Diatermia krótkofalowa jako metoda rehabilitacyjna
Transkrypt
Diatermia krótkofalowa jako metoda rehabilitacyjna
medycyna fizykalna / physical medicine IB_05-2009 [PL_2].qxd 2007-06-13 15:43 Page 124 Diatermia krótkofalowa jako metoda rehabilitacyjna Zabieg z wykorzystaniem diatermii polega (w zależności od wybranego aplikatora) na miejscowym podgrzewaniu tkanek pod wpływem silnego pola elektrycznego lub magnetycznego. Zabieg taki jest wskazany wówczas, gdy ciepło endogeniczne wytwarzane w ciele pacjenta jest pożądane do wspomagania reakcji fizjologicznej, mającej na celu usunięcie zmian patologicznych występujących w tkankach. Wykorzystuje działanie pola elektromagnetycznego wielkiej częstotliwości, lecz o krótkich falach (najczęściej o częstotliwości 27,12 MHz i długości fali 11,05 m) generowanego przez specjalne urządzenie. W zależności od zastosowanego aplikatora wyróżnia się metodę kondensatorową i indukcyjną. M. kondensatorowa wykorzystuje do nagrzania tkanek pole elektryczne wytwarzane między dwoma okładzinami kondensatora. Okładziny te stanowią dwie elektrody, które za pomocą przewodów są połączone z aparatem do diatermii krótkofalowej. W tej metodzie nagrzewane są głównie tkanki płytko położone (tkanka tłuszczowa). W m. indukcyjnej do nagrzania tkanek wykorzystuje się pole magnetyczne, wokół którego zgodnie z prawami Maxwella powstaje wirowe pole elektryczne, powodujące wytwarzanie ciepła głównie w tkankach głęboko położonych, takich jak mięśnie (rys. 1). Rys. 1 Zróżnicowane oddziaływanie na tkanki w zależności od zastosowanej metody Nowoczesne diatermie krótkofalowe oprócz szerokiego wykorzystania w dziedzinie klasycznej termicznej terapii endogennej, stosuje się również w terapii atermicznej. Efekt termiczny działania diatermii krótkofalowej jest wynikiem absorpcji wygenerowanych fal elektromagnetycznych przez ciało pacjenta i zależy od właściwości elektrycznych poszczególnych tkanek. Pojawia się w związku ze wzrostem temperatury krwi, pobudzaniem receptorów ciepła znajdujących się w skórze oraz miejscowym wzrostem temperatury. Podczas wzrostu temperatury skóry podwzgórze zaczyna proces regulacji rozszerzania się naczyń krwionośnych, w celu oddania ciepła. Do najczęstszych efektów termicznych zalicza się: wzrost elastyczności tkanki łącznej, w szczególności: skóry, mięśni, ścięgien, więzadeł oraz torebki stawowej, zmniejszenie napięcia mięśniowego, poprawę sprężystości tkanki kolagenowej w torebkach stawowych, co zwiększa ruchomość stawów, obniżenie pobudliwości nerwowo-mięśniowej, redukcję bólu i zmniejszenie stanów zapalnych. Natomiast efekty atermiczne są rezultatem miejscowego rozszerzenia naczyń związanym z przyspieszeniem komórkowej przemiany materii oraz odruchami aksonowymi. Pojawiają się w wyniku impulsowego oddziaływania pola elektromagnetycznego i są przydatne w leczeniu określonych schorzeń i stanów chorobowych, w których przegrzanie tkanek nie jest wskazane. Wszystkie wyżej wymienione efekty atermiczne przyspieszają proces gojenia się ran. Główne wskazania do zastosowania diatermii krótkofalowej to stany zapalne, choroba zwyrodnieniowa stawów i kręgosłupa, reumatoidalne choroby zwyrodnieniowe stawów, zmiany pourazowe, leczenie ran, nerwobóle, neuralgie. Zabiegi diatermii krótkofalowej od wielu lat uważane są za bardzo skuteczne zabiegi w dziedzinie fizjoterapii. A rozwój elektroniki umożliwia ciągłe doskonalenie aparatury wytwarzającej pola elektromagnetyczne oraz wprowadzanie nowych, coraz bardziej skutecznych terapii. Jednym z dostępnych na rynku aparatów tego typu jest Fot. 1 Aparat Thermo 500 urządzenie Thermo 500 (fot. 1). Generuje ono fale krótkie w formie emisji pulsacyjnej, co umożliwia termiczną i atermiczną aplikację, wywołując bardzo korzystne efekty terapeutyczne w szerokim zakresie stanów ostrych i chronicznych. Ma dwukanałowy generator, przeznaczony do współpracy z elektrodami indukcyjnymi. Dwa kanały umożliwiają przeprowadzanie zabiegów na większej powierzchni ciała lub na dwóch różnych obszarach w tym samym czasie. Użytkownik może korzystać z 38 wprowadzonych procedur terapeutycznych lub stworzyć własne programy i zmieniać parametry zabiegów. Nowoczesne ekranowane elektrody i przewody zabezpieczają przed emisją zakłóceń elektromagnetycznych. Czas trwania impulsu może wynosić od 65 μs do 400 μs. Moc szczytowa wynosi 200 W. Częstotliwość impulsu waha się w granicach 25-875 Hz (tabela 1). Dawkowanie uzależnione jest od efektu, jaki terapeuta chce otrzymać: efekt atermiczny bardzo mała dawka lekki efekt termiczny mała dawka umiarkowany efekt termiczny średnia dawka Autoryzowany dystrybutor: MEDEN-INMED Sp. z o.o. ul. Wenedów 2, 75-847 Koszalin tel. (+48 94) 347 10 50-53 fax (+48 94) 347 10 41 zobacz najnowszą promocję na urządzenie THERMO 500 www.meden.com.pl Efekty atermiczne obejmują: wzrost zewnątrzkoTabela 1 Efekt termiczny i atermiczny w zależności od wybranej częstotliwości i czasu trwania impulsu mórkowego poziomu Ca++, normalizację pH, zwiększenie wrażliwości na skutek zmian w błonie komórkowej, zmniejszenie zawartości glikogenu, wzrost liczby leukocytów i limfocytów. 124 Acta Bio-Optica et Informatica Medica 2/2009, vol. 15