm 29 16, 19, 36 Poziom odporności posiarowej u cieląt 17 Kondycja fizyczna konia 32 Profil - choroby dróg oddechowych 44 Kortyzol 63 Profil biegunkowy 23 Kreatynina 14 Profil biegunkowy koń 38 Kwas foliowy 48 Profil biochemiczny 32 Kwas mlekowy 35 Profil Cushing / Syndrom metaboliczny koni (ECS / EMS) 32 Kwas moczowy 15, 35 Profil geriatryczny 32 15 Profil metaboliczny 13 Kwas β-hydroksymasłowy (BHB) Kwasy żółciowe Lawsonia intracellularis Lawsonia intracellularis – przeciwciała (ELISA) LDH Leki niesterydowe przeciwzapalne 30, 49 20, 42 15, 35 Profil metaboliczny duży 13 28 Profil nerkowy 13, 33 25 Profil oddechowy 23, 28 Profil reprodukcyjny / ronienia 28, 44 15, 35 50 Profil rozrodczy 28, 45 Profil tarczycowy 36 Leptospira spp. – przeciwciała (aglutynacja) 43 Profil wątrobowy 13, 33 Leptospira spp. (antygen gatunkowy) 26 Progesteron Leptospira spp. (określenie serowarów) 22 PRRSV (Wirus zespołu rozrodczo-oddechowego świń) Leptospira spp. (wykrywanie serowarów) 26 Punktat mazi stawowej 42 Listeria spp. – przeciwciała (aglutynacja) 43 Rhinovirus – przeciwciała (ELISA) 44 Rhodococcus equi 40 14 Leptospira spp. Magnez 16, 19, 35 Mangan 16, 35 Rozmaz (leukogram manualny) Miedź 16, 36 Rozmaz (ocena mikroskopowa) Mięśnie – profil Mięśnie – profil duży Mocznik Monitoring metaboliczny w stadzie krów mlecznych 32 Rtęć 32 Salmonella – LPS – przeciwciała (ELISA) 15, 35 12 Salmonella abortus equi – przeciwciała (ELISA) Salmonella spp. 13 37 26, 29 33 30, 49 26 44 19, 40 Morfologia (oznaczenie maszynowe) 14, 33 Sarcoptes spp. (Sarcoptes scabiei var. suis) Mycobacterium avium ssp. paratuberculosis 27, 28 Sedymentacja 20, 42 26 Mycobacterium avium ssp. paratuberculosis (ch. Johnego) 22, 23 Selen 16, 36 Mycoplasma bovis 27 Siarczan estronu Mycoplasma bovis – przeciwciała (ELISA) 22 SIV (wirus grypy świń) Mycoplasma haemosuis (Eperythrozoon) 29 Sód Mycoplasma hyopneumoniae 28 Speed Gen 48 Mycoplasma hyopneumoniae – przeciwciała (ELISA) 26 Sterydy anaboliczne 50 Mycoplasma hyorhinis 29 Stosunek białko / kreatynina 41 Mycoplasma hyosynoviae 28 Stymulanty 50 Neospora caninum – przeciwciała (ELISA) 22 Środki miejscowo znieczulające 50 Niedokrwistość zakaźna (test Cogginsa) 43 T3 całkowita 37 19, 40 T4 całkowita 37 Nokardia spp. 37 29 16, 20, 36 Nosacizna – przeciwciała (Burkholderia mallei) (ELISA) 44 T4 wolna 37 Ocena mikroskopowa struktury włosa 43 Test hamowania deksametazonem (2 x kortyzol) 37 Ochratoksyna 49 Test stymulacji hCG (2 x testosteron) 38 Odczulanie (alergeny owadów) – kolejny zestaw 52 Test stymulacji hCG (3 x testosteron) 38 Odczulanie (alergeny wziewne) – kolejny zestaw 52 Test stymulacji TRH (3 x kortyzol) Ołów 30, 49 Trójglicerydy Parvovirus (PPV, SMEDI) 29 Wapń Parvovirus (PPV, SMEDI) – przeciwciała (ELISA) 26 Wirus ch. Borna 37 15, 35 16, 20, 36 45 CENNIK BADAŃ LABORATORYJNYCH 44 Witamina E Wirus choroby Aujeszky’ego – gB 25 Witamina H (biotyna) 30, 48 49 Wirus choroby Aujeszky’ego – gE 25 Witamina H (biotyna) 30 Wirus choroby pęcherzykowej świń (SVDV) 26 Wolne kwasy tłuszczowe (WKT, NEFA) 15 Wirus grypy świń (SIV) – przeciwciała, screening (ELISA) 26 Wykrywanie trucizn Wirus grypy świń (SIV/ H1N1, H1N2, H3N2) 26 Yersinia spp. Wirus Maedi-Visna (owce) – przeciwciała (ELISA) 23 Zaleganie krów 13 Wirus Schmallenberga 27 Zaraza stadnicza – przeciwciała 44 Wirus TGE i PRCV – przeciwciała (ELISA) 27 Zearalenon Wirus zachodniego Nilu 44 Żelazo 49 19, 40 49 16, 36 Witamina A 30, 48 α-Amylaza 14 Witamina B1 (tiamina) 30, 48 α-HBDH 34 Witamina B12 48 β-karoten 30 Witamina B6 48 γ-GT 15 Witamina D3 (1,25-OH-D3) 48 γ-GT 34 Witamina D3 (1,25-OH-D3) 30 γ-GT 35 NASZE LABORATORIA vetlab / Wrocław ul. Parkowa 13 51 – 616 Wrocław tel.: 71 722 35 25 tel.: 71 722 35 28 fax: 71 722 35 26 e-mail: [email protected] www.vetlab.pl vetlab / Warszawa ul. Gagarina 5 00 – 753 Warszawa tel.: 22 841 43 18 tel.: 517 086 656 fax: 22 841 43 18 e-mail: [email protected] www.vetlab.pl vetlab / Bydgoszcz ul. Duży Rynek 1 86 – 100 Świecie tel.: 52 331 65 73 e-mail: [email protected] www.vetlab.pl INDEKS Wirus ch. Borna – przeciwciała (IFT) 55 56 PROGRAM2013
Podobne dokumenty
Mocz - VETLAB
Z wielką radością oddajemy w ręce Koleżanek i Kolegów pierwsze tak kompletne opracowanie naszej oferty w postaci Programu Laboratoryjnego 2011. Znajduje się w nim pełna lista oferowanych badań labo...
Bardziej szczegółowo