Własność przemysłowa - Wydział Elektrotechniki i Automatyki

Seminarium Dyplomowe
Politechnika Gdańska
Wydział Elektrotechniki i Automatyki
Katedra Energoelektroniki i Maszyn Elektrycznych
dr hab. inż. Piotr J. Chrzan; [email protected]
Pokój EM211 – ul. Jana III Sobieskiego 7
Przedmioty ochrony własności przemysłowej
Zgodnie z polskim prawem do przedmiotów własności przemysłowej
zaliczamy:
 projekty wynalazcze, w tym wynalazki, wzory użytkowe, wzory
przemysłowe, topografia układu scalonego,
 znaki towarowe,
 nazwy pochodzenia (chronione nazwy pochodzenia – oznaczenia
geograficzne),
 zwalczanie nieuczciwej konkurencji,
 know-how
2
Wynalazki
Są rozwiązaniem określonego problemu mającego charakter
techniczny, niewynikający w sposób oczywisty ze stanu techniki.
Jest to coś co zostało wymyślone i skonstruowane, w
przeciwieństwie do odkrycia czegoś co już istniało, lecz nie było
znane (np. odkrycia geograficzne, astronomiczne).
Wynalazki muszą spełniać cztery przesłanki:
 nowości (w skali światowej),
 są nieoczywiste (znawca nie może do niego dojść bez wysiłku
twórczego, niezbędny jest pewien element zaskoczenia),
 posiadają techniczny charakter,
 nadają się do przemysłowego stosowania (są użyteczne).
3
Wynalazki
Opis wynalazku powinien przedstawić go na tyle jasno i
wyczerpująco, aby znawca mógł ten wynalazek urzeczywistnić.
4
Wynalazki
Za wynalazki nie uważa się:
 teorii naukowych i metod matematycznych (natomiast nie ma
przeszkód do opatentowania rozwiązania, które je wykorzystuje),
 wytworów o charakterze jedynie estetycznym,
 wytworów, których niemożliwość wykorzystania może być
wykazana,
 przedstawiania informacji,
 sposobów leczenia/diagnozowania ludzi i zwierząt (chociaż
udziela się patentów na sposób wytwarzania lekarstwa).
5
Wzory użytkowe
Wzorem użytkowym jest nowe i użyteczne rozwiązanie o
charakterze technicznym , dotyczące kształtu, budowy lub
zestawienia przedmiotu o trwałej postaci. Wzorami użytkowymi
mogą być np.:
 uchwyt grzejnika,
 rower,
 pudełko na cukierki,
 lampa,
 zamek do drzwi.
6
Wzory przemysłowe
Wzorem przemysłowym jest nowa i posiadająca indywidualny
charakter postać (design) wytworu lub jego części, nadana mu w
szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, strukturę lub
materiał wytworu oraz jego dekorację.
Wzór przemysłowy stanowi połączenie bardziej lub mniej
estetycznych elementów z funkcją jaką dany produkt pełnić
powinien , co prowadzi do zwiększenia jego atrakcyjności, np.:
 wzór samochodu,
 wzór szpilki.
7
Znaki towarowe
Znak towarowy to każde oznaczenie, które można przedstawić w
sposób graficzny, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia
towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego
przedsiębiorstwa . Znakiem towarowym może być w szczególności :
 wyraz,
 rysunek, forma przestrzenna,
 melodia lub sygnał dźwiękowy.
Samo oznaczenie nie jest znakiem towarowym. Dopiero związane z
usługą lub towarem nadaje mu charakter prawny znaku towarowego.
8
Topografie układów scalonych
Przez topografię układu scalonego rozumie się rozwiązanie polegajce na
przestrzennym, wyrażonym w dowolny sposób, rozplanowaniu elementów,
z których co najmniej jeden jest elementem aktywnym oraz wszystkich
lub części połączeń układu scalonego.
Przez układ scalony rozumie się jedno- lub wielowarstwowy wytwór
przestrzenny, utworzony z elementów z materiału półprzewodnikowego,
tworzącego ciągłą warstwę ich wzajemnych połączeń przewodzących i
obszarów izolujących, nierozdzielnie ze sobą sprzężonych, w celu
spełnienia funkcji elektronicznych.
9
Know -how
Know-how to nieujawnione do wiadomości publicznej istotne
praktyczne informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne
instytucji lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą. Są
one wynikiem doświadczenia i badań, jak np. receptury, sposoby
wytwarzania. Podejmowany jest przez instytucje w sytuacji gdy :
 przedmiot utajnienia nie posiada zdolności do ochrony patentowej,
 jego cykl życia jest krótki,
 jego publiczne ujawnienie, które wiąże się z ochroną patentową
jest niekorzystne.
10
Projekt racjonalizatorski
Przedsiębiorca może uznać za projekt racjonalizatorski każde
rozwiązanie nadające się do wykorzystania, niebędące wynalzkiem
podlegającym opatentowaniu, wzorem użytkowym, wzorem
przemysłowym lub topografią układu scalonego.
W regulaminie, przedsiębiorca określa co najmniej, jakie rozwiązania
i przez kogo dokonane uznaje się w przedsiębiorstwie za projekty
racjonalizatorskie, a także sposób przyjmowania i realizacji
zgłoszonych projektów oraz zasady wynagradzania twórców. Uznanie
rozwiązania za projekt racjonalizatorski zależy od przedsiębiorcy.
11
Przykład
otwieracz puszki
- patent
napój
- tajemnica produkcji
(know-how)
kształt puszki
- wzór przemysłowy
oznaczenie
- znak towarowy
metoda wytwarzania
puszki - patent
projekt graficzny
puszki – prawa
autorskie
12
Literatura
1. J. Sieńczyło-Chlabicz (red.): Prawo własności intelektualnej;
Wydawnictwo Lexis-Nexis, Warszawa 2009.
2. T. Augustyniak : Zarządzanie własnością intelektualną; Materiały
szkoleniowe, Elbląski Uniwersytet Robotniczy 2014.
13