Notatka z Seminarium Metody obliczania przepływów

Notatka z Seminarium
Metody obliczania przepływów maksymalnych w zlewniach kontrolowanych
i niekontrolowanych, które odbyło się w RZGW w Krakowie
30 września 2013 r.
Seminarium prowadził prof. Beniamin Więzik - Zastępca Przewodniczącej Rady Gospodarki
Wodnej Regionu Wodnego Górnej Wisły.
Program seminarium:
- Powitanie zebranych – Joanna Ślusarczyk - Dyrektor RZGW w Krakowie.
- Metody weryfikacji danych meteorologicznych i hydrologicznych – mgr inŜ. Maciej Rawa i mgr
inŜ. Andrzej Kadłubowski – IMGW-PIB Oddział w Krakowie.
- Metody obliczania przepływów maksymalnych rocznych o określonym prawdopodobieństwie
przewyŜszenia w zlewniach kontrolowanych – prof. nzw. dr hab. Stanisław Węglarczyk Politechnika Krakowska.
- Metody obliczania przepływów maksymalnych rocznych o określonym prawdopodobieństwie
przewyŜszenia w zlewniach niekontrolowanych – Prof. nzw. dr hab. inŜ. Beniamin Więzik Stowarzyszenie Hydrologów Polskich.
- Dyskusja.
- Podsumowanie spotkania
Metody weryfikacji danych hydrologicznych przedstawiono w dwóch referatach:
− Metody weryfikacji danych hydrologicznych w Państwowej SłuŜbie HydrologicznoMeteorologicznej w ramach którego mgr inŜ. Maciej Rawa omówił:
− podstawy prawne (zarządzenie Dyrektora IMGW w sprawie wykorzystania danych z
czujników automatycznych na stacjach hydrologicznych i meteorologicznych)
− parametry pomiarowe podlegające kontroli,
− kontrole stanów wody przez obserwatorów ryczałtowych,
− kontrole systemu monitoringu wykonywane przez pracowników terenowych IMGW,
− zakres i częstotliwość prowadzenia pomiarów hydrometrycznych,
− zasady aktualizacji krzywych natęŜenia przepływu.
− Weryfikacja krzywych natęŜenia przepływów za pomocą jednowymiarowego modelu
hydrodynamicznego. Mgr inŜ. Andrzej Kadłubowski, przedstawił warunki zastosowanie tego
typu modeli:
− do weryfikacji przepływów maksymalnych poprzez zmiany krzywych natęŜenia
przepływów, równieŜ przy braku pomiarów w strefie stanów wysokich,
− w rzekach, które posiadamy aktualne przekroje poprzeczne,
− do interpretacji pomiarów hydrometrycznych krzywych natęŜenia ze znaczną histerezą
Metody obliczania przepływów maksymalnych rocznych o określonym prawdopodobieństwie
przewyŜszenia w zlewniach kontrolowanych przedstawił prof. Stanisław Węglarczyk, który
omówił:
− problemy związane z obliczaniem prawdopodobieństwa empirycznego przepływów
maksymalnych rocznych,
− stosowane rozkłady prawdopodobieństwa,
− metody estymacji parametrów stosowane w Polsce,
− rozkład prawdopodobieństwa stosowane jako typowe w innych krajach (W.Brytania, USA)
Prof. Beniamin Więzik przedstawił wybrane metody obliczania przepływu maksymalnych rocznych
o określonym prawdopodobieństwie przewyŜszenia w zlewniach niekontrolowanych szczegółowo
omówił:
− formułę opadową stosowaną do obliczenia przepływów prawdopodobnych maksymalnych
rocznych w zlewniach mniejszych od 50 km2,
− obszarowe równanie regresji i wzory Punzeta do obliczenia przepływów prawdopodobnych
maksymalnych rocznych w zlewniach większych od 50 km2,
− porównanie wyników uzyskanych ze wzorów empirycznych z wynikami otrzymanymi
metodą statystyczną w zlewniach kontrolowanych,
− praktyczne ograniczenia i uwarunkowania stosowaniu wzoru Punzeta do obliczenia
przepływów prawdopodobnych maksymalnych.
− W ramach dyskusji prof. Beniamin Więzik zapytał przedstawicieli IMGW-PIB o skutki
zmiany krzywych natęŜenia przepływu, w przypadku, kiedy pomiary natęŜenia przepływu
odstają od obowiązującej krzywej dla danego profilu. Odpowiedz nie była satysfakcjonująca,
stwierdzono, Ŝe przepływy historyczne nie są przeliczane (jeśli dotyczą poprzednich lat
hydrologicznych).
− Prof. poprosił o interpretacje wartości przepływów i związku pomiędzy maksymalnymi
przepływami w latach 2010-2012 w profili wodowskazowych Pustynia na Wiśle oraz Jeleń
na Przemszy. Przedstawiciele IMGW-PIB nie uzasadnili bardzo niskiego przepływu
maksymalnego w roku 2010. Natomiast mgr inŜ. Aleksander Kruszewski stwierdził, Ŝe
obliczanie przepływów w profilu Pustynia nie jest właściwe w związku ze spiętrzeniem wody
w tym przekroju przez Sołę przy przepływach wysokich oraz przez stopień wodny Dwory
przy przepływach niskich.
− W nawiązaniu do swojej prezentacji prof Beniamin Więzik zaapelował o stosowanie
właściwych wzorów i jednostek przy zastosowaniu wzorów empirycznych do obliczania
przepływów maksymalnych rocznych o określonym prawdopodobieństwie przewyŜszenia w
zlewniach niekontrolowanych. Zasugerował konieczność wykonania badań, których celem
byłaby weryfikacja wyników uzyskanych wzorem Punzeta
− Dr. Michał Kasina z IMGW-PIB Oddział w Krakowie zapytał prof. Stanisława Węglarczyka
o moŜliwości zastosowania nowych rozkładów prawdopodobieństwa w praktyce obliczania
przepływów prawdopodobnych. W odpowiedzi prof. Stanisław Węglarczyk stwierdził, Ŝe
podobnie jak w Wielkiej Brytanii naleŜałoby przebadać moŜliwie duŜą liczbę przypadków w
róŜnych zlewni kontrolowanych i na tej podstawie rekomendować właściwy rozkład.
− Drugie pytanie dr. Michał Kasina dotyczyło podejścia od nieomawianego problemu profili
niekontrolowanych w zlewniach kontrolowanych. W odpowiedzi prof. Stanisław Węglarczyk
uznał, Ŝe naleŜy maksymalne wykorzystać w takim przypadku wyniki obserwacji, a gdy tego
typu postępowanie nie jest uzasadnione zastosować dopiero wzory empiryczne.
− Prof. Stanisław Węglarczyk i prof. Beniamin Więzik wyrazili swoje opinie na temat
ewentualnego powrotu do stosowania metody CUGW oraz eliminowania z ciągu przepływów
maksymalnych rocznych wartości najniŜszych w procedurze estymacji parametrów.
Na zakończenie seminarium prof. Beniamin Więzik podziękował uczestnikom za udział w
seminarium oraz obiecał przekazać informację o tematyce następnego seminarium, które odbędzie
się w drugiej połowie listopada.