PARLAMENT EUROPEJSKI BEZ TAJEMNIC

PARLAMENT EUROPEJSKI BEZ TAJEMNIC
E-LEARNING W RAMACH PROJEKTU „MOJA GMINA: EUROPA”
WYKŁAD 4 – Europosłowie
Liczba europosłów
W obecnej kadencji 2009 – 2014 Parlament Europejski liczy 736 eurodeputowanych, pochodzących z 27
państw członkowskich. Posłowie są wybierani przez obywateli państw należących do UE na 5-letnią
kadencję, w tajnych, powszechnych wyborach bezpośrednich. Wymagane jest przy tym oparcie systemu
wyborczego na zasadzie proporcjonalności.
Liczba europosłów reprezentujących państwo – członka UE jest w miarę proporcjonalna do liczby jego
mieszkańców. Każde państwo dysponuje stałą liczbą miejsc. Największa reprezentacja to europosłowie
niemieccy – jest ich 99. Najmniejsza to przedstawiciele Malty, których jest 5.
Obowiązujący od 1 grudnia 2009 roku Traktat Lizboński zwiększa liczbę europosłów do 751. Zanim skład
Parlamentu Europejskiego zostanie zmieniony, kraje członkowskie muszą podpisać specjalny protokół.
Lista wszystkich europosłów z podziałem na kraje, z których pochodzą:
http://www.europarl.europa.eu/members/public/geoSearch.do?language=PL
Przynależność do ugrupowań politycznych
Posłowie do Parlamentu Europejskiego łączą się w ponadnarodowe grupy polityczne – frakcje. Kryterium
przynależności są poglądy polityczne, europosłowie nie łączą się według przynależności państwowej.
Eurodeputowani w liczbie 25 mogą utworzyć grupę polityczną pod warunkiem, że reprezentują co najmniej
jedną czwartą państw członkowskich. Każdy europoseł może należeć do tylko jednej grupy politycznej.
Przynależność ta ma wpływ na miejsce zajmowane na sali plenarnej PE.
Grup politycznych, które zrzeszają eurodeputowanych w obecnej kadencji Parlamentu Europejskiego jest
siedem: Grupa Europejskiej Partii Ludowej - Chrześcijańscy Demokraci (EPL), Grupa Postępowego Sojuszu
Socjalistów i Demokratów (S&D), Grupa Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz Europy (ALDE),
Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy (ECR), Grupa Zielonych / Wolne Przymierze Europejskie (EFA),
Konfederacyjna Grupa Zjednoczonej lewicy Europejskiej (GUE/NGL), Europa Wolności i Demokracji (EFD).
Posłowie niezrzeszeni nie należą do żadnej z grup. Takich eurodeputowanych jest obecnie 29.
Posłowie nienależący do grupy politycznej mają do dyspozycji swój sekretariat.
POSŁOWIE WEDŁUG KRAJU I GRUPY POLITYCZNEJ - SIÓDMA KADENCJA PARLAMENTU
EPL
S&D
ALDE
ECR
EFA
Belgia
5
5
5
1
4
Bułgaria
6
4
5
Czechy
2
7
Dania
1
4
3
Niemcy
42
23
Estonia
1
Irlandia
9
1
GUE/NG
L
EFD
Niezrze
szeni
Raz
em
2
22
2
17
4
2
1
12
14
8
1
3
1
4
3
4
Grecja
8
8
Hiszpania
23
21
Francja
29
Włochy
22
1
13
99
6
1
1
3
2
2
1
14
6
14
5
35
22
6
Cypr
2
2
Łotwa
3
1
1
1
Litwa
4
3
2
1
Luksemburg
3
1
1
Węgry
14
4
Malta
2
3
12
2
1
22
1
50
3
72
9
1
72
2
6
1
8
2
12
1
1
6
3
22
5
Holandia
5
3
Austria
6
4
Polska
28
7
Portugalia
10
7
Rumunia
14
11
5
Słowenia
3
2
2
Słowacja
6
5
1
Finlandia
4
2
4
2
Szwecja
5
5
4
3
1
13
12
25
5
1
10
6
72
185
84
55
55
35
28
29
736
Zjednoczone
Królestwo
Razem
265
6
1
3
2
1
2
4
25
5
17
15
50
5
22
3
33
7
1
13
1
13
18
Działalność eurodeputowanych
Delegaci do PE wykonują swój mandat w sposób niezależny. Nie mogą być związani instrukcjami ani nie
otrzymują mandatu wiążącego. Posłom przysługują przywileje oraz immunitety przewidziane w Protokole
w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej.
Głównym zadaniem Parlamentu Europejskiego jest tworzenie unijnego prawa, wspólnie z Radą UE. Po
otrzymaniu projektu PE określa, w której z komisji parlamentarnych powstanie sprawozdanie, czyli wykaz
poprawek do projektu. Komisja wyznacza posła sprawozdawcę odpowiedzialnego za koordynowanie prac.
W pracach nad sprawozdaniem wyznaczonemu deputowanemu towarzyszą tzw. „sprawozdawcy-cienie”,
wyznaczani przez grupy polityczne. Projekt sprawozdania przyjęty przez komisję parlamentarną jest
poddawany pod głosowanie na sesji plenarnej. Dopiero po przyjęciu przez cały PE staje się jego oficjalnym
stanowiskiem.
Europosłowie pracują w komisjach odpowiedzialnych za poszczególne polityki Unii Europejskiej:
http://www.europarl.europa.eu/activities/committees/committeesList.do?language=PL
Delegacje podtrzymują i rozwijają międzynarodowe kontakty Parlamentu. Ich działalność zmierza z jednej
strony do podtrzymania i zacieśnienia kontaktów z parlamentami krajów będących tradycyjnymi
partnerami Unii Europejskiej oraz przyczynia się do propagowania w państwach trzecich wartości
stanowiących fundament UE - zasad wolności, demokracji, poszanowania praw człowieka i podstawowych
wolności oraz państwa prawa. Lista delegacji:
http://www.europarl.europa.eu/members/expert/delegations.do?language=PL
Rezygnacja z mandatu europosła
W przypadku rezygnacji z mandatu eurodeputowanego z powodów osobistych, czy np. w związku
z objęciem ważnego stanowiska w kraju, państwo członkowskie powinno zaproponować jego następcę.
W takiej sytuacji przez jakiś czas rzeczywista liczba europosłów może więc odbiegać od założonej liczby.
Wynagrodzenie europosłów
Na mocy jednolitego statutu, który wszedł w życie w lipcu 2009 r., miesięczne wynagrodzenie posła brutto
wynosi w 2011 r. 7.956,87 EUR. Jest ono wypłacane z budżetu Parlamentu i po odliczeniu podatku
wspólnotowego i składki na ubezpieczenie od wypadków wynosi 6.200,72 EUR. Państwa członkowskie
mogą również obłożyć to wynagrodzenie podatkami krajowymi.
Posłowie do Parlamentu Europejskiego otrzymują też zwrot kosztów, które ponoszą wykonując obowiązki
poselskie. Zwrot kosztów ogólnych ma na celu pokrycie kosztów poniesionych w państwie członkowskim,
w którym poseł został wybrany, takich jak koszty prowadzenia biura poselskiego, rachunki telefoniczne
i opłaty pocztowe oraz zakup, eksploatacja i konserwacja sprzętu komputerowego. W 2011 roku jest to 4
299 euro miesięcznie.
Posłowie otrzymują też zwrot rzeczywistych kosztów biletów na podróż do miejsca, w którym odbywają się
sesje plenarne, posiedzenia komisji i posiedzenia grup politycznych. Dodatkowo, posłowie mogą otrzymać
zwrot z ustalonego rocznego zwrotu kosztów podróży, zakwaterowania i powiązanych kosztów,
w przypadkach podróży w celach innych niż udział w oficjalnych. W 2011 r. wysokość zwrotu wynosi
maksymalnie 4 243 euro.
Parlament wypłaca też zryczałtowaną dietę pobytową w wysokości 304 euro za każdy dzień udziału
w oficjalnych posiedzeniach organów Parlamentu. Dieta pokrywa zakwaterowanie, posiłki i wszystkie inne
koszty związane z udziałem w posiedzeniach. Parlament wypłaca dietę pod warunkiem złożenia przez posła
podpisu na oficjalnej liście obecności.
Współpracownicy posłów
W ramach ustalonego przez Parlament budżetu posłowie mogą sami wybierać swoich współpracowników.
Akredytowani asystenci pracujący w Brukseli, Luksemburgu lub Strasburgu podlegają bezpośrednio
administracji Parlamentu, zgodnie z warunkami zatrudnienia pracowników tymczasowych UE. Posłowie
zachowują całkowitą swobodę wyboru asystentów, powierzonych im zadań oraz długości umowy o pracę.
W 2011 r. maksymalna miesięczna kwota przeznaczona na pokrycie wszystkich poniesionych kosztów
wynosi 19 709 EUR na każdego posła. Środki te nie są wypłacane bezpośrednio posłom.
Polscy europosłowie
Obecnie w Parlamencie Europejskim mamy 50 posłów z Polski. Europarlamentarzystom wybranym
w Polsce w 2004 r. przypadały 54 mandaty w PE. W wyborach w 2009 roku liczba ta zmniejszyła się do 50
w związku z przystąpieniem Bułgarii i Rumunii do UE. Traktat Lizboński zwiększy liczbę polskich europosłów
do 51.
Polacy należą do trzech grup politycznych - chadeckiej Europejskiej Partii Ludowej, Europejskich
Konserwatystów i Reformatorów oraz Grupy Postępowego Sojuszu Socjalistów i Demokratów. W grupie
chadeckiej jest 28 Polaków, do Konserwatystów i Reformatorów należy 15, a do grupy socjalistów - 7.
W PE działa Koło Polskie, powołane jesienią 2009 roku. Jest to nieformalne zrzeszenie wszystkich polskich
eurodeputowanych, niezależnie od przynależności do frakcji politycznych. W PE struktura ta jest wyjątkiem.
Spotkania Koła Polskiego odbywają się jako nieformalne comiesięczne spotkania szefów trzech polskich
reprezentacji w grupach politycznych oraz jako organizowane ad hoc spotkania wszystkich polskich
europosłów. Takie spotkania może zwoływać każdy z trzech przewodniczących polskich grup w politycznych
frakcjach PE. Celem spotkań jest ponadpartyjna organizacja działań polskich europosłów w ważnych
sprawach dla Polski. Nieformalne spotkania deputowanych z Polski w PE odbywały się już w poprzedniej
kadencji - pierwszej z udziałem Polaków. Wtedy nazywane były Klubem Polskim.
Przewodniczącym PE został 14 lipca 2009 r. były premier polskiego rządu, Jerzy Buzek, zdobywając 555
spośród 644 ważnych głosów i stając się pierwszym Przewodniczącym z państw byłego Bloku Wschodniego.
Wśród polskich europosłów są m.in.: były przewodniczący Komitetu Integracji Europejskiej Ryszard
Czarnecki, pierwsza polska komisarz w Unii Europejskiej ds. polityki regionalnej Danuta Huebner, były
minister rolnictwa Wojciech Olejniczak, były prezes Najwyższej Izby Kontroli Janusz Wojciechowski oraz
były minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro.
Lista polskich europosłów w porządku alfabetycznym z przynależnością do grup politycznych:
Adam Bielan, Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy
Piotr Borys, Grupa Europejskiej Partii Ludowej
Jerzy Buzek, Grupa Europejskiej Partii Ludowej
Tadeusz Cymański, Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy
Ryszard Czarnecki, Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy
Lidia Geringer de Oedenberg, Grupa Postępowego Sojuszu Socjalistów i Demokratów
Adam Gierek, Grupa Postępowego Sojuszu Socjalistów i Demokratów
Marek Gróbarczyk, Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy
Andrzej Grzyb, Grupa Europejskiej Partii Ludowej
Małgorzata Handzlik, Grupa Europejskiej Partii Ludowej
Jolanta Hibner, Grupa Europejskiej Partii Ludowej
Danuta Huebner, Grupa Europejskiej Partii Ludowej
Danuta Jazłowiecka, Grupa Europejskiej Partii Ludowej
Sidonia Jędrzejewska, Grupa Europejskiej Partii Ludowej
Filip Kaczmarek, Grupa Europejskiej Partii Ludowej
Jarosław Kalinowski, Grupa Europejskiej Partii Ludowej
Michał Kamiński, Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy
Lena Kolarska-Bobińska, Grupa Europejskiej Partii Ludowej
Paweł Kowal, Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy
Jan Kozłowski, Grupa Europejskiej Partii Ludowej
Jacek Kurski, Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy
Ryszard Legutko, Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy
Bogusław Liberadzki, Grupa Postępowego Sojuszu Socjalistów i Demokratów
Krzysztof Lisek, Grupa Europejskiej Partii Ludowej
Elżbieta Łukacijewska, Grupa Europejskiej Partii Ludowej
Bogdan Marcinkiewicz, Grupa Europejskiej Partii Ludowej
Marek Migalski, Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy
Sławomir Nitras, Grupa Europejskiej Partii Ludowej
Jan Olbrycht, Grupa Europejskiej Partii Ludowej
Wojciech Olejniczak, Grupa Postępowego Sojuszu Socjalistów i Demokratów
Mirosław Piotrowski, Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy
Tomasz Poręba, Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy
Jacek Protasiewicz, Grupa Europejskiej Partii Ludowej
Jacek Saryusz-Wolski, Grupa Europejskiej Partii Ludowej
Joanna Senyszyn, Grupa Postępowego Sojuszu Socjalistów i Demokratów
Czesław Siekierski, Grupa Europejskiej Partii Ludowej
Marek Siwiec, Grupa Postępowego Sojuszu Socjalistów i Demokratów
Joanna Skrzydlewska, Grupa Europejskiej Partii Ludowej
Bogusław Sonik, Grupa Europejskiej Partii Ludowej
Konrad Szymański, Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy
Róża Thun, Grupa Europejskiej Partii Ludowej
Rafał Trzaskowski, Grupa Europejskiej Partii Ludowej
Jarosław Wałęsa, Grupa Europejskiej Partii Ludowej
Jacek Włosowicz, Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy
Janusz Wojciechowski, Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy
Paweł Zalewski, Grupa Europejskiej Partii Ludowej
Artur Zasada, Grupa Europejskiej Partii Ludowej
Janusz Zemke, Grupa Postępowego Sojuszu Socjalistów i Demokratów
Zbigniew Ziobro, Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy
Tadeusz Zwiefka, Grupa Europejskiej Partii Ludowej
Opracowała: Katarzyna Kubicka – Żach