metoda mądrali - gimnazjum nr 20 im. Hanzy

COMENIUS
PROJEKT ROZWOJU SZKOŁY
„Sezamie, otwórz się!”
- rozwijanie zdolności uczenia
i myślenia uczniów.
GIMNAZJUM 20
GDAŃSK
POLSKA
Maj 2007
SCENARIUSZ LEKCJI
FIZYKI
Z WYKORZYSTANIEM METODY
„MĄDRALI”
Autor scenariusza i prowadzący lekcję: Iwona Zielińska
Temat lekcji : Bilans energetyczny – pomiar ciepła właściwego substancji.
Klasa : II B
Czas: 45 minut
Cele lekcji:
- uczeń potrafi przekształcić wzór
- uczeń wie między jakimi ciałami następuje wymiana energii
- potrafi wykonać doświadczenie według zadanego schematu
- przygotowuje część teoretyczną –wyszukuje informacje z podręcznika
- potrafi współpracować z grupą dzieląc się obowiązkami
Środki dydaktyczne :
Kalorymetr, termometr, metalowa kostka ( metal o znanym cieple właściwym), naczynie z
gorącą wodą, menzurka, sznurek, waga, odważniki, karta pracy.
Metoda: „Madrala”
Przebieg zajęć:
1. Zapoznanie uczniów z tematem i celami lekcji.
2. Rozdanie sprzętu .
3. Podział zespołu klasowego na grupy (podział nastąpił przed lekcją do każdej grupy
dołączony jest uczestnik kółka doświadczalnego).
4. Grupy otrzymały materiały , karty pracy do przeprowadzenia doświadczenia.
5. Określenie czasu realizacji zadania.
6. Zwrócenie uwagi na punkt 8 ( karta pracy)- opracowanie teoretyczne
7. Prezentacja wyników – indywidualna dyskusja , którą prowadzi nauczyciel ( co może
być przyczyną rozbieżności między wynikiem teoretycznym i doświadczalnym, jakie
trudności wystąpiły podczas doświadczenia ,co nazywamy bilansem energetycznym,
przeanalizować przepływ energii cieplej miedzy ciałami)
8. Uczniowie porównują wyniki z danymi z tabeli.
9. We wnioskach nie może zabraknąć stwierdzeń , że kalorymetr nie jest idealnie
odizolowany od utraty ciepła, wyniki obarczone są niedokładnością pomiarową, itp.
Załączniki :
1. Karta pracy,
2. Ewaluacja zajęć
3. DVD – fragmenty lekcji
ZAŁACZNIK 1
BILANS ENERGETYCZNY – pomiar ciepła właściwego substancji
KARTA PRACY
IMIĘ I NAZWISKO ……………………………………………………………………..
PRZYRZĄDY I MATERIAŁY: kalorymetr, termometr, metalowa kostka, naczynie z
gorącą , menzurka, sznurek, waga, odważniki.
DOŚWIADCZENIE 1
1.
metalową kostkę ( m )
m = ………………………….. m = ………………………………………….
2. Do kalorymetru wlej około 200 g wody ( m )
m = …………………………………………………..
3. Odczekaj chwilę i zmierz jej temperaturę ( t ) ( temperatura wody jest rowna
temperaturze kalorymetru)
t = ……………………………………………………………….
4. Metalową kostkę zanurz w gorącej wodzie na kilka minut gorącej wody
5. Zmierz temperaturę gorącej wody , w której znajduje się kostka ( t )
( temperatura gorącej wody równa jest temperaturze kostki)
t = ……………………………………….
6. Wyjmij kostkę z wody i szybko włóż do kalorymetru
7. Zamieszaj mieszadełkiem i po pewnej chwili zmierz temperaturę wody w
kalorymetrze ( t )
t = ……………………………………
8. Ułóż bilans energetyczny , opisz odpowiednio pobrane lub oddane ciepła:
Q - ciepło oddane przez ……………………………………………………………
Q - ciepło pobrane przez …………………………………………………………..
Q - ciepło pobrane przez ………………………………………………………….
Bilans energetyczny: …………………………………………………………….
Przekształcenia wzorów :
Obliczenie ciepła właściwego substancji , z której zrobiono klocek:
UWAGA!
Potrzebne wzory możesz znaleźć w swoim podręczniku od fizyki na stronach : 86-103,
potrzebne dane liczbowe możesz znaleźć w tabelach w zbiorze zadań .
ZAŁACZNIK 2
Ewaluacja lekcji
1. Narzędzie ewaluacji
1)
Do symboliczne walizki wrzuć rzeczy, których się nauczyłeś i które
chciałbyś zabrać ze sobą.
2)
Do symbolicznego kosza na śmieci wrzuć rzeczy, które ci się nie
podobały, które nie są ci przydatne.
2. Analiza karty ewaluacyjnej.
Po analizie kary ewaluacyjnej dla ucznia :
Pozytywne sformułowania :
 lekcja ciekawa, więcej takich lekcji
 można wykonać doświadczenie samodzielnie
 można samodzielnie mierzyć temperaturę
 trzeba samodzielnie zastanawiać się nad doświadczeniem
 można skorzystać z pomocy innych ( pomysły, schematy)
 można podzielić pracę między sobą w zespole ( każdy robi to co lubi)
 bardzo pomocna jest karta pracy
 nauczyłem się o energii
 nauczyłem się, że doświadczenie nie zawsze wychodzi
 trzeba pilnować doświadczenia aby wyszło
 można zauważyć, że po doświadczeniu trzeba podsumować i określić dlaczego
nie wyszło
 dużo satysfakcji jak doświadczenie się uda
Negatywne sformułowania:
 za krótka lekcja
 zbyt trudne obliczenia
Wnioski : pozytywnych odpowiedzi było 96% , zdecydowanie uczniom podobają się
lekcje doświadczalne a najbardziej gdy samodzielnie mogą się zmierzyć z
przeprowadzeniem doświadczenia. Podczas podsumowania uczniowie wykazują
ogromna aktywność , potrafią określić co zrobili źle, co jeszcze mogłoby pomóc im w
osiągnięciu sukcesu. Wnioski z doświadczenia są formułowane rzeczowo w postaci
pewnego rodzaju notatki : krotki rys teoretyczny i wyniki doświadczenia oraz
komentarz do rozbieżności między doświadczeniem a teorią.