Plany małych elektrowni wodnych Południowe

ADEME/ Energie-Cités
Splash – Planowanie przestrzenne dla małych elektrowni wodnych
Plany małych
elektrowni wodnych
2005
Południowe
Somerset
(Wlk. Brytania)
Aspekty ogólne
Południowe Somerset (154 000 mieszkańców) to
duża jednostka samorządu lokalnego na obszarach
wiejskich w południowo-zachodniej Anglii. Obszar
ten to głównie pastwiska nizinne, stanowiące część
„poziomów Somerset” oraz łańcuchów wzgórz
wapiennych. Charakterystyczne miasteczka takie,
jak Yeovil.
Południowe
Somerset
Tło
Rada Dystryktu Południowego Somerset wsparła proces Lokalnej Agendy 21 i określiła kluczowe problemy
na swoim obszarze. Energia została tu określona jako bardzo ważny czynnik, a urzędnik ds. Lokalnej
Agendy 21 poszukiwał metod promowania odnawialnych źródeł energii na swoim obszarze w ramach
ograniczonego budżetu w aspekcie zasobów i czasu. Jednym z potencjalnych źródeł było dziedzictwo
starych młynów w hrabstwie, które obecnie są wykorzystywane głównie jako obiekty mieszkalne. Niewiele
takich młynów przywrócono do eksploatacji w celu potencjalnego generowania energii elektrycznej, a
zapytani o to właściciele młynów mówili, iż myśleli o tym, lecz odkładali to ze względu na skomplikowane
procedury biurokratyczne związane z instalacją elektrowni. Na obszarach nizinnych jak Południowe
Somerset, o niewielkich prędkościach przepływu rzek, młyny takie zazwyczaj mają niewielki potencjał mocy,
a procesy biurokratyczne oznaczają trudności w obejściu kosztów transakcyjnych związanych z instalacją
sprzętu. Władze lokalne zasugerowały im stworzenie wspólnej inicjatywy, co mogłoby im pomóc w radzeniu
sobie z tymi problemami.
Działania
Władze lokalne zwróciły się łącznie do 19 właścicieli młynów. Do celów generowania energii odpowiednich
okazało się 14 młynów. Za zachętą Rady, ich właściciele stworzyli grupę Wessex Water Power Group, która
zabrała się za przygotowanie wspólnego wniosku o wsparcie. Grupa ta miała na celu wspólne występowanie
o dofinansowanie, wspólne negocjacje z głównym urzędem regulacyjnym, agencją środowiskową oraz
wspólne negocjacje na temat sprzedaży nadwyżki energii elektrycznej.
Niewielki grant w wysokości 8000 EUR ze strony Energy Saving Trust wraz z wkładem w wysokości 160
EUR ze strony każdego właściciela młyna umożliwiły uruchomienie projektu.
Podpisano kontrakt z RHPL na przeprowadzenie oceny każdej z lokalizacji. Ocena ta obejmowała wizytę w
każdej lokalizacji celem oszacowania spadu i prędkości przepływu, potrzeb właściciela oraz ogólnego stanu
konstrukcji wodno-lądowych. Wygenerowane komputerowo prognozy przepływu porównano z danymi
historycznymi z pomiarów rzecznych i uznano je za spójne. Określono też miarę efektywności energetycznej
dla każdej lokalizacji, co mogło zmaksymalizować wszelkie dochody generowane poprzez sprzedaż energii
47
ADEME/ Energie-Cités
Splash – Planowanie przestrzenne dla małych elektrowni wodnych
2005
elektrycznej. Wygenerowano też krzywą czasu trwania przepływu i przeprowadzono prognozy dla mocy
uzyskiwanych przy różnych rodzajach turbin. Wyniki wykorzystano do omówienia różnych możliwych opcji
dla właścicieli, jak i do szacunkowego obliczenia rocznej produkcji energii.
Po zrealizowaniu tego projektu RHPL założyło spółkę zależną, Hydro-Generation, w celu przeprowadzenia
tego rodzaju prac.
Różne zainteresowane strony brały udział w promowaniu projektu. Każdy młyn przedstawiał inne problemy i
należało go oceniać indywidualnie w ramach procesu zatwierdzania. Podejście to różniło się w zależności od
lokalizacji. Niektóre obiekty były budowlami historycznymi, stąd wymagane były specjalne zezwolenia.
W większości przypadków można było zainstalować turbinę bez wpływu na cechy historyczne obiektu.
Potrzebna była licencja na pobór wody ze strony Agencji ds. Środowiska, a przede wszystkim, jednakże nie
dla wszystkich obiektów, konieczny był plan rozwoju przestrzennego.
Do dalszych działań wybrano ostatecznie 11 młynów o potencjale mocy ok. 155 kW. Poszczególne obiekty
miały moc w zakresie od 5 kW do 40 kW. Mimo to w trakcie powolnego procesu dalszych badań, jedna z
lokalizacji okazała się zbyt mało praktyczna z finansowego i środowiskowego punktu widzenia.
Złożono
wniosek
do
funduszu
wsparcia
odnawialnych źródeł energii w ramach Energy
Saving Trust i uzyskano grant w wysokości 125 000
EUR na niezbędne inwestycje. Dalsze finansowanie
w wysokości 63 000 EUR uzyskano z funduszu
SWEB’s Green Electron Fund, finansowanego z
dodatkowej taryfy płaconej przez konsumentów
kupujących elektryczność z odnawialnych źródeł
energii. Pozostałą część, ok. 60% łącznych kosztów
inwestycji, zapewnili właściciele. Generalnie
zaproponowano
tu
stosowanie
prostych
zamocowanych turbin śmigłowych, które są tanie i
łatwe w obsłudze.
Młyn Hainbury
Pierwotnie wierzono, iż elektryczność będzie
głównie wykorzystywana w samych młynach dla ich własnych celów, a jej nadwyżka będzie sprzedawana. W
praktyce sprzedaż energii do sieci za 7,2 pensa okazała się bardziej opłacalna, przy czym uzyskanie dobrej
ceny za elektryczność z odnawialnych źródeł energii uwzględnia ich wkład w spełnienie zobowiązania
przedsiębiorstw do korzystania z odnawialnych źródeł energii (niedopełnienie tego obowiązku kosztuje te
przedsiębiorstwa 3 pensy za kWh). Właściciele młynów następnie kupują elektryczność z sieci po niższej
cenie wynoszącej 6,5 pensa. Okres zwrotu jest rzędu 3–9 lat, uwzględniając dofinansowanie z grantów.
Ocena
Projekt skutecznie promował rozwój mikroelektrowni
wodnych, które w przeciwnym wypadku nie zostałyby
zrealizowane. Jednakże proces ten jest powolny
i czasochłonny,
a
przygotowanie
niezbędnej
dokumentacji dla tych obiektów – względnie prostych
i niekontrowersyjnych – jest nadal kosztowne w
porównaniu z oczekiwaną produkcją. Do stycznia
2003 r. działał jedynie jeden młyn, Gants Mill (zob.
zdjęcie niżej). Inne młyny, w tym Nimmer Mill,
Thorney Mill, Clapton Mill, Hinton Mill i Hornsbury Mill
nadal przechodziły proces zatwierdzania.
Młyn Gants
48
ADEME/ Energie-Cités
Splash – Planowanie przestrzenne dla małych elektrowni wodnych
2005
Dalsze działania
W ramach takiej propozycji rozwija się zasoby, które w przeciwnym wypadku nie zostałyby uruchomione, a
które – mimo że stanowią prawdopodobnie inwestycje krótko- lub średnioterminowe dla ich obecnych
właścicieli – powinny skutecznie działać przez ponad 100 lat i odzwierciedlać podstawowe aspiracje opinii
publicznej. Projekt ten jest wart powielenia w innych lokalizacjach.
Projekt w Południowym Somerset wywołał
zainteresowanie innych lokalnych grup właścicieli
młynów, przy czym podobna grupa powstała
obecnie w przyległej Radzie Dystryktu Mendip z
dofinansowaniem z grantu w wysokości 12 600
EUR
z
Energy
Saving
Trust.
Kolejne
stowarzyszenie
właścicieli
młynów
zostało
zorganizowane w Dorset. Niektóre lokalizacje w
Dorset są własnością niezainteresowanego
właściciela ziemskiego lub osoby w zbyt
zaawansowanym wieku, albo osób, którym brakuje
funduszy na rozwój własnych młynów. W takich
przypadkach stowarzyszenie stara się znaleźć
model rozwoju, np. fundusz powierniczy, przy
czym w pierwszej kolejności część młynów na
rzece Stour została poddana analizie w aspekcie
Młyn Cutterne
rozwoju na tej podstawie. Kiedyś w Wielkiej
Brytanii działało 40 000 młynów wodnych, tak więc potencjał – nawet jeżeli niewiele z nich ma być ponownie
eksploatowanych – jest znaczny. Dla przykładu, stosując prostą ekstrapolację, jeżeli tylko 10% tej liczby
miałoby zostać ponownie eksploatowanych i gdyby wyposażyć je w średnią moc 15 kW (co jest wartością
porównywalną z wartością przyjętą dla grupy Wessex Water Power), zapewnią one łączny nowy potencjał
mocy w wysokości ok. 60 MW. Jednakże fakt, iż granty na uruchomienie inwestycji nie są już dostępne w
Energy Saving Trust, będzie hamować ową ekspansję elektrowni wodnych w Zjednoczonym Królestwie.
Osoba kontaktowa
Keith Wheaton-Green,
Environmental Projects Officer,
South Somerset District Council,
Council Offices,
Brympton Way,
Yeovil BA20 2HT,
Somerset
Wielka Brytania
Tel.:
+44 1935 462651
Fax:
+44 1935 462503,
E-mail:
[email protected]
Współpraca: South Somerset District Council
Fot. South Somerset District Council
49