Klasy mundurowe w systemie bezpieczeństwa narodowego RP

organizatorzy:
ŚLĄSKI ODDZIAŁ TOWARZYSTWA WIEDZY OBRONNEJ
ul. Bankowa 8, 40-007 Katowice
[email protected]; [email protected]
tel. 509373725
NAUKOWE KOŁO BEZPIECZEŃSTWA Pro Publico Bono
Wyższej Szkoły Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach
ul. Bankowa 8, 40-007 Katowice
[email protected]
patronat honorowy:
patronat medialny:
Kampania:
Klasy mundurowe
w systemie bezpieczeństwa narodowego RP
W ostatnich latach można zauważyć wzrost liczby klas o profilach „mundurowych”,
tworzonych w oparciu o rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 lutego
2002 r., w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej
przez publiczne szkoły i placówki1. Zgodnie z postanowieniami przywołanego rozporządzenia
szkoła może dokonać zmian w programach zajęć edukacyjnych, zmienić organizację oraz
metody kształcenia. W praktyce polega to najczęściej na wprowadzeniu dodatkowej tematyki
w nauczaniu obowiązkowych przedmiotów lub realizacji dodatkowych przedmiotów według
autorskich programów nauczania. Istotnym elementem wyróżniającym uczniów klas
policyjnych jest umundurowanie. W przypadku wprowadzenia przez szkołę umundurowania
– zazwyczaj nosi się je w wyznaczonym „dniu mundurowym” oraz przy okazji ważnych
uroczystości – ustala się także system stopni, by uczniowie mieli możliwość awansowania.
Zdecydowana większość szkół prowadzących klasy „mundurowe” ściśle współpracuje z
lokalnymi
jednostkami
Policji,
Państwowej
Straży
Pożarnej
czy
Sił
Zbrojnych RP.
1
DzU z 2002 r., Nr 56, poz. 506.
Do klas z zajęciami dodatkowymi o służbie w Siłach Zbrojnych RP, Straży
Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej czy służbie w Policji trafiają młodzi ludzie, którzy
chcą i potrafią ze sobą współpracować oraz świadomie przyjmują zasadę posłuszeństwa,
jako kategorię wspomagającą kształtowanie modelowej osobowości człowieka w mundurze.
Przez 3 lata uczniowie uczą się dyscypliny, sumienności i odpowiedzialności, kształtuje się
ich rozwagę w sytuacjach typowych i zaskakujących. Na dodatkowych zajęciach
edukacyjnych z należytą starannością jest prowadzone wychowanie patriotyczne.
Warto przy tym podkreślić, że uczniowie klas mundurowych, na tle rówieśników
wyróżniają się zdyscyplinowaniem i wysoką kulturą osobistą, aktywnością i zaangażowaniem
społecznym, potrafią planować czas i aktywnie go wykorzystywać, cechuje ich wysoka
sprawność fizyczna oraz swą postawą i przykładem kreują przychylną atmosferę dla spraw
patriotyczno – obronnych. Ponadto uczniowie są przygotowani do podjęcia służby
w formacjach umundurowanych.
Jaka jest przyszłość klas „mundurowych”?
Ze względu na brak aktów prawnych regulujących tworzenie i działanie klas
mundurowych, szkoły we własnym zakresie określają główne zasady funkcjonowania takich
klas, w zgodzie z obowiązującymi aktami prawa oświatowego, co powoduje dużą
różnorodność programową i organizacyjną w funkcjonowaniu takich klas. Dostrzega się
wobec tego konieczność organizacji konferencji i szkoleń metodycznych dla nauczycieli
prowadzących zajęcia w klasach profilowanych, w celu wymiany doświadczeń metodycznych
tak, by podnieść jakość pracy pedagogicznej. Z uwagi na brak przedmiotowych
podręczników, od nauczyciela prowadzącego wymaga się umiejętności tworzenia materiałów
dydaktycznych. Problemem jest też właściwa organizacja zajęć w szkole, a także
bezpieczeństwo podczas obozów szkoleniowych. Do tej pory nie ma także regulacji prawnych
określających wzory umundurowania uczniów, stąd też występują istotne różnice w strojach.
Pojawia się zatem potrzeba stworzenia przez instytucje oświatowe i podmioty wspomagające
pewnego standardu funkcjonowania klas „mundurowych”, który ułatwiłby pełne
zrealizowanie głównych celów kształcenia młodzieży w takich klasach, w tym także z zakresu
wychowania patriotycznego, obywatelskiego, moralnego i obronnego.
Podsumowując, by proces kształtowania postaw obywatelskich wśród uczniów
przebiegał prawidłowo, muszą być spełnione następujące warunki: ujednolicony system
oddziaływań różnych instytucji na dzieci i młodzież w zakresie programów, form i metod
nauczania, a poszczególne instytucje i grupy oddziaływania muszą w tym zakresie
współpracować, koordynować swoją pracę i kontynuować ją na wyższym etapie rozwoju,
opierając się na wcześniejszych osiągnięciach wychowawczych. Jednocześnie proces
kształtowania postaw obywatelskich musi przebiegać w sposób planowy, systematyczny oraz
musi zostać oparty na procedurach osadzonych na podstawach prawnych oraz wnioskach
wypływających z doświadczenia w tym zakresie. Wówczas dalsze doskonalenie obecnych
rozwiązań
będzie
czynić
je
bardziej
skutecznymi
i
wolnymi
od błędów oraz umożliwi właściwe kształtowanie postaw obywatelskich wśród uczniów,
w tym uczniów klas „mundurowych”.
Wychodząc naprzeciw rosnącemu zapotrzebowaniu na rzetelną wiedzę z zakresu
organizacji i funkcjonowania klas „mundurowych” Śląski Oddział Towarzystwa Wiedzy
Obronnej oraz Naukowe Koło Bezpieczeństwa Pro Publico Bono Wyższej Szkoły
Zarządzania Ochrony Pracy w Katowicach, postanowili przeprowadzić kampanię,
kształtującą i promującą prospołeczną postawę młodzieży na rzecz bezpieczeństwa:
Klasy mundurowe w systemie bezpieczeństwa narodowego RP
Celem podjętych działań jest integracja środowiska klas mundurowych
z województwa śląskiego oraz identyfikacja obecnego stanu rozwiązań prawnoorganizacyjnych funkcjonowania klas mundurowych i określenie kierunków
doskonalenia ich działania, w oparciu o dotychczasowe i aktualne rozwiązania oraz
o stan wiedzy naukowej.
PREZES ŚLĄSKIEGO ODDZIAŁU
TOWARZYSTWA WIEDZY OBRONNEJ
PREZES ZARZĄDU NAUKOWEGO KOŁA
BEZPIECZEŃSTWA Pro Publico Bono
Wyższej Szkoły Zarządzania Ochroną Pracy
w Katowicach
dr Robert SOCHA
Dorota KANIOWSKA