Zadania gimnazjalne z geografii
Transkrypt
Zadania gimnazjalne z geografii
Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Krakowie: os. Szkolne 37, 39–978 Kraków tel. (012) 68 32 101, 102 fax: (012) 68 32 100 e-mail: [email protected] www.oke.krakow.pl Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010 Treści geograficzne część I Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Kraków 2010 Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Opracowanie: Urszula Mazur Bibliografia - Biuletyny Informacyjne Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w Krakowie. Informacja o wynikach egzaminu w klasie III gimnazjum w latach 2002 - 2010. - Arkusze egzaminacyjne, kartoteki, schematy oceniania CKE zastosowane w wiosennej kwietniowej sesji egzaminacyjnej w latach 2002 - 2010. Wprowadzenie Niniejsze opracowanie to zbiór zadań egzaminacyjnych uporządkowanych tematycznie, adekwatnie do treści przedmiotowych objętych egzaminem gimnazjalnym w części matematyczno-przyrodniczej w latach 2002 - 2010. Egzamin gimnazjalny ma charakter międzyprzedmiotowy, stąd niejednokrotnie trudno jednoznacznie określić przynaleŜność badanych w danym zadaniu umiejętności i wiadomości. Dokonanie podziału zadań egzaminacyjnych z uwzględnieniem ich przedmiotowego charakteru podyktowane jest chęcią ułatwienia nauczycielom korzystania z materiałów egzaminacyjnych codziennej praktyce, gdyŜ edukacja szkolna ma głównie charakter przedmiotowy. Proszę traktować proponowany przez nas podział jako względny, być moŜe analizując poszczególne zadania niektóre z nich, zdaniem państwa, powinny być przypisane do innej części z tej grupy materiałów. Nic nie stoi na przeszkodzie, by uŜytkownik tego opracowania dokonał zmian w niniejszym podziale. Zadania zostały uporządkowane hierarchicznie – latami, poczynając od roku 2002 do roku 2010. W zbiorze tym zachowano następujący układ: - treść zadania, - badane umiejętności/czynności, - poziom wykonania zadań wyraŜony w procentach, - poprawna odpowiedź – w przypadku zadań zamkniętych wielokrotnego wyboru, - schemat punktowania – w przypadku zadań otwartych. Mam nadzieję, Ŝe opracowanie to okaŜe się pomocne w państwa pracy. strona 2 z 35 Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie ROK 2002 Zadanie 7. (0–1)/2002 Znaczek z kolekcji Jacka upamiętnia wydarzenie, które miało miejsce 8 czerwca 2000 roku. Wówczas z miejscowości Yulara w środkowej Australii wyruszyła sztafeta niosąca znicz olimpijski przed olimpiadą w Sydney. W Australii było to: A. pod koniec kalendarzowej wiosny C. pod koniec kalendarzowej jesieni B. na początku kalendarzowego lata D. na początku kalendarzowej zimy Badane umiejętności/czynności Poziom wykonania w % Określa porę roku na półkuli południowej 31 Poprawna odpowiedź C 14 00 Wykorzystując zamieszczony poniŜej fragment mapy poziomicowej, rozwiąŜ zadania 17 i 18. === tunel wyciąg skala: 1:75000 Zadanie 17. (0–1)/2002 Bartek korzysta z wyciągu narciarskiego. Ile wynosi róŜnica wysokości pomiędzy dolną a górną stacją tego wyciągu? A. 1200 m B. 1800 m C. 2800 m D. 3200 m strona 3 z 35 Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Poziom wykonania w % Badane umiejętności/czynności Określa róŜnicę wysokości na podstawie mapy poziomicowej 82 Poprawna odpowiedź B Zadanie 18. (0–1)/2002 Przekrój góry (patrz mapa poziomicowa), w której wydrąŜono tunel, ilustruje: A. rysunek I B. rysunek II C. rysunek III 3400 3400 3200 3200 3000 I 2800 3000 D. rysunek IV II wysokość w m n.p.m. wysokość w m n.p.m. 2800 2600 2400 2200 2000 2600 2400 2200 1800 2000 1600 1800 1400 1200 3400 3400 3200 3200 3000 3000 III 2800 wysokość w m n.p.m. 2800 wysokość w m n.p.m. 1600 skala 1:75 000 2600 2400 2200 2000 skala 1:75 000 IV 2600 2400 2200 2000 1800 1800 1600 1600 1400 1400 1200 skala 1:75 000 1200 Badane umiejętności/czynności skala 1:75 000 Poziom wykonania w % Dokonuje porównania przekroju góry z mapą poziomicową 71 Poprawna odpowiedź C Zadanie 19. (0–1)/2002 RóŜnica wysokości pomiędzy wjazdem do tunelu a najwyŜszym wzniesieniem wynosi 1800 m. RóŜnica temperatur wynosi średnio 0,6°°C na kaŜde 100 metrów róŜnicy wysokości. Ile wynosi temperatura powietrza przy wjeździe do tunelu, jeŜeli na szczycie jest -10°°C? A. około – 21°C B. około – 6°C C. około 1°C strona 4 z 35 D. około 6°C Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Poziom wykonania w % Badane umiejętności/czynności Oblicza temperaturę u podnóŜa góry na podstawie informacji 74 Poprawna odpowiedź C Zadanie 22. (0–1)/2002 Filip zamieścił na swojej stronie internetowej następujące informacje dotyczące planet Układu Słonecznego. Lp. Nazwa planety 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Merkury Wenus Ziemia Mars Jowisz Saturn Uran Neptun Pluton Masa planety w stosunku do masy Ziemi 0,06 0,82 1 0,11 317,9 95,18 14,5 17,24 0,002 Liczba księŜyców 0 0 1 2 16 20 17 8 1 Tablice geograficzne, Wyd. Adamantan, Warszawa 1998 Która z planet o masie mniejszej niŜ masa Ziemi ma najwięcej księŜyców? A. Mars B. Saturn C. Neptun Badane umiejętności/czynności D. Pluton Poziom wykonania w % Analizuje dane w tabeli dotyczące planet Układu Słonecznego 91 Poprawna odpowiedź A strona 5 z 35 Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Zadanie 30. (0–3)/2002 Przerywaną linią zaznacz na mapie w południowo-zachodniej części jeziora bezpieczne kąpielisko dla dorosłych – o głębokości do 1,5 m. Jaka jest największa głębokość tego jeziora? Odpowiedź: .............................................................................. Poziom wykonania w % Badane umiejętności/czynności Zaznacza na rysunku obszar uwzględniając odpowiedni kierunek i głębokość, odczytuje głębokość jeziora 58 Schemat punktowania Odpowiedź poprawna Głębokość jeziora nie mniejsza niŜ 3 m. Zasady przyznawania punktów zaznaczenie obszaru nie przekraczającego głębokości 1,5 m. – 1p. zaznaczenie dowolnego obszaru w południowozachodniej części jeziora – 1p. poprawne odczytanie głębokości – 1p. strona 6 z 35 Uwagi Linia rysowana przez ucznia nie musi być przerywana. Głębokość podana bez jednostki – 0p. Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie ROK 2003 temperatura wrzenia wody (°C) Zadanie 22. (0 – 1)/2003 Przeanalizuj wykres zaleŜności temperatury wrzenia wody od ciśnienia. 100 98 96 94 92 90 700 760 820 880 940 1000 ciśnienie (hPa) W którym z miejsc: w Zakopanem, na szczycie Rysów, na plaŜy w Sopocie czy na śuławach temperatura wrzenia wody jest najniŜsza? A. W Zakopanem. C. Na plaŜy w Sopocie. B. Na szczycie Rysów. D. Na śuławach. Badane umiejętności/czynności Poziom wykonania w % Kojarzy róŜnorodne fakty i wyciąga wnioski 54 Poprawna odpowiedź B strona 7 z 35 Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Informacje do zadań 23. i 24. Mapy przedstawiają zasięg i intensywność opadów tego samego dnia o godz. 0.00 i o godz. 6.00. Zadanie 23. (0 – 1)/2003 Z jakiego kierunku napływały nad Polskę masy powietrza przynoszące obfite opady? A. Północno-wschodniego. C. Południowo-wschodniego. B. Północno-zachodniego. D. Południowo-zachodniego. Badane umiejętności/czynności Poziom wykonania w % Odczytuje informacje z mapy 83 Poprawna odpowiedź D Zadanie 24. (0 – 1)/2003 O godzinie 6.00 najobfitsze opady wystąpiły w A. Łodzi i Krakowie. C. Łodzi i Wrocławiu. B. Białymstoku i Wrocławiu. D. Gdańsku i Szczecinie. Badane umiejętności/czynności Poziom wykonania w % Przetwarza informacje (mapy pogody) 76 Poprawna odpowiedź C strona 8 z 35 Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Zadanie 25. (0 – 1)/2003 Morze Bałtyckie jest słabo zasolone. Wartość zasolenia waha się od 0,2% w Zatoce Botnickiej do 1,8% u wybrzeŜy Danii, a średnie zasolenie Oceanu Atlantyckiego jest równe 3,4%. Która z poniŜszych odpowiedzi wyjaśnia tak niskie zasolenie? A. B. C. D. DuŜe parowanie, wąskie połączenie z oceanem, niewielki dopływ słodkich wód. DuŜy dopływ słodkich wód, wąskie połączenie z oceanem, niewielkie parowanie. Gorący klimat, duŜy dopływ wód słodkich, swobodna wymiana wód z oceanem. Małe parowanie, niewielki dopływ wód rzecznych, swobodna wymiana wód z oceanem. Poziom wykonania w % Badane umiejętności/czynności Wskazuje związki przyczynowo-skutkowe 78 Poprawna odpowiedź B Zadanie 31. (0 – 3)/2003 Na Ziemi nieustannie zachodzą procesy erozji (Ŝłobienia i niszczenia) oraz akumulacji (budowania). Spośród podanych procesów geologicznych: akumulacja eoliczna (wiatrowa), erozja lodowcowa, erozja rzeczna, erozja eoliczna (wietrzna) wybierz te procesy, w wyniku których powstały przedstawione na rysunkach formy i wpisz ich nazwy pod rysunkami. ........................................ ........................................ ........................................ Poziom wykonania w % Badane umiejętności/czynności Wybiera właściwe terminy do opisu obiektów przyrodniczych 59 Schemat punktowania Odpowiedź poprawna Erozja eoliczna Akumulacja eoliczna Zasady przyznawania punktów za poprawną odpowiedź – 1p. za poprawną odpowiedź – 1p. strona 9 z 35 Uwagi Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie za poprawną odpowiedź – 1p. Erozja rzeczna ROK 2004 Zadanie 1. (0-1)/2004 Uczestnicy wycieczki rowerowej potrzebują szczegółowej mapy. Najdokładniejsza będzie mapa w skali A. 1:5 000 B. 1:10 000 C. 1:25 000 Badane umiejętności/czynności D. 1:50 000 Poziom wykonania w % Wybiera odpowiednie terminy i pojęcia matematyczno – przyrodnicze 66 Poprawna odpowiedź A Zadanie 12. (0-1)/2004 Płynąca woda pogłębia koryto rzeki (erozja denna) i przenosi materiały skalne (transport). Przy jednym brzegu rzeki osadza się materiał (akumulacja), natomiast drugi jest podmywany przez płynącą wodę (erozja boczna). Na rysunku strzałką wskazano miejsce A. erozji bocznej. C. akumulacji. B. erozji dennej. D. transportu. Badane umiejętności/czynności Poziom wykonania w % Wybiera odpowiednie terminy i pojęcia do opisu zjawisk 66 Poprawna odpowiedź C Zadanie 14. (0-1)/2004 Procesy zachodzące w naszym otoczeniu przebiegają z wydzielaniem ciepła do otoczenia (egzotermiczne) lub z pobieraniem ciepła z otoczenia (endotermiczne). Procesem endotermicznym jest A. praŜenie skały wapiennej. C. mieszanie wapna palonego z wodą. B. spalanie drewna w ognisku. D. wlewanie kwasu siarkowego do wody. strona 10 z 35 Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Badane umiejętności/czynności Poziom wykonania w % Określa warunki występowania procesu 46 Poprawna odpowiedź A Zadanie 25. (0-1)/2004 Rysunki przedstawiają ten sam typ wybrzeŜa. ląd ląd morze morze Jest to wybrzeŜe A. dalmatyńskie. B. wyrównane. C. szkierowe. Badane umiejętności/czynności D. fiordowe. Poziom wykonania w % Wybiera odpowiednie terminy i pojęcia do opisu zjawisk 59 Poprawna odpowiedź D strona 11 z 35 Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Zadanie 29. (0-3)/2004 Oblicz rozciągłość w kilometrach między najbardziej wysuniętymi na północ i na południe punktami Polski (1°° odpowiada 111,1 km w terenie). Zapisz obliczenia. Przylądek Rozewie 54°50'N kolano Odry 14°07'E kolano Bugu 24°08'E szczyt Opołonek 49ºN Poziom wykonania w % Badane umiejętności/czynności Przetwarza informacje odczytane z mapy 35 Schemat punktowania Odpowiedź poprawna Zasady przyznawania punktów Przylądek Rozewie – 54°50'N Szczyt Opołonek – 49°00'N zastosowanie poprawnej metody obliczenia rozciągłości południkowej w stopniach – 1p. obliczenie róŜnicy w stopniach: 54°50' – 49°00' = 5°50' przeliczenie róŜnicy w stopniach na km: 5 · 111,1 km + 50 · 1,85 km = 648,08 km ≈ ≈ 648 km zastosowanie poprawnej metody obliczenia rozciągłości południkowej w kilometrach (dopuszcza się stosowanie przybliŜeń 6° i 111 km) – 1p. bezbłędne wykonanie rachunków – 1p. strona 12 z 35 Uwagi 1. W przypadku obliczania rozciągłości pomiędzy miejscami wysuniętymi na wschód i zachód uczeń otrzymuje 0p. za całe zadanie. 2. W przypadku zastosowania poprawnych metod oraz błędów rachunkowych uczeń nie uzyskuje punktu tylko za poprawność rachunkową. Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Krakowie: os. Szkolne 37, 39–978 Kraków tel. (012) 68 32 101, 102 fax: (012) 68 32 100 e-mail: [email protected] www.oke.krakow.pl Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010 Treści geograficzne część II Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Kraków 2010 strona 13 z 35 Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Opracowanie: Urszula Mazur Bibliografia - Biuletyny Informacyjne Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w Krakowie. Informacja o wynikach egzaminu w klasie III gimnazjum w latach 2002 - 2010. - Arkusze egzaminacyjne, kartoteki, schematy oceniania CKE zastosowane w wiosennej kwietniowej sesji egzaminacyjnej w latach 2002 - 2010. Wprowadzenie Niniejsze opracowanie to zbiór zadań egzaminacyjnych uporządkowanych tematycznie, adekwatnie do treści przedmiotowych objętych egzaminem gimnazjalnym w części matematyczno-przyrodniczej w latach 2002 - 2010. Egzamin gimnazjalny ma charakter międzyprzedmiotowy, stąd niejednokrotnie trudno jednoznacznie określić przynaleŜność badanych w danym zadaniu umiejętności i wiadomości. Dokonanie podziału zadań egzaminacyjnych z uwzględnieniem ich przedmiotowego charakteru podyktowane jest chęcią ułatwienia nauczycielom korzystania z materiałów egzaminacyjnych codziennej praktyce, gdyŜ edukacja szkolna ma głównie charakter przedmiotowy. Proszę traktować proponowany przez nas podział jako względny, być moŜe analizując poszczególne zadania niektóre z nich, zdaniem państwa, powinny być przypisane do innej części z tej grupy materiałów. Nic nie stoi na przeszkodzie, by uŜytkownik tego opracowania dokonał zmian w niniejszym podziale. Zadania zostały uporządkowane hierarchicznie – latami, poczynając od roku 2002 do roku 2010. W zbiorze tym zachowano następujący układ: - treść zadania, - badane umiejętności/czynności, - poziom wykonania zadań wyraŜony w procentach, - poprawna odpowiedź – w przypadku zadań zamkniętych wielokrotnego wyboru, - schemat punktowania – w przypadku zadań otwartych. Mam nadzieję, Ŝe opracowanie to okaŜe się pomocne w państwa pracy. strona 14 z 35 Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie ROK 2005 Rozwiązując zadania od 9. do 12., wykorzystaj poniŜszą informację i mapę. Azymut geograficzny to kąt między kierunkiem północnym a kierunkiem marszu, mierzony od kierunku północnego do kierunku marszu zgodnie z ruchem wskazówek zegara. N N azymut P Legenda – las mieszany Jez. Leśne – łąka – gajówka – skała, ostaniec – wieŜa obserwacyjna 0 0,2 km – kładka Zadanie 9. (0-1)/2005 Turysta, który wyruszył z punktu P na azymut 135º, dojdzie do A. kładki. B. ostańca. C. gajówki. D. wieŜy obserwacyjnej. Poziom wykonania w % Badane umiejętności/czynności Operuje informacją – wykorzystuje informacje w praktyce 60 Poprawna odpowiedź D Zadanie 10. (0-1)/2005 PrzybliŜona odległość w linii prostej od gajówki do ostańca wynosi A. 390 m B. 550 m C. 780 m strona 15 z 35 D. 3900 m Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Poziom wykonania w % Badane umiejętności/czynności Operuje informacją – przetwarza informacje 54 Poprawna odpowiedź A Zadanie 11. (0-1)/2005 Turysta, który chce przejść od ostańca przez punkt P do kładki, powinien pójść w kierunku A. północno-zachodnim, a następnie zachodnim. B. północno-wschodnim, a następnie wschodnim. C. południowo-zachodnim, a następnie zachodnim. D. południowo-wschodnim, a następnie wschodnim. Poziom wykonania w % Badane umiejętności/czynności Odczytuje informacje z mapy 69 Poprawna odpowiedź C Zadanie 15. (0-1)/2005 Na południe od pewnego równoleŜnika Słońce codziennie wschodzi i zachodzi, zaś na północ od tego równoleŜnika występuje zjawisko dni i nocy polarnych. PowyŜszy opis dotyczy równoleŜnika N 66º33′ A. 66º33′N B. 66º33′S C. 23º27′N D. 23º27′S 23º27′ 0º S Badane umiejętności/czynności 23º27′ 66º33′ Poziom wykonania w % Wskazuje prawidłowości w procesach, w funkcjonowaniu układów i systemów – określa warunki jego występowania 47 Poprawna odpowiedź A strona 16 z 35 Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Zadanie 16. (0-1)/2005 Która cecha dotyczy południków? A. Są róŜnej długości. C. Łączą dwa bieguny Ziemi. B. Mają kształt okręgów. D. Wyznaczają kierunek wschód-zachód. Poziom wykonania w % Badane umiejętności/czynności Stosuje terminy i pojęcia matematyczno-przyrodnicze 70 Poprawna odpowiedź C Zadanie 27. (0-2)/2005 Korzystając z mapy i podanych w ramce nazw państw, wpisz do odpowiedniego wiersza tabeli nazwy państw sąsiadujących z Polską. Białoruś, Czechy, Litwa, Łotwa, Niemcy, Rosja (Federacja Rosyjska), Słowacja, Ukraina 1 7 6 2 5 3 4 1 5 4 2 3 6 7 strona 17 z 35 ........................................ ........................................ ........................................ ........................................ ........................................ ........................................ ........................................ Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Poziom wykonania w % Badane umiejętności/czynności Operuje informacją – selekcjonuje informacje 51 Schemat punktowania Odpowiedź poprawna Uwagi a) 7 poprawnych odpowiedzi – 2p. 1 Niemcy 2 3 4 5 6 Czechy Słowacja Ukraina Białoruś Litwa Rosja (Federacja Rosyjska) 7 Zasady przyznawania punktów b) 5-6 poprawnych odpowiedzi – 1p. Schemat i informacje do zadania 30. Fragment siatki kartograficznej przedstawia południk 180º oraz południki, na których leŜą Nowy Orlean i Makasar. 120º E Środa 180º linia zmiany daty Makasar 7:00 rano 90º W Nowy Orlean AZJA A M E R Y K A P N. Zadanie 30. (0-2)/2005 Podaj dzień tygodnia i godzinę, która jest w Nowym Orleanie. dzień tygodnia .................................................. godzina .................................................. strona 18 z 35 Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Poziom wykonania w % Badane umiejętności/czynności Stosuje techniki twórczego rozwiązywania problemów – kojarzy róŜnorodne fakty, obserwacje, wyniki doświadczeń i wyciąga wnioski 31 Schemat punktowania Odpowiedź poprawna wtorek Zasady przyznawania punktów a) poprawne określenie dnia tygodnia – 1p. 17:00 b) poprawnie określona godzina – 1p. Uwagi JeŜeli źle określony jest dzień, ale dobrze obliczona róŜnica czasu, tzn. środa, 17:00 punktujemy: a) 0p., b) 1p. ROK 2006 Zadanie 9. (0-1)/2006 Ile czasu trwa pełne okrąŜenie Ziemi przez satelitę geostacjonarnego? A. 12 godzin B. 28 dni C. 24 godziny D. 1 rok Poziom wykonania w % Badane umiejętności/czynności Stosuje zintegrowaną wiedzę do objaśniania zjawisk przyrodniczych 60 Poprawna odpowiedź C Zadanie 10. (0-1)/2006 Państwo Kowalscy, mieszkający na Śląsku, postanowili zamontować na swoim domu antenę satelitarną, tzw. talerz. Satelita geostacjonarny znajduje się nad równikiem na tym samym południku co dom państwa Kowalskich. W którym kierunku naleŜy ustawić antenę satelitarną, aby uzyskać jak najlepszy odbiór? A. Wschodnim. B. Zachodnim. C. Północnym. D. Południowym. Badane umiejętności/czynności Poziom wykonania w % Stosuje zintegrowaną wiedzę do objaśniania zjawisk przyrodniczych 59 Poprawna odpowiedź D strona 19 z 35 Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Informacje do zadań 11. – 16. Na fragmencie poziomicowej mapy terenu górskiego zaznaczone są punkty: D, G, K, S i W. D – drogowskaz G – szczyt K – szczyt S – szałas W – miejsce odpoczynku ścieŜka Skala 1 : 25000 Zadanie 11. (0-1)/2006 Jaką wysokość względną ma punkt oznaczony literą K (szczyt) w odniesieniu do punktu oznaczonego literą S (szałas)? A. 300 m B. 1010 m C. 1310 m Badane umiejętności/czynności D. 710 m Poziom wykonania w % Operuje informacją 75 Poprawna odpowiedź D Zadanie 12. (0-1)/2006 Na jakiej wysokości bezwzględnej znajduje się drogowskaz oznaczony na mapie literą D? A. Mniejszej niŜ 600 m n.p.m. B. Co najmniej 600 m n.p.m. i mniejszej niŜ 700 m n.p.m. C. Co najmniej 700 m n.p.m. i mniejszej niŜ 800 m n.p.m. D. Większej niŜ 800 m n.p.m. Badane umiejętności/czynności Poziom wykonania w % Odczytuje informacje 73 Poprawna odpowiedź B strona 20 z 35 Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Zadanie 13. (0-1)/2006 Drogowskaz oznaczony na mapie literą D stoi A. na przełęczy. B. w kotlinie. C. na szczycie. D. w dolinie. Poziom wykonania w % Badane umiejętności/czynności Operuje informacją 53 Poprawna odpowiedź A Zadanie 14. (0-1)/2006 Szałas oznaczony na mapie literą S znajduje się A. na przełęczy. B. na grzbiecie. C. na szczycie. D. w dolinie. Poziom wykonania w % Badane umiejętności/czynności Operuje informacją 47 Poprawna odpowiedź D Informacje do zadania 16. Reguła obliczania czasu przejścia trasy w górach: przyjmij 1 godzinę na kaŜde 5 km odczytane (w poziomie) z mapy i dodaj po 1 godzinie na kaŜde 600 m wzniesienia, które trzeba pokonać. Zadanie 16. (0-1)/2006 ŚcieŜka prowadząca od punktu W na szczyt G ma na mapie długość 10 cm. Zgodnie z powyŜszą regułą wejście tą trasą na szczyt zajmie uczestnikom wycieczki około A. 1 h B. 1,5 h C. 2 h Badane umiejętności/czynności D. 3 h Poziom wykonania w % Tworzy modele sytuacji problemowej 39 Poprawna odpowiedź B strona 21 z 35 Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie ROK 2007 Informacje do zadań 1. – 6. Zasolenie morza określa się jako ilość gramów soli rozpuszczonych w jednym kilogramie wody morskiej i podaje w promilach (‰). Przeciętnie w jednym kilogramie wody morskiej znajduje się 34,5 g róŜnych rozpuszczonych w niej soli (czyli przeciętne zasolenie wody morskiej jest równe 34,5‰). Zasolenie Bałtyku (średnio 7,8‰) jest znacznie mniejsze od zasolenia oceanów, co tłumaczy się wielkością zlewiska (duŜy dopływ wód rzecznych), warunkami klimatycznymi (małe parowanie) oraz utrudnioną wymianą wód z oceanem. N Zasolenie Morza Bałtyckiego Na podstawie: J. Kondracki, Geografia fizyczna Polski, Warszawa 1988. Zadanie 1. (0-1)/2007 Pokonując trasę z Kopenhagi do Oulu, statek płynie przez wody Morza Bałtyckiego o zasoleniu A. B. C. D. coraz mniejszym. coraz większym. stałym. początkowo rosnącym, a potem malejącym. strona 22 z 35 Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Badane umiejętności/czynności Poziom wykonania w % Odczytuje informacje 87 Poprawna odpowiedź A Zadanie 2. (0-1)/2007 Statek, który przepłynął z Kopenhagi do Oulu, przemieścił się w kierunku A. B. C. D. południowo-wschodnim. południowo-zachodnim. północno-zachodnim. północno-wschodnim. Badane umiejętności/czynności Poziom wykonania w % Operuje informacją 78 Poprawna odpowiedź D Zadanie 3. (0-1)/2007 Na stosunkowo duŜe zasolenie w cieśninach duńskich (od 10‰ do 30‰) decydujący wpływ ma A. B. C. D. opad atmosferyczny w postaci śniegu. duŜy dopływ wód rzecznych. małe parowanie. stały dopływ wód oceanicznych. Badane umiejętności/czynności Poziom wykonania w % Operuje informacją 70 Poprawna odpowiedź D Zadanie 5. (0-1)/2007 Zasolenie zmieniające się od 2‰ do ponad 20‰ mają wody wzdłuŜ wybrzeŜa państwa, które na rysunku oznaczono liczbą A. B. C. D. 1 2 3 4 strona 23 z 35 Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Poziom wykonania w % Badane umiejętności/czynności Operuje informacją 83 Poprawna odpowiedź A Zadanie 6. (0-1)/2007 Wybierz zestaw, w którym liczbom z rysunku prawidłowo przyporządkowano nazwy państw. A. 1-Finlandia, 2-Szwecja, 3-Estonia, 4-Dania B. 1-Szwecja, 2-Norwegia, 3-Litwa, 4-Niemcy C. 1-Szwecja, 2-Finlandia, 3-Litwa, 4-Dania D. 1-Norwegia, 2-Szwecja, 3-Estonia, 4-Dania Poziom wykonania w % Badane umiejętności/czynności Operuje informacją 62 Poprawna odpowiedź C Zadanie 23. (0-1)/2007 Wody rzeki rzeźbią jej brzegi, powodując czasami powstanie starorzecza. Wybierz prawidłową kolejność poniŜszych rysunków ilustrujących ten proces. 1 A. 1-2-3 2 B. 3-2-1 3 C. 3-1-2 D. 1-3-2 Badane umiejętności/czynności Poziom wykonania w % Wskazuje prawidłowości w procesach, w funkcjonowaniu układów ... 54 Poprawna odpowiedź C strona 24 z 35 Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Zadanie 34. (0-3)/2007 Uzupełnij zdania pod rysunkiem, wpisując w wykropkowane miejsca odpowiednie wyrazy spośród podanych. Gdy w Krynicy Morskiej Słońce góruje, to w Międzyzdrojach ................................. górowało. juŜ / jeszcze nie JeŜeli w Międzyzdrojach jest godzina 12.00 czasu miejscowego (słonecznego), to w Krynicy Morskiej południe słoneczne ................................................................... . było wcześniej / będzie później W Krynicy Morskiej i w innych miejscowościach połoŜonych na południku 19°30′E Słońce góruje .......................................... . jednocześnie / niejednocześnie Poziom wykonania w % Badane umiejętności/czynności Stosuje zintegrowaną wiedzę do objaśniania zjawisk przyrodniczych 67 Schemat punktowania Odpowiedź poprawna ...jeszcze nie ... ...było wcześniej ... ...jednocześnie ... Zasady przyznawania punktów a) za poprawne uzupełnienie pierwszego zdania – 1p. b) za poprawne uzupełnienie drugiego zdania – 1p. c) za poprawne uzupełnienie trzeciego zdania – 1p. strona 25 z 35 Uwagi Punkty za poprawne uzupełnienie zdań przyznajemy równieŜ wtedy, gdy uczeń podkreśli poprawne odpowiedzi lub przekreśli błędne. Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie ROK 2008 Informacje do zadań 3. i 4. Unia Europejska jest największym na świecie producentem biodiesla (biopaliwa uzyskiwanego z oleju roślinnego). Na rysunku przedstawiono produkcję biodiesla w tysiącach ton w państwach naleŜących do UE w 2005 r. Na podstawie: Rzeczpospolita, 21 lutego 2007. Zadanie 3. (0-1)/2008 Które państwo będące członkiem Unii Europejskiej wyprodukowało w 2005 roku największą ilość biodiesla? A. Francja. B. Niemcy. C. Włochy. D. Polska. Badane umiejętności/czynności Poziom wykonania w % Operuje informacją 89 Poprawna odpowiedź B Zadanie 4. (0-1)/2008 Do państw UE, które w 2005 r. nie produkowały biodiesla, naleŜą A. Irlandia i Portugalia. C. Węgry i Holandia. B. Finlandia i Szwecja. D. Słowacja i Austria. strona 26 z 35 Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Poziom wykonania w % Badane umiejętności/czynności Operuje informacją 66 Poprawna odpowiedź C Informacje do zadań 12. – 14. PoniŜsze piramidy wieku ilustrują strukturę wiekową czterech populacji. Szerokość poziomów piramid jest proporcjonalna do liczebności danych klas wiekowych. Na podstawie: Geografia. Encyklopedia PWN, Warszawa 2002. Zadanie 12. (0-1)/2008 W której populacji stosunek liczby ludności w wieku 15 – 19 lat do liczby ludności w wieku 45 – 49 lat jest największy? A. I B. II C. III D. IV Poziom wykonania w % Badane umiejętności/czynności Operuje informacją 74 Poprawna odpowiedź A Zadanie 13. (0-1)/2008 Średnia wieku jest największa w populacji A. I B. II C. III strona 27 z 35 D. IV Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Poziom wykonania w % Badane umiejętności/czynności Operuje informacją 54 Poprawna odpowiedź D Zadanie 14. (0-1)/2008 W 2000 roku piramida wieku dla światowej populacji była podobna do piramidy I. Jednak tempo wzrostu liczby ludności świata spada i zbliŜa się do zera. Jedna z prognoz demograficznych przewiduje, Ŝe w 2050 roku wszystkie roczniki w wieku poniŜej 60 lat będą prawie tak samo liczne. Populacji światowej będzie wtedy odpowiadać piramida typu A. I B. II C. III D. IV Badane umiejętności/czynności Poziom wykonania w % Wskazuje prawidłowości w procesach, w funkcjonowaniu układów i systemów 67 Poprawna odpowiedź C Zadanie 28. (0-2)/2008 Zjawiska naturalne, pod wpływem których skorupa ziemska i jej powierzchnia ulegają zmianom i przeobraŜeniom, nazywamy procesami geologicznymi. Uzupełnij tabelę, wpisując odpowiednio: energia wnętrza Ziemi, wietrzenie, trzęsienia ziemi, procesy zewnętrzne, działalność wulkaniczna, erozja. Rodzaj energii powodującej zachodzenie procesów geologicznych Rodzaj procesów geologicznych Przykłady procesów geologicznych akumulacja energia słoneczna ruchy górotwórcze procesy wewnętrzne strona 28 z 35 Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Poziom wykonania w % Badane umiejętności/czynności Stosuje terminy i pojęcia matematyczno-przyrodnicze 77 Schemat punktowania Zasady przyznawania punktów Odpowiedź poprawna energia akumulacja procesy słoneczna zewnętrzne wietrzenie erozja ruchy energia procesy wnętrza wewnętrzne górotwórcze Ziemi trzęsienia ziemi działalność wulkaniczna Uwagi a) za poprawne uzupełnienie pierwszego wiersza tabeli – 1p. b) za poprawne uzupełnienie drugiego wiersza tabeli – 1p. ROK 2009 Zadanie 21. (0-1)/2009 Proces prowadzący do rozwoju miast i obszarów miejskich oraz wzrostu udziału ludności miejskiej w ogólnej liczbie ludności to A. aglomeracja. B. demografia. C. migracja. Badane umiejętności/czynności D. urbanizacja. Poziom wykonania w % Stosuje terminy i pojęcia matematyczno-przyrodnicze 70 Poprawna odpowiedź D Zadanie 22. (0-1)/2009 Na mapie w skali 1 : 300 000 000 odległość pomiędzy Kairem a Delhi wynosi 1,5 cm. Ile wynosi ta odległość w rzeczywistości? A. 4500 km B. 2000 km C. 450 km Badane umiejętności/czynności D. 200 km Poziom wykonania w % Wykonuje obliczenia w róŜnych sytuacjach praktycznych 67 Poprawna odpowiedź A strona 29 z 35 Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Informacje do zadań 23., 24., 25. i 26. Na mapie przedstawiono rozmieszczenie wybranych miast świata. Zadanie 23. (0-1)/2009 Meksyk połoŜony jest od Buenos Aires na A. północny wschód. B. południowy wschód. C. północny zachód. D. południowy zachód. Badane umiejętności/czynności Poziom wykonania w % Operuje informacją 66 Poprawna odpowiedź C Zadanie 24. (0-1)/2009 JeŜeli w Lagos jest godzina 12.00 czasu słonecznego, to w którym z poniŜszych miast Słońce w tym dniu jeszcze nie górowało? A. B. C. D. Tylko w Delhi. W Meksyku i w Delhi. W Buenos Aires i w Meksyku. Tylko w Buenos Aires. strona 30 z 35 Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Poziom wykonania w % Badane umiejętności/czynności Stosuje zintegrowaną wiedzę do objaśniania zjawisk przyrodniczych 59 Poprawna odpowiedź C Zadanie 25. (0-1)/2009 RóŜnica czasu słonecznego pomiędzy Meksykiem (19°N, 99°W) a Lagos (6°N, 3°E) jest równa A. 1 godzinie 40 minutom. B. 4 godzinom 8 minutom. C. 6 godzinom 24 minutom. D. 6 godzinom 48 minutom. Poziom wykonania w % Badane umiejętności/czynności Wykonuje obliczenia w róŜnych sytuacjach praktycznych 47 Poprawna odpowiedź D Zadanie 26. (0-2)/2009 Korzystając z zamieszczonej mapy, przyporządkuj podanym w tabeli miastom współrzędne geograficzne określające ich połoŜenie. Współrzędne geograficzne: 19°N, 28°N, 35°S, 58°W, 77°E, 99°W Nazwa miasta Szerokość geograficzna Długość geograficzna Buenos Aires Delhi Poziom wykonania w % Badane umiejętności/czynności Operuje informacją 56 Schemat punktowania Odpowiedź poprawna Zasady przyznawania punktów strona 31 z 35 Uwagi Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Nazwa miasta Buenos Aires Delhi Szerokość geograficzna Długość geograficzna 35°S 58°W 28°N 77°E a) za poprawne uzupełnienie pierwszego wiersza tabeli – 1p. b) za poprawne uzupełnienie drugiego wiersza tabeli – 1p. ROK 2010 Zadanie 4. (0-1)/2010 Na rysunku przedstawiono przekrój geologiczny o głębokości ok. 1000 m ze złoŜem węgla brunatnego. Które zdanie mówiące o kolejności wydarzeń geologicznych jest prawdziwe? A. B. C. D. Przesunięcie warstw skalnych wystąpiło wcześniej niŜ fałdowanie. Przesunięcie warstw skalnych wystąpiło przed powstaniem złóŜ węgla brunatnego. ZłoŜa węgla brunatnego powstały wcześniej, niŜ nastąpiło fałdowanie. ZłoŜa węgla brunatnego powstały przed przesunięciem warstw skalnych. Badane umiejętności/czynności Poziom wykonania w % Operuje informacją 53 Poprawna odpowiedź B Zadanie 5. (0-1)/2010 W którym zestawie uporządkowano nazwy węgli kopalnych zgodnie z geologicznym czasem ich powstania (od najstarszego do najmłodszego)? A. B. C. D. Węgiel kamienny, węgiel brunatny, torf. Węgiel brunatny, węgiel kamienny, torf. Torf, węgiel brunatny, węgiel kamienny. Węgiel kamienny, torf, węgiel brunatny. strona 32 z 35 Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Poziom wykonania w % Badane umiejętności/czynności Wskazuje prawidłowości w procesach, w funkcjonowaniu układów i systemów 55 Poprawna odpowiedź A Zadanie 6. (0-1)/2010 Występujące w pokładach węgla kamiennego skamieniałości roślin świadczą o tym, Ŝe węgiel jest skałą osadową pochodzenia A. chemicznego. B. okruchowego. C. wulkanicznego. Badane umiejętności/czynności D. organicznego. Poziom wykonania w % Stosuje terminy i pojęcia matematyczno-przyrodnicze 75 Poprawna odpowiedź D Informacje do zadań 8. i 9. strona 33 z 35 Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Zadanie 8. (0-1)/2010 Wszystkie województwa, w których produkowany jest koks, leŜą w całości A. B. C. D. na południe od równoleŜnika 51°N i na wschód od południka 14°E. na północ od równoleŜnika 50°N i na zachód od południka 23°E. na północ od równoleŜnika 49°N i na wschód od południka 19°E. na południe od równoleŜnika 52°N i na zachód od południka 22°E. Poziom wykonania w % Badane umiejętności/czynności Odczytuje informacje 71 Poprawna odpowiedź D Zadanie 9. (0-1)/2010 Na mapie ponumerowano najwaŜniejsze obszary występowania węgli kopalnych w Polsce. Węgiel kamienny występuje na obszarach oznaczonych numerami A. B. C. D. 1, 2, 5 2, 3 3, 4, 5 1, 4 Poziom wykonania w % Badane umiejętności/czynności Operuje informacją 61 Poprawna odpowiedź C Informacje do zadań 10.–12. Na podstawie Raportu GUS 2008 uczeń narysował wykres wielkości wydobycia, eksportu i importu węgla kamiennego w Polsce w latach 2004–2008, ale pominął dwa słupki. 100 (mln ton) 80 60 Wydobycie Eksport 40 Import 20 0 2004 2005 2006 strona 34 z 35 2007 2008 Gimnazjalne zadania egzaminacyjne z lat 2002-2010. Treści geograficzne Opracowanie: Pracownia Egzaminu Gimnazjalnego OKE w Krakowie Zadanie 10. (0-1)/2010 Dwa pominięte słupki dotyczą A. B. C. D. importu w 2007 r. i wydobycia w 2008 r. wydobycia i eksportu w 2007 r. wydobycia w 2007 r. i eksportu w 2008 r. eksportu i importu w 2008 r. Badane umiejętności/czynności Poziom wykonania w % Odczytuje informacje 93 Poprawna odpowiedź A Zadanie 11. (0-1)/2010 W latach 2004–2006 w Polsce A. B. C. D. rosło wydobycie i rósł eksport węgla kamiennego. malało wydobycie, a rósł import węgla kamiennego. zmniejszał się import węgla kamiennego. zwiększała się róŜnica między eksportem i importem węgla kamiennego. Badane umiejętności/czynności Poziom wykonania w % Operuje informacją 88 Poprawna odpowiedź B Zadanie 12. (0-1)/2010 Jeśli wiadomo, Ŝe w latach 2006–2008, podobnie jak w latach 2004–2006, import węgla kamiennego do Polski wzrastał co roku, to w roku 2007 importowano A. B. C. D. więcej węgla niŜ w roku 2008. więcej węgla niŜ w roku 2005. mniej węgla niŜ w roku 2004. tyle samo węgla, co w roku 2006. Badane umiejętności/czynności Poziom wykonania w % Operuje informacją 77 Poprawna odpowiedź B strona 35 z 35