Styl i strategie kierowania
Transkrypt
Styl i strategie kierowania
Wszystkie materiały tworzone i przekazywane przez Wykładowców NPDN PROTOTO są chronione prawem autorskim i przeznaczone wyłącznie do użytku prywatnego. MATERIAŁY Z KURSU KWALIFIKACYJNEGO www.prototo.pl Marta Hołub Czynności kierownicze dyrektora szkoły KIEROWANIE I ADMINISTROWANIE PLACÓWKĄ OŚWIATOWĄ Działania Istota działań kierownicze Forma decyzji Polityka kierowania szkołą Doprowadzić do uzgodnienia najważniejszych celów pomiędzy społecznościami z uwzględnieniem polityki państwa. Ustalenie priorytetów programowych kształcenia i wychowania. Statut szkoły, program nauczania i wychowania /szkolny zestaw programów nauczania, program wychowawczy , profilaktyczny regulamin szkolny i inne regulaminy System kierowania szkołą Ustalić, w jaki sposób organy kierowania i współkierowania szkołą będą porozumiewać się ze sobą, w jaki sposób będą podejmować decyzje o działaniu szkoły. Regulaminy organów kierowania i współkierowania, roczny harmonogram czynności kierowniczych w szkole www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub Działania kierownicze Istota działań Forma decyzji Struktura realizacyjna nowelizowana w każdym roku szkolnym Obsada osobowa zadań stałych i doraźnych /klasy, grupy, przydział przedmiotów i wychowawstw, opieki nad pomieszczeniami i pracowniami oraz innych zadań Arkusz organizacyjny szkoły, roczny plan pracy szkoły, kalendarz szkolny, tygodniowy rozkład zajęć, dyżurów, zakresy obowiązków oraz kompetencji i odpowiedzialności pracowników, plan finansowy szkoły System motywacyjny Poprzez system motywacyjny wyzwolić twórcze postawy i wydajną pracę Ocena pracy zawodowej nauczyciela, regulamin premiowania i nagradzania, plan doskonalenia zawodowego nauczycieli Kontrola Poprzez działania kontrolne dokonywać oceny stanu realizacji celów i programów szkoły, stanu bezpieczeństwa ludzi i mienia ,sprawności technicznej urządzeń Założenia i plan nadzoru pedagogicznego, badania osiągnięć uczniów, plan kontroli wewnętrznej www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub - plan pracy szkoły - plan nadzoru pedagogicznego - kalendarz życia szkoły - plany pracy komisji przedmiotowych - plany pracy zespołów www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub Organy współkierujące szkołą Rada Szkoły Rada Pedagogiczna Rada Rodziców Samorząd Uczniowski www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub STYL I STRATEGIE KIEROWANIA Kierowanie – wywieranie wpływu na ludzi, nakłanianie do podążania ku wspólnym celom Styl kierowania – sposoby osiągania celów przez kierowników w pracy wraz z zespołami pracowniczymi Styl kierowania – względnie stały zestaw zachowań kierownika polegający na wywieraniu wpływu na pracowników w pracy www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub Koncepcje stylów kierowania Styl autokratyczny Styl nieingerujący (liberalny) Styl demokratyczny (Klasyfikacja R.Lippitta i R.K. Whita) www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub Test 1. Uważam, że autokratyczny styl kierowania ma swoje uzasadnienie w pewnych szczególnych przypadkach TAK NIE TRUDNO POWIEDZIEĆ 2. Stosowanie demokratycznego stylu kierowania bardziej zależy od składu zespołu pracowniczego niż od samego pracownika TAK NIE TRUDNO POWIEDZIEĆ 3. Często pytam pracowników, jak spędzili weekend lub co słychać u nich w rodzinach. TAK NIE TRUDNO POWIEDZIEĆ www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub Cztery style modelowe R.Likerta Autokratyczny Autokratyczny życzliwy Konsultacyjny Partycypialny www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub Autokratyczny Autokratyczny życzliwy Konsultacyjny Partycypialny Współpraca Brak Bardzo ograniczona Dwustronny przepływ informacji Duży stopień współpracy Podejmowanie decyzji Centralizowanie decyzji Centralnie, bez możliwości komentowania przez pracowników Kierownik konsultuje się z pracownikami, ale i tak sam podejmuje decyzję Wspólne podejmowanie decyzji Motywacja Kary i groźby Nagradzanie za lojalność (przywileje za podporządkowa nie) Nacisk na atmosferę współpracy i zaufania Udział pracowników w kierowaniu Współodpowiedzialność pracowników Brak Brak Duża Bardzo duża, wynikająca ze wspólnego podejmowania decyzji www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub Nastawienie na ludzi czy na zadania? klubowy nieingerujący demokratyczny www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub autokratyczny Skrzynka stylów kierowania www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub misjonarski - kierownik wkłada wiele wysiłku przede wszystkim w zapewnienie jak najlepszych stosunków międzyludzkich. Przez otoczenie jest odbierany jako człowiek miły, ale nieskuteczny, nie umiejący stawiać zadań a bardziej jeszcze egzekwować ich wykonanie. Taki kierownik potrzebuje akceptacji. Nie interesuje się wynikami i normami. ugodowy - jest bardzo podatny na wpływ otoczenia. Lubi zgadzać się we wszystkimi i zawsze. Koncentruje się przede wszystkim na rozwiązywaniu zagadnień bieżących, pomijając te o dłuższym horyzoncie czasu. Taka osoba przecenia współuczestnictwo, jest ustępliwa i delikatna. Czasem wysuwa pomysły, ale nie zawsze je realizuje. olewający - ucieka od kierowania. Wiele problemów, które powinien rozwiązywać, bądź nie rozwiązuje ich wcale, bądź przekazuje do rozwiązania innym. Nie angażuje się w pracę. autokratyczny - dążący za wszelką cena do wykonania zadań. Przez otoczenie oceniany jest jako nie mający zaufania do ludzi, apodyktyczny, nieżyczliwy to sprawia, że trudno mu uzyskiwać dobre rezultaty, nie mówiąc już o klimacie wewnątrz kierowanego zespołu. www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub otwarty - kierownik uważany za człowieka ufnego, delegującego uprawnienia na podwładnych, dbającego zarazem o ich rozwój. Takie nastawienie zapewnia mu sukcesy, tym większe, im bardziej zintegrowany jest zespół. dyrektorski - umie stawić i stawia wysokie wymagania sobie i podwładnym. Kładzie nacisk na pracę zespołową, potrafi skutecznie dobierać ludzi, co zapewnia mu skuteczność działania. biurokratyczny - przywiązuje wagę do formalnych procedur i kontroli podlegającego mu personelu. Przez otoczenie ceniony jest jako sumienny i skrupulatny. Może osiągnąć niezły wyniki działania. Taki kierownik jest racjonalny, logiczny, opanowany życzliwy autokrata - stara się realizować zadania bez zrażanie sobie ludzi. Tych ostatnich traktuje co prawda instrumentalnie, ale w miarę im ufa i pozostawia samodzielność działania. Dzięki temu może mieć dobre wyniki nawet przy ambitnych zadaniach. Taka osoba przejawia inicjatywę, ceni czas i jakość. Jest zainteresowana ludźmi o ile to wpływa na efektywność. www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub Styl sprawowania władzy www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub Przeszkody w kierowaniu związane z kwalifikacjami kierownika Niedostateczna znajomość powierzonego zakresu zadań Obawa przed popełnieniem błędu Brak jasności co do prowadzonej przez siebie polityki Brak umiejętności sprawowania nadzoru Brak umiejętności szkolenia pracowników Tzw. efekt Pigmaliona www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub Przeszkody związane z postawami kierowników Wyznawanie zasad teorii X (pracownik jest z natury leniwy) Tendencja do wkraczania w obszary decyzji podwładnych Uciekanie przed trudnościami Obawa przed przewyższeniem przez podwładnego Obawa przed utratą prestiżu Konformizm kierownika Działanie prawa Greshama Brak obiektywnego sądu o sobie www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub Przeszkody związane z czynnikami zewnętrznymi Naciski wewnętrzne i zewnętrzne Niewłaściwie skierowane oczekiwania wyższych przełożonych Niewłaściwe formułowanie poleceń Brak pomocy www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub Inne przeszkody Błędne oceny wynikające z niewłaściwego stosunku do faktów (brak wiedzy o kontekście) Fikcja organizacyjna Poleganie na precedensach Odpowiedzialność kierownika www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub ĆWICZENIE 1. Co to jest skuteczność? 2. Co to jest odpowiedzialność? 3. Kto i co ma wpływ na osiąganie efektów przez szkołę? 4. Za co i przed kim odpowiada dyrektor szkoły? www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub Dylemat lidera: władza czy współpraca? A. Blikle: Doktryna jakości www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub WŁADZA WSPÓŁPRACA MUSISZ: - sam wszystkiego dopilnować - być podejrzliwy - pamiętać, ze każde twoje słowo może być wykorzystane przeciw tobie MUSISZ: - być otwartym (pokazać siebie takim jakim jesteś) - być asertywny - umieć aktywnie słuchać, zmieniać swoje postawy i poglądy - posługiwać się metodą wygrał wygrał www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub WŁADZA Pozbawiasz się: Źródeł najważniejszych informacji Inicjatywy członków zespołu Zbiorowej wiedzy WŁADZA WSPÓŁPRACA Twój stosunek do członków zespołu przeniesie się na innych ludzi wokół ciebie. www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub Dlaczego niektóre firmy odnoszą sukcesy a ich pracownicy nie odchodzą z pracy? 1Czy wiem czego oczekują ode mnie w pracy ? 2 Czy mam do dyspozycji odpowiednie narzędzia? 3 Czy codziennie mam w pracy możliwość wykonywania tego, co potrafię najlepiej ? 4 Czy w ciągu ostatnich 7 dni czułem się choć raz doceniony? 5 Czy szefowi lub komuś innemu w pracy na mnie zależy ? 6 Czy ktokolwiek w pracy zachęca mnie, abym się dalej rozwijał? 7 Czy w pracy liczy się moje zdanie ? 8 Czy mam poczucie, że praca, którą wykonuje jest ważna? 9 Czy moim współpracownikom zależy na tym, aby pracować jak najlepiej? 10 Czy mam w pracy swojego najlepszego przyjaciela/kolegę? 11 Czy w ciągu ostatnich 6 miesięcy rozmawiałem z kimś o postępach, jakie poczyniłem? 12 Czy mam w pracy możliwość dokształcania się i rozwoju? www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub Stwierdzono, że pytania zaznaczone kolorem żółtym korelują z niskim poziomem rotacji kadr, tj. w firmach, w których pracownicy odpowiadają TAK na te pytania, pracownicy bardzo rzadko odchodzą z pracy z własnej woli. www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub Co zrobić, aby ludzie odpowiadali TAK na wszystkie pytania? A czego robić nie wolno? www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub Każde działanie jest podejmowane dla zaspakajania jakiejś potrzeby POTRZEBY RZECZOWE EMOCJONALNE ambicje Potrzeby społeczne: Miłość Przyjaźń Bezpieczeństwo Akceptacja Pieniądze, rzeczy, zdrowie www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub Potrzeba godności Potrzeby radości z działania Lider władzy zaspokaja potrzeby rzeczowe i ambicje Lider współpracy odwołuje się do potrzeb emocjonalnych KORZYŚCI KONTRA WARTOŚCI www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub SYTUACJA POKUSY DYSONANS GODNOŚCIOWY Chronią biologię KORZYŚCI Chronią godność JA WARTOŚCI Wybór korzyści kosztem wartości wymaga społecznego uzgodnienia www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub KORZYŚCI Określają co mam uzyskuję, gdy biorę Można dać lub odebrać Wymiana korzyść za korzyść Kalkulacja koszt – zysk (czy ta wymiana się opłaca) Zaspokojenie braku Nasycenie Dysonans godnościowy Wymaga uzgodnienia MODEL WŁADZY WARTOŚCI Określają jaki jestem Uzyskuję, gdy daję Nie można ani dać ani odebrać Nie ma wymiany Etos Dążenie do czegoś Chęć powtórzenia (nie ma zjawiska nasycenia) Konsonans godnościowy Nie ma uzgodnienia MODEL WSPÓŁPRACY www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub ZARZĄDZANIE PRZEDMIOTOWE I PODMIOTOWE WOBEC PRACOWNIKA PRZEDMIOTOWE Człowiek jest wart tyle, ile dla mnie zrobi Jak najmniej z góry, zawsze coś za coś Swoim stosunkiem do pracownika dostarcza mu argumentów do społecznego uzgadniania niegodziwości Anomia pracownicza PODMIOTOWE Człowiek jest wartością samą w sobie, partnerstwo Etos wypiera coś za coś Swoim stosunkiem do pracownika pozbawia go argumentów do społecznego uzgadniania niegodziwości Etos pracowniczy www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub Motorem działania każdego człowieka jest motywacja. Istnieją dwa podstawowe rodzaje motywacji: 1. motywacja własna (wewnętrzna): zrobię coś, bo to zaspakaja moją potrzebę robienia właśnie tego, 2. motywacja zewnętrzna: zrobię coś, bo w zamian otrzymam nagrodę lub — gdy tego nie zrobię — spotka mnie kara. www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub Motywacja zewnętrzna i wewnętrzna Lider zespołu posługuje się władzą, jeżeli powoduje zachowaniami członków zespołu odwołując się do ich motywacji zewnętrznej – marchewka i kij Lider zespołu posługuje się współpracą, jeżeli powoduje zachowaniami członków zespołu odwołując się do ich motywacji wewnętrznej. www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub Jak motywować ludzi do pracy? Przestań ludzi demotywować Zarządzaj pracownikami tak jakby to byli ochotnicy a nie najemnicy Daj ludziom dobrą pracę: wynagrodzenie współpraca wartości wybór www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. WŁADZA Szybki efekt Powtarzanie osłabia efekt Gra trudna do wygrania Przeciwnicy Walka, mechanizmy obronne Wyścig szczurów, wypalenie Dysonans godnościowy Anomia pracownicza Kosztowne ŁATWE 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. WSPÓŁPRACA Powolny trwały efekt Powtarzanie wzmacnia efekt Wspólne budowanie etosu Partnerzy, odpowiedzialność Współpraca, wzajemne wsparcie Zespoły, poczucie więzi Konsonans godnościowy Obustronne zaufanie Ekonomiczne TRUDNE www.prototo.pl - NPDN PROTOTO - M. Hołub